Құрылыс өндірісінің негізгі ережелері мен нөлдік циклі және азаматтық,өнеркәсіптік ғимараттар мен имараттарды техникалық пайдалану

                                                                                               бЕКІТЕМІН:

                        Директордың  оқу – өндірістік

                        жұмыстары жөніндегі орынбасары:

                                                            Р.Айназаров

Сабақ жоспарының конспектісі

Дәріс №3-4  

1.1.2 Құрылыс өндірісінің құрылымы

Ғимараттарды салу белгілі заңдылықтармен іске асады. Егер қүрылыс ағымын бөлек қүрамдас бөліктерге бөліп, олардың өзара эрекеттестігін елестетіп, бір қүрамдастың екіншіге ауысуын түсініп, қүрылыс дамуын басқарса бүл заңдылықтарды түсіну элдеқайда жеңіл болады. «Құрылыс өндірісінің құрылымы» түсінігі қүрамдастардың номенклатурасы туралы жэне олардың мүмкін болатын вариациялары туралы түсінік береді.

Құрылыс өндірісі құрылыс үдерістерінен түрады. Бүл кез келген сала өндірісіне тән. Өндірісті жаңғырту үшін үдерістерден бастау керек. Материалдардың қажеттілігінің есептерін жасап немесе жүмыстың ақысын төлеу үшін үдеріске кіретін әрекеттерді тексеру керек. Қүрылыс өндірісінің технологиясын оқып-білу сапалы өнім шығуы үшін қандай да бір үдерістерге қанша және қандай әрекеттер кіруі керек екені туралы анық түсінік береді. Басқаша айтқанда, қүрылыс өндірісін ретке келтіру үшін қүрылымды білу керек. Қүрылыс үдерістері өте көп, олар қүрылыс алаңында, дайындау цехтары мен шеберханаларында, тасымалдау кезінде жолда өтуі мүмкін. Үдрістерді белгілері бойынша топтап, жіктеуге болады.

ҚҰРЫЛЫС ҮДЕРІСТЕРІНІҢ ЖІКТЕЛУІ

I.             ЖҰМЫС ІСТЕУ НӘТИЖЕСІ БОЙЫНША

1.            Дайындық

2.            Көліктік

3.            Әзірлік

4.            Монтаждау-төсеу (негізгі)

II.          ӨНДІРІСТЕГІ МӘНІ БОЙЫНША

1.            Жетекші

2.            Қосарлы

III.       МЕХАНИКАЛАНДЫРУ ДӘРЕЖЕСІ БОЙЫНША

1.            Қолдық

2.            Жартылай механикаландырылған

3.            Механикаландырылған

IV.       ҚИЫНДЫҚ ДӘРЕЖЕСІ БОЙЫНША

1.            Жеңіл

2.            Кешенді

Қүрылыс үдерістерінің жіктелуімен сәйкес иллюстрациясы

Дайындық үдерістері, қүрылысты ерітіндімен, бетон қоспасымен, арматурлық дайындамалармен, дайын темірбетондық өнімдермен қамтамасыз етеді.

Көліктік                  үдерістер,                     материалдардың,

қүрылымдардың, өнімдердің қаттау орнынан немесе дайындау орнынан төсеу немесе орнату орындарына дейінгі тасымалды қамтамасыз етеді.

Әзірлеу                    үдерістері,                         монтаждау-төсеу

жүмыстарының сапалы және қауіпсіз өндірісін қамтамасыз етеді. Алдыңғы қүрылымдық нышандардың жайларын белгілеу және салыстырып тексеру, қазаншүңқырлар мен траншалардың қабырғаларын бекіту, жұмыс орындарының жарықтандырылуын қамтамасыз ету, ағаштар мен мінбелерді орнату.      

Монтаждау - төсеу үдерістері (негізгі), қүрылымдардың түрғызылуын және жабындарды төсеуді қамтамасыз етеді. Бір уақытта немесе кезек- кезек өтіп жатқан монтаждау-төсеу үдерістерінің ақырғы нәтижесі болып дайын ғимарат немесе қүрылыс табылады.

Қолдық бүл механикаландырылған қүралдарсыз орындалатын қүрылыс үдерістері. Жоғары еңбек сыйымдылғы мен аз өнімділікпен ерекшеленеді.

Жартылай механикаландырылған бұл

механикаландырылған құралдардың көмегімен орындалатын құрылыс үдерістері. Ол құрылысшының еңбегін жеңілдетіп, өнімділікті жоғарылатады.

Механикаландыру бүл адамның қызметі машинамен басқаруға саяды. Механикаландыру үдерістері жоғары өнімділікпен ерекшеленеді.

Қүрылыс материалдық өндіріс саласы болып табылады және қүрылыс жүмыстарының өндрісін қамтамасыз ету үшін материалдық-техникалық қамсыздандыруды қарастыру қажет. Қүрылыс үдерістерінің алуан түрлілігі және қүрылыспен жабдықтауға тікелей басшылық жасау үшін МТБ (материалдық-техникалық база) барлық қүралдары сүлбамен сәйкестікте қүрылымдалады. МТБ әрбір элементі бойынша қүрылыс үдерісін ретке келтіру және үздіксіз қамтамасыз ету үшін қүрылыс өндірісінің өз жеткізушілері және жауапты түлғалары болады.

Құрылыстың ең негізгі ресурсы жоғары біліктілігі бар мамандар екенін түсіну керек. Әрбір қүрылыс үдерісі үшін өз мамандары бар, сол себепті мамандықтар мен қүрылыс өндірісінің біліктілік тізімі ауқымды және келесі қүжаттармен анықталады:

•               Біліктіліктің салалық шеңбері, кәсіби стандарт;

•               Бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығы;

•               Лауазымдар анықтамалығы.

Бүл қүжаттар мамандықтар мен мамандардың біліктілік дәрежесіне талаптарының тізімін анықтайды. Біліктілік дәрежесінің көрсеткіші - ол разряд. Қүрылыстағы разрядтар өсіп келетін межелікке ие. Разряд жоғары болған сайын маман қүзыреттіліктің көбірек жинағына иелік етеді.

Қүрылысшылардың жүмыстарының тиімді және мақсатты үйымдастырылуы жүмыскерлерді бөлімдер мен бригадаларға топтастыру, оларды жүмыс орындарына, бөлінген орындарға, аумақтарға орналастыру және тиісті еңбекақы төлеу есебінен қол жетімді болады. Монолитті қүрылымдарды бетондау сияқты кешенді үдерістер үшін әртүрлі біліктіліктегі жүмыскер-қүрылысшылардың тобынан түратын кешенді бригадалар қүралады. Мысалы, бетоншылар, арматуршылар, ағаш шеберлері, жүк ілдірушілер.

Беткі қабаттарды сылау немесе аражабын тақталарын монтаждау сияқты жеңіл жумыс үдерістері үшін бір біліктілік тобынан түратын мамандандырылған бригадалар үйымдастырылады. Мысалы, сылақшылар бригадасы немесе монтаждаушылар бригадасы.

Қүрылыс үдерісінің қүрамында әртүрлі амалдардың болуынан бригадаларды бір біліктіліктегі жүмыскерлер тобынан қүрайды. Өндіріс үдерісі кезінде топтар дағдыға ие болады. Ол дағды жүмысты тиімді ете түседі. Ол өз кезегінде ауысымдық өндірімді арттырып, жүмыстардың өндірісінің өнімділігін жоғарылатады.

Қүрылыс жетекшілері (бригадирлер, шеберлер, прорабтар,) жүмыскерлерді жүмыс жүргізудің белгіленген орындарына әрекеттерді орындауға қажет уақыт нормасын(Н_вр ), орындалатын жұмыстардың көлемін(У_р)және өнімділікті есепке ала отырып орналастыруды қамтамасыз етеді. Жүмыс жүргізу аумағының көлемі орындаушыны үзідіксіз жүмыспен барлық жүмыс ауысымы бойы қамтамасыз ету керек. Сонымен қатар, жарақтардың барлық түрлерімен жабдықталып(сызбаны қараңыз),

материалдар мен өнімдермен қүрылыс материалдарының шығын нормасымен сәйкес қамтамасыз етілуі тиіс. Бір жүмыскер үшін бір жүмыс орны жабдықталады. Топқа мөлдек, бригадаға жүмыс орны. Жүмыс жүргізу орындарының орналасуы технологиялық карта қүрамындағы жүмыс жүргізу жобасында көрсетіледі.

Бригадалардағы адам саны (№) жүмыс жүргізудің еңбек сыйымдылығымен (0) және орындау мерзімдерімен (ұзақтығымен (Т))

анықталады.

»=?

Т

0=\^тр- Нвр

Уақыт нормасы сметалық нормалар жинағы бойынша және қүрылыс жүмыстарына бағалау (ҚРҚН немесе БНжБ) бойынша анықталады. Жүмыс көлемдері жүмыс сызбалары (жоба) бойынша есептеледі. Мерзімдер техникалық тапсырмалар бойынша, жүмыс жүргізу кестесі бойынша, өндірістік тапсырмалар бойынша немесе жүмыс жүргізу мерзіміне қойылатын нормативтік талаптар бойынша анықталады. мерзімдерін қатаң сақтау керек, еңбек нормаланады және жобамен сәйкестікте тұрақты шама болып қалады, сол себепті бөлек үдерістің немесе құрылыстың өндірісінің мерзімін мерзімін сақтау үшін

ұзақтық цүрылыс үдерістеріне қатысатын жұмыскерлер санының өзгеруімен реттеледі.

Скачано с www.znanio.ru