5 . 6.7.9. синфлар учун очик дарслар ва презентациялар

KARMANA TUMANI 10­UMUMIY   O`RTA TA`LIM  MAKTABINING MATEMATIKA FANI O’QITUVCHISI  NING      FANIDAN  “O’NLI KASRLARNI TAQQOSLASH”    MATEMATIKA  MAVZUSIDAGI  OCHIQ  DARS ISHLANMASI KARMANA TUMANI 10­UMUMIY   O`RTA TA`LIM  MAKTABINING MATEMATIKA FANI O’QITUVCHISI  NING     MATEMATIKA  FANIDAN  “O’NLI KASRLARNI TAQQOSLASH”  MAVZUSIDAGI  OCHIQ  DARS

Darsning maqsadi: Ta’limiy        Dars  jarayonida  o`quvchilarga  aralash sonlarni  qo’shish va ayirish   mavzusi  yuzasidan    tushuncha  berish.  O`quvchilarning  bilim, ko`nikma  va  malakalarini   oshirish. Tarbiyaviy       O`quvchilarni   vatanparvarlik  va  komil  inson  bo`lib   ulg`ayish  ruhida  tarbiyalash. Rivojlantiruvchi        O`quvchilarning  matematik  hisoblash  va  fikrlash   qobiliyatlarini  oshirish.  Ularning  tafakkuri  va   nutqlarini  o`stirish.

 . xujum”,”Diqqa tni  jamlash”,  “Aqlni   charxlash”,  “Kasrli jadval  jumbog’i”),  mustaqil  ish,   suhbat,  munozara­ bahs. Shakl: Kichik   guruhda,   jamoa  va   yakka   tartibda   ishlash Vosita:   Ko`rgazmali   qurollar,   tarqatma

Darsning vazifalari               Mavzuga  oid  materiallar  bilan  ishlash  uchun   alohida  kichik  guruh   ajratish,  jamoa  bilan  suhbat  o`tkazib  o`quvchilarning   mavzuga  oid  bilimlarini   o`rganish,   suhbat  munozara  orqali  o`quvchilarning   mavzu  yuzasidan  xulosa   chiqarishlariga  va  chiqarilgan  xulosani  mohiyatini  tushunishlariga  erishish.                  Ular  bilimini  o`zlari  orqali  baholash. Kutilayotgan  natijalar:   o`quvchilar               O`qituvchi:­O`quvchilarning  oldin   olgan  bilimlari   asosida  ularning  faolligi   oshiriladi.    Qisqa    vaqt    ichida    mavzuni    barcha    erishadi.  O`quvchilarning    o`rganishi, fikrlashi, darslikdan   tashqari   manbaalar        bilan    ishlashi    uchun      imkoniyat    yaratib,        dars    vazifalarini    amalga  oshiradi.    o`zlashtirishga    mustaqil  O`quvchi:    ­Olgan    bilimlarini      yangi    bilimlar    bilan    boyitadi,    fikrlaydi,    mushohada  qiladi.  Jamoa    bilan    va    yakka    tartibda    ishlashni    o`rganadi,    nutqi  rivojlanadi,olgan  bilimi  asosida    jamoa  xulosasini    oladi.  Chiqarilgan      xulosani    mantiqan        to`g`ri      yoki    noto`g`riligini    anglab    yetadi.    ayta    Darsning vazifalari

Darsning  rejasi:       1.Tashkiliy  qism               5­daqiqa           2.O`tilgan mavzu yuzasidan  savol­javob               7­daqiqa.           3. Yangi mavzu  bayoni               15  ­daqiqa                    4. Mustahkamlash 8­daqiqa (“Xotira mashqi”, “Aqliy                    xujum”,“Diqqatni   jamlash”, “Aqlni  charxlash”, “O`yla, izla, top” )           5.O`quvchilar bilimini  baholash                3­daqiqa                        6. Uyga  vazifa                     2­daqiqa                   7.  Xulosa

I. Tashkiliy qism:  O’quvchilar bilan salomlashildi. Davomat olindi.Uyga  vazifa so’raldi. Kunning  voqealari so’raldi. 9­ fevral  Zahiriddin Muhammad Boburning tavallud  topganligini 532 yilligini nishonlash  to’g’risida aytib  o’tildi. O’quvchilar g’azal va ruboiylar aytishdi.

Zahiriddin Muhammad   Boburning  “ Boburnoma “  asarida  turli  yurtlarning  o’lchov birliklari keltirilgan .    Masalan , uzunlik o’lchov birliklari  sifatida qadam ( taqriban 70­75 sm),   qarich( 19­22sm), quloch (166­170)    ,barmoq (2 sm) ,tirsak (50­80 sm), gaz  (70 sm),  chaqirim (900 m ),  yig’och  (8km ) , qari (55sm) va musht (8sm )  kabilar ishlatilgan .  Massani o’lchash uchun  misqol (4 g),  Qadoq (410 g), pud (16 kg 380 g ),  botmon (163 kg 800 g ) kabi o’lchov  birliklari  qo’llanilgan.

II.O’tilgan mavzuni takrorlash: Kubning hajmi- To’g’ri kasr deb- ……… ….. Noto’g’ri kasr deb-………. O’nli kasr deb - ….. “Qoidani to’g’ri ayt” o’yini Natural son deb­………… Kesma deb­………… Nur deb­……. Harfiy ifoda deb­…… Tenglama deb­………… (a+b)*c=a*c+b*c   ­……….. Formula deb­…………. To’g’ri to’rtburchak yuzi­….. To’g’ri  burchakli parallelepiped uchi,  qirrasi, yog’i­………… Kub sirtining yuzi­ ………

YANGI  MAVZU  BAYONI                               O’nli kasrlarni taqqoslash    Agar  o’nli kasrning o’ng tomanida  turgan  nol olib tashlansa   yoki   kasrning o’ng  tomoniga  nollar  yozilsa  berilgan  kasrga teng  kasr hosil   bo’ladi. 0,43=0,43000=0,43000000 31,00=31,0=31. 1­misol: 4,54  va  6,9 o’nli kasrlarni  o’zaro taqqoslaylik:    Oldin ularning verguldan keyingi o’nli raqamlari sonini tenglashtiramiz.   4,54=454/100      6,90=690/100 Kasrlarning maxrajlari teng  qaysi birining surati katta bo’lsa  shu kasr   katta bo’ladi:   4,54<6,90    ya’ni 4,54<6,9       Ikkita o’nli kasrni o’zaro  taqqoslash uchun : - Oldin  ulardan birining o’ng tomoniga  nollar yozib ularning verguldan  keyingi raqamlari soni tenglashtiriladi; - So’ng vergullar tashlab yubariladi va hosil  bo’lgan  natural  sonlar   o’zaro taqqoslanadi.     Sonlar nurida katta o’nli kasr kichigidan   o’ngda , kichik o’nli kasr esa  kattasidan chapda  yotadi.  0,3<0,4<0,6.

MUSTAHKAMLASH 8­misol: Miqdorlarni taqqoslang:  a) 98,52m    > 65,39m b) 149,63 < 150,08 c) 3,55  c <3,61  c d) 6,781 soat > 6,718  soat  e) 0,605 t < 691,3 kg  f) 4,572 km <4671,3m g) 3,835ga > 383,7 a  h) 7,521 litr < 7538sm  3

11­ misol:  O’nli  kasrlarni o’sib borish tartibida joylashtiring                                                a) 1,708;  0,98; 4,708;  13,2;  7,613;   b) 0,02;  3,02 ; 0302; 0202;  0,0302; 20,3 0,99;  1,123

MATEMATIKA  FANIGA   KERAKLI      O`QUV  QUROLLARI  I CH A M L I I O` CH I CH CH R D A A Q A Z ` G` G` R T F

AMALLARDA  SONLARNING  NOMLANISHI Q A Y R I L O` SH I L U U Y I G` I V V K I D N CH CH O` CH P A Y I I V U T N M I B O` L I A

Shakllarning nomi U T O` R T CH B U R B A Y L CH U A N A A R T E Y K CH T I B U A K A CH R K

KELGUSI REJALAR: O`qituvchi:-Yangi pedagogik texnologiyalarni o`zlashtirish va darsda tadbiq etish, takomillashtirish. O`tilgan darsni tahlil qilish, o`z-o`zini baholash, mavzuni yangi materiallar bilan boyitish. Mavzuni o`tishda samarali metod va usullarni shakllantirish. O`quvchi:- O`z fikrini ravon bayon qila olish, o`tilgan mavzu yuzasidan to`g`ri va mustaqil fikr yurita bilish. Shu mavzuga doir qo`shimcha materiallar topish va ularni o`rganish. O`zining va jamoaning mavzu haqidagi xulosalarini mantiqan to`g`ri yoki noto`g`riligini baholay olish, malakasini

SARDORLAR BELLASHUVI Dadasi,onasi va  o’g’lining  birgalikdagi yoshi 71yil  onasi va o’g’liniki 37 yil  ,dadasi va o’g’liniki 42 yil  bo’lsa ,  har biri necha  yoshda ?   12 va 86 sonlari  orasida nechta toq son  bor ? Bir kitobda 92 bet , ikkinchisida  56 bet,  uchinchisida  birinchi  va  ikkinchisiga  qaraganda  2 marta   ko’p  bet bo’lsa  uchinchi kitob  necha betlik?

Uyga vazifa: 14-misol: Sonlarni taqqoslang a)3,573 va 3,581 b)8,605 va 8,59 c)7,299 va 7,3 d) 6,504 va 6,505 g) 4,8 va 4,801 a)3,573 <3,581        b)8,605 > 8,59         c)7,299 <  7,3        d) 6,504 < 6,505        g)  4,8 > 4,801

Xulosa •   O`quvchilar,  sizlar  bugungi   dars  orqali  o’nli kasrlarni  taqqoslashni  o`rgandingiz.