Презентация информатика

Ақпараттық модельдеу

Компьютерлік модельді зерттеу

Компьютерлік модельдеу - ақпараттық модельді компьютерде жасап, тәжірибе жүзінде тексеру.

Компьютерде модель жасаудың кезеңдері

Ақпараттық модельдің сипаттамасын құру

Модельдеудің бірінші кезеңі түпнұсқа объекттің қасиеттері жайлы ақпаратты талап етеді. Модельдің танымдық пайдасының басты алғышарты – объекттің параметрлерін шартты түрде қайталай алуы. Ұқсастықтың жеткілікті және мөлшерден тыс болуы жайлы сұрақ мұқият анализді талап етеді. Ұқсастықтың тым нық болуы да, тыңғылықсыз болуы да модельдің модель ретінде жұмыс жасауын тоқтатады. Осылайша, модельденетін объекттің бір шартты өзгешелігін игеру - басқа өзгешеліктерін ескермеу деген сөз. Сондықтан, кез келген модель түпнұсқасын тек бір жағынан ғана орын басады. Нәтижесінде – бір объекттің жан-жақты параметрлерін жеткізу үшін бірнеше модель жасалуы мүмкін.

Ақпаратты жеткізу

Екінші кезеңде модель зерттеудің дербес нысаны ретінде көрінеді. Зерттеудің ішіне модельдің қасиеттерін жан-жақты қарастырып, барлық теориялық білімнің жинақталуы кіреді. Одан бөлек, модельдің параметрлары мен қасиеттері арасындағы қатынас жүйелендіріледі. Осы кезеңнің ақырғы нәтижесі – жүйелердірілген, параметрлерінің өзгерісі қорытынды нәтижеге үлестемелі өзгеретін модель бейнесі айқындалады.

Компьютерлік моделді дайындау

Үшінші қадам – жинақталған, жүйеге келтірілген ақпаратты компьютер қабылдай алатын программалау тіліне өзгерту. Ақпараттық тілді ауыстыру процессінің белгілі заңдылықтары бар. Модель жайлы ақпарат, параметрлеріне енгізілген өзгерістерге орай жетілдірілген болуы. Оған қоса, модельде орын алмаған түпнұсқаның кейбір қасиеттері жойылуы тиіс. Ақпаратты компьютер қабылдай алатын мәнерге келтіруде, мысалы, паскаль программалау тілі қолданылады.

Компьютерлік тәжірибе жүргізу

Келесі кезеңде, практика жүзінде тексеру. Параметр және қасиет, одан алынған қорытынды нәтижелері тексерілуден өтеді. Мұндағы көзделетін мақсат – модельді қайта құрудағы немесе басқарудағы теорияны анықтау.

Жетілдірулер енгізу

Жоғарыдағы қадамдарды ескере отырып, жетілдірулер енгізіледі. Модельдің қасиеттері сараланады, параметрлері бекітіледі. Бесінші кезеңнен өткізілген модель – түпнұсқаның белгілі бір шартты жұмыс ортасында орнын баса алатын объект.

Қосымша ақпарат

Модельдеу — қайталанулары бар процесс. Демек, алғашқы төрт кезеңнен кейін, модель дайын болғанша тағы қадамдардың циклды түрде қайталануы мүмкін. Осылайша, зерттелетін объект жайлы ақпарат кеңейдіғ зерттеу тереңдейді, ал бастапқы жасалған модель жетілдіріледі. Модельдеудің алғашқы циклінде орын алған кемшіліктер, келесі циклдерде жойыла береді.

Қателіктердің басты себепкерлері

Түпнұсқа жайлы бастапқы ақпараттың жеткіліксіз мөлшерде болуы;
Модельді жүйелендіру кезінде жасалатын қателіктер;
Компьютерлік программалау тіліне ауыстырғанда жасалатын дәлсіздіктер;

Бекіту сұрақтары

Компьютерде жасалған модель модельдеудің қай түріне жатады?
Модельдеу кезінде қайталануға ұшырайтын қай кезеңдер?
Мектеп программасындағы қай пәндер модельдеуді өте кең пайдаланады?

Қорытынды

Кезеңдер:
Ақпараттық модельдің сипаттамасын құру;
Ақпаратты жеткізу;
Компьютерлік моделді дайындау;
Компьютерлік тәжірибе жүргізу;
Жетілдірулер енгізу.
Орын алатын басты қателіктер:
Түпнұсқа жайлы бастапқы ақпараттың жеткіліксіз мөлшерде болуы;
Модельді жүйелендіру кезінде жасалатын қателіктер;
Компьютерлік программалау тіліне ауыстырғанда жасалатын дәлсіздіктер;