Модуль таңбасымен берілген теңдеулер 6-класс

і Б і л д м к і з ұ Қ р ы ы л ы л қ Түсінік Қолданым әрекеті Талдау әрекеті Шығармашылық әрекет •   Санның   модулі   тақырыбын   еске   түсіріп, айнымалысы   модуль   таңбасының   ішінде берілген   бір   айнымалысы   бар   сызықтық теңдеуді шешуді біледі. •     Белгісіз   модуль   таңбасының   ішінде орналасқан   сызықтық   теңдеулерді   шығаруда екі жағдай қарастырылатынын  түсінеді. •     Айнымалысы   модуль   таңбасының   ішінде берілген   бір   айнымалысы   бар   сызықтық теңдеуді шешуде модульдің                 қасиеттері қолданылады . •     Айнымалысы   модуль   таңбасының   ішінде берілген   бір   айнымалысы   бар   сызықтық теңдеулерді   шешуде   әр   түрлі   жағдайларды қарастырып талдайды. •   Айнымалысы   модуль   таңбасының   ішінде берілген   бір   айнымалысы   бар   сызықтық теңдеуді шығарып, түсіндірмесін береді. •   Айнымалысы   модуль   таңбасының   ішінде Тақырыбы:     Айнымалысы модуль таңбасының ішінде берілген бір айнымалысы  бар сызықтық теңдеу Мақсат: Білім Қ Бағамдау Сабақ құрылымы: І.   Ақпарат алмасу ( 5 мин.).  ІІ.  Алғашқы бекіту ( 3 мин.). ІІІ. Құзырлылық қалыптастыру (30 мин.). ІV. Шығармашылық қалыптастыру (5 мин.). V.  Бағамдау­бағалау (2 мин.). Сабақ типі: •Жаңа  тақырып  меңгеру. Оқыту әдісі: • Репродуктивті, ішінара ізденушілік Мұғалім іс­әрекетінің тәсілі: • Бағыт­бағдар береді, оқушыларға қажет болғанда көмек береді, олардың   танымдық   тапсырмаларды   өз   бетімен   орындауын қадағалайды.  Негізгі ұғымдар мен терминдер: • Айнымалысы модуль таңбасының ішінде берілген бір айнымалысы бар сызықтық теңдеу. Оқушыда дағды қалыптастыру: •   өзін­өзі   дамыту   дағдылары   ­   өзінің   деңгейін   бағалау,   оны жоғарылату бағытында жүйелі жұмыс жасау, белгіленген мақсатқа жетіп   барып   қанағаттану,   осындай   «сәттілік   сәтіне»   ұмтылу; ұжымда   жұмыс   істеу   дағдылары   –   ұжым   мүшесі   ретінде   өзінің жауапкершілігін сезіну, өзгелерге кедергі келтірмей ортақ жұмысқа белсенді атсалыса білу, бүкіл топ жұмысының нәтижесін көре білу, объективті бағалай алуы, оны сынып алдында қорғай алуы. Үй тапсырмасы: № 862; 866; 868. САБАҚ БЛОКТАРЫ s І. АҚПАРАТ АЛМАСУ Тақырыптық  жоспар: 1. Санның модулін еске түсіру. 2. Айнымалысы модуль таңбасының ішінде берілген бір айнымалысы бар  сызықтық  теңдеуді шешу жолдары, мысалдар. 1­слайд 1­тақырыпша                   Санның модулін еске түсіру 2­ слайд 3  ; 5                                             ;                                         18  ;                                          1 1  2  4 3  5 2 5  7 ; ; ; 3­слайд 2­тақырыпша                  Айнымалысы модуль таңбасының ішінде берілген бір айнымалысы бар сызықтық  теңдеуді шешу жолдары, мысалдар.     4­слайд 3  3    және   3  3 , яғни оң санның  модулі сол санның өзіне, ал теріс санның модулі оған  қарама­қарсы санға тең екені белгілі.  Сондықтан  белгісізі модуль таңбасының ішінде орналасқан  сызықтық теңдеулерді шығару кезінде екі жағдай қарастырылады: 0х   болса, онда  x  ;x Егер                0х  болса, онда  x  ;x 5­слайд Мысалы:  7х  теңдеуін шешейік. х х  ,  демек   Ш е ш у  і.           Егер     х >  0 болса, онда |х| = 7  теңдеуі  х  = 7 7х теңдеуіне  мәндес;   ал егер  х  < 0 болса, онда   теңдеуі — х = 7 немесе х= ­7 теңдеуіне мәндес болады. Демек, |х| =   7  теңдеуінің  7   және   ­7   болатын  екі   түбірі  бар.  Теңдеудің шешімін   фигуралық   жақшаға   алып   жазу   қабылданған,   яғни: {7; ­7}.     теңдеуінің шешімдер жиыны 7 және ­7 сандарынан тұрады. Жауабы: {­7; 7}. 6­слайд 7х ­|х| + 12 |х| ­24,3 = 5,7 ­ 4 |х|  теңдеуін шешейік.  Шешуі. Берілген теңдеуді оған мәндес теңдеумен алмастырайық. Ол   үшін   таңбаларды   қарама­қарсы   таңбаға   алмастыра   отырып, айнымалылары   бар   қосылғыштарды   теңдеудің   сол   жақ,   ал сандарды оң жақ бөлігіне көшірейік:                    ­|х| + 12 |х| +4 |х| =   5,7   +   24,3     .   Егер   ұқсас   қосылғыштарды   біріктірсек,   онда 15 |х| = 30 теңдеуін аламыз.    Одан белгісіз көбейткішті тауып, |х| = 30 :15 немесе |х| = 2 теңдеуіне келеміз.      Егер  х >  0  болса,  онда |х | = 2 теңдеуі  х  = 2 түріне,  ал  х <  0 болса,   |х|   =   2     теңдеуі  х  =   ­2   түріне   көшеді.   Демек,   берілген теңдеудің 2 және -2 болатын екі түбірі болады. Жауабы: {­2;  2}. ІІ. АЛҒАШҚЫ БЕКІТУ Сызықтық теңдеулер Айнымалысы модуль таңбасының ішінде берілген бір айнымалысы бар сызықтық теңдеу Қорытынды_______________________________________________________ ІІІ.  ҚҰЗЫРЛЫЛЫҚ ҚАЛЫПТАСТЫРУ    Деңгейлік тапсырмалар: I деңгей тапсырмалары 1.№ 863 Қай теңдеудің түбірі 5 болады: 2. № 864 Қай теңдеудің түбірі  3. № 865  Теңдеуді шешіңдер. 4.  № 867 Теңдеудің түбірлерін табыңдар.   тең:  8 11 ге II  деңгей тапсырмалары 5.  № 869 Теңдеуді шешіңдер. 6. № 870 Теңдеудің түбірлер жиынын табыңдар. III деңгей тапсырмалары х 10 а  теңдеуінің: 7. а­ның қандай мәнінде  1) түбірі болады; 2) түбірі болмайды 3) түбірі нөлге тең болады 4) түбірі 10­ға тең болады? ІV. ШЫҒАРМАШЫЛЫҚ ДЕҢГЕЙ _  Топтық жұмыс. Сыныптағы оқушылар үш топқа бөлініп келесі тапсырманы орындайды Теңдеуді шешіңдер. I топ 2 y ;6 29  x  12 x . 3 x 2  2 x ;3 II топ 4 x  7 2 x  .5 1) 2) 1) 2)       Сабақтың мақсатына қалай қол жеткізгендігің туралы эссе жаз. V  БАҒАМДАУ­БАҒАЛАУ.