Урок химии в 9-м классе по теме "Серная кислота и ее соли"

Күкірт қышқылы КҮКІРТ  ҚЫШҚЫЛЫ  ЖӘНЕ КҮКІРТ  ҚЫШҚЫЛЫ  ӨНЕРКӘСІБІ

Күкірт қышқылының физикалық қасиеті  Күкірт қышқылы суда ерігенде көп жылу бөле отырып, онымен химиялық реакцияға түсіп, қүрамы әртүрлі гидраттар түзеді. Олар: H2SO4*2O, H2SO4*2H2O, H2SO4*4H2O. Концентрациялы күкірт қышқылы — түссіз, ұшпайтын, май тәріздес, суда жақсы еритін, сұйық зат. Тығыздығы 1,84 г/см3, массалық үлесі 98%. Ол 280°С-та қайнайды, ал 10,4°С-та кристалданады. Күкірт қышқылы күшті су тартқыш зат. Егер концентрациялы қышкыл толтырылған стаканды біраз уакыт ашық калдырса, ауадағы су буын бойына тартып сіңіреді де, қышқыл ыдыстан асып төгіледі. Осы қасиетіне бола күкірт қышқылын түрлі газдарды ылғалдан құрғату үшін пайдаланады.Концентрациялы күкірт қышкылы адам терісіне, матаға, ағашқа тисе, оны карайтып күйдіреді. Сол себепті, күкірт қышқылымен жұмыс істегенде өте сақ болу керек. Теріге немесе матаға тиген күкірт қышқылын тездетіп сумен жуып, содан соң ас содасы ерітіндісімен шаю қажет.

Химиялық қасиеті Негiзбен бірге (бейтараптау реакциясы ) H2SO4 + NaOH -> NaHSO4 + H2O  H2SO4 + 2NaOH -> Na2SO4 + 2H2O  H  OH  2 OH

Химиялық құрамы Металдармен бірге (кернеу қатарында сутекке дейiнгі металдар) Zn + H2SO4 -> ZnSO4 + H2  2  2 e Zn  2 2 H е Zn H 2

Химиялық құрамы Тұздарменен бірге BaCl2 + H2SO4 ­> BaSO4 + 2HCl  2 Ba   2 SO 4  BaSO 4  Барий хлориді H2SO4 ерітіндісінде сапалы реактив болып саналады

Концентірлі күкірт қышқылы Cu + 2H2SO4 -> CuSO4 + SO2 + 2H2O

Қышқыл ­ тотықтырғыш       H2SO4            H2SO4 конц                 Тотығу өнімі  H2            SO2, S, H2S SOHMg 4 2   MgSO 4  OHSH  2 2  6 S  8 e  2 S ( тотыктыргы ш ) 4 Mg  5 SOH 4 2  4 MgSO 4  SH 2  4 OH 2

Күкірт қышқылы өндірісі Қышқылдың сұрын алудың негiзгі тәсiлі: Шикізатты күйдіріп SO2 алу SO2 SO3 терге тотықтыру арқылы алу SO3 -пен адсорбция әдісі Өнеркәсiпте күкірт қышқылын алудың өндiрiсте екi әдiсi қолданады: түйiспелi - (түйiспелер ) қатты катализаторлардың пайдалануымен, және (мұнаралы ) нитрозный - азот тотықтармен. Түйiспелi тәсiл нитрозныйды ығыстырады. Катализатордағы пириттiң минералынан күкірт оксидін алу алу реакциясы (V ) ванадию оксидi. 4FeS2 + 11O2 = 2Fe2O3 + 8SO2 2SO2 + O2 (V2O5) → 2SO3 SO3 + H2O → H2SO4 Үш белгiлi реакцияның SO2 SO3 терге дейiн тотығу қанағаттандырмайтын жүздiктерi белсендiлiк кiшiрейту ретiнде олардың алдию: ванадию платина, бес тотығы және темiр тотығы. Платина бұл ретте қымбатшылық ерекшеленедi және туралы жеңiл

Күкірт қышқылы өндірісі Күкіртті газды (SO2) алудың І тәсілі Пириттен алу

Күкірт қышқылы өндірісі SO3 ті алудың ІІ тәсілі ІІ тәсіл

Күкірт қышқылы өндірісі H2SO4 – ті алудың ІII тәсілі

Күкірт қышқылы 1. Күкірт қышқылы сутекті алу реагенті болып  табылады 2. Күкірт қышқылы күшті тотықтырғыш болып  табылады 3. Күкірт қышқылы кернеу қатарында тек сутектен  дейінгі металдармен ғана емес сутектен кейінгі  тұратын металдармен де әрекеттеседі 4. Барий хлориді  сульфатқа сапалық реагенті   болып табылады 5. Кукірт қышқылын өндіру химияда өте күрделі  болып келеді