Программа для 7-8 классов "Тарихи тұлғалар"

«Қазан жалпы орта білім беретін мектеп» мемлекеттік мекемесі Тарихи тұлғалар              7­8­сыныпқа арналған факультативтік  курсының           БАҒДАРЛАМАЛАСЫ Құрастырған тарих пәнінің мұғалімі Жаксымбетова Сания Манатовна Түсінік хат Елбасымыздың   «20   қадам»   стратегиялық   мақаласында   айтқандай Қазақстан тарихының жаңа қырлары мен сырларын оқушыларға таныту және патриоттық сезімдерін нығайту ­ басты ұстанымыз. Ұсынылып   отырған   7­8­сыныптарға   арналған   «Тарихи   тұлғалар» факультативтік   курсы   Отан   тарихында   өшпес     із   қалдырған,   өнегелі   де данышпан тұлғалардың өмірі мен қызметі туралы терең білім береді.  Факультатив   бағдарламасы   аптасына   1   сағаттан   барлығы   34   сағатқа берілген.  Күтілетін   нәтиже:    оқушылар  тарихи тұлғалардың  өмірі,  еңбегі және ерлігі   арқылы   тәрбиеленеді,   болашақта   өз   елінің   дамуына   үлесін   қосып, әлемдік білім кеңістігінде өз орнын табуына, еліміздің мәртебесін көтеруіне, елінің тарихын құрметтеуге тәрбиеленеді.  Бағдарламаның  мақсаты: саяси, мәдени және қоғам қайраткерлерінің өмірі мен тарихи деректері арқылы Отан тарихының беттеріне шолу жасау.  Міндеттері: ­ Қайраткерлердің   әлеуметтік,   рухани,   адами   тәжірибесі   туралы білімдерін тереңдету; ­ Еліміздің мәдени құндылықтарын сақтау және көбейту, тарихымыз бен мәдениетімізге құрметпен қарау сезімін дамыту; ­ Ұрпақтар сабақтастығын сақтау; ­ Батырлар мен қоғам қайраткерлердің өмірін мысал келтіре отырып, оқушыларға патриоттық тәрбие беру;  Бағдарламаны меңгеру барысында оқушылар: ­ білу   керек:  ортағасырлық   кезең   мен   жаңа   заман   кезеңінің хронологиялық   ауқымын,   ғылым   мен   білімнің   дамуына   үлес   қосқан ортағасырлық тарихи тұлғалары, негізгі тарихи ескерткіштерді; ­ дағды:  картадан   ортағасырлықмемлекеттердің     территориясын көрсету,   хронологиялық   кестелер   құру,   тақырып   бойынша   тезистер, тарихи мәтіндердің жоспарын құру, кестелер толтыру, талдау жасау, қорытынды жасау, тарихи деректермен өздігінен жұмыс жасау сипаттау: саяси, қоғам қайраткерлерінің қызметіне баға беру. ­ Курс бағдарламасы 5 бөлімнен тұрады. Әр бөлімде сағат саны Курс мазмұны.  көрсетілген тақырыптар берілген.  Бөлім 1. Ежелгі Қазақстан тарихындағы тұлғалар (2 с.). Сақ патшайымы Томирис. Ғұн патшасы ­  Атилла. Бөлім   2.  Ортағасырлық   Қазақстандағы   тарихи   тұлғалар   (5   с.). Түрік қағанары Бумын, Мұқан, Иштеми. Шығыс ғұламалары: Әбу Насыр аль­ Фараби,   Махмұд   Қашғари,   Жүсіп   Баласағұни,   Ахмед   Иүгнеки.   Қазақстан тарихындағы жаулап алушылардың рөлі: Шыңғыс хан, Әмір Темір, Әбілхайыр.  Алғашқы   қазақ хандары Керей мен Жәнібек. Қасым хан, Хақназар хан, Тәуекел хан,   Есім хан,  Жәңгір хан, Тәуке хан, қазақ билері. Әбілқайыр хан, қазақ батырлары . Абылай хан. Тарау     1.   Қазақ   хандығының   құрылуы   (7   с.).   Тарау   2.   Қазақ   халқының   мәдени   қайраткерлері   (1   с.).  Тарих ғылымының дамуы.  Мұхаммед Хайдар Дулати, Жалаири, Өтеміс қажы. Бөлім  3. Қазақстан жаңа заманда. Тарау  1.  Қазақ   халқының   патша   үкіметінің   отралау   саясатына қарсы ұлт­азаттық көтерілісі  (3  с.).  Сырым Датұлы, Кенесары  Қасымұлы, Исатай Тайманұлы мен Махамбет Өтемісұлы. Тарау 2. Қазақ халқының мәдени қайраткерлері (3 с.). Қазақтың ұлы ғалымы   Шоқан   Уалиханов.  Қазақ   халқының   ағартушысы  Просветитель Ыбырай   Алтынсарин.  Қазақ   жазба   әдебиетінің   негізін   қалаушы    Абай Құнанбайұлы. Бөлім 4. Қазақстан ХХ ғасырда (6 с.). ұлттық­демократиялық   қозғалыс   қайраткерлері.  Әлихан   Бөкейханов, Ахмет   Байтұрсынұлы,   Мыржақып   Дулатұлы.  Қазақ  революционерлері: Амангелді Иманов, Сакен Сейфуллин, Тоқаш Бокин, Әліби Жангилдин. Ұлы Отан   соғысындағы   қазақстандық   батырлар.   Талгат   Бегелдинов,   Сергей Луганский,  Әлия Молдағұлова,   Мәншүк   Маметова.  Қазақ   халқының   мәдени   қайраткерлері Ермұхан   Бекмаханов,  Қаныш   Сатпаев,   Олжас   Сүлейменов.  ҚКП   ОК­нің Бірінші хатшысы  Дінмұхамед Қонаев.   Бақтыораз   Бейсекбаев,   Бауыржан   Момышұлы, Бөлім  5.  Тәуелсіз  Казақстан (3  с.).  Тәуелсіз Қазақстанның құрылуы мен дамуындағы тұңғыш президент Н.Ә.Назарбаевтың рөлі. Қайталау сабақ Қорытынды қайталау (1 с.) «Тарихи тұлғалар» факультативтік курс бағдарламасының күнтізбелік­тақырыптық жоспары Аптасына 1 сағат, барлығы 34 сағат № Тақырып  Бөлім 1. Ежелгі Қазақстан тарихындағы 1 Сақ патшайымы Томирис тұлғалар  2 Ғұн патшасы ­  Атилла. Бөлім   2.  Ортағасырлық Қазақстандағы тарихи тұлғалар Түрік қағанары Бумын, Мұқан, Иштеми. 3 4­5 Шығыс ғұламалары: Әбу Насыр аль­Фараби, Махмұд Қашғари, Жүсіп Баласағұни,  Ахмед Иүгнеки. Қазақстан тарихындағы жаулап  алушылардың рөлі: Шыңғыс хан, Әмір  Темір, Әбілхайыр. Тарау  1. Қазақ хандығының құрылуы Алғашқы қазақ хандары Керей мен Жәнібек. 6­7 8 9 Қасым хан 10 Хақназар хан. Тәуекел хан 11 Есім хан.  Жәңгір хан 12 Тәуке хан. Қазақ билері  13 Әбілқайыр хан, қазақ батырлары  14 Абылай хан. Тарау 2. Қазақ халқының мәдени  қайраткерлері медиа ресурстардың қолданылуы мерзі мі саға т сан ы 2 Тақырып бойынша  презентация Тірек­сызба  «Қағанаттардың  саяси тарихы» Тақырып бойынша  презентация Тақырып бойынша  презентация 1 1 5 1 2 2 7 1 1 1 1 1 1 1 1 15 Тарих   ғылымының   дамуы.     Мұхаммед Хайдар Дулати, Жалаири, Өтеміс қажы. Бөлім  3. Қазақстан жаңа заманда. Тарау  1.  Қазақ   халқының   патша үкіметінің отралау саясатына қарсы ұлт­ азаттық көтерілісі  Сырым Датұлы Кенесары Қасымұлы Исатай   Тайманұлы   мен   Махамбет Өтемісұлы. 16 17 18 Тарау   2.   Қазақ   халқының   мәдени қайраткерлері  19  Қазақтың ұлы ғалымы Шоқан Уалиханов. 20 Қазақ халқының ағартушысы Просветитель  Ыбырай Алтынсарин. 21 Қазақ жазба әдебиетінің негізін қалаушы   Абай Құнанбайұлы. Бөлім 4. Қазақстан ХХ ғасырда  22­ 23 24­ 25 26­ 27 Ұлттық­демократиялық қозғалыс  қайраткерлері. Әлихан Бөкейханов, Ахмет  Байтұрсынұлы, Мыржақып Дулатұлы. Қазақ революционерлері: Амангелді  Иманов, Сакен Сейфуллин, Тоқаш Бокин,  Әліби Жангилдин. Ұлы Отан соғысындағы қазақстандық  батырлар. Талгат Бегелдинов, Сергей  Луганский, Бақтыораз Бейсекбаев,  Бауыржан Момышұлы, Әлия Молдағұлова,  Мәншүк Маметова. 28­ 29 Қазақ халқының мәдени қайраткерлері  Қаныш   Сатпаев, Ермұхан   Бекмаханов, Олжас Сүлейменов.  30 ҚКП ОК­нің Бірінші хатшысы  Дінмұхамед  Қонаев. Бөлім 5. Тәуелсіз Казақстан  «Орта  ғасырларддығы  Қазақстан тарихы»  хрестоматия ҰОС бойынша  дерекші фильмдер 1 3 1 1 1 3 1 1 1 6 2 2 2 2 1 3 31­ 33 34 Тәуелсіз Қазақстанның құрылуы мен  дамуындағы тұңғыш президент  Н.Ә.Назарбаевтың рөлі. Қайталау сабақ Қорытынды қайталау  3 1 Президенттің  Қазақстан халқына  Жолдаулары Оқушылар үшін қолданылған әдебиет  История Казахстана. Пособие для студентов. Алматы, 1998. Сарсенбаев А. Древний Казахстан. Детская энциклопедия Казахстана.  Алматы. «Аруна», 2002 Султанов Т. История Казахского ханства. Алматы. Мектеп, 2003 Мұғалім үшін қолданылатын әдебиет тізімі I Негізгі  Асылбеков М. и другие. История Казахстана с древнейших времен до наших  дней, в пяти томах. «Атамура» Алматы. т.I – 1996, т.II – 1997. Аяган Б. Иллюстрированная история Казахстана с древнейших времен до  наших дней, в четырех томах. Алматы. т.I – 2004, т.II – 2005 II Қосымша  Аргынбаев Х. Архитектурный комплекс Ахмеда  Ясави. Алматы, «Өнер»,  1988 Амандыков Х. Толе би Шымкент, 1991  Касымбаев Ж, Абдиров М. Потомки Чингиз­хана – основатели нашего  государства. Журнал «Мысль», 1996 №1 Карпык Аль­Халел. Белая кость прошлого. Наши современники. Алматы,  1994 Кекилбаев А. Айтеке би. Газета «Актюбинский вестник» № 105, 106, 109, 111. 1993. Кляшторный С.Г., Султанов Т.И. Казахстан. Летопись трех тысячелетий.  Алматы, 1992 Кумеков Б., Саки К. Султан Бейбарс. Аруна, 2004  Кононов А.Н. Юсуф Баласагунский. Благодатное знание. Москва, 1983 Поэты пяти веков. Алматы «Жазушы», 1993 Сарбаева А.И. Уроки – портреты. Учебно­методическое пособие. Актобе,  2003. Тынышпаев М. История Казахского народа. Алма­Ата, «Қазақ университеті»,  1993. Шауханов А. Коркыт­ ата. Журнал «История Казахстана в школе и вузах»  №9, 2002. Эсенова Г. Коркыт­ голос природы. Журнал «История Казахстана в школе и  вузах» №9 2002 с 14­16