Разработка урока по биологии на тему "Паразитті саңырауқұлақтар" (6 сынып, биология)

Сабақ: биология Мектеп: № 13 орта мектебі Мерзімі: Сынып:6 ә Тақырып: Сабақтың түрі: Осы сабақ  арқылы жүзеге  асырылатын оқу  мақсаттары: Сабақ мақсаты: Қатыспағандар: Мұғалімнің аты­жөні: Спанова Г.А. Қатысқандар: Паразит саңыруқұлақтар. Саңырауқұлақтардың маңызы Жаңа білімді игеру.  1. Паразит саңырауқұлақтармен таныстыру 2. Паразит саңырауқұлақтар құрылысын сипаттау.  3. Паразит саңырауқұлақтардың табиғаттағы және шаруашылықтағы маңызын  зерттеулермен  түсіндіре білу. Барлық оқушылар үйренеді: Паразит саңырауқұлақтармен таныстыра біледі Көптеген оқушылар үйренеді: Паразит саңырауқұлақтар сипаттай алады; Кейбір оқушылар үйренеді:   Паразит саңырауқұлақтардың табиғаттағы және шаруашылықтағы маңызын  зерттеулермен  түсіндіре алады. 1. Паразит саңырауқұлақтармен таныстыра біледі 2. Паразит саңырауқұлақтар сипаттай алады; 3. Паразит саңырауқұлақтардың табиғаттағы және шаруашылықтағы маңызын  зерттеулермен  түсіндіре алады. Пәндік лексика мен терминология: Ақұнтақ, қастауыш, тат, қаракүйе, фермент, антибиотик, гибереллин, боверин. Диалогқа/жазылымға қажетті тіркестер: Ынтымақтастық ­ жұптық жұмыс арқылы жұмысты үйлестіру. жаратылыстану Электронды ақпарат көздерін қолдану арқылы оқыту процессін  визуализациялау. 6.1.3.1; 6.1.3.2. Сабақтағы жоспарланған іс­әрекеттер Ресурстар Бағалау  критерийлері: Тілдік мақсаттар Құндылықтарды дарыту Интеграция  АҚТ қолдану  дағдылары: Бастапқы білім Сабақ барысы Сабақтың  жоспарланған  кезеңдері Сабақтың басы  0­2 мин  Сабақтың ортасы 3­8 мин  1. 2. 3. 9­11 мин  4. 5. Өзара салемдесу; Сыныпта ынтымақтастық атмосферсын құру. Тапсырма Биологиялық диктант Қалпақшалы саңырауқұлақ қалпақша және ­­­­­ тұрады. Қалпақшасының диаметрі 0,2­0,5 см­ден ­­­­­­ см­ге дейін  ­­­­ саңырауқұлақтың жеместі денесінің салмағы 2 кг 720г, жетеді. қалпақшасының диаметрі ­­­ см. Саңырауқұлақтың жемісті денесі біріне­бірі тығыз ұйыса  орналасқан ­­­­ тұрады. Саңырауқұлақтардың қалпақшасының астында майда  шұрықтар болады, ол же сто оүб сто акт  оүб ожт 12­28 мин  29­34 мин  6. 7. 8. 9. 10. 35­37 ожт ожт, об, сто, же Зертханалық  жұмыс № 34 шұрықтар жіңішке түтікшелермен байланысты. Ондай  саңырауқұлақтарды ­­­­саңырауқұлақтар деп атайды. Арышқұлақ, түлкіжем, қозықұйрық  саңырауқұлақтарының қалпақшасының астыңғы беттері түбіртектен шоқталып тараған қатпарларға  толы саңырауқұлақтарды ­­­­ саңырауқұлақтар деп атайды. Көптеген қалпақшалы саңырауқұлақтар ағаштардың  тамырымен селбесіп ­­­ түзеді. Екі ағзаның пайдалы селбесуін ­­­­­ дейді. Қалпақшалы саңырауқұлақтар ­­­­­ спора арқылы көбейеді. Жеуге жарамды саңырауқұлақтар:­­­­­­­­­­­­­­­­, улы  саңырауқұлақтар:­­­ Өзара тексеру арқылы бағалау  Паразит саңырауқұлақтар тірі ағзалардың денесінде өсіп  жетіліп, тірі жасушалардың ағзалық заттарымен қоректенеді. Жазда әр түрлі өсімдіктердің жапырақтарына, сабақтарына  аппақ ұн сеуіп тастаған сияқты болады. Күздік бидай, қара  бидай, арпада көбіне сабақтарында, жапырақтарында ол мақта  сияқты болып көрінеді. Бұл – ақұнтақ  саңырауқұлағының жіпшумақтары. Олар өсімдіктің жапырақ,  сабағына өсінді жіберіп, жасушаның ағзалық заттарымен  қоректенеді. Егістікті аралап жүргенде бидай масағынан сәл иіліп келген  қара түсті қастауышты көруге болады. Ол – паразит  саңырауқұлағы. Кейде қастауыш астықпен бірге орылып кетсе,  одан дайындалған тамақтан адам уланады. Тат саңырауқұлағы дәнді дақылдарды (бидай, арпа, күріш,  сұлы), қамысты және басқа да өсімдіктерді зақымдайды. Егістікте өсіп тұрған жүгерінің әр жері (көбінесе собығы)  үлкейіп, томпаяды. Егер оны – пайда болған ірі ісіктерді жарып  жіберсе, айналаны қара тозаң басып кетеді. Бұл – қаракүйе  саңырауқұлағының спорасы. Ағаштардың сабағында өсетін діңқұлақ саңырауқұлағының  пішіні малдың тұяғына ұқсас. Паразит саңырауқұлақтарымен күресуде улы химикаттар  пайдаланылады. Саңырауқұлақтар зақымдамау үшін себер  алдында тұқымды формалинмен өңдейді. Ғалымдар түрлі ауруларға төтеп беретін іріктемелер шығаруда. Зақымдалатын өсімдіктер Т ү р л е р і Өсімдіктің зақымдалған мүшелері К ө б е ю і  № 34 зертханалық жұмыс Саңырауқұлақтардың құрылысымен  танысу Өзара тексеріп  бағалау/ зертханалық жұмыс дәптерлерін алып  бағалау Сабақтың соңы 38­40 мин Сабақтың қорытындысын жасау. Сабақтың рефлексиясы.  Үй тапсырмасын беру. Оүб же «Саңырауқұлақтар патшалығы» ертегі. Микология елінде Саңырауқұлақ деген патша өмір сүрген. Оның бір баласы және көп ел­ жұрты болыпты. Патша ауа, су, топырақ бәрін жаулап алған соң, аш көзденіп өлі және тірі  ағзалар денесінде, тағамдар бетінде, тіпті металдар мен резеңкеге ауыз салыпты. Олар  Саңырауқұлақтан қорқып, құтылудың жолдарын әлі іздеп жүр екен. Бар патшалар сияқты саңырауқұлақтың да жақсы жақтары бар. Себебі онсыз дәмді  тоқаштар пісіру мүмкін емес. Ал ішсе сусын, дертке шипа болатын қымызымыз өз бабына  келе алмайды. Сонымен қатар жануарлар мен адам ағзасында да белгілі мөлшерде болғаны тиімді. «Құлақ түрлері» Екі түрлі құлақты Біліп тұрмыз құлақты Жазда жаңбыр жауған соң Білуші едім бұрыннан. Енді жаңа қырынан, Қырға біз де шығамыз, Ақпа әлде құйма ма, Өсімдік пе, жануар Қаптап шыққан құлақты Тексереміз сынынан. Көріп тұрмыз сұрынан. Себеттерге жинаймыз. 1. Түсі бар ақты, сары, қызыл­ала, 2. Басына киіп алған қалпағымен, Пайдасы адамзатқа тиген жаңа. Сүйкімді көреді екен бала­шаға. Жұмбақтар 3. Ағаштармен селбесіп, күнін өзі көреді, 4. Сырты бүтін, іші түтін Кейбіреуі қамырды демде ашытып береді. (саңырауқұлақ) Биологиялық диктант 1. Қалпақшалы саңырауқұлақ қалпақша және ­­­­­ тұрады. 2. Қалпақшасының диаметрі 0,2­0,5 см­ден ­­­­­­ см­ге дейін жетеді. 3. 4. Саңырауқұлақтың жемісті денесі біріне­бірі тығыз ұйыса орналасқан ­­­­         тұрады. 5. Саңырауқұлақтардың қалпақшасының астында майда шұрықтар болады, ол шұрықтар жіңішке  ­­­­ саңырауқұлақтың жеместі денесінің салмағы 2 кг 720г, қалпақшасының диаметрі ­­­ см. түтікшелермен байланысты. Ондай саңырауқұлақтарды ­­­­саңырауқұлақтар деп атайды. 6. Арышқұлақ, түлкіжем, қозықұйрық саңырауқұлақтарының қалпақшасының астыңғы беттері  түбіртектен шоқталып тараған қатпарларға толы саңырауқұлақтарды ­­­­ саңырауқұлақтар деп  атайды. 7. Көптеген қалпақшалы саңырауқұлақтар ағаштардың тамырымен селбесіп ­­­           түзеді. 8. Екі ағзаның пайдалы селбесуін ­­­­­ дейді. 9. Қалпақшалы саңырауқұлақтар ­­­­­ спора арқылы көбейеді. 10. Жеуге жарамды саңырауқұлақтар:­­­­­­­­­­­­­­­­, улы саңырауқұлақтар:­­­ Биологиялық диктант 1. Қалпақшалы саңырауқұлақ қалпақша және ­­­­­ тұрады. 2. Қалпақшасының диаметрі 0,2­0,5 см­ден ­­­­­­ см­ге дейін жетеді. 3. 4. Саңырауқұлақтың жемісті денесі біріне­бірі тығыз ұйыса орналасқан ­­­­         тұрады. 5. Саңырауқұлақтардың қалпақшасының астында майда шұрықтар болады, ол шұрықтар жіңішке  ­­­­ саңырауқұлақтың жеместі денесінің салмағы 2 кг 720г, қалпақшасының диаметрі ­­­ см. түтікшелермен байланысты. Ондай саңырауқұлақтарды ­­­­саңырауқұлақтар деп атайды. 6. Арышқұлақ, түлкіжем, қозықұйрық саңырауқұлақтарының қалпақшасының астыңғы беттері  түбіртектен шоқталып тараған қатпарларға толы саңырауқұлақтарды ­­­­ саңырауқұлақтар деп  атайды. 7. Көптеген қалпақшалы саңырауқұлақтар ағаштардың тамырымен селбесіп ­­­           түзеді. 8. Екі ағзаның пайдалы селбесуін ­­­­­ дейді. 9. Қалпақшалы саңырауқұлақтар ­­­­­ спора арқылы көбейеді. 10. Жеуге жарамды саңырауқұлақтар:­­­­­­­­­­­­­­­­, улы саңырауқұлақтар:­­­ Биологиялық диктант 1. Қалпақшалы саңырауқұлақ қалпақша және ­­­­­ тұрады. 2. Қалпақшасының диаметрі 0,2­0,5 см­ден ­­­­­­ см­ге дейін жетеді. 3. 4. Саңырауқұлақтың жемісті денесі біріне­бірі тығыз ұйыса орналасқан ­­­­         тұрады. 5. Саңырауқұлақтардың қалпақшасының астында майда шұрықтар болады, ол шұрықтар жіңішке  ­­­­ саңырауқұлақтың жеместі денесінің салмағы 2 кг 720г, қалпақшасының диаметрі ­­­ см. түтікшелермен байланысты. Ондай саңырауқұлақтарды ­­­­саңырауқұлақтар деп атайды. 6. Арышқұлақ, түлкіжем, қозықұйрық саңырауқұлақтарының қалпақшасының астыңғы беттері  түбіртектен шоқталып тараған қатпарларға толы саңырауқұлақтарды ­­­­ саңырауқұлақтар деп  атайды. 7. Көптеген қалпақшалы саңырауқұлақтар ағаштардың тамырымен селбесіп ­­­           түзеді. 8. Екі ағзаның пайдалы селбесуін ­­­­­ дейді. 9. Қалпақшалы саңырауқұлақтар ­­­­­ спора арқылы көбейеді. 10. Жеуге жарамды саңырауқұлақтар:­­­­­­­­­­­­­­­­, улы саңырауқұлақтар:­­­