4 «ә» сынып оқушыларының 1 Желтоқсан Қазақстан Республикасының Тұңғыш Президенті тақырыбына жазған жырлары.(4 сынып)

Сабақтың  тақырыбы:   Т. Бердияров ақын ата­92 жаста Мақсаты: Жырларымен  жұртын  оятқан ақын  Тоқаш  Бердияровтың   шығармашылығымен  жақыннан таныстыру. Ақынның  өмірбаянын   таныстыру. Ақынның  жырлары  арқылы  отанын,  жерін сүюге  тәрбиелеу.   Отанына  адал  перзент  болуға  тәрбиелеу. Көрнекілігі : Ақынның  портреті, қанатты  сөздер,  шарлар, буклеттер. Мұғалім:  Құрметті  ата­аналар,  ұстаздар  және  оқушылар! Сіздер «Т.  Бердияров ақын ата­92 жаста»  атты  үлгілі  ашық  тәрбие  сағатына  жиналап  отырсыздар.  Әдеби   мұрасы  әңгіме  әуеніне  айнала  алмай  келе  жатқан   ақынның  бірі­ Тоқаш  Бердияров.         Жүргізуші:  Т. Бердияров –қазақтың  көрнекті  ақыны. Биыл ақын Тоқаш   Бердияровтың  92 жылдығын  тойлаудамыз. Ол жырымен  жұртын оятқан  ақын. Сырын  айтып  жұртын  мұңайтқан ақын. Өзінің  кермек  мұңын  жырға   қосып, қайғысын  жақсы  жырмен  жеңіп  жүруші  еді. Өзінің  жеке бас  өмірін  өнерге беріп, қиын да қызық  тағдыр кешкен  ақын. Ақынның  тағдыры   ешкімге  ұқсамайды. Қайғысымен  қуанышын  арқау  еткен  поэзиясы  ешкімге ұқсамайды.  Ол өзінің  ауыр тағдырын  мұңды  лирикаға  айналдыра  жырлап   өтті.  1­оқушы:  Менің  тойым  болған  жоқ,                     Болмайды  да.                    Өмірден  жарсыз  өттім                      Сол  қайғы  ма?                   Шабыттынып , шарқ  ұрып  анда –санда                   Бір  желпініп  аламын  жыр  жазам  да.                   Есік  тойым  болмапты  есейгенде,                     Бесік  тойым  өтіпті  бір  заманда ...                    Менің   тойым  болған  жоқ  дүрілдеген,                    Қосағымның   білмеймін  түрін де мен. 2­оқушы    Үкілі  көрпе –жастық   қыбыр  етпей, Шымылдығым  әлі   тұр  түрілмеген.                     Мұрты  бар  жайсаң   жігіт   болғанменен,                     Неке  үйіне  барғам  жоқ  «Волгаменен».                    Мақсатым,  бала –шағам,  байлығым  боп,                    Жүрегім  болашаққа  жолдады  өлең. Ән  «Тойға  тарту»  Ануар Н 3­оқушы   Қапелімде  бұлт  шалса  қабағымды,                     Жүрегіме  жанимын  қаламымды.                Сағындырып   жазамын  өлеңімді,                Сағындырып  сүйемін  қарағымды. 4­ оқушы            Тоқаш  Бердияров  1925  жылы  Оңтүстік Қазақстан   облысының Сарыағаш ауданының  Келес  аймағында  дүниеге   келген.  Оның   азан  шақырып  қойған аты  ­Торқысбек. Торқысбек  бала  жастай  жетім   өседі.  Сол  кездегі  Келес ауданы  Ташкентпен  шекаралас.  Ақын  жырында   әр  қырынан  өрнектелетін  Келес  өзені  қазақ –өзбек –екі  елге  бірдей   телағыс –деп айтады. 5­оқушы            Тоқаш  отызыншы  жылдары  Ташкенттегі  жетім  балалар   үйін  паналаған. Сонда тәрбиеленген. Торқысбек  Келестен Тоқашқа айналып   келсе, оны жетім балалар  үйінде  бірге тәрбиеленетін  қыздар «майлы  бауырсақ»  деп  мазақтайды  екен.  Тоқаштың  алғашқы  ақындық баланың  қадамы осы  балалар үйінде  басталады. 6­оқушы               Жасы он жетіге  жаңа  жеткен  Тоқаш  соғысқа  алынады.   Отан  соғысы  аталатын сұрапылға  тәуір­ақ  қатысады. Оны ақын   шығармаларынан  анық  көруге  болады. Соғыс аяқталған  соң  Торқысбек  Бердияров  бірнеше  жыл  әскери­теңіз  флотында қызмет етеді. 1950 жылы  ақын елге оралды. 7­оқушы      Тоқаш –өлең, Тоқаш –әуен аспанда.                       Тоқаш  орны ,Тоқаш тағы  асқарда.                       Тоқаш  жыры  толқыны  боп  Келестің, Зәм –зәм  сыйлап  өтер  мәңгі  жастарға. 8­оқушы      Қоршаған   күміс –айдын, құба қырлар,                       Самсаған  қыз   перизат  қыран  ұлдар.                       Ақ  шағыл –ару  Келес  күнгейінде,                       Шап –шағын  «Ұшқын»  атты  бір  ауыл  бар. 9­оқушы      Қызғалдағын  теріп  сонау   белестің,                       Оңтүстіктің  шаңына   аунап  мен  өстім.                       Алып  кеттім  аттанарда  әскерге,                       Жалғыз  уыс   топырағын  келестің. Сахналық  көрініс :         Тоқаштың   соғыстан  оралуы. 10­ оқушы            Тоқаш ­ ақын                                Тоқаш  тағы   асқарда                                Тоқаш    жыры  ашады                                Нұр    аспанға 11­оқушы              Тоқаш   деген                                 Тасып  жатқан  дария                                  Әр  тамшасы                                   Айналатын   тамшыға Сазды  бағдарлама :      Хор      «Алға жігіттер»                                             Ән  «Асыл  әже»  Жақсыбай  Ж                                             Ән  «Мен  сені   Меккеге   апарамын»  Орынбасар А                                            Ән  «Әкелер»  Серікбай  Қ                                            Ән  « Сенің  анаң  алтын»  Тайыр  Д                                           Би  қыздар   тобы  «Тәтті  ару» Би   қыздар  тобы  «Іздей  берем» Қорытындылау: