Компоненты на программырование языка Delphi

XXI asr axborot  XXI asr axborot  texnologiyalari  texnologiyalari  asriasri

O’tilganlarni  takrorlash

Tarmoqlar  metodi

Rang  ko’lami Image  obyekti Delphining  grafik  imkoniyatlari Shape  obyekti Shakl  chizish  operatorlari

“Bittasi ortiqcha” ta’limiy o’yin

TAYMER  OBYEKTI XOSSALARI:        Interval    Enabled    Value

PEN (qalam)ning xossalari:        Width(eni)    Color(rangi)    Name(nomi)    Style(stili)

BRUSH (mo’yqalam)ning  xossalari:        Width(eni)    Color(rangi)    Style(stili)

To’g’ri to’rtburchak chizish  operatori ketma­ketligi:     Image1   Canvas   Pen     Rectangle   Koordinatalar

Rasmga joylanadigan geometrik  shakllar:     Ellipse   Rectangle   LineTo    Arc

MAVZU: Rasmga  boshqa  obyektlarni  joylash

TAYANCH IBORALAR Image – rasm, tasvir Canvas ­ sirt TextOut ­ matn chiqarish Font.Color ­ shrift rangi Font.Size ­ shrift o’lchami Font.Name ­ shrift nomi Arc ­ ellips yoyi  Chord ­ Ellips segmenti Pie ­ ellips sektori

REJA: 1.RASMGA MATN JOYLASH 2.RASMGA SHAKLLARNI   JOYLASH

Rasm bilan ishlashda ko’p  uchraydigan amallardan biri  rasmga matn joylashdir.  Grafik obyekt yuzasiga matn  joylashtirish uchun  TextOut (matn chiqarish)  operatoridan foydalaniladi.

Umumiy ko’rinishi: Image1.Canvas.TextOut(x,y, ‘matn’) Bu yerda: x va y ­ matn chiqariladigan soha  chap yuqori burchagi koordinatasi ‘matn’ – yozuv mazmuni uchun joy

Matn shrifti FONT xossasi qiymati  bilan aniqlanadi: Font.Size    ­ shrift o’lchami;  Font.Color  ­ shrift rangi;  Font.Name  ­ shrift turini                        aniqlaydi.

RASMGA  SHAKLLAR JOYLASH: Rasmga turli xil grafik obyektlarni  joylash mumkin: O’tilgan darslarda to’rtburchak,  ellips  va kesmalarni joylashni  ko’rgan edik. Bugun biz Ellips yoyini joylash Ellips segmentini joylash Ellips sektorini joylashni  o’rganamiz.

ELLIPS YOYINI RASMGA JOYLASH: ARC(x1,y1,x2,y2,x3,y3,x4,y4) Bu yerda: x1,y1,x2,y2 ­ yoyga tegishli bo’lgan  ellips parametrlari x3,y3­ yoy boshlang’ich nuqtasi  parametrlari x4,y4­ yoy so’nggi nuqtasi  parametrlari Yoy  soat  milliga  teskari  tartibda  chiziladi.

Image1.Canvas.Pen.Color:=clred; Image1.Canvas.Arc(0,0,100,100, 50,0,0,50);  Image1.Canvas.Arc(100,0,200,100, 0,50,150,0);

ELLIPS SEGMENTINI RASMGA  JOYLASH: CHORD(x1,y1,x2,y2,x3,y3,x4,y4) Bu yerda: x1,y1,x2,y2 ­ ellips parametrlari; x3,y3,x4,y4­ yoy so’nggi nuqtalari  koordinatalari

Image1.Canvas.Pen.Color:=clred; Image1.Canvas.Brush.Color:=clgreen; Image1.Canvas.Chord(0,0,100,100, 50,0,0,50);  Image1.Canvas.Chord(100,0,200,100, 0,50,150,0);

ELLIPS SEKTORINI RASMGA  JOYLASH: PIE (x1,y1,x2,y2,x3,y3,x4,y4) Bu yerda: x1,y1,x2,y2 – ellips  parametrlari; x3,y3, x4,y4­ sektor chegarasini  tashkil qiluvchi to’g’ri chiziqlar  so’nggi nuqtalari koordinatalari

Image1.Canvas.Pen.Color:=clgreen; Image1.Canvas.Brush.Color:=clyellow; Image1.Canvas.pie(0,0,100,100, 50,0,0,50);  Image1.Canvas.pie(100,0,200,100, 0,50,150,0);

Mustahkamlash

“TANLAB OL !” ta’limiy o’yin

RASMGA ELLIPS YOYINI JOYLASH  OPERATORI… A R C P I E C H O R D COL OR

RASMGA MATN JOYLASH OPERATORI… F O N T TE X T O UT T E X T FONT .S I ZE

RASMGA ELLIPS  SEGMENTINI   QO’SHISH  OPERATORI… ARC P I E C H O R D COL OR

RASMGA ELLIPS SEKTORINI  QO’SHISH OPERATORI… A R C C H O R D C O L O R P IE

Matn shrifti o’lchami qaysi  operator orqali beriladi? FONT N A M E SIZE COL OR

“Kim chaqqon?...” Topshiriq  metodi

Topshiriq 1.Rasmga “Informatika va  axborot texnologiyalari”  yozuvini joylang. 2.Rasmga ellips yoyini joylang. 3.Rasmga ellips segmentini  turli ranglarda joylang. 4.Rasmga ellips sektorini turli  ranglarda joylang.

Uyga vazifa: Tayanch tushunchalarni  o’rganish; Rasmga turli obyektlarni   joylash  bo’yicha  dastur  tuzish. Yo’llanma:          Matn joylash ­ TextOut Ellips segmentini joylash­Chord

Men bugun darsni yaxshi tushundim. Menda savollar bor edi, aytishga  uyaldim Men hech narsaga tushunmadim.