Презентация по осетинской литературе по произведению Бегизова Чермена "Албегов Батай и невеста Барсаговых".

КОМГÆРОНЫ ХЪÆУЫ ИУМÆЙАГАХУЫРАДОН АСТÆУККАГ СКЪОЛА

НЫХАСЫ ТЕМÆ Беджызаты Чермены радзырд-таурæгъмæ гæсгæ «Æлбегаты Батай æмæ Барсæгаты чындз»

НЫХАСЫ ТЕМÆ

Урочы нысæнттæ:

Адæймаг йæ райгуырæн бонæй йæ царды фæстаг бонмæ амайы мæсыг: йæ номы, йæ царды мæсыг. Амайгæ та йæ кæны йæ къухты фæллойæ, йæ зонд æмæ зæрдæйы рæсугъддзинадæй. Ирыстоны зæххыл нæ уæздан фыдæлтæ кад æмæ фарнимæ цардысты. Уыдонæн райгуырæн зæхх мады ад кодта, цæуын æмæ кусынæй йыл нæ фæлладысты. Царды хордзинæдтыл цасфæнды фæдзур, уæддæр адæймагæн йæхи бæстæ,йæхи къонайæ зынаргъдæр æмæ уарзондæр нæй. Уый уымæн афтæ у,æмæ ам алцыдæр дæхи у: дæхи æвзаг, дæхи æгъдау, дæхи зæхх. Лæгæн йæхи цы уа,уымæн та ацы стыр дунейы æмбал нæй. Фæлæ райгуырæн зæхх йæхи уды бæрц чи уарзы, ахæм хорз лæгтæй фидауы цард .

Иу æнамонд бæлас, зæгъынц, арвмæ бæрзонд куы фæцыд,уæд фæхъал, цы уидæгтыл нал æрвæссыд, уыдоныл, æмæ бахус. Бæлас куы базæронд вæййы,уæд, зæгъынц, арвы бæрзæндтыл йæ цæст ахæссы, йæ зæнгмæ йæ цæнгтæ æрбангом кæны æмæ зæххыл æруадзы йæхи. Фæлæ йæ зæронд уидæгтæй ссæуынц æвзонг талатæ,хуры хъарм æмæ фæлмæн къæвдатæм байрæзынц æмæ алцæмæй дæр вæййынц, йæ цард кæмæн фæци, уыцы зæронд бæласы æнгæс. Уый æмæ дын сыфтæры хуыз,сæ дидинæг,сæ адджын дыргъты ад – иухуызон æппæтæй дæр. Афтæ у адæймаджы цард дæр. Кад æмæ радæй фæцæры, йæ кæстæрты зæрдæты байтауы йæ уарзондзинад,стæй йе нусон фæндагыл араст вæййы йе нусон бæстæмæ.

Æлбеджы мыггаджы миниуджытæ

«…Фæздæджы худ нал бадти сæ рудзгуыты сæрмæ …»

Къæлæуты Хæмæт æмæ Абианы ныхасы сæр

Цавæр цаутæ дзы ´вдыстцæуы ацы нывты?

Ныфмæ гæсгæ радзурут дарддæр

 Бæтæджы уынаффæ

Раст уæм кæсы Бæтæджы уынаффæ? Цæмæн?

Цæмæй нæ рагон фыдæлты хуыз ма фесæфа, нæ ирон ахуырст ма ссæуа, нæ мадæлон æвзаг ма фæцуда æмæ дунейы адæмты астæу нæ ирон худ бæрзондæй ныллæгмæ ма рхауа – уыдæттыл сагъæс кодтой нæ хистæртæ. Ирон адæммæ рагæй - æрæгмæ кадджын уыдысты, ’хсæны лæгтæ кæй хуыдтой, уыцы дзырддзæугæ адæймæгтæ. Кадджын уыдысты, сæ хъуыдытæ мадæлон æвзагыл зæгъын хорз кæй арæхстысты,уый тыххæй дæр. Сæ бæрны-иу сын бакодтой цыфæнды зын хъуыддаг дæр; тудджынты бафидауын кæнын, зианы уæлхъус раныхас кæнын ,фæндаггонæн фæндараст зæгъын . Кæд æнахуыргонд уыдысты, литературон æвзаджы æгъдæуттæ нæ зыдтой, уæддæр арæхстджынæй, тынг дæсны пайда кодтой не ’взаджы хъæздыгдзинæдтæй».

Хæдзармæ куыст