План урока по производственному обучению "Біріктіруші машина тігістерін тігіп үйрету"

Бекітемін                                                                                               дир.  ӨОЖ орынбасары                                                                                              ________________                                  №  5  сабақ жоспары Бағдарлама жоспары:    4.  Машина тігістерін жасау.     Сабақ тақырыбы:    2. Біріктіруші машина тігістерін  тігіп үйрету.  (сырып тігу, айыра тігу, бастыра тігу)   Сабақ  мақсаты:   Білімділік:  Біріктіруші  машина  тігістерін  тігіп  үйрету барысында                        практикалық дағдыларын   қалыптастыру.   Дамытушылық:  Оқушыларды өндірістік жұмыс орнында теориядан алған                                   білімдерін дамыту. Тәрбиелік:   Оқушыларды жұмыс барысында төзімділікке, жабдықтарға                         деген ұқыптылыққа  тәрбиелеу. Сабақтың   материалдық   жабдықталуы:   машиналары. Сабақ түрі: Аралас.  Бор,   сызғыш,   күнделік,   Тігін Сабақ барысы: І. Ұйымдастыру бөлімі – 5­6 мин. 1 Оқушылармен амандасу. 2 Жоқ оқушыларды белгілеу. 3 Жұмыс орындарының сабаққа дайындығын тексеру. ІІ. Кіріспе нұсқау: 1 Тігін машиналары неше топқа бөлінеді және қандай? 2 Әмбебап машинары дегеніміз не? 3 Арнайы тігін машиналары дегеніміз не? 4 Тігін машинасының негізгі  жұмыс механизмдері? 5 Тігін машинасының атқаратын міндеттеріне қарай неше топтарға бөлінеді? 6 Жоғарғы жіптін сабақтау тізбегі? 7 төменгі жібін  өткізу ережесі? 8 Машинада дұрыс отыру тәсілдері? Сабақ тақырыбы мен мақсытын хабарлау: Біріктіруші машина тігістерін  тігіп үйрету.   Жаңа материалды баяндау:    Киімді дайындағанда, бөлшекті біріктіргенде және   шетін   өңдегенде,   сонымен   қатар   бұйымды   сәндегенде   жіппен   тігу қолданылады. Сыртқы көрінісі мен конструкциясына қарай жіппен тігу әр түрлі. Олардың конструкциясы бөлшектің және тігіс қатарының жайласуына, тігісте берілген   қосымша   мөлшеріне   қарай   анықталады.   Жіппен   тігу   конструкциясы мен   қолданылуына     байланысты  біріктіруші,   жиектік  және  безендіргіш тігістерге бөлінеді.       Біріктіруші тігістер Сырып тігу Бастыра Жапсырып   з у ы а л с р у а о л т р ы о т т қ ы ы т и Қ қ ы и Қ     і н т е л е т к і т ү а р ы й А   н і т е л і г і т   а р ы й А ы л а ш қ ы и қ қ ы ш А   ы л а ш қ ы и қ қ ы б а   Ж ы л а ш қ ы и қ қ ы ш А   ы л а ш қ ы и қ қ ы б а   Ж с і й ү Т қ ы б а Ж с с і і г г і і т т     і ы л л е м р а е с т о к Қ ү Б і н т е л е т к і т ү а з ы қ т а Ж   Сырып тігу. Сырып   тігу   орындалуы   өте   оңай     және   материал   шығыны   бойынша   тиімді, сондықтан біріктіруші тігістің ең көп тараған түрі. Сырып тігу айыра үтіктеу, жатқыза үтіктеу және сырып – торлау тігістеріне бөлінеді. Сырып тігу ені жалпы өндірісте   қолдану   мақсатына   және   мата     туріне   байланымты   5,7,10,12,15   мм болады.   5   мм   тігіс,   мата   сетінемесе,   өңір   қайырмасына,   астыңғы   жағаға жалғаманы қосып тіккенде, 7 мм – сетінегіш матаға жалғаманы қосып тіккенде және   кез   келген   бүкпені   тіккенде,   10   мм   –   негізгі   бөлшектерді   және   сырт киімдердің астарын біріктіргенде қолданылады. Сырып тігу қырынан    Екі   бөлшектің   оң   жақтарын беттестіріп   ,   қиықтарын   теңестіріп   , 0,5 – 1,5 см – ге сырып тігу. Тігіс енің   қырынан   үтіктейді. Бұйымдардың   бөлшектерін арналған.   Екі бөлшектің қосуға – 1,5 см айыра бөлшектерін Сырып тігу жатқыза үтіктеу. Екі   бөлшектің   оң   жақтарын беттестіріп     қиықтарын теңестіріп , 0,5 – 1,5 см – ге Тігіс   енің   жатқыза үтіктейді.   Бұйымдардың , Сырып тігу айра үтіктеу. оң жақтарын беттестіріп , қиықтарын теңестіріп , 0,5 –   ге   сырып   тігу.   Тігіс   енің Бұйымдардың   үтіктейді. қосуға арлалған.  сырып тігу. бөлшектерін қосуға арлалған. Айыра тігілетін. Айырып тігу сырып тігудің бір түрі, екі жаққа тігіс енін  айыра паралель тігіспен  бекітіледі. Синтетика талшығы араласқан маталарға айырып үтіктеу рұхсат  етілмесе айырып тігеді және астынғы жағада, өңір қайырма жалғамаларын  біріктіргенде айырып тігу қолданылады.  Айырып тігу әйел киімдерінің кейбір  бөлшектерінде,алдыңғы бой мен артқы бойдың сәндік бөлшектерін біріктіргенде  қолданылады. Айырып тігудің ені 0,7 – 1 см, безендіргіш тігістің ені – 0,2 – 0,5  см.            Екі   бөлшектің   оң   жақтарын   беттестіріп қиықтарын теңестіріп 0,7 – 1 см сырып тігу. Тігісті айыра үтіктеп 0,5 см бастыра тігу. Көбінесе қатқыл маталардың үстінен бастыра тігеді.  Екі бөлшектің оң жақтарын беттестіріп қиықтарын теңестіріп   0,7   –   1   см   сырып   тігу.   Тігісті   айыра үтіктеп     астына   мата   салып,   үстінен   0,5  см   бастыра тігу. Екі безендіргіш тігіс жүргізеді.  Бастыра тігу Бастыра тігу ашық және жабық қиықты болады.  Бастыру  тігіс сырып тігуге қарағанда орындалуы қиын және материал шығыны да тиімсіз, онда безендіргіш тігіс қолданылады, ал  жабық қиықта безендіргіш тігістің ені 1 см көп болса, тігістің ені көбейеді.  Бұған қарамастан, жеңіл киімді өңдеуде бастыра тігу кеңінен қолданылады,  безендіргіш тігісі тігістің шыдамдылығы мен сапасын арттырып, тігіс енінің  тұрақсыз болуын алдын алады.  Ашық қиықты бастыра тігу мақта және  синтетика талшығы араласқан маталардан тігілген жеңіл киімнің негізгі  бөлшектерін біріктіруге қолданылады. Тігістің ені – 1 см безендіргіш тігістің ені  0,2 – 0,5 см.        Бастыра тігу ашық қиықпен. Екі бөлшектердің оң жақтарын беттестіріп қиықтарын теңестіріп 0,7 – 1 см сырып  тігу. Тігіс енің бір жағына жатқыза үтіктеу, оң жағынан 0,5 см (0,1­0,5 см) безендіргіш тігіс беру.   Екі Бастыра тігу жабық қиықпен. бөлшектердің оң жақтарын беттестіріп бір  бөлшекті  0,5 см жеткізбей саладып 1 см сырып тігу. Тігіс енің  қысқа тігіс еніне қарай жатқыза үтіктейді, оң жағынан 0,5  см безендіргіш тігіс береді.          Тігістердің   сапасы   мынадай   техникалық   шарттарды   сақтауы   тиіс: тігістің енін, инешаншым санын және олардың арақашықтығын, инешамшымда жиілігін, олардың тігімдегі керілгіштігін, жіптер мен инелердің номерлерін. Тігісті орындау ережелері: 1. Тігісті   машинамен   тігер   алдында   көктеп   немесе   түйреуішпен   бірнеше жерден іліп қою қажет; 2. Созылмайтын немесе бөлшектерді жылжымайтын жағынан тігу керек, яғни арқау негізгі жібіне қарап; 3. Бұйым бөлшектері иненің сол жағында орналасуы қажет; 4. Тіккен кезде бөлшек қиықтарын теңестіріп, тігіс ені бірдей болуы керек; 5. Тігіс түзу, бірдей пішім сызығымен өтуі қажет; 6. Тігістің   басы   мен   соңында   0,7   см   ұзындықта   бекіту   керек.   Бұл   тігісті сөгілуден сақтайды; 7. Көктеген қиықтарды одан 1 мм аралығында тігіске қарай тігеді: Жаңа тақырыпты игеру байланысты еңбек  тәсілдерін көрсету:        Біріктіруші тігістердің сырып тігу, айыра тігу және бастыра тігу тігістердін  тігілу әдістерін көрсету.  Еңбек тәсілдерін көрсеткенде оқушылар назарын аудару:        Тігістердің тізу тігілуіне назар аудару. Тігістердің ендері бірдей болуына  назар аудару. Машинамен тіккен кезде қолдың дұрыс орналасуына назар аудару.  Кіріспе нұсқаудың жаңа материалы бойынша білімдерін пысықтау:   1. Машина тігістердің түрлері? 2. Біріктіруші тігістің түрлері? 3. Сырып тігу неше түрі бар? 4. Айыра тігу тігісінің қолданылуы? 5. Бастыра тігу неше түрі бар? 6. Бастыра тігу тігістінің қолданылуы? 7. Тігістердің сапасы қандай техникалық шарттарды сақтауы тиіс? 8. Тігістің басында және соңында не қойылады? 9. Бекітпе ұзындығы және не үшін қажет?       ІІІ. Жаттығулар мен  оқушылардың  өз бетімен жұмыстандыру: (155­ 165 мин) Оқушылар өз беттерімен біріктіруші тігістерді  орындайды. ІV. Соңғы нұсқау: 25 мин. 1 Өндірістік оқыту  сабағын қорытындылау. Бүгінгі сабақта оқушылар  машина тігісі біріктіруші тігісті  тігіп үйренді.  2 Оқушылардың жеке бағаларын хабарлау. 3 Үй жұмысын тапсыру. 4 Жұмыс орындарын және шеберхананы жинау.    .