(на КАЗАХСКОМ языке) Тип урока: Урок изложения и первичного закрепления знаний.
Оборудование: проектор, компьютер, информационные карты на столах учащихся.
Цели и задачи урока:
Образовательные
Актуализировать знания учащихся о строении атома азота на основании положения в ПС ХЭ Д.И.Менделеева.
Рассмотреть физические и химические свойства азота в свете ОВР.
Рассмотреть вопросы связывания атмосферного азота.
Рассмотреть вопросы круговорота азота в природе
Развивающие
Развивать химический язык.
Развивать отличие понятий “элемент” и “простое вещество”.
Развивать понятие “степень окисления” и умение её определять.
Развивать критическое мышление через работу с учебным материалом.
Развивать информационную компетентность учащихся,
Воспитывающие
В ходе урока продолжить экологическое воспитание.
Раскрыть значение работ учёных-химиков для дальнейшего развития науки.
Тақырыбы: Азот қышқылы
Сыныбы: 9
Өткізген:
Азот
қышқылы
МАЗМҰНЫ:
•Құрылысы
•Алу жолы. Зертханалық жолмен.
•Өнеркәсіптік жолмен
•Физикалық қасиеттері
•Химиялық қасиеттері. Басқа қышқылдарме
н ұқсастығы
•Химиялық қасиеттері. Өзіндік
ерекшеліктері.
•№2 кесте
•Ескерту
Оттегімен донорлыакцепторлы байланыс арқылы байланысқан
мазмұнына
NaNONaNO33
++
HH22SOSO44
tt
NaHSO44
NaHSO
++
HNOHNO33
мазмұнына
1) 4NH33 ++ 5O5O2 2 >> 4NO +
1) 4NH
4NO + 6H6H22O +O + QQ
2) 2 NO ++ OO2 2 >> 2NO2NO22
2) 2 NO
3) 2 H22O +O + 4NO4NO2 2 ++ OO22 >> 4HNO
4HNO33
3) 2 H
мазмұнына
сіз
т
қ
ы
қ
ы
с
й
ү
ұ
Т
с
Ұ
ш
қ
ы
т
ү
у
а
тін
д
а
е
ш
д
а
е
ді
н
52,1
смг \
Физикалық
Физикалық
қасиеттері
қасиеттері
Tбал=41,60C
tқай=82,60C
Сумен кезкелген
қатынаста
араласады
Мазмұнына
Басқа қышқылдармен ұқсастығы:
1. Күшті электролит,суда иондарға
диссоциацияланады.
HNO3 -> H+ +NO3
-
Индикатордың түсін өзгертеді.
2. Негіздік оксидтермен әрекеттеседі
СuO+2 HNO3 -> Cu(NO3)2 +H2O
3.Негіздермен әрекеттеседі
HNO3 + KOH -> KNO3 + H2O
4. Тұздармен әрекеттеседі.
Na2CO3 + 2HNO3 -> 2NaNO3 +H2CO3
Құрғақ / \
H2O CO2
мазмұнына
Өзіндік ерекшеліктері:
5. Жарықтың әсерінен ыдырайды,тұрақсыз
4HNO3 > 2H2O +4NO2 + O2
6.Металдардың кернеу қатарына қарай
орналасқан металдармен әрекеттеседі (№2
кестеге қара)
а)4HNO3(конц) + Cu > Cu(NO3)2 + 2NO2
б)4HNO3(сұйыл.) + 3Ag > 3AgNO3 + NO + 2↑ H2O
7.Азот қышқылы күшті
тотықтырғыш
2HNO3(конц.) + S > H2SO4 + 2NO
5HNO3 + 3P + 2H2O > 3H3PO4 + 5NO↑
+ 2↑ H2O
мазмұнына
№№2 кесте
2 кесте
Белсенді металдар
Li Na …….Zn
Конц
HNO3
NO
NO2
Сұйыл.
HNO3
N2O
н/еN
2,
NO2
HNO3 көп
мөл.сұй
NH3
(NHNO3)
Орташа белсенді
металдар
Cr………..Sn
концHNO3
Сұйыл.HNO3
Әрекет
теспейді
NO2,
,
NO,N2O,
NH3
Көп
мөш.сұй
HNO3
NO2,
,NO,
N2O,
NH3
P.S концентрлі HNO3 >60%
сұйылтылған HNO3 = 3060%
көп мөлшерде сұйылтылған HNO3 < 30%
Белсенділігі
төмен металдар
Pb…...........Ag
Асыл металдар
Au Pt Os Ir
концHNO Сұй.HNO3 3кө.HClдың 1кө.
HNO3 тың қоспасы
“патша
арағында” ериді
NO2
NO
мазмұнына
Азот қышқылы тыңайтқыштар,дәрі-
тыңайтқыштар,дәрі-
Азот қышқылы
дәрмек,пластмассалар,қопарылғыш
дәрмек,пластмассалар,қопарылғыш
заттар,органикалық бояулар өндіруге
заттар,органикалық бояулар өндіруге
қолданылады.
қолданылады.
мазмұнына
Сабақ аяқталды
Басы
мазмұнына