To‘g‘ri chiziq kesmasini berilgan nisbatda bo‘lish

To‘g‘ri chiziq kesmasini berilgan nisbatda bo‘lish

Charosxon Shakirova Turgunovna

Parallel proyeksiyalashning xossasiga asosan biror nuqta fazodagi to‘g‘ri chiziq kesmasini qanday nisbatda bo‘lsa, uning bir nomli proyeksiyalari to‘g‘ri chiziq kesmasining proyeksiyalarini ham shunday nisbatlarga bo‘ladi.

58-rasmda berilgan chizmaga asosan C nuqta AB kesmani AC:CB nisbatda bo‘lgan deb qabul qilinsin. Yuqoridagi xossaga binoan, C nuqtani proyeksiyalari AB kesmaning proyeksiyalarini xuddi shunday nisbatlarda bo‘ladi, ya’ni AC:CB=A′C′:C′B′=A"C":C"B".

To‘g‘ri chiziqqa tegishli nuqtaning bunday xususiyatidan foydalanib, har qanday to‘g‘ri chiziq kesmasini ixtiyoriy nisbatda proporsional bo‘laklarga bo‘lish mumkin. Masalan 59-rasmda berilgan AB(A′B′, A″B″) to‘g‘ri chiziq kesmasini teng 5 bo‘lakka bo‘lish uchun kesmaning ixtiyoriy, masalan, gorizontal proyeksiyasining A′ uchidan ixtiyoriy burchakda yordamchi a to‘g‘ri chiziq o‘tkaziladi. Bu to‘g‘ri chiziqqa ixtiyoriy o‘lchamli teng kesmalar besh marta qo‘yib chiqiladi. So‘ngra 5 va B′ nuqtalarni o‘zaro tutashtirilib, 4, 3, 2 va 1 nuqtalardan 5B′ chiziqqa parallel chiziqlar o‘tkaziladi.

                                             a)                                   b)

                        58-rasm                                                    59-rasm                      

Natijada, A′B′ kesma 5 ta teng bo‘lakka bo‘linadi. To‘g‘ri chiziq kesmasining gorizontal A′B′ proyeksiyasidagi bu nuqtalardan foydalanib kesmaning A″B″ frontal proyeksiyasini proyeksion bog‘lanish chiziqlari yordamida teng 5 bo‘lakka bo‘lish qiyin emas. Chizmadagi C nuqta AB to‘g‘ri chiziq kesmasini AC:CB=3:2 nisbatda bo‘ladi.[1]

Скачано с www.znanio.ru