(на КАЗАХСКОМ языке)
Цели урока:
сформировать знания о новом классе веществ - об основаниях, о составе, валентности гидроксильной группы;
показать различие между степенью окисления и зарядами ионов;
изучить физические свойства, отношение к воде и действие на индикаторы, способы получения оснований;
классификация и название оснований;
дать понятие о качественных реакциях и индикаторах;
практическое использование оснований в быту, народном хозяйстве.
Сабақтың тақырыбы:
Негіздердің жіктелуі,
алынуы, олардың
қасиеттері.
Сабақтың мақсаты:
Оқушыларға негіздердің
жіктелуі, алынуы,
қасиеттерін СКТТсы
бойынша талдау.
Оқушының СКТТсы
бойынша
талдау арқылы
таным қабілетін
дамыту.
Негіздердің қоршаған
ортаға тигізетін
әсерін білдірту
арқылы экологиялық
тәрбие беру
Сабақтың мақсаты: Оқушыларға негіздердің жіктелуі, алынуы, қасиеттерін СКТТсы бойынша
талдау.
2. Оқушының СКТТсы бойынша талдау арқылы таным қабілетін дамыту.
3. Негіздердің қоршаған ортаға тигізетін әсерін білдірту арқылы экологиялық тәрбие беру
1.Анықтама:
Негіздер дегеніміз құрамында бір немесе
бірнеше гидроксо топтармен қатар металл
атомы кіретін күрделі заттар.
2. Тану:
Тақырып бойынша алгаритмдер
2.1Негіздердің
жіктелуі
Суда еритін (сілтілер)
LiOH, Ba(OH)2, Ca(OH)2
Суда ерімейтіндер
Cu(OH)2, Fe(OH)2, Fe(OH)3
Екідайлы
Zn(OH)2, Al(OH)2, Be(OH)2
H2ZnO2 ,H3AlO3 ,H2BeO2
2.2 Негіздердің
құрылымдық формуласы
K – O H
O – H
Al – O – H
O H
O – H
Ca
O H
1. Белсенді металдарды
тікелей сумен
әрекеттестіреді
2Na + 2Н2О = 2NaOH + Н2↑
2.3 Негіздер
дің алынуы
2. Белсенді металл оксидтері
сумен қосылғанда түзіледі:
Na2О + H2О = 2NaOH
3. Суда ерімейтін және
екідайлы гидроксидтерді
алу үшін металдардың
ерімтал тұздарына сілті қосады:
CuCl2 + 2 NaOH = Cu(OH)2 + 2NaCl
2.4 Негіздердің
физикалық қасиеттері
Суда еритін сілті ерітінділері
қолға тигенде сабын тәрізді
білінеді матаны және
теріні күйдіреді.
Сондықтанда күйдіргіш
натр деп атайды.
1, Сілтілер қышқылдық оксидтермен
әрееттесіп, тұз бен су түзеді:
2NaOH + Si02 = Nа2SiOз + Н2О
натрий силикаты
2.5 Негіздердің
химиялық
қасиеттері
3.Салыстыру
2. Негіздер мен қышқылдар арасында бейтараптану
реакциясы жүреді:
2NaOH + H2SO4 = Na2SO4 + 2Н2О
Fe(OH)2 + 2НNОз = Fе(NОЗ)2 + 2Н2О
3. Сілті мен металл тұздары әрекеттесіп, жаңа тұз
және ерімейтін негіз алынады:
3NaOH + FеСlз = Fе(ОН)з + 3NaCl
4. Eрімейтін негіздер қыздырғанда айырылады:
2Fe(OH)3 = Fe2O3 + 3H2O
Cu(OH)2 = CuO + H2O
Суда еритiн сiлтi ерiтiндiлерi
қолға тигенде сабын тәрiздi
бiлiнедi және тepi мен матаны
күйдiредi
Ерімейтін негіздер қыздыруға
төзімсіз келеді.
4. Ерекшелігі
Сілтілер индикатор түсін өзгертеді.
Қызыл лакмус көгереді,
метиларанж сары түске өзгереді,
ал түссіз фенолфталейн таңқурай түсін береді
5. Болашағы
1.Негіздердің аталуларын және
негіздердің формулаларын дұрыс
жазылуын қалыптастыру.
2. Сабын , су сабындардың тиімді
алу әдістеріне қолдау.
6. Экологиясы
Сілтілер табиғи және синтетикалық
талшықтардан жасалған бұйымдарды
күйдіреді, ірітіп жарамсыз күйге түсіреді.
7. Қорытынды
8.Нәтиже: Бағалау
Мына айналулар тізбегіне сәйкес келетін
реакция теңдеулерін жазыңдар:
→
Ca(OH)
→
Ca(OH)
Са СаО
2
→ Nа2O → NаОН → Nа Cl → Nа NО3
Nа
2 → CuCl2
→
«Пирамида» ішіндегі элемент таңбаларын пайдаланып,
негіздердің формулаларын құрастыру керек.
CaO
H2O
ZnO
CuO
Ca
Li2O
Nа2O
Ba
K2O
Si02
NaOH
FеСlз
Fе2 Oз
Al2 Oз
Be
Бағалау парағы
22 30 «5»
15 21 «4»
8 – 14 «3»
Бағалау парағы
22 30 «5»
15 21 «4»
8 – 14 «3»
Негіздердің жіктелуі, алынуы, олардың қасиеттері.ppt
