МАскүнемдік

Маскүнемдік              ((бас жазу      спирттік   ішімдіктерге    ішімдіктерге   Маскүнемдік ­ ­ спирттік патологиялық түрде құмартудың  арқасында  патологиялық түрде құмартудың  арқасында  болатын прогредиентті ауру. Алкогольді ішуді  болатын прогредиентті ауру. Алкогольді ішуді  қойғаннан  кейін абстиненттii қойғаннан  кейін абстинентт бас жазу)) синдром дамиды. Алкогольды ұзақ   синдром дамиды. Алкогольды ұзақ  уақыт ішкеннен соң тұрақты  уақыт ішкеннен соң тұрақты  соматоневрологиялық  бұзылулар және  соматоневрологиялық  бұзылулар және  психикалық кері кету болады,  ұзақ уақыт  психикалық кері кету болады,  ұзақ уақыт  маскүнемдік қалыптасып , өзіне де, қоғамға да  маскүнемдік қалыптасып , өзіне де, қоғамға да  әлеуметтік зиян келтіреді. Тәртіпті бұзу  әлеуметтік зиян келтіреді. Тәртіпті бұзу  маскүнемдіктің әлеуметтік салдарынан болады.  маскүнемдіктің әлеуметтік салдарынан болады.            Алкоголь  психотропты әсер етіп, адамды мас  Алкоголь  психотропты әсер етіп, адамды мас          қылады.    қылады.

Қарапайым алкогольды мастану .  Қарапайым алкогольды мастану .      Мастанудың Мастанудың         жеңіл , жеңіл ,    орташа, орташа, ауыр дәрежелерін ажыратады.    ауыр дәрежелерін ажыратады. Осы дәрежелер бірін­­бірі бір реттік ішу              Осы дәрежелер бірін бірі бір реттік ішу  кезінде алмастырып  отыру мүмкін.    кезінде алмастырып  отыру мүмкін.

Алкогольдің қандағы  Алкогольдің қандағы  мөлшеріне қарай  мөлшеріне қарай  мастанудың мынадай  мастанудың мынадай  деңгейлері ажыратылады::   деңгейлері ажыратылады    1­2%1­2% жеңіл,   жеңіл,       3­4%3­4% орташа,   орташа,  5­6%­ға ға   дейін      5­6%­     7%­7%­ден асса      дейін­­ ауыр,   ауыр,      ден асса ­ ­ өлімге   өлімге  алып келетін мөлшер.   алып келетін мөлшер.

Жеңіл дәрежесі Жеңіл дәрежесі     Жылу сезімімен, тері жабындысының гиперемиясымен,  Жылу сезімімен, тері жабындысының гиперемиясымен,       пульс жиілеуімен, тәбеттің күшеюімен  бірге жүреді.  пульс жиілеуімен, тәбеттің күшеюімен  бірге жүреді.  КөңілКөңіл­­күй көтеріліп, сергектік сезімі баурайды.  күй көтеріліп, сергектік сезімі баурайды.  Сөзшеңдік , дауыстап сөйлеу, қимылдары  екпінді  және  Сөзшеңдік , дауыстап сөйлеу, қимылдары  екпінді  және  сермемелі. Зейіні жылдам ауыспалы, ой жылдамдаған,  сермемелі. Зейіні жылдам ауыспалы, ой жылдамдаған,  ретсіз. Қозғалыс координациясы  бұзылған. Мастанудан  ретсіз. Қозғалыс координациясы  бұзылған. Мастанудан  кейін ауыр психикалық және физикалық жағымсыз  кейін ауыр психикалық және физикалық жағымсыз  сезімдер болмайды. Мастану кезеңі есте сақталады. сезімдер болмайды. Мастану кезеңі есте сақталады.

Қимыл      Орташа дәрежесі. Орташа дәрежесі. Қимыл ­ ­ қозғалыстары  сенімсіз, қарапайым   қозғалыстары  сенімсіз, қарапайым  кординациялық қимылдар жасауда құлайды. Сөздері  кординациялық қимылдар жасауда құлайды. Сөздері  дизартриялы, дауыстап сөйлейді, бір сөйлемді қайталау  дизартриялы, дауыстап сөйлейді, бір сөйлемді қайталау  жйі бақыланады. Зейінін басқа жаққа аудару қиындайды.  жйі бақыланады. Зейінін басқа жаққа аудару қиындайды.  Өзі мен өзгелердің іс­­әрекеттерін бағалау  қабілеті   әрекеттерін бағалау  қабілеті   Өзі мен өзгелердің іс төмедеген. Әуестік тежусіздігінен, және оларды іске асыру  төмедеген. Әуестік тежусіздігінен, және оларды іске асыру  жеңілдейді. Мастану  терең ұйқымен ауысады. Алкоголь   жеңілдейді. Мастану  терең ұйқымен ауысады. Алкоголь   қабылдауды тоқтатқаннан кейін бірнеше сағаттан соң  қабылдауды тоқтатқаннан кейін бірнеше сағаттан соң  шөлдеу сезімі, ауыз құрғау, асқазан, бауыр, жүрек  шөлдеу сезімі, ауыз құрғау, асқазан, бауыр, жүрек  аймағындағы жағымсыз сезімдер, жалпы жайсыздық,  аймағындағы жағымсыз сезімдер, жалпы жайсыздық,  әлсіздік пайда болады. Мастану кезеңінің  жеке  әлсіздік пайда болады. Мастану кезеңінің  жеке  эпизодтары ғана есте сақталады.      эпизодтары ғана есте сақталады.

Ауыр дәрежесі. Ауыр дәрежесі.     Комаға дейін жетерлік сана бұзылысының әртүрлі  Комаға дейін жетерлік сана бұзылысының әртүрлі       деңгейімен көрніс береді. Еріктен тыс дефекация  деңгейімен көрніс береді. Еріктен тыс дефекация  мен зәр бөлінуі жиі. Кей кездерде  мен зәр бөлінуі жиі. Кей кездерде  эпилептиформды үстамалар пайда болуы мүмкін.  эпилептиформды үстамалар пайда болуы мүмкін.  Мастану кезеңі толық амнезияланады  Мастану кезеңі толық амнезияланады  наркотикалық амнезия. Осындац жағдайдан кейін  наркотикалық амнезия. Осындац жағдайдан кейін  айқын атаксия, дизартрия, бірнеше күнге  айқын атаксия, дизартрия, бірнеше күнге  созылатын адинамия, вегетативті тербелістер  созылатын адинамия, вегетативті тербелістер  сақталады.  сақталады.

Маскүнемдіктің шығу тегінде алкогольдің арнайы    Маскүнемдіктің шығу тегінде алкогольдің арнайы  әсерінен басқа үш түрлі себеп ықпал жасайды.. әсерінен басқа үш түрлі себеп ықпал жасайды ОларОлар:: Әлеуметтік, 1)1) Әлеуметтік, Психологиялық, 2)2) Психологиялық, Тұқым қуалаушылық себептер.    Ата анасының  3)3) Тұқым қуалаушылық себептер.    Ата анасының  біреуі  маскүнем болғандықтан  от басындағы  біреуі  маскүнем болғандықтан  от басындағы  шиеленісу, өз ара ұрыс керісі, үнемі  шиеленісу, өз ара ұрыс керісі, үнемі  психологиялық ұнамсыздықты тудырады. Бұл  психологиялық ұнамсыздықты тудырады. Бұл  жағдай жасөспірімдер өз бетімен пайда болатын  жағдай жасөспірімдер өз бетімен пайда болатын  қауымдарға  кіріп , алкоголь  мен  басқа есірткі  қауымдарға  кіріп , алкоголь  мен  басқа есірткі  заттарды қолданады.  заттарды қолданады.

Ата анасы маскүнем  балаларда               Мінез құлқында  ақауы бар, констетуциялық   Мінез құлқында  ақауы бар, констетуциялық   тұрақсыз,  қызба адамдарда маскүнемдік жиі  тұрақсыз,  қызба адамдарда маскүнемдік жиі  дамиды.   дамиды. нәрестенің алкогольді  Ата анасы маскүнем  балаларда ““нәрестенің алкогольді  белгісі””    деген атпен алькогольды эмбриопатия белгілері  деген атпен алькогольды эмбриопатия белгілері  белгісі кездеседі. Мұндай балаларда  жоғары психоматорлық  қозу  кездеседі. Мұндай балаларда  жоғары психоматорлық  қозу  болып , физикалық және психикалық дамуы баяулап,  болып , физикалық және психикалық дамуы баяулап,  дисморфоз белгілері орын алады. Дисморфозда қаңқаның  дисморфоз белгілері орын алады. Дисморфозда қаңқаның  кішіреюі , микроцефалия, төменгі жақтың  гипоплазиясы,   кішіреюі , микроцефалия, төменгі жақтың  гипоплазиясы,   кеңсірік жайпаңдығы, төмен отырғызылған  құлақ қалқаны,  кеңсірік жайпаңдығы, төмен отырғызылған  құлақ қалқаны,  кейде эпикантус пен синдактиялар болады. Осы  кейде эпикантус пен синдактиялар болады. Осы  көрсетілген психикалық бұзылулардың нәтижесінен мидың  көрсетілген психикалық бұзылулардың нәтижесінен мидың  органикалық кемістігі не ““төменгі  деңгейдегі ми  төменгі  деңгейдегі ми  органикалық кемістігі не  дисфункциясы””  орын алады.   орын алады. дисфункциясы

нәрестенің алкогольді белгісі” ”  ““нәрестенің алкогольді белгісі

Эпидемиологиялық мәліметтер. Эпидемиологиялық мәліметтер.   Алкогольдың адам басына өсуімен ішкіштер және  Алкогольдың адам басына өсуімен ішкіштер және  маскүнемдердің  таралуының арасында тікелей  маскүнемдердің  таралуының арасында тікелей  байланыс бар.  байланыс бар.  Халықаралық  денсаулық сақтау  ұйымының  Халықаралық  денсаулық сақтау  ұйымының  1­10%­ ке маскүнемдік   ке маскүнемдік   мәліметтері бойынша экономикасы дамыған   мәліметтері бойынша экономикасы дамыған   елдерде ересек адамдардың 1­10%­  елдерде ересек адамдардың  дамыған. Ақырғы жылдары  маскүнемдіктің   дамыған. Ақырғы жылдары  маскүнемдіктің   таралуы дамып келе жатқан елдерде байқалады. 25­25­ таралуы дамып келе жатқан елдерде байқалады.  ке дейінгі жас адамдар мен әйелдер арасындағы  ке дейінгі жас адамдар мен әйелдер арасындағы  маскүнемдік  көбеюде.          маскүнемдік  көбеюде.  арасында маскүнемдік ең көп тараған.   арасында маскүнемдік ең көп тараған.       35­39  35­39 жастағылар  жастағылар

MMастану көрнісі. астану көрнісі.

Истериялық сипаттағы мастану.. Истериялық сипаттағы мастану Мазмұны басынан өткен  Мазмұны басынан өткен  әділетсіз реніштерге  әділетсіз реніштерге  нұсқайтын дауысты  нұсқайтын дауысты  фразаларға бйімділікпен  фразаларға бйімділікпен  жасанды эффект басым.  жасанды эффект басым.  Бұл жағдайдың ұзақтығы  Бұл жағдайдың ұзақтығы  айналадағылардың  зейін  айналадағылардың  зейін  қою дәрежесімен қатысуына  қою дәрежесімен қатысуына  байланысты болады.  байланысты болады.

Эпилептоидты мастану. Эпилептоидты мастану.       Көңіл толмаушылық,  тиіскіштік, ашу, ұрыс  Көңіл толмаушылық,  тиіскіштік, ашу, ұрыс  іздеу басым. Ауыр жағдайларда бірінші  іздеу басым. Ауыр жағдайларда бірінші  кезекте жақындарына қарсы агрессивті  кезекте жақындарына қарсы агрессивті  әректтер пайда болады. Ұзақ уақыт  әректтер пайда болады. Ұзақ уақыт  ұйықтамай жүреді, тек алкогольді массивті  ұйықтамай жүреді, тек алкогольді массивті  қабылдау ғана тыныштандырады.     қабылдау ғана тыныштандырады.

Депрессивті аффекттің басымдылығымен  Депрессивті аффекттің басымдылығымен  мастану. мастану.     Бастапқы кезеңдегі эйфория  Бастапқы кезеңдегі эйфория       қысқа немесе мүлдем  қысқа немесе мүлдем  болмайды. Әртүрлі сипаттағы  болмайды. Әртүрлі сипаттағы  жабырқаулы көңіл күй басым.  жабырқаулы көңіл күй басым.  Осы жағдайда суицид  Осы жағдайда суицид  қауіптілігі  жоғарылайды. қауіптілігі  жоғарылайды.

Параноидты бағытылықпен мастану. Параноидты бағытылықпен мастану. Қызғаныш, кінәлау сандырақтары,  Қызғаныш, кінәлау сандырақтары,  айналадағыларға  сенімсіздік  айналадағыларға  сенімсіздік  бақыланады.  бақыланады.  Алаңғасарлық сипатындағы мастану.   Алаңғасарлық сипатындағы мастану. Бейқамдық  және кеңпейілділік   Бейқамдық  және кеңпейілділік   сипатындағы көтеріңкі көңіл күй  сипатындағы көтеріңкі көңіл күй  фонында пайда болады. Балаларға тән  фонында пайда болады. Балаларға тән  жүріс тұрыспен, орынсыз әзілмен,  жүріс тұрыспен, орынсыз әзілмен,  мотивсіз күлкімен  көрініс береді.    мотивсіз күлкімен  көрініс береді.

Патологиялық мастану. Патологиялық мастану. Патологиялық мастану   Патологиялық мастану   салыстырмалы түрде сирек,  салыстырмалы түрде сирек,  қайталанбайтын, сананың  қайталанбайтын, сананың  қарауытқан күңгірттенуі  қарауытқан күңгірттенуі  түрінде психикалық  түрінде психикалық  қызметтің жедел өтпелі  қызметтің жедел өтпелі  бұзылысы. бұзылысы.

Эпилептоидты патологиялық  Эпилептоидты патологиялық  мастану. мастану. Кенеттен ашу, қорқынышпен  бірге жүретін  Кенеттен ашу, қорқынышпен  бірге жүретін  қозғалыстық қозу дамиды.   Сөздері үзікті,  қозғалыстық қозу дамиды.   Сөздері үзікті,  байланыссыз немесе   мүлдем болмайды.      байланыссыз немесе   мүлдем болмайды.

Маскүнемдіктің клиникасы. Маскүнемдіктің клиникасы.       Маскүнемдік  тек  Маскүнемдік  тек  орталық  нерв жүйесінде  орталық  нерв жүйесінде  ғана емес жүрек қан  ғана емес жүрек қан  тамырлар, асқазан, несеп  тамырлар, асқазан, несеп  жыныс, ішкі секреция  жыныс, ішкі секреция  бездері жүйесінде  де  бездері жүйесінде  де  өзгерістер болады.  өзгерістер болады.

Ауру адамның сыртқы пішінінде  Ауру адамның сыртқы пішінінде  айтарлықтай өзгерістер болады:: айтарлықтай өзгерістер болады

13­18 Жасөспірімдер маскүнемдігі Жасөспірімдер маскүнемдігі 13­18 жастардағы  қалыптасқан маскүнемдікті    жастардағы  қалыптасқан маскүнемдікті   ертерек болатын не жасөспірімдер маскүнемдігі  ертерек болатын не жасөспірімдер маскүнемдігі  дейді. Бұл жаста маскүнемдіктің белгілері  дейді. Бұл жаста маскүнемдіктің белгілері  ересектерге қарағанда жылдам дамып, ауру ауыр  ересектерге қарағанда жылдам дамып, ауру ауыр  түрде өтеді. Ішілген  ішімдіктің  мөлшерін бақылау  түрде өтеді. Ішілген  ішімдіктің  мөлшерін бақылау  ерте төмендейді. Абстинентті белгі алкогольды  ерте төмендейді. Абстинентті белгі алкогольды  үнемі ішкен кезде бірнеше айдан не  1­3 1­3 жылдан соң   жылдан соң   үнемі ішкен кезде бірнеше айдан не   қалыптасады. Маскүнемдік дамудан бұрын қиын,  қалыптасады. Маскүнемдік дамудан бұрын қиын,  әлеуметтік қалыптан тыс жүріс тұрыс дамиды.  әлеуметтік қалыптан тыс жүріс тұрыс дамиды.  Қояншық  тәрізді қозу, тұрақсыз түрлер  Қояншық  тәрізді қозу, тұрақсыз түрлер  қалыптасады.  Маскүнемдікпен қатар шылым шегу,   қалыптасады.  Маскүнемдікпен қатар шылым шегу,   дәрілер ішу, наша сияқты елітпе заттарды пайдалану  дәрілер ішу, наша сияқты елітпе заттарды пайдалану  болады.     болады.

Жасөспірімдер маскүнемдігі.  Жасөспірімдер маскүнемдігі.

Ересектер маскүнемдігі. Ересектер маскүнемдігі.     Ауру адамдар екі топқа бөлінеді. Олардың  Ауру адамдар екі топқа бөлінеді. Олардың       біразында  ауру жас кездерінде  болған. Бұл  біразында  ауру жас кездерінде  болған. Бұл  топтағы адамдардың  ауруларының ағымы  топтағы адамдардың  ауруларының ағымы  және болашағы жоғарыда көрсетілген   және болашағы жоғарыда көрсетілген   маскүнемдіктің  заңдылығымен өтеді.  маскүнемдіктің  заңдылығымен өтеді.  Кейінірек  дамыған маскүнемдіктің  Кейінірек  дамыған маскүнемдіктің  ағымына байланысты ауру адамдарда  ағымына байланысты ауру адамдарда  әлеуметтік қабілеті сақталады.     әлеуметтік қабілеті сақталады.

Әйелдердің маскүнемдігі. Әйелдердің маскүнемдігі. 25­35 жаста  жаста  Әйелдердің маскүнемдігі   Әйелдердің маскүнемдігі  25­35  дамиды. Мұның дамуында психологиялық,   дамиды. Мұның дамуында психологиялық,   конституциялық биологиялық себептердің  конституциялық биологиялық себептердің  мәні зор. Ерінің маскүнем болуы әйелінің  мәні зор. Ерінің маскүнем болуы әйелінің  психикасын зақымдандырып, алкогоьмен   психикасын зақымдандырып, алкогоьмен   шұғылдандыруға әкеліп соғады. Әйел  шұғылдандыруға әкеліп соғады. Әйел  маскүнемдігінің ағымы қатерлі болады.       маскүнемдігінің ағымы қатерлі болады.       Депрессивті жағдайлардың жиіленуіне  Депрессивті жағдайлардың жиіленуіне  байланысты алкогольге құмарлық арта  байланысты алкогольге құмарлық арта  береді.      береді.

Әйелдердің маскүнемдігі. Әйелдердің маскүнемдігі.