КАСБ АХЛОҚИ ВА УНИНГ УМУМИЙ АХЛОҚ ТИЗИМИДА ТУТГАН ЎРНИ
Оценка 5

КАСБ АХЛОҚИ ВА УНИНГ УМУМИЙ АХЛОҚ ТИЗИМИДА ТУТГАН ЎРНИ

Оценка 5
pdf
16.02.2020
КАСБ АХЛОҚИ ВА УНИНГ УМУМИЙ АХЛОҚ ТИЗИМИДА ТУТГАН ЎРНИ
1 мавзу.ppt [только чтение] [Режим совместимости].pdf

Режа:

Касб ахлоқи ва унинг умумий ахлоқ

тизимидатутганўрни

Касбий этика  ва этикет маданиятинининг таърифи, мохияти ва вазифалари.

Педагогэтикаси.

«Ахлоқ» - арабча сўз бўлиб, хулқ-атвор, юриш-туриш, тарбия, одоб деган маъноларнианглатади.

Ахлоқ- инсон ва жамият ўртасидаги объектив алоқадорлик туфайли келиб чиқадиган, шахсийваумумийманфаатларни мувофиқлаштириб туриш асосида ҳар бир шахснинг ҳаёти ва фаолиятини бошқарадиган, тартибга соладиган муаян хулқ-атвор, одоб, хатти - ҳаракат нормаларнингмажмуидир.

Ахлоқшунослик – ахлоқнинг келиб чиқиши, моҳияти, хусусиятлари, жамият ривожидаги ўрни, тараққиёт қонуниятларини ўрганувчи ва ҳақиқатлиги амалда исботланган билимлар мажмуидан иборатфан.

Ахлоқшунослик фани умумий этика назарияси, тарихий этика, нормативқадриятлар этикаси, касб этикаси ва ахлоқий тарбия назарияси каби таркибий қисмларданташкилтопган.

Аҳлоқ ҳам,  дин   ҳам ижтимоий онгнинг мустақил шакллари ҳисобланади. Дин белгилаган  аҳлоқ   -  одоб мезонлари умуминсоний аҳлоқ мезонлар билан  узвий боғлиқдир.

Ал-Бухорий: “Ахлокнинг яхши булиши, таомнинг покизалиги, ростлик ва омонатга хиёнат килмаслик- мана шу 4 хислатни АллохТаолосенгаберганбулса, дунёвий ишлардан четда колган булсанг хам зарари йукдир”,дебёзади.

Муҳаммад ибн Абдуллоҳ «Сизларнинг яхшиларингиз

– аҳлоқи ёқимли бўлганларингиздир», дейди.

Яссавийфикрича, одобтўртга

бўлинади:

Шариат одоби – пайғамбар шариати суннатигаамалқилмоқ.

Тариқат (арабча-“йўл”) одоби – одоб бўйичаҳаракатқилмоқ.

Маърифатодоби – илмниўрганиш.

Ҳақиқатодоби.

Касбийэтика - ҳарбиркасб-ҳунарга хос ахлоқий   норма,   принцип   ва сифатларни ўрганади ва ҳаётга татбиқ этади.

Ахлоқий тарбия назарияси ахлоқнинг жамият талаби, эҳтиёжи ва манфаатларидан келиб чиққан ҳолда уни ҳаётга татбиқ этишнинг восита ва услублариниўрганадиваўргатади.

Ахлоқий баҳо омилларигакўра, касбахлоқини ҳар биркасб-ҳунарнинг ижтимоийҳаётда

тутганўрнивавазифаларигақараб бирнеча тургаажратишмумкин:

ўқитувчиликихтисосигақараб - педагогахлоқи; тиббиётихтисосигақараб - шифокорахлоқи;

ҳуқуқни муҳофаза қилиш ихтисосига қараб - юрист ахлоқи;

хизматкўрсатишихтисослигақараб - хизматкўрсатиш этикасиваҳаказо.

Касб аҳлоқи - жамият томонидан қабул қилинган аҳлоқ қоидаларини кишиларнинг ихтисосларига нисбатан амалда татбиқ қилувчи аниқ касбий бурч, шаън, ор-номус, қадр-қиммат каби хатти-ҳаракатларнинг мажмуи, умумий ахлоқнинг кишилар касб-коридаги ўзига хос кўринишидир.

Этикет     -    инсон     ва жамият  ташқи маданиятинингасосийқисми.

Маданиятнинг ривожлана бориши билан бирга хулқ, аҳлоқ қоидалари – этикет ҳам шаклланиб борди. Этикетнинг пайдо бўлиши қадимзамонларгаборибтақалади.

Этикет - ҳар бир халқнинг ибтидоий жамоа давридан бошлаб то ҳозиргача бўлган урф-одатваанъаналарниўзичигаолади.

Турмуш тарзи, яшаш шароити, илм тараққиёти ва маданият ривожи натижасида ўзинитутишнингбаъзиқоидалариўзгаради.

Этикет - инсоният тарихининг турли босқичларида, ҳар хил халқ, ижтимоий гуруҳ ва қатламларида амал қилинган ахлоқий меъёр, урф-одат, хатти-ҳаракатларни англатади.

Этикет:

яхшихулқ;

жамоатчилик жойларида ўзини тўғри

тутаолиш; ташқиқиёфа;

муомала  маданиятларини назарда тутади.

Педагог касб аҳлоқини шакллантиришнинг барча замонлар учун долзарб бўлган йўли бу намунавийлик тамойили. Педагогика олий ўқув юртида муаллимларнинг таълим бериш усулларидан тортиб, то «майда-чуйда» хаттиҳаракатларигачаўзшогирдларитомониданшахсий намуна тарзида қабул қилинишини назардан қочирмаслик керак. Устоз-шогирдлик муносабатларидаги касбий этика нормалари бўлажак ўқитувчилар касб аҳлоқи шакилланишинитаъминловчиомиллардандир.

Касбий этика нормаларнинг мазмуни, уларнинг амалийлиги у ёки бу масалаларни ечишда ёрдам беради. Ижодкор-педагогларнинг ижодиёти бунга мисол бўла олади. Ўқув тарбия жараёнидаги асосий тамойилларидан бири – бола қалбидаги қўрқув ҳиссиётини йўқотиш, ўз кучига ишонадиган, ўзини эркин ҳис қиладиган қилиб тарбиялаш. Бу тамойиллар шахсий вазифа бериш: ҳар бирини кучига қараб, мувофақиятига қараб харбиринибаҳолаш.

Яна бир тамойил - раҳм-шавқат педагогикаси тамойилидир. Бунинг маъноси боланинг шаънига тегмаслик, кўпчиликолдидақолоқларнингномини тилга олмаслик ва энг асосийси баҳо қўйишда жуда эҳтиёткор бўлиш. Бу педагогик этикасининг қоида ва методикусулларидир.

КАСБ АХЛОҚИ ВА УНИНГ УМУМИЙ АХЛОҚ ТИЗИМИДА ТУТГАН ЎРНИ

КАСБ АХЛОҚИ ВА УНИНГ УМУМИЙ АХЛОҚ ТИЗИМИДА ТУТГАН ЎРНИ

Режа: Касб ахлоқи ва унинг умумий ахлоқ тизимидатутганўрни

Режа: Касб ахлоқи ва унинг умумий ахлоқ тизимидатутганўрни

Ахлоқ» - арабча сўз бўлиб, хулқ-атвор, юриш-туриш, тарбия, одоб деган маъноларнианглатади

Ахлоқ» - арабча сўз бўлиб, хулқ-атвор, юриш-туриш, тарбия, одоб деган маъноларнианглатади

Ахлоқшунослик – ахлоқнинг келиб чиқиши, моҳияти, хусусиятлари, жамият ривожидаги ўрни, тараққиёт қонуниятларини ўрганувчи ва ҳақиқатлиги амалда исботланган билимлар мажмуидан иборатфан

Ахлоқшунослик – ахлоқнинг келиб чиқиши, моҳияти, хусусиятлари, жамият ривожидаги ўрни, тараққиёт қонуниятларини ўрганувчи ва ҳақиқатлиги амалда исботланган билимлар мажмуидан иборатфан

Аҳлоқ ҳам, дин ҳам ижтимоий онгнинг мустақил шакллари ҳисобланади

Аҳлоқ ҳам, дин ҳам ижтимоий онгнинг мустақил шакллари ҳисобланади

Ал-Бухорий: “Ахлокнинг яхши булиши, таомнинг покизалиги, ростлик ва омонатга хиёнат килмаслик- мана шу 4 хислатни

Ал-Бухорий: “Ахлокнинг яхши булиши, таомнинг покизалиги, ростлик ва омонатга хиёнат килмаслик- мана шу 4 хислатни

Муҳаммад ибн Абдуллоҳ «Сизларнинг яхшиларингиз – аҳлоқи ёқимли бўлганларингиздир», дейди

Муҳаммад ибн Абдуллоҳ «Сизларнинг яхшиларингиз – аҳлоқи ёқимли бўлганларингиздир», дейди

Яссавийфикрича, одобтўртга бўлинади:

Яссавийфикрича, одобтўртга бўлинади:

Касбийэтика - ҳарбиркасб-ҳунарга хос ахлоқий норма, принцип ва сифатларни ўрганади ва ҳаётга татбиқ этади

Касбийэтика - ҳарбиркасб-ҳунарга хос ахлоқий норма, принцип ва сифатларни ўрганади ва ҳаётга татбиқ этади

Ахлоқий баҳо омилларигакўра, касбахлоқини ҳар биркасб-ҳунарнинг ижтимоийҳаётда тутганўрнивавазифаларигақараб бирнеча тургаажратишмумкин: ўқитувчиликихтисосигақараб - педагогахлоқи; тиббиётихтисосигақараб - шифокорахлоқи; ҳуқуқни муҳофаза қилиш ихтисосига қараб - юрист ахлоқи; хизматкўрсатишихтисослигақараб…

Ахлоқий баҳо омилларигакўра, касбахлоқини ҳар биркасб-ҳунарнинг ижтимоийҳаётда тутганўрнивавазифаларигақараб бирнеча тургаажратишмумкин: ўқитувчиликихтисосигақараб - педагогахлоқи; тиббиётихтисосигақараб - шифокорахлоқи; ҳуқуқни муҳофаза қилиш ихтисосига қараб - юрист ахлоқи; хизматкўрсатишихтисослигақараб…

Касб аҳлоқи - жамият томонидан қабул қилинган аҳлоқ қоидаларини кишиларнинг ихтисосларига нисбатан амалда татбиқ қилувчи аниқ касбий бурч, шаън, ор-номус, қадр-қиммат каби хатти-ҳаракатларнинг мажмуи, умумий…

Касб аҳлоқи - жамият томонидан қабул қилинган аҳлоқ қоидаларини кишиларнинг ихтисосларига нисбатан амалда татбиқ қилувчи аниқ касбий бурч, шаън, ор-номус, қадр-қиммат каби хатти-ҳаракатларнинг мажмуи, умумий…

Этикетнинг пайдо бўлиши қадимзамонларгаборибтақалади

Этикетнинг пайдо бўлиши қадимзамонларгаборибтақалади

Этикет: яхшихулқ; жамоатчилик жойларида ўзини тўғри тутаолиш; ташқиқиёфа; муомала маданиятларини назарда тутади

Этикет: яхшихулқ; жамоатчилик жойларида ўзини тўғри тутаолиш; ташқиқиёфа; муомала маданиятларини назарда тутади

Педагог касб аҳлоқини шакллантиришнинг барча замонлар учун долзарб бўлган йўли бу намунавийлик тамойили

Педагог касб аҳлоқини шакллантиришнинг барча замонлар учун долзарб бўлган йўли бу намунавийлик тамойили

Касбий этика нормаларнинг мазмуни , уларнинг амалийлиги у ёки бу масалаларни ечишда ёрдам беради

Касбий этика нормаларнинг мазмуни , уларнинг амалийлиги у ёки бу масалаларни ечишда ёрдам беради

Яна бир тамойил - раҳм-шавқат педагогикаси тамойилидир

Яна бир тамойил - раҳм-шавқат педагогикаси тамойилидир
Материалы на данной страницы взяты из открытых истончиков либо размещены пользователем в соответствии с договором-офертой сайта. Вы можете сообщить о нарушении.
16.02.2020