"Салауаттылық сабағы" 2 сынып әдебиеттік оқу

Педагогтің аты-жөні:

Күні:

Сыныбы: 2-сынып

Қатысушылар саны:                   Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:

Салауаттылық сабағы

Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты

2.2.8.2 мұғалімнің көмегімен көркем шығарма үзіндісін басқа үлгідегі (иллюстрация, мультфильм) нұсқасымен салыстыру

2.1.1.1 шығарманың мазмұны бойынша сұрақтарға жауап беру

Сабақтың мақсаты:

Білімділік: өлең мазмұнын суретпен салыстыра сипаттайды. Мақалдың мағынасын түсіндіреді.

Дамытушылық: ақпаратты жіктей алу дағдысы дамиды. Коммуникативтік қарым-қатынас дағдысы артады.

Тәрбиелік: оқушылар жаман әдеттен аулақ болу адамды бақытқа кенелтеді деген ойды санасына сіңіреді.

Сабақ кезеңі

Педагогтің іс-әрекеті

Оқушының іс-әрекеті

Бағалау

Ресурстар

1.

Қызығушылығын ояту

Оқушыларды сұрақтарға жауап беруге бағыттайды.

–  «Салауаттылық» деген сөзді қалай түсінесің?

–  Қандай спорттық үйірмеге барасың?

(Ұ) «Оқу мен жазуға даярлық» әдісі

Салауаттылық жайында білгенімен бөліседі. Сұрақтарға жауап береді.

Кері байланыс: мұғалімнің қолдау сөздері.

2. Мағынаны тану

Мұғалім оқушылардың өлеңді түсініп оқуына қолдау көрсетеді.

(Т) «Түсініп оқы» әдісі

Арасанбай Естеновтің «Салауаттылық деген не?» өлеңін түсініп оқиды.

Дескрипторы: өлеңді түсініп оқиды. ҚБ: «Отшашу» әдісі

Оқулық

Мұғалім оқушылардың мәтінде кездескен «сергек»,

«келбет», «тырысқақ» деген сөздердің мағынасын дұрыс түсінуіне көмек көрсетеді.

(Ұ) «Сөздік жұмысы» айдары

сергек – жеңіл, ширақ

келбет – түр, кейіп, кескін

тырысқақ – қыңыр, ашуланшақ Оқушылар осы сөздерді қолданып, сөйлем айтып көреді.

Оқушылар өлеңнің мазмұнын суретпен байланыстырып әңгімелейді. Сюжетті суретті негізге ала отырып, өлеңнің негізгі ойын жеткізеді. Мысалы:

«Суреттен таза ауада серуендеп, жаттығу жасаған баланы көреміз. Таза ауада жаттығу жасап, әрқашан көңілді жүру салауатты өмір салтына жатады. Әрбір өзін сыйлайтын адам спортпен шұғылданып, айналасын таза ұстауы қажет».

Дескрипторы:

сурет пен мәтінді салыстыра сипаттайды.

Оқулық

Мұғалім оқушылардың берілген сұрақтарға ойланып, өз ойын дәлел келтіре отырып негіздеп айтуына қолдау көрсетеді. Өйткені, себебі, сол себепті деген сөздерді қолдануына бағыт береді.

(Т) «Бағала» айдары

Оқушылар «Суреттен қай баланың денсаулыққа зиянды әдетін байқадың?» деген сұрақ төңірегінде ойланып, өз ойын топ ішінде айтады. Осы ойға қатысты басқа оқушылардың пікірін тыңдайды. Өз ойын дәлелдейді.

Дескрипторы:

мәтін бойынша нақтылау сұрақтарының жауабын айтады.

Оқулық

Дәптермен жұмыс

Мұғалім оқушыларды сурет мазмұнына сәйкес ескерту хат жазуға бағыттайды.

Оқушылардың партада отыру ережесін еске түсіреді.

(Ө)

Оқушылар                  салауаттылықты                         сақтаудың ережесін құрап жазады.

Дескрипторы: салауаттылықты сақтаудың ережесін құрап жазады.

Оқулық, жұмыс дәптері

Егер оқушы пайдалы кеңесті еркін орындай алса, жасыл түспен; дағдыланған іс-әрекет болса, көк түспен; ал кеңесті орындауда қиындық туындаса, қызыл түспен штрихтайды.

Дәптердегі 2-тапсырманы орындайды.

Бұл тапсырмада оқушылар кестеде берілген пайдалы кеңестерді қандай деңгейде орындай алатындығын штрихтап көрсетеді.

Дескрипторы:

кестеде берілген пайдалы кеңестерді қандай деңгейде орындай алатындығын штрихтап көрсетеді.

Жұмыс дәптері

Өз ойы мен пікірін толық, нақты бере білуге жетелейді.

Жұптық жұмыс

«Дені саудың жаны сау» мақалына қатысты өз пікірін білдіреді.

Оқулық

3. Ойтолғаныс

«Шынықсаң, шымыр боларсың» мақалының мағынасын ашып, өз өмірімен байланыстыра білуіне көмектеседі.

(Т) «Қорытындыла» айдары

Сөздерден мақал құрап, өлеңдегі негізгі ойды мақалмен байланыстырып айтады. Мысалы:

«Күнделікті шынығып, жаттығу жасап, салауатты өмір сүрген адамның денсаулығы мықты болады. Оны халқымыз «Шынықсаң, шымыр боласың» деген мақалмен түйіндеп айтқан.

Дескрипторы: мақал мазмұнын тақырыппен байланыстырады.

Үй тапсырмасы

Мұғалім үй тапсырмасын орындау жолын түсіндіреді.

Денсаулыққа    зиянды    әдеттерді дәптерге жазады.

Педагогтің аты-жөні:

Күні:

Сыныбы: 2-сынып

Қатысушылар саны:                   Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:

Қанағатшыл бол

Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты

2.2.3.1 мұғалімнің көмегімен мәтіннің тақырыбы мен негізгі ойын анықтау

2.2.7.1 мұғалімнің көмегімен шығармадағы көркемдегіш құралдарды (теңеу, кейіптеу) табу

Сабақтың мақсаты:

Білімділік: әңгіменің негізгі ойын анықтайды. Берілген сөздерден теңеу сөздерді табады.

Дамытушылық: қажетті мәтін бөлігін анықтай алу біліктілігін жетілдіреді.

Тәрбиелік: үлкеннің ақылын тыңдау қажеттігін түсінеді.

Сабақ кезеңі

Педагогтің іс-әрекеті

Оқушының іс-әрекеті

Бағалау

Ресурстар

1.

Қызығушылығ ын ояту

Мұғалім оқушыларға қай тағам пайдалы, қандай тамақтың пайдасы аз екендігі туралы

сұрақтар қояды.

(Ұ) «Тамақтану бағдаршамы» ойыны Пайдалы тағам туралы айтылса, бағдаршамның жасыл түсін, келіспесе, қызыл түсін көрсетеді.

Кері байланыс: мұғалімнің қолдау сөздері.

Мұғалім оқушылардың сабаққа назарын аудару үшін тамақтану тәртібін еске түсіреді.

(Т) «Оқу мен жазуға даярлық» әдісі

– Талғамай тамақтанудың зияны туралы не білесің?

ҚБ:

мұғалімнің қолдау сөздері.

Оқулық

Тамақтану тәртібі туралы ойын жинақтауына көмектеседі.

Сабақтың тақырыбы мен мақсаты хабарланады.

Оқушылар сұраққа өз ойын білдіреді.

2. Мағынаны тану

Мұғалім оқушылардың мәтінді оқып, қажет ақпаратты анықтай алуына қолдау көрсетеді.

(Т) «Түсініп оқу» әдісі

Әдібай Табылдының «Атаның ақылы» мәтінін түсініп оқиды.

Дескрипторы: шығарманы түсініп оқиды.

Оқулық

Мұғалім оқушылардың қажетті бөлімді мәтіннен анықтай алу біліктілігін арттырады.

Оқушылар мәтіннен жазушының саябақты сипаттауын тауып оқиды.

«Орталық саябақ маусым айы кезінде жайқалып тұр. Күміс қылқанды шыршалар, жасыл жапырақты, сырғалы ақ қайыңдар.

Жұпар иісі аңқыған аршалар қоңырсалқын самалмен тербеледі».

Дескрипторы:

мәтін бөлігін анықтайды.

Мұғалімнің көмегімен атасының ескертуін анықтайды.

«Күнім-ау, қанағат деген – әр нәрсенің шегін білу. Тамақ ішудің де ретін білу. Қанағат жасамай, не болса соны талғамай іше беру зиян».

– Бекжанға атасы қандай ескерту айтты? Оқушылар атасының Бекжанға айтқан ескертуін мәтіннен тауып оқиды.

Оқылған бөліктегі ойды өз өмірімен байланыстырып, мысал келтіреді.

Дескрипторы:

мәтін бөлігін анықтайды.

Дәптермен жұмыс

Мұғалім берілген сөздердің ішінен теңеу сөздерді табуға көмектеседі. Мысалы: Қарақаттай көзі.

Мұздай балмұздақ.

(Ө)

Оқушылар     теңеу     сөзі     бар тіркестерді анықтап, көшіріп жазады.

Дескрипторы:

теңеу сөзі бар тіркестерді көшіріп жазады.

ҚБ: «Ду қолшапалақ» әдісі

Оқулық

Дәптердегі екінші тапсырма оқушылардың сөз мағынасын түсініп, мағыналас сөздерді анықтай алуына көмектеседі.

Оқушылар берілген сөздерді мағынасына қарай бір түспен бояп көрсетеді.

Мысалы: ем-шипа, ауру-дерт, науқас-ауру

Дескрипторы:

сөздерді мағынасына қарай бір түспен бояп көрсетеді.

3. Ойтолғаныс

Мұғалім оқылған мәтіндегі негізгі ойды анықтауға көмектеседі. Мәтіндегі негізгі ойды: атаның ақыл сөзін, яғни үлкендердің ақылын тыңдаған

(Т) «Қорытындыла» әдісі

Шығарманың мазмұнына сай негізгі ойды мұғалімнің көмегімен анықтап, ықтимал жауап береді.

1.      Үлкеннің ақылын тыңда.

2.      Тамақ ішудің ретін біл.

Дескрипторы:

оқылған шығарманың негізгі ойын анықтайды.

ҚБ: «Басбармақ» әдісі

Оқулық

маңызды екендігін түсінуіне қолдау көрсету керек.

Мәтіндегі ата айтқан ақыл сөзді тауып оқуына болады.

Үй тапсырмасы

Мұғалім үй тапсырмасын орындау жолын түсіндіреді. Кестені толтыруда оқиғаларды мәтіннен іздеп табуға көмектеседі.

Оқушылар кестені толтырады.

Жұмыс дәптері

Педагогтің аты-жөні:

Күні:

Сыныбы: 2-сынып

Қатысушылар саны:                   Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:

Еңбектің наны тәтті

Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты

2.2.3.1 мұғалімнің көмегімен мәтіннің тақырыбы мен негізгі ойын анықтау

2.2.6.1 кейіпкердің сыртқы келбетін сипаттау, мінез-құлқы мен іс-әрекетін бағалау

Сабақтың мақсаты:

Білімділік: оқушылар мұғалімнің көмегімен кейіпкердің іс-әрекетін бағалайды. Мәтіндегі негізгі ойды анықтайды.

Дамытушылық: оқушылардың тыңдалым, айтылым дағдысы дамиды.

Тәрбиелік: оқушылар салауатты өмір салтын ұстанудың маңызын түсінеді, өзіндік қорытынды ой түйеді.

Сабақ кезеңі

Педагогтің іс-әрекеті

Оқушының іс-әрекеті

Бағалау

Ресурстар

1.

Қызығушылығын ояту

Мұғалім дастарқан басында айтылатын сыпайы сөздерді айтуды ұсынады. Сол арқылы тақырып ашылады.

Оқушылардың айтылым, тыңдалым дағдысын дамытады.

(Ұ) «Оқу мен жазуға даярлық» әдісі Оқушылар дастарқан басында айтылатын сыпайы сөздер туралы жетекші сұраққа жауап береді. Өзі қай сөзді жиі қолданатындығы туралы айтып, ой бөліседі.

Дескрипторы:

өзі білетін сыпайы сөздерді айтады.

Оқулық

2. Мағынаны тану

Оқушылардың Спандияр Көбеев туралы білімін қалыптастырып, тереңдету

(Т) «Қойын дәптер» әдісі

Оқулықтан Спандияр Көбеев туралы мәліметтерді оқып, танысады.

Оқулық

мақсатында қосымша ақпарат береді.

Мұғалім ұсынған қажетті деректерді жазып

алады.

Оқушылардың түсініп оқуына қолдау көрсетеді.

(Т) «Түсініп оқы» айдары

Балалар топта тізбек бойынша Спандияр Көбеевтің «Түскі тамақ пен кешкі тамақ» мәтінін оқиды.

Оқыған шығарма мазмұнын топта талдап, мазмұнын топта баяндайды.

Әр бөліктің негізгі ойын анықтайды.

Дескрипторы: мәтінді түсініп оқып, мазмұнын баяндайды.

Оқулық

Мұғалім тапсырма бере

(Ұ) «Анықта» айдары

Дескрипторы:

Оқулық

отырып, оқушылардың өз

Оқушылар оқиғаның қалай басталғанын

қажетті мәліметтерді

ойын еркін жеткізуіне ықпал

мәтіннен анықтап, шағын топтарда

анықтайды.

етеді. Мәтіннен қажетті

мәліметтерді таба алу

әңгімелейді.

біліктілігін дамытады.

Мұғалім оқушыларға бала туралы өз пікірін білдіруді сұрайды.

Оқушы анасының мәтін соңындағы сөзін тауып оқиды.

(Т) «Бағала» айдары

Оқушылар                    баланың                    неліктен                    сорпаны ұнатпағанын                     анықтап,                                                оның әрекетін бағалайды, кейіпкер туралы пікірін айтады. (Т) «Ізде» айдары

Оқушылар мәтіннен анасының түстен кейін айтқан сөзін тауып оқып, қалай түсінгенін баяндайды.

Дескрипторы: кейіпкердің іс-әрекетін бағалайды.

ҚБ: «Смайл» әдісі

Оқулық

Дәптермен жұмыс

(Ө) «Дастарқан басында өзіңді ұстай біл!» тақырыбына ереже жазады.

Дескрипторы: шығармашылық тапсырманы орындайды.

Оқулық, дәптер

3. Ойтолғаныс

Мұғалім оқушылардың шығарма мазмұнына сәйкес өз пікірін білдіріп, дәлелдермен негіздеуіне бағыт береді.

(Т) «Қорытындыла» айдары

Оқушылар еңбектің денсаулыққа пайдасы туралы мақал-мәтелдерді қолданып, дәлел келтіре отыра пікірін білдіреді. Мысалы:

«Еңбек етудің денсаулыққа пайдасы өте зор. Адам денсаулығы жақсы болу үшін әрқашан жаттығып, еңбектену керек. Еңбек еткен адамның асқа тәбеті ашылады. «Ас – адамның арқауы» деп халқымыз бекер айтпаған. Құнарлы тағаммен тамақтанып,

Дескрипторы: тақырыпқа сай қорытынды ой тұжырымдайды.

Оқулық

ҚБ: «Смайл» әдісі

еңбек еткен адамның көңіл күйі де көтеріңкі болады. Жағымды көңіл күй денсаулықты нығайтады».

Үй тапсырмасы

Мұғалім үй тапсырмасын орындау жолын түсіндіреді.

«Еңбектің    наны    тәтті»                     деген   мақалдың мазмұнын түсіндіру.

Педагогтің аты-жөні:

Күні:

Сыныбы: 2-сынып

Қатысушылар саны:                   Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:

Тазалық – денсаулық кепілі

Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты

2.2.3.1 мұғалімнің көмегімен мәтіннің тақырыбы мен негізгі ойын анықтау

2.1.5.1 өз ойы мен сезімін тірек сөздерді пайдалана отырып жеткізу

Сабақтың мақсаты:

Білімділік: мұғалімнің көмегімен өлеңді мәнерлеп оқиды, мәтіннің тақырыбы мен негізгі ойды анықтайды. Тірек сөздерді пайдаланып, өз ойын жеткізеді.

Дамытушылық: кейіпкердің іс-әрекетіне баға беруге дағдыланады.

Тәрбиелік: еңбектенудің адам өміріне маңызын түсінеді. Өзіндік қорытынды ой түйеді.

Сабақ кезеңі

Педагогтің іс-әрекеті

Оқушының іс-әрекеті

Бағалау

Ресурстар

1.

Қызығушылығын ояту

Мұғалім буындардан сөз құрауға көмектеседі.

Сабақтың тақырыбы мен мақсаты хабарланады.

(Ұ) «Оқу мен жазуға даярлық» әдісі Мұғалімнің көмегімен кестеге сүйеніп, оқушылар өзінің күн тәртібі туралы

әңгімелейді.

Дескрипторы:

өзінің күн тәртібі туралы әңгімелейді.

Кесте

2. Мағынаны тану

Оқушылардың тізбек бойынша, тізбекті үзбей, мәнерлеп, түсініп оқуына қолдау көрсетеді.

(Т) «Түсініп оқы» әдісі

Балалар өлеңді тізбек бойынша оқиды. Оқыған өлең мазмұнын топта талдап, мазмұнын топта баяндайды.

Өлеңнің негізгі ойын анықтайды. Оқылған өлеңнің мазмұнын өз сөзімен баяндап айтады.

Дескрипторы:

өлеңдегі негізгі ойды анықтап, өз сөзімен айтып жеткізеді.

ҚБ:     «Ду       қолшапалақ» әдісі

Оқулық

Мұғалім оқушылардың өлеңде кездескен «щётка»,

«әлден» деген сөздердің

(Ұ) «Сөздік жұмысы» айдары

щётка – тісті тазалайтын құрал

әлден – күш жина

Оқулық, дәптер

мағынасын дұрыс түсінуіне көмектеседі.

Мұғалім оқушылардың жеке жұмыс жасауына ықпал етеді. Сонымен қатар мұғалім сұрақ жауабын тек өлең мазмұнымен ғана емес, өмірмен де байланыстыруына жетелеуі тиіс.

(Т) «Әңгімеле» айдары

Оқушылар өлең мазмұнымен байланысты сұраққа жауап береді.

«Ұйқыны қуу» үшін не істеу керектігін айтады.

–  Таңғы жаттығу жасау керек.

–  Салқын сумен жуыну керек.

–  Әдемі әуен тыңдау керек. т.с.с.

Дескрипторы:

сұраққа жауап береді .

Кері байланыс:

«Ду қолшапалақ» әдісі

Оқулық

Оқушылардың оқылған өлең мазмұнын түсініп, содан түйінді ой қорыта алу біліктілігін арттырады.

Оқушылар өлеңнің неліктен «Таңның тәртібі» деп аталғанын болжайды. Өз болжамын негіздейді.

Мектепке бару үшін қандай дайындық жасайтынын әңгімелейді.

Мысалы:

–        Таңертең    тұрып,    жаттығу жасаймын. Сосын жуынып-шайынамын.

–  Таңғы асты ішіп, ыдысымды жинаймын.

–      Қажетті құрал-жабдықтарымды сөмкеге саламын.

Дескрипторы: тақырып пен негізгі ойдың байланысын көрсетеді.

Оқулық

Дәптермен жұмыс

Мұғалім оқушыларға жұмбақты жаттауға көмектеседі. Бірге хормен қайталату немесе топпен жұмыс жасату керек.

(Ө)

Дәптерге бір жұмбақты жатқа жазады. Шешуін сурет арқылы бейнелейді.

Дескрипторы:

жұмбақты жатқа жазады.

ҚБ: «Отшашу» әдісі

Оқулық, дәптер

Бұл тапсырмада оқушыларға берілген шумақты интерактивті тақтадан ұсынған жөн.

Осы шумақты мәнерлеп оқып, ұйқасты балалар өздері тауып оқығаны дұрыс.

(Ө) «Ізден» айдары

Оқушылар    өлеңнің                      соңғы                шумағындағы ұйқастарды анықтайды.

болды – қолды,

тарау керек – қарау керек

Дескрипторы:

өлеңдегі ұйқасты табады.

Оқулық, интеракти вті тақта

Тыңдалым дағдысына назар аудару керек.

3. Ойтолғаныс

Бұл тапсырмада айтылым дағдысымен жұмыс орындау керек. Себебі өлеңдегі негізгі ойды оқушы өз сөзімен, ойын еркін жеткізіп айтса, тақырыбы ашылады.

Оқушыларға жетекші сұрақ қойып отыруымыз керек.

(Ұ) «Қорытындыла» айдары Оқушылар өлеңнің тақырыбы мен негізгі ойды анықтап, өз ойымен бөліседі.

Мысалы:

–  Тақырыбын сен қалай өзгертер едің?

–  Баланың орнында болсаң, не істер едің?

–  Негізгі ойдан не түйдің?

Дескрипторы: өлеңдегі негізгі ойды анықтайды.

Кері                    байланыс: мұғалімнің, сыныптастарының қолдау сөздері.

Үй тапсырмасы

Мұғалім үй тапсырмасын орындау жолын түсіндіреді.

– Сергек жүру үшін не істеу керек?

Сұраққа жауап жазады.

Жұмыс дәптері

Педагогтің аты-жөні:

Күні:

Сыныбы: 2-сынып

Қатысушылар саны:                   Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:

Тісіңді күте біл

Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты

2.1.2.1* шығарманың мазмұнын дайын жоспар бойынша немесе өз сөзімен мазмұндау, үзіндісін мазмұндау, сахналау

2.2.5.1 мұғалімнің көмегімен көркем шығармадағы оқиғаның басталуын, дамуы мен аяқталуын анықтау

Сабақтың мақсаты:

Білімділік: оқушылар мәтін мазмұнын жоспар бойынша сахналайды. Көркем шығармадағы оқиғаның басталуын, дамуы мен аяқталуын анықтайды. Тақырыпқа сәйкес ескертпе-жаднама жазады.

Дамытушылық: тыңдалым, айтылым дағдылары дамиды. Кейіпкердің рөліне еніп, қойылым қоюға дағдыланады.

Тәрбиелік: оқушылар салауатты өмір салтын ұстанудың маңызын түсінеді. Өзіндік қорытынды ой түйеді.

Сабақ кезеңі

Педагогтің іс-әрекеті

Оқушының іс-әрекеті

Бағалау

Ресурстар

1.

Қызығушылығын ояту

Мұғалім жұмбақтар жасырып, оқушылардың сабаққа қызығушылығын оятуына болады.

Сабақтың тақырыбы мен мақсаты хабарланады.

(Ұ) Оқушылар жұмбақтар шешеді. Отыз екі пышақтың

Ортасында бір ат тұр. (тіс пен тіл)

Отыз екі орағым бар ғажайып,

Әттен, кейін кетеді ғой азайып. (тіс)

Кері байланыс: мұғалімнің мадақтау сөздері.

Берілген сөз тіркестерін пайдаланып, оқушылардың өз ойы мен сезімін айтып жеткізуіне қолдау көрсетеді. Сөйлемдерінің өзара байланысып, мәтін құрап айтуына көмектеседі.

Баланың сүт тісі 6-7 жаста түсіп, тұрақты тістер шығатындығы туралы да айтуға болады.

(Ж) «Оқу мен жазуға даярлық» әдісі Оқушылар оқулықта берілген тіркестерді пайдаланып, тіс туралы әңгіме құрап айтады. Жұптағы екі оқушы бір-бірінің жұмысын тыңдайды.

Мысалы:

– Биыл менің екі тісім түсті. Орнына өткір жаңа тіс шықты.

– Ал кеше менің тісім қақсады. Тіс дәрігері бір тісімді жұлды. Азу тісімді емдеді.

Дескрипторы: оқушылар тірек сөздерді қолданып, мәтін құрайды. Мәтінде өз ойы мен сезімін жеткізеді.

ҚБ: «Ду қолшапалақ» әдісі

Оқулық

2. Мағынаны тану

Оқушылардың тізбек бойынша, тізбекті үзбей, мәнерлеп, түсініп оқуына қолдау көрсетеді.

Мәтіндегі негізгі ойды анықтауына қолдау көрсету үшін мәтін бойынша сұрақтар қоюға болады.

Саралау: Нәтиже: тапсырма біреу, алайда оқушылардан жеке нәтиже күтіледі.

(Т) «Мәнерлеп оқы» әдісі

Балалар Мәдіхат Төрежановтың «Жамалдың өкініші» мәтінін топта тізбек бойынша мәнерлеп оқиды.

Оқыған мәтін мазмұнын топта талдап, топта баяндайды.

Ықтимал сұрақтар:

–  Анасы Жамалды неге жұмсады?

–  Жамал қандай сылтау айтты?

–  Анасы қызының сөзіне неліктен сенді?

–  Жамал қандай қыз?

–  Мәтінді оқи отырып қандай ой түйдің?

Дескрипторы:

мәтінді мәнерлеп оқып, негізгі ойды анықтап, өз сөзімен айтып жеткізеді.

ҚБ:     «Ду            қолшапалақ» әдісі

Оқулық

Мұғалім оқушылардың өлеңде кездескен «қолынан қақпау», «жалған айту» деген сөз тіркесінің мағынасын дұрыс түсінуіне көмектеседі.

(Ұ) «Сөздік жұмысы» айдары

қолынан     қақпау     –                     тыйым                     жасамау, тоқтатпау

жалған айту – өтірік айту

Оқушылар осы сөздерді пайдаланып, сөйлем құрайды.

Оқулық

Мұғалім мәтін кейіпкерінің іс- әрекетін бағалап, өз өмірімен байланыстыра отырып ойын білдіруіне қолдау көрсетеді.

(Т) «Бағала» әдісі

«Жамал неліктен «тісім ауырған жоқ» деп айта алмады?» деген сұраққа жауап беріп, өз өмірімен байланыстырады. Мысалы:

Жамал өтірік айтқанына өкініп, ұялды. Сондықтан ешқашан өтірік айтуға

Дескрипторы: кейіпкердің іс-әрекетін бағалап, өзіндік пікір білдіреді.

ҚБ: «Отшашу» әдісі

Оқулық

болмайды. Мен тек шындықты айтқанды ұнатамын. т.с.с.

Оқушылардың өзара қарым- қатынас дағдысын, диалог құрып әңгімелесе білуін дамыту үшін мәтінді сахналау кезінде сөйлемді түсінікті, толық айтуына көңіл бөледі. Негізгі ойдан ауытқымауын қадағалайды.

Саралау: Рөлдер: бір тапсырманы орындау барысында оқушылар әртүрлі рөлдерді орындайды.

(Т) «Сахналау» әдісі

Оқушылар шағын топтарда мәтін мазмұнына байланысты анасы мен Жамалдың әңгімелесуін сахналайды.

Дескрипторы: оқушылар Жамал мен анасының рөлін сахналайды.

ҚБ: «Отшашу» әдісі

Оқулық

Мұғалім оқушыларды оқиғаның композициялық құрылымын ажырата білуге бағыттайды.

(Т) «Анықта» айдары

Оқушылар топта талқылай отырып, мәтіннің құрылымын анықтайды.

Мәтіннен оқиғаның басталуын, оқиғаның ары қарай дамуын, оқиғаның аяқталуын бөліп көрсетеді. Әр бөліміне ат қояды.

Дескрипторы:

мәтінді бөлімдерге бөліп, құрылымын анықтайды.

Оқулық

Дәптермен жұмыс

Мұғалім оқушылардың сауатты, көркем жазуына көңіл бөледі. Сөйлем соңындағы тыныс белгілеріне мән беруін қадағалайды.

(Ө)

Жұмбақты көшіріп жазып, шешуін табады.

Қатар-қатар тас қойдым, Жирен атты бос қойдым. (тіл)

Дескрипторы:

сауатты, көркем жазады.

Оқулық, жұмыс дәптері

Бұл жұмбақты шешу барысында оқушыларға адамда қанша тіс болатындығы, олардың астыңғы және үстіңгі жаққа бөлініп орналасатындығы туралы ақпарат береді.

Дәптердегі жұмбақтарды оқып, шешуін жазады.

1.  Көреді бәрін өзгенің,

Көре алмайды өздерін. Шешуі: көз

2.  32 мықты,

Қаз-қатар боп шықты. 16-сы асты,

16-сы үсті. Шешуі: тіс

3. Тілден ұшып, құлаққа қонады. Шешуі: сөз

Дескрипторы: жұмбақтың шешімін табады.

Оқулық, жұмыс дәптері

3. Ойтолғаныс

Мұғалім оқушылардың мәтін кейіпкерінің іс- әрекетін

(Ө) «Қорытындыла» айдары

Дескрипторы:

Оқулық

бағалап, өз өмірімен байланыстыра отырып, ойын білдіруіне қолдау көрсетеді.

Оқушылар Жамалдың іс-әрекетіне баға береді, яғни Жамалдың жалқауланып, анасына өтірік айтқан қылығын дұрыс немесе бұрыс деп санайтындығын айтып, себебін түсіндіреді.

кейіпкердің іс-әрекетін бағалап, өзіндік пікір білдіреді.

ҚБ: «Отшашу» әдісі

Үй тапсырмасы

Мұғалім үй тапсырмасын орындау жолын түсіндіреді. Дереккөзбен жұмыс істеу ережелерін қайталатады.

Мәтінді   түсініп    оқып,   мазмұнын               айтуға дайындалу.

Педагогтің аты-жөні:

Күні:

Сыныбы: 2-сынып

Қатысушылар саны:                   Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:

Жақсылықты бағала

Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты

2.2.1.2 шығарманы іштей оқып, ондағы қажетті ақпараттарды белгілеп оқу

2.2.5.1 мұғалімнің көмегімен көркем шығармадағы оқиғаның басталуын, дамуы мен аяқталуын анықтау

Сабақтың мақсаты:

Білімділік: оқушылар мұғалімнің көмегімен мысалдың негізгі ойын, оқиғаның басталуын, дамуын, аяқталуын анықтайды. Мысал бойынша сұрақтарының жауабын шығармадан табады.

Дамытушылық: кейіпкердің сыртқы келбетін сипаттап, мінез-құлқы мен іс-әрекетін бағалай алу дағдылары артады.

Тәрбиелік: қомағайлық сияқты жағымсыз әдеттен аулақ болу керектігін үйренеді.

Сабақ кезеңі

Педагогтің іс-әрекеті

Оқушының іс-әрекеті

Бағалау

Ресурстар

1.

Қызығушылығын ояту

Мұғалім ертегі-мысалдарда кейбір жануарлардың қандай сипатымен танылғаны туралы ойлануға ықпал етеді.

Сабақтың тақырыбы мен мақсаты хабарланады.

(Т) «Оқу мен жазуға даярлық» әдісі

– Ертегілер мен мысалдарда бұл кейіпкерлер қалай сипатталады? Оқушылар топтаса отырып, сұраққа жауап береді. Әр жауапты дәлелдермен негіздейді. Мысалы: Түлкі – айлакер. Ертегілерде ол басқаларды алдап, кез келген қиын сәттен жол тауып, сытылып шығады. т.с.с.

Дескрипторы:

сұраққа жауап беріп, түйінді ойды анықтайды.

Оқулық

2. Мағынаны тану

Оқушылардың мәнерлеп оқуына мүмкіндік тудырып,

(Т) «Кезбе тілші» әдісі

Дескрипторы:

Оқулық

мысалдағы негізгі ойды анықтауына қолдау көрсетеді.

Саралау: Топтастыру: қабілеттері біркелкі оқушыларды бөлек топтарға біріктіру.

Балалар «Қасқыр мен тырна» мысалын мәнерлеп оқиды. Алдын ала бір топқа жинақталған белсенді оқушылар бір-бірден әр топқа «кезбе тілші» түрінде барып, басқа топтардағы оқушылармен сұхбаттасады.

Мәтін мазмұны бойынша сұрақтарға жауап алады. Соңында жинаған мәліметтерін қорытындылап, сынып ұжымына жариялайды.

мысалдағы негізгі ойды анықтап, өз сөзімен айтып жеткізеді.

ҚБ:     «Ду            қолшапалақ» әдісі

Мұғалім оқушылардың өлеңде кездескен «қорқау»,

«өз басың өзіңе олжа» деген сөздердің мағынасын дұрыс түсінуіне көмектеседі.

(Ұ) «Сөздік жұмысы» айдары

қорқау – жыртқыш

өз басың өзіңе олжа – аман қалғаныңа қуан

деген мағынада

Оқулық

Мұғалім оқушыларды кестемен таныстырып, кез келген мәтінде бір оқиға баяндалатындығын түсіндіреді.

Оқиғаның басталуы, дамуы, шиеленісуі және аяқталу сәті болатындығын айтып,

«Қасқыр мен тырна» мысалын талдатады.

(Т) «Анықтама» айдары

Оқушылар кестемен танысып, оқиғаның құрылымы туралы түсінік қалыптастырады. Әрбір әңгімеде бір оқиға баяндалады.

Мәтін құрылымы:

1.  Оқиға қалай басталды?

2.  Оқиға әрі қарай қалай дамыды? Не болды?

3.  Оқиға қалай аяқталды?

Оқушылар мысалдың композициялық құрылымын анықтайды.

Дескрипторы: көркем шығармадағы оқиғаның басталуы, дамуы мен аяқталуы туралы түсінік қалыптастырады.

ҚБ: «Отшашу» әдісі

Оқулық

Оқушыларды мысалдың үзіндісін дұрыс таба білуге бағыттайды.

Оқушыларды кейіпкерлердің әрекеттерін талдауға және оларға баға беруге үйретеді.

(Т) «Ізде» айдары

Ақын қасқырдың қиналған сәтін қалай суреттегенін мысалдан тауып, оқып береді.

...Бір күні сол қомағай Қасекеңнің Көріпті бір сүйекке қақалғанын. Қасекең демі бітіп, қатты сасып, Бұлқынып, бұратылып, жанталасып, Көмекке бір тырнаны шақырыпты...

Дескрипторы: кейіпкердің іс-әрекетін бағалайды.

ҚБ: «Смайл» әдісі

Оқулық

Мұғалім оқушылардың берілген сұраққа ойланып,

(Т)      «Ойлануға           берілген           тапсырма» айдары

Дескрипторы:

Оқулық

өз ойын дәлел келтіре отырып негіздеп айтуына қолдау көрсетеді. Өйткені, себебі, сол себепті деген сөздерді қолдануына бағыт береді.

– Қасқырдың қиындыққа ұшырауының себебі неде?

Оқушылар сұрақ төңірегінде ойланып, өз ойын топ ішінде айтады. Осы ойға қатысты басқа оқушылардың пікірін тыңдайды. Өз ойын дәлелдейді.

мысал бойынша нақтылау сұрақтарының жауабын шығармадан табады.

Дәптермен жұмыс

Мұғалім оқушылардың сауатты, көркем жазуына көңіл бөледі. Кейіпкерді сипаттайтын сөздердің мағынасын түсіндіреді.

(Ө) Басты кейіпкердің сипатын көрсететін сөздерді тауып, көшіріп жазады.

Мысалы:

Қасқыр – қорқау, қомағай, сараң, әділетсіз.

Дескрипторы:

сауатты, көркем жазады.

Оқулық, жұмыс дәптері

Мұғалім оқушылардың ертегі кейіпкерлерін, ертегі атрибуттарын дұрыс анықтай алуы үшін жетелеуші сұрақтар қоюына болады.

Оқушылар дәптерде берілген суреттерді аяқтап салып, бұл қай ертегі екенін айтады. Ертегінің тақырыбын жазады: «Түлкі мен тырна».

Кейіпкерлерін жазады: түлкі мен тырна.

Дескрипторы: кейіпкерлерді сипаттайды;

суреттерді аяқтап салады.

Жұмыс дәптері

3. Ойтолғаныс

Мұғалім оқушыларды оқылған шығарманың түйінді ойын мақал арқылы бере білуге баулиды.

Оқушыларға мақалдың мағынасын өз сөзімен айтқызады.

(Т) «Қорытындыла» айдары

Мақалды    оқып,    қасқыр    мен                    тырнаның қылығына пікірін айтып, олардың

іс-әрекеттеріне баға береді.

Басыңа іс түссе, Жақсы көмек етеді, Жаман күліп кетеді.

Дескрипторы:

мақалды       талдап, пікір айтып, баға береді.

ҚБ: «Ду қолшапалақ» әдісі

Оқулық

Мұғалім оқушылардың мақалда кездескен «басыңа іс түссе» деген сөздің мағынасын дұрыс түсінуіне көмектеседі.

(Ұ) «Сөздік жұмысы» айдары

басына іс түсу – қиыншылыққа ұшырау

Үй тапсырмасы

(Т) Мына сезімдер мысал мазмұнының қай тұсында байқалғанын анықтап, түсіндіреді.

Дескрипторы: мысалдағы оқиғаның басталуын, дамуы мен аяқталу сәттерін сипаттайды.

Мысалдың қай тұсы

Қандай сезім тудырды?

1. Апырым-ай, обал болған екен!

Қасқырдың сүйекке қақалған кезі

Аяныш сезімі

2. Бәрекелді! Жарайсың!

Тырнаның көмекке келген сәті

Ризашылық сезімі

3. Ұят болды-ау!

Қасқырдың                жақсылықты бағаламай,                           дөрекілік

танытқан кезі

Ұялу сезімі

Педагогтің аты-жөні:

Күні:

Сыныбы: 2-сынып

Қатысушылар саны:                   Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:

Денсаулықты сақтай біл

Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты

2.2.1.1 мәтінді дауыстап дұрыс әрі түсініп оқу, рөлге бөліп, мәнерлеп оқу

2.1.2.1* шығарманың мазмұнын дайын жоспар бойынша немесе өз сөзімен мазмұндау, үзіндісін мазмұндау, сахналау

Сабақтың мақсаты:

Білімділік: оқушылар ертегінің негізгі ойын анықтап, мазмұнын мақалмен байланыстырады. Дамытушылық: мақал мағынасын талдап, тақырыппен байланыстыра білу дағдысы артады. Тәрбиелік: салауатты өмір салтын ұстана білуге үйренеді.

Сабақ кезеңі

Педагогтің іс-әрекеті

Оқушының іс-әрекеті

Бағалау

Ресурстар

1.

Қызығушылығын ояту

Дәптермен жұмыс

Мұғалім бұл айдарды

«Дәрігер мен емделуші» ойыны түрінде ұйымдастыруына болады. Жұптағы бір оқушы емделуші болса, екінші оқушы дәрігер рөлінде болады.

Сабақтың тақырыбы мен

(Ө) «Оқу мен жазуға даярлық» әдісі Емделуші рөліндегі оқушы аурудың белгілерін атайды, ал дәрігер рөліндегі оқушы оның қандай ауру екенін анықтайды.

ҚБ:

мұғалімнің қолдау сөздері.

Жұмыс дәптері

Аурудың атауы

Аурудың белгісі

Тісжегі

Тұмау

Тамақ баспасы

мақсаты хабарланады.

Мағынаны тану

Мұғалім оқушылардың

(Т) «Түсініп оқу» әдісі

Дескрипторы:

Оқулық

мәтіннің әр сөйлеміне мән

Гүлбаршын Әзімбаева аударған «Қоян»

мәтін тақырыбына

беріп, түсініп оқуы үшін, топ

ертегісін іштей оқиды.

сүйеніп, мәтіндегі негізгі

ішінде бөлімдерге бөліп, әр

Оқып, шағын топта талдап болған соң

ойды анықтайды.

бөлімді талдап оқуына

мәтіндегі негізгі ойды анықтайды.

ҚБ: «Ду қолшапалақ»

көмектеседі.

Негізгі ой: әрқашан өзіңе сенімді, батыл бол.

әдісі

Мұғалім оқушылардың мәтінде кездескен «дерт»,

«құлақ ассаң», «құп алу» сөздерінің мағынасын дұрыс түсінуіне көмектеседі.

(Ұ) «Сөздік жұмысы» айдары

дерт – ауру

құлақ ассаң – тыңдасаң

құп алу – орындау

Оқушылар осы сөздерді қолданып, сөйлем айтып көреді.

Оқулық

Мұғалім оқушылардың оқылған мәтінді бөлімдерге дұрыс бөлуіне көмектеседі. Үшінші бөлімді дұрыс баяндауға жетелейді.

(Т) «Жоспар бойынша әңгімелеу» әдісі Жоспардың үшінші бөлімі бойынша ертегі мазмұнын әңгімелейді

1)  Қоянның ауырып қалуы

2)  Қоянның ем іздеуі

3)  Үкінің пайдалы кеңесі

Дескрипторы:

үшінші бөлім бойынша ертегі мазмұнын әңгімелейді.

ҚБ: «Отшашу» әдісі

Оқулық

3. Ойтолғаныс

Мұғалім оқушылардың мәтін мазмұнына сәйкес ойын жинақтай алуына ықпал етеді. Айтылым, тыңдалым дағдысының             артуына көмектеседі.

(Т) «Қорытындыла» айдары

Оқушылар қоянның ауруының себебін үкінің       ақыл                  сөзімен                  байланыстыра түсіндіреді, яғни қоянның қорқақтығы, өз күшіне деген сенімінің жоқтығы барлық түйінді мәселесінің бастауы болып тұр. Адам өз күшіне, өз біліміне, өз тәжірибесіне сенімді болған кезде, алға нық қадам баса алатындығын айтады.

Дескрипторы: әңгіменің түйінді ойын анықтап, өмірмен байланыстырады.

Оқулық

Үй тапсырмасы

Мұғалім үй тапсырмасын орындау жолын түсіндіреді.

Ертегі     мазмұнын                рөлге                бөліп                айтуға дайындалу.

оқулық

Күні:

Сыныбы: 2-сынып

Қатысушылар саны:                   Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:

Сабырлы бала

Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты

2.2.6.1 кейіпкердің сыртқы келбетін сипаттау, мінез-құлқы мен іс-әрекетін бағалау

2.2.8.2 мұғалімнің көмегімен көркем шығарма үзіндісін басқа үлгідегі (иллюстрация, мультфильм) нұсқасымен салыстыру

Сабақтың мақсаты:

Білімділік: оқушылар кейіпкердің мінез-құлқын бағалайды. Тірек сөздерді пайдаланып, ойын жеткізеді.

Дамытушылық: оқушылардың кейіпкер іс-әрекетін бағалап, өзіндік пікір білдіре алу дағдысы дамиды.

Тәрбиелік: шыдамдылыққа, сабырлылыққа үйренеді. Жанашырлық, қамқорлық сезімдері артады.

Сабақ кезеңі

Педагогтің іс-әрекеті

Оқушының іс-әрекеті

Бағалау

Ресурстар

1.

Қызығушылығын ояту

Ойқозғау сұрағына оқушылардың белсенді араласуын қадағалайды. Сабақтың тақырыбы мен мақсаты хабарланады.

(Ұ) «Оқу мен жазуға даярлық» әдісі Оқушылар берілген тірек сөздерді пайдалана отырып, өзіне ұнайтын адами қасиеттерді таңдайды. Сол қасиетті жоғары санауының себебін түсіндіреді, өз ойын бүкпесіз, ашық айтады.

Кері байланыс: мұғалімнің қолдау сөздері.

2. Мағынаны тану

QR-код бойынша тыңдалым ұйымдастырылады.

Оқушылардың автор туралы білімін қалыптастырып, тереңдету мақсатында қосымша ақпарат беруіне болады.

(Т) «Қойын дәптер» әдісі

Оқушылар оқулықтан Ыбырай Алтынсарин туралы мәліметтерді оқып, танысады.

Қажетті деректерді жазып алады.

Оқулық QR-код

Мұғалім оқушылардың мәтіннің әр сөйлеміне мән беріп, түсініп оқуы үшін топ ішінде бөлімдерге бөліп, әр бөлімді талдап оқуына көмектеседі.

(Т) «Түсініп оқу» әдісі

Оқушылар Ыбырай Алтынсариннің

«Аурудан аяған күштірек» мәтінін іштей оқиды. Оқып, талдап болған соң, мәтіндегі негізгі ойды анықтайды.

Негізгі ой: жақын адамыңа жанашыр болу – адамның құнды қасиеттерінің бірі.

Дескрипторы:

мәтін тақырыбына сүйеніп, мәтіндегі негізгі ойды анықтайды.

ҚБ: «Ду қолшапалақ» әдісі

Оқулық

Мұғалім оқушылардың мәтінде кездескен

«сынықшы» сөзінің мағынасын дұрыс түсінуіне көмектеседі.

(Ұ) «Сөздік жұмысы» айдары

сынықшы – сынған сүйекті орнына салатын емші

Оқушылар осы               сөзді қолданып, сөйлем айтып көреді.

Оқушылардың айтылым дағдысының артуына көңіл бөледі.

Саралау: Қолдау: бір тапсырма беріледі, алайда оны орындауда балалар мұғалім тарапынан әртүрлі қолдау алады.

(Ж) «Анықта» айдары

Оқушылар мәтін мазмұнына сәйкес салынған суретті мұқият қарап, суретте оқиғаның қай сәті бейнеленгенін анықтайды.

Сурет пен мәтін үзіндісін салыстырады.

Дескрипторы:

сурет пен мәтін үзіндісін салыстырады.

Мұғалім оқушылардың өз ойы мен сезімін ашық, бүкпесіз, еркін айтуына ықпал етеді.

(Т) «Ойыңмен бөліс» айдары

Оқушылар Сейіттің неге шыдамдылық танытқаны туралы өз ойын ортаға салады. Өзінің қиын сәттерде шыдамдылық танытқан кезі болса, сол оқиға туралы баяндайды. Мысалы: «тіс дәрігеріне барған кезде жыламадым» немесе «қараңғы бөлмеге қорықпай кірдім» деуі мүмкін. т.с.с.

Кері байланыс: мұғалімнің қолдау сөздері.

Оқулық

Дәптермен жұмыс

Оқушылардың жоспарды негізге алып, жүйелі баяндау дағдысын арттырады.

(Ө)

Оқушылар мәтіннің мазмұнына сай жоспардың ретін табады.

Дескрипторы:

дайын жоспардың ретін тауып белгілейді.

Оқулық, жұмыс дәптері

Сөздерді мағынасына қарай топтастыра алуына қолдау көрсетеді.

Оқушылар сөздерді мағынасына қарай топтастырып, кестеге түсіріп жазады.

Дескрипторы: сөздерді мағынасына қарай топтастырады.

Жұмыс дәптері

Мұғалім оқушылардың мәтін кейіпкерінің іс-әрекетін бағалап, өз өмірімен байланыстыра отырып ойын білдіруіне қолдау көрсетеді.

(Т) «Бағала» әдісі

«Сейіт қандай бала?» деген сұраққа жауап беріп, Сейіттің іс-әрекетін бағалайды.

Мысалы: Сейіт – өте байқампаз, жанашыр, сабырлы бала. Ол өзі үшін анасының қиналғанын байқады. Анасының жанын жараламас үшін қиындыққа шыдады, қанша ауырса да сабырлылық көрсетті. Осылайша ол анасына жанашырлық танытты.

Дескрипторы: кейіпкердің іс-әрекетін бағалап, өзіндік пікірін білдіреді.

ҚБ: «Отшашу» әдісі

Оқулық

3. Ойтолғаныс

Мұғалім оқушылардың жауабын саралап қабылдайды.

(Ө) «Қорытындыла» айдары

– Жағымды қылықтар мен қасиеттерді балалар кімнен, неден үйренеді?

Оқушылар осы сұрақ төңірегінде ой бөліседі.

Кері байланыс: мұғалімнің қолдау сөздері.

Оқулық

Үй тапсырмасы

Мұғалім үй тапсырмасын орындау жолын түсіндіреді.

Ы. Алтынсариннің «Асыл шөп» әңгімесін хрестоматиядан оқып, сыныптастарына әңгімелеп беруге дайындалу.

Педагогтің аты-жөні:

Күні:

Сыныбы: 2-сынып

Қатысушылар саны:                   Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:

Еңбектің пайдасы

Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты

2.1.5.1 өз ойы мен сезімін тірек сөздерді пайдалана отырып жеткізу

2.1.3.1 шығарманың тақырыбы мен үзіндісіне (бастапқы бөліміне) сүйеніп, оқиғаның соңын болжау

Сабақтың мақсаты:

Білімділік: оқушылар мәтінді түсініп оқып, өз ойы мен сезімін жеткізеді. Өз қиялымен ертегіні аяқтайды.

Дамытушылық: оқушылардың болжам жасай алу, айтылым дағдысы дамиды.

Тәрбиелік: өзара сыйластық, сенімділік қарым-қатынастары артады.

Сабақ кезеңі

Педагогтің іс-әрекеті

Оқушының іс-әрекеті

Бағалау

Ресурстар

1.

Қызығушылығын ояту

Мұғалім оқушылардың қиялына ерік беріп, шығармашылықпен жұмыс жасауына ықпал етеді.

(Ұ) «Оқу мен жазуға даярлық» әдісі Оқушылар еңбек құралдарын атап, оларды не үшін қолданатындығын айтады.

Содан соң әр оқушы бір еңбек құралын таңдап, сол құралдың дыбысын келтіреді. Мысалы: Ара – ыз-ыз-ыз.

Балға – тоқ, тоқ, тоқ т.с.с.

Кері байланыс: мұғалімнің қолдау сөздері.

2. Мағынаны тану

Мұғалім оқушылардың ертегіні түсініп оқуына мүмкіндік береді.

Ертегі мазмұнына сай талдау сұрақтарына жауап алады.

(Т) «Әдебиет лотосы» әдісі

Ұйғыр халқының «Егіздер мен шаруа» ертегісін түсініп, іштей оқып, оқыған шығарма мен кейіпкерлер туралы кесте бойынша әңгімелейді.

Дескрипторы:

оқушылар ертегіні түсініп, мәнерлеп оқиды.

Оқулық

Шығарма атауы

Авторы

Кейіпкері

Сипаты

Қандай жағымды

қасиеттері мен қылықтары ұнайды?

Кейіпкерге ұқсағың келе ме, жоқ па?

Себебін түсіндір.

Мұғалім оқушылардың ертегі мазмұнына сәйкес қарапайым немесе нақтылау сұрақтарын құрастыруына көмектеседі.

(Ж) «Сұрақтар жаңбыры» әдісі Оқушылар «Егіздер мен шаруа» ертегісінің мазмұны бойынша сұрақтар құрап, басқа топтарға береді.

Мысалы:

Дескрипторы: қарапайым және нақтылау сұрақтарын қойып, оның жауабын шығармадан таба алады.

Оқулық

Егіздер кімнің баласы еді?

Олар қандай ауруға шалдықты? Олар емді қайдан іздемек болды? Жолда кімге жолықты?

Олардың аурудан айығуына не себеп болды? Егіздер палауды неліктен сүйсіне жеді?

ҚБ:     «Ду            қолшапалақ» әдісі

Дәптермен жұмыс

Мұғалім оқушылардың қиялына ерік беріп, өз нұсқасын ұсынуына көмектеседі.

Бірін-бірі тыңдап, топта ынтымақтастықпен жұмыс істей білуге бағыттайды.

(Т) Шығармашылық жұмыс

Оқушылар ертегінің соңын болжап, өзінше жалғастырып жазады. Ертегі кейіпкері ретінде өзін қосуына да болады.

Дескрипторы: ертегінің соңын болжап, жалғастырып жазады.

ҚБ: «Ду қолшапалақ» әдісі

Оқулық, дәптер

Дәптермен жұмыс

Тұжырымдар кестесін толтыру барысында оқушылардың мәтінді түсіну деңгейі анықталады.

Мұғалім толық түсінбеген оқушыға қолдау танытады.

Оқушылар дәптердегі тақырып бойынша берілген тұжырымдар кестесін толтырады.

Дескрипторы: тұжырымдар кестесін толтырып жазады.

Жұмыс дәптері

3. Ойтолғаныс

Оқушылардың ертегінің түйінді ойын анықтап, оны

«денсаулық», «еңбек» сөздерімен байланыстыра айтуына ықпал етеді.

(Ө) «Қорытындыла» айдары

Оқушылар ертегінің түйінді ойын анықтайды. Мысалы: негізгі ойды нақыл түрінде беруге болады.

Еңбек – денсаулық кепілі.

Дескрипторы:

мәтін мазмұнына сүйеніп, мәтіндегі негізгі ойды анықтайды.

ҚБ: «Ду қолшапалақ» әдісі

Оқулық

Үй тапсырмасы

Мұғалім үй тапсырмасын орындау жолын түсіндіреді.

Бос уақытында қандай пайдалы еңбекпен шұғылданатыны туралы әңгімелеу.

Педагогтің аты-жөні:

Күні:

Сыныбы: 2-сынып

Қатысушылар саны:                   Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:

Зиянды әдеттен сақтан

Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты

2.1.5.1 өз ойы мен сезімін тірек сөздерді пайдалана отырып жеткізу

2.2.4.1 мақал-мәтел, жұмбақ, ертегі, тұрмыс-салт жырлары, әңгіме, өлеңнің жанрлық ерекшеліктерін анықтау

Сабақтың мақсаты:

Білімділік: оқушылар ертегіні түсініп оқиды. Тірек сөздерді пайдаланып, ойын жеткізеді. Ертегінің түрін, тұжырымдардың ақиқат немесе жалған екендігін анықтайды.

Дамытушылық: оқушылардың ертегінің түйінді ойын өз өмірімен байланыстырып баяндай алу дағдысы артады.

Тәрбиелік: зиянды әдеттерге бой алдырмаудың маңызын ұғады.

Сабақ кезеңі

Педагогтің іс-әрекеті

Оқушының іс-әрекеті

Бағалау

Ресурстар

1.

Қызығушылығ ын ояту

Мұғалім сабақ басында

«Ертегілер» әнін тыңдатып, білетіндерін еске түсіріп, қайталатуына болады.

Сабақтың тақырыбы мен

мақсаты хабарланады.

(Ұ)

Оқушылар Әйкерім Қалаубаеваның орындауындағы «Ертегілер» әнін тыңдап, ертегілер туралы білетінін ортаға салады. Ертегінің түрлерін еске түсіреді.

Кері байланыс: мұғалімнің қолдау сөздері.

https://ww w.youtube. com/watch

?v=IXLqH

kAd0Wk

Мұғалім алдымен адам бойында кездесетін жаман әдеттер туралы әңгімелеседі. Қандай әдеттерді жаман әдетке жатқызуға болатындығын ұжымда талдайды.

Зиянды әдеттердің тізімін жасап, оны болдырмау жолдарын ұсынуына қолдау көрсетеді.

(Т) «Оқу мен жазуға даярлық» әдісі Оқушылар адам бойындағы нашар әдеттер туралы ережені толықтырып айтады.

Бұл әдеттер неліктен зиянды екенін түсіндіреді.

Тырнағыңды тістеме! Көзіңді қолыңмен уқалама!

Есінегенде аузыңды қатты ашпа! Саусағыңды сорма!

Мұрныңды шұқыма! т.с.с.

Дескрипторы:

өз ойын тірек сөздерді пайдалана отырып жеткізеді.

ҚБ: «Ду қолшапалақ» әдісі

Оқулық

2. Мағынаны тану

Мұғалім оқушылардың мәтінді оқып, қажетті ақпаратты анықтай алуына қолдау көрсетеді.

Оқылым алдында төмендегідей тапсырмалар беруге болады.

–  Ханшайымның қандай жаман әдеті бар еді?

–  Хан қызына қандай ескерту жасады?

(Т) «Белгілеп оқу» әдісі

Әсел Әділбекованың «Жаман әдеттің әлегі» ертегісін мұғалімнің көмегімен іштей оқиды. Оқылым алдында берілген тапсырмалар бойынша ақпаратты белгілеп алады.

Дескрипторы: шығарманы іштей оқып, ондағы қажетті ақпараттарға белгі қояды.

ҚБ:     «Ду          қолшапалақ» әдісі

Оқулық

– Ханшайым қандай қиын жағдайға тап болды?

Мұғалім оқушылардың мәтінде кездескен «инабатты», «оғаш дағды» деген сөздердің мағынасын дұрыс түсінуіне көмектеседі.

(Ұ) «Сөздік жұмысы» айдары инабатты – әдепті, ізетті, ибалы оғаш дағды – дөрекі, жағымсыз әдет

Оқушылар осы сөздерді қолданып, сөйлем айтып көреді.

Оқулық

Мұғалім оқушылардың берілген сұрақтарға ойланып, өз ойын дәлелдер келтіре отырып негіздеп айтуына қолдау көрсетеді. Өйткені, себебі, сол себепті деген сөздерді қолдануына бағыт береді.

(Т) «Ойлануға берілген тапсырма» айдары

–  Әкесі тырнақ кеміруді неліктен «ең жаман әдет» дейді?

–  Ханшайым неге өкінді?

Оқушылар осы сұрақтар төңірегінде ойланып, өз ойын топ ішінде айтады. Осы ойға қатысты басқа оқушылардың пікірін тыңдайды. Өз ойын дәлелдейді.

Дескрипторы:

ертегінің түйінді ойын өз өмірімен байланыстырып баяндайды.

Оқулық

Мұғалім ертегі түрлерін қайталатқызып, оларды анықтауға қолдау көрсетеді.

(Ж) «Анықта» айдары

«Зиянды әдеттің әлегі» ертегінің қай түріне жататындығын анықтайды.

·         Шыншыл ертегі

·         Жануарлар туралы ертегі

·         Қиял-ғажайып ертегісі

Дескрипторы: ертегінің түрін анықтап, дәлелдейді.

ҚБ: «Отшашу» әдісі

Оқулық

Дәптермен жұмыс

Оқушылардың ертегі мазмұнын еске түсіріп, әр сөйлемнің ақиқат немесе жалған екендігін анықтауына қолдау көрсетеді.

Сауатты жазуын қадағалайды.

(Ө) Төмендегі тұжырымдардың ақиқат немесе жалған екендігін анықтайды.

·         Патшаның екі қызы болыпты. (жоқ)

·         Ханшайым тырнақ кеміруді қоя алмағанына өкінеді. (иә)

·         Ханшайым айнадан өзінің мысық болып кеткенін көреді. (жоқ)

Дескрипторы: тұжырымдардың ақиқат немесе жалған екендігін анықтап, жазады.

Оқулық, дәптер

3. Ойтолғаныс

Мұғалім оқушылардың сұраққа байланысты ойын толық айтуына қолдау көрсетеді.

(Ө) «Қорытындыла» айдары

Оқушылар тақырыпты қорытындылап,

«Ертегі кейіпкерінің зиянды әдеті туралы не айтар едің?» деген сұраққа жауап іздейді.

Дескрипторы: сұраққа жауап береді. ҚБ: «Ду қолшапалақ» әдісі

Оқулық

Үй тапсырмасы

Мұғалім үй тапсырмасын орындау жолын түсіндіреді.

Ертегінің                        кейіпкерін                     қиындықтан құтқарудың жолын іздеу.

Педагогтің аты-жөні:

Күні:

Сыныбы: 2-сынып

Қатысушылар саны:                   Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:

Зиянды әдеттің әлегі

Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты

2.1.3.1 шығарманың тақырыбы мен үзіндісіне (бастапқы бөліміне) сүйеніп, оқиғаның соңын болжау

2.2.6.1 кейіпкердің сыртқы келбетін сипаттау, мінез-құлқы мен іс-әрекетін бағалау

Сабақтың мақсаты:

Білімділік: оқушылар ертегінің жалғасын түсініп оқиды, ұнамды, ұнамсыз әрекеттерді ажыратады. Өз ойын дәлелдермен негіздеп жеткізеді. Оқиғаның соңын болжап, ертегінің жалғасын құрап айтады.

Дамытушылық: оқушылардың оқиға ретін сақтап, байланыстырып мазмұндай алу дағдысы артады.

Тәрбиелік: зиянды әдеттерден аулақ болуды үйренеді.

Сабақ кезеңі

Педагогтің іс-әрекеті

Оқушының іс-әрекеті

Бағалау

Ресурстар

1.

Қызығушылығын ояту

Мұғалім сабақты өткен сабақта оқыған ертегінің жалғасын болжауға арналған тапсырма беруден бастауына болады.

Сабақтың тақырыбы мен

мақсаты хабарланады.

(Ұ) «Оқу мен жазуға даярлық» әдісі

Әр шағын топтағы оқушылар ертегінің ары қарай қалай жалғасып, оқиғаның қалай өрбитінін болжайды.

– Тышқан қыз қайтадан адам қалпына келуі үшін не істейді?

Оқушылар сұраққа жауап береді.

Дескрипторы:

оқиғаның соңын болжап, ертегінің жалғасын құрап айтады.

2. Мағынаны тану

Мұғалім оқушылардың мәтінді бөлімдерге бөліп, қажетті ақпараттарды белгілеп оқуына қолдау көрсетеді. Соңынан оның мазмұнын сурет, сызба түрінде беруді ұсынады.

(Т) «Баяндама» әдісі

Әсел Әділбекованың «Зиянды әдеттің әлегі» ертегісін мұғалімнің көмегімен бөлімдерге бөліп, қажетті ақпараттарды белгілеп оқиды. Мәтін мазмұнын сурет, сызба түрінде қағазға түсіреді. Әр оқушы оң жағындағы көршісіне береді. Енді әрқайсысы өз көршісінің суретін не сызбасын қолдана отырып, осы мәтін бойынша баяндайды.

Баяндама мазмұнын неғұрлым кең ашып, оны қорғап, ең жақсы өрнекті ұсынған оқушы жеңімпаз болады.

Дескрипторы:

мәтінді бөлімдерге бөліп, түсініп оқиды.

Оқулық

Мұғалім тапсырманы дұрыс орындау үшін оқушылардың мәтін мазмұнын толық білуіне және өмірде болмайтын оқиғаларға ерекше назар аударуына көңіл бөледі.

(Т) «Ізден» айдары

Оқушылар ертегідегі қиял-ғажайып оқиғаларды анықтап, оны неліктен қиял- ғажайып дейтінімізді дәлелдейді.

Дескрипторы:

өз ойын дәлелдермен негіздеп жеткізеді.

ҚБ: «Смайл» әдісі

Оқулық

Қиял-ғажайып оқиға

Дәлелі

Ханшайымның

тышқанға айналып кетуі

Өмірде адам басқа нәрсеге айналмайды.

Мұғалім әрбір оқушының ойын айтуына, неліктен солай ойлайтындығын жеткізуіне қолдау көрсетеді.

(Т) «Бағала» айдары

Оқушылар «Ертегі қалай аяқталды? Саған ұнады ма?» деген сұраққа жауап беріп, өз ойымен бөліседі.

Дескрипторы:

өз ойын айтып, себебін түсіндіреді.

ҚБ: «Ду қолшапалақ» әдісі

Оқулық

Мұғалім оқушылардың мәтін кейіпкерінің іс-әрекетін бағалап, өз өмірімен байланыстыра отырып, ойын білдіруіне қолдау көрсетеді.

(Т) Ертегідегі ұнамды кейіпкерлерді атап, олардың мінез-құлқы мен іс-әрекетіне баға береді.

Дескрипторы: кейіпкердің іс-әрекетін бағалап, өзіндік пікірін білдіреді.

ҚБ: «Отшашу» әдісі

Оқулық

Кейіпкер

Іс-әрекетін бағалау

Патша

Қарлығаш

Сиқыршы

Дәптермен жұмыс

Мұғалім оқушылардың сауатты, көркем жазуына көңіл бөледі. Сөйлем соңындағы тыныс белгілеріне мән беруін қадағалайды.

(Ө) Оқушылар оқулықтағы мақалды көшіріп жазады.

Үйрен жақсы әдептен, Жирен жаман әдеттен.

Дескрипторы:

сауатты, көркем жазады.

Оқулық, жұмыс дәптері

3. Ойтолғаныс

Мұғалім оқушыларды оқылған материал бойынша қорытынды шығарып, өз бойындағы кемшіліктерді анықтай білуге жетелейді.

(Ө) «Қорытындыла» айдары

«Өзіңнің бойыңдағы қандай зиянды әдеттен арылғың келеді?»

Оқушылар    осы    тақырыпқа    шағын эссе жазады.

Дескрипторы: оқушылар қорытынды ой айтады.

ҚБ: «Отшашу» әдісі

Оқулық

Үй тапсырмасы

Мұғалім үй тапсырмасын орындау жолын түсіндіреді.

Ертегі мазмұны бойынша тышқан қыздың жолын сызбамен бейнелейді.

Жұмыс дәптері

Педагогтің аты-жөні:

Күні:

Сыныбы: 2-сынып

Қатысушылар саны:                   Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:

Дәруменнің пайдасы

Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты

2.2.1.1 мәтінді дауыстап дұрыс әрі түсініп оқу, рөлге бөліп, мәнерлеп оқу

2.2.7.1 мұғалімнің көмегімен шығармадағы көркемдегіш құралдарды (теңеу, кейіптеу) табу

Сабақтың мақсаты:

Білімділік: оқушылар өлеңді рөлге бөліп оқып, кейіптеу кейіпкерлерін атайды, өлеңдегі көркемдегіш құралдарды табады. Тақырып бойынша ой қорытып, шағын мәтін құрап айтады.

Дамытушылық: шығармашылық қабілеттері дамиды.

Тәрбиелік: еңбектің маңыздылығын түсініп, салауатты өмір салтын ұстану қажеттігін ұғады.

Сабақ кезеңі

Педагогтің іс-әрекеті

Оқушының іс-әрекеті

Бағалау

Ресурстар

1.

Қызығушылығын ояту

Сабақтың тақырыбы мен мақсаты хабарланады.

(Ұ) «Оқу мен жазуға даярлық» әдісі Оқушылар көгөністер мен жемістердің денсаулыққа пайдасы туралы не білетінін

айтады.

Кері байланыс: мұғалімнің қолдау, мадақтау сөздері.

2. Мағынаны тану

Мұғалім оқушылардың өлеңді рөлге бөліп оқуларына қолдау көрсетеді. Айтыс мазмұны бойынша оқушыларға өз пікірін айтуға микрофон немесе соған ұқсас бір зат беріледі.

Саралау: Рөлдер: бір тапсырманы орындау барысында оқушылар әртүрлі рөлдерді орындайды.

(Т) «Микрофон» әдісі

Жадыра Жұмакүлбайдың «Көгөністер мен жемістер айтысы» өлеңін сәбіз, қарбыз, қызылша, пияз, алма, бағбан рөліне еніп, түсініп, мәнерлеп оқиды.

Қолына микрофонды алған оқушы талқылауға ұсынылған мәселе бойынша нақты және қысқаша түрде өз ойын айтады, қорытынды жасайды.

Дескрипторы:

өлеңді мәнерлеп, рөлге бөліп оқиды;

айтыс тақырыбына сай қорытынды ой айтады.

Оқулық

Мұғалім оқушылардың мәтінде кездескен «темірдің көзі – дәрумін» деген сөз тіркесінің мағынасын дұрыс түсінуіне көмектеседі.

(Ұ) «Сөздік жұмысы» айдары

темірдің көзі дәрумін – алманың құрамында темір минералы бар деген мағынада Оқушылар осы сөзді қолданып, сөйлем айтып көреді.

Оқулық

Мұғалім шығармадағы көркемдегіш құрал – кейіптеу

(Т) «Анықта» айдары

Дескрипторы:

Оқулық

кейіпкерлерін анықтауға көмектеседі.

«Кейіптеу – табиғат құбылыстарын тірі адам кейпінде немесе жансызды жанды түрде суреттеу тәсілі».

Оқушылар топта талқылай отырып, өлеңдегі кейіптеу кейіпкерлерін атайды.

Кейіптеу кейіпкерлері:

1) сәбіз, 2) қарбыз, 3) қызылша,

4) пияз, 5) алма

өлеңдегі кейіптеу кейіпкерлерін анықтайды.

ҚБ: «Смайл» әдісі

Дәптермен жұмыс

Кестеге көгөніс пен жемістердің пайдасы туралы жазады.

1.  Адам ағзасына күш-қуат, нәр береді.

2.  Адамның терісіне балғындық сыйлайды.

3.  Ағзаны дәрумендермен қамтамасыз етеді.

Дескрипторы:

кестені толтырады.

Жұмыс дәптері

Мұғалім оқушылардың жұмбақ шешу кезінде жұмбақтың әрбір сөзіне мән беру керектігін ескертеді.

Жұмбақты шеш. Оның суретін сал.

Бұл не деген көп киім, Жетпіс қабат көк киім. Жаңбыр одан өтпейді, Қабат-қабат тоны бар,

Түймелеуге жетпейді. (Орамжапырақ)

Дескрипторы: жұмбақты шешіп, суретін салады.

Жұмыс дәптері

Оқушылардың ақпаратты талдап, түсініп оқуына көмектеседі. Көгөніс пен жемістер туралы қосымша мәлімет беруіне болады.

(Т) «Білгенің жөн»

«Жылдың кез келген уақытында адам ағзасына дәрумен қажет. Дәруменді жеміс- жидек пен көгөністен аламыз».

Таныстыр ылым

3. Ойтолғаныс

Мұғалім оқушылардың көгөніс түрлері, олардың құрамындағы дәрумендер, адам ағзасына пайдасы, маңызы туралы айтуына ықпал етеді.

(Ө)                  «Қорытындыла»                   айдары Оқушылар суретті мұқият қарап, көгөністер мен жемістердің пайдасы туралы ойын қорытып, шағын мәтін құрап айтады.

Дескрипторы: тақырып бойынша ой қорытып, шағын мәтін құрап айтады.

ҚБ: «Отшашу» әдісі

Оқулық

Үй тапсырмасы

Мұғалім үй тапсырмасын орындау жолын түсіндіреді.

Суреттегілердің    бірінің                                пайдасы                                туралы ақпаратты сурет немесе сызба түрінде ұсыну.

Педагогтің аты-жөні:

Күні:

Сыныбы: 2-сынып