Химия панин уштилде окыту

Күні/ Date: 28.02.17

Пән/Subject: химия

Сынып/Class

8А

9А

Тақырыбы

Theme

Судың құрамы, физикалық қасиеттері және қолданылуы, табиғаттағы су

The water used in the composition and рhysical properties of natural water

Темір және оның маңызды қосылыстарының биологиялық маңызы

The biological significance of iron and its most important compounds

Күтілетін нәтиже

The expected result

Тақырыпты өз беттерінше меңгере алады. Жаңа сөздерді ағылшын тіліне аударып,есте сақтайды, заманауи ақпараттық технологиялармен жаңа әдіс-тәсілдерді қолдану нәтижесінде тақырыпты меңгереді, бағалау жүйесі арқылы нақты бағаланады, кері байланыс жасай отырып,тақырыпты меңгеру деңгейі анықталады.Функционалдық сауаттылықты дамыту.

Мақсаты Objectives

1.Білімділік

   Educational

2.Дамытушылық

   Developing

3.Тәрбиелік

   Bringing-up

 Судың химиялық құрамы,қасиеттері оның қолданылу аясы, табиғаттағы сулар,суды тазарту әдістері туралы түсінік қалыптасады.

Темір элементінің ,және оның қосылыстарының биологиялық маңыздылығын білу. Қазақстандағы темір өндірістерімен таныстыру.

 Жұптық,топтық,жеке  жұмыс жасау арқылы әр түрлі деңгейдегі тапсырмалар орындай білуге үйрету,тақырып бойынша практикалық,теориялық білім алады.

Суды ластанудан қорғай білуге,маңыздылығын түсінуге тәрбиелеу.

Темірдің адам ағзасы үшін маңызыдылығын,туған  елге, жерге, оның байлығына деген мақтаныш сезімін тудыру.

Түйінді идея:

The main idea

Заманауи жаңа стратегияларды сабақта қолдану, кері байланыс, бағалау тәсілін,үштілдік жүйесін енгізу.

Сабақтың түрі

Type of the Lesson

Жаңа,аралас сабақ (биология,физика,тарих,география,әдебиет)

Сабақтың әдісі

Training methods

Жеке, жұптық,топтық ,қалыптастырушы бағалау,

Құрал-жабдықтар, ресурстар

Resources,

Компьютер,ғаламтор ютубтан алынған бейне-таспа, әуен,Қазақстанның картасы,бағалау парағы, маркер топтамасы, А3 қағаз, стикер топтамасы,химиялық реактивтер, құралдар ( стақандар,лакмус қағазы,темір (III) хлориді,натрий гидрооксиді,сұйық сабын,сулар,KMnO₄ ерітіндісі)

Сабақтың барысы:

Plan

Welcome! Good morning, I am glad to see you again.Қош келдіңіздер! Қайырлы таң, Сіздерді көргеніме қуаныштымын.

Уәж (Мотивация) бейнетаспа қарау.

Ұйымдастыру кезеңі

Organization moment

Психологиялық дайындық

Warming-up 

Бағалау парағымен таныстыру

(2 мин)                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                               9 сыныпқа тест жұмысы беріледі.

8 сыныпқа жаңа тақырып түсіндіріледі.

Жаңа тақырып

Тақырыпты        ашу (5мин)

Суға қатысты суреттерді көру,судың ағысының әуенін тыңдау арқылы жаңа тақырыпты ашу.            

Судың құрамы,физикалық қасиеттері және қолданылуы, табиғаттағы су

Судың да  сұрауы бар,

Бұлақ көрсең көзін аш        

Бейнетаспа қарау                

Сабақтың мақсатын айту.

Тақырыпты жаздыру.

Жоспар бойынша кітаптағы мәтіннен дәптерге жазу.Жаңа сөздердің ағылшынша аудармасын жазу.Постерге түсіру

1.Судың ашылу тарихы:

Суды алғаш 1781-1782 жылы ағылшын ғалымы Г.Кавендиш синтездеді. 1873 жылы А.Лавуазье оттек пен сутек қосылысынан алды.

Су оттектің бір атомы мен сутектің екі атомынан құрылған күрделі зат. Формуласы- H₂O

Water is a compound of hydrogen and oxygen. Су- сутек пен оттектің қосылысы.

The chemical name for water is hydrogen oxide.Судың химиялық атауы- сутек оксиді

Судың табиғатта таралуы:

Су табиғатта үш түрлі агрегаттық күйде кездеседі. Сұйық,қатты,газ

Теңіз,мұхиттарда,мұздықтарда,өзендерде,көлдерде,атмосферада

Water in the form of gas is commonly called steam.Судың газ күйін әдетте бу деп атайды.  

Solid water is ice. Қатты су-мұз.

Судың физикалық қасиеті:

Су – түссіз сұйықтық, иіссіз, дәмсіз, 100 С қайнайды. 0С қатады.

Адамның бүкіл салмағының 3/2 бөлігі судан тұрады.

Өсімдіктердің 75-95%-ын, жануарлардың 60-98%-ын су құрайды.

Су – сүйекті ылғандандырып, буын ауруларынан сақтайды.

Су – адамның иммундық жүйесін күшейтіп, түрлі вирустар мен бактерияларға қарсы қорғану қабілетін күшейтеді.

Су – қанның қоюлануының, жүрек, ми ауруларының алдын алады.

Су – мидың есте сақтау, ақыл-ой қызметінде маңызды рөл атқарады.

Су – мінез-құлыққа да әсер етіп, қауіпті аурулардың алдын алады.

Су – адамның түр-келбетін жақсартып, терінің ерте әжімденуінен сақтайды.

Three-quarters of the Earth’s surface is covered in water.  Жердің 3/4 бөлігі судан тұрады.

Water can exist as a liquid, as a gas or a solid.Су сұйық,газ,қатты күйде бола алады.

Терминдер: Су- water

                      Қасиеттері- properties

                      Қолданылуы- use

                      Табиғаттағы су- natural water

                      Оттек -oxygen

                      Атом-atom

                      Сұйық- liquid

                      Қатты- hard

                      Газ- gas

                      Түссіз-colorless

                      Иіссіз –flavourless

Тест  жұмысы  (2мин)   

1.Темір периодтық жүйеде орналасқан:

А) бесінші периодта

В) үшінші периодта

С) төртінші периодта

Д) екінші периодта

2.Темір атомындағы электрон саны:

А) 26

А) 12

С)16

Д)24

3.Төмендегі тотығу дәрежесі темірге тән емес:

А)+2

 В)+5

 С)  0

 Д)+3.

4.Қанға қызыл түс беретін химиялық элемент:

А) темір

В)қалайы

С) мыс

Д)алтын.

5.Темір атомының сыртқы энергетикалық деңгейіне неше электрон болады:

А)5

В)3

С)2

Д)6.

6.Темір атомының нейтрон саны

А)26

В)56

С)27

Д) 30

7.Темір таралуы жөнінен нешінші орында:

А)бірінші

В)екінші

С)үшінші

Д)төртінші

Тест жұмысын презентациядан тексеру                                                                                                                                                              

     Әр дұрыс жауапқа 1 ұпай қою                                 

Жауабы:1-С 2-А  3-В  4-А  5-С 6-Д 7-Д

Жарайсыңдар! Well done.(3 мин)

Постер қорғау

 (3мин)

8-сынып жазған постерін қорғайды

Жаңа тақырып

(3мин)

 «Болған іске болаттай берік бол»

Төзімі темірдей- қайратты бол.

Тақырыпты жаздыру. Темір және оның маңызды қосылыстарының биологиялық маңызы

Қазақстан картасы       Соколов-Сарыбай кен орны

Бейнетаспа қарау

Жоспар бойынша кітаптағы мәтіннен дәптерге жазу.Жаңа сөздердің ағылшынша аудармасын жазу. Постерге түсіру

Темір жер қыртысының 5,1% құрайды.

 Ғарыштан түсетін метеориттер негізінен темірден тұрады. The meteorites arring from space consists of iron

Темір жер қыртысында көптеген минералдар түзеді.

Темірдің ең маңызды өнеркәсіптік кендері:

қызыл темір тас- Fe₂ O₃, Магнитті темір тас- Fe₃O_4, пирит FeS_2. Темір сульфат FeSO₄ және  гидрокарбонат  Fe(HCO₃)₂ түрінде минералды сулардың құрамына кіреді.

Қазақстанда темірдің қоры бай ,темір зауыттары Петропавл, Көкшетау,Қызылорда,Қарағандыда темір-бетон, Ақтөбе, Хромтау рельстер,ферроқорытпа, жүк вагондарын, Өскеменде,Қостанайда-көліктер  шығарылады.Оралда,Қостанайда  Соколов-Сарыбай кен байыту орны бар.

Kazakhstan is rich in iron reserve. The iron factories in Petropavl,Kokshetau,Kyzylorda.

Биологиялық маңызы: Темір тіршіліктің маңызды элементті. Iron is the most important element of life. Бұлшықет белогы –  миоглобин, құрамында Fe+3 кат  ионы етке  қызғылт түс береді.Қан  белогы – гемоглобин, құрамында Fe+2 катионы, қанға қызыл түс береді, сүйек кемігінде түзіледі.

Темір барлық жасыл өсімдіктер құрамына кіреді, хлорофилл түзуге, тыныс алуға қатысады. Адамда4,2г темір болады.The human`s body consist of 4.2 grams iron.

Темір-энергияның бөлінуіне, ферменттік реакциялардың жүруін, иммундық жүйені қалыптастыруға, холестериннің алмасуында негізгі басты рөл атқарады.Iron helps to distribute energy

Темір- көк алмада, ешкінің шикі сүтінде, итмұрын тұнбасы, алма,орамжапырақ,қара шие,сиыр еті,малдың бауырында. Iron consistis in green apples,goot milk,dogrose,cabbade, cherries, meat,and in  a liver of animals.

 Кофені тым көп ішпеу керек, себебі ол темір иондарының сіңірілуін 40%-ға азайтады. Анемия ауруы пайда болады.

Темір- iron

Қызыл  темір - Red iron

Магнитті темір - magnetic iron

Темір сульфат- Sulfate iron

Гидрокарбонат - hydrogen carbonate

Тәжірибе кезеңі

(2мин)

(Судың құрамын анықтау.

Постер қорғау (5мин)    

Бекіту

(2мин)

8-сыныптың бекіту тесті

1.        Судың формуласы: А) HCl; Б) H₂O₂; С)Na₂O; Д) Н₂O

2.        Судың қайнау температурасы:А) 100ºС; В) 90ºС;  С) 0ºС;  Д) 4ºС;                                                                                        

3.   Судың қату температурасы:     А) 100ºС; В)  

       90ºС;   С) 0ºС;  Д) 4ºС;

     4.  Судың тығыздығы:

А) мұздың тығыздығынан үлкен;    Б) мұздың тығыздығынан кіші;

     5. Суды алғаш зерттеген ғалым

А) Лавуазье    В) Г.Кавендиш  С) Аристотель

     6. Судың құрамында негіз болса,лакмус 

           қағазының түсі

А) қызыл    В) жасыл  С) көкшіл

Жауабы: 1-Д   2-А  3-С  4-А  5-В  6-С

Тәжірибе кезеңі   (3мин)   

1.Темірді анықтау.

 Үй тапсырмасы

(1мин)

1. § 46 оқу  2. Судың тұрмыстағы маңызы

(Қосымша мәлімет жазу)

  1. Темір элементінің тұрмыстағы маңызы. (Қосымша мәлімет жазу)

 2. Fe       Fe₂O₃       FeCI₃       Fe(OH)₃          Fe₂O₃          Fe

     (Реакция теңдеуін аяқтау)

Кері байланыс.

(3мин)

Бағалау(3мин)

 Бағалау парағы арқылы баға қою

16. SWOT талдауын ауызша жасау (2мин)

ақын Тұрсынзада Есімжановтың су туралы мынадай өлең жолдары бар

         Су жүргізер тіршіліктің тамырын,

         Су жоқ болса, тіршілік тамам бауырым.

         Судың біз біле тұра маңызын,

         Көп болған соң ұмытамыз қадірін, - деп

Айтқандай сусыз тіршілік жоқ деп қорытындылаймыз.

 «Жер бетінде темір жойылып кетсе, не болады деп елестетсек, көшелерде сұмдық көрініс, темір жол да, поездар да, машиналар да жоқ,  көпірлер үйіндіге айналған , өсімдіктер семіп ,өле бастаған. Адам денесіндегі 3г темір жойылса, тіршілігін тоқтатып , өліп қалар еді.» А.Е.Ферсман.

Судың құрамы, физикалық қасиеттері және қолданылуы, табиғаттағы су

The water used in the composition and рhysical properties of natural water.

Су- сутек пен оттектің қосылысы.

Water is a compound of hydrogen and oxygen.

Судың химиялық атауы- сутек оксиді.

The chemical name for water is hydrogen oxide.

Судың газ күйін әдетте бу деп атайды. 

Water in the form of gas is commonly called steam.

Қатты су-мұз.

Solid water is ice.

Жердің 3/4 бөлігі судан тұрады.

Three-quarters of the Earth’s surface is covered in water.  

Су сұйық,газ,қатты күйде бола алады.

Water can exist as a liquid, as a gas or a solid.

Су-

Water

Қолданылуы

use

Табиғаттағы су

natural water

Оттек

Oxygen

Қасиеттері

Properties

Темір және оның маңызды қосылыстарының биологиялық маңызы

The biological significance of iron and its most important compounds.

Ғарыштан түсетін метеориттер негізінен темірден тұрады.

The meteorites arring from space consists of iron.

Қазақстанда темірдің қоры бай ,темір зауыттары Петропавл, Көкшетау, Қызылорда

Kazakhstan is rich in iron reserve. The iron factories in Petropavl,Kokshetau,Kyzylorda.

Адамда4,2г темір болады.

The human`s body consist of 4.2 grams iron.

Темір- көк алмада, ешкінің шикі сүтінде, итмұрын тұнбасы, алма, орамжапырақ,қара шие, сиыр еті,малдың бауырында.

Iron consistis in green apples, goot milk,dogrose,cabbade, cherries, meat,and in  a liver of animals.

Темір

Iron

Қызыл  темір

Red iron

Магнитті темір

Magnetic iron

Темір сульфат

Sulfate iron

Гидрокарбонат

Hydrogen carbonate