Адам әуелі өзін-өзі, өзінің мүмкіндіктерін, өзінің өмірдегі орнын танып білмесе, ол тағдыр қолындағы ойыншыққа айналады. Егер де «біз кімбіз?», «қайдан пайда болдық?», «бұл өмірге не үшін келдік?» және «қайда барамыз?» – деген терең философиялық сауалдар төңірегінде мәселе қозғасақ – ол өзіміздің көзқарасымызды, өзіміздің ішкі «Менімізді» адамгершілік жағына қарай өзгертуге жасаған алғашқы қадамымыз болғаны…»
Сара АлпысқызыАлланың алдында бәріміз бірдейміз. Әрқайсысымыздың өз жолымыз бар, бірақ бәрімізге ортақ міндет- жан дүниеміздегі махаббаттың сөнбейтін шырағын жаға отырып, Адам боп қалу!
“Өзінөзі тану”
руханиадамгершілік білім
беру бағдарламасының тарихи
негіздері.
№ 187 ЖББМ өзінөзі тану мұғалімі
Таласбаева Н.С
Жоспар:
1.Әлемдік рухани тұлғалардың рухани
адамгершілік білім туралы.
2.Қазақ мәдениетіндегі рухани
адамгершілік білім
3.Заманауи ғылымдары, рухани
адамгершілік бастауларды жаңғырту
мәселесі
4.Қорытынды.
Н.Ә.Назарбаев «Әлеуметтік
экономикалық жаңғырту
Қазақстан дамуының басты
бағыты» атты Қазақстан
Республикасының халқына
жолдауында: «Оқыту үдерісінің
тәрбиелік құрамдасын күшейту
қажет. Олар патриотизм, мораль
мен парасаттылық нормалары,
ұлтаралық келісім мен
толеранттылық, пәннің де, жанның
да дамуы, заңға
мойынұсынушылық. Бұл
құндылықтар меншіктің қандай
түріне жататынына қарамастан,
барлық оқу орындарында да сіңірілу
тиіс»
Адам әуелі өзінөзі, өзінің
мүмкіндіктерін, өзінің өмірдегі
орнын танып білмесе, ол тағдыр
қолындағы ойыншыққа айналады.
Егер де «біз кімбіз?», «қайдан пайда
болдық?», «бұл өмірге не үшін
келдік?» және «қайда барамыз?» –
деген терең философиялық
сауалдар төңірегінде мәселе
қозғасақ – ол өзіміздің
көзқарасымызды, өзіміздің ішкі
«Менімізді» адамгершілік жағына
қарай өзгертуге жасаған алғашқы
қадамымыз болғаны…»
Сара Алпысқызы
ӘбуНасыр әлФараби
Әлемдік рухани тұлғалар рухани – адамгершілік білім
туралы Әбу Насыр Әл Фараби жас ұрпақтың сана
сезімін қалыптастыру үшін үш нәрсенің ерекшелігін
жүйелеп, дәйектеп алу шарт дейді: 1. Баланың ішкі
ынтаықыласы, құмарлығы; 2. Ұстаздың шеберлігі, ар
тазалығы; 3. Сабақ процесінің алатын орны. Фараби
жасаған қорытындының басты түйіні — білім,
мейірбандық, сұлулық үшеуінің бірлігінде.
1.Адамның кемелділігі неде? 2.Бақытқа қалай қол
жеткізуге болады? 3.Бақытқа апаратын мінезқұлық
қандай?
Сократ
(б.з.д 470399)
"Алдымен өзіңді өзің таны"
1.Әр адам бойында күн бар, тек оның
нұрлануына мүмкіндік беріңдер
2. Кімде –кім өзінөзі тани білсе, ол өзінің не
істей алатының және не істей алмайтынын
түсіне біледі.
3. Кімде кім әлемді қозғағысы келсе,әуелі
өзін қозғасын
Сократ философиясының басты обьектісі адам, осы
тұрғыдан алғанда, оны адам туралы қазіргі заманғы
ғылым, философиялық антропологияның негізін
қалаушы деуге болады. Сократ философиясының
мақсаты адамды ізгілікке тәрбиелеу деп түсінді және
адам оған өзін тану және өзін сынау арқылы жете
алады деп сенді. Оның әйгілі «Менің білетінім – мен
ештеңе білмеймін, басқалар оны да білмейді»,
«Өзіңдіөзің таныпбіл!», «Әр адамның бойында күн
бар, нұр бар, тек оның нұрлануына мүмкіндік
беріңдер» деген қағидаларының негізгі мазмұны да
осы.
Конфуций
(479-551.ж.)
«Өзіңе жасалғанын қаламайтын
қылықтарды басқаларға сен де
жасама». Оның қарастыратын негізгі
мәселесі адамдар арасындағы
қарымқатынас, тәрбие мәселелері.
Осыған орай ол мынадай ұғымдарға
көбірек көңіл бөледі. Олар: «тең
орта», «адамгершілік» және «өзара
сүйіспеншілік».
Омар Хайям
(10481131)
Өмір сүрудің екі заңын
білген адам бақытты
болар. Бірі не болса соны
жей бермей, азығына
талғаммен қарайтын жан;
бірі кім болса, сонымен
дос болмай,
айналысындағы достарын
жөнімен таңдай білетін
адам.
В.А.Сухомлинскийдің нақыл
сөздерінен:
Өзіңеөзің ие бол. Өзіңеөзің әмір етуді
кішкентайыңнан үйрен. Мойның жар
бермейтін, бірақ істеуге керек нәрсені
атқаруға өзіңдіөзің үйрете біл.
Оқуға бар ынтажігеріңді сал – сенің бойыңа
сол жарасады.
Ойсыз, кітап оқусыз, ақылой еңбегінсіз өткен
күн – босқа өткен күн.
Өзіңе тапсырылғаннан да көбірек істеуге
тырыс. Өз алдыңа міндет пен тапсырма қоя
біл.
Қазақ мәдениетіндегі руханиадамгершілік
білім туралы
Абай Құнанбаев
(18451904)
Өзіңе сен. Сенің тірегің мен
бақытың – бірбірінен ажырамас
санаң мен еңбегің болмақ.
Қайғы келсе, қарсы тұр, құлай
берме
Қызық келсе, қызықпа, оңғаққа
ерме.
Жүрегіңе сүңгі де, түбін көзде,
Сонан тапқан – шын асыл, тастай
көрме.
Шәкәрім Құдайбердіұлы
(18581931)
жүрек.
Адамның жақсы өмір
сүруіне үш сапа негіз бола
алады, олар барлығынан
басым болатын адал
еңбек, мінсіз ақыл, таза
Бауыржан Момышұлы
(19101982жж)
Алтын басты болсаң да,
ардан артық емессің.
Өз қадірін білмеген – ер
қадірін білмейді,
Ер қадірін білмеген – ел
қадірін білмейді.
3. Заманауи ғылымдағы (философия, психология, педагогика)
рухани бастауларды жаңғырту мәселесі
“Иманды ғалым ғалым
Имансыз ғалым – залым”
“Әр бала – керемет рухани күш иесі”
Ш.Амонашвили
“Руханиятсыз білім жоқ.
Ал руханият адамның ішкі жан дүниесінің ахуалы.”
Д.М. Малаев
“Адам дегеніміз үш түрлі жүйеден( Тән, Жан, Рух)
тұратын тіршілік иесі.”
С. Ғаббасов
Сара Алпысқызы
Назарбаева
Алланың алдында бәріміз
бірдейміз.
Әрқайсысымыздың өз
жолымыз бар, бірақ
бәрімізге ортақ міндет
жан дүниеміздегі
махаббаттың сөнбейтін
шырағын жаға отырып,
Адам боп қалу!
Назар
аударғандарыңызға
рахмет!