Сайфи Саройи ХIV асрда яшаб ижод қилган туркий адабиёт вакилларидан биридир. У адабиётимизда шоир ва таржимон сифатида ўз ўрнига эга.
Манбалардан маълум бўлишича, Сайфи Саройи 1321 йилда Қамишли юртида туғилган. Қамишли-Хоразмдаги қишлоқлардан бирининг номи. Аммо у ном Волга бўйида ҳам кўп учрайди. У Қамишлидан билимини ошириш учун Саройга келади. Сарой-Олтин Ўрда давлатининг пойтахтидир. Муҳаммад ибн Арабшоҳнинг ёзишича, «Сарой тутган ўрни ва халқининг жуда кўп бўлиши билан энг катта шаҳарларнинг бириси эди. У фан марказига айланди. Оз вақти ичида бу ерда кўплаб атоқли, машҳур кишилар тўпланди». Улар орасида Қутбиддин ар-Розий, Маъсуд Тафтазоний, Камолиддин ат-Туркманий, Ҳофиз ибн Баззозийлар бор эди. Шунингдек, машҳур шоир Камолиддин Хўжандийнинг ҳам ХIV аср охирларида Саройда яшаб ижод этганлиги яхши маълум. Шоир шу ерда яшаб турган даврида «Саройи» деган тахаллусини олган. Сайфи унинг исми бўлиб, «Қилич» деган маънони билдиради. /Б.Тўхлиев. 9-синф. 189-190-бетлар/.Сайфи Саройи ХIV асрда яшаб ижод қилган туркий адабиёт вакилларидан биридир. У адабиётимизда шоир ва таржимон сифатида ўз ўрнига эга.
Манбалардан маълум бўлишича, Сайфи Саройи 1321 йилда Қамишли юртида туғилган. Қамишли-Хоразмдаги қишлоқлардан бирининг номи. Аммо у ном Волга бўйида ҳам кўп учрайди. У Қамишлидан билимини ошириш учун Саройга келади. Сарой-Олтин Ўрда давлатининг пойтахтидир. Муҳаммад ибн Арабшоҳнинг ёзишича, «Сарой тутган ўрни ва халқининг жуда кўп бўлиши билан энг катта шаҳарларнинг бириси эди. У фан марказига айланди. Оз вақти ичида бу ерда кўплаб атоқли, машҳур кишилар тўпланди». Улар орасида Қутбиддин ар-Розий, Маъсуд Тафтазоний, Камолиддин ат-Туркманий, Ҳофиз ибн Баззозийлар бор эди. Шунингдек, машҳур шоир Камолиддин Хўжандийнинг ҳам ХIV аср охирларида Саройда яшаб ижод этганлиги яхши маълум. Шоир шу ерда яшаб турган даврида «Саройи» деган тахаллусини олган. Сайфи унинг исми бўлиб, «Қилич» деган маънони билдиради. /Б.Тўхлиев. 9-синф. 189-190-бетлар/.
Сайфи Саройи.docx
Мақсат – жетістік желкені
Мектеп: № 28 Акбай
Пән: Өзінөзі тану
Күні: 3.10.
Мұғалім: Ш.Адхамова
Сынып: 8
Сабақ негізделеген оқу мақсаты:
оқушыларды өз болашағы бағытын айқындап мақсат қоя білуге үйрету
Сабақ мақсаты
Барлық оқушылар:
Оқушыларға өмірлік мақсаттарын нақты белгілей білу және өз мұратына жауапкершілікпен
жете білу дағдыларын қалыптастыру
Оқушылардың басым бөлігі:
адамгершілік құндылықтарды басшылыққа ала отырып, болашаққа құлшыныстарын
арттырып, өз бағытын айқындай алу
Кейбір оқушылар:
Өмірде өз мақсатына жету үшін істелетін әрекеттерді жоспарлай алады.
Алдыңғы оқу:
Оқулықта берілген хаттың шешімін тауып, оған жауап жазу
Жоспар:
Жоспарланған уақыт
Жоспарланған жаттығулар
Ресурстар
Басталуы
Қызығушылықты ояту
Балалар көздерін жұмады. Мұғалім сөйлейді. Сендердің жүректерің — сендердің кішкене
жарқыраған күндерің. Ол да күн сияқты жылытады. Сендердің күндерің сендерге жылулық
береді. Өздеріңнің жақсылықтарыңмен адамдармен бөлісесіңдер. Ал, кәне жақсылық
сезімдерімізді өздеріміздің әкешешемізге, ағаәпкелерімізге, өздеріміздің достарымызға,
барлық адамзатқа, келген қонақтарға, маған және өзіміздің кішкене ғана әдемі жер
шарымызға, бәрінебәріне жіберейік, жақсылық тілейік.
Ал, енді көздеріңді ашыңдар, жымиыңдар және осы сезімдеріңді, қуаныштарыңды күні
бойы сақтауға тырысыңдар.
Балаларға бір парақ ақ қағаз таратылып, ортасынан екі бүктейді. Бір бөлігіне көңіл күйін
бейнелейтін смайликтің немесе табиғат құбылыстарының бірінің суретін салып қояды. Бұл
ісәрекет арқылы баланың сабақ басындағы көңіл –күйі анықталады. Топқа бөлу:
Қағаз қиындыларында адамгершілік қасиеттер жазылған (Сүйіспеншілік, мейірімділік),
балалар өздері таңдап, екі топқа бөлінеді.
Адамгершілік қасиеттер жазылған қағаз қиындылары
Пікірлесу
Балалар, бүгін біз «Мақсат – жетістік желкені» тақырыбын жалғастырамыз
Жетістік дегеніміз не?
өмірлік мұратыңа, белгілі бір жетістікке жетуде қандай адамның мүмкіндіктері мол
болады?
Мақсатқа қол еткізу оңай ма?
Жаңа ақпарат:
Жетістік дегеніміз – рухани әрі дене қуатының бір мақсатқа бағыттау және сол мақсатқа
жету. Қандай да бір істі тындырымды әрі тыңғылықты істеу де – жетістік. Ойдағыдай
істелген іс, жоспарланғандай атқарылған жұмыс, мұрат етілгендей орындалған арман –
жетістіктің нақ өзі. Сондықтан жетістік – адам бақытының қайнар көзі. Бұл көзді
қаншалықты аршыған адам өмірде соншалықты бақыт табады. Бақыт бұлағы адамға өз
ләззатын берген сайын кісі бойындағы шаттық сезім де арнасынан аса түседі. Демек,
адамның шаттықа оранып, құмарлана өмірден ләззат алатын, қуанышқа бөленіп, рақаттана
шатшадыман болатын бақытқа жету бірі – жетістік.
Жетістік тек оза шауып бәйге алуда емес, адамдық қасиетті жоғалтпауда жатыр. Әуелі,
адам деген атқа лайық бол, жетістігің адамдығыңмен өлшенсін. Сені жетістікке жетелейтін
сенен басқа ешкім емес, өзіңе деген сенім сені барлық белестерден алып шығады. Өзгеге
жалтықтаушы болма, кісілігің қалмайды. Ең үлкен жетістік – қоғамға пайдалы істі
тындыру. Жетістіктің ең үлкен жауы – “кейін істермін” деп айту. Жетістікке апаратың
жолдан қаймықпау және әрқашан үмітті болу.
Ойын – жаттығу:
«Өрмекші торы» жаттығуы.
Нұсқау: Қатысушылар шеңбер құра отырады. Ойынға барлығы қатысуы тиіс. Жіп кімнен
ілініп басталса, сонымен аяқталып өрмек жиналу керек.
Жаттығу шарты: Топта бірінбірі жақын танығандықтан, әр кім 1ші өзінің достарына айтар
тілегін, қошеметін, жағымды қылықтарын білдіріп жіпті саусағына іледі, өрмек тоқылды. 2
ші кері бағытта, бірақ сол ізбен достарының бойына қажет емес қасиеттерін, қылықтарын
айту. Өрмекті жию. Айтылған тілектер мен сынды қабылдаймыз ба? Сын орынды айтылды ма? Бұл жаттығудың
мақсаты да сол, сын түзелмей, мін түзелмейді – дегендей, айтылған ескерте, сындарды
түзете білейік. Болдырмайық.
Жіп орамы
Шығармашылық жұмыс:
Топтық жұмыс. Постер қорғау 1ші топ – Жетістікке жету үшін адамда қандай қасиеттер
болу керек? (Сенімділік, оптимист, өз дегенінен қайтпау, өзін өзі тану, тәуелсіз болу,
еңбекқорлық, ынталы, мақсаткер, жауапкершілік)
2ші топ – Жетістікке жету үшін не істеу керек? Мақсат қою, алға ұмтылу)
Плакаттар, маркерлер.
Аяқталуы
Рефлексия:
«Рефлексивті экран». Әрбір оқушы экрандағы сөйлемнің басын оқып, соңын өзі
жалғастырады.
1. Бүгін менің білгенім......
2. Қызықты болғаны.......
3. Қиын болғаны .......
4. Мен мынадай тапсырмалар орындадым.......
5. Менің ұққаным.......
6. Енді мен жасай аламын.....
7. Менің сезгенім.......
8. Өзім үшін үйренгенім.........
9. Мен үйрендім.....
10. Менің қолымнан келгені.......
Балаларға, жасыл және қызыл адма ұсынылады. Егер сабақ ұнаса, түсінікті болса қызыл
алманы, егер түсніксіз, ұнамаса жасыл алманы ағашқа іледі.
Алмалар, ағаш
Қорытынды:
Балалар бір бөлігіне сабақ басындағы сурет салынған парақтың екінші бөлігіне сабақ
соңындағы көңіл –күйін бейнелейтін смайликтің немесе табиғат құбылыстарының бірінің
суретін салып қояды.Бұл ісәрекет арқылы оқушының көңіл –күйі анықталады.
Топпен ән айту
Мақсат – бақыт бастауы
Сөзі А.Беляевтікі Әні Б.Қажымұқановтікі
Жолдас керек әр жанға,
Мақсат керек бір биік.
Тұманы мол жалғанда
Тұрмайды ма нұр құйып.
Сайфи Саройи хаёти ва ижоди
Сайфи Саройи хаёти ва ижоди
Сайфи Саройи хаёти ва ижоди
Сайфи Саройи хаёти ва ижоди
Материалы на данной страницы взяты из открытых истончиков либо размещены пользователем в соответствии с договором-офертой сайта. Вы можете сообщить о нарушении.