Г1АЛГ1АЙ МОТТ - НАЬНА МОТТ – КЪАМАН МОТТ

Г1АЛГ1АЙ МОТТ - НАЬНА МОТТ – КЪАМАН МОТТ

Хьехархочун дош

I Ведущи

Укх дерригача дунен т1а 7000(ворх1 эзар) мотт солва ба. Х1ара къам кхыча къамаех къоасталу эггара хьалха ший меттаца. Мотт мел бах – къам а дах. Мотт д1абаьлча – къам д1адоал.

II Ведущи

Вай тахан в1ашаг1кхетара бахьан да, вай хьамсарча наьна метта ц1ай хилар. 2000(ши эзар) шера денз 21(ткъаь цхьоалаг1а) февраль – «Наьна метта ц1ай» да аьнна, дездеш д1акхохь дунен халкъаш.

I Ведущи

Вайна дика бахьан да юха а вай метта к1оаргаленаш йовза а метта хозал тахка а. Тахан к1езига бац сенна беза из г1алг1ай мотт? Малаг1а пайда боал цох? Из-м укх мехкара араваьлча кхы безаш мичаб яшараш. Иштта хетачарна дика хьокхам хургба аьнна хет тхона вай в1ашаг1кхетарах.

II Ведущи

Наьна мотт! Мел деза дешаш да уж х1ара сага. Ма дукха х1ама чулоац цу шин дешо. Цунца дувзаденна да вай вахар: вай хьаькъал, кхетам, вай культура. Наьна меттаца дувзаденна да вай эхь-эздел, г1улакх, сийрдача кхоаненга сатувсар.

I Ведущи

Мотт вай къаман эггара йоаккхаг1а йола ганз я. Мах баь варгвоацаш хоза а, б1аьхий а, боккха лорх1ам болаш а ба г1алг1ай мотт.

II Ведущи

Г1алг1ай поэташа шоай стихашца хестабаьб вай мотт, х1анз са новкъосташа ешаргья шоана вай метта хетаяь байташ.

       Наьна мотт

Дега гарга ба хьо сона,

Са хьамсара г1алг1ай мотт,

Деша говзал сона енна,

Бицлургбоаца г1алг1ай мотт.

Эггара хьалха сай наьнага

Со хьо бувцаш йистхиннав,

Бера хана 1а нахага

Со харца ца ле 1омаваьв.

Наха хьаг1е хилва аьннаp

1а со новкъа ваьккхавац,

Ийрча,чамза хилда аьнна,

Сона иллеш деннадац.

Нагахь арг1а йоацар дувце,

Меттаза, чамза из хургбар.

Наха дика оалаш беце,

Симал къахьаг1а хетаргбар.

Къаьда, хьаьнала из бецаре,

Вай мотт хьана эшаргбар?

Меттахь оалаш уж децаре,

Дешаш сенна дезаргдар?

Дега гарга ба хьо сона,

Са хьамсара наьна мотт,

Деша говзал сона енна,

Бицлургбоаца г1алг1ай мотт.

               Г1алг1ай меттала детталу са дог

Г1алг1ай меттала детталу са дог,

Г1алг1ай меттала.

Йи1ий б1аргех г1алг1ай меттала хьог,

Г1алг1ай меттала.

Нахага моаршал аз массаза хетт

Г1алг1ай меттала.

Сона-м малх а лоамашка хьалкхет

Г1алг1ай меттала.

Г1алг1ай меттала зиза теха боал

– Фуд цул хозаг1а?

Маькхах «маькх» аз г1алг1ай меттала оал

– Фуд цул хозаг1а?

Г1алг1ай метта хьаькъал, эздел, куц

– Масса метте…

Г1алг1ай мотт аз Даьлаца а бувц, Гораэтте

Со вале а дуккха метташ ховш,

Г1алг1ай меттала,

Халаш, хургда са т1еххьара дош

Г1алг1ай меттала!

Гагиев Гирихан

              Г1алг1ай мотт

Г1алг1ай мотт, со кхеваь мотт,

Са даь, наьна дошо мотт,

Зизай хозал, баьций мутт

Денна 1а са дег чу лутт.

Хьона аз сай корта бетт

Со хьа к1оаргал йовза г1ертт…

Х1анаб хьо, аз хьога хетт

Малх мо лепаш,сийрда, ц1ена?

Х1ара дош хьа дегах лет,

Сица, ц1ийца хоттаденна.

Хьо, ца ховчоа къе ба мотт,

Дала безбаь г1алг1ай мотт.

Хьона деннад сибат, куц,

Замо шаьрбаьб, хьекхаш гам.

Хьо ца хилча, сена дувц?

Бовргбар дуненцара чам.

          II Ведущи

Вай даьша, мелла халонаш шоашта т1акхаьча еле а, шоай мотт лакхерча дарже лоттабаьб, г1алг1ай мотт бувцаш хезача сапарг1ата доалаш, дега дикахетар хулаш хиннад.

          I Ведущи

Шоайла хийрчаб вай дай цу меттаца, боча лелабаьб цар из. Къаман эздий г1улакхаш меттаца леладаьд, метто низ беннаб вай даьшта халонаш ла. Цунга хьажжа вай декхаре да вай Наьна мотт шаьрбе а, 1омабе а, ха а.

II Ведущи

Х1анз викторин а я хьоажаргда вай шоана мел дика хов г1алг1ай мотт.

(ВИКТОРИНА……………………………………………………)

I Ведущи

Г1алг1ай метта йоазув 1923(цхьа эзар ийс б1аь ткъаь кхоалаг1ча)  шера мара хьакхолладеце а, массаза дег1аихаб вай мотт багахбувцамца. Дукха фаьлгаш, кицаш, иллеш, шира дувцараш, ховли довзалеш да вай наьна мотт, къам, хоза г1улакхаш хестадеш. Кхувш йоаг1ача т1ехьенно ма хулла уж дувца а, цох пайда эца а беза. 

          II Ведущи

        Тахан вай дешархоша шоан лаьрха кийчбаьб Гагиев Гирихана язбаь «Хоза моза» яха фаьлг.

Наьна мотт

Хьо ма барра бувца ховчоа

Б1аьхий ба хьо, наьна мотт,

Хьо ма барра бувца ловчоа

Т1ехьле я хьо, наьна мотт.

Ший халкъ Даьхе езаш волчун

Дозал да хьо, наьна мотт,

Ма барра хьо бувца хайча

Ма ираз дар са, наьна мотт.

Вай Даьхе йолаш хилар

Вайна дезе,

Вай наьна мотт цхьанне а

Бицбергбац!

Наьна мотт хьо безаш веце,

Даймохк безар-

Хабар мара дац.

Дуненчу даьлча беро хьалха
1оамдо НАНА яха дош.
Наьна кульга санна к1аьда
Ба вай къаман мотта, хоз!

Хьай да-нана дезаш вале-
1омбег ба 1а наьна мотт.
Хьай къамах дог лазаш вале
Биц ма белахь г1алг1ай мотт!

Дашо къоаламца дегт1а яздя
Йоазо латтийл наьна меттел.
Эздел ,денал, ираз , аьттув,
Яхь а- дерриг цунца хетта!

Мах баь варгвоацаш, безача маьхе да ший мотт ц1ена хар. Ше ц1ена бувцарца йоаккха метто ший хозне. Дала низ лолба вайна массанена а из к1оаргаг1а 1омабе а цун къайленаш йовза а.