ҚАЗАҚСТАН АЙМАҒЫНДАҒЫ БАЛАМАЛЫ ЭНЕРГИЯ КӨЗДЕРІ ЖƏНЕ ОНЫ ПАЙДАЛАНУ МҮМКІНДІКТЕРІ

ҚАЗАҚСТАН АЙМАҒЫНДАҒЫ БАЛАМАЛЫ ЭНЕРГИЯ КӨЗДЕРІ Ж НЕ ОНЫ ПАЙДАЛАНУ МҮМКІНДІКТЕРІ ə Д стүрлі  энергия  ресурстарының  азаюы  ж не  электроэнергияға   ə Ə ə ə ə тұтынушылықтың  өсуінен  олардың  нарықтық  экономикадағы  бағасының   шарықтауы  м селелерімен  анықталады. Бұл үрдістер Қазақстанға да,  сондай­ақ барлық мемлекеттерге де т н. Олардың   серінен дамыған елдерде, дамушы елдерде қуат тұтыну құрылымы өзгеруде, ал адамзаттың  энергияға   кажеттілігі  жыл  сайын  артуда.  АҚШ,  Қытай,  Германия  ж не  Жапония   ə сияқты  мемлекеттер  көмір­қышқылды  энергия  көздерін  сырттан   келудің  ə т уелділігін  төмендету мақсатында  өздерінің  энергетикалық  қуат   құрылымдарына  д стүрлі  емес  энергия  көздерін  енгізуде. Баламалы  энергия көздерін қолдау мақстында ұлттық бағдарламалар қабылдануда.   Көптеген  елдер  экологиялық  апаттың  алдын  алуға,  адамдардың   денсаулығы  мен  барлық  айтарлықтай  теріс   серінен  д стүрлі  энергия   көздерін  пайдалануды  азайтуға  ұмтылуда.  Балама энергия көздері ­  Қазақстандық экономика дамуының маңызды аспектісі ж не елдің   энергетикалық қауіпсіздігін ұзақ даму мүмкіндігін қамтамасыз етудің  факторы.  ə ə ə ə ə Пайдалы қазбаларды ары қарай сақтау туралы м селе орасан ауқымға  ə ие болады. Біздің  мемлекет табиғи қорлары өте бай ел ретінде танылған.  Мұнай, газ – бүкіл дүние жүзінде ең  ірі  энергетикалық  қорлардың  бірі   ретінде  сыныпталады,  бірақ  тіпті  олардың  өзі  уақыты  келгенде  сарқылады, демек өмір үшін жаңа ресурстар табу қажет. Бұл ретте  Қазақстаннның жақсы  экожүйеге,  жер  қыртысына  ж не  орманға  ие  болуы  айғағы  басқа  елдер  алдындағы  өзінің  ұстанымын  айтарлықтай  арттырады.  Аймақтық  энергетикалық  саясат  ҚР  үшін  ЭБК  дамытудың  ажырамас   бөлігі  болып  табылады,  бұл  ел  аймақтарындағы  энергетикалық   леуеттің   ə рқиылығымен  байланысты.  Сондықтан  республика  аумағының  энергиямен қамтамасыз етілуіне ж не  леуетіне байланысты дифференциальды  дістерді  қолдану қажет.   ə ə ə ə ə ə Электр  энергиясы  тапшы  оңтүстік  ж не  батыс  аймақтар  үшін  су   ə ж не  күн  энергиясын пайдалануды дамыту, солтүстік ж не орталық    аймақтарды энергиямен қамтамасыз ету үшін  –  ішкі  нарықты  желден   өндірілген  электр  энергиясымен  толықтыру.  Экономиканың энергетикалық  тиімділігіне  қол  жеткізу  мына  маңызды  қағидалар  негізінде  мемлекеттік   энергетикалық  саясатты  жүзеге  асыруда  негізделуі  тиіс:  Осыған   байланысты,  қалыптасқан  жағдайда  энергияның  жергілікті  қайталама   көздерін  пайдалану  негізінде  энергиямен  жабдықтауды орталықсыздандыру  тұжырымдамасы  сіресе электр энергиясынан тапшылық көріп  отырған   шалғайдағы  аудандар  үшін  орталықтандырылған  энергиямен  жабдықтауға   қарағанда  экономикалық  балама  бола  алады.   ə ə Баламалы  ресурстарға  негізделген  (гидроэнергетика,  жел   энергетикасы,  гелиоэнергетика,  геотермальды  ж не  биоотынды    ə ə ə энергетика)  энергетика  халқының  тығыздығы  аз,  ірі  аграрлық  сектор   саналатын,  баламалы  энергетиканы,  сіресе жел ж не гелиоэнергетиканы  дамыту үшін климаттық ж не ауа райы  жағдайы  қолайлы  энергияның   көздері  көбірек  шоғырланған  Қазақстан  жағдайында анағұрлым тиімді.  Қазақстанда осы ресурстарды пайдаланудың  леуеттік резерві жылына 12   млрд.  АҚШ  долларына  бағаланады.  Осы  жағынан  қарастырғанда,  ҚР  жан  басына  шаққандағы  қайталамалы  энергия  ресурстары  бойынша   лемде   бірінші  орын  алады.  Бұл  жағынан  алғанда  республика  аумағы  үшін  жылу  мен  электр  энергиясы  алынатын  ЭБК­нің жел  энергетикасы,  шағын  су   электр  станциялары,  күн  қондырғылары  түрлерінің  болашағы  зор.         ə ə ə