Бұл презентация сабағы қазақ ғалымдарына және олардың еңбектерін таныстыру мақсатында жасалған. Қазақтың белгілі ғалымдары ХІХ ғасыр және ХХ ғасыр аралығында қазақ қоғамы үшін және қазақ әдебиеті үшін үлкен еңбектер жазған.Олардың еңбектері мен өмір жолын оқушыларға білу маңызды, әрі үлгі алу да маңызды боп саналады.Қазақ ғалымдары
Сабақтың тақырыбы:
Сабақтың тақырыбы:
ТҰҢҒЫШ ҚАЗАҚ ҒАЛЫМДАРЫ
Грамматикаң қалай?
Сабақтас құрмалас
сөйлем.
3
деңгей
2
деңгей
1
деңгей
Деңгейлік тапсырмалар
I деңгей:
1. Синтаксистік талдау жаса:
Әсел үйге келгенше, ағасы ауылға
кетіп қалыпты.
2. Сөйлемдерді орыс тілінен қазақ
тіліне аудар.
Ұлы саяхатшы 18 жасында
(окончил кадетский корпус). Ол
(легенды, рассказы) жазып алумен
(занимался)
Деңгейлік тапсырмалар
II деңгей:
1. Сабақтас құрмалас сөйлем құрастыр.
Суытты, қыс, келіп, күн.
2. Сөйлемдерді орыс тілінен қазақ тіліне
аудар.
Көрнекті (ученый, переводчик, просветитель).
А.Байтұрсынов 1873 жылы Торғай облысында
(родился). Ол Орынборда қазақ газетін
(выпустил).
Деңгейлік тапсырмалар
III деңгей:
1.Сөйлемдерді орыс тілінен қазақ тіліне
аудар.
Қостанай қаласында оған (поставили
памятник). Ол еңбектерінде (находчивость,
ораторство, щедрость) қарастырды.
2. Керекті әріпті қой.
Шо...антану ғыл...мында т...л б...л...міне
байланысты зерттеулер, п...к...рлер к...п
бол...анды...тан, Еуропа тілдерін
ме...гергенд...гі туралы деректер бар.
Тест
1. Құрмалас сөйлемді көрсет:
2.
а) Радлов әлемге әйгілі түрколог.
6.
ә) Ол Жетісу өлкесінде болып, шығыстың
әдеби мұраларымен танысты.
б) Жадыраған жаз келді.
“Қазіргі қазақ тіліндегі диалектілер”
еңбегінің авторы:
а) Н.Т. Сауранбаев
ә) Ғ.Айдаров
б) А.Байтұрсынов
3. Мақалды толықтыр: Отансыз адам...
а) туған жердей...
ә) салтдәстүріміз
б) ормансыз бұлбұл
4 . Салалас құрмалас сөйлемді көрсет:
а) Көктем келді де, күн жылынды.
ә) Менің туған жерім Бестөбе.
б) Біздің жерде алтын өндіреді.
5. Қарсылықты бағыныңқылы сабақтас
құрмалас сөйлемнің жалғаулықтарын
табыңдар.
а) са, се.
ә) –ған мен.
б) ып, іп.
“Тіл құрал” оқулығының авторы
кім?
а) Ш.Уәлиханов;
ә) Ы.Алтынсарин;
б) А. Байтұрсынов.
7. Ш.Уәлихановтың шын аты кім?
а) Ибраһим;
ә) Мұхамедханафия;
б) Ерасыл.
8. Ы.Алтынсариннің "Қазақ хрестома
тиясы" кітабы қай жылы шықты?
а) 1858 ж.
ә) 1879 ж.
б) 1968 ж.
9. Шартты бағыныңқылы сабақтас
құрмалас қандай жұрнақтар арқылы
жасалады?
10. "Қазақ" газеті қай қалада басылып
а) у;
ә) са, се;
б) ып, іп, п.
шықты?
а) Ақтөбе;
ә) Орынбор;
б) Қазан.
Кілт
1.Ә 6.Б
2.А 7.Ә
3.Б 8.Ә
4.А 9.Ә
5.Ә 10.Ә
10 – 9“5”
8 – 7“4”
6 – 5“3”
0 – 4“2”
• Үй тапсырмасы: “Қазақ
ғалымдары” тақырыбына
шығарма жазу.