Туляремиямен көбіне ауыл тұрғындары – механизаторлар, диқандар, аңшылар, балықшылар, шопандар ауырады. Бұл ауру әсіресе кеміргіштер көбейген жылы өршиді. Жаз кезінде масалар мен кенелер қаулап өседі. Олар туляремиямен ауырған кеміргіштерден қанмен бірге оның микробын сорып алады, одан кейін адамдарды шағып туляремияны жұқтырады. Сонымен қатар шаққан жерді кір қолмен қасыған немесе шыбын шіркейді денесіне басып өлтірген кезде де туляремия жұғуы мүмкін.
Ақтөбе жоғары ауылшаруашылық колледжі
ТУЛЯРЕМИЯ
Туляремия
Туляремия – табиғи ошақты аса қауіпті аурулар
қатарына жататын, лимфа түйіндері және осы
аумақтағы тіндердің зақымдалуымен
сипатталатын ауру.
Туляремия ауруы – бубонды, жаралыбубонды,
көздібубонды, тамақтыбубонды және
абдоминальды, өкпелік түрі болып бөлінеді.
Ақтөбе облысындағы туляремияның
ошағының аумағы
Аурудың негізгі сақтаушылары су тышқан,
ондатр, қоян және басқа да синантропты
кеміргіштер. Тасымалдаушылар: кене, маса,
бүрге. Ауруға жазғыкүзгі маусымдық кезең тән.
Аурудың жұғу жолдары:
Трансмиссивті – кене, маса, бүргелердің шағуы
арқылы
Жанасу – ауру малды сою және терісін
сыпырғанда тері кілегей қабат арқылы
Фекальды – оральды – су және тағам арқылы
Аспирационды – шаң арқылы
Аурудың жұғу қаупі жоғары адамдар:
Ауыл тұрғындары
Аңшылар, балықшылар
Шөп дайындау, егін егумен айналысатын жұмысшылар
Демалу мақсатында табиғи ошақты аумаққа келген
адамдар
Геологтар, ғылыми экспедиция мүшелері
Клиникасы: Аурудың жасырын кезеңі –
37 күн (мах3 апта). Аурудың барлық
түрлеріне тән белгілер:
аурудың жедел басталуы, қалтырау, бас және
бұлшықеттің ауыруы, жалпы әлсіздік
қызба – толқын тәрізді 1 аптадан 23 айға дейін
беттің ісініп, көздің қызаруы
кейде әртүрлі экзантемалар
гепатолиенальды синдром
Бубонды түріне тән белгілер:
Жәй ауырсыну, жұғу жолындағы терілік
аффект;
қолтықасты, шап аумақтарындағы
лимфоаденит – үлкейген кезінде ауырсынуы
басылады, бубон тауық жұмыртқасының
көлеміне дейін үлкеюі мүмкін, жұмсақ
эластикалық консистенциялы, ұстағанда
қозғалмалы, периаденит болмайды.
Жаралы – бубонды түріне тән белгілер:
қоздырғыштың кіру жолында (трансмиссивті жұғу
кезінде) бірбірінен кезектесіп өтетін төмендегідей
кезеңдерден тұрады:
дақ папула везикула пустула іріңдігеморрагиялық
бөлінділермен жиектері көтеріңкі беткей жара, жара
түбі қоңыр қабықпен қапталынған тыртық;
→
→
→
→
→
Көзбубонды түріне тән белгілер:
•алғашқы аффект (конъюктивада папула, пустула,
жара түрінде);
•конъюктивада көптеген ұсақ ауыратын сары
жаралар;
•ауыратын көз жағындағы беттің
жабылып қалады;
•айқын аумақтық лимфоаденит
ісінуі
(көз
Абдоминальды түріне тән белгілер:
іштің ауырсынуы, жүрек айну, кейде құсу, анорексия,
іш өту
мезэнтериалды лимфа түйіндерінің зақымдалуы және
пальпация жасағанда байқалынбайды, олардың
үлкейгендігі УЗИ арқылы анықталынады;
Ангиноздыбубонды түріне тән белгілер:
Тамақтағы алғашқы белгілер
Тонзилит немесе фарингит белгілері
Аумақтық лимфоаденит
Өкпелік түрі, бронхиттік түрі және
пневмониялық түрі болып бөлінеді.
Негізгі белгілері:
Жалпы интоксикация
Кеуденің ауыруы, жөтел, өкпеде – сырыл белгілері
Аумақтық лимфоаденит
Тексеруге алынатын материалдар:
Қан
Жарадан бөлінділер
Бубоннан пунктат
Тамақтан жұғынды
Емі.
Дезинтоксикациялық сұйықтықтарды беру керек.
(Физиологиялық ерітінді глюкозамен бірге, полиглюкин
т.б.)
Антибиотикотерапия:
Стрептомицин 500мгх2 рет тәулігіне немесе
Гентомицин 80мгх2 рет тәулігіне
Қосалқы антибиотиктер: Доксициклин – 0,1 х 23рет
тәулігіне; Ципрофлоксацин 500 х 2 рет тәулігіне;
Левомицетин 500мг х 23 рет тәулігіне
Жалпы ем курсы 1014 күн
Назар аударып
тыңдағандарыңызға рахмет!
Туляремия слайд.ppt
