Урок лезгинского языка
по теме:
«Существительное как часть речи »
5 класс
Урок по лезгинскому языку
Тема: Существительнияр умумиламишдай
тарс- викторина.
Метлеб: Существительнидикай аялриз
авай чирвилер ахтармишун; савадлувал
артухарун; чIал гегьеншарун.
Тадаракар: Интерактивный доска;
карточкаяр, кроссворд.
Тарсунин финиф.
Классда къайда.
Тарсунин тема лугьуда.
Муаллимдин сифте гаф.
I. Къугъун «Ни гзаф?» (класс)
/«Кто больше ?»/
Муаллимди СА дувулдин гаф лугьуда, аялри жезмай кьван гзаф мукьва гафар арадал гъун лазим я. Мукьва гаф туькIуьрай гьар садавай, муаллимди хабар кьада. Эхиримжи гаф лагьайдаз доскадал экъечIун теклифда ва адав гафуна дувул чара ийиз тада.
Акьул.
II. «Суффикс алава хъия» (2 команда)
/«Добавь суффикс»/
Доскадал 2 столбикда гафар кхьенва.
Далдам- Зуьрне-
чIагъан- туьквен-
салар- чекме-
нехир- дерзи-
зегьмет- фургъун-
тапар- там-
Аялри ганвай гафарихъ ахьтин суффиксар гилигна кIанда хьи, арадал атай гафар инсандин пешедиз, кIвалахдиз килигна гудай тIварар жен. Командайрин членри нубатдалди доскадал экъечIиз суффиксар гилиг хъийида. Гьи командади фад ва дуьз тапшуругъ тамамарайтIа, гьа команда гъалиб жеда. Эхирдай муаллимди гьихьтин тIварар арадал гъидатlа, умумиламишда.
-бан, -чи, -хъан суффиксри инсанрин пешейрин тIварар арадал гъида.
III. Хкягъай диктант./ Выборочный диктант/.
Муаллимди лугьузвай существительнияр аялри 2 столбикда кхьида: са жергеда морфемайрин куьмекдалди арадиз атанвай существительнияр, муькуь жергеда - дибар эхциг хьана арадиз атанвайбур.
Тетрадра ихьтин кхьинар хьун лазим я:
амалдар- дар яргъируш
кьурагьви- ви иранвах
ахцегьжув- жув ЦIийиварз
цIарак-ак, кIулац-ац руш- гада
ирандиде
Умумиламишун: -дар, -ак, -ац суффиксри инсанрин ва гьайванрин къилихриз, нукьсанриз килигна, лакIабар арадал гъида; -ви, -жув суффиксри-инсан хайи, яшамиш жезвай чкадиз, еридиз килигна гудай тIварар арадал гъида.
IV. Къугъун «Вуч куьн?» (2 команда ругуд- ругуд кас)
/ Кто у кого?/
Къугъун эстафетадин къайдада тухуда: аялри чарарал гьарда са гаф кхьиз, патав гвайдав вугуда. Гьар са командади ( доскадал жергеда гьайванрин тIварар кхьенва) эрчIи пата - шарагрин тIварар кхьин хъувун лазим я.
Дуьз жавабар:
Кацин- шенпIи Калин- дана
вечрен- цицIиб хипен- кIел
вакIан- жекьи цIегьрен- бацIи
къуьрен- шапIа кицIин- гурцIул
гамишдин- барцIак нуькIрен- шараг
ламран- шукIва
V. «Къарши мана авай гаф жагъура» (2 команда)
/Подбери противоположное слово/
Дуьз жавабар:
Югъ- йиф КIвач- кьил
кьуьд- гад дуст- душман
чил- цав кефер- кьибле
мекьивал- чимивал дагъ- дере
керчек- таб мичIивал- экуьвал
къуза- гуьне акьуллувал- ахмакьвал
Эхиримжи гафар (кьве жергедани) гзафвилин кьадардин асул ва актив падежра эцигна, кхьихь. Эхиррикай цIарар чIугу, гафара гьихьтин дегишвилер жезватIа лагь.
VI. Кроссворд.
|
|
1 |
|
||||||||||
|
Й |
||||||||||||
|
И |
|
|||||||||||
|
|
2 |
|
Ф |
|
3 |
|
||||||
|
4 |
С |
|
Д |
|
Н |
5 |
||||||
|
6 |
Т I |
И |
Л |
И |
С |
И |
М |
7 |
|
|||
|
8 |
Гъ |
У |
Д |
|
9 |
С |
И |
М |
|
|||
10 |
Р |
И |
З |
Кь |
И |
11 |
К |
И |
Х |
Е |
Л |
||
|
|
Л |
|
И |
|
Н |
|
Г |
|
||||
Виняй агъуз (по вертикали)
1. В течение всей ночи.
2. Заветное желание.
3. Полдень.
4. Предлог: по.
5. Гвоздь.
6. Рука.
7. Чуб.
ЦIарцIяй тIуз (по горизонтали)
6. Талисман.
8. Кулак.
9. Проволока.
10. Пища, пропитание.
11. Скребок.
12.
© ООО «Знанио»
С вами с 2009 года.