М.Әуезов "Көксерек" әңгімесі

Сабақтың тақырыбы М. Әуезов «Көксерек» әңгімесінен үзінді. Күні: Мұғалімнің аты –жөні: Даулетова Шамшагул Аскаровна Сынып:7 Қатысқандар: 15 Қатыспағандар:- Оқу мақсаты: Т/Ж1Әдеби шығарма сюжетінің құрамдас бөлшектерін талдау Сабақтың мақсаттары: Барлық оқушылар: - Шығармамен танысып,сюжеттік негізінде дамуын баяндайды; Көптеген оқушылар: - Сюжеттің бөлшектерін бір-бірінен ажыратады; Кейбір оқушылар: - Шығарманың бөлшектерін талдайды, сюжеттік желісі бойынша ұтымды ой айтады; Бағалау критерийлері Шығарманың сюжеттік желісіне қарай талдап, дамуы бойынша баяндайды. Тілдік мақсат Пәнге қатысты сөздік қор мен терминдер: Дала тағысы, жыртқыш, қатігез, табиғат перзенті, тақырып, идея, сюжет, Ыстықкөл, итаяқ, арлан. Диаолог құруға, шығарма жазуға арналған пайдалы тіркестер: Тақырыпқа арналған суреттер: Талқылауға арналған сұрақтар: - - Жазушы әңгімені неге «Көксерек» деп атаған? Жазушы ойын қалай түсіндірер едің? - Қалай ойлайсың, әңгіме негізіндегі басты ойды ашатын ең негізгі оқиғалар қайсы? Не себепті.. деп ойлайсыз? Көксеректі жауыздыққа, соншама өшпенділікке баулыған нәрсе не? Әлде табиғаттың қатан заңы ма, қасқырлар әлемінің тіршілік заңы солай ма? Ішінара: Құндылықтарға баулу Тарихтың, мәдениет пен тілдің біртұтастығы Құрмет, ашықтық, ынтымақтастық, Қазақстандық патриотизм және азаматтық жауапкершілік Пәнаралық байланыс Тарих, жаратылыстану, өнер Алдыңғы оқу Стоп – кадр әдісі бойынша интербелсенді тақтадан шығармаларына байланысты суреттерді көрсету арқылы М.Әуезов туралы білетіндерін еске түсіреді. Сабақ барысы Жоспар бойынша орындалатын іс әрекеттер Ресурстар 2 минут «Ой қозғау» әдісі Ойлан,тап! Жұмбақ айтылып, шешуі шешіледі. (1 минут), Бүгінгі өтетін шығарманың тақырыбын болжайды 1. Сонымен бүгінгі сабақтың тақырыбы қандай болмақ? Оқушылар қасқыр туралы екенін айтады.Яғни. «Көксерек» әңгімесін оқитынымызды айтамын. -Қасқырдың басқа да қандай атауларын білесіңдер? Арлан — ірі, күшті қасқыр. -Абадан- еркек, көсем қасқыр. -Бөрі– қасқырдың аталығы -Қаншық-қасқырдың аналығы. «Адам», «қасқыр», «табиғат» деп түрлі -түсті қималар арқылы топтастыру. 3 топқа «Адам», «Қасқыр» «Табиғат» сөздері жазылған плакат беріледі. Осы сөздер бойынша ойыңызға келген сөздер мен сөз тіркестерін жазу. Адам — тірі ағза, еңбектенеді, сөйлейді, ойлайды, оқиды,қоректенеді. Қасқыр – жыртқыш, ит — құс, бөрі, қомағай, табиғат перзенті, дала тағысы, дала санитары Табиғат-құбылыстар,тау,тас,күн,ай,жер,жануарлар,өсімдіктер 15 минут Сабақтың ортасы: «Ақылдың алты қалпағы» әдісі Ойланудың 6 қалпағы (еркін талқылау) Ақ қалпақ Көксерек адамдар арасына неге сіңіп кете алмады? (Негізгі фактілерге тоқталу) Қызыл қалпақ Көксерек туралы ауыл адамдары не дейді, қандай пікірде ? Сары қалпақ Көксерек неге Құрмаштан гөрі ақ қасқырға бауыр басты? Қара қалпақ Әңгіме тек Көксерек айналасында ғана ма? Жасыл қалпақ "Автор орындығы" егер автор болсаң әңгімені қалай аяқтар едің? Көк қалпақ Шығармадан қандай ой түйдің?  Қасқырлар іс-әрекеті мен адамдар іс-әрекетінде ұқсастық бар ма? Қайсысы қаталырақ?   Бес жолды өлең» стратегиясы. Синквейн әдісі бойынша «қасқыр», «табиғат»  «адамзат» сөздеріне бес жолды өлең жазып көрейік.  1.Қасқыр2. Жыртқыш,қомағай.3. Ұлиды, шабуылдайды,жортуылдайды4. Қасқыр-түз тағысы, перзенті.5. Бөрі,көкжал. Шығармашылық жұмыс 1.Қасқырдың аузы жесе де қан, жемесе де қан 2.Бөрі көмеді, түлкі ашады 3.Орман бөрісіз болмас 4.Иттің ұлығанын бөрі естімес 5.Қасқыр-ауыз, түлкі-құйрық 6.Қасқыр қарызын терісімен өтейді. 7.Бөрі азығы мен жол азығы жолда 8. Ауылы жақын ит қасқырдан қорықпас. 9. Кәрі қасқыр қақпанға түспейді. 10. Қасқырдан қорықан қой ұстамайды. 11.Адам ойға тоймайды, Бөрі қойға тоймайды . Саралау тапсырмасы «Жуан және жіңішке» әдісін қолдану сұрақ қою мәнерін жетілдіреді. «Жіңішке» сұрақтар – бірсөзді жауап талап ететін сұрақтар. Ал «жуан» сауалдар – ойлауды, қосымша білімді тартатын, талдай білуді талап ететін сұрақтар. - Мұхтар Әуеов әңгімені неге «Көксерек» деп атаған, жазушы ойын қалай түсіндірер едіңіз? (Жазушы шығарманы «Көксерек» деп атағанмен, мұнда қасқыр тағдыры ғана сөз болмайды, адам мен табиғат арасындағы күрделі өзекті мәселе көтеріледі.) - Әңгіме негізіндегі басты ойды ашатын ең негізгі оқиғалар қайсы деп ойлайсыңыз?( Табиғатқа жасалған қиянат) - Ауыл адамдарының іс-әрекетін ақтауға бола ма? (Ақтауға болмайды. Себебі жазушы өз шығармасында табиғатқа қиянат келтіргендерді «екі аяқтылар» деп суреттеген.) Табиғатқа қиянат келтіру, оның тыныштығын бұзу мәселесіне қалай қарайсыздар? (табиғатқа қиянат жасау, оның тыныштығын бұзу мәселесі-қауіпті мәселе). -Әңгіме қалай аяқталады? Қарғыспен аяқтауына не себеп? Әженің қарғысымен аяқталады. Әженің қарғысы-заңғар жазушының озбырлыққа пен қаталдыққа деген қарғысы). -.Бұдан нені ұғамыз? Жазушы неге үндейді? (Жазушы жер бетіндегі тіршілікті татулыққа Құрмаштың қазасы. Көксеректің жазасын тартуы) -Көксеректі жауыздыққа, соншама өшпенділікке баулыған нәрсе не? Әлде табиғаттың қатан заңы ма, қасқырлар әлемінің тіршілік заңы солай ма? 1. Қалай ойлайсыздар, әңгіме тек Көксерек айналасында ғана ма? 2. Ауыл адамдарының іс - әрекетін құптауға бола ма? 3. Кім қатал, кім өктем? Көксерек пе, әлде ауыл адамдары ма? 4. Жалпы табиғатқа шабуыл жасау, оның тылсым тыныштығын бұзу мәселесіне қалай қарайсыңдар? 5. Әңгіме арқылы басты ойды ашатын ең негізгі оқиғалар қайсы? 2. 1-топ. Джек Лондонның «Ақ азу» шығармасы мен М.Әуезовтіің «Көксерегін» 3. 2-топ. Олжас Сүлейменовтың «Волчата» өлеңімен М.Әуезовтің «Көксерегін» 4. 3-топ. Шыңғыс Айтматовтың «Жан пида» шығармасы мен М.Әуезовтің «Көксерегіндегі» қасқыр мен адам психологиясын салыстыру. Сабақтың соңы 5 мин. Кері байланыс БағалауСабақтың тақырыбы М. Әуезов «Көксерек» әңгімесінен үзінді. Күні: Мұғалімнің аты –жөні: Даулетова Шамшагул Аскаровна Сынып:7 Қатысқандар: 15 Қатыспағандар:- Оқу мақсаты: Т/Ж1Әдеби шығарма сюжетінің құрамдас бөлшектерін талдау Сабақтың мақсаттары: Барлық оқушылар: - Шығармамен танысып,сюжеттік негізінде дамуын баяндайды; Көптеген оқушылар: - Сюжеттің бөлшектерін бір-бірінен ажыратады; Кейбір оқушылар: - Шығарманың бөлшектерін талдайды, сюжеттік желісі бойынша ұтымды ой айтады; Бағалау критерийлері Шығарманың сюжеттік желісіне қарай талдап, дамуы бойынша баяндайды. Тілдік мақсат Пәнге қатысты сөздік қор мен терминдер: Дала тағысы, жыртқыш, қатігез, табиғат перзенті, тақырып, идея, сюжет, Ыстықкөл, итаяқ, арлан. Диаолог құруға, шығарма жазуға арналған пайдалы тіркестер: Тақырыпқа арналған суреттер: Талқылауға арналған сұрақтар: - - Жазушы әңгімені неге «Көксерек» деп атаған? Жазушы ойын қалай түсіндірер едің? - Қалай ойлайсың, әңгіме негізіндегі басты ойды ашатын ең негізгі оқиғалар қайсы? Не себепті.. деп ойлайсыз? Көксеректі жауыздыққа, соншама өшпенділікке баулыған нәрсе не? Әлде табиғаттың қатан заңы ма, қасқырлар әлемінің тіршілік заңы солай ма? Ішінара: Құндылықтарға баулу Тарихтың, мәдениет пен тілдің біртұтастығы Құрмет, ашықтық, ынтымақтастық, Қазақстандық патриотизм және азаматтық жауапкершілік Пәнаралық байланыс Тарих, жаратылыстану, өнер Алдыңғы оқу Стоп – кадр әдісі бойынша интербелсенді тақтадан шығармаларына байланысты суреттерді көрсету арқылы М.Әуезов туралы білетіндерін еске түсіреді. Сабақ барысы Жоспар бойынша орындалатын іс әрекеттер Ресурстар 2 минут «Ой қозғау» әдісі Ойлан,тап! Жұмбақ айтылып, шешуі шешіледі. (1 минут), Бүгінгі өтетін шығарманың тақырыбын болжайды 1. Сонымен бүгінгі сабақтың тақырыбы қандай болмақ? Оқушылар қасқыр туралы екенін айтады.Яғни. «Көксерек» әңгімесін оқитынымызды айтамын. -Қасқырдың басқа да қандай атауларын білесіңдер? Арлан — ірі, күшті қасқыр. -Абадан- еркек, көсем қасқыр. -Бөрі– қасқырдың аталығы -Қаншық-қасқырдың аналығы. «Адам», «қасқыр», «табиғат» деп түрлі -түсті қималар арқылы топтастыру. 3 топқа «Адам», «Қасқыр» «Табиғат» сөздері жазылған плакат беріледі. Осы сөздер бойынша ойыңызға келген сөздер мен сөз тіркестерін жазу. Адам — тірі ағза, еңбектенеді, сөйлейді, ойлайды, оқиды,қоректенеді. Қасқыр – жыртқыш, ит — құс, бөрі, қомағай, табиғат перзенті, дала тағысы, дала санитары Табиғат-құбылыстар,тау,тас,күн,ай,жер,жануарлар,өсімдіктер 15 минут Сабақтың ортасы: «Ақылдың алты қалпағы» әдісі Ойланудың 6 қалпағы (еркін талқылау) Ақ қалпақ Көксерек адамдар арасына неге сіңіп кете алмады? (Негізгі фактілерге тоқталу) Қызыл қалпақ Көксерек туралы ауыл адамдары не дейді, қандай пікірде ? Сары қалпақ Көксерек неге Құрмаштан гөрі ақ қасқырға бауыр басты? Қара қалпақ Әңгіме тек Көксерек айналасында ғана ма? Жасыл қалпақ "Автор орындығы" егер автор болсаң әңгімені қалай аяқтар едің? Көк қалпақ Шығармадан қандай ой түйдің?  Қасқырлар іс-әрекеті мен адамдар іс-әрекетінде ұқсастық бар ма? Қайсысы қаталырақ?   Бес жолды өлең» стратегиясы. Синквейн әдісі бойынша «қасқыр», «табиғат»  «адамзат» сөздеріне бес жолды өлең жазып көрейік.  1.Қасқыр2. Жыртқыш,қомағай.3. Ұлиды, шабуылдайды,жортуылдайды4. Қасқыр-түз тағысы, перзенті.5. Бөрі,көкжал. Шығармашылық жұмыс 1.Қасқырдың аузы жесе де қан, жемесе де қан 2.Бөрі көмеді, түлкі ашады 3.Орман бөрісіз болмас 4.Иттің ұлығанын бөрі естімес 5.Қасқыр-ауыз, түлкі-құйрық 6.Қасқыр қарызын терісімен өтейді. 7.Бөрі азығы мен жол азығы жолда 8. Ауылы жақын ит қасқырдан қорықпас. 9. Кәрі қасқыр қақпанға түспейді. 10. Қасқырдан қорықан қой ұстамайды. 11.Адам ойға тоймайды, Бөрі қойға тоймайды . Саралау тапсырмасы «Жуан және жіңішке» әдісін қолдану сұрақ қою мәнерін жетілдіреді. «Жіңішке» сұрақтар – бірсөзді жауап талап ететін сұрақтар. Ал «жуан» сауалдар – ойлауды, қосымша білімді тартатын, талдай білуді талап ететін сұрақтар. - Мұхтар Әуеов әңгімені неге «Көксерек» деп атаған, жазушы ойын қалай түсіндірер едіңіз? (Жазушы шығарманы «Көксерек» деп атағанмен, мұнда қасқыр тағдыры ғана сөз болмайды, адам мен табиғат арасындағы күрделі өзекті мәселе көтеріледі.) - Әңгіме негізіндегі басты ойды ашатын ең негізгі оқиғалар қайсы деп ойлайсыңыз?( Табиғатқа жасалған қиянат) - Ауыл адамдарының іс-әрекетін ақтауға бола ма? (Ақтауға болмайды. Себебі жазушы өз шығармасында табиғатқа қиянат келтіргендерді «екі аяқтылар» деп суреттеген.) Табиғатқа қиянат келтіру, оның тыныштығын бұзу мәселесіне қалай қарайсыздар? (табиғатқа қиянат жасау, оның тыныштығын бұзу мәселесі-қауіпті мәселе). -Әңгіме қалай аяқталады? Қарғыспен аяқтауына не себеп? Әженің қарғысымен аяқталады. Әженің қарғысы-заңғар жазушының озбырлыққа пен қаталдыққа деген қарғысы). -.Бұдан нені ұғамыз? Жазушы неге үндейді? (Жазушы жер бетіндегі тіршілікті татулыққа Құрмаштың қазасы. Көксеректің жазасын тартуы) -Көксеректі жауыздыққа, соншама өшпенділікке баулыған нәрсе не? Әлде табиғаттың қатан заңы ма, қасқырлар әлемінің тіршілік заңы солай ма? 1. Қалай ойлайсыздар, әңгіме тек Көксерек айналасында ғана ма? 2. Ауыл адамдарының іс - әрекетін құптауға бола ма? 3. Кім қатал, кім өктем? Көксерек пе, әлде ауыл адамдары ма? 4. Жалпы табиғатқа шабуыл жасау, оның тылсым тыныштығын бұзу мәселесіне қалай қарайсыңдар? 5. Әңгіме арқылы басты ойды ашатын ең негізгі оқиғалар қайсы? 2. 1-топ. Джек Лондонның «Ақ азу» шығармасы мен М.Әуезовтіің «Көксерегін» 3. 2-топ. Олжас Сүлейменовтың «Волчата» өлеңімен М.Әуезовтің «Көксерегін» 4. 3-топ. Шыңғыс Айтматовтың «Жан пида» шығармасы мен М.Әуезовтің «Көксерегіндегі» қасқыр мен адам психологиясын салыстыру. Сабақтың соңы 5 мин. Кері байланыс Бағалау Сабақтың тақырыбы М. Әуезов «Көксерек» әңгімесінен үзінді. Күні: Мұғалімнің аты –жөні: Даулетова Шамшагул Аскаровна Сынып:7 Қатысқандар: 15 Қатыспағандар:- Оқу мақсаты: Т/Ж1Әдеби шығарма сюжетінің құрамдас бөлшектерін талдау Сабақтың мақсаттары: Барлық оқушылар: - Шығармамен танысып,сюжеттік негізінде дамуын баяндайды; Көптеген оқушылар: - Сюжеттің бөлшектерін бір-бірінен ажыратады; Кейбір оқушылар: - Шығарманың бөлшектерін талдайды, сюжеттік желісі бойынша ұтымды ой айтады; Бағалау критерийлері Шығарманың сюжеттік желісіне қарай талдап, дамуы бойынша баяндайды. Тілдік мақсат Пәнге қатысты сөздік қор мен терминдер: Дала тағысы, жыртқыш, қатігез, табиғат перзенті, тақырып, идея, сюжет, Ыстықкөл, итаяқ, арлан. Диаолог құруға, шығарма жазуға арналған пайдалы тіркестер: Тақырыпқа арналған суреттер: Талқылауға арналған сұрақтар: - - Жазушы әңгімені неге «Көксерек» деп атаған? Жазушы ойын қалай түсіндірер едің? - Қалай ойлайсың, әңгіме негізіндегі басты ойды ашатын ең негізгі оқиғалар қайсы? Не себепті.. деп ойлайсыз? Көксеректі жауыздыққа, соншама өшпенділікке баулыған нәрсе не? Әлде табиғаттың қатан заңы ма, қасқырлар әлемінің тіршілік заңы солай ма? Ішінара: Құндылықтарға баулу Тарихтың, мәдениет пен тілдің біртұтастығы Құрмет, ашықтық, ынтымақтастық, Қазақстандық патриотизм және азаматтық жауапкершілік Пәнаралық байланыс Тарих, жаратылыстану, өнер Алдыңғы оқу Стоп – кадр әдісі бойынша интербелсенді тақтадан шығармаларына байланысты суреттерді көрсету арқылы М.Әуезов туралы білетіндерін еске түсіреді. Сабақ барысы Жоспар бойынша орындалатын іс әрекеттер Ресурстар 2 минут «Ой қозғау» әдісі Ойлан,тап! Жұмбақ айтылып, шешуі шешіледі. (1 минут), Бүгінгі өтетін шығарманың тақырыбын болжайды 1. Сонымен бүгінгі сабақтың тақырыбы қандай болмақ? Оқушылар қасқыр туралы екенін айтады.Яғни. «Көксерек» әңгімесін оқитынымызды айтамын. -Қасқырдың басқа да қандай атауларын білесіңдер? Арлан — ірі, күшті қасқыр. -Абадан- еркек, көсем қасқыр. -Бөрі– қасқырдың аталығы -Қаншық-қасқырдың аналығы. «Адам», «қасқыр», «табиғат» деп түрлі -түсті қималар арқылы топтастыру. 3 топқа «Адам», «Қасқыр» «Табиғат» сөздері жазылған плакат беріледі. Осы сөздер бойынша ойыңызға келген сөздер мен сөз тіркестерін жазу. Адам — тірі ағза, еңбектенеді, сөйлейді, ойлайды, оқиды,қоректенеді. Қасқыр – жыртқыш, ит — құс, бөрі, қомағай, табиғат перзенті, дала тағысы, дала санитары Табиғат-құбылыстар,тау,тас,күн,ай,жер,жануарлар,өсімдіктер 15 минут Сабақтың ортасы: «Ақылдың алты қалпағы» әдісі Ойланудың 6 қалпағы (еркін талқылау) Ақ қалпақ Көксерек адамдар арасына неге сіңіп кете алмады? (Негізгі фактілерге тоқталу) Қызыл қалпақ Көксерек туралы ауыл адамдары не дейді, қандай пікірде ? Сары қалпақ Көксерек неге Құрмаштан гөрі ақ қасқырға бауыр басты? Қара қалпақ Әңгіме тек Көксерек айналасында ғана ма? Жасыл қалпақ "Автор орындығы" егер автор болсаң әңгімені қалай аяқтар едің? Көк қалпақ Шығармадан қандай ой түйдің?  Қасқырлар іс-әрекеті мен адамдар іс-әрекетінде ұқсастық бар ма? Қайсысы қаталырақ?   Бес жолды өлең» стратегиясы. Синквейн әдісі бойынша «қасқыр», «табиғат»  «адамзат» сөздеріне бес жолды өлең жазып көрейік.  1.Қасқыр2. Жыртқыш,қомағай.3. Ұлиды, шабуылдайды,жортуылдайды4. Қасқыр-түз тағысы, перзенті.5. Бөрі,көкжал. Шығармашылық жұмыс 1.Қасқырдың аузы жесе де қан, жемесе де қан 2.Бөрі көмеді, түлкі ашады 3.Орман бөрісіз болмас 4.Иттің ұлығанын бөрі естімес 5.Қасқыр-ауыз, түлкі-құйрық 6.Қасқыр қарызын терісімен өтейді. 7.Бөрі азығы мен жол азығы жолда 8. Ауылы жақын ит қасқырдан қорықпас. 9. Кәрі қасқыр қақпанға түспейді. 10. Қасқырдан қорықан қой ұстамайды. 11.Адам ойға тоймайды, Бөрі қойға тоймайды . Саралау тапсырмасы «Жуан және жіңішке» әдісін қолдану сұрақ қою мәнерін жетілдіреді. «Жіңішке» сұрақтар – бірсөзді жауап талап ететін сұрақтар. Ал «жуан» сауалдар – ойлауды, қосымша білімді тартатын, талдай білуді талап ететін сұрақтар. - Мұхтар Әуеов әңгімені неге «Көксерек» деп атаған, жазушы ойын қалай түсіндірер едіңіз? (Жазушы шығарманы «Көксерек» деп атағанмен, мұнда қасқыр тағдыры ғана сөз болмайды, адам мен табиғат арасындағы күрделі өзекті мәселе көтеріледі.) - Әңгіме негізіндегі басты ойды ашатын ең негізгі оқиғалар қайсы деп ойлайсыңыз?( Табиғатқа жасалған қиянат) - Ауыл адамдарының іс-әрекетін ақтауға бола ма? (Ақтауға болмайды. Себебі жазушы өз шығармасында табиғатқа қиянат келтіргендерді «екі аяқтылар» деп суреттеген.) Табиғатқа қиянат келтіру, оның тыныштығын бұзу мәселесіне қалай қарайсыздар? (табиғатқа қиянат жасау, оның тыныштығын бұзу мәселесі-қауіпті мәселе). -Әңгіме қалай аяқталады? Қарғыспен аяқтауына не себеп? Әженің қарғысымен аяқталады. Әженің қарғысы-заңғар жазушының озбырлыққа пен қаталдыққа деген қарғысы). -.Бұдан нені ұғамыз? Жазушы неге үндейді? (Жазушы жер бетіндегі тіршілікті татулыққа Құрмаштың қазасы. Көксеректің жазасын тартуы) -Көксеректі жауыздыққа, соншама өшпенділікке баулыған нәрсе не? Әлде табиғаттың қатан заңы ма, қасқырлар әлемінің тіршілік заңы солай ма? 1. Қалай ойлайсыздар, әңгіме тек Көксерек айналасында ғана ма? 2. Ауыл адамдарының іс - әрекетін құптауға бола ма? 3. Кім қатал, кім өктем? Көксерек пе, әлде ауыл адамдары ма? 4. Жалпы табиғатқа шабуыл жасау, оның тылсым тыныштығын бұзу мәселесіне қалай қарайсыңдар? 5. Әңгіме арқылы басты ойды ашатын ең негізгі оқиғалар қайсы? 2. 1-топ. Джек Лондонның «Ақ азу» шығармасы мен М.Әуезовтіің «Көксерегін» 3. 2-топ. Олжас Сүлейменовтың «Волчата» өлеңімен М.Әуезовтің «Көксерегін» 4. 3-топ. Шыңғыс Айтматовтың «Жан пида» шығармасы мен М.Әуезовтің «Көксерегіндегі» қасқыр мен адам психологиясын салыстыру. Сабақтың соңы 5 мин. Кері байланыс Бағалау Сабақтың тақырыбы М. Әуезов «Көксерек» әңгімесінен үзінді. Күні: Мұғалімнің аты –жөні: Даулетова Шамшагул Аскаровна Сынып:7 Қатысқандар: 15 Қатыспағандар:- Оқу мақсаты: Т/Ж1Әдеби шығарма сюжетінің құрамдас бөлшектерін талдау Сабақтың мақсаттары: Барлық оқушылар: - Шығармамен танысып,сюжеттік негізінде дамуын баяндайды; Көптеген оқушылар: - Сюжеттің бөлшектерін бір-бірінен ажыратады; Кейбір оқушылар: - Шығарманың бөлшектерін талдайды, сюжеттік желісі бойынша ұтымды ой айтады; Бағалау критерийлері Шығарманың сюжеттік желісіне қарай талдап, дамуы бойынша баяндайды. Тілдік мақсат Пәнге қатысты сөздік қор мен терминдер: Дала тағысы, жыртқыш, қатігез, табиғат перзенті, тақырып, идея, сюжет, Ыстықкөл, итаяқ, арлан. Диаолог құруға, шығарма жазуға арналған пайдалы тіркестер: Тақырыпқа арналған суреттер: Талқылауға арналған сұрақтар: - - Жазушы әңгімені неге «Көксерек» деп атаған? Жазушы ойын қалай түсіндірер едің? - Қалай ойлайсың, әңгіме негізіндегі басты ойды ашатын ең негізгі оқиғалар қайсы? Не себепті.. деп ойлайсыз? Көксеректі жауыздыққа, соншама өшпенділікке баулыған нәрсе не? Әлде табиғаттың қатан заңы ма, қасқырлар әлемінің тіршілік заңы солай ма? Ішінара: Құндылықтарға баулу Тарихтың, мәдениет пен тілдің біртұтастығы Құрмет, ашықтық, ынтымақтастық, Қазақстандық патриотизм және азаматтық жауапкершілік Пәнаралық байланыс Тарих, жаратылыстану, өнер Алдыңғы оқу Стоп – кадр әдісі бойынша интербелсенді тақтадан шығармаларына байланысты суреттерді көрсету арқылы М.Әуезов туралы білетіндерін еске түсіреді. Сабақ барысы Жоспар бойынша орындалатын іс әрекеттер Ресурстар 2 минут «Ой қозғау» әдісі Ойлан,тап! Жұмбақ айтылып, шешуі шешіледі. (1 минут), Бүгінгі өтетін шығарманың тақырыбын болжайды 1. Сонымен бүгінгі сабақтың тақырыбы қандай болмақ? Оқушылар қасқыр туралы екенін айтады.Яғни. «Көксерек» әңгімесін оқитынымызды айтамын. -Қасқырдың басқа да қандай атауларын білесіңдер? Арлан — ірі, күшті қасқыр. -Абадан- еркек, көсем қасқыр. -Бөрі– қасқырдың аталығы -Қаншық-қасқырдың аналығы. «Адам», «қасқыр», «табиғат» деп түрлі -түсті қималар арқылы топтастыру. 3 топқа «Адам», «Қасқыр» «Табиғат» сөздері жазылған плакат беріледі. Осы сөздер бойынша ойыңызға келген сөздер мен сөз тіркестерін жазу. Адам — тірі ағза, еңбектенеді, сөйлейді, ойлайды, оқиды,қоректенеді. Қасқыр – жыртқыш, ит — құс, бөрі, қомағай, табиғат перзенті, дала тағысы, дала санитары Табиғат-құбылыстар,тау,тас,күн,ай,жер,жануарлар,өсімдіктер 15 минут Сабақтың ортасы: «Ақылдың алты қалпағы» әдісі Ойланудың 6 қалпағы (еркін талқылау) Ақ қалпақ Көксерек адамдар арасына неге сіңіп кете алмады? (Негізгі фактілерге тоқталу) Қызыл қалпақ Көксерек туралы ауыл адамдары не дейді, қандай пікірде ? Сары қалпақ Көксерек неге Құрмаштан гөрі ақ қасқырға бауыр басты? Қара қалпақ Әңгіме тек Көксерек айналасында ғана ма? Жасыл қалпақ "Автор орындығы" егер автор болсаң әңгімені қалай аяқтар едің? Көк қалпақ Шығармадан қандай ой түйдің?  Қасқырлар іс-әрекеті мен адамдар іс-әрекетінде ұқсастық бар ма? Қайсысы қаталырақ?   Бес жолды өлең» стратегиясы. Синквейн әдісі бойынша «қасқыр», «табиғат»  «адамзат» сөздеріне бес жолды өлең жазып көрейік.  1.Қасқыр2. Жыртқыш,қомағай.3. Ұлиды, шабуылдайды,жортуылдайды4. Қасқыр-түз тағысы, перзенті.5. Бөрі,көкжал. Шығармашылық жұмыс 1.Қасқырдың аузы жесе де қан, жемесе де қан 2.Бөрі көмеді, түлкі ашады 3.Орман бөрісіз болмас 4.Иттің ұлығанын бөрі естімес 5.Қасқыр-ауыз, түлкі-құйрық 6.Қасқыр қарызын терісімен өтейді. 7.Бөрі азығы мен жол азығы жолда 8. Ауылы жақын ит қасқырдан қорықпас. 9. Кәрі қасқыр қақпанға түспейді. 10. Қасқырдан қорықан қой ұстамайды. 11.Адам ойға тоймайды, Бөрі қойға тоймайды . Саралау тапсырмасы «Жуан және жіңішке» әдісін қолдану сұрақ қою мәнерін жетілдіреді. «Жіңішке» сұрақтар – бірсөзді жауап талап ететін сұрақтар. Ал «жуан» сауалдар – ойлауды, қосымша білімді тартатын, талдай білуді талап ететін сұрақтар. - Мұхтар Әуеов әңгімені неге «Көксерек» деп атаған, жазушы ойын қалай түсіндірер едіңіз? (Жазушы шығарманы «Көксерек» деп атағанмен, мұнда қасқыр тағдыры ғана сөз болмайды, адам мен табиғат арасындағы күрделі өзекті мәселе көтеріледі.) - Әңгіме негізіндегі басты ойды ашатын ең негізгі оқиғалар қайсы деп ойлайсыңыз?( Табиғатқа жасалған қиянат) - Ауыл адамдарының іс-әрекетін ақтауға бола ма? (Ақтауға болмайды. Себебі жазушы өз шығармасында табиғатқа қиянат келтіргендерді «екі аяқтылар» деп суреттеген.) Табиғатқа қиянат келтіру, оның тыныштығын бұзу мәселесіне қалай қарайсыздар? (табиғатқа қиянат жасау, оның тыныштығын бұзу мәселесі-қауіпті мәселе). -Әңгіме қалай аяқталады? Қарғыспен аяқтауына не себеп? Әженің қарғысымен аяқталады. Әженің қарғысы-заңғар жазушының озбырлыққа пен қаталдыққа деген қарғысы). -.Бұдан нені ұғамыз? Жазушы неге үндейді? (Жазушы жер бетіндегі тіршілікті татулыққа Құрмаштың қазасы. Көксеректің жазасын тартуы) -Көксеректі жауыздыққа, соншама өшпенділікке баулыған нәрсе не? Әлде табиғаттың қатан заңы ма, қасқырлар әлемінің тіршілік заңы солай ма? 1. Қалай ойлайсыздар, әңгіме тек Көксерек айналасында ғана ма? 2. Ауыл адамдарының іс - әрекетін құптауға бола ма? 3. Кім қатал, кім өктем? Көксерек пе, әлде ауыл адамдары ма? 4. Жалпы табиғатқа шабуыл жасау, оның тылсым тыныштығын бұзу мәселесіне қалай қарайсыңдар? 5. Әңгіме арқылы басты ойды ашатын ең негізгі оқиғалар қайсы? 2. 1-топ. Джек Лондонның «Ақ азу» шығармасы мен М.Әуезовтіің «Көксерегін» 3. 2-топ. Олжас Сүлейменовтың «Волчата» өлеңімен М.Әуезовтің «Көксерегін» 4. 3-топ. Шыңғыс Айтматовтың «Жан пида» шығармасы мен М.Әуезовтің «Көксерегіндегі» қасқыр мен адам психологиясын салыстыру. Сабақтың соңы 5 мин. Кері байланыс Бағалау Сабақтың тақырыбы М. Әуезов «Көксерек» әңгімесінен үзінді. Күні: Мұғалімнің аты –жөні: Даулетова Шамшагул Аскаровна Сынып:7 Қатысқандар: 15 Қатыспағандар:- Оқу мақсаты: Т/Ж1Әдеби шығарма сюжетінің құрамдас бөлшектерін талдау Сабақтың мақсаттары: Барлық оқушылар: - Шығармамен танысып,сюжеттік негізінде дамуын баяндайды; Көптеген оқушылар: - Сюжеттің бөлшектерін бір-бірінен ажыратады; Кейбір оқушылар: - Шығарманың бөлшектерін талдайды, сюжеттік желісі бойынша ұтымды ой айтады; Бағалау критерийлері Шығарманың сюжеттік желісіне қарай талдап, дамуы бойынша баяндайды. Тілдік мақсат Пәнге қатысты сөздік қор мен терминдер: Дала тағысы, жыртқыш, қатігез, табиғат перзенті, тақырып, идея, сюжет, Ыстықкөл, итаяқ, арлан. Диаолог құруға, шығарма жазуға арналған пайдалы тіркестер: Тақырыпқа арналған суреттер: Талқылауға арналған сұрақтар: - - Жазушы әңгімені неге «Көксерек» деп атаған? Жазушы ойын қалай түсіндірер едің? - Қалай ойлайсың, әңгіме негізіндегі басты ойды ашатын ең негізгі оқиғалар қайсы? Не себепті.. деп ойлайсыз? Көксеректі жауыздыққа, соншама өшпенділікке баулыған нәрсе не? Әлде табиғаттың қатан заңы ма, қасқырлар әлемінің тіршілік заңы солай ма? Ішінара: Құндылықтарға баулу Тарихтың, мәдениет пен тілдің біртұтастығы Құрмет, ашықтық, ынтымақтастық, Қазақстандық патриотизм және азаматтық жауапкершілік Пәнаралық байланыс Тарих, жаратылыстану, өнер Алдыңғы оқу Стоп – кадр әдісі бойынша интербелсенді тақтадан шығармаларына байланысты суреттерді көрсету арқылы М.Әуезов туралы білетіндерін еске түсіреді. Сабақ барысы Жоспар бойынша орындалатын іс әрекеттер Ресурстар 2 минут «Ой қозғау» әдісі Ойлан,тап! Жұмбақ айтылып, шешуі шешіледі. (1 минут), Бүгінгі өтетін шығарманың тақырыбын болжайды 1. Сонымен бүгінгі сабақтың тақырыбы қандай болмақ? Оқушылар қасқыр туралы екенін айтады.Яғни. «Көксерек» әңгімесін оқитынымызды айтамын. -Қасқырдың басқа да қандай атауларын білесіңдер? Арлан — ірі, күшті қасқыр. -Абадан- еркек, көсем қасқыр. -Бөрі– қасқырдың аталығы -Қаншық-қасқырдың аналығы. «Адам», «қасқыр», «табиғат» деп түрлі -түсті қималар арқылы топтастыру. 3 топқа «Адам», «Қасқыр» «Табиғат» сөздері жазылған плакат беріледі. Осы сөздер бойынша ойыңызға келген сөздер мен сөз тіркестерін жазу. Адам — тірі ағза, еңбектенеді, сөйлейді, ойлайды, оқиды,қоректенеді. Қасқыр – жыртқыш, ит — құс, бөрі, қомағай, табиғат перзенті, дала тағысы, дала санитары Табиғат-құбылыстар,тау,тас,күн,ай,жер,жануарлар,өсімдіктер 15 минут Сабақтың ортасы: «Ақылдың алты қалпағы» әдісі Ойланудың 6 қалпағы (еркін талқылау) Ақ қалпақ Көксерек адамдар арасына неге сіңіп кете алмады? (Негізгі фактілерге тоқталу) Қызыл қалпақ Көксерек туралы ауыл адамдары не дейді, қандай пікірде ? Сары қалпақ Көксерек неге Құрмаштан гөрі ақ қасқырға бауыр басты? Қара қалпақ Әңгіме тек Көксерек айналасында ғана ма? Жасыл қалпақ "Автор орындығы" егер автор болсаң әңгімені қалай аяқтар едің? Көк қалпақ Шығармадан қандай ой түйдің?  Қасқырлар іс-әрекеті мен адамдар іс-әрекетінде ұқсастық бар ма? Қайсысы қаталырақ?   Бес жолды өлең» стратегиясы. Синквейн әдісі бойынша «қасқыр», «табиғат»  «адамзат» сөздеріне бес жолды өлең жазып көрейік.  1.Қасқыр2. Жыртқыш,қомағай.3. Ұлиды, шабуылдайды,жортуылдайды4. Қасқыр-түз тағысы, перзенті.5. Бөрі,көкжал. Шығармашылық жұмыс 1.Қасқырдың аузы жесе де қан, жемесе де қан 2.Бөрі көмеді, түлкі ашады 3.Орман бөрісіз болмас 4.Иттің ұлығанын бөрі естімес 5.Қасқыр-ауыз, түлкі-құйрық 6.Қасқыр қарызын терісімен өтейді. 7.Бөрі азығы мен жол азығы жолда 8. Ауылы жақын ит қасқырдан қорықпас. 9. Кәрі қасқыр қақпанға түспейді. 10. Қасқырдан қорықан қой ұстамайды. 11.Адам ойға тоймайды, Бөрі қойға тоймайды . Саралау тапсырмасы «Жуан және жіңішке» әдісін қолдану сұрақ қою мәнерін жетілдіреді. «Жіңішке» сұрақтар – бірсөзді жауап талап ететін сұрақтар. Ал «жуан» сауалдар – ойлауды, қосымша білімді тартатын, талдай білуді талап ететін сұрақтар. - Мұхтар Әуеов әңгімені неге «Көксерек» деп атаған, жазушы ойын қалай түсіндірер едіңіз? (Жазушы шығарманы «Көксерек» деп атағанмен, мұнда қасқыр тағдыры ғана сөз болмайды, адам мен табиғат арасындағы күрделі өзекті мәселе көтеріледі.) - Әңгіме негізіндегі басты ойды ашатын ең негізгі оқиғалар қайсы деп ойлайсыңыз?( Табиғатқа жасалған қиянат) - Ауыл адамдарының іс-әрекетін ақтауға бола ма? (Ақтауға болмайды. Себебі жазушы өз шығармасында табиғатқа қиянат келтіргендерді «екі аяқтылар» деп суреттеген.) Табиғатқа қиянат келтіру, оның тыныштығын бұзу мәселесіне қалай қарайсыздар? (табиғатқа қиянат жасау, оның тыныштығын бұзу мәселесі-қауіпті мәселе). -Әңгіме қалай аяқталады? Қарғыспен аяқтауына не себеп? Әженің қарғысымен аяқталады. Әженің қарғысы-заңғар жазушының озбырлыққа пен қаталдыққа деген қарғысы). -.Бұдан нені ұғамыз? Жазушы неге үндейді? (Жазушы жер бетіндегі тіршілікті татулыққа Құрмаштың қазасы. Көксеректің жазасын тартуы) -Көксеректі жауыздыққа, соншама өшпенділікке баулыған нәрсе не? Әлде табиғаттың қатан заңы ма, қасқырлар әлемінің тіршілік заңы солай ма? 1. Қалай ойлайсыздар, әңгіме тек Көксерек айналасында ғана ма? 2. Ауыл адамдарының іс - әрекетін құптауға бола ма? 3. Кім қатал, кім өктем? Көксерек пе, әлде ауыл адамдары ма? 4. Жалпы табиғатқа шабуыл жасау, оның тылсым тыныштығын бұзу мәселесіне қалай қарайсыңдар? 5. Әңгіме арқылы басты ойды ашатын ең негізгі оқиғалар қайсы? 2. 1-топ. Джек Лондонның «Ақ азу» шығармасы мен М.Әуезовтіің «Көксерегін» 3. 2-топ. Олжас Сүлейменовтың «Волчата» өлеңімен М.Әуезовтің «Көксерегін» 4. 3-топ. Шыңғыс Айтматовтың «Жан пида» шығармасы мен М.Әуезовтің «Көксерегіндегі» қасқыр мен адам психологиясын салыстыру. Сабақтың соңы 5 мин. Кері байланыс Бағалау Сабақтың тақырыбы М. Әуезов «Көксерек» әңгімесінен үзінді. Күні: Мұғалімнің аты –жөні: Даулетова Шамшагул Аскаровна Сынып:7 Қатысқандар: 15 Қатыспағандар:- Оқу мақсаты: Т/Ж1Әдеби шығарма сюжетінің құрамдас бөлшектерін талдау Сабақтың мақсаттары: Барлық оқушылар: - Шығармамен танысып,сюжеттік негізінде дамуын баяндайды; Көптеген оқушылар: - Сюжеттің бөлшектерін бір-бірінен ажыратады; Кейбір оқушылар: - Шығарманың бөлшектерін талдайды, сюжеттік желісі бойынша ұтымды ой айтады; Бағалау критерийлері Шығарманың сюжеттік желісіне қарай талдап, дамуы бойынша баяндайды. Тілдік мақсат Пәнге қатысты сөздік қор мен терминдер: Дала тағысы, жыртқыш, қатігез, табиғат перзенті, тақырып, идея, сюжет, Ыстықкөл, итаяқ, арлан. Диаолог құруға, шығарма жазуға арналған пайдалы тіркестер: Тақырыпқа арналған суреттер: Талқылауға арналған сұрақтар: - - Жазушы әңгімені неге «Көксерек» деп атаған? Жазушы ойын қалай түсіндірер едің? - Қалай ойлайсың, әңгіме негізіндегі басты ойды ашатын ең негізгі оқиғалар қайсы? Не себепті.. деп ойлайсыз? Көксеректі жауыздыққа, соншама өшпенділікке баулыған нәрсе не? Әлде табиғаттың қатан заңы ма, қасқырлар әлемінің тіршілік заңы солай ма? Ішінара: Құндылықтарға баулу Тарихтың, мәдениет пен тілдің біртұтастығы Құрмет, ашықтық, ынтымақтастық, Қазақстандық патриотизм және азаматтық жауапкершілік Пәнаралық байланыс Тарих, жаратылыстану, өнер Алдыңғы оқу Стоп – кадр әдісі бойынша интербелсенді тақтадан шығармаларына байланысты суреттерді көрсету арқылы М.Әуезов туралы білетіндерін еске түсіреді. Сабақ барысы Жоспар бойынша орындалатын іс әрекеттер Ресурстар 2 минут «Ой қозғау» әдісі Ойлан,тап! Жұмбақ айтылып, шешуі шешіледі. (1 минут), Бүгінгі өтетін шығарманың тақырыбын болжайды 1. Сонымен бүгінгі сабақтың тақырыбы қандай болмақ? Оқушылар қасқыр туралы екенін айтады.Яғни. «Көксерек» әңгімесін оқитынымызды айтамын. -Қасқырдың басқа да қандай атауларын білесіңдер? Арлан — ірі, күшті қасқыр. -Абадан- еркек, көсем қасқыр. -Бөрі– қасқырдың аталығы -Қаншық-қасқырдың аналығы. «Адам», «қасқыр», «табиғат» деп түрлі -түсті қималар арқылы топтастыру. 3 топқа «Адам», «Қасқыр» «Табиғат» сөздері жазылған плакат беріледі. Осы сөздер бойынша ойыңызға келген сөздер мен сөз тіркестерін жазу. Адам — тірі ағза, еңбектенеді, сөйлейді, ойлайды, оқиды,қоректенеді. Қасқыр – жыртқыш, ит — құс, бөрі, қомағай, табиғат перзенті, дала тағысы, дала санитары Табиғат-құбылыстар,тау,тас,күн,ай,жер,жануарлар,өсімдіктер 15 минут Сабақтың ортасы: «Ақылдың алты қалпағы» әдісі Ойланудың 6 қалпағы (еркін талқылау) Ақ қалпақ Көксерек адамдар арасына неге сіңіп кете алмады? (Негізгі фактілерге тоқталу) Қызыл қалпақ Көксерек туралы ауыл адамдары не дейді, қандай пікірде ? Сары қалпақ Көксерек неге Құрмаштан гөрі ақ қасқырға бауыр басты? Қара қалпақ Әңгіме тек Көксерек айналасында ғана ма? Жасыл қалпақ "Автор орындығы" егер автор болсаң әңгімені қалай аяқтар едің? Көк қалпақ Шығармадан қандай ой түйдің?  Қасқырлар іс-әрекеті мен адамдар іс-әрекетінде ұқсастық бар ма? Қайсысы қаталырақ?   Бес жолды өлең» стратегиясы. Синквейн әдісі бойынша «қасқыр», «табиғат»  «адамзат» сөздеріне бес жолды өлең жазып көрейік.  1.Қасқыр2. Жыртқыш,қомағай.3. Ұлиды, шабуылдайды,жортуылдайды4. Қасқыр-түз тағысы, перзенті.5. Бөрі,көкжал. Шығармашылық жұмыс 1.Қасқырдың аузы жесе де қан, жемесе де қан 2.Бөрі көмеді, түлкі ашады 3.Орман бөрісіз болмас 4.Иттің ұлығанын бөрі естімес 5.Қасқыр-ауыз, түлкі-құйрық 6.Қасқыр қарызын терісімен өтейді. 7.Бөрі азығы мен жол азығы жолда 8. Ауылы жақын ит қасқырдан қорықпас. 9. Кәрі қасқыр қақпанға түспейді. 10. Қасқырдан қорықан қой ұстамайды. 11.Адам ойға тоймайды, Бөрі қойға тоймайды . Саралау тапсырмасы «Жуан және жіңішке» әдісін қолдану сұрақ қою мәнерін жетілдіреді. «Жіңішке» сұрақтар – бірсөзді жауап талап ететін сұрақтар. Ал «жуан» сауалдар – ойлауды, қосымша білімді тартатын, талдай білуді талап ететін сұрақтар. - Мұхтар Әуеов әңгімені неге «Көксерек» деп атаған, жазушы ойын қалай түсіндірер едіңіз? (Жазушы шығарманы «Көксерек» деп атағанмен, мұнда қасқыр тағдыры ғана сөз болмайды, адам мен табиғат арасындағы күрделі өзекті мәселе көтеріледі.) - Әңгіме негізіндегі басты ойды ашатын ең негізгі оқиғалар қайсы деп ойлайсыңыз?( Табиғатқа жасалған қиянат) - Ауыл адамдарының іс-әрекетін ақтауға бола ма? (Ақтауға болмайды. Себебі жазушы өз шығармасында табиғатқа қиянат келтіргендерді «екі аяқтылар» деп суреттеген.) Табиғатқа қиянат келтіру, оның тыныштығын бұзу мәселесіне қалай қарайсыздар? (табиғатқа қиянат жасау, оның тыныштығын бұзу мәселесі-қауіпті мәселе). -Әңгіме қалай аяқталады? Қарғыспен аяқтауына не себеп? Әженің қарғысымен аяқталады. Әженің қарғысы-заңғар жазушының озбырлыққа пен қаталдыққа деген қарғысы). -.Бұдан нені ұғамыз? Жазушы неге үндейді? (Жазушы жер бетіндегі тіршілікті татулыққа Құрмаштың қазасы. Көксеректің жазасын тартуы) -Көксеректі жауыздыққа, соншама өшпенділікке баулыған нәрсе не? Әлде табиғаттың қатан заңы ма, қасқырлар әлемінің тіршілік заңы солай ма? 1. Қалай ойлайсыздар, әңгіме тек Көксерек айналасында ғана ма? 2. Ауыл адамдарының іс - әрекетін құптауға бола ма? 3. Кім қатал, кім өктем? Көксерек пе, әлде ауыл адамдары ма? 4. Жалпы табиғатқа шабуыл жасау, оның тылсым тыныштығын бұзу мәселесіне қалай қарайсыңдар? 5. Әңгіме арқылы басты ойды ашатын ең негізгі оқиғалар қайсы? 2. 1-топ. Джек Лондонның «Ақ азу» шығармасы мен М.Әуезовтіің «Көксерегін» 3. 2-топ. Олжас Сүлейменовтың «Волчата» өлеңімен М.Әуезовтің «Көксерегін» 4. 3-топ. Шыңғыс Айтматовтың «Жан пида» шығармасы мен М.Әуезовтің «Көксерегіндегі» қасқыр мен адам психологиясын салыстыру. Сабақтың соңы 5 мин. Кері байланыс Бағалау