Ашық сабақ

Қазақ тілі  ( 6­сынып ) Сабақтың тақырыбы Сілтеме  Жалпы мақсат Оқыту нәтижелері Негізгі идеялар Тапсырмалар    Топтық   жұмыс   үдерісінде   белсенділік   танытуға,   өзара   бағалауға Белгісіздік есімдігі Жоспар  Оқушыларға   есімдіктің   мағыналық   түрі­белгісіздік   есімдігін   нақты мысалдар   арқылы   есімдіктің   өзге   түрлерінен   айырмашылықтары   мен ұқсастықтарын меңгерту    Есімдік түрлерін мәтін ішінен өз беттерінше ажыратып, жан­жақты талдай білуге дағдыландыру.   машықтандыру. Есімдіктің мағыналық түрлері жайлы кең мағлұмат алады, белгісіздік  есімдігінің айырмашылықтарын ұғынады. Мәтін ішінен өз беттерінше  ажырата отырып, талдауға бейімделеді. Топтық жұмыстарға төселіп,  өзара бағалауға қалыптасады. Затты,   сындық   белгіні,   сан­мөлшерді   белгісіз   етіп   жорамалдап, тұспалдап көрсету мәнін білдіретін есімдіктің түрі белгісіздік есімдігі деп аталады. Мысалы: Бұлдайды біреу күшін, біреу түсін. Белгісіздік есімдіктері:   біреу,   кейбіреу,   біржеме,   әркім,   әрне,   әлдекім,   әлдене, кімде­кім, бір, қайсыбір, кейбір, қайсыбіреу, әр, әрбір, қайбір, бірнеше, әлденеше, біраз, әрқалай, әлдеқалай, әлдеқашан, әлдеқайдан, әрқашан, т.б. Әлдеқайдан гармонь үні, ән сазы естілді.  1.Топтық жұмыс Белгісіздік есімдігіне кластер жасау, есімдік түрлерімен  салыстыру,  талдау. ( Қорғау 7 минут) 2.Топтық жұмыс. Мәтін ішіндегі белгісіздік есімдіктерін талдау 3.Жеке жұмыс Деңгейлік тапсырма ( Блум таксономиясы ) Сабақ бойынша мұғалімнің жазбалары ( мұғалім және оқушы немен айналысады? ) І.Ұйымдастыру кезеңі Сынып оқушыларына жағымды ахуал туғызу. Шаттық шеңберін құру. 1. Назарларын сабаққа аудару, топқа бөлу. 1­2 минут 2. Талқылау үшін сұрақтар беру. 1­3 минут. Өткен сабақты пысықтау үшін кері байланыс  орнату: А) Есімдік деген не? Қандай мағыналық түрлері бар? Ә) Жіктеу есімдігі деген не? Қандай сөздер жатады? Б) Сілтеу есімдігінің ерекшелігі неде? В) Сұрау есімдігі деген не? Мысал келтір! Г)Есімдіктерді неге орынбасар сөз деп атайды? Ғ) өздік есімдігі деген не? Ол қалай түрленіп қолданылады? ІІ. Жаңа сабақты ашуға арналған ашық сұрақтар: Адамның кейбір кездері, Көңілде алаң басылса... Ия, шынын айту керек, бір ерекшелігі мұндағы әрбір қызметкердің бір­бір көмекшісі бар екен.  Сөйлемдерді талдай отырып, есімдіктің түрлерін ажырату. ІІІ. Топтық жұмыс Әр топ өзіне берілген тапсырманы өзара топта талқылайды, топ атынан қорғайды. Топтағы  5 рөльді: баяндамашы, хатшы, уақыт сақшысы, көшбасшы және бақылаушыны анықтап алу.  Әр оқушы өзіне жүктелген рөльдің міндетін атқаруы тиіс. Топ пікірін тыңдау 7 минут.  Оқушылар бағалау критерийлері арқылы бағаланады. Баяндамашы Бағалау өлшемдері көшбасшы хатшы Уақыт сақшысы 1 Тақырыптың ашылуына үлес қосуы 2 Міндетін атқаруы 3 Топтағы ынтымақтастығы Жалпы бағасы Тапсырмасы: Белгісіздік есімдігіне кластер жасау, есімдіктің өзге түрлерімен  салыстыру, айырмашылықтары  мен ұқсастықтарын талдау. Белгісіздік есімдігі IV Топтық жұмыс Жаттығумен  жұмыс жүргізу. Сөйлемдердегі белгісіздік есімдіктерін тауып, қай сөз  табының орнына жұмсалып тұрғандығын талдау.       Әлдеқайда белес­белестет, сайдың жықпылдарында құлаған молаға ұқсап үңірейіп, түксиген,  селеу басқан бірер ескі үйдің орны жатыр. Біріне­бірі сыбырлап, иек қағысып, ымдасып, әлдекімді тәлкек қылғандай. Әлдеқайдан гүрілдеген трактордың даусы талып естілгендей болады.  Әлдекімдердің әзіл күлкісі еріксіз елеңдетеді. Кейбіреулер қомақты сайдың қабағынан үлесін  көбірек алып қалайын дегендей, қара балшықты үйе беріпті. Мұның иесі кім болды екен? Осынша  жерді қорғандау себебі не? Берен осы жиналыста әлденеге алаңдап, ауыр ойға батқан адам  секілденіп отырды.     Берілген тапсырманы топта өзара  топтаса  отырып талқылайды, баяндамашылар топ  атынан қорғайды.  V Жеке жұмыс. Дәптермен жұмыс. Өлең шумақтарындағы белгісіздік есімдіктерінің тұлғасына қарай  талдау. Кейбіреу тыңдар үйден шыққанынша,              Керек іс бозбалаға – талаптылық, Кейбіреу қояр көңіл ұққанынша.                        Әр түрлі өнер, мінез жақсы қылық. Сөз мәнісін білерлік кейбіреу бар,                      Кейбір жігіт жүреді мақтан сөйлеп, Абайлар әрбір сөзді өз халінше.                         Сыртқа пысық келеді, көзге сынық...                                                                                                                       ( Абай ) ( Блум таксономиясы ) Ойлау деңгейі 1 Білу  2 Түсіну  3 Қолдану  4 Талдау  5 Жинақтау  Сұрақтар мен тапсырмалар Есімдік деген не? Неге орынбасар сөз дейміз? Жіктеу есімдігінің ерекшелігі неде? Сұрау және сілтеу есімдіктерін салыстыр. Өздік және жалпылау есімдіктері сөйлемде қандай қызмет  атқарады. Есімдіктердің қолданылу аясы қандай? Ұпай 2 ұпай 3 ұпай 4 ұпай 5 ұпай   6 ұпай V Сабақты қорытындылау Кейінгі оқу: Белгісіздік есімдігі