MEXANiKAL'lQ ENERGIYASI'NI'N' SAQLANI'W NI'ZAMI'N U'YRENTW

No’kis rayoni’ XBMXMThSHBne qarasli’

№ - 22- sanli' uluwma worta bilim beriw mektebinin'

Fizika pa'ni mug'allimi

Ag’i’lash   Saylauovti’n’

MEXANIKALl’Q  ENERGIYANI’N' SAQLANI’W NI’ZAMI’N  U'YRENTW

(№4 Laboratoriyali’q jumi’s)

atli’ temasi’ boyi’nsha

sabaqli’q is jobasi’

2015-2016 ji’l

No’kis Rayoni’                                                                                                  22-mektep  Saylauov Ag’i’lash

№-40-TEMA       MEXANIKALl’Q  ENERGIYANI’N' SAQLANI’W NI’ZAMI’N  U'YRENTW

(№4 Laboratoriyali’q jumi’s)

Sabaqti’n’ maqseti

a)Bilimlendiriw maqseti

Woqi’wshi’larg’a Mexanikall’q  energiyasi’ni’n' saqlani’w ni’zami’n  u'yrentw  haqqi’nda uluwma tusinikler beriw ha’m bul temani’n’ basqa temalardan wo’zgesheligin ayti’p wo’tip temani’ baslaw.

b) Tarbiyali’q maqseti.

Woqi’wshi’larg’a temadan kelip shi’qqan halda wo’mirde jaqsi’ menen jamanni’n’ birdey juriwin biraq jaqsi’li’qti’n’ jen’ip shi’g’i’wi’n tusindirip, woqi’wshi’lardi’ jaqsi’li’q ruwxi’nda ta’rbiyalaw.

c)Rawajlandi’ri’w maqseti

Woqi’wshi’lardi’n’ pa’nge degen qi’zi’g’i’wshi’li’g’i’n artti’ri’w na’tiyjesinde wolardi’n’woqi’w ham jazi’w ko’nlikpelerin artti’ri’p bari’w

Sabaqti’ qurallandi’ri’w

Sabaqli’q kitap,tarqatpa materiallar, ha’m ko’rgizbeli qurallar.

Sabaqta paydalani’lg’an metodlar: «Blits» interaktiv metodi’ «Skarabey» interaktiv metodi’

Sabaq jobasi’

Sabaqti’n bari’si’

Sholkemlestiriw

Klassqa kirip woqi’wshi’lardi’n’tazali’g’i’na,klass tazali’g’ina itibar qarati’w.Woqi’wshi’lardi’n’ woqi’w qurallari’n ko’zden keshirip  na’wbettegi sabaqqa tayarli’g’i’n tekseriw

Uyge tapsi’rma soraw

Mexanikall’q  energiyasi’ni’n' saqlani’w ni’zami’ temasi’n soraw

Tema

Jumi’sti’n ' maqseti:      prujinag'a wornati’lg'an denenin' to'men qaray qozg'alg'ani’nda prujina ha'm denenin' potenciyal energiyasi’ni’n' wo'zgeriwi.biraq mexanikali’q energiyasi’ni’n' saqlani’wi’n u'yreniw.
Kerekli a'sbap  shtativ, prujinasi’ni’n' qatti’li’g'i’ 40-100 N/m bolg'an materiallar:dinamometr, wo'lshew si’zg'i’shi’. ju'kler jiynag'i’. fiksator.

Jumi’sti’n' wori’nlani’w ta'rtibi

1.98-suwrettegi du’zilisti jiynan’.Bunda prujinani’n’ uzi’n sterjenli bo’legine fiksator kiydirilgen.Wol rezina yamasa ti’g’i’nnan tayarlani’p,dinamometr sterjeni menen birge qozg’aladi’.Fiksatordi’n’ shkalag’a su’ykeliwi sezilersiz boli’wi’ kerek

2.Ju’kler jiynag’i’nan sonday ju’kti tan’lap ali’n’ woni’ prujinag’a ildirgende prujina shama menen 5 – 10 sm ge sozi’lsi’n.Tan’lag’an ju’k massasi’n jazi’p ali’n’

3.Tan’lag’an ju’kti prujina ilgegine ildirip prujina sozi’lmaytug’i’n da’rejede ju’kti uslap turi’n’.usi’ jag’dayda ju’ktin’ stol betinen biyikligi h1 wo’lshen’ ha’m kestege jazi’n’.Bul halda ju’ktin’ stol betine Sali’sti’rg’andag’i’ potenciyal energiyasi’  g’a ten’.Bul jag’dayda deformaciyalanbag’an prujinani’n’ potenciyal energiyasi’

4.Ju’kti a’ste aqi’ri’n tu’sirin’ Bunda prujina x arali’qqa sozi’ladi’.Prujinani’n’ sozi’lg’an jag’dayi’nda sterjen boylap i’si’ri’p dinamometr shkalasi’ni’n’ to’mengi tta’repi u’stie tuwi’rlap qoyi’n’.Prujina sozi’lg’an jag’dayda ju’ktin’ stol betinen biyikligi h2 no wo’lshen’ ha’m kestege jazi’n’.Bul jag’dayda ju’ktin’ potenciyal energiyasi’  ten’ boladi’.Sozi’lg’an jag’dayda prujinani’n’ potenciyal energiyasi’  ge ten’.

No’kis Rayoni’                                                                                                  22-mektep  Saylauov Ag’i’lash

No’kis Rayoni’                                                                                                  22-mektep  Saylauov Ag’i’lash

Keste

Sabaqti’ bekkemlew

Bekkemlew ushi’n «Debat», «klaster» interaktiv metodi’ usi’ni’s yetiledi. Tema boyi’nsha woqi’wshi’larg’a  qayta sorawlar berip ha’m qosi’msha tapsi’rma tu’rinde ha’r toparg’a laboratoriyali’q jumi’s isletiledi.tapsi’rma wori’nlani’p bolg’annan son’ bosli’qlardi’ toli’qti’ri’w maqsetinde,bilimlerin bekkemlep bari’w ushi’n yadtan formulalar jazadi’.

1.Awi’rli’q ku’shi jumi’si’ potenciyal energiya arasi’nda qanday baylani’w bar?

2.Serpimlilik ku’shinin’ jumi’si’ ha’m potenciyal enrgiya arasi’nda she ?

3.Ta’jriybede  sha’rtinin’ wori’nlani’wi’ neni bildiredi ?

4.Ju’k asi’lg’an prujinani’n’ potenciyal energiyasi’ ju’k ildirilgende qansha arti’wi’ ha’m qanshag’a kemeywin yesaplap ha’m juwmaq shi’g’ari’n’

Uy tapsi’rma tapsi’ri’w

1.Laboratoriyaliq jumis aqirinda keltirilgen sorawlarg’a juwap tabiw ham jaziw

2.Laboratoriya jumisi boyinsha esabat tayarlaw

Sabaqti’ juwmaqlaw

Uy jumi’si’n qayta yadi’na sali’p wotip,bugingi sabaqqa belsene qatnasqan woqi’wshi’larg’a tiyisli bahalari’n qoyg’an halda bugingi sabag’i’ma juwmaq jasayman

No’kis Rayoni’                                                                                                  22-mektep  Saylauov Ag’i’lash