Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі: Екі айнымалысы бар теңдеулер, теңсіздіктер, және олардың жүйелері 

Мектеп:

Күні:

Мұғалімнің аты-жөні:

Сынып: 9

Қатысқандар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақ тақырыбы

Екі айнымалысы бар сызықтық емес теңдеулер және олардың жүйелері.

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)

9.4.3.1

есеп шарты бойынша математикалық модель құрады;

Сабақ мақсаттары

Ø  Мәтін есептің математикалық моделін құру алгоритмін біледі және қолданады;

Ø  құрамында бірінші және екінші дәрежелі екі айнымалыдан теңдеулері бар теңдеулер жүйесін шешу алгоритмін біледі;

Ø  сызықтық емес теңдеулер жүйесін шешеді;

Ø  шешімдерін тексеріп жауабын табады.

Бағалау критерийлері

Оқушылар оқу мақсатына жетеді, егер:

– белгісіз айнымалыны енгізе алады;

– белгісіз айнымалының көмегімен есеп шартына сай тәуелділікті орната алады;

– Мәтін есептің математикалық моделін құру алгоритмін біледі және қолданады;

– құрамында бірінші және екінші дәрежелі екі айнымалыдан теңдеулері бар теңдеулер жүйесін шешу алгоритмін біледі және қолдана алады;

– сызықтық емес теңдеулер жүйесін шеше алады;

шешімдерін тексеріп жауабын табады.

Тілдік  мақсаттар

Оқушылар:

-  бөлімнің пәндік лексикасы мен терминологиясын есеп шешуде қолданады;

- мәтін есептерді шешуде сызықты емес теңдеулер жүйесін математикалық моделді құруға түсініктеме береді;

- теңдеулер мен теңсіздіктер жүйелерінің шешімдерін түсіндіреді

есепті шешудің жолдарына түсініктеме береді.

Құндылықтарды дарыту

Өзара сыйластыққа,ынтымақтастыққа,  тәрбиелеу. Сабақ өту барысында әдепті сөйлеуге, уақытты үнемдеуге баулу.

Топтарға біріктіре отырып бір-бірімен ой бөлісуге, бір-бірінің пікіріне құрметпен қарауға, сыныпта ынтымақтастық атмосфераны қалыптастыруды дамыту.

Пәнаралық байланыстар

 Геометрия,физика, химия

АКТ қолдану дағдылары

Жаңа тақырыпқа қатысты материалдарды слайд арқылы көрсетіп, интербелсенді тақтаны пайдалана отырып , BILIMLand сайтымен жұмыс жасау

Бастапқы білім

Сызықтық және сызықтық емес теңдеулерді шешу.

Мәтіндік есептерді екі белгісізі бар сызықтық емес теңдеулер жүйесі арқылы шешу 

Сабақ барысы

Сабақтың жоспарланған кезеңдері

Сабақтағы жоспарланған іс-әрекет  

Ресурстар

Сабақтың басы

2 мин

1.Оқушылармен амандасу.

2. Тақырыпты, сабақ мақсатын, бағалау критерийлерін анықтау.

Сабақтың ортасы 

3 мин

5 мин

5 мин

17 мин

6 мин

3. Mini white board

1) Жүйенің шешімін табыңыз:     Ж: (7;1)

2) Есеп шарты бойынша теңдеулер жүйесін құрыңыз: Сандардың бірі екіншісінен 2-ге артық. Үш еселенген бірінші сан екіеселенген екіншісіне тең. Ж:      

3) Жүйенің шешімі болатын нүкте-нің координатасын табыңыз:        Ж: (1;3)

4. Жаңа тақырыпты меңгеру

•      Математикалық  модель- шынайы өмірдегі жағаятты (мәселені) математикалық тіл көмегімен сипаттау тәсілі. Бұл кезеңе есептері шешуе көмек ретіне математикалық моделдеуді қолданамыз.

Математикалық  модель құру алгоритмі:

І. Есептің шартымен мұқият танысу:

ü  Тапсырмада қандай үдеріс сипатталады?

ü  Бұл үдеріс қандай өлшемдермен сипатталады?

ü  Бұл шамалар бір-бірімен қалай байланысқан?

ü  Қандай шаманың мәнін табуымыз керек?

ü  Ізделінді шаманы әріппен белгілеу;

ü  Ізделінді шаманы берілгені арқылы өрнектеу;

ü  Теңдеулер құру және оларан сәйкес жүйе құру; 

ІІ. Математикалық моделмен жұмыс:

ü  Жүйенің шешімін табу;

ІІІ. Есептің сұрағына жауап:

ü  Жүйенің қай шешімі есептің шарттарын қанағаттандыратынын тексеру.

  5. Мысалдар қарастыру (Бейнеролик)

•      https://bilimland.kz/kk/courses/math-kz/algebra/tengdeuler-men-tengsizdikter/tengdeuler-zhui-eleri/lesson/tengdeuler-zhui-eleri-arqyly-esepterdi-shyharu

6. Ұжымдық жұмыс. Бекіту тапсырмалары

Мәселе есеп 1.

Өзен жағасындағы екі елді мекенің арақашықтығы 14 км. Қайық осы жолды ағыс бойымен 2сағатта, ағысқа қарсы 2 сағат 48 минутта жүзіп өтеді. Қайықтың тынық судағы жылдамдығы мен өзен ағысының жылдамығын табыңыз.

І кезең

Бірқалыпты түзусызықты қозғалыстың теңдеуін еске түсіреміз:

S – арақыашықтық,

V –жыламдық,

T – уақыт. 2 сағатты минутқа айналарамыз:  сағат

ІІ кезең

•      Алынған жүйені шешеміз:

ІІІ кезең

Жауабы: 6 км/сағат; 1 км/сағат

Мәселе есеп 2.

Тіктөрбұрыш пішінді көгал ұзынығы 40 м болатын қоршаумен қоршалған. Көгалдың ауданы 96 шаршы метр. Көгалдың жақтарының өлшемдерін табыңыз.

І кезең

ІІ кезең

ІІІ кезең

Жауабы: 12 м және 8 м

Мәселе есеп 3.

Тікбұрышты үшбұрыштың гипотенузасы 13-ке тең. Катеттерінің бірі екіншісінен 7 см-ге артық. Тікбұышы үшбұрыштың катеттерін табыңыз.

І кезең

ІІ кезең

ІІІ кезең

Жауабы: 12  және 5

Мәселе есеп 4.

Екі оң санның көбейтіндісі 96-ға тең. Оларың біреуі екіншісінен 4-ке артық. Осы сандарды табыңыз. 

І кезең

ІІ кезең

ІІІ кезең

Жауабы: 12  және 8

7. Жеке жұмыс(тест тапсырмалары)

https://bilimland.kz/kk/subject/algebra/9-synyp/matin-esepterdi-tengdeuler-zhujesi-arqyly-shyharu

https://bilimland.kz/kk/courses/math-kz/algebra/tengdeuler-men-tengsizdikter/tengdeuler-zhui-eleri/lesson/tengdeuler-zhui-eleri-arqyly-esepterdi-shyharu

https://bilimland.kz/kk/subject/algebra/9-synyp/matin-esepterdi-tengdeuler-zhujesi-arqyly-shyharu

Сабақтың соңы

2 мин

8.Сабақты қорытындылау (дескрипторлар арқылы бағалу)

Үй жұмысы.

1)Үйден мектепке дейін 400 м. Жоғары сынып оқушысы төменгі сынып оқушысына қарағанда бұл жолға 300 адым аз жұмсайды, себебі оның адымы төмен сынып оқушысының адымына қарағанда 30 см үлкен. Әрбір баланың адымының ұзындығын табыңыз.

2) Екі санның геометриялық ортасы кішісінен 12-ге артық, ал сол сандардың арифметикалық ортасы үлкенінен 24-ке кем. Осы сандарды табыңыз.

Рефлексия.

Саралау –оқушыларға қалай көбірек қолдау көрсетуді жоспарлайсыз? Қабілеті жоғары оқушыларғақандай міндет қоюды жоспарлап отырсыз?

Бағалау – оқушылардың материалды меңгеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлайсыз?

Денсаулық және қауіпсіздік техникасының сақталуы

Оқушылар сабақ бойы жеке және жұппен  жұмыс жасайды. Қабілеті жоғары оқушылар басқа оқушыларға көмектеседі.

Өзін-өзі бағалау түрі қолданылады. Сабақта оқушылардың материалды меңгеру деңгейін тексеру үшін фронтальды жұмыс жасайды.

Сабақ басында оқушылар қауіпсіздік техникасымен таныстырылады.

Сабақ бойынша рефлексия

Сабақ мақсаттары/оқу мақсаттары дұрыс қойылған ба?

Оқушылардың барлығы ОМ қол жеткізді ме?

Жеткізбесе, неліктен?

Сабақта саралау дұрыс жүргізілді ме?

Сабақтың уақыттық кезеңдері сақталды ма?

Сабақ жоспарынан қандай ауытқулар болды, неліктен?

Жалпы баға

Сабақтың жақсы өткен екі аспектісі (оқыту туралы да, оқу туралы да ойланыңыз)?

1:

2:

Сабақтыжақсартуға не ықпалетеалады (оқытутуралы да, оқутуралы да ойланыңыз)?

1:

2:

Сабақбарысындасыныптуралынемесежекелегеноқушылардыңжетістік/қиындықтарытуралыненібілдім, келесісабақтарда неге көңілбөлуқажет?