Шеңберге іштей және сырттай сызылған үшбұрыштар туралы презентация жаңа сабақ түсіндіруге арналған.Оқу құралдары арқылы шеңберге іштей және сырттай шеңберді қалай сызуға болады?Ой қозғау,үшбұрыштар еліне саяхат,үшбұрыштың түрлерін еске түсіру,шеңберге нақты түсінік беру,сонымен қатар білімдерін саралау және Инсерт сратегиясы арқылы қорытындылау жүргізілдіСабаққа презентация
Шеңбер.
Үшбұрышқа сырттай
сызылған шеңбер
Геометрия 7сынып
Ұйымдастыру бөлімі
Психологиялық дайындық:
«Ақтілек»
- Көңіл - күйлеріңіз қалай ?
Керемет (қолдарын көтеру)
- Сабаққа дайынсыңдар ма ?
Тамаша
- Ендеше бастайық.
О – о – о (бас бармақтарын көрсету)
Сабақтың
мақсаты:
Білімділік: Үшбұрыш және шеңбер
анықтамаларын, қасиеттерін білуге
үйрету, есептер шығаруда сол
қасиеттерді пайдалануға баулу ;
үшбұрыш
үйрету;
Дамытушылық: Жылдам ой қорыту,
тапқырлық, тиянақтылық қасиеттерін
дамыту, есте сақтау қабілетттерін дамыту,
Тәрбиелік:Эстетикалық бағытта, яғни
және шеңбер сызбаларын дұрыс орындауға
Сабақтың барысы:
І.Ұйымдастыру бөлімі
ІІ. «Ашылмаған құпиялар»
Үй тапсырмасын тексеру
ІІІ.Ой қозғау (өткенді қайталау)
IV.Жаңа сабақ.Оқулықпен жұмыс
V.Сергіту сәті
VІ.Біліміңді сарала.Бекіту.
VІІ.Бағалау.Рефлексия
VIII.Қорытындылау.Инсерт стратегиясы
ІХ.Үйге тапсырма
«Ашылмаған құпиялар»
Үй тапсырмасы
№22
Тең бүйірлі үшбұрыштың
периметрі 20см. Бүйір қабырғасы
7см. Үшбұрыштың табанын тап.
Жауабы: 6см
Үшбұрыштар еліне
саяхат
Нүктелер үшбұрыштың
төбелері
Ал,кесінділер қабырғалары
Үшбұрыштың элементтері
3 қабырға,
3 бұрышы
болады
Үшбұрышта
3 төбе
Үшбұрыштың төбелері латын алфавитінің
бас әріптерімен белгіленеді.
«АВС үшбұрышы» деп аталады.
Үшбұрышты былай белгілейді:
«АВС» деп
жазады.
АВС үшбұрышының төбелері А,В,С нүктелері;
Қабырғалары — АВ,ВС,СА кесінділері.
Үшбұрыштың тамаша нүктелері
В
медиана
биіктік
А
С
биссектриса
12.04.14
Қабырғаларының ұзындықтарына қарай
үшбұрыштар қандай түрлерге бөлінеді?
Екі қабырғасы өзара тең үшбұрыш
тең бүйірлі үшбұрыш деп аталады
C
A
АС = ВС
B
АС , ВС – бүйір қабырғалар
АВ – табаны
ےА , ےВ – табанындағы
бұрыштар
С – үшбұрыштың төбесі
ےС – төбесіндегі бұрыш
Барлық қабырғалары өзара
тең үшбұрыш тең қабырғалы
үшбұрыш деп аталады.
B
A
C
АВ = ВС = АС
B
a
Үй тапсырмасын бекіту
Үй тапсырмасын бекіту
Венн диаграммасы
Венн диаграммасы
a
a
B
a
A
C
b
D
A
D
a
C
1.АВ=ВС
2. Екі бұрышы,Екі
қабырғасы тең
А= С
3. Тең бүйірлі үшбұрыш
тең қабырғалы
үшбұрыш бола
алмайды.
4. Р = 2а+в
1. АВ=ВС
2. А= С
3. ВD – медиана, әрі
биіктік, әрі
биссектриса
Үш қабырғасы тең
1.
АВ=ВС=AC
2. Үш бұрышы тең
А= С= В
3. Тең қабырғалы
үшбұрыш тең
бүйірлі үшбұрыш
бола алады.
4. Р = 3а
Жаңа сабақ
Шеңбер.Үшбұрышқа сырттай сызылған шеңбер
B
15.04.2014
Ш е ң б е р
Анықтама:Жазықтықта берілген нүктеден бірдей
қашықтықта жататын нүктелердің жиынын шеңбер
деп атайды.
О
r
А
Радиус
Радиус
RR немесе
немесе
rr((эр)эр)
Орта қ
Орта қ
нүктесі
нүктесі
(центр) О
(центр) О
E
C
ДИАМЕТР
ДИАМЕТР
О
F
А
D
B
Шеңбердің центрі
арқылы өтеді
(ең үлкен хордасы)
ХОРДА
ХОРДА
EF,AB-хордалар
В
АО = ОВ
АВ =
2·ОААВ =
2·ОВ
и у с
О
д
и а м е т
р
р а д
А
О
B
A
Доғаше берді
ң
ң
бөлігі
АВ екі
нүктес
і
Үшбұрышқа сырттай
сызылған шеңбер
Анықтама: Үшбұрыштың барлық
Төбелері арқылы өтетін шеңбер
сол үшбұрышқа сырттай сызылған
шеңбер деп аталады.
Теорема: Үшбұрышқа сырттай сызылған шеңбердің
центрі үшбұрыш қабырғаларының орталары арқылы
жүргізілген перпендикулярлардың қиылысу нүктесі
болып табылады.
Дәлелдеу:
Дәлелдеу:
АВС-берілген үшбұрыш және О-оған сырттай сызылған шеңбердің
АВС-берілген үшбұрыш және О-оған сырттай сызылған шеңбердің
центрі болсын.АОС үшбұрышының Оа мен Ос қабырғалары радиустар
центрі болсын.АОС үшбұрышының Оа мен Ос қабырғалары радиустар
болғандықтан тең, демек,АОС-тең бүйірлі үшбұрыш.
болғандықтан тең, демек,АОС-тең бүйірлі үшбұрыш.
Бұл үшбұрыштың ОЕ медианасы, әрі биіктігі.ғни шеңбердің центрі
Бұл үшбұрыштың ОЕ медианасы, әрі биіктігі.ғни шеңбердің центрі
АС қабырғасына перпендикуляр әрі оның ортасынан өтетін түзудің
АС қабырғасына перпендикуляр әрі оның ортасынан өтетін түзудің
бойында жатыр.Дәл осылайша шеңбердің центір үшбұрыштың қалған
бойында жатыр.Дәл осылайша шеңбердің центір үшбұрыштың қалған
екі қабырғасының да ортасы арқылы өтетін перпендикулярда
екі қабырғасының да ортасы арқылы өтетін перпендикулярда
(ОД,ОК) жататыны дәлелденеді.
(ОД,ОК) жататыны дәлелденеді.
Терорема дәлелденді.
Терорема дәлелденді.
С-шеңбердің ұзындығы
D-шеңбердің диаметрі
Һ-шеңбердің центірінің арақашықтығы
Шеңбердің ұзындығының формуласы
С=пD
-(пи)-3,14 (159265)
жанама
Анықтама:Шеңберлердің нүктесі арқылы
өтетін және осы нүктеге жүргізілген радиусқа
перпендикуляр болатын түзу жанама
деп аталады.
Оқулықпен жұмыс
№10
1)Егер шеңбер диаметрінің ұзындығы 20 см болса,
Оның радиусы неге тең болады?
Бер:
d=20cм
R-?
Шешуі:
R=d/2 немесе, r=d:2
R=20cv/2=10(см)
R=10cм
А
R
О
D
Оқулықпен жұмыс
№206
1)Шеңбер радиусы 2,5 см. Оның диаметрін табыңдар.
Осы шеңбердің диаметрі 6 см болуы мүмкін бе?
Бер:шеңбер
R=2,5см
Т/к:АD-?
Шешуі:
АD=AO+OD=2R
AD=2R
AD=2*2,5cм=5(см)
Ж:6 см болуы мүмкін емес, өйткені екі
Радиус бір-біріне тең болуы тиіс.
AD=5 cм
№212
Радиустары 3 см және 6 см болатын екі шеңбер
сырттай жанасқан.Осы шеңберлердің центрлерінің
ара қашықтығы неге тең.
а
0 r
R
О
Бер:
R=3cм
r=6cм
Шешуі;
d=0(1)0(2)
центрлері
Ш(0,r)
Ш(0,R)
d=R+r
d=6cм+3см=9см
d=9cм
d-?(шеңбердің центрлерінің
ара қашықтығы)
Анықтама: Центрлері ортақ
шеңберлерді концентрлі
шеңберлер деп атайды.
№213
Екі шеңбер бір-бірімен сырттай жанасады.
Олардың радиустары 6 см және 4см. Шеңберлер
центрлерінің ара қашықтығын тап?
Бер:
R=6cм
r=4cм
d-?
Шешуі:
d=0(1)0(2) центрлері
Ш(0,r)
Ш(0,R)
r
d=R+r
d=6cм+4см=10см
d=10cм
О R
№211
1)Егер шеңбер диаметрінің ұзындығы 20 см болса,
Оның радиусы неге тең болады?
Бер:
d=20cм
R-?
Шешуі:
R=d/2 немесе, r=d:2
R=20cм/2=10(см)
R=10cм
А
R
О
D
диаметр
1.Шеңбер салуға арналған құрал?
шеңбер
2.Үшбұрыштың барлық қабырғаларының қосындысы
периметр
3.Шеңбердің екі нүктесін қосатын кесінді?
хорда
4.Ең үлкен хорда
5.Шеңбердің кез келген нүктесін оның центрімен қосатын
кесінді.
6.Үшбұрыштың барлық төбелері арқылы өтетін шеңбер
Үшбұрышқа сырттай сызылған шеңбер
7.Шеңбердің ортақ нүктесі
центрі
8.Жазықтықтың берілген нүктеден бірдей қашықтықта ор-
Наласқан нүктелер жиынын қалай атайды.
9.Диаметрдің ортасында не жатады?
радиус
VІ.Біліміңді
сарала.Бекіту
шеңбер
шеңбердің центрі
Бағалау.
Қорытындылау.Инсерт стратегиясы.
Білемін
Жаңадан білдім
Білгім келеді
Үйге тапсырма:
1.Теореманы
жаттау
№208
7 сынып.ppt
