Поурочный план по биологии на тему " Онтогенез"

Мектеп: 10 Мұғалімнің аты­жөні: Сағымбаева Г. Қатыспағандар саны: Қатысқандар саны: 17 Онтогенез­организмнің жеке дамуы Онтогенездің қалыптасуы, дамуы, оның сатылары, маңыздылығы туралы сипаттау Сабақ жоспары Сабақ: 38 Күні:  28.01.2017 ж Сынып: 10 Ә Сабақтың  тақырыбы: Сабақ  негізделген оқу  мақсаты Сабақтың  мақсаттары Тілдік мақсат Бағалау  критерийлері Алдыңғы оқу Жоспар Жоспарланған уақыт Басы 3 мин 7 мин Барлық оқушылар істей алады:   Онтогенез сатыларын  атайды Оқушылардың көпшілігі істей алады:  Онтогенез сатыларын  сипаттайды Кейбір оқушылар істей алады:  Эмбриология ғылымының маңызын айқындайды Оқушылар: Онтогенез кезеңдерін жеке­жеке сипаттай алады Негізгі сөздер мен тіркестер (пәнге арналған сөздік және терминология):  Эмбриогенез, Онтогенез, бластула, нейрула, гаструла, постэмбриогенез Сыныптағы диалог/ жазылым үшін пайдалы тілдік бірліктер Талқылауға арналған сұрақтар: Эмбриондық даму мен постэмбриондық дамудың арасы қанша уақытқа созылады? Сіз неліктен ... екенін айта аласыз ба? Сіз неліктен жануарлардың ұрықтық дамуының алғашқы сатылары өзара ұқсас  екенін айта аласыз ба? Тыңдалым мен оқылым бойынша ұсыныстар: Электрондық оқулық арқылы онтогенездің сатыларын түсінеді 1.Онтогенез туралы ұғымды меңгеру. 2.Онтогенездің кезеңдері,оның жеке ағзаның дамуындағы маңыздылығын түсіну. Постэмбриодық даму туралы алғашқы түсініктері бар Жоспарланған жаттығулар (төменде жоспарланған  жаттығулармен  қатар ескертпелерді жазыңыз Ұйымдастыру кезеңі Стикерге жазылған сөздер арқылы  3 топқа бөлінеді. Үй тапсырмасын сұрау  1. Қосарланып ұрықтану қандай ағзаларға тән? 3. Қосарланып ұрықтану дегеніміз не? Зигота қалай түзіледі? 4.Қосарлана ұрықтану процесін кім ашты? 5. Эндоспрем қалай түзіледі? Суретпен жұмыс 1.Қосарланып ұрықтануды суретті пайдаланып түсіндір Ресурстар Жалпы  биология  оқулық            10­сынып, Биолог  анықтамалығ ы журналы,  слайдтар,  интернет  желісі 2. Сызбанұсқа арқылы аталық және аналық жыныс жасушасының  дамуын түсіндір Ортасы 3 мин 15 мин 2 мин 10мин  Термин сөздерге түсінік беру.  Гаметогенез­                                            сперматогенез­     Спермий, сперматозойд­                         зигота­ Эндосперм­                                               овогенез­ Жасалған жұмыстар екі жұлдыз,бір ұсыныспен бағаланады. Жаңа сабақ 1.Ой қозғау .Бейнекөрсетілім (Ұрықтың дамуы) 2.Мағынаны тану    a) тақырыпқа қысқа шолу (слайд арқылы)    б) топтық тапсырмалар беру I топ  Онтогенез түсінігі.Эмбриология ғылымының дамуы туралы қысқаша тарихи мәліметтер.  II топ Бір қабатты ұрық – бластуланың түзілуі.  Үш қабатты ұрықтың пайда болуы.Гаструла. III топ  Нейрула.Жеке мүшелердің дамуы.  3. Ой толғаныс.     Өз жұмыстарын постер арқылы қорғау. Топтарда өзара бағалау критерийлер арқылы жүргізіледі р/с 1 2 Критерийлер 1­3 балл Топтық жұмыстың ережеге сай орындалуы Постерге салынған суреттердің тақырыпқа  сай болуы Топ баяндамашыларының өз жұмыстарын  жеткізе білуі 3 Сергіту сәті  Жеке жұмыс ҰБТ­ның жаңа форматында берілген сұрақтар мен  тапсырмалар 1.Төменде көрсетілген сұрақтардың бір дұрыс жауабын  таңдаңыз.(әр дұрыс жауап 2 балл) 1.  ________ даму кезінде анасының денесінен немесе жұмыртқа  қабықшасынан ересек ағзадан тек өлшемі бойынша ғана  айырмашылығы бар дара шығады. Эмбриондық  Түрленіп  Метаморфозды  Тура 2.  ________ – ұрықта белгілі бір орын алатын, сәйкес мүшелер мен  мүшелер жүйесіне бастама беретін жасушалардың жеке қабаттары.  Онтогенез  Гаструляция  Ұрық жапырақтары  Партеногенез 3.  Бластула дегеніміз – ________.  дернәсіл  ұрық  жасуша  зигота  4. Эмбриондық даму кезінде мүшелердің қалыптасу үдерісін  ________ деп атайды.  онтогенез  органогенез  бластула  гаструла  5. ________ бір текті бөлшектену кезінде пайда болады.  Нейрула  Гаструла Зигота  Целобластула  6.Онтогенез – бұл ________.  жыныс жасушаларының түзілуі  екі қабатты ұрық – гаструланың түзілуі  жасушаның тіршілік айналымы  ағзаның жеке дамуы  7. Гаструла – бұл ________.  ұрықтың мезодермалық қабаты  екі ұрық жапырақшасының түзілу үдерісі  екі қабатты ұрық  ұрық жасушасының сыртқы қабаты  8. Ұрықтанбаған жұмыртқа жасушасынан ағзаның дамуы:  Гаструляция  Гаметогенез  Партеногенез  Сперматогенез  9. Екі жыныстың да рөлін атқара алатын қабілеті бар ағзалар  Полиплоидия  Гермафродит  Анеуплоидия  Реципиент 2.Онтогенез жайлы қай тұжырым  дұрыс, ал қайсысы дұрыс емес  Дұрыс Дұрыс  емес екенін белгілеңіз. ( 1 балл) Эмбриондық дамудың бастапқы  кезеңдерінде зигота үш рет бөлінеді. Энтодерма – сыртқы ұрық  жапырақшасы. Бөлшектену – зиготаның бөлінуінен  бластомер деп аталатын жасуша  түзіледі. Эмбриондарды ауыстыру ауыл  шаруашылық малдарын көбейту үшін  қолданылатын әдіс. 3.Төменде берілген суретке қарап, ұғымдарға дұрыс (Д) немесе  бұрыс (Б) белгілерін қойыңыз. (7 балл) А В С Д Е Ж З                1. А  суретінде бластула көрсетілген       2. В  суретінде жасушаның екіге бөліну сатысы көрсетілген    3. С суретінде гаструланың түзіле бастауы көрсетілген            4. Д суретінде бластула көрсетілген        5. Е суретінде ұрықтанған жұмыртқа көрсетілген          6. Ж суретінде алғашқы нейрула көрсетілген     7. З суретінде нейрула көрсетілген           Жасалған жұмыстар екі жұлдыз, бір ұсыныс арқылы бағаланады Соңы  2 мин Сабақ рефлексиясы (сөйлемді аяқтау)    Мен бүгін көп нәрсені үйрендім..................    Мен үшін........................................................    Қиын болды...................................................    Мен тапсырманы...........................................    Мен түсіндім.................................................    Мен енді.........................................................    Мен осы тақырыпты.....................................    Мен үйрендім................................................    Өткендегі сабақпен салыстырғанда............    Алдағы уақытта.............................................  Қосымша  ақпарат Саралау – Сіз қосымша көмек  көрсетуді қалай жоспарлайсыз?  Сіз қабілеті жоғары оқушыларға  тапсырманы күрделендіруді қалай жопарлайсыз? Топтық жұмыстар арқылы. Ашық,жабық сұрақтар,  құзырлылық тапсырмалар,  Рефлексия  Бағалау – Оқушылардың  үйренгенін тексеруді қалай  жоспарлайсыз? Пәнаралық байланыстар,  қауіпсіздік және еңбекті  қорғау ережелері, АКТ­мен  байланыс. Құндылықтардағы байланыс Химия, слайдтар, интернет  желісі, коммуникативті  байланыс орнату Жұптарда өзара бағалау, бағалау  парағы, 2 жұлдыз, 1 ұсыныс,  мадақтау Төмендегі бос ұяшыққа сабақ туралы өз пікіріңізді жазыңыз. Сол  ұяшықтағы Сіздің сабағыңыздың тақырыбына сәйкес келетін  сұрақтарға жауап беріңіз. ­ Сабақ/оқу мақсаттары  шынайы  ма? ­ Бүгін оқушылар не білді? ­ Сыныптағы ахуал қандай болды? ­ Мен жоспарлаған саралау  шаралары тиімді болды ма? ­ Мен берілген уақыт ішінде  үлгердім бе?  ­ Мен өз жоспарыма қандай  түзетулер енгіздім және неліктен? Қорытынды бағамдау Қандай екі нәрсе табысты болды (оқытуды да оқуды да ескеріңіз)? 1. 2. Қандай екі нәрсе сабақты жақсарта алды (оқытуды да оқуды да ескеріңіз)? 1. 2. Сабақ барысында мен сынып немесе жекелеген оқушылар туралы менің келесі сабағымды жетілдіруге  көмектесетін неден  білдім? эктодерма Тері эпидермисі Тырақ пен түктер Тері бездері Жүйке жүйесі, ми, жұлын,  жүйке түйіндері,жүйкелер Сезім мүшелерінің рецептор  клеткалары Көз бұршағы  Ауыз қуысы мұрын қуысы  Тіс кіреукесі энтодерма мезодерма өңештің,асқазанның және ішектің эпителийі Кеңірдек, бронхылар және өкпе  эпителийлері  бауыр Ұйқы безі өт қабының эпителийі Бірыңғай салалы бұлшық ет,  қаңқа,жүрек бұлшық еттері   дерма Дәнекер ұлпасы, сүйекпен  шеміршектер Тіс дентині Қан және қан тамырлары Қалқанша, қалқанша маңы бездері және жемсау безі Қуық эпителийі Зәр шығару өзегінің эпителийі шажырқай Бүйректер Тұқым және жұмыртқа