Сыныптан тыс шара "Туберкулез"

Тақырып:Туберкулез Мақсаты:  туберкулез туралы дерек бере отырып оқушылардың өз денсаулығына,  қоршаған адамдардың денсаулығына жауапкершілігін арттыру Барысы: І.Ұйымдастыру кезеңі: Әнұран орындалады. ІІ. Тәрбие сағаттың тақырыбын анықтау үшін ребус шешу. Ребус        Туберкулез сөзі шығады. ­Туберкулез дегеніміз не? ­Бұл қандай ауру? ІІІ.Медбибіні түсіндірмесі:Туберкулез ауруы туралы мәлімет беру. Туберкулез өкпе қабынатын ауыр жұқпалы ауру. Ежелгі ғалымдар мен  ойшылдарының жазбаларында туберкулез « көкжөтел – чахотха » ретінде айтылады.  Туберкулез қоздырғышын неміс ғалымы Р.Кох ашқан. Сондықтан бұл бактерияларды  Кох таяқшалары деп атайды. Олар әр түрлі мүшелерді зақымдайды: өкпе, сүйек,  буын, бүйрек т.б. зақымдайды. Туберкулез таяқшалары сыртқы ортаға едәуір төзімді  болады­ластықта, қақырықта, күнделікті пайдаланылатын нәрселерде, қоршаған  ортада көп уақытқа дейін сақталады (топырақта, суда, кітапта). Туберкулез – аса  қауіпті дерт. Ауру белгілері көпке дейін білінбейді. Алғашында аздаған құрғақ жөтел пайда болып, кейін күшейеді, тамаққа тәбеті тартпайды, ұйықтағанда терлеп, кешке  қарай дене қызуы көтеріледі, тез шаршайды. Содан кейін жөтел, қан аралас қақырық  пайда болады. Осы белгілер біліне салысымен, неғұрлым ертерек дәрігер­ фтизиаторға қаралу керек. Туберкулез таяқшалары сыртқы ортаға едәуір төзімді  болады, топырақта 2 апта, кітап беттерінде 3 ай, суда 5 айға дейін сақтала алады. Туберкулез таяқшаларын ұзақ уақыт қайнату, тура түскен күн сәулесі, хлорамин  және хлорлы әк өлтіреді.  Негізгі инфекция көзі ауру адам.Кейде ауру үй жануарларынан жұғады. Олардың  ішінде ірі қара, тауық, күркетауықтар туберкулезбен ауыруы мүмкін. Аурудың таралу жолдары: Ауа­тамшы арқылы таралу­ түкірік тамшылары арқылы сөйлегенде, түшкіргенде,  жөтелгенде; Ауа­ шаң арқылы; Азық­түлік арқылы( ауру малдың сүті, қаймағы, ірімшігі, майы) Қарым­қатынас арқылы (негізінен қасапшылар, смауыншылар, оларға ауру  қоздырғышы терідегі жарақат арқылы енеді); Аяғы ауру анадан шаранаға (өте сирек кездеседі) Негізінен туберкулез өкпені зақымдайды, бірақ өкпеден басқа да мүшелерді­  буындарды, сүйекті, теріні, бүйректі, лимфа түйіндерін зақымдауы мүмкін. Туберкулездің белгілері: Жөтелге қарсы дәрілермен емделмейтін 3 аптадан аса жөтелу; Кеуде тұсының ауыруы; Кейде қан аралас іріңді қақырықтың түсуі; Қосалқа белгілер: әлсіздік; тәбеттің төмендеуі; арықтау; дене қызуының көтерілуі; тершеңдік, әсіресе түнде. Туберкулез­ өте қауіпті ауру. Дұрыс емделмеген жағдайда адам 1 жылдың ішінде  шетінеп кетеді. Ауру адамды емдеу алты айға, кейде 9 айға созылады.Туберкулез  таяқшалары өте өміршең болғандықтан емдеу курсын толық өту керек. Тіпті дәрі  қабылдаған  алғашқы аптадан кейін ауру өзін жақсы сезініп, емдеуді ары қарай  жалғастырмайтын болса,  ауру қайта айналып келеді, онда оны жеңу оңай болмайды. ІҮ. «Туберкулез ауруының алдын –алу» видеоролик тамашалау Ү.Диктант алу:шағын  Туберкулез өкпе қабынатын ауыр жұқпалы ауру. Туберкулез таяқшалары сыртқы  ортаға едәуір төзімді болады. Ауру белгілері көпке дейін білінбейді. Алғашында  аздаған құрғақ жөтел пайда болып, кейін күшейеді, тамаққа тәбеті тартпайды,  ұйықтағанда терлеп, кешке қарай дене қызуы көтеріледі, тез шаршайды. Ү.Қорытынды Ал, енді жаңадан білген ақпараттарыңмен бөлісіңдер. Ой қорыту барысында  интерактивті тақта арқылы туберкулезбен зақымданған мүшелер суреті көрсетіледі «Малайсары жалпы орта білім беретін мектеп» мемлекеттік мекемесі Тақырып: Сынып:2 «а» Сынып жетекші:Жаксымбетова Ж.М. 2016­2017 оқу жылы