предмет харкамлахе

Ачасенчен 1-4 класран вĕренсе тухнă тĕле кĕтекен результатсем

1.       ПРЕДМЕТĂН ПУЛАС РЕЗУЛЬТАЧĔСЕМ

1 класран вĕренсе тухнă тĕле кĕтекен результатсем

Харкамлăх результачĕсем:

-ачасем  хăйсем вĕренекен пулнине  ăнланни, вĕренекенĕн яваплăхĕсене уçăмласа пыни,

- ачасем Тăван çĕршыв, тăван халăх ывăл- хĕрĕ пулнине ăнланни, вĕсен тăван халăха хисеплес туйăм амаланма пуçлани;

 - ачасем таврари пурнăç, этем,çут çанталăк çинчен мĕн пĕлни анлăланма пуçлани, тавра курăмĕ йĕркеленсе пыни;

- хрпăр хăйĕн тата тантăшĕсен ĕç-хĕлне сăнас -хаклас ăслай –хăнăхусене алла илсе пыни.

Предметăн пĕрлĕхлĕ результачесем:

-ачасен шухăшлавĕ пур енлĕн аталанса пыни, вĕсем тишкеру, пĕтĕçтеру, пĕтĕмлету ĕçĕсене вĕренсе пыни;

- ачасен пуплевĕ пур енлĕн аталанса, вĕсем пуплев ĕç-хĕлĕсене (итлев, çыру, калу) вĕренсе пыни;

- кĕнекепе ĕçлеме  вĕренсе пыни;

Предметăн пайрам результачĕсем:

- тăван чĕлхери тĕп сасăсене, вĕсене палăртмалли сас паллисене, сăмахри сасăсен пахалăхне ( уçă е хупă), йĕркине, хытă тата  çемçе сасăсене сăмахра паллама, çырура палăртма пĕлни;

- сăмахсене, предложенисене, пысăк мар тĕрлĕ жанрлă текстсене вуласа ăнланма пултарни;

- пур сасă пуххи сăмах, сăмах пуххи предложени пулайманнине ăнланни;

- сас паллисене ( пĕчĕккисене тата пысăккисене), çыхăнăвĕсене,  сăмахсене, предложенисене тĕрĕс евĕрлесе çырса илме, тĕрĕслеме вĕренни;

- уйрăм сăмахсене, 3-4 сăмахран тăракан, тытăмĕпе ансат предложенисене илтнĕ тăрăх çырма пултарни;

- чĕлхе пĕлĕвĕн хăш-пĕр ансат ăнлавĕсемпе терминĕсене (уçă е хупă сасă, сас палли, сыпăк, сăмах, предложении, текст) уçăмлани.

2 класран вĕренсе тухнă тĕле кĕтекен результатсем

Харкамлăх результачĕсем:

- тăван чĕлхене хаклама, хисеплеме хăнăхса пыни;

- кашни халăхăн хăйĕн чĕлхи пулнине, вăл ыттисенчен уйрăлса тăнине ăнланни;

- чĕлхепе кăсăкланма пуçлани, харпăр хăй пуплевне лайăхлатас кăмăл-туйăм амаланни.

Предметăн пĕрлĕхлĕ результачĕсем:

- пулăмсене тарăнрах ăнланма вĕренсе пыни;

- ăнлавсене уçăмлама, ушкăнлама хăнăхса пыни;

- тишкеру- пĕтĕçтеру, танлаштару хăнăхĕвĕсем çирĕпленсе пыни.

Предметăн пайрам результачĕсем:

- ачасем алфавитри сас паллисене, вĕсен пĕлтерĕшĕсен, уçă тата  хупă сасăсен уйрăмлăхĕсене, сăмахри , уçă сасă çине пусăм укни-укменнине, сасăсем хытă тата  çемçе пулнине, сăмахсене пĕр йĕркерен теприне мĕнле куçармаллине пĕлни;

- 35-40 сăмахлă текста каллиграфии тĕлĕшĕнчен тĕрĕс те таса,  сас паллисене сиктерсе хăвармасăр, пăтраштармасăр çырма пултарни;

- 25-30 сăмахлă текста итленипе (диктант) çырма вĕренсе пыни;

- сăмаха сыпăклама, пĕр йĕркерен тепĕр йĕркене тĕрĕс куçарма, çемçе хупă сасăсене çырура тĕрĕс палăртма, вăрăм хупă сасăллă сăмахсене (программăра кăтартнисене) тĕрĕс çырни;

- çын ячĕпе хушаматне, ашшĕ ятне, выльăхсемпе чĕр чунсен уйрăм ячĕсене, хула, ял, урам, юхан шыв ячĕсене пысăк сас паллипе пуçласа çырма пултарни;

- сăмахсен сасă тытăмне тишкерме (вĕсене сыпăклама, уçă тата  хупă сасăсене, сасăсемпе сас паллисен  йĕркине тата хисепне палăртма) пĕлни;

- япалана , унăн ĕçне, паллине пĕлтерекен сăмахсене ыйтăвĕ тăрăх ушкăнлама пултарни;

 - предложенин тĕп членĕсене – подлежащипе сказуемăя- тупма пĕлни;

 - ыйтусем тăрăх ансат предложени членĕсем хушшинчи çыхăнăва палăртма вĕренни;

- предложение пысăк сас паллирен пуçласа çырма, ун вĕçне, интонацие кура, пăнчă, ыйту е кăшкăру палли лартма пĕлни;

- 30-45 сăмахлă текст тăрăх ыйтусене хуравласа изложени çырма; 2-3 предложнениллĕ текст тума пултарни.

3 класран вĕренсе тухнă тĕле кĕтекен результатсем

 Харкамлăх результачĕсем:

- ачасен тăван чĕлхене тĕплĕнрех вĕренес, харкамăн пуплев ĕç-хĕлĕсене аталантарас кăмăлĕ амаланни;

- тантăшĕсен тата харкам пуплевне сăнама, тĕрĕслеме вĕренсе пыни;

-тăван чĕлхе пуянлăхĕпе, илемĕпе киленме пуçлани.

Предметăн пĕрлĕхлĕ результачĕсем:

- тĕрлĕ текста тишкерме, турелетме вĕренсе пыни;

- пуплев культурин енĕсене тимлеме хăнăхса пыни;

 - культура тата çырура пуплев тата хутшăну этикечĕн нормисене тытса пыма хăнăхса пыни;

- урокра тата тулашĕнче харпăр хăй ĕçне йĕркелеме вĕренсе пыни.

Предметăн пайрам результачĕсем:

-сăмахăн тĕп пайĕсем – унăн тымарĕпе аффиксĕсем; пуплев пайĕсем- япала ячĕ, глагол, паллă ячĕ; предложенин тĕп членĕсем тата кĕçĕн членĕсем пулнине пĕлни;

-вĕреннĕ орфограммасĕнчен тăракан 40-45 сăмахлă текста таса, тĕрĕс те илемлĕ çырса илме, итленипе (диктант) çырма, предложенисем вĕçĕнче кирлĕ чарану(пăнчă, ыйту е кăшкăру) палли лартма пултарни;

-сăмахсен сасă тытăмне сăнама; сыпăксене уйăрма, уçă тата хупă сасăсене палăртма, уçă сасă çине пусăм укни-укменнине пĕлме, хупă сасă хытти-çемçине, янăравлă-янăравсăррине туйма, сăмахри сасăпа саспалли хисепне уяма хăнăхса пыни;

-сăмах тытăмне (тымарĕпе аффиксне) курма пултарни;

-пуплев пайĕсене (япала ячĕ, глагол, паллă ячĕ) палăртма, вĕсем мĕнле формăрине (япала ячĕсен хисепне, глаголсен вăхăчĕпе хисепне) чухлани;

-предложенири сăмахсен çыхăнăвне асăрхама, сăмах  майлашăвĕсене уйăрни;

-предложени тытăмне( синтаксисне) ансат тишкерме (вал калуллă, ыйтуллă, кăшкăруллă е кашкăрусăр пулнине палăртма, унăн тĕп тата кĕçĕн членĕсене, вĕсем хушшинчи çыхăнăва ыйту лартса) тупма пĕлни;

-ушкăнпа тунă е хатĕр планпа усă курса 55-65 самахла изложени çырма вĕренсе çитни.

4 класран вĕренсе тухнă тĕле кĕтекен результатсем

 Харкамлăх результачĕсем:

- таса, тĕрĕс, вырăнлă пуплев çыннăн сапăрлăх тата пĕтĕмĕшле аталанăвĕн палăрăмĕ пулнине ăнланни;

- чĕлхепе тирпейлĕ, тĕрĕс усă курма вĕренес кăмăлĕсем çирĕпленни;

- хутшăну культурин правилисемпе килĕшуллĕн вăхăтра тав тума, каçару ыйтма, саламлама, вашават сăмах хушма, япала ыйтса илме, чĕнĕве палăртма пĕлни;

- чĕлхе харкам ăславлă пултарулăхне, шухăш вĕçевне палăртмалли, аталантармалли хатĕр пулнине ăнланни;

Предметăн пĕрлĕхлĕ результачĕсем:

- чĕлхе тĕп хутшăну хатĕрĕ, наци культурин единици, вĕрену тата аталану хатĕрĕ пулнине ăса хуни;

- чĕлхен тĕрлĕ çăл куçсенче кирлĕ тивĕçлĕ информации тупма, ăнăçлă усă курма хăнăхса пыни;

- чĕлхе хатĕрĕсемпе хутшăну тата вĕрену задачисемпе шайлашуллă тивĕçлĕ усă курма вĕренесе пыни.

Предметăн пайрам результачĕсем:

- вĕреннĕ пуплев пайĕсем, вĕсен паллисем, предложенин пĕр йышши членĕсем çинчен çирĕп пĕлни;

- -вĕреннĕ орфограммасĕнчен тăракан 55-60 сăмахлă текста йăнăшсăр, таса теа илемлĕ çырса илме, диктант çырма пултарни;

- пĕр йышши членлă предложенире  (вĕреннĕ тĕслĕхсем) чарăну паллисем лартма вĕренни;

- сăмахăн сасăпа сас палли  тытăмне  тишкерме, тымарĕпе аффиксĕсене тупма  хăнăхни;

- япала ячĕсен, сăпат ылмашĕсен падежĕпе хисепне, глаголсен хисепне сăпачĕпе вăхăне палăртма пултарни;

- предложенин  ансат синтаксис тытăмне чухлама: вăл тăллевпе интонаци тĕлĕшĕнчен мĕнлине калама,унăн тĕп тата кĕçĕн членĕсене тупма,  ыйтусем тăрăх вĕсен çыхăнăвне тата пĕр йышши членсене асăрхамахăнăхса пыни;

- харпăр хăй тĕллĕн тунă планпа усă курса 80-90 сăмахлă текст тăрăх изложени çырма, пурнăçра пулни-иртни, экскурсире курни, сăнани çинчен çыхăнуллă пĕчĕк калав йĕркелеме ( сочинени çырма) вĕренсе пыни.