«Қазақтардың ХІХ ғасырдың бірінші жартысындағы материалдық мəдениеті»

8-сынып «Қазақстан тарихы » пәнінен сабақ жоспары Ойлаудың деңгейлері (Б.Блум бойынша) Мақсаты Мұғалімнің әрекеті Оқушының әрекеті Жұмыстың түрі Нәтижесі Бағалау 1.Білу Жалпы түсініктерін байқау Жағымды психологиялық ахуал қалыптастырады, топқа бөледі,бақылайды, Берілген әс-әрекетке белсене араласу, қатысу , мәселені шешуге талпыну Жеке жұмыс Жұптық жұмыс Топтық жұмыс 1.Тапсырма: 1.Киіз үйлер үлкен-кішілігіне қарай неше түрге бөлінеді? 2.Шаруашылықтың қандай түрлерін білесіңдер? 3.Мәдениет неше түрге бөлінеді? 4.Материалдық мәдениет дегеніміз не? Ынтасы артады, өз ойын айтуға үйренеді 1.Толық анықтама берді-2 ұпай 2.Жартылай анықтама берді-1 ұпай 3.Мүлдем ештеңе айтпады,орындамаған- 0 ұпай 2.Түсіну Берілген тапсырманы жете түсіну, жеткізе алу Алғаш білімдерін іс жүзінде жүзеге асыруға итермелеу,қайтадан топқа бөлу Тапсырманы түсінуге тырысу Топтық 2.Тапсырма: 1.Оқушылар оқулықтан мәтінді оқып шығады.Әр топқа мына тақырыпшалар беріледі: 1-Топқа:1,2-тақырыпша Қазақ ауылы. Қазақтардың қысқы және жазғы тұрғын үйлері 2-Топқа:3,10 -тақырыпша Мал шаруашылығы. Балық аулау. 3-Топқа:4,5,6,7 тақырыпша Өрт қою. Жұт. Халықтық мал емдеу тәсілі. Шөп шабу ісінің дамуы. 4-Топқа: 8, 9тақырыпша Егіншілік кәсібі. Аңшылық. Оқулықтан оқушылар өздері қажет деп санаған анықтамаларды немесе сөйлемдерді дәптерлеріне жазып алады. Сосын берілген уақыт аяқталғаннан кейін,сұрақтар беру арқылы түсініктерін анықтау және берілген мәтіннен өздері қажет деп санап ,жазып алған себептерін сұрау. Әр топқа тапсырмалар ұсыну: 1. Киіз үй құрылысы 2. Қазақтың ұлттық киімдері 3. Қазақтың ұлттық аспаптары 4. Қазақтың ұлттық тағамдары 5. Қазақтың ұлттық жиһаздары 6. Қазақтың ұлттық әшекей- бұйымдары 7. Төрт түлік туралы мәлімет беру 8. Қазақтың еңбек құралдары мен қарулары Оқушының белсенділігі мен қызығушылығын арттыру Түсінігін толық айтып жеткізді-3 ұпай Түсінігін жартылай жеткізді-2 ұпай Түсінігін дұрыс жеткізе алмады-1ұпай Мүлде ештеңе айтпады-0ұпай 3.Қолдану Жаңа жағдайда өз бетімен білімді қолдану Бақылап, бағыт-бағдар береді Жеке, жұптық, топтық жұмыстарға қатысу Топтық 3-Тапсырма: «Қазақтың киіз үйі». Қандай ой түйгенін сұрау. Әр топқа тапсырмалар ұсыну: 1- топқа: Киіз үйдің тиімділігі 2- топқа: Мал шаруашылығың пайдасы 3- топқа: Малды баптау тәсілі 4- топқа: Егіншілік пен аңшылық кәсібінің пайдасы Сенімділігі артады, жауапкершілікті сезінеді Ойларын толық айта алды-3 ұпай Ойларын жартылай айта алды-2 ұпай Ойларын дұрыс жеткізе алмады-1ұпай Ойларынмүлде айта алмады-0 ұпай 4.Талдау Негізгі ойды анықтау, өз мақсатына жету жолдарын талдай алу Жағдаяттық шығу жолдарын түрлі тапсырмалар арқылы жетектеу (Тағы топқа бөлу) Пікірін айтады, ойын еркін жеткізе бастайды 4- Тапсырма: Халқымыздың XIX ғасырлардағы материалдық мәдениет игіліктері, жүргізілген шаруашылық түрлері қазіргі уақытта жүргізілеме? Және қандай ұқсастықтары мен айырмашылықтары бар деп ойлайсыңдар? 1- Топқа: XIX ғасырлардағы қазақтың баспаналары мен қазіргі XXI ғасыр тұрғын үйлерін салыстыру. 2- Топқа: XIX ғасырлардағы мал шаруашылығы мен балық аулау кәсібін қазіргі кездегі кәсіппен салыстыру 3- Топқа: XIX ғасырлардағы мал емдеу тәсілін айта кетіп, қазіргі өмірдің ерекшелігімен салыстыру. 4- Топқа: Топқа: XIX ғасырлардағы егіншілік пен аңшылық кәсіптерін қазіргі кездегімен салыстыру Проблеманы өз дәрежесінде шешеді, өзгені тыңдай білу дағдысы, өз пікірін талдай білу дағдысы қалыптасады 1.Талдаудың дәлелдері толық ашылды-2ұпай 2.Жартылай ашылды-1ұпай, 3.Мүлдем ашылған жоқ- 0ұпай 5.Синтездеу Қорытынды жасауға машықтандыру Оқушылар өз ойларын жинақтап айтуға итермелеуді ұйымдастырады Өз мүмкіндіктерін көрсетуге тырысады 5-Тапсырма: Тақырып негізінде жаңа сөздерді талқылау. Әр топ өздеріне берілген суреттің қашан және қайда болғанын сипаттап, әңгіме құрастыру. постер жасау, қорғау. Білімдерін жинақтап, нәтижесін бағалайалу Ойларын толық айта алды-3 ұпай Ойларын жартылай айта алды-2 ұпай Ойларын дұрыс жеткізе алмады-1ұпай Ойларын мүлде айта алмады-0 ұпай 6.Бағалау Оқушылардың сабаққа қатысуы мен белсенділігін, үлгерімі, тапсырмаларды орындауына орай толтырылған «Бағалау кестесі» бойынша білімдерін сараптау, бағалау «Бағалау кестесі» арқылы оқушыларды бағалау. Оқушылардың білімін сараптап, қорытындылау «Бағалау кестесін» толтырып,ұпайла рын анықтайды Әр оқушының белсенділігін, білімін анықтау, бағалау. Үйге тапсырма: Өз нәтижесіне көз жеткізеді Өз біліміне сараптама жасайды Өзіндік бағалау «Қазақтардың ХІХ ғасырдың бірінші жартысындағы материалдық мəдениеті»ХVІІІ-ХІХ ғасырларда ақын-жыраулық поэзиямен қатар шығыстық ақындық дәстүр үлкен орын алды. Қазақтың дастандары араб-парсы әдебиетімен, фольклорымен байланыста болды. Абай қазақтың классикалық әдебиетіне дастандар алып келді. (“Ескендір”, “Масқұт”, “Әзімнің әңгімесі”). Абай (Ибраhим) Құнанбайұлы (1845-1904) өзі туған ортадан шоқтығы биік тұрды. Оның пікірінше, әрбір ойлы адам қоршаған өмір шындығына өзінің саналы көзқарасын қалыптастыруға тиіс. Абайдың бүкіл шығармашылығы әрекетсіздік пен жалған ұятқа деген ымырасыздық идеяларына толы. Ол ел ішінде бірлік пен татулық болғанда ғана қоғамның негізгі күштері - ғылым, алдыңғы қатарлы идеялар, мәдениет толық көлемде дами алады және бүкілхалықтық игілік әкеледі деп санады. Қоғамды алға дамыту жолдарын үнемі іздестіріп отырды. Яғни, бұл даму егіншілікті, қолөнерді, сауданы дамытумен тығыз байланыстырылды ТХVІІІ-ХІХ ғасырларда ақын-жыраулық поэзиямен қатар шығыстық ақындық дәстүр үлкен орын алды. Қазақтың дастандары араб-парсы әдебиетімен, фольклорымен байланыста болды. Абай қазақтың классикалық әдебиетіне дастандар алып келді. (“Ескендір”, “Масқұт”, “Әзімнің әңгімесі”). Абай (Ибраhим) Құнанбайұлы (1845-1904) өзі туған ортадан шоқтығы биік тұрды. Оның пікірінше, әрбір ойлы адам қоршаған өмір шындығына өзінің саналы көзқарасын қалыптастыруға тиіс. Абайдың бүкіл шығармашылығы әрекетсіздік пен жалған ұятқа деген ымырасыздық идеяларына толы. Ол ел ішінде бірлік пен татулық болғанда ғана қоғамның негізгі күштері - ғылым, алдыңғы қатарлы идеялар, мәдениет толық көлемде дами алады және бүкілхалықтық игілік әкеледі деп санады. Қоғамды алға дамыту жолдарын үнемі іздестіріп отырды. Яғни, бұл даму егіншілікті, қолөнерді, сауданы дамытумен тығыз байланыстырыл