Білім берудегі жаңа технологияларды пайдалану

БІЛІМ БЕРУДІҢ  МАЗМҰНЫН ЖАҢАРТУДА ЖАҢА ИННОВАЦИЯЛЫҚ ТЕХНОЛОГИЯЛАРДЫ ПАЙДАЛАНУ Елімізде соңғы уақытта білім берудің жаңа жүйесі жасалып, әлемдің білім кеңістігіне қадам бастып келеміз.Нұрлы болашақты бетке алып, дамыған мемлекеттердің қатарынан көрінуді басты мұрат етіп алған біздің қоғамымыз үшін білім саласын жаңғыртып,  әлемдік білім кеңістігіне енуде жүзеге асыру уақыт талабынан туындап отырған дүние.Мемлекеттік білім беру жүйесі қызметкерлерінің алдына қойылып  отырған басты міндеттердің бірі оқытудың   әдіс тәсілдерін үнемі жетілдіріп отыру, жаңа педогогикалық технологияны меңгеру. Ақпараттық   ағыны   ағылған   ХХІ   ғасырда   білім   жолындағы   оқушыларды   замануи     біліммен     қаруландырып, көшбасшылық   қабілетін,   түлғалық   қасиетін     қалыптастыру   мақсатында   бүгінгі   педагог   мамандардың   білім   беру жағдайында инновациялық даярлығын жетілдіру міндеттері тұр.Озат педагогикалық тәжірибе мен ғылыми әдістемелік жұмыс,   инновациялық   педагогикалық   үйрену,пайдалану,іс   тәжірибеде   пайдалану   сынды   педагогикалық   тәсілдер мүңалімдердің кәсіби даярлықтарын жетілдіруге бағытталуы тиіс. Қазақстан Республикасының «Білім беру туралы туралы » Заңында «білім беру жүйесінің мақсаты ұлттық және жалпы адамзаттық  мәдени құндылықтар негізінде жеке тұлғаның қалыптасуына қажетті жағдай жағдай жасау» делінген. Білім   берудің   ұлттық   моделіне   өту,   оқыту   мен   тәрбиелеудің   жаңа   тәсілдерін,инновациялық   технологияларын игерген, озық тәжірибені іс жүзінде пайдалана алатын шығармашыл педагог , шебер мұғалім болуын талап етеді. Мемлекет мәдениетінің айнасы­мектеп. Шын мәнісінде еліміздің әлеуметтік,  мәдени, саяси, психологиялық жай­ күйі халықтың білім жүйесінен, оның деңгейінен, ағартушылық іс­әрекетінен анық аңғарылады. Осы орайда, жазушы Ә.Кекілбаевтың «Уақыттың жалғыз өлшемі бар ол­адам ғұмыры. Адам ғұмырының жалғыз өлшемі бар, ол – арттағы халықтың қамы үшін бітіретін іс» ­деген сөзін еске алсақ, осындай үлкен іс атқарар бір сала – мектеп және оның мұғалімі.         Педагогикалық іс­ өте нәзік, қасиетті іс. Ол тәрбиешіден сезімталдықты, балаға деген сүйіспеншілікті, бала жанын етеді. бірден Бүгінгі мектептің басты міндеті­ өзіндік ой­ көзқарасын ашық айта алатын, өмірге бейім тұлға қалыптастыру болса, оған қырағылықты танитын талап         мұғалімнің шәкіртіне деген сүйіспеншілігі, оны тұлға ретінде бағалауы баланың адамдық қасиеттерінің дамуына басты кепіл алады.        Қазіргі   заман   талабы   ­   оқытудың   жаңа   технологияларын   меңгеру.   Оқытудың   жаңа   технологияларының   бірі   ­ интерактивті техника және  технология.  Интерактивті техника және  технологиясының дамуы кезеңінде осы заманға сай бола     білімді, әрі білікті оқушы  даярлау мұғалімнің  басты міндеті болып табылады. Қоғамдағы ақпараттаңдыру процестерінің қарқынды дамуы жан­жақты, жаңа технологияны меңгерген жеке тұлға қалыптастыруды талап етеді. Білім беру реформасы ­ Қазақстанның бәсекеге нақтылы қабілеттілігін қамтамасыз етуге мүмкіндік беретін аса маңызды кұралдардың бірі.  Дамыған елдердегі білім беру жүйесінде ерекше маңызды мәселелердін бірі ­ оқытуды ақпараттандыру, яғни арнайы пәндерді оқытуда интерактивті техника және технологияларды қолдану. Қазіргі таңда елімізде білім беру жүйесінде жаңашылдық қатарына ақпараттық кеңістікті құру енгізілді. Ақпараттандыру жағдайында оқушылар меңгеруге тиісті білім, білік, дағдының көлемі күннен күнге артып, мазмұны өзгеріп отыр. Білім беру саласында  интерактивті техника және   технологияларды  пайдалану   арқылы   білімнің   сапасын   арттыру,   білім   беру   үрдісін   интенсификациялау   мен модернизациялаудың тиімді тәсілдері іздестірілуде. Осыған орай бүгінгі күннің басты мәселесі;  Ақпараттық сауаттылығын;  Ақпараттық мәдениетін;  Ақпараттық құзіреттілігін сияқты қабілеттіліктерді қалыптастыру          Оқушылардың құзыреттілігі «Оқушылардың білімі мен біліктілігін бағалаудың халықаралық бағдарламасы» негізіндегі  тестілер арқылы анықталатындығын оның қойып отырған мақсатынан аңғаруға болады. Оқушылардың білімі мен біліктілігін бағалаудың халықаралық бағдарламасының мақсаты әлемдік деңгейге  салыстырылатын әр мемлекеттің оқыту нәтижелері жөніндегі сенімді мәліметтерді алу саралау.Құзыреттілік тақтадағы жауабын мәтіннен алып талқылап тұрған жауаппен емес жаңа өнімнің жасалуы   мен алынуымен  бағаланады. Сонда ғана оқулықтар  оқушының өз бетімен жұмыс   жасау   рөлін  атқарады,  оқулық   оқушының  танымдық,  пәндік,  практикалық,  тұлғалық  –  тәжірибесінің  күрделі пайымдамасы синетезі ретінде оқушы құзырлылығын арттыруға мүмкіндік жасай алады.  Ақпараттық құзіреттілік: ­ ­ сын тұрғысынан ұсынылған ақпараттар негізінде саналы шешім қабылдауға; өз бетінше мақсат қоюға және оны негіздеуге, мақсатқа жету үшін танымдық қызметті жоспарлауға және жүзеге асыруға; ­ ақпаратты   өз   бетімен   табуға,   талдауға,   іріктеу   жасауға,   қайта   қарауға   сақтауға,   түрлендіруге   және тасмалдауға, оның ішінде қазіргі заманғы ақпараттық­ коммуникациялық технологиялардың көмегімен жүзеге асыруға; ­ логикалық операцияларды (талдау, жинақтау, құрылымдау, тікелей және жанама дәлелдеу, аналогия бойынша дәлелдеу, моделдеу, ойша эксперименттеу, материалды жүйелеу) қолдана отырып, ақпаратты өңдеуге; ­ өзінің оқу қызметін жоспарлау және жүзеге асыру үшін ақпаратты қолдануға мүмкіндік береді. Үшінші мыңжылдық кезінде қоғамның даму көрсеткіші ретінде ақпараттық қоғамға өту ісі алынады да, ал оның ең анықтаушы   рөлін   ақпарат   түсінігі   атқарады.   Ақпаратта   жинау,   сақтау,   өңдеу   және   тарату   тәсілдері   мен   құралдары динамикалық түрде өзгеріске ұшырап, солар арқылы қоғамның инфрақұрылымы қалыптаса бастады. оқушының өз бетімен жұмысына; уақытын үнемдеуге; білім­білік дағдыларын тест тапсырмалары арқылы тексеруде; Мектеп  ұстаздары  үшін ақпараттық технологияларды пайдаланудың тиімділігі: ­ ­ ­ ­ шығармашылық есептер шығару кезінде физикалық құбылыстарды түсіндіру арқылы жүзеге асыру; ­ ­ ­ ­ қашыктықтан білім алу мүмкіндігінің туындауы; қажетті ақпаратты жедел түрде алу мүмкіндігі; экономикалық тиімділігі; іс­әрекет,  қимылды  қажет  ететін  пәндер  мен  тапсырмаларды  оқып  үйренуде  (би  өнері,  қол  еңбегі,  дене шынықтыру сабақтары т.с.с); ­ қарапайым  көзбен  көріп,  қолмен  ұстап  сезіну  немесе  құлақ  пен  есту  мүмкіндіктері  болмайтын  табиғаттың таңғажайып процестерімен әр түрлі тәжірибе нәтижелерін көріп, сезінуге мүмкіндік береді; оқушының ой­өрісін дүниетанымын кеңейтуге де ықпалы зор. ­ Оқытушы сабағында ақпараттық технологияның тиімділігін жүйелі түрде көрсете біледі. Арнайы пәндерді оқытуда интерактивті техника және технологияларды қолдану іс­тәжірибесі тиімді әдіс деп ойлаймын. Қазіргі мектептің даму болашағы қоғамның даму үрдісімен үнемі өсіп отыратын ақпарат көлемінің әртүрлі тегімен анықталады  Оқушыларға білім беруде жаңа оқыту технологияларын қолдану инновациялық бағытта жұмыс жасау заман талабына сай талап етілуде. Оқу процесінде арнайы пәндерді оқытуда интерактивті техника және технологияларды тиімді пайдалану  және  қолдану  кейінгі  жылдары  айтарлықтай  оң  тәжірибе  беріп  отыр.  Атап  айтсақ,  оқушылардың  өз  бетімен ізденісі, пәнге деген қызығушылығын арттырып, шығармашылығын дамытуға, оқу қызметінің мәдениетін қалыптастыруға, дербес жұмыстарын ұйымдастыруға ерекше қолайлы жағдай туғызып отыр. Электроңдық оқу құралын арнайы пәндерді оқытуда интерактивті техника және технологияларды қолдану ­ бұл оқу курсының ең маңызды бөлімдерін, сонымен бірге есептер жинағы, анықтамалар, энциклопедиялар, оқу эксперименттерін жүргізу  нұсқаулары,  практикумға,  курстық  проектілерге  нұсқау  және  т.б.  білім  беруді  басқаратын  электрондық  оқу құралы. Сонымен қатар электрондық оқулықтарды сабақта пайдалану кезінде оқушылар бұрын алған білімдерін кеңейтіп, өз бетімен шығармашылық  тапсырмалар орындайды. Әрбір оқушы тандалған  тақырып бойынша тапсырмалар  мен тарау бойынша   тест   жұмыстарын   орындап,   анимациялық   практика   тапсырмаларымен   жұмыс   жасауға   дағдыланады. Электрондық оқулық арқылы түрлі суреттер, видеокөріністер, дыбыс және музыка тындатып көрсетуге болады. Бұл, әрине мұғалімнің тақтаға жазып түсіндіргенінен әлдеқайда тиімді, әрі әсерлі. Меңгерілуі қиын сабақтарды компьютердің көмегімен оқушыларға ұғындырса, жаңа тақырыпқа деген баланың кұштарЫығы оянады деп есептеймін. ­сылайша оқыту құралдарының бірі ­ электрондық оқулық. Ол оқушыларды даралай оқытуда жаңа информацияларды жеткізуге, сондай­ақ игерілген білім мен біліктерді тестік бақылауға арналған бағдарламалық кұрал. Құзірет ­ оқушының жеке және қоғам талаптарын қанағаттаңдыру мақсатыңдағы табысты іс­әрекетіне қажетті білім дайыңдығына әлеуметтік тапсырыс.  Құзыреттілік ­ оқушының әрекет тәсілдерін жан­жақты игеруінен көрінетін білім нәтижесі. Ақпараттық құзыреттілік арнайы пәндерді оқытуда интерактивті техника және технологияларды қолдану ­ бұл жеке   тұлғаның   әртүрлі   ақпаратты   қабылдау,   табу,   сақтау,   оны   жүзеге   асыру   және   ақпараттық   ­коммуникациялық технологияның мүмкіндіктерін жан­жақты қолдану қабілеті. Оқушылардың түпкілікті кұзіреттіліктері ­ білім берудің жаңа нәтижелер. Құзіреттілікті оқушының пән бойынша игерген білім, білігінің жинағы деп қабылдауға келмейді. Ол ­ оқу нәтижесінде өзгермелі жағдайда меңгерген білім, білік, дағдыны тәжірибеде қолдана алу қабілеті болып табылатын жаңа сапа. Түйіндей келе ,егеменді еліміздің  болашағын жарқын етіп, мерейін асқақтатын бүгінгі жас ұрпақтың дарынды,  рухани бай, ой өресі биік тұлға  болып қалыптасуы педагог мамандардың кәсібилігіне тікелей байланысты. Пайдаланылған әдебиеттер: 1. Қазақстан Республикасының президенті Н.Ә. Назарбаевтың Қазақстан халқына жолдауы:  «Қазақстан жолы­2050. Бір мақсат, бір мүдде, бір болашақ» 2014 ж. 2. Өстеміров К. Қазіргі педагогикалық технологиялар мен оқыту құралдары: оқу құралы / К. Өстеміров.­  Алматы: ЖШС «Казпрофтех», 2007. 3. «Қазақстан мектебі» журналы №8, 2004 жыл 4. Қазақстан Республикасының «Білім туралы» Заңы 5. «Мектеп» 2015 №2 Қазақстан  Республикасының ғылым және білім министрлігі Ж.Шайжүнісов атындағы орта мектебі КММ ТАМЫЗ КОНФЕРЕНЦИЯСЫ БАЯНДАМА БІЛІМ БЕРУДІҢ  МАЗМҰНЫН ЖАҢАРТУДА ЖАҢА ИННОВАЦИЯЛЫҚ ТЕХНОЛОГИЯЛАРДЫ ПАЙДАЛАНУ Сабақтың тақырыбы: Мұғалімнің аты­жөні: Географияны зерттеу нысандары Күні: География мұғалімі: С.А СЫНЫП:  Қатысқан оқушылар саны: Қатыспаған оқушылар саны: 0 пәнінің  Касымова  Сабақ негізделген оқу  мақсаттары Сабақ нәтижесі: 7.1.1.1 ­географияның зерттеу нысандарын анықтайды Оқушылардың барлығы мынаны орындай алады: Оқулықта берілген және  қосымша тапсырмаларды орындайды. Жазба жұмыс жасайды. Сұраққа жауап  береді. Оқушылардың көбісі мынаны орындай алады: Топтық жұмысты брлесе орындайды.Өз бетінше жұмыс жасайды. Сұраққа жауап  береді. Қосымша үлестірме ресурстармен жұмыс жасайды. 24 тамыз Оқушылардың кейбіреуі мынаны орындай алады: 2017 жыл Оқулықтан тыс берілген қосымша тапсырмалады орындайды, тақырып бойынша  қосымша мәліметтер мен дәлелдер келтіре алады. 1­тоқсан Бағалау критерийі Жеке, жұптық, топтық тапсырмаларды орындай алады. Сабақ барысында  тыңдаушының назарын өзіне аудара алады. Тілдік құзіреттілік Географияны зерттеу нысандары САБАҚ: Мектеп: Ресурстар Оқулық, суреттер, топқа бөлуге арналған кеспе қағаздар  және  әртүрлі  заттар,  топтық тапсырмалар, кері байланыс, стикер. География ғылымының дамуы Күні: Мұғалімнің есімі: СЫНЫП:  Қатысқандар саны: Қатыспағандар: 0 Сабақ негізделген оқу мақсаты (мақсаттары) 7.1.1.2 ­саяхатшылар мен зерттеушілердің география  ғылымының дамуына қосқан үлесін сипаттап, баға береді Сабақ  мақсаттар ы Барлық оқушылар:  Оқулықта берілген тапсырмаларды орындайды. Тақырыпты меңгереді. Оқушылардың басым бөлігі:  Тақырыптың маңызы туралы дәлелдеп айтып бере алады. Кейбір оқушылар: Бағалау  критерийі Тілдік  құзіреттілік  Білімді сыныптастарына түсіндіріп оқулықтан тыс ресурстар қоса алады. Жеке, жұптық, топтық тапсырмаларды орындай алады. Сабақ барысында тыңдаушының назарын өзіне аудара алады. География Ресурстар Оқулық, суреттер, топқа бөлуге арналған кеспе қағаздар  және  әртүрлі  заттар, топтық  тапсырмалар, кері байланыс, стикер. Әдіс­ тәсілдер Пәнаралық  байланыс Сұрақ­жауап, әңгімелеу, түсіндіру, ойын, көрнекілік. Рефлексия. Музыка, қазақ тілі,тарих. Алдыңғы  тақырып Жоспарла нған уақыт Географияны зерттеу нысандары Жоспарланған жаттығулар (төменде Ресурстар жоспарланған жаттығулармен қатар, ескертпелерді жазыңыз) Басталуы 5  минут Топқа бөлу 2 минут Жіпте жайылған фотосреттер ді алып, түріне сай топтарға бөлінеді. Психологиялық ахуал қалыптастыру: «Көрші» Мақсаты: әрбір қатысушының сол топтың бір мүшесі екендігін сезінуі, бір­біріне жылылық сыйлау. Нұсқаулық: Көршіңді оң жақтан құшақта, Көршіңді сол жақтан құшақта. Оң жақтағы көршіңе бір жымиып, Сол жақтағы көршіңе бір жымиып, Бүгінгі тренинг барысы, Біз үлкен отбасы. Ортасы 20  минут Білу және түсіну 10 минут Топтарға тапсырма: (Мәтін бөліктерін тарату) Оқулықтағы тапсырмаларды топтарға бөлу География (гр. γεωγραφία, «жерді сипаттау» деген мағына  (Көршілер қимыл – қозғалыстар арқылы жаттығуды жасайды) «Әлемді  шарлау»әдіс і арқылы  түсіндіріледі. Постер  жасату. Оқушылар өз ойларын  постерге  жазып оқып  береді. береді: гр. γαία — «Жер» және гр. γράφειν — «сипаттап жазу»,  «суреттеу»[1]) — жер беті табиғаты туралы, халықтар мен олардың  шаруашылық іс­әрекеттерін зерттейтін ғылым: 1. Жердің географиялық қабығын зерттейтін ғылымдар кешені.  Географиялық ғылымдардың зерттеу  нысандары: геосфера (биосфера, атмосфера, литосфера, гидросф ера және жер қабаты) және геожүйелерді (ландшафтты, табиғи  аймақтарды, биогеоценозды т.б.) 2. белгілі бір территорияның аймақтың, нысанның, құбылыстың  немесе процестің уақыт пен кеңістікке байланысты ерекшеліктері туралы білім жиынтығы (мысалы, мұхиттар мен құрлықтар  географиясы, Қазақстан географиясы, дала  географиясы, әлеуметтік география, тарихи география). Географияның зерттеу нысаны ­ әр түрлі дәрежедегі географиялық орта  компоненттерінің орналасуы мен өзара әрекеттесу заңдары мен  заңдылықтары болып табылады. Зертеу нысанының күрделілігіне және  кеңдігіне байланысты география пәні ортақ географиялық ғылымдар  жүйесін құрайтын бірнеше мамандандырылған (салалық) ғылым  түрлеріне бөлінеді. Олардың ішінде ерекше аталатындар:  жаратылыстану география ғылымдары (физикалық география, жердің  географикалық қабықтарын тану  ғылымы, тoпырақтану, климатология, гляциология, гидрология, океанол огия, палеография) және қоғамдық географиялық ғылымдар  (әлеуметтік­экономикалық география, тарихи география). Кейде  географиялық картографияны да жеке ғылым ретінде бөліп айтады. Географиялық зерттеулердің басты міндеті — табиғат ресурстары мен  жағдайларын жан­жақты зерттеу, оларды тиімді пайдаланудың, өндіргіш күштерді орналастыру мен дамытудың, табиғатты қорғаудың және  қалпына келтірудің ғылыми негіздерін жасау Қолдану 8 минут Постер жасату. Жалпыға арналған тапсырма: Оқушылар жаңа білімге сай оқулықты қолдана отырып өз түсінгендерін  постерге түсіреді. Сергіту сәті «Қыдырып қайтайық!» 2 минут би билеу «Қыдырып  қайтайық!»  биі Аяқталуы  20 минут Синтез Ежелгі замандардағы қалыптасуы География — өте ежелгі ілім. Сонау тас дәуірінің адамдары  өздерін қоршаған орта элементтерінің екінші бір жермен  ұқсамайтындығын, ондағы табиғи құбылыстардың әр түрлі екендігін  байқап отырған. Көрген­білген жерлерін, көкжиектің өзі басып көрмеген арғы жағын ой өрісімен жалғастыра білген. Өз ортасын зерттеп, танып­ біліп, салыстырып, тасқа, ағаштың қабығына, жерге сызып белгі салып  отырған[7]. «Алтын  балыққа  арналған  аквариум»ә дісі Географиялық алғашқы мағлұматтар Шығыстың жазба деректерінде  кездеседі. Теңізде жүзу мен сауданың дамуы құрлық беті  мен теңіз жағалауын сипаттап жазуды керек етті. Б.з.б. 6 ғасырда географияда екі бағыт: 1. жалпы жертану (негізін Аристотель қалады) және 2. елтану (Геродот) айқындала бастады. Содан бері География өзінің дамуында бірнеше сатыдан өтті. Географияның эллиндік дәуірдегі дамуы[өңдеу] Эллиндік дәуірде Эратосфен өзінің «География» атты еңбегінде  табиғатты зерттеулердің барлық бағыттарын біріктірмек болды. Б.з.б. 1 —2 ғасырдағы күрделі географиялық еңбектерге Страбонның  «Географиясы» (ел тануы), Птолемейдің «География жөніндегі  нұсқауы» (географиялық координаттары көрсетілген елді мекендер  тізімі) жатады. Орта ғасырларда география Қытайда, Парсыда, Орталық Азияда  және Араб елдерінде жақсы дамиды. Ұлы географиялық ашылулар[өңдеу] Толық мақаласы: Ұлы географиялық ашылулар ХVI ғасырдан бастап география аса маңызды ғылымға айналып, жеке  салаларға бөліне бастады. Осы кезеңдерге географияның ерекше ғылыми тілі картографияқалыптасты. Ұлы географиялық ашылулардың ғылыми қорытындылары голланд ғалымы Бернхардус Варениустың “«Жалпы  география»” атты еңбегінде (1650 ж.) жинақталды. Экспедициялар кезеңі[өңдеу] XVII — XVIII ғасырларда түрлі елдердің табиғат жағдайларын  зерттеуге және оларда өтіп жатқан табиғи процестерді түсіндіруге  қызығушылық арта түсті (Г. Лейбниц, Ж. Бюффон, М. В.  Ломоносов). Ресейде экономикалық географияның қалыптасуына И. К.  Кирилов, В. Н. Татищев, М. В. Ломоносов зор үлес қосты. Жаратылыстануғылымының XVIII — XIX ғасырлардың I  жартысындағы аса көрнекті жетістіктері бұрынғы натурфилософиялық  жорамалдардан бас тартуға, "табиғаттағы процестердің бәрінің өзіне тән себептері бар" деген ғылыми тұжырым жасауға мүмкіндік берді. Бұл  кезеңде география жөнінде екі түрлі пікір туды: XIX ғасырда неміс  саяхатшысы А. Гумбольдт өзінің “Космос” (1845—1862) атты еңбегінде  "Физикалық географияның міндеті — табиғат құбылыстарының жалпы  заңдарын және олардың ішкі өзара байланыстарын зерттеу", —  десе, неміс географы Карл Риттер өзінің “«Dіe Erdkunde іm Verhalt­nіs  zur Natus und zur Geoschhіchte des Menschen»” (1822 — 1859) еңбегінде  "Географияның басты міндеті — табиғаттың адамға тигізер әсерін  зерттеу ғана", — деп түсіндірді. «Алтын балыққа арналған аквариум» әдісі Оқушыларға жасырын суреттер таратылады, кімге балық түссе, сол  алтын балық болады, оқушы алтын балықтың маскасын киіп, ортаға  шығады. Басқа оқушылар оған сұрақтар қояды. Егер жауап бере алмаса  топ мүшелері көмектесуіне болады. Бағалау ­ Оқушылардың үйренгенін тексеруді қалай жоспарлайсыз? ə П наралық байланыс Қауіпсіздік ж не еңбекті ə қорғау ережелері АКТ­мен байланыс Құндылықтардағы байланыс Қосымша ақпарат Саралау – Сіз  қосымша көмек көрсетуді  қалай жоспарлайсыз?  Сіз қабілеті жоғары оқушыларға  тапсырманы күрделендіруді  қалай жоспарлайсыз? «Бағдаршам» әдісі Рефлексия Сабақ / оқу мақсаттары шынайы ма? Бүгін оқушылар не білді? Сыныптағы ахуал қандай болды? Мен жоспарлаған саралау шаралары тиімді болды ма? Мен берілген уақыт ішінде үлгердім бе? Мен өз жоспарыма қандай түзетулер енгіздім ж неə неліктен? Қорытынды бағамдау Қандай екі н рсе табысты болды (оқытуды да, оқуды да ескеріңіз)? ə 1: 2: Қандай екі н рсе сабақты жақсарта алды (оқытуды да, оқуды да ескеріңіз)? ə 1: 2: Сабақ барысында мен сынып немесе жекелеген оқушылар туралы менің келесі сабағымды жетілдіруге көмектесетін не білдім? Сабақтың тақырыбы: Мұғалімнің аты­жөні: Географиялық дерек көздері Күні: СЫНЫП: 6 Қатысқан оқушылар саны: Қатыспағаноқушылар саны: 0 Сабақнегізделге н оқу  мақсаттары 7.1.1.3 ­географиялық дереккөздермен жұмыс істейді: карта, сурет, мәтін,  фотосуреттер, графикалық материалдар Сабақ нәтижесі: Оқушылардың барлығы мынаны орындай алады: Оқулықта берілген және  қосымша тапсырмаларды орындайды. Жазба жұмыс жасайды. Сұраққа жауап береді. Оқушылардың көбісі мынаны орындай алады: Топтық жұмысты брлесе  орындайды.Өз бетінше жұмыс жасайды. Сұраққа жауап береді. Қосымша үлестірме  ресурстармен жұмыс жасайды. Оқушылардың кейбіреуі мынаны орындай алады: Оқулықтан тыс берілген қосымша тапсырмалады орындайды, тақырып бойынша  қосымша мәліметтер мен дәлелдер келтіре алады. Бағалау  критерийі Жеке, жұптық, топтық тапсырмаларды орындай алады. Сабақ барысында  тыңдаушының назарын өзіне аудара алады. Тілдік  құзіреттілік Географиялық дерек көздері Ресурстар Оқулық, суреттер, топқа бөлуге арналған кеспе қағаздар  және  әртүрлі  заттар, топтық тапсырмалар, кері байланыс, стикер. Әдіс­тәсілдер Сұрақ­жауап, әңгімелеу, түсіндіру, ойын, көрнекілік. Рефлексия. Пәнаралық  байланыс Музыка, қазақ тілі. Алдыңғы оқу География ғылымының дамуы Сабақтың жоспары Жоспарланғануа қыт Сабақ барысы : Басталуы Ұйымдастыру кезеңі 2 минут 5 минут Топтарға бөлу. Киімдер бейнеленген карточкалар ұсыну. Оқушылар  таңдаған киімдерге сай топтарға бөлінеді. Бағалау түрлері 1­топ: Жазушылар 2­топ: Зерттеушілер 3­топ: Суретшілер Психологиялық ахуал қалыптастыру: 3 минут «Балалық шақтан қызықты оқиға» Мақсаты: эмпатияны дамыту. «Балалық шақтан  қызықты оқиға» Тренинг. Нұсқаулық: «Сіздердің алдыызда қорапша тұр. Сол  қорапшадан билет суыруларыңыз қажет. Ол билеттерде  «Балалық шақ», «Балалық шақтан қызықты оқиға» билеті  түссе, сол мұғалім өзінің балалық шақтан бастан өткізген  қызықты оқиғасын айтып береді. Талдау: Өздеріңізді қалай сезінудесіз? Жаңа білім Білу және түсіну 10 минут Берілген мәтіндерді балалар оқып алады. Оқулық, мәтіндер. Ұлы географиялық ашылулар Толық мақаласы: Ұлы географиялық ашылулар ХVI ғасырдан бастап география аса маңызды ғылымға  айналып, жеке салаларға бөліне бастады. Осы кезеңдерге  географияның ерекше ғылыми  тілі картографияқалыптасты. Ұлы географиялық  ашылулардың ғылыми қорытындылары голланд  ғалымы Бернхардус Варениустың “«Жалпы география»”  атты еңбегінде (1650 ж.) жинақталды. Экспедициялар кезеңі XVII — XVIII ғасырларда түрлі елдердің табиғат  жағдайларын зерттеуге және оларда өтіп жатқан табиғи  процестерді түсіндіруге қызығушылық арта түсті (Г.  Лейбниц, Ж. Бюффон, М. В. Ломоносов). Ресейде  экономикалық географияның қалыптасуына И. К.  Кирилов, В. Н. Татищев, М. В. Ломоносов зор үлес  қосты. Жаратылыстануғылымының XVIII — XIX  ғасырлардың I жартысындағы аса көрнекті жетістіктері  бұрынғы натурфилософиялық жорамалдардан бас тартуға,  "табиғаттағы процестердің бәрінің өзіне тән себептері бар"  деген ғылыми тұжырым жасауға мүмкіндік берді. Бұл  кезеңде география жөнінде екі түрлі пікір туды: XIX  ғасырда неміс саяхатшысы А. Гумбольдт өзінің “Космос” (1845—1862) атты еңбегінде "Физикалық географияның  міндеті — табиғат құбылыстарының жалпы заңдарын және  олардың ішкі өзара байланыстарын зерттеу", — десе, [10] неміс географы Карл Риттер өзінің “«Dіe Erdkunde іm  Verhalt­nіs zur Natus und zur Geoschhіchte des Menschen»”  (1822 — 1859) еңбегінде "Географияның басты міндеті —  табиғаттың адамға тигізер әсерін зерттеу ғана", — деп  түсіндірді. XIX ғасырдың соңы ­ XX ғасырдың басындағы  ғылыми экспедициялар мен теориялық ашылулар XIX ғасырдың аяғында Ресейде B.В. Докучаев комплексті  физгеографиялық зерттеулердің негізін қалап, бұл  зерттеулердің міндетін халық шаруашылығы мәселелерін  шешумен байланыстырды.[11] География өзара  байланыстылықты тануға А. И. Воейков зор үлес қосты. XX ғасырдың басында Л. С. Бергтің, А. А. Борзовтың т. б.  еңбектерінде ландшафт туралы ұғым қалыптастырылды.  Географиялық ғылыми зерттеулердің дамуына Орыс  географиялық қоғамы (1845) үлкен еңбек сіңірді. 19  ғасырдағы және 20 ғасырдың басындағы экспедициялар  Азияның бұрыннан беймәлім ішкі аймақтарын (П. П.  Семенов­Тян­ Шанский, Н. М. Пржевальский, Г. Н.  Потанин), Жаңа Гвинеяны (Н. Н. Миклухо­Маклай)  зерттеді, Антарктиданы (Ф. Ф. Беллинсгаузен, М. П.  Лазарев) ашты. География өзінің одан әрі даму сатысында (XVIII ғ.)  геологияға, XIX ғасырдың I жартысында экономикалық  (алғашында “статистикалық”) және физикалық географияларға жіктелді. Географияның зерттеу  объектілері мен тәсілдері күрделене түсіп, XX ғасырдың  басында география ғылымдарының жүйесін  қалыптастырды. Бүгінгі таңда Жер шарында ашылмаған жер жоқ деуге де  болады, бірақ онымен географиялық ашулар тоқтады деген  ұғым тумау керек. Жаңа географиялық зерттеулерде  ғылым мен техниканың соңғы жетістіктері: ғарыштық және  аэро кескіндеулер, геофизикалық зерттеулер, ақпаратты  компьютерлік өңдеу және т.б.пайдаланылады. Қазіргі  заманғы география ғылымы табиғи ортаны қорғау мен  табиғат қорларын тиімді пайдалану, мұхит табиғатын жаңа  құралдар мен әдістер көмегімен танып­білу, адамзат пен  табиғат арасындағы байланыс, табиғат апаттарын болжау  және оларды болдырмау бағытында зерттеулер жүргізуде. «Жариялау» әдісі (Әрбір топ берілген сұрақ бойынша өз позициясын  жариялау керек. Бұл үшін топ ішінен спикер берілген  уақыт ішінде (5 мину) басқа қатысушылар алдында сөйлеп,  топ ұстанымын жеткізеді.) Ортасы Қолдану Сыныптағы белсенді  оқушы басқаларға 10 минут Оқулықтағы тапсырмаларды орындау Талдау Жаңа тақырыпты Жигсо әдісі арқылы тақырыпты бөліктерге бөліп, оқуға тапсырма береді. Топтағы бір нөмірлі балалар бір мысалды қарастырып, бірге отырып талқылап, өз топтарына келіп түсіндіреді. бағыт беріп отырады.  Топтық талқыға  салады,ойланады.Өзге лерді тыңдай отырып ,  өз білімін  толықтырады. Ізденеді. Сергіту сәті «Қара жорға» биі видеожазба 2 минут Аяқталуы Синтез «АҚЫЛДЫҢ АЛТЫ ҚАЛПАҒЫ» Сабақты бекіту әдісі арқылы оқу әрекетін ұйымдастыру. 10 минут «АҚЫЛДЫҢ АЛТЫ ҚАЛПАҒЫ» әдісі  арқылы оқу әрекетін  ұйымдастыру. Бағалау Бағалау парақшасы Дұрыс жауапқа 5 балл. Бағалау парақшасы 5 минут Оқушының  «Жария «Салыстыру  «Ыстық  орын «Ойлан –  жұптас – аты­жөні лау» әдісі кестесі» дық»  орындық  әдісі бөліс»  әдісі «Белгілер» әдісі Кері байланыс 3 минут Қосымша ақпарат «Белгілер» әдісі.  Рефлексия парағы. Саралау – Сіз қосымша Бағалау ­ Оқушылардың ə П наралық байланыс көмек көрсетуді қалай үйренгенін тексеруді Қауіпсіздік ж не еңбекті ə жоспарлайсыз? Сіз қалай жоспарлайсыз? қорғау ережелері қабілеті жоғары оқушыларға тапсырманы күрделендіруді қалай жоспарлайсыз? АКТ­мен байланыс Құндылықтардағы байланыс Төмендегі бос ұяшыққа сабақ туралы өз пікіріңізді жазыңыз. Сол ұяшықтағы Сіздің сабағыңыздың тақырыбына с йкес ə келетін сұрақтарға жауап беріңіз. Рефлексия Сабақ / оқу мақсаттары шынайы ма? Бүгін оқушылар не білді? Сыныптағы ахуал қандай болды? Мен жоспарлаған саралау шаралары тиімді болды ма? Мен берілген уақыт ішінде үлгердім бе? Мен өз жоспарыма қандай түзетулер енгіздім ж неə неліктен? Қорытынды бағамдау Қандай екі н рсе табысты болды (оқытуды да, оқуды да ескеріңіз)? ə 1: 2: Қандай екі н рсе сабақты жақсарта алды (оқытуды да, оқуды да ескеріңіз)? ə 1: 2: Сабақ барысында мен сынып немесе жекелеген оқушылар туралы менің келесі сабағымды жетілдіруге көмектесетін не білдім?