Ми діңінің құрылысы. Мишық.

«Бекітемін» Директордың орынбасары: _________   "______ " ______   2016ж Күні:   29.04.2016 Пәні: Биология Пән мүғалімі: Мырзабекова Б. Кабинеті: биология Қысқа мерзімді жоспар. Сабақтың  тақырыбы: Сабақтың мақсаты:  Ми туралы ақпарат алады. Мидың түрлерін ажырата алуды және оның құрылысы мен қызметіні туралы мағұлыматтар алады.  Ми діңінің құрылысы. Мишық. Негізгі идеясы Оқыту нәтижелері Адам өміріндегі мидың маңызын түсінеді.  Ми құрылысы және мидық бөлімдер, қызметі  туралы мағлұмат беру. 1.ми  туралы жалпы мәлімет алады. 2. онық құрылыс, қызметі және адам өміріндегі маңызын ажырата алады. 3. ми бөлімдерін жіктей алады.  Әдістер мен тәсілдер: Сыни тұрғыдан ойлауға үйрету; Оқыту үшін  және оқуды бағалау; Оқыту мен оқудағы жаңа әдіс тәсілдер; Жеке жұмыс, топпен жұмыс,сыныппен жұмыс. Формативті бағалау. Үш тілділік, ПИЗА тапсырмалары.   Сызба нұсқалары,бағалау парағы,А­3 парағы, стикер, маркер,айдың формалары. Интерактивті тақта, 8 сынып оқулығы. Қолданылатын ресурстар. Пән   байланысы  аралық Қазақ тілі, тарих. Сабақ кезеңдері Ұйымдас тыру Уақ ыт 2 мин Тапсырма Сабақтың барысы  Мұғалімнің іс­әрекеті Топқа   бөлу. Оқушылард Оқушылармен амандасу. Топқа бөлу. Good morning pupils. Оқушыларды 4 топқа бөлу.  Оқушылардың іс­ Бағалау  әрекеті Амандасады,   көңіл күйлері   көтерікі Мадақтау 5 мин 4 мин ы   түгендеу, топ басшысын сайлау «Сиқырлы сандық» Әдісі арқылы   үй тапсырмасы бойынша сұрақтарға жауап береді «Ассоциаци я   »  әдісі бойынша өткен тақырып арқылы жаңа тақырыпты ашу  8 мин «Мәтінмен жұмыс»   кезеңі  «Білу»  Қызығуш ылық тарын ояту «Түсіну» Жаңа тақырып­ тың мазмұнын ұғындыру «Миға шабуыл» «Қолдан у» Жаңа тақырып­ тың мазмұнын Сұрақтарға жауап бер 1.Жүйке жүйесі орналасуына қарай қалай бөлінеді? Ж: Орталық( центральной­ central \санчуол\)­ және шеткі (периферической ­peripheral \пөрефоль\) болып бөлінеді. 2.Орталық жүйке жүйесіне: Ж: Ми (мозг – brain\брайн\ ) мен жұлын (спинной мозг ­ spinal cord \спайнол код\)жатады. 3.Ақпараттың үлкен көлемін қабылдап, өңдеуге қабілетті күрделі мүше: Ж: Адам миы (мозг – brain \ брайн\) 4.Мидың пішіні қандай және қайда орналасқан? Ж: Мидың пішіні күрделі және ол бас сүйек қуысында (полость   черепа   ­ cranial   cavity   \кейнил   кавотей\) орналасқан Видео слайдта  Сұрақ: суретте берілген заттардың миға қаншалықты маңызы бар?      Нобель ссыйлығы                                              айфон           Робот                                 Ми                         ғарыш                                                  Компютер  Адам миы ақпараттың үлкен көлемін қабылдайды. Ол бас сүйек қуысында орналасқан. Салмағы 1300­1400г. Адам ограгнизімінің жалпы салмағын 2 % құрайды.  Сұрақ: Адам миының салмағымен ақылдылыын өлшеуге болама?  Мидың атқарып жатқан қызметін біз қай кезде қоланап жүрміз?  Адам миы қандай қызметтерді атқарып жүр? Сандыққа   әр   түрлі   тапсырмалар     жұту,   құсу,   тіл,   жүрек.   баспалдақпен көтерілу,   отыру,   қозғаліс,   көз,   құлақ,   тіл,   тері.   тепе   –теңдік,   таразы болады.   4   топқа бөлінеді. Топ басшысын сайлайды.   кретериалды бағалау. топты бағалау Интерактивті тақтада   берілген суретке қарап сабақтың мақсатын ашу    кретериалды бағалау. топты бағалау Оқушылардың   мұндағы   мақсаты берілген тапсырманы   өздері талқылап,   өз   ой­ пікірлерімен санаса Фишка арқылы, кретериалды бағалау. топты бағалау ұғындыру суреттерін беру арқылы ми бөлімдеріне сәйкестендіру және оның қызметерін айту.  1­ Топ­ сопақша ми­ Продолговатый мозг­ Medulla\мөдала\ 2­ Топ – ортаңғы ми­ Средний мозг­ midbrain\мембрайн\ 3­ Топ­ аралық ми ­ промежуточный мозг­ diencephalon\дейансофелан\ 4­ Топ­ мишық – Мозжечок­ Cerebellum \ севейбалам\ Әр топқа мидың қызметін айту үшін 4 топқа төрт түрлі суреттерді беру рақылы оларды әр миға сәйкестендіріп жабыстырады. \суреттер беру\ топпен     жасауы. білуі, жұмыс Бір­біріне түсіндіреді. Әр топ өзіне берілген тапсырманы ауызша   жауап береді   және   үш тілде  айтады.   Талдау 4 мин Кестені толтыру. 1. Кішкентай сәбидің миы мен ересек адамның миының қандай  айырмашылығы бар?  Оқушылар өз ойларын ауызша береді. Берілген   сұраққа   жауап ауызша береді.   Кестені толтырады.   кретериалды бағалау. топты бағалау № Ми бөлімдері  1 2 3   ми Сопақша және ми көпірі Ортаңғы ми  Аралық ми  4 Мишық  Орналасқан жері  Жұлын Сопақша   миен көпір   арқылы байланысқан Ортаңғы мимен жалғасқан  Бастың   шүйде бөлімінде  Қызметі  Өткізгіштік рефлекстік  Жарықпен   дыбысқа жал қарау Ішкі   мүшелердің жұмысын   реттейді. Отыру, жүру. Тепе­теңдік  ПИЗА тапсырмасы.  1 Мидың орташа салмағы 1700­1500 г 2 Ми жұмыс істегенде түзілген энергияның 25%­ ын жұмсайды. Ия\жоқ ия Берілген сәйкестендірулерге ия   немесе   жоқ жауабын айтады. кретериалды бағалау. топты бағалау 3 Ми   діңі   сопақша   ми,   көпір,   үлкен   мисыңары, жоқ мишықтан тұрады  Сопақша ми өзткізгіш және рефлекістік қызмет атқарады.  Сопақша ми жұлынмен жалғақан Көпір арқылы ортаңғы ми мен жұлынға қозуды Жоқ  ия ия 4 5 6 Жинақта у 3 мин арқылы «пиза» тапсырмала ры    жаңа сабақты қорытындыл ау Бағалау 3 Өзін­өзі бағалау Бағдарша, бағалау парақшалар ы Мадақтау  Оқушыларды сұрақтарға   ауызша жауап   береді.«Ең, ең,   ең»   қызықты дерект ер айтылады.    өткізеді  7 Ортаңғы ми жарықпен дыбысқа елең ету 8 Аралық   ми   арқылы   импульстер   барлық рецепторлардан   улкен   ми   сыңарларының қыртысына түседі  ия ия 9 Мишықтың   ең   басты   қызметі   тепе­теңдіктің реттелуіне мүлдем қатыспайды.  Жоқ  Эншейннің ақылды болуы неге байланысты?  1. Көп жылдар бойы ғалымдар құлақтағы шуды құлақтың механикалық  функциясына байланысты деп ойлап келген, алайда ол мидың функциясына  байланысты екен. 2. Біз жыпылықтаған сайын, миымыз жұмыс істеп, заттарды жарық етіп ұстайды.  Сол арқылы біз жыпылықтаған сайын әлем жарықтана түседі. (күніне, шамамен, 20  000 рет) 3. Гипоталамус, алдыңғы мидың бөлігі, термостат сияқты температураны реттейді.  Гипоталамус сіздің денеңіздің қалыпты температурасы қанша болу керектігін біледі (98,6 Фаренгейт, 37 Цельсий бойынша). Егер денеңізге тым ыстық болса,  гипоталамус оны терлеу арқылы көрсетеді. Егер сізге суық болса, ол діріл арқылы  білдіреді. Терлеу және мұздау арқылы денетемператураны реттейді. 4. Күніне 85000 ми қабығының нейронары мида жоғалып кетеді. Қуанышқа орай,  бұл білінбейтін залал. 5. Зияткерлік қабілеттілік кезінде мидың көлемі мен салмағы бірдей болмайды.  Мысалы, Эйнштейннің миы 1230 грамм болған, тіпті адамның орташа миынан да  жеңіл. 6. Мида 100 000 милион қан таситын қан тамырлар бар. 7. Ми оттегісіз 4­6 минут өмір сүре алады, содан кейін өле бастайды. Егер оттегі 10  минут жетіспеген жағдайда, мидың ауыр зақымдалуына әкеледі. 8. Біздің миымыз бізді жиі алдайды. Ол заттарды шындыққа сай емес, басқаша  қабылдай алады. 9. Адам миында әрбір секунд сайын 100 000 реакция өтеді. Рефлекс ия  2 мин Қағазға толтыру  Оқушыларға «мен бүгін не үйрендім?» сұрағын беру арқылы оқушылар өз ойын жазады.  Мадақтау  Ұсынылған стикерге   бүгінгі сабақта не үйренгеніні жазады.