Открытый урок по лезгинскому языку по теме : " Повторительно -обобщающий урок по глаголу"

                                              МБОУ «Гимназия №4»

                                 Открытый урок

                       по лезгинскому языку в 5 классе  на тему: 

  «Повторительно-обобщающий урок по глаголу»

Учитель:

Ахмедова Э.А

Махачкала 2017

                  Тема: Глагол тикрардай ва умумиламишдай тарс-викторина

Метлеб: Глаголдикай къачур чирвилер тикрарун

ва чIал гегьеншарун

Тадаракар: Интерактивная доска, карточкаяр, таблица.  

Тарсунин финиф

Классда къайда

Тарсунин тема лугьуда

Муаллимдин сифте гаф

                                             1. МискIалар

  МискIалриз жавабар це (отгадайте загадки)

  Имуча-муча:

югъ йиф фида, галатдач;

рагалай аватна рекьидач, цIу кудач, вацIу тухудач.(Дуьз жавабрай – 2 балл).

2. Предложенийрай  асул формада авай глаголар жагъура,

абур суалар эцигиз, кхьихь.

Ахмакьвилик квай азарар

Чир тахьун я хийир, зарар.

Эвел михьи, тир пIузарар

Гуьгъуьнлай кьацIурун хъсан туш.         (С. Сулейман).

ЧIехидаз гьуьрмет авун, адан хатур хуьн лазим я. (Гьар дуьз жавабдай  - 2б.)  

3.  Асул формада авай глаголрин падеж ва кьадар тайинара.

ТIуьнар - хъунар ацIанвай

Столар лап зурзазвай.  (Гь. ЦIадаса)  

КIелуни инсан савадлу ийида.

КIелуниз гзаф фикир це.                               (Гьар  дуьз жавабдай  - 3 балл).

Къейдер: 1. Асул формада авай глаголри кардин ва я гьалдин тIвар кьада. Абуру вахт      къалурдач.

2. Глаголдин асул формадиз теквилин ва гзафвилин кьадар ава. Гзафвилин кьадарда асул формада  –ар эхир жеда. Aсул формада авай глаголар, сушествительнияр хьиз, гьам теквилин, гьам гзафвилин кьадарда падежриз дегиш жеда.

4. Къугъун    «Ни  гзаф?»  (Кто больше?»)

     Аялри пуд декьикьадин вахтунда жезмай кьван гзаф са слогдин глаголар кхьин герек я. Эхиримжи гаф лагьайди гъалиб жеда.

                         ( Гьи  дестеди  гзаф глаголар лагьайтlа, гьадаз  5 балл гуда).

 5.  Предложенийрай мурадвилин формада авай глаголар кхьихь, суалар эциг.

  КIелиз ашкъи авай касди герек ктабар жагъуриз алахъда.  Муса, санал тарсар гьазуриз. Велидин патав фена.                       (Дуьз  жавабрай  - 2 балл).

   6. Къарши мана авай гаф жагъурна, кхьихь.  (Подбери противоположное слово)

 Рахаз  -                                                               кьуруриз –

Хъуьрез -                                                             тестикьариз –

Ахъайиз -                                                             къарагъиз -   

                                                                                    ( Гьар са гафунай -  2балл)

7. Вилериз зарядка.  (Зарядка для глаз по схеме универсальных символов).

8.Группада санал кIвалах.   (Работа учащихся в малых группах).

Карточка № 1 С

1 – команда                                                      2 -  команда

Предложенийрик метлебдив кьадай глаголар кухтур.

КIел авурдан сиве мез......                    Къенин кар пакадал ......

Кьел тIуьрда яд ........                            ХъуьтIуьн эхир  .......    Гатфар ....

Карточка № 2 В

1 – команда                                                         2 – команда

 Предложенияр кIела, глаголар жагъура, абурал суалар эцигиз, кхьихь.

Акъатна гарар, юзазва тарар            Зулун гару лепеяр юзурзава секиндиз,                                                              

Къвазва бул марфар.                          Кьеп1инихъ и манияр лугьузва за

Атана ракъар, цIрана живер,             шириндиз.               ( Х. Хаметова ).

Карточка № 3    А

1 – команда                                                       2 – команда

          Текстинай глаголар кхьихь, абурун вахт къалура.

Кьуьд акъатна.                                       Мукьвара чуьллер ва тамар къацу жеда.                                                            

Аязар, мекьер куьтягь хьана.     

Гатфарин ракъини вириниз чими нурар чукIурзава.                     Мулдин цуьквер акъатда..                                                        Къушари агъзур жуьредин макьамар яда.

                                                                            (Гьар са тапшуругъдай  - 3 балл)

9. Текстинай инкарвилин формада авай глаголар жагъурна, кхьихь.    

          Абур гьикI арадал къвезватIа, баянар це.

   Къе гьуьлел лепе алач.  Гатун тавур дуьгуьдикай аш жедач. Таб  тавун инсандин михьивал я.  Жувакай садни инжиклу ийимир. Рахазвайдан чIалар ахъаймир.                                                                    (Дуьз жавабрай  -  3  балл).

Къейдер: Глаголдин инкарвилин форма префиксрин ва суффиксрин куьмекдалди арадал къведа. Префиксар асул ва мурадвилин формайрихъ акал жеда,  суффиксар  - глаголдин вахтарин формайрихъ,  – мир суффиксни буйругъдин формада инкарвилин метлебда ишлемишда.

10. Фонетикадай къугъунар.

   Ганвай гафар сифте кьилелай башламишна, са сес хкудиз, цIийи гафар туькIуьра, манаяр ачухара.

     Акатун – катун, атун, тун

     Ахкун – хкун, кун

     Агакьун  – гакьун, акьун, кьун

     Агатун -  гатун, атун, тун.

11. Кьве  дестедини нубатдалди таблицада ганвай  глаголар вири формайра эцигна, интерактивный  доскадал кхьида.

                                                                          (Гьар са  гафунай – 5 балл).

12. Жува жуваз къимет гун (Рефлексия).

                          Заз тарсуна четин хьана.

                          Зун залай рази я.

                          Заз зи юлдашдин  тариф ийиз кlанзава.

13. Тарсунин нетижаяр  кьун.

      Гьар  дестедихъ хьайи  баллрин кьадарар  гьисабайдалай кьулухъ гзаф баллар къазанмишай десте гъалибчи яз малумарда. Гьа дестедин аялриз виридаз сад хьтин къиметар эцигда.

14. КIвализ кIвалах: «Гатфарин югъ» темадай сочинение кхьин.

8.Группада санал кIвалах.   (Работа учащихся в малых группах).

Карточка № 1 С                                               Карточка № 1 С

1 – команда                                                      2 -  команда

Предложенийрик метлебдив Предложенийрик метлебдив

кьадай глаголар кухтур. кьадай глаголар кухтур.

КIел авурдан сиве мез......                               Къенин кар пакадал ......

Кьел тIуьрда яд ........                                         ХъуьтIуьн эхир  .......    Гатфар ....

  Карточка № 2 В                                                     Карточка № 2 В

     1 – команда                                                        2 – команда

 Предложенияр кIела, глаголар Предложенияр кIела, глаголар

жагъура, абурал суалар эцигиз, кхьихь. жагъура, абурал суалар эцигиз, кхьихь.

Акъатнагарар, юзазватарарЗулунгарулепеярюзурзавасекиндиз,

Атана ракъар, цIрана живер,   кьепинихъ  и маниярлугьузва заКъвазвабулмарфаршириндиз            (Х.Хаметова)

  Карточка № 3    А                                                   Карточка № 3    А

     1 – команда                                                                       2 – команда

          Текстинай глаголар кхьихь,Текстинай глаголар кхьихь,

абурун вахт къалура.абурун вахт къалура.

Мукьварачуьллерватамар къацу жеда.

Кьуьд акъатна.                                                            

Аязар, мекьер куьтягь хьана.         ГатфаринракъинивиринизчиминурарчукIурзава.                      

Мулдинцуькверакъатда..Къушариагъзуржуьрединмакьам