Ekologik muammo – tabiat komponentlarining (tog jinsi, rel'ef, iqlim, suv, havo, o’simlik, hayvonot) rivojini, atrof-muhitni va ekologik tizimni salbiy jihatdan o’zgarishidir.
Ekologik muammo – tabiat komponentlarining (tog jinsi, rel'ef, iqlim, suv, havo, o’simlik, hayvonot) rivojini, atrof-muhitni va ekologik tizimni salbiy jihatdan o’zgarishidir.
Ekologik muammo – tabiat komponentlarining (tog jinsi, rel'ef, iqlim, suv, havo, o’simlik, hayvonot) rivojini, atrof-muhitni va ekologik tizimni salbiy jihatdan o’zgarishidir.
Ekologiya tushunchasini fanga birinchi bulib 1866 yilda nemis biologi
Ekologiya tushunchasini fanga birinchi bulib 1866 yilda nemis biologi E.Gekkel
“Organizmlarning umumiy morfologiyasi” asarida kiritgan. Ekologiya (Oykos) - yunoncha suz
bulib, uni ma'nosi tirik organizmlarning yashash sharoiti yoki tashki muxit bilan uzaro
munosabatini bildiradi
Ekologik muammo – tabiat komponentlarining (tog jinsi, rel'ef, iqlim, suv, havo, o’simlik, hayvonot) rivojini, atrof-muhitni va ekologik tizimni salbiy jihatdan o’zgarishidir.
Ilmiy asoslanmagan tabiatdan betartib foydalanish
Ilmiy asoslanmagan tabiatdan betartib foydalanish
Atrof-muxitni chiqindilar bilan ifloslanishi
Tabiatni inson tomonidan ifloslanishi
Keling, bu ko'hna olamning o'tmishiga bir nazar tashlaylik!
Keling, bu ko'hna olamning o'tmishiga bir nazar tashlaylik! O'tmishda u qanday bo'lgan ekan?
O’tmishda inson bilan tabiat uyg’un holda yashagan
O’tmishda inson bilan tabiat uyg’un holda yashagan
Nima sababdan bunday holat yuz berdi?
Nima sababdan bunday holat yuz berdi?
Ekologiyaga ta'rif bering?
Ekologiya yunoncha so'z bo'lib “oikos-uy-joy, logos-ta'limot, fan” degan ma'noni anglatadi.
Ekologiya tushunchasi fanga birinchi bo'lib 1866 yilda nemis biologi E.Gekkel tomonidan
kiritilgan.
Ekologiya – tirik organizmlarning yashash sharoiti yoki ularning tashqi muhit bilan o'zaro
munosabatini o'rganadigan fan.
Rus olimi N.F.Reymers “ekologiya keng ma'noda insonlarning yashab ketishi haqidagi ta'limot” degan edi.
Ekologik omillar: abiotik, biotik, antropogen.
Bu omillarning qaysi biri inson faoliyati bilan bog'liq?
Yashaydigan joyingizda ekologik fojia yuz bermasligining oldini olish mumkinmi, qanday qilib?
Tabiat bugun
7
Agar yer shari halok bo'lsa, hech kim biosferani ham, davlatni ham, oilasini ham, o'zini ham saqlab qola olmaydi
Agar yer shari halok bo'lsa, hech kim biosferani ham, davlatni ham, oilasini ham, o'zini ham saqlab qola olmaydi.
Yer sayyorasiga ta’sir qiluvchi kuchlar
vulqonlar
Meteoritlar
Kosmik nurlar
Antropogen ommillar
Yer silkinishlari
Harorat
Radiatsiya
8
Ekologik muammo – tabiat komponentlarining (tog jinsi, rel'ef, iqlim, suv, havo, o’simlik, hayvonot) rivojini, atrof-muhitni va ekologik tizimni salbiy jihatdan o’zgarishidir.
Lokal (mahalliy) ekologik muammolar
Lokal (mahalliy) ekologik muammolar
Tuproq sho’rlanishi va eroziyasi
Chiqindilar
Tog’ – kon sanoatini atrof muhitga ta’siri
Ishlab chiqarish korxonalar ta’siri
Lokal (mahalliy) ekologik muammolar
Ekologik muammo – tabiat komponentlarining (tog jinsi, rel'ef, iqlim, suv, havo, o’simlik, hayvonot) rivojini, atrof-muhitni va ekologik tizimni salbiy jihatdan o’zgarishidir.
Tabiatda to`xtovsiz ravishda chiqindilar chiqarilmoqda
Tabiatda to`xtovsiz ravishda chiqindilar chiqarilmoqda
Regional (mintaqaviy) ekologik muammolar
Regional (mintaqaviy) ekologik muammolar
Orol dengizining qurish muammosi
O’rmonzor maydonini qisqarishi
Kislotali yomg’irlar
Chuchuk suv muammosi
Orol muammosi
Orol muammosi
Ekologik muammo – tabiat komponentlarining (tog jinsi, rel'ef, iqlim, suv, havo, o’simlik, hayvonot) rivojini, atrof-muhitni va ekologik tizimni salbiy jihatdan o’zgarishidir.
Ekologik muammo – tabiat komponentlarining (tog jinsi, rel'ef, iqlim, suv, havo, o’simlik, hayvonot) rivojini, atrof-muhitni va ekologik tizimni salbiy jihatdan o’zgarishidir.
Global (dunyoviy) ekologik muammolar
Global (dunyoviy) ekologik muammolar
Iqlim o’zgarishi
Cho’llanish
Atmosferani ifloslanishi
Gidrosferaning ifloslanishi
С bga oshgan 18 Yer sayyorasi haroratining oshishi (parnik effekti)
2000 yilga kelib havoning o’rtacha harorati 1,4ºС bga oshgan
18
Yer sayyorasi haroratining oshishi (parnik effekti)
О3 О3 О3 О3 О3 СО2 СО2 СО2 Nima uchun ozon qatlami yemiriladi?
О3
О3
О3
О3
О3
СО2
СО2
СО2
Nima uchun ozon qatlami yemiriladi?
Ozon qatlamini yemiradigan manbalarni bilasizmi?
Ozon qatlamining yemirilishida oilangizning ham ishtiroki bormi?
Ozon qatlami yemirilmasligi uchun nima qilish kerak?
Atmosfera tarkibidagi ozonni ko'paytirish uchun nima qilish kerak?
Bu borada siz nima qilmoqchisiz?
Ozon qatlamini yemirilishi
Ozon qatlami. Ozon atmosferaning 10-60 km balandliklarida joylashgan
Ozon qatlami. Ozon atmosferaning 10-60 km balandliklarida joylashgan. Atmosferadagi Ozon qobig'ining yillik o'rtacha me'yori 300 Dobson birligiga (D.B.- 0,001 sm.) teng yoki normal sharoitda 3 mm. qalinlikda bo'ladi. Ozon qatlami Quyoshdan keladigan ul`trabinafsha nurlardan butun mavjudotni himoya qiladi. Agar ozon qobig'i o'zining tabiiy me'yoridan 5% gagina kamaysa, teri raki (melonoma va kartsionoma) insonlar orasida 10% ga ortadi. Ozon qatlamining yupqalashuvi dukkakli o'simliklar hosildorligini kamayishiga sabab bo'ladi. Ozonni yemiruvchi gazlardan biri xlordir. Atmosferadagi xlorning tabiiy miqdori bir yilda 10 tonnadan 100 000 tonnagacha yetadi. Antropogen omil tufayli bir yilda 850 000 tonna xlor atmosferaga yuboriladi. Bir atom xlor 100 000 molekula ozonni yemiradi.
Cho’llanish dunyo bo’ylab kechmoqda
Cho’llanish dunyo bo’ylab kechmoqda
Ekologik muammolarni insoniyat tomonidan hamkorlikda hal etilishi
Ekologik muammolarni insoniyat tomonidan hamkorlikda hal etilishi V.I.Vernadskiy tomonidan noosfera kontseptsiyasi doirasida, o’tgan asrning boshlarida ta'kidlab o’tilgan. Global
hamkorlik doirasida ekologik muammolarni yechimini topishga barcha davlatlar, millatlar va
mamlakatlar jalb etilishi hayotiy zaruratdir.
Ekologik muammo hozirgi paytda butun sayyoramizga daxldor muammo bo'lib qoldi
23
“Ekologik muammo hozirgi paytda butun sayyoramizga daxldor muammo bo'lib qoldi... Ekologik
muammolarni hal etishga bevosita qatnashish, u yoki bu darajada hissa qo'shish, umumdavlat,
umumxalq, umuminsoniyat ishidir. Bu umumbashariy muammo yechimidan hech kim – na bir davlat va siyosat arbobi, na biron-bir musulmon yoki nasroniy chetda qolmasligi kerak.” Karimov I.A.
O'zbekiston XXI asr bo'sag'asida: ... 1997 y. “Asrlar tutash kelgan pallada butun insoniyat,
mamlakatimiz aholisi juda katta ekologik xavfga duch kelib qoldi. Buni sezmaslik, qo'l
qovushtirib o'tirish o'z-o'zini o'limga mahkum etish bilan barobardir. Afsuski hali ko'plar ushbu
muammoga beparvolik va ma'suliyatsizlik bilan munosabatda bo'lmoqdalar”. Karimov I.A.
O'zbekiston XXI asr bo'sag'asida: ... 1997 y. “… har qaysi davlat, har qaysi millat
nafaqat yer osti va yer usti tabiiy boyliklari bilan, harbiy qudrati va ishlab chiqarish
salohiyati bilan, balki birinchi navbatda o'zining yuksak madaniyati va ma'naviyati bilan
kuchlidir” Karimov I.A. Barkamol avlod orzusi. 1999 y.
Keling, tabiat ertaga qanday bo'lishligini bir tasavvur etaylik!
Keling, tabiat ertaga qanday bo'lishligini bir tasavvur etaylik! Ikki yo'l bor: 1. Inson
tabiat sirlarini o'rganib, unga madadkor bo'lib, hamkorlikda, garmonik holda yashashi
kerak... 2. Inson tabiat zahiralaridan hozirgi sur'atlarda foydalanib, biosferani ham,
davlatini ham, oilasini ham tanazzulga uchratishi kerak. Bu yo'ldan qaysi birini tanlash
insoniyatning o'ziga bog'liq...
Sizga taklifimiz: Tabiatning tabiiyligini saqlashga harakat qiling!
Sizga taklifimiz: Tabiatning tabiiyligini saqlashga harakat qiling! Tabiatning yaxlitligini buzmang! Tabiatga ta'sir etishdan avval, har daqiqada ta'sir ortidan keladigan oqibatni o'ylang! Bu bilan o'zingizning, kelajak avlodingizning umr boqiyligini saqlab qolasiz.
25
Эътиборингиз учун раҳмат! 26
Эътиборингиз учун раҳмат!
26
© ООО «Знанио»
С вами с 2009 года.
