Ежелгі көшпелілердің материалдық мәдениеті

Ұзақ мерзімді жоспардың тарауы:                            5.2 А Ежелгі көшпелілердің өмірі  Қазақстан тарихы                                                        Мектеп: №11 Ы.Алтынсарин атындағы о /м Күні:  23.11.18                                                                 Мұғалімнің аты­жөні: Қойшыбаева А Сынып: 5 «ә»                                                                      Қатысқандар:            Қатыспағандар: Тақырыптың тарихи концепті (түсінігі):түсіндіру Сабақтың тақырыбы: Ежелгі көшпелілердің материалдық мәдениеті 2 сабақ 5.2.2.6. Көшпелілердің әлемдік өркениетке қосқан үлесін түсіну. Оқу мақсаты (оқу   бағдарламасына сілтеме) Сабақтың мақсаты: Бағалау критерийі Тілдік мақсат: Құндылықтарды  дарыту: Пәнаралық байланыс: Алдыңғы білім: Сабақтың жоспарланған кезеңдері Сабақтың басы 2 мин Барлық оқушылар орындай алады:  Көшпелілердің  баспанасының ерекшеліктерін анықтай алады. Оқушылардың   көпшілігі   орындай   алады:  Көшпелілердің   киіз үйдің құрылысын, атауларын біледі. Кейбір   оқушылар  Ежелгі   тайпалардың   қолданбалы   өнерінің ерекшелігі біледі.  киіз үйдің құрылысы іші­сыртының үш бөліктен тұратынын біледі  киіз   үйдің   ішкі   құрылысы   (оң   қанат,   сол   қанат,   төр ұғымдарының мәнін ашады  шаңырақтың   мәні   мен   мағынасын   зерттеп   және   қазіргі күнмен байланысын зерттейді  киіз үйге презентация/плакат/модель жасап қорғайды  көшпелілердің қолданбалы өнер ерекшеліктерін сипаттайды  көшпелілердің баспаналары туралы тұжырым жасайды  Көшпелілердің әлемдік өркениетке қосқан үлесін білеміз Түйінді сөздер мен сөз тіркестері:  Айтылым: Жеке, жұппен, топтасып сұрақтарға жауап береді. Тыңдалым: Оқушыларға тақырыптан мәтін түсіндірме беріледі. Жазылым:  «Венн диаграммасы» тапсырмасы бойынша.   ұқсастығымен айырмашылығын жазады. Оқылым: Мәтінмен жұмыс Терминология: Қанат, Шаңырақ,Уық, Кереге... Осы тақырыпты оқыта отыра оқушыларды мәдениетін, елін,  жерін, Отанын қорғауға, ынтымақтастыққа тәрбиелеу. Әдебиет Ежелгі көшпелілердің материалдық мәдениеті (1­сабақ) Сабақтың барысы Ресурстар суреттер Психалогиялық ахуал  Суреттер   арқылы    бойынша   оқушыларды   топқа бөлу:   3   түрлі   суреттерді   (уық   кереге   шаңырақ) үстел үстіне шашылып тасталады. Оқушылар ішінен өзіне ұнағанын таңдап алады. Бірдей суреттері бар оқушылар бір топқа біріктіріледі. 1топ Кереге 2 топ Шаңырақ 3 топ  Уық Сабақтың ортасы                   5 мин Үй тапсырмасы. «Learning apps» сайты бойынша «миллион кімге  бұйырады» ойыны арқылы киіз үй туралы  сұрақтарға жауап береді. Кері байланыс.  Жаңа сабақ«Ой түю»                    4 мин                   8 мин                                       5 мин Киіз үйдің  құрылысның  суреті Жаңа білімге көпір салу арқылы берілген  суреттерге қарап отырып, өз ойларын айтады. Дескриптор: 1. Бүгінгі сабақ не туралы болуы мүмкін  екенін анықтайды. 2. Киіз үйдің тез жығып,тез құрастыруға  икемді екендігін көрсетеді. Кері байланыс. «Ынталандыру сөзімен» 1.         тапсырма. Топтық жұмыс 1топ    Киіз үйдің құрылысы 2 топ   Киіз үйдің тарихы 3 топ   Киіз үйдің ерекшелігі Дескриптор: 1. Киіз үйдің құрлысын, әрбір бөліктерін  айтады 2. Киіз үйдің тарихын түсіндіреді 3. Киіз үйдің ерекшеліктерін сипаттайды Кері байланыс. 2­ тапсырма.    ТҰЖЫРЫМ ЖАСА: Деректерді мұқият оқып шығып, бір – екі  сөйлем көлемінде тұжырым жасандар. Гильом де Рубрук:  «олар тұратын үйлер ағаш  кеспектерден құрастырылып, бұтақтармен  шабақталған, төбесінде жоғары қарай мойын созып,  ықшамдана түсетін оттықтікі сияқты дөңгелек  түтігі бар арба үстіне орналастырылады да, үнемі  аппақ болып жарқырап тұруы үшін жүнге әк, ақ  Флипчарт,  маркерлерА4 қағазы,  маркерлер топырақ, сүйек үгіндісін қосып басқан киізбен  қапталады екен. Осындай үйлі арбаға 22 өгіз  жегіледі екен»  С. Руденко:  «Қазақтың киіз үйі құрылымдық  жағынан осы уақытқа дейін көшпелі халықтардың  бірде­біреуі асып түсе алмаған, жылжымалы  баспананың ең жетілдірілген түрі болып табылады»  А.Сейдімбек:  «Киіз үй көшпелі өмір салтының  негізгі алғышарттарының бірі болғандықтан ұдайы  жетіліп, ұдайы шыңдалып, ұдайы сәулеттеніп  отырды. Бұл ретте, киіз үйді көшпелілердің  ғасырлар бойғы өмірлік тәжірибесінің, ой өрісінің,  талғам – танымының және шеберлік – шалымының  ең  жарқын айғағы деуге болады»  Ибн Батута:  «Дөңгелекті құрылғыны олар  «арба» деп атайды. Көп дөңгелекті арбаның үстіне  тұрғызғаны – бір­біріне қайыспен байластырылған  ағаштардан құрастырылған күмбез сияқты қаңқа» Кері байланыс: Интерактивті тақта Қ. Балалар киіз үйге байланысты мақал ­мәтелдер,  ырымдар мен тиымдар білесіңдер ме?  Кереген кең , екі босағаң тең болсың!  Шаңырағын биік, Керегең кең болсын!   Босағаға керіл ме! Табалдырықты бас па!                                           6 мин 3­тапсырма.«Венн диаграммасы» 5 мин Дескриптор: 1.Киіз үй мен қазіргі үйдің айырмашылығы мен  ұқсастықтарын сипаттайды. 2.Киіз үйдің қыста­жылы, жазда­салқын  болатындығын анықтайды. Бағалау: топта  бағалайды. Кері байланыс. 4­тапсырма.  «Білім шыңына өрлейміз!» Киіз үй қалай тұрғызылады? Киіз үй қандай түрлерге бөлінген? Көшпелілер баспанасының  ерекшелігі неде? Көшпелілердің әлемдік  өркениетке қосқан үлесі қандай? Ежелгі тайпалардың қолданбалы өнерінің   ерекшелігі неде?  Дескриптор:1.Сұрақтардың жауабын анықтайды.                         2.Бір­біріне түсіндіреді. Бағалау: Өзін ­ өзі бағалайды. Кері байланыс Рефлексия:  Мен  не  білдім? Мен үшін  не қиын  болды? Мен нені  білгім  келеді? Сабақтың соңы 5 мин Саралау Бағалау Барынша қолдау көрсетуді қажет  ететін оқушылар: 1­тапсырма.  Топтық жұмыс Бірін –бірі бағалайды, жұпта  бағалайды, топта бағалайды, «екі жұлдыз бір ұсыныс» ,  «бас  бармақ» арқылы бағалайды. Денсаулық және қауіпсіздік техникасын сақтауы Сергіту сәті Орташа   қолдануды   қажет   ететін оқушылар: 2­тапсырма.  ТҰЖЫРЫМ   ЖАСА: Деректерді   мұқият   оқып   шығып, бір   –   екі   сөйлем   көлемінде тұжырым жасау Қолдану   көрсетуді   аз   қажет   ететін оқушылар: 3­тапсырма.”Венн   диаграммасы”,Білім шыңына өрлейміз!” Бұл бөлімде сабақ туралы өз пікіріңізді білдіру  үшін пайдаланыңыз. Өз сабағыңыз туралы сол  жақ бағанда берілген сұрақтарға жауап беріңіз. Сабақ бойынша рефлексия: Сабақ мақсаттары немесе оқу мақсаттары шынайы, қолжетімді болды ма? Барлық оқушылар оқу мақсатына қол  жеткізді ме? Егер оқушылар оқу мақсатына жетпеген  болса, неліктен деп ойлайсыз? Сабақта саралау дұрыс жүргізілді ме?  Сабақ кезеңдерінде уақытты тиімді  пайдаландыңызба? Сабақ жоспарынан  ауытқулар болды ма және неліктен? Жалпы бағалау Сабақта ең жақсы өткен екі нәрсе (оқыту мен оқуға қатысты)? 1. 2. Сабақтың бұдан да жақсы өтуіне не оң ықпал етер еді (оқыту мен оқуға қатысты)? 1. 2. Осы сабақтың барысында мен сынып туралы немесе жекелеген оқушылардың  жетістіктер/қиыншылықтары туралы нені анықтадым, келесі сабақтарда не нәрсеге назар  аудару қажет?