Тема: Числительнияр тикрардай ва умумиламишдай тарс.

Тема:  Числительнияр тикрардай ва умумиламишдай тарс.

Метлеб: Числительнидикай къачур чирвилер ахтармишун ва аялрин чIал              гегьеншарун.

Тадаракар: Интерактивный доска, карточкаяр.

Тарсунин финиф

Классда къайда.

Тарсунин тема лугьуда

Муаллимдин сифте гаф

1.МискIалар

МискIалриз жавабар це  (отгадайте загадки)

Имуча-муча: са чубанди агъзур хеб хуьзва

пуд  стхади кIватIзава, са стхади пучзава.

2.Числительнияр гзафвилин кьадарда эцигна, кхьихь.(Гьар са командадай 1 кас экъеч1на, интерактивный  доскадал

числительнияр дибдин падежриз дегишарда.)

        Вад-                                                         Виш-

        Ирид-                                                     Агъзур-

Нетиж кьун:числительнийрин гзафвилин кьадар кьве саягъда  арадиз къведа:

1)     Существительнияр хьиз, - ар, -ер эхирар акал хьана,

2)     Прилагательнийрихъ акал жедай    – бур эхирдин куьмекдалди, эгер числительнийри жуьт-жуьт жедай затIар къалурзаватIа.

 3.Числительнияр: кьуд-кьуд, 1/5 дибдин падежриз дегишарна, кхьихь.

Нетижа кьун:паюнин ва дробдин числительнийрин анжах кьвед лагьай пай дегиш жеда (дробдин числительнийрин  –  анжах числителда авай пай)

  4.Абдуселим Исмаилован «Къафкъаздикай агъзур хиял» поэмадай чIук дикъетдивди кIела, анай числительнияр кхьихь, абурун кхьиниз баянар це. (Внимательно прочтите отрывок из поэмы, выпишите числительные, поясните их правописание).

Квез рухвайрикай пай ава викIегь.

Куьн хазина я серес рушарин.

Дерин тарихар хьанватIани дегь,

Безетмишнава куь цав къашари.

Эминни Саид, Сулейман, Саяд,

Мегьамед, Гьасан  – гьарма сад са гъед.

ГьажиДавудар – гьар несилдик сад,

Гьар са хизанда хаз ферли велед

Сад хьана устIар, муькуьд къизмиш чад,

Чи лигимвилин замин я куьн кьвед.

Дуьз жавабар:

(сад, са гъед, са хзанда, сад хьана, кьвед)

Нетижа кьун: Сад ва кьвед числительнияр  чеб кьадар къалурзавай существительнийрилай вилик ишлемишнавайла, эхирда д авачиз кхьида.

  5. Мисалар кIела, урус чIалаз таржума ая.

1) Виш манатдилай са дуст хъсан я.           3) Са гъиле кьве къарпуз кьаз жедач.

2) КIеви касдай кьвед акъатда.                   4) Итимдин гаф сад  жеда.

Пословицы переведите на русский язык, найдите соответствия.

  6. Вилериз зарядка

Яру шарик къекъвезвайвал, вилерин гьерекатар кьиле твах.

(Зарядка для глаз по схеме универсальных символов)

  7. Карточкайрай кIвалах   (Работа в группах)

Перепишите, подчеркните числительные. Определите, каким членом предложения является числительное

                                             Карточка А

         1 лагьай команда                                                     2 лагьай команда

Са гьафтеда ирид югъ ава.                             Муьжуьд лагьай март Вири

Йис цIикьвед вацракай ибарат я.                Дуьньядин дишегьлийрин югъ я.

Зи стхади вад лагьай курсуна кIелзава.     Са сят пудкъад декьикьа я.

Къе югъ кьуд декьикьадин яргъи хьанва.

                                                Карточка  В

Замените числа словами. Подберите к числительным существительные

                      1-                                                                        2-

                      22-                                                                      21-

                      60-                                                                     80-

                      16-                                                                     17-

Нетижа кьун: 1) существительнидихъ ва я причастидихъ галаз санал ишлемишнавай числительниди предложенида са члендин везифа кьиле тухуда.

2)     Предложенида числительниди жуьреба- жуьре членрин везифаяр кьиле тухуда: подлежащидин, дополненидин, сказуемидин, определенидин, обстоятельстводин.

8. Арифдаррин конкурс  (Конкурс знатоков)

 2 командадин капитанри иштиракда(выполняется на интерактивной доске).

«ГъалатI, заз вун аквазва»    («Ошибка, я тебя вижу»!)

Гъалат Iкваз кхьенвай числительнияр жагъурна, дуьз кхьихь, баянар це. (Найдите числительное, написанное с ошибкой и объясните правописание)

                1 лагьай команда                                                      2  лагьай команда

Рушар ва гадаяр жергейра                                       Чи классда цIивад руш ава.

кьвед-кьвед акъвазна физва.                                  Чи дидедиз кьудкъад верч ава.

ЧIехи бубадин пудкъадни кьуд йис жезва.          Пуд кьуда… зарб авурла,

Вахан цIеирид йис я.                                                   цIикьвед жеда.

Нетижа кьун. ЦIусад, цIукьуд, цIувад, цIуругуд  цI- дилай кьулухъ  у аваз кхьида; сад ва кьвед числительнийрикай паюнинбур жедайла, сад лагьай паюнин эхирда д кхьидач;  къад числительное ва гьадакай жезвай сложный числительнияр пудкъад, кьудкъад – ни акал хьайила, эхирда д – дин чкадал н аваз (кьве нн санал) кхьида.

9.  Са гафуналди лагь (Скажи одним словом)

Йикъан сятдин цIикьвед –

Ирид югъ –

ЦIикьвед варз –

Йифен сятдин цIикьвед –

Къанни цIуд югъ –

10. Тарсунин нетижа  кьун

11. Рефлексия.

 12. КIвализ кIвалах: числительнияр кваз жувакай куьруь гьикая туькIуьра.

МБОУ «СОШ№27»

Открытый урок в 6 классе на тему:

«Повторительно - обобщающий  урок по числительным».

Провела :

Учитель лезгинского языка

Таибова Л.С

Махачкала 2018г.