Муниципальное бюджетное общеобразовательное учреждение
«Куокуйская средняя общеобразовательная школа с углубленным изучением отдельных предметов»
«Рассмотрено» «Согласовано» «Утверждаю»
руководитель МО «Первый учитель» зам. директора по УВР директор школы
учителей начальных классов
____________ /Новгородова Е.А./ ___________ /Павлова Г.П./ ___________ /Дьяконова А.Г./
протокол от «___»____ 2019 №___ «____»_______2019 приказ от 29.08.2019 № 141
Рабочая программа по предмету «Родной язык»
для 2-го класса начального общего образования
на 2019 - 2020 учебный год
(на основе примерной программы по родному языку начального общего образования)
Учитель: Новгородова Евдокия Алексеевна,
высшая квалификационная категория.
с. Аргас, 2019
Быьаарыы сурук
Улэлиир программа саха оскуолатыгар Федеральнай государственнай үөрэх стандардыгар (ФГҮөС), Саха оскуолатын 1-4 кылаастарыгар аналлаах «Саха тыла: үлэлиир программа: 1-4 кылаас»/ ааптар: Л.В Захарова. – Дьокуускай: Бичик, 2017. (Саха оскуолата), Саха Өрөспүүбүлүкэтин Үөрэҕин уонна наукатын министиэристибэтэ биһирээбит, ФГҮөС киллэрэр алын сүhүөх уопсай үөрэхтээhин „Куокуй орто оскуолата“ МБҮөТ 2019-2020 үөрэх сылыгар оңоhуллубут үөрэх былааныгар (салгыы – оскуола үөрэ5ин былаана), 08.05.2017 с. ылыллыбыт „Куокуй орто оскуолата“ МБҮөТ педагог үлэлиир программатын туhунан“ балаьыанньа5а тирэ5ирэн оңоhулунна.
Үлэлиир программа Л.В. Захарова ааптардаах 2017 сыллаахха «Бичик» кинигэ кыһатыгар тахсыбыт „Саха тыла“ 2 кылаас: икки чаастаах учуобунньуктарынан үлэлииргэ сөп түбэһэр. Үөрэнэр кинигэ Саха Өрөспүүбүлүкэтин Үөрэххэ уонна наука5а министиэристибэтин 2019-2020 үөрэх сылыгар өрөспүүбүлүкэтээ5и үөрэх босуобуйаларын испииьэгин бигэргэтии туьунан“ 2019 сыл от ыйын 5 күнүнээ5и 01-10/924 №-дээх бирикээьинэн 2019-2020 үөрэх сылыгар үлэлииргэ көңүллэммиттэр.
Үөрэхтээhин бэдэрээссийэлии үөрэтэр- методическай холбоhугунан биhирэммит алын сүhүөх уопсай үөрэхтээhини сүрүннүүр үөрэтэр программатыгар (08.04.2015 №1/15 мунньах боротокуола,) 4-с барыйаан, оскуола үөрэ5ин былааныгар оло5уран „Саха тыла“ уруогун үөрэтиигэ 2 кылааска нэдиэлэ5э 3 чаас бэриллэр. Онон программанан сылга 102 чаас. Быйылгы үөрэх дьылыгар 3 чаас бырааьынньык күнүгэр түбэьэринэн, 2 чаас хаьаас (резерв) чааьыгар тыырыллыбытынан 5 чаас коҕүрэтиллэн уонна билиини бэрэбиэркэлиир кэрдиис түмүк үлэни киллэриинэн уопсай үөрэтии чааьа 97 чаас буолла.
Үлэлиир программа5а уларыйыыта олохтоох компонент киирдэ:
№ 6 |
О/К . «Саха сирин сибэккилэрэ» - ааттарын суруйуу. |
№ 17 |
О/К «Дойдубар куьун» - этии толкуйдааьын. |
№ 55 |
О/К «Улуус нэьилиэктэрэ» - ааттарын таба суруйуу. |
№ 60 |
О/К «Олохтоох куоллэр» анал ааттара. |
№ 92 |
О/К В.Иванов, Ф.Гуляев кинигэлэрин билиьиннэрии |
Торообут тыл – колуонэттэн колуонэ5э бэриллэр ханнык ба5арар норуот улуу нэьилиэстибэтэ, киьи аймах ытык ойдобуллэриттэн биирдэстэрэ. Торообут тыл – о5о5о тулалыыр эйгэтин кыра5ытык билэр- корор, чугас дьонун – сэргэтин кытта истинник бодоруьар, иэйиитэ уьуктар, ойо – санаата сайдар, обугэтин уорэ5ин утумнуур сурун эйгэтэ.
Ол иьин о5ону кыра сааьыттан о5о тэрилтэтигэр, оскуола5а торообут тылынан иитии – уорэтии сурун ирдэбил быьыытынан билиниллэн, Российскай Федерация уонна Саха Республикатын уорэххэ уонна тылга сокуоннарыгар ити ойдобул туспа ыстатыйанан киирэн, быраап быьыытынан комускэллээх, билинни усулуобуйа5а угус норуот тыла чол туруктаах хааларыгар тирэх буолар.
Билигин торообут тыл, федеральнай государственнай уорэх стандартын (ФГҮөС) ирдэбилинэн, уопсай уорэхтээьин булгуччулаах чааьыгар киирэн, базиснай уорэх былааныгар (федеральнай) миэстэтэ, уорэтиллэр чааьа чопчу ыйыллан уорэтиллэр таьыма урдээтэ. Алын суьуох оскуола таьымыгар торообут тылы уорэх предметин быьыытынан уорэтиигэ тумук ирдэбили эмиэ федеральнай государственнай уорэх стандарта суруннуур.
Торообут тыл атын уорэх предметтэрин кытта бииргэ о5о личность быьыытынан сайдыытын хааччыйыахтаа5а этиллэр, ону сэргэ урукку оттугэр ирдэммэт сана булгуччулаах ирдэбили – уорэнээччигэ уорэх дэгиттэр дьайыыларын инориини киллэрэр.
Программа сүрүн сыала-соруга – тылынан уонна суругунан саҥаны сайыннарыы, ортоку сүһүөх оскуолаҕа саха тылын уонна литература курсун үөрэтиигэ бэлэмнээһин. Манна биллэрэр, сайыннарар, иитэр сорук тэннэ дьүөрэлэһэр.
Этиллибиккэ олоҕуран, төрөөбүт тылы начаалынай уопсай үөрэхтээһин таһымыгар үөрэтии сыалын үс хайысхаҕа араарыахха сөп:
үөрэнээччигэ төрөөбүт тыл туһунан билиини аан дойду туһунан научнай билии быстыспат сорҕотун быһыытынан иҥэрии, тыл үөрэҕин сүрүн хайысхаларын кытта билиһиннэрии, онно оло5уран, о5о билэр-көрөр, толкуйдуур кыа5ын сайыннарыы;
үөрэнээччи дьону-сэргэни кытта төрөөбүт тылынан бодоруһар үөрүйэ5ин, саңа (тыл) култуурата киһи уопсай култууратын быстыспат сор5ото буоларын туһунан өйдөбүлгэ тирэ5ирэн, саңа (тыл) араас көрүңэр (кэпсэтии, суруйуу, ааҕыы, өйтөн айыы, о.д.а.) үөрэтэн, салгыы сайыннарыы;
үөрэнээччигэ төрөөбүт тыл норуот ытык өйдөбүллэриттэн биирдэстэрэ буоларын быһыытынан ураты харыстабыллаах сыһыаны иҥэрии, хас биирдии киһи ийэ тылын сайыннарар иэстээҕин өйдөтүү.
Төрөөбүт тылы начаалынай оскуолаҕа үөрэтии сыала маннык сүрүн соруктары быһаардахха ситиһиллэр:
дьону-сэргэни кытта бодоруһар саҥа (тыл) сүрүн көрүҥнэрин үөрэнээччигэ үөрэх дэгиттэр дьайыыларын иҥэриини кытта бииргэ алтыһыннаран үөрэтии;
тыл (саңа) – бодоруһуу сүрүн ньымата диэн тутаах өйдөбүлгэ тирэ5ирэн, үөрэнээччи кэпсэтэр уонна санаатын толору этэр (тыл этэр), суруйар үөрүйэҕин сааһыгар сөп түбэһиннэрэн сайыннарыы;
тыл үөрэҕин билиитигэр, сурук-бичик култууратын төрүт өйдөбүллэригэр олоҕуран, үөрэнээччи төрөөбүт тылын литературнай нуорматын тутуһарын, алҕаһа суох саҥарарын уонна суруйарын ситиһии;
тыл үөрэҕин сүрүн салааларын (лексика, фонетика, морфология, синтаксис, тиэкис) туһунан уопсай өйдөбүлү иҥэриигэ тирэҕирэн, үөрэнээччи толкуйдуур дьоҕурун сайыннарыы, сааһыгар сөп түбэһиннэрэн, өй үлэтин дьайыыларыгар үөрэтии;
төрөөбүт тылы билии, харыстааһын, сайыннарыы сүрүн ньымаларыгар үөрэтии.
Хонтуруолунай диктант -9, уорэтэр диктант - 1, айар диктант- 4, сэрэтиилээх диктант- 2, хонтуруолунай устуу -1, айар улэ-1, аахпыттан суруйуу- 3, ойтон суруйуу-1.
Уруок тииптэрэ: сана уорэтии уруога, бэрэбиэркэлиир уруок, хатылыыр уруок,чинэтии уруок, булкаас уруок,бырайыак уруок,алгаьы коннорор уруок, оонньуу уруок, сайыннарар уруок, айар уруок.
Уорэнээччи улэтин сурун коруннэрэ: Кэпсиир, ыйытар,ырытар,быьаарар,устар, коннорор, истэр,хонтуруолланар.
Хонтуруол корунэ: ыйытыыларга хоруй, кэтээн коруу, бэйэни хонтуруоллааьын, бэйэ-бэйэни хонтуруоллааьын, оонньоон кордоруу, тылынан кэпсээн, суруйуу, бырайыагы комускээьин, бологунэн.пааранан, биирдиилээн улэ.
Иккис кылааска бэрэбиэркэлиир, хонтуруоллуур улэлэр коруннэрэ:
- уруок аайы чинэтэр, хатылыыр ыйытыктар, кыра текстэри суруйуу;
- хас сана тема бутуутэ араас сорудахтаах бэрэбиэркэлиир улэлэр.
Сыллаа5ы билиини бэрэбиэркэлиир кэрдиис түмүк (промежуточная аттестация) оскуола 2019-2020 үөрэх сылын халандаарынай графигар оло5уран сыл бүтүүтэ метапредметнай диагностическай үлэ быhыытынан ыытыллар.
I. ҮӨРЭХ ПРЕДМЕТИН, КУУРСУН ҮӨРЭТИИ ТҮМҮГЭ
Саха тылын уорэтии чааьа начаалынай уорэхтээьини суруннуур уопсай уорэхтээьин программатыгар (Примерная основная общеобразовательная программа начального общего образования) бэриллэр торообут тылынан уорэнэр кылаастарга аналлаах базиснай уорэх былаанын 3 барыйааныгар тирэ5ирэн быьаарыллар. Бастакы суьуох оскуола5а торообут тыл туорт сыл устата уорэтиллэр.
Кыра кылаас о5ото ойдоон, соп тэтимнээхтик таба аа5ара, суруйара, онтун ырытара, дьин чахчыны кытта тэннээн короро, санаатын сааьылаан этэрэ, кэпсиирэ, кэпсэтэрэ, тумуктуурэ бэйэтин торообут тылын тоьо билэриттэн тутутлуктаах.
Программа сурун сыала – соруга – тылынан уонна суругунан сананы сайыннарыы, ортоку суьуох оскуола5а саха тылын уонна литература курсун уорэтиигэ бэлэмнээьин.
Ытык ойдобуллэри уорэнээччигэ инэрии тумугэ: (личностные результаты)
· Торообут тыл олоххо тус оруоллаа5ын ойдуур;
· тыл иитиллэр, уорэнэр, айар-сайдар суолталаа5ын билинэр;
· киьи санаатын суругунан уонна тылынан этиилэригэр куолас уларыйарыгар, сурук бэлиэлэрэ сопко туруоруллалларыгар бол5омтолоох буолуу;
· тыл – омугу сомо5олуур тыл буоларын ойдуур;
· торообут тыла сайдарыгар бэриниилээх, эппиэтинэстээх буоларыгар, бэйэтин кыа5ын толору туьанарыгар эрэллээх.
Тустаах уорэх предметин уорэтии тумугэ: (предметные результаты)
· дор5оону, буукубаны, тыл суьуо5ун, этии чилиэнин, судургу этиини булар, таба араарар;
· тыл, тыл састаабын, этии туьунан ойдобуллэри билэр;
· сахалыы таба суруйууга, сурук бэлиэлэрин быраабылаларын тутуьууга ойдобуллэри ылынар;
· бэйэтин санатын суругунан уонна тылынан борустуой этиилэринэн сааьылаан санарар уонна суруйар;
· тылларга эбэтэр этиилэргэ ыйытыылары туруора уорэнэр.
Уорэх сатабылларын сайыннарыы тумугэ: (метапредметные результаты)
· уруокка сыалы-соругу борустуойдук туруорунар, былаанныыр, туох тумуккэ кэлиэхтээ5ин быьа холоон билэр;
· сааьыгар соп тубэьэн, тыл сопко-сыыьа туттулларын быьаара, коннорунэ, бэйэтин хонтуруоллана уорэнэр;
· билиини-корууну кэнэтэр эбии матырыйааллары табыгастаахтык туьанар;
· саастыылаахтарын кытта сатаан алтыьан, бодоруьан бииргэ сатабыллаахтык улэлиир суолу тобулар.
Yөрэх стандартын ирдэбилинэн 2-ис кылаас бүтүүтэ үөрэнээччигэ ирдэбил:
- дорҕоону, буукубаны, тылы, этиини араарар;
- аһаҕас, бүтэй, кылгас аһаҕас, уһун аһаҕас дорҕооннору, дифтоннары уонна сэргэстэспит, хоһуласпыт бүтэй дорҕооннору билэр;
- саха тылын дорҕооннорун уонна буукубаларын, киирии дорҕооннорун уонна буукубаларын билэр;
- истэн таба суруйар (диктант-кээмэйэ 15-20 /10-15/ тыл)
- тыл сүhүөхтэрин уонна көһөрүү быраабылатын билэр;
- этии бүтүүтүгэр тохтобул оҥорор, ону сурукка туочуканан бэлиэтиир;
- саха тылын алфавитын билэр буолуохтаах;
Иккис кылааһы бүтэрэр үөрэнээччи билиэхтээх:
Төрөөбүт тыл бары дорҕооннорун, киирии бүтэй дорҕооннору;
Сахалыы сурукка туттуллар бары буукубалары уонна кинилэр ханнык дорҕооннору бэлиэтииллэрин;
Сүһүөх араастарын;
Кыра кээмэйдээх 8-10 хоһоону (нойосуус);
7-8 саха суруйааччытын аатын
Иккис кылааһы бүтэрэр үөрэнээччи сатыахтаах:
Кыра текси үргүлдьү сүhүөхтээн уонна бүтүн тылларынан, сөп түргэннээхтик өйдөөн ааҕары (ортотунан мүнүүтэҕэ 40 – 50 тылы)
Буукубалары уонна кинилэр ситимнэрин сыыһата суох суруйары, уһун аһаҕас, хоһуласпыт бүтэй дорҕооннору, дифтоннары табатыкбэлиэтиири;
Илиинэн уонна бэчээтинэй буукубаларынан суруллубут тыллары, тыллар ситимнэрин, этиилэри ал5аhа суох устары;
Тыллары, тыллар ситимнэрин уонна 6-7 тыллаах этиилэри истэн суруйары;
Тылы суhуоххэ араарары уонна 3-4 суhуохтээх тыл дор5ооннорун араастарын ыйа-ыйа, схема комотунэн ырытары;
Этиини улахан буукубаттан са5алыыры, этии бутуутун точканан бэлиэтиири;
Текст ис хоhоонунан ыйытыыга толору эппиэттиири;
Хартыынанан уонна бэйэ уруhуйунан кыра 4-5 этиилээх кэпсээни оҥорору;
Кэпсээни,остуоруйаны, хоhоону өйдөөн истэри уонна ыйытыы комотунэн эбэтэр иллюстрациянан сирдэтэн кэпсиири;
Урут аахпыт уонна сана кинигэни тас корунунэн арааран билэри уонна аа5ыллыбыт айымньы геройдарын ааттыыры
Сурук улэтин сыаналааьын:
Уорэнээччи истэн суруйар улэтин сыаналыырга маннык нуорманан салайтарыллар:
«5»сыана-1-3 орфографическай алгастаах улэгэ.
«4» сыана – 4-5 орфографическай алгастаах улэгэ
«3»сыана- орфографическай алгастаах улэгэ
«2» сыана – орфографическай алгастаах улэгэ
«1»сыана- олус элбэх орфографическай алгастаах улэгэ
Куруубайа суох эрээри алгас баар буоллагына 6 орфографическай алгаска «3» сыана туруон соп.Олус марайдаах, элбэх конноруулээх улэ сыаната биир балынан туьэр.Олус марайдаах,элбэх конноруулээх улэ сыаната биир балынан туьэр.
Куруубай алгаьынан аагыллар: уьун аьагас доргоону, дифтону, хоьулаьар бутэй доргоону биир буукубанан бэлиэтээьин;буукубаны эбэтэр суьуогу котутуу;буукуба миэстэтин атастаьыннарыы; буукубаны атын буукубанан солбуйуу; улахан буукубаны сыыьа суруйуу; тылы холбуу суруйуу; сыыьа коьоруу.
II. ҮӨРЭХ ПРЕДМЕТИН ИС ХОҺООНО
1 кылааска уорэппити хатылааьын, барбыт билиини бэрэбиэркэлээьин (4чаас)
Аһаҕас дор5ооннор уонна буукубалар(8 чаас).Сана дор5оонун ойдобулун, сахалыы дор5оон арааьын билии. Торообут тылын дор5ооннорун, ордук чуолаан сахалыы ураты дор5ооннору арааран истии, чуолкайдык, таба санарыы нуорматын тутуьан санарыы.Тылы дор5оонун састаабынан ырытыы.Дор5оон буукубаларын билии, таба ааттааьын. Буукубалары суруллар ньымаларынан холбоон, ыраастык, тэтимнээхтик илиинэн суруйуу.Сахалыы алпаабыт бэрээдэгин билии.Араас тылдьытынан, ыйынньыгынан, каталогунан улэлииргэ алпабыыты сопко туьаныы. Хоһуласпыт бүтэй,уһун аһаҕас дорҕооннор икки буукубанан бэлиэтэнэллэрин билии.
Бутэй дорҕооннор уонна буукубалар (12 чаас). Паараласпыт бутэй дорҕоонноох тыллары таба суруйуу. Сэргэстэспит бутэй дорҕоон диэн тылга икки тус – туспа бутэй дорҕоон кэккэлэһэрин, тылы коһоруугэ икки аныы арахсарын, сэргэстэспит бутэй дорҕоон тыл ортотугар турарын, сэргэстэьии тылга хас да буоларын билии. Хоьуласпыт бутэй дорҕоон диэн икки атылыы (тэн) бутэй дорҕоон кэккэлэьэ туруутун, хоьулаьар бутэй дорҕооннор сурукка икки буукубанан бэлиэтэнэллэрин уонна сүһүөххэ икки аҥыы арахсалларын, хоһуласпыт бүтэй дорҕоон тылга ханан турарын, 11 бутэй дорҕоон пааралаьалларын.Хоьуласпат бутэй дор5оон {г}, {ҕ}, {дь}, {һ} буолалларын билии.Тыастан уонна куоластан уоскуур дорҕооннорньиргиэрдээх,оттон анаардас тыастан уоскуур дорҕооннор ньиргиэрэ суох дорҕооннор дэнэллэрин быьаарыы. Пааралаьар бутэй дорҕоонноох тыллары таба суруйуу.
Сүһүөх. Сүһүөх арааһа (8 чаас). Сүһүөх араастарын, тыл сүһүөххэ хайдах арахсарын, сүһүөх хайдах үөскүүрүн, тылы көһөрүү быраабылатын билии. Тыл хас аьаҕас дорҕоонноох да соччо сүһүөхтээх буоларын, аьаҕас сүһүөх устуруокаҕа соҕотоҕун хаалбатын уонна көспөтун , аьаҕас уонна төттөрү сүһүөхтэр тылга ханан туралларын билии. Аьаҕас дорҕоонунан сүһүөх ахсаанын ааҕыы. Тылы сөпкө сүһүөххэ араарыы. Сүһүөхтэри холбоон тыл таьаарыы. Көһөрүү быраабылатын тутуһан тылы сөпкө көһөрүү, сөпкө суруйуу. Быраабыланы тутуһан тылы сөпкө көһөрөн суруйуу.
Нуучча тылын дорҕоонноро уонна буукубалара (12 чаас). Нуучча тылын дорҕооннорун таба саҥарыы, арааран истии, нуучча тылын буукубалардаах тыллары булуу, нууччалыы суруллар тыллары таба суруйуу. Киирии тылларга ньиргиэрдээх (в), (з), (ж) дорҕооннор тыл ортотугар уонна кэннигэр ньиргиэрэ суох буолан иьиллэллэрин (ф), (с), (ш) өйдөөьүн. Я,е,ё, ю – б8тэй дор5оон сымна5аьын бэлиэтиир буукубалар буолалларын ойдөөьүн.Нууччалыы суруллар тыллары булуу, таба суруйуу.
Тыл. (4 чаас). Нуучча тыла – Арассыыйа судаарыстыбаннай тыла диэн өйдөөьүн. Араастаан этиллэр тыллары кытта бастакы билсиьии. Төрөөбүт тыл, нуучча тыла, омук тыла диэн араарыы, тыл арааьын, тыллар бөлөхтөрүн булуу. Тылы истэн, саҥаран, көрөн таба суруйуу.
Сана чааһа (16 чаас) Сана чааьын туьунан уопсай ойдобулу билии. Тыл уларыйбат чааьа олоҕо, уларыйар чааьа сыьыарыыта буоларын билии. Хас биирдии тыл тус- туьунан суолталаах буоларын: биридимиэти ааттыыр, биридимиэт бэлиэтин көрдөрөр, биридимиэт тугу гынарын көрдөрөр диэн билии. Биридимиэт аатын көрдөрөр тыллар ким? туох? диэн ыйытыыларга хоруйдуурун билии. Биридимиэт аата икки араастаах (анал аат, уопсай аат) буоларын билии. Анал аакка киьи аата, араспаанньата, сир- дойду , курат, дэриэбинэ ааттара, дьиэ сүөһүтүн, кыылын ааттара киирэрин билии. Сороҕор икки тыл холбоьон биир өйдөбулгэ туттуллалларын, маннык тыллар паараласпыт тыллар диэн ааттаналларын , сорох тылларга утары суолталаах тыллар баар буолалларын билии.Паараласпыт, маарыннаьар, утарыта суолталаах тыллары булуу, араарыы, туттуу.Анал ааты улахан буукубаттан, уопсай ааты кыра буукубаттан суруйуу.
Ханнык? Хайдах? (10 чаас) Предмет бэлиэтин кордорор тыл ханнык? хайдах? диэн ыйытыыларга хоруйдуурун билии. Предмет бэлиэтин кордорор тыллар ону, кээмэйи, быьыыны, амтаны, хаачыстыбаны, туох матырыйаалтан оноьуллубутун ыйалларын билии. Тылы таба уларытыы., санарыы, тылдьыттан булуу. Тылы дор5оонунан ырытыы.
Тугу гынар? Хайыыр? (9 чаас) Хайааьыны кордорор тыллар ханнык тугэннэ элбэх ахсаанна суруллалларын, биридимиэт тугу гынара билигин, ааспыт, кэлэр бириэмэни кордорорун билии. Этиилэри аа5ан туох уратылаахтарын быьаарыы, ханнык тыллар хайааьыны кордорор тыллар диэн ааттаналларын , тыл хайдах уларыйарын, хайааьыны кордорор тыллар ыйытыыларын билии.
Этии (6 чаас) Этии улахан буукубаттан саҕаланарын, этии кэннигэр туочука турарын билии.Этии бүтүүтүгэр тохтобул оҥорор, ону сурукка туочуканан бэлиэтиэхтээх.Этиини сөпкө оҥоруу.Этии уонна тыл ситимэ уратыларын, этии арааьын билии. Тэнийбит уонна тэнийбэтэх этии, судургу уонна холбуу этии, сирэй сана, ойо5ос сана, диалог, туьулуу ойдобуллэрин билии, этиигэ, тиэкискэ арааран булуу, бэйэ этиитин толкуйдааьын. Этиини таба интонациялаан аа5ыы, сурукка сана дэгэтин сурук бэлиэтинэн араарыы.
Тиэкис (4 чаас) Тиэкис туьунан ойдобул. Тиэкис тиэмэтин, ис хоһоонун, сүрүн санаатын сөпкө булуу. Сирэй саҥа, ааптар тыла диэн араарар.Тиэкис сурун санаатыгар оло5уран, тиэкиьи таба ааттааьын.Туох сыаллаах – соруктаах санарарын – суруйарын чуолкай ойдоон, дьон ойугэр- санаатыгар тиийимтиэтик санаатын сааьылаан, араас тиэкистэри холкутук санарыы – суруйуу.
Хатылааһын. Сыллаа5ы билиини бэрэбиэркэлиир кэрдиис тумук (промежуточная аттестация) (4 чаас).
Темалары хатылааьын. Барбыты чинэтии. Ылбыт билиини, сатабылы инэрии, сайыннарыы. Айар дьо5уру то5оостоох кэмнэ таба туьаныы. Ситимнээх сананы сайыннарыы
III. ТЕМАТИЧЕСКАЙ БЫЛААН БАРЫЛА
№ |
Уруок темата |
Уруок тиибэ |
Уорэнээччи улэтин коруннэрэ |
Тустаах уорэх предметин уорэтии тумугэ. |
Хонтуруол корунэ |
Кунэ-дьыла |
Хос быьаарыы |
||
Уэрэх нэдиэлэтэ |
Чопчу буолбута |
||||||||
1 чиэппэр – 24 чаас Маӊнайгы кылаас матырыйаалын хатылааһын, барбыт билиини бэрэбиэркэлээьин – 4 чаас |
|||||||||
1 |
Киирии уруок |
Хатылыыр уруок |
Үѳрэнэр кинигэни кытта билсиЬии 1 кылааска уерэппити хатылааьын |
Үѳрэнэр кинигэни кытта билсэр. Төрөөбүт тыл иитиллэр, үөрэнэр, айар-сайдар тыл буоларын итэҕэйэр. Тылын сайыннарар сыалы-соругу таба туруорунар, сатаан былаанныыр, туох- ханнык тумуккэ кэлиэхтээ5ин быьа холоон билэр.
|
Кэтээн коруу |
1 |
|
|
|
2 |
Маннайгы кылааска барбыты хатылааьын |
Хатылыыр уруок |
Мацнайгы кылааска барбыты хатылааЬын. Тыл дорҕоонтон турарын билэр. Тыл дорҕоонун схематын оҥорор сатабылы чиҥэтии |
Тыл дор5оонун уонна буукубатын ырытыы. Тыллары фишканан бэлиэтиир. Дорҕоон (буукуба), тыл, этии чилиэннэрин, тиэкис анал бэлиэлэрин сатаан туһанар. Анал бэлиэлэринэн тыл, этии, тиэкис моделын онорор |
Ыйытыыларга хоруй |
1 |
|
|
|
3 |
Маннайгы кылааска барбыты хатылааьын |
Хатылыыр уруок |
Барбыты хатылааЬын. Этии тыллартан турарын билэр. Тыллары холбоон ситимнээх этии оҥорорго үөрэнэр. |
Этии улахан буукубаттан саҕаланарын, этии кэннигэр туочука турарын чицэтии. Этии хас тылтан турарын быьаарар. Бэриллибит моделга тирэ5ирэн, тылы, этиини толкуйдуур, тиэкиьи айар |
Ыйытыыларга хоруй |
1 |
|
|
|
4 |
Маннайгы кылааска барбыты хатылааьынна диктант №1
|
Билиини бэрэбиэркэлиир уруок |
Маннайгы кылааска барбыты хатылааьын.
|
Истэн суруйуу. Быраабыланы тутуһан араарар сатабыл. |
Бэйэни хонтуруоллааьын |
2 |
|
|
|
Аһа5ас дор5ооннор уонна буукубалар – 8 чаас |
|||||||||
5 |
Аһа5ас дор5ооннор уонна буукубалар |
Сананы уорэтии уруок |
Дор5оон араастарын билэр Тыл ханнык дор5ооннортон турарын истэн ырытар |
АҺа5ас дор5ооннору хатылааҺын. АЬа5ас дор5оон 3 арааЬын арааран истэр |
Ыйтыыларга хоруй |
2 |
|
|
|
6 |
Аһа5ас дор5ооннор уонна буукубалар О/К „Саха сирин сибэккилэрэ“ ааттарын суруйуу |
Сананы уорэтии уруок |
Дор5оон араастарын билэр Тыл ханнык дор5ооннортон турарын истэн ырытар |
АҺа5ас дор5ооннору хатылааҺын. АЬа5ас дор5оон 3 арааЬын арааран истэр |
Ыйытыыларга хоруй, кэтээн коруу |
2 |
|
|
|
7 |
Аһа5ас дор5ооннор уонна буукубалар |
Сананы уорэтии уруок |
Илин уонна кэлин аһаҕас дорҕооннору арааран билэр. Сана дорҕоонун өйдөбүлүн, сахалыы дорҕоон арааһын билэр |
Биир тылга наар илин эбэтэр кэлин аЬа5ас дор5оон буоларын кэтээн көрөр Төрөөбүт тылын дорҕооннорун, ордук чуолаан сахалыы уһун-кылгас аһаҕас арааран истии, чуолкайдык, таба саҥарыы нуорматын тутуһан саҥарар. |
Биирдиилээн улэ |
3 |
|
|
|
8 |
Дьуптуон |
Сананы уорэтии уруок |
Дьуптуону билэр, истэн суруйар. |
Төрөөбүт тылын дорҕооннорун, ордук чуолаан сахалыы дьуптуоннары арааран истии, чуолкайдык, таба саҥарыы нуорматын тутуһан саҥарар. |
Пааранан улэ |
3 |
|
|
|
9 |
Айар диктант |
Булкаас уруок |
Этиилэри толкуйдаан, ситимнээн кэпсээн онорор Таба суруйуу сурук-бичик култуурата буоларын өйдуур |
Уьун, кылгас аЬа5ас дор5оону таба суруйар. Таба суруйуу сурук-бичик култуурата буоларын өйдүүр |
Суругунан улэ |
3 |
|
|
|
10 |
ХатылааЬын „АЬа5ас дор5ооннор уонна буукубалар“ |
Чинэтии уруок |
Аһаҕас дорҕоонноох тыллары таба саҥарар, суруйар. Бэйэтин улэтин хонтуруоллуур |
Аһаҕас дорҕоон арааhын таба саҥарар, суруйар Төрөөбүт тылын дорҕооннорун, ордук чуолаан сахалыы уһун-кылгас аһаҕас дор5ооннору арааран истии, чуолкайдык, таба саҥарыы нуорматын тутуһан саҥарар. |
Ыйытыыларга хоруй |
4 |
|
|
|
11 |
СитиЬиибитин сыаналанабыт, билиибитин бэрэбиэркэлэнэбит „АЬа5ас дор5ооннор уонна буукубалар“ |
Оонньуу уруок |
Уһатыылаах аЬа5ас дор5оонноох, дифтоннаах тылы таба суруйар. Этиилэри толкуйдаан, ситимнээн кэпсээн онорор |
АЬа5ас дор5оон буукубатын сыыЬа суруйдахха соро5ор тыл суолтата уларыйарын билэр |
Ыйытыыларга хоруй, кэтээн коруу |
4 |
|
|
|
12 |
Хонтуруолунай устуу №1
|
Билиини бэрэбиэркэлиир уруок |
Буукубалары суруллар ньымаларынан холбоон, ыраастык, тэтимнээхтик илиинэн суруйар |
Буукубалары суруллар ньымаларынан холбоон, ыраастык, тэтимнээхтик илиинэн суруйуу. УЬун aha5ac дор5ооннору, дифтону таба суруйар |
Бэйэни хонтуруоллааьын |
4 |
|
|
|
Бутэй дор5ооннор уонна буукубалар – 12 чаас |
|||||||||
13 |
Бутэй дор5ооннор уонна буукубалар |
Сананы уорэтии уруок |
Бүтэй дорҕоон араастарын арааран истэр уонна чуолкайдык саҥарар |
Бүтэй дорҕоон араастарын арааран истэр, таба суруйар. Тылы, дорҕоону тэҥниир |
Биирдиилээн улэ |
5 |
|
|
|
14 |
Сэргэстэспит бутэй дор5ооннор |
Сананы уорэтии уруок |
Сэргэстэспит бүтэй дорҕоонноох тыллары чуолкайдык сацарар, таба суруйар |
Сэргэстэспит бутэй дорҕоонноох тыллары арааран истии, чуолкай саҥарар, таба суруйар |
Биирдиилээн улэ |
5 |
|
|
|
15 |
Аахпыттан суруйуу №1 |
Билиини бэрэбиэркэлиир уруок |
Суруйарга бутэй дор5оон хоhулаhыытын сүhүөхтуур Тыл ситимин оҥорор Ыраастык, кыраһыабайдык суруйарга кыһаллар |
Таба суруйар, хонтуруолланар, сурук бэлиэтин тутуҺар Саныыр санааны суругунан сиһилии тириэрдэр
|
Бэйэни хонтуруоллааьын |
5 |
|
|
|
16 |
Сэргэстэспит бутэй дор5ооннор |
Сананы уорэтии уруок |
Бутэй дор5оон сэргэстэhиитин чуолкайдык истэр уонна таба суруйар |
Сэргэстэспит бутэй дор5оону хатылааьын, таба суруйар. |
Боло5унэн улэ |
6 |
|
|
|
17 |
Хоһуласпыт бүтэй дор5ооннор. О/К „Дойдубар- куьун“ этии толкуйдааьын |
Сананы уорэтии уруок |
Суруйарга бутэй дор5оон хоhулаhыытын сүhүөхтуур Тыл ситимин оҥорор Ыраастык, кыраһыабайдык суруйарга кыһаллар |
Хоhулаhар бүтэй дорҕоонноох тыллары арааран истэр, таба суруйар |
Ыйытыыларга хоруй |
6 |
|
|
|
18 |
Сэрэтиилээх диктант |
Билиини бэрэбиэркэлиир уруок |
Буукубалары суруллар ньымаларынан холбоон, ыраастык, тэтимнээхтик илиинэн суруйар |
Таба суруйар, хонтуруолланар, сурук бэлиэтин тутуҺар. Таба суруйуу сурук-бичик култуурата буоларын өйдуур |
Бэйэни хонтуруоллааьын |
6 |
|
|
|
19 |
Хоһуласпыт бүтэй дор5ооннор |
Сананы уорэтии уруок |
Хоhулаhар бүтэй дорҕоону арааран истэр Тыл ситимин оҥоро үөрэнэр Бутэй дор5оон хоhулаhыытын таба сүhүөхтүү үөрэнии
|
Хоьуласпыт бутэй дор5ооннору арааран истэр, чуолкайдык, таба саңарыы нуорматын тутуЬан саңарар, таба суруйар. |
Ыйытыыларга хоруй |
7 |
|
|
|
20 |
Паараласпыт (ханыыласпыт, маарыннаЬар) бутэй дор5ооннор |
Сананы уорэтии уруок |
Паараласпыт (ханыыласпыт, маарыннаЬар) бүтэй дорҕоонноох тылы чуолкайдык саҥарар, таба суруйар. |
Паараласпыт (ханыыласпыт, маарыннаЬар) бутэй дор5ооннору арааран истэр, суруйар |
Боло5унэн улэ |
7 |
|
|
|
21 |
ХатылааЬын „Бутэй дор5ооннор“
|
Хатылыыр уруок |
Бутэй дор5ооннор араастарын хатылааьын. Хоhулаhар бүтэй дорҕоонноох тыллары арааран истэр |
Сэргэстэспит уонна хоЬуласпыт бутэй дор5ооннор арааран билэр. Дор5оон араастарын билэр. Тыл ханнык дор5ооннортон турарын истэн ырытар
„ |
Ыйытыыларга хоруй |
7 |
|
|
|
22 |
СитиЬиибитин сыаналанабыт, билиибитин бэрэбиэркэлэнэбит „Бутэй дор5ооннор“ |
Хатылыыр уруок |
Хоһуласпыт, сэргэстэспит, маарыннаһар бүтэй дорҕооннору таба суруйар Хонтуруолланар, билиини бэрэбиэркэлэнэр |
Ылбыт билиилэрин уонна сатабылларын бэрэбиэркэлэнэр |
Ыйытыыларга хоруй |
8 |
|
|
|
23 |
Хонтуруолунай диктант №2 |
Билиини бэрэбиэркэлиир уруок |
Сэргэстэспит уонна хоЬуласпыт бутэй дор5оонноох тыллары таба суруйар Хонтуруолланар, билиини бэрэбиэркэлэнэр |
Таба суруйар, хонтуруолланар, сурук бэлиэтин тутуҺар Таба суруйуу сурук-бичик култуурата буоларын өйдүур |
Бэйэни хонтуруоллааьын |
8 |
|
|
|
24 |
СыыЬаны көннөрүү уонна хатылааһын |
Булкаас уруок |
Суругунан улэ5э бэйэтин итэҕэһин, алҕаһын булуу, быһаарыы, көннөруу |
Бэйэ сыыЬатын көннөрөр , хонтуруолланар |
Ыйытыыларга хоруй |
8 |
|
|
|
II чиэппэр (24 чаас) Суьуох. Суьуох арааьа. (8 чаас) |
|||||||||
25 |
Сүhүөх.Сүhүөх арааЬа. |
Сананы уорэтии уруок |
Тылы таба сүhүөхтуур Аахпыты ситимнээн кэпсиир. Кыылллар, көтөрдөр олохторун билэр |
Тыл сүhүөхтэрин билэр, таба сүhүөхтуур
|
Боло5унэн улэ |
9 |
|
|
|
26 |
Сүhүөх.Сүhүөх арааЬа. |
Сананы уорэтии уруок |
Тылы таба сүhүөхтуур Аахпыты ситимнээн кэпсиир. Кыылллар, көтөрдөр олохторун билэр |
Тыл сүhүөхтэрин билэр, таба сүhүөхтуур
|
Ыйытыыларга хоруй |
9 |
|
|
|
27 |
Аахпыттан суруйуу №2 |
Бэрэбиэркэлиир уруок |
Сурукка туттуллар атын бэлиэлэри, өйдөбүллэри (абзац, тылы көһөрүү бэлиэтэ, тыл икки арда (пробел)) сөпкө туттар Былааны туһанан ситимнээх кэпсээни оҥоро үөрэнэр. |
Таба суруйар дьо±уру сайыннарыы; кэпсээн ис хоЬоонун былааны тутуЬан сиЬилии суруйар Саныыр санааны суругунан сиһилии тириэрдэр |
Бэйэни хонтуруоллааьын |
9 |
|
|
|
28 |
Тылы көһөрүү |
Сананы уорэтии уруок |
Тыл строкаҕа баппатаҕына сүhүөҕүнэн көhөрүн билэр |
Тылы көhөрүү быраабылатын билэр. |
Боло5унэн улэ |
10 |
|
|
|
29 |
Тылы көһөрүү |
Сананы уорэтии уруок |
Тыл строкаҕа баппатаҕына сүhүөҕүнэн көhөрүн билэр |
Тылы көhөрүү быраабылатын билэр. |
Ыйытыыларга хоруй |
10 |
|
|
|
30 |
СитиЬиибитин сыаналанабыт, билиибитин бэрэбиэркэлэнэбит |
Бэрэбиэркэлиир уруок |
Сүһүөх араастарын билэр. Тылы таба сүhүөхтуур Тыл строкаҕа баппатаҕына сүhүөҕүнэн таба көhөрер. |
„Сүhүөх. Сүhүөх арааЬа“ тиэмэ5э үөрэпит матырыйаалын билэр.Сүһүөх араастарын билэр |
Ыйытыыларга хоруй |
10 |
|
|
|
31 |
Хонтуруолунай диктант № 3 |
Бэрэбиэркэлиир уруок |
|
|
Бэйэни хонтуруоллааьын |
11 |
|
|
|
32 |
СыыЬаны көннөрүү уонна хатылааһын |
Хатылыыр уруок |
Суругунан улэ5э бэйэтин итэҕэһин, алҕаһын булуу, быһаарыы, көннөруу |
Бэйэ сыыЬатын көннөрөр , хонтуруолланар |
Кэтээн коруу |
11 |
|
|
|
Нуучча тылын дор5оонноро уонна буукубалара (12 чаас) |
|||||||||
33 |
Нуучча тылын дор5оонноро уонна буукубалара |
Сананы уорэтии уруок |
Нуучча тылын дор5ооннорун уонна буукубаларын билэр, таба сацарар |
Нуучча тылын дор5оонноро баар тыллары арааран истэр, чуолкай саҥарар, таба суруйар |
Ыйытыыларга хоруй |
11 |
|
|
|
34 |
Нуучча тылын дор5оонноро уонна буукубалара |
Сананы уорэтии уруок |
Нуучча тылын дор5ооннорун уонна буукубаларын билэр, таба сацарар |
Нуучча тылын дор5оонноро баар тыллары арааран истэр, чуолкай саҥарар, таба суруйар |
Биирдиилээн улэ |
12 |
|
|
|
35 |
Уорэтэр диктант. Нууччалыы суруллар тыллар |
Бэрэбиэркэлиир уруок |
Нууччалыы суруллар тыллары истэн таба суруйар Таба суруйар, хонтуруолланар, билиини бэрэбиэркэлэнэр |
Таба суруйар, хонтуруолланар, сурук бэлиэтин тутуҺар |
Бэйэ- бэйэни хонтуруоллааьын |
12 |
|
|
|
36 |
Е,ё, ю,я буукубалаах тыллар |
Сананы уорэтии уруок |
Е,ё, ю,я буукубалаах тыллары истэн таба суруйар Олохторо нууччалыы суруллар киирии тыллар сыһыарыыларын таба суруйар |
Киирии аьа5ас дор5ооннор икки дор5оон ситимин бэлиэтииллэрин билэр, таба суруйар |
Ыйытыыларга хоруй |
12 |
|
|
|
37 |
Сымна5астык этиллэр бутэй дор5оонноох тыллар
|
Сананы уорэтии уруок |
Сымна5астык этиллэр бутэй дор5оонноох тыллары истэн таба суруйар |
Сымна5астык этиллэр бутэй дор5оонноох тыллары таба суруйар |
Биирдиилээн улэ |
13 |
|
|
|
38 |
Сымна5астык этиллэр бутэй дор5оонноох тыллар
|
Сананы уорэтии уруок |
Сымна5астык этиллэр бутэй дор5оонноох тыллары истэн таба суруйар |
Сымна5астык этиллэр бутэй дор5оонноох тыллары таба суруйар |
Ыйытыыларга хоруй |
13 |
|
|
|
39 |
Нууччалыы суруллар тылларга ж,ш, ц буукубалар |
Сананы уорэтии уруок |
Нууччалыы суруллар тылларга ж,ш, ц этиллиитин таба сацарар уонна суруйар |
Нууччалыы суруллар тылларга ж,ш, ц буукубалары таба сацарыы, тыллары таба суруйар |
Ыйытыыларга хоруй |
13 |
|
|
|
40 |
Айар улэ №1 |
Айар уруок |
Ситимнээх текст бэрээдэгин кэспэккэ, тыллары табатык туттан, этиилэри сепке онорон суруйар. Айар улэни толорор
|
Саныыр санааны суругунан сиһилии тириэрдэр. Этиини таба ситимниир. |
Тылынан кэпсээьин |
14 |
|
|
|
41 |
ХатылааЬын „Нуучча тылын дор5оонноро уонна буукубалара“ |
Хатылыыр уруок |
Нууччалыы суруллар тыллары таба суруйар Олохторо нууччалыы суруллар киирии тыллар сыһыарыыларын таба суруйар |
Нууччалыы суруллар тыллары таба суруйар |
Ыйытыыларга хоруй |
14 |
|
|
|
42 |
СитиЬиибитин сыаналанабыт, билиибитин бэрэбиэркэлэнэбит „Нуучча тылын дор5оонноро уонна буукубалара“ |
Хатылыыр уруок |
„Нуучча тылын дор5оонноро уонна буукубалара“тиэмэ5э билиини бэрэбиэркэлэнэр АЬа5ас уонна бутэй дор5ооннору наардыыр, уратыларын билэр. Саха терут уонна киирии дор5ооннору араарар |
Ылбыт билиилэрин уонна сатабылларын бэрэбиэркэлэнэр |
Ыйытыыларга хоруй |
14 |
|
|
|
43 |
Хонтуруолунай диктант №4
|
Бэрэбиэркэлиир уруок |
Нууччалыы суруллар тыллары таба суруйар
|
Таба суруйар, хонтуруолланар, сурук бэлиэтин тутуҺар |
Бэйэни хонтуруоллааьын |
15 |
|
|
|
44 |
СыыЬаны көннөрүү уонна хатылааһын |
Хатылыыр уруок |
Суругунан улэ5э бэйэтин итэҕэһин, алҕаһын булар, быһаарар, көннөрер |
Бэйэ сыыЬатын көннөрөр , хонтуруолланар |
Ыйытыыларга хоруй |
15 |
|
|
|
Тыл (4 чаас) |
|||||||||
45 |
Араастык этиллэр тыллар |
Сананы уорэтии уруок |
Араастык этиллэр тыллары билэр. Этиини таба ситимниир.
|
Кылгас уус-уран тиэкистэри диктор (о5о, артыыс) аа5ыытын истэн, айымньы ис хоЬоонун, тылын –еЬун сэргэ сахалыы саца интонациятын, терут дор5оон этиллиитин бол5ойор. |
Кэтээн коруу |
15 |
|
|
|
46 |
Араастык этиллэр тыллар |
Сананы уорэтии уруок |
Араастык этиллэр тыллары билэр. Этиини таба ситимниир.
|
Кылгас уус-уран тиэкистэри диктор (о5о, артыыс) аа5ыытын истэн, айымньы ис хоЬоонун, тылын –еЬун сэргэ сахалыы саца интонациятын, терут дор5оон этиллиитин бол5ойор. |
Боло5унэн улэ |
16 |
|
|
|
47 |
Хонтуруолунай диктант №5
|
Бэрэбиэркэлиир уруок |
Нууччалыы суруллар тыллары таба суруйар
|
Таба суруйар, хонтуруолланар, сурук бэлиэтин тутуҺар |
Бэйэни хонтуруоллааьын |
16 |
|
|
|
48 |
СыыЬаны көннөрүү уонна хатылааһын |
Хатылыыр уруок |
Суругунан улэ5э бэйэтин итэҕэһин, алҕаһын булар, быһаарар, көннөрер |
Бэйэ сыыЬатын көннөрөр , хонтуруолланар |
Ыйытыыларга хоруй |
16 |
|
|
|
III чиэппэр (33 чаас) Сана чааьа (16 чаас) |
|||||||||
49 |
Саца чааЬа |
Сананы уорэтии уруок |
Предмет аатын, бэлиэтин, тугу гынарын көрдөрөр тылллары арааран өйдүүр Тылллар суолталарын чуолкайдыыр |
Предметтэр ааттарын, бэлиэлэрин, тугу гыналларын таба наардыыр |
Ыйытыыларга хоруй |
17 |
|
|
|
50 |
Ким? Туох? |
Сананы уорэтии уруок |
Предмети ааттыыр тыл Ким? – диэн ыйытыыны таба туруора үөрэнэр Ким? диэн ыйытыыга эппиэттиир тылы улахан буукубаттан суруйар |
Предмети ааттыыр тыл ыйытыы кеметунэн булар. Улахан дьону хайдах ыҥырары билэр. |
Пааранан улэ |
17 |
|
|
|
51 |
Ɵйтөн суруйуу №1 |
Айар уруок |
Этиигэ тыллары, текскэ этиилэри ситимниир Саха тылын литературнай нуорматын тутуЬан чуолкайдык сацарарга кыЬаллар. |
Төрүт уонна киирии тыллар таба суруллууларын уратытын бол5ойор, таба суруйар. Саныыр санааны суругунан сиһилии тириэрдэр |
Суругунан улэ |
17 |
|
|
|
52 |
Тыллары наардааЬын |
Сананы уорэтии уруок |
Саца чаастарын ейдебулун хатылааьын, этиини сатаан ситимнээн онорор, Тыллары сүрүн бэлиэлэринэн (грамматическай халыыптарынан) бөлөхтуур, ырытар |
Предметтэр ааттарын, бэлиэлэрин, тугу гыналларын таба наардыыр. |
Ыйытыыларга хоруй |
17 |
|
|
|
53 |
Тыл оло5о, сыЬыарыыта |
Сананы уорэтии уруок |
Тылга олоҕун уонна сыhыарыыларын сатаан араарар тыл сүһүөххэ хайдах арахсарын туһунан өйдөбүлү билэр |
Тыл састааба диэн өйдөбүлү, тыл уларыйар уонна үөскүүр ньыматын билэр. Тылы састаабынан ырытар (тыл олоҕо, сыһыарыыта).
|
Ыйытыыларга хоруй |
18 |
|
|
|
54 |
Тыл оло5о, сыЬыарыыта |
Сананы уорэтии уруок |
Тылга олоҕун уонна сыhыарыыларын сатаан араарар тыл сүһүөххэ хайдах арахсарын туһунан өйдөбүлү билэр |
Тыл састааба диэн өйдөбүлү, тыл уларыйар уонна үөскүүр ньыматын билэр. Тылы састаабынан ырытар (тыл олоҕо, сыһыарыыта).
|
Ыйытыыларга хоруй |
18 |
|
|
|
55 |
Анал ааттар О/К „Улуус нэьилиэктэрэ“- ааттарын таба суруйуу
|
Сананы уорэтии уруок |
Анал ааттары таба суруйар, өйдөбүлү чиҥэтэр КиЬи аатын улахан буукубаттан суруйар Анал аат улахан буукубаттан сурулларын билэр |
Предмет аатын көрдөрөр тылллары арааран билии. Анал уонна уопсай ааттары билиЬиннэрии. Киһи аатыгар, дьиэ кыылларын, сир-дойду ааттарыгар улахан буукубаны сөпкө суруйар. |
Биирдиилээн улэ |
18 |
|
|
|
56 |
Паараласпыт ааттар |
Сананы уорэтии уруок |
Паараласпыт ааттары арааран билэр. Паараласпыт ааттары этииттэн булар, ситэрэр. |
Паараласпыт ааттар икки ардыларыгар дефис туруорар Паараласпыт ааттары сацарар сацатыгар туттар |
Боло5унэн улэ |
19 |
|
|
|
57 |
МаарыннаЬар суолталаах ааттар |
Сананы уорэтии уруок |
МаарыннаЬар суолталаах ааттары билэр. |
МаарыннаЬар суолталаах ааттары сацарар сацатыгар туттар |
Ыйытыыларга хоруй |
19 |
|
|
|
58 |
Утары суолталаах ааттар |
Сананы уорэтии уруок |
Утары суолталаах ааттары арааран билэр |
Бэриллибит тылга утары суолталаах ааты булар |
Ыйытыыларга хоруй |
19 |
|
|
|
59 |
Айар диктант „Этиилэри ситэрии“ |
Айар уруок |
Ситимнээх текст бэрээдэгин кэспэккэ, тыллары табатык туттан, этиилэри сепке онорон суруйар. |
Ситимнээх сананы сайыннарар, тылы байытар, билиини сатаан айар улэ5э туттар |
Суругунан улэ |
20 |
|
|
|
60 |
ХатылааЬын «Предмет аата». О/К «Олохтоох куоллэр» анал ааттара |
Хатылыыр уруок |
Предмет аатын кердерер тыл өйдөбүлун билэр. Ыраастык, кыраһыабайдык суруйарга кыһаллар |
Предмет аата уопсай уонна анал ааттарга арахсарын туЬунан ейдебулу ицэрии |
Ыйытыыларга хоруй |
20 |
|
|
|
61 |
ХатылааЬын «Предмет аата»
|
Хатылыыр уруок |
Предмет аатын кердерер тыл өйдөбүлун билэр. Ыраастык, кыраһыабайдык суруйарга кыһаллар |
Предмет аата уопсай уонна анал ааттарга арахсарын туЬунан ейдебулу ицэрии |
Ыйытыыларга хоруй |
20 |
|
|
|
62 |
СитиЬиибитин сыаналанабыт, билиибитин бэрэбиэркэлэбит «Предмет аата» |
Хатылыыр уруок |
Саца чаастарынан бэриллибит тыллары арааран билии. Таба суруйар, хонтуруолланар, билиини бэрэбиэркэлэнэр |
Саҥа чаастарын бөлөҕө: аат тыл, даҕааһын аат, туохтуур туЬунан уопсай өйдөбүлү билэр.Ылбыт билиилэрин уонна сатабылларын бэрэбиэркэлэнэр |
Суругунан улэ |
21 |
|
|
|
63 |
Хонтуруолунай диктант№6 |
Бэрэбиэркэлиир уруок |
Анал аат улахан буукубаттан сурулларын билэр. Анал уонна уопсай ааттары таба суруйар |
Таба суруйар, хонтуруолланар, сурук бэлиэтин тутуҺар |
Бэйэни хонтуруоллааьын |
21 |
|
|
|
64 |
СыыЬаны көннөрүү уонна хатылааһын |
Хатылыыр уруок |
Суругунан улэ5э бэйэтин итэҕэһин, алҕаһын булуу, быһаарыы, көннөруу |
Бэйэ сыыЬатын көннөрөр , хонтуруолланар |
Ыйытыыларга хоруй |
21 |
|
|
|
Хайдах? Ханнык? (10 чаас) |
|||||||||
65 |
Ханнык? Хайдах? |
Сананы уорэтии уруок |
Предмет бэлиэтин көрдөрөр тыллары булар Тулалыыр эйгэҕэ баар араас өҥнөргө кэрэхсэбили үөскэтии Айар улэ „Тайах“ |
Предмет бэлиэтин көрдөрөр тыллар тустарынан ейдебулу биэрии, этииттэн да5ааЬыны булар, быьаарар дьо5урдарын сайыннарыы, |
Ыйытыыларга хоруй |
22 |
|
|
|
66 |
Ханнык? Хайдах? |
Сананы уорэтии уруок |
Предмет бэлиэтин көрдөрөр тыллары ыйытыы көмөтүнэн булар
|
Биир предмет араас бэлиэтин көрдөрөр тыллар тустарынан ейдебулу биэрии |
Ыйытыыларга хоруй |
22 |
|
|
|
67 |
Предмет бэлиэтин көрдөрөр тыллар |
Сананы уорэтии уруок |
Маарыннаһар суолталаах тыллары була, тутта үөрэнэр |
Предмет бэлиэтин көрдөрөр тыллары этиигэ сепке туттар дьо5уру сайыннарыы, тылы байытыы. |
Боло5унэн улэ |
22 |
|
|
|
68 |
Предмет бэлиэтин көрдөрөр тыллар |
Сананы уорэтии уруок |
Маарыннаһар суолталаах тыллары була, тутта үөрэнэр |
Предмет бэлиэтин көрдөрөр тыллары этиигэ сепке туттар дьо5уру сайыннарыы, тылы байытыы. |
Биирдиилээн улэ |
23 |
|
|
|
69 |
Аахпыттан суруйуу №3 |
Бэрэбиэркэлиир уруок |
Этиилэри ситимнээн кэпсээн оҥоруу Тыл туттуллар уратытын, дэгэтин учуоттаан, сахалыы тутуллаах этиилэри, ойуулуур-дьүһүннүүр ньымалары, тыл баайын сөпкө туттар |
Ситимнээх текст бэрээдэгин кэспэккэ, тыллары табатык туттан, этиилэри сепке оцорон суруйуу Саныыр санааны суругунан сиһилии тириэрдии |
Суругунан улэ |
23 |
|
|
|
70 |
Утарыта суолталаах предмет бэлиэтин кордорор тыллар |
Сананы уорэтии уруок |
Утарыта суолталаах тыллары була, тутта үөрэнэр |
Предмет бэлиэтин көрдөрөр тыллары этиигэ сепке туттар дьо5уру сайыннарыы, тылы байытыы. |
Ыйытыыларга хоруй |
23 |
|
|
|
71 |
Сэрэтиилээх диктант |
Бэрэбиэркэлиир уруок |
Предмет аатын, бэлиэтин көрдөрөр тылллары таба суруйар |
Таба суруйар, хонтуруолланар, сурук бэлиэтин тутуҺар сатабылы бэрэбиэркэлээЬин |
Суругунан улэ |
24 |
|
|
|
72 |
Ситиьиибитин сыаналанабыт,билиибитин бэрэбиэркэлэнэбит „Предмет бэлиэтэ“ |
Хатылыыр уруок |
Предмет бэлиэтин көрдөрөр тылллар туЬунан ылбыт билиитин бэрэбиэркэлэнэр |
Саҥа чаастарын бөлөҕө: аат тыл, даҕааһын аат, туохтуур туЬунан уопсай өйдөбүлү билэр. |
Ыйытыыларга хоруй |
24 |
|
|
|
73 |
Хонтуруолунай диктант №7 |
Бэрэбиэркэлиир уруок |
Предмет аатын, бэлиэтин көрдөрөр тылллары таба суруйар |
Таба суруйар, хонтуруолланар, сурук бэлиэтин тутуҺар сатабылы бэрэбиэркэлээЬин |
Суругунан улэ |
25 |
|
|
|
74 |
СыыЬаны көннөрүү уонна хатылааһын |
Хатылыыр уруок |
Суругунан улэ5э бэйэтин итэҕэһин, алҕаһын булуу, быһаарыы, көннөруу |
Бэйэ сыыЬатын көннөрөр , хонтуруолланар |
Ыйытыыларга хоруй |
25 |
|
|
|
Тугу гынар? Хайыыр? (9 чаас) |
|||||||||
75 |
Предмет тугу гынара. Тугу гынар? Хайыыр? |
Сананы уорэтии уруок |
Предмет тугу гынарын көрдөрөр тыллары булар
|
Хайааһыны ааттыыр тыллары билии. Ыйытыы көмөтүнэн предмет тугу гынарын көрдөрөр тыллары булуу |
Кэтээн коруу |
25 |
|
|
|
76 |
Предмет тугу гынарын көрдөрөр тыллар биир, элбэх ахсааҥҥа |
Сананы уорэтии уруок |
Предмет тугу гынарын көрдөрөр тыллар биир, элбэх ахсааҥҥа туруора үөрэнии, сыһыарыыта сыстарыгар бутэй дор5оон хоһулаһарын билэр |
Предмет тугу гынарын көрдөрөр тыл ахсаанынан уларыйарын билиЬиннэрии |
Биирдиилээн улэ |
26 |
|
|
|
77 |
Предмет тугу гынара билигин, ааспыт, кэлэр бириэмэтэ |
Сананы уорэтии уруок |
Туохтууру бириэмэнэн уларыта үөрэнэр. Предмет тугу гынарын көрдөрөр тыллары билэр. Синоним, антоним туохтуурдары билсэр |
Предмет тугу гынарын көрдөрөр тыллары бириэмэнэн уларытыы Маарынныыр, утарыта суолталаах предмет тугу гынарын кердерер тыллары билиЬиннэрии |
Пааранан улэ |
26 |
|
|
|
78 |
Айар диктант |
Бэрэбиэркэлиир уруок |
Предмет аатын, бэлиэтин, тугу гынарын көрдөрөр тылллары таба суруйар Таба суруллууларын уратытын бол5ойор, таба суруйарга эрчиллэр |
Таба суруйар, хонтуруолланар, сурук бэлиэтин тутуҺар сатабылы бэрэбиэркэлээЬин |
Суругунан улэ |
26 |
|
|
|
79 |
Тыллары наардааьын |
Сананы уорэтии уруок |
Предмет тугу гынарын бэлиэтиир тылларга маарынныыр суолталаах, утары суолталаахуонна санарыллаллара биир эрээри суолтата атын тыллар баалларын билсэр. |
Маарынныыр, утарыта суолталаах предмет тугу гынарын кердерер тыллары билиЬиннэрии |
Ыйытыыларга хоруй |
27 |
|
|
|
80 |
Хонтуруолунай диктант №8 |
Бэрэбиэркэлиир уруок |
Предмет аатын, бэлиэтин, тугу гынарын көрдөрөр тылллары таба суруйар Таба суруллууларын уратытын бол5ойор, таба суруйарга эрчиллэр |
Таба суруйар, хонтуруолланар, сурук бэлиэтин тутуҺар сатабылы бэрэбиэркэлээЬин |
Бэйэни бэрэбиэркэлэнии |
27 |
|
|
|
81 |
СыыЬаны көннөрүү уонна хатылааһын |
Хатылыыр уруок |
Суругунан улэ5э бэйэтин итэҕэһин, алҕаһын булуу, быһаарыы, көннөруу |
Бэйэ сыыЬатын көннөрөр , хонтуруолланар |
Ыйытыыларга хоруй |
27 |
|
|
|
IV чиэппэр (21 чаас) |
|||||||||
82 |
ХатылааЬын „Предмет тугу гынарын кердерер тыллар“ |
Хатылыыр уруок |
Хайааһыны ааттыыр тыллары билэр Ыйытыы көмөтүнэн предмет тугу гынарын көрдөрөр тыллары булар |
Туохтуур туЬунан билиини чинэтии, тылы сайыннарыы. Предмет тугу гынарын быьаарыы, боппуруос туруора уерэнии. |
Ыйытыыларга хоруй |
28 |
|
|
|
83 |
СитиЬиибитин сыаналанабыт, билиибитин бэрэбиэркэлэнэбит „Предмет тугу гынарын көрдөрөр тыллар“ |
Хатылыыр уруок |
Предмет тугу гынарын көрдөрөр тыллары ыйытыы кеметунэн этиигэ булар, ахсааные быЬаарар
|
„Предмет тугу гынарын көрдөрөр тыллар“ тиэмэ5э билиини бэрэбиэркэлээЬин |
Бэйэ- бэйэни бэрэбиэркэлэнии |
28 |
|
|
|
Этии (6 чаас) |
|||||||||
84 |
Этии |
Сананы уорэтии уруок |
Тыллары ситимнээн этии оҥорор Текст этиилэртэн турарын билэр |
Этии уонна тыл ситимэ уратыларын, этии арааһын (сэһэн, ыйытыы, күүһүрдүү) билэр |
Ыйытыыларга хоруй |
28 |
|
|
|
85 |
Этии тутаах чилиэннэрэ
|
Сананы уорэтии уруок |
Этиигэ тутаах тылы була үөрэнэр. Сэрэйиллэр тутаах тыллаах этиини билэр. ТуЬааны болдьох бэлиэнэн бэлиэтиир. |
Этиигэ туЬааны уонна кэпсиирэни булар Боппуруоска эппиэттиир. Этиини чилиэнинэн ырытар Анал бэлиэлэринэн тыл, этии, тиэкис моделын онорор. |
Ыйытыыларга хоруй |
29 |
|
|
|
86 |
Тэнийбит уонна тэнийбэтэх этии |
Сананы уорэтии уруок |
Этии араастарын арааран билэр. Тэнийбэтэх уонна тэнийбит этиилэри арааран билэр |
Тэнийбит уонна тэнийбэтэх этиини арааран билэр Этии чилиэннэрин анал бэлиэлэрин сатаан туһанар. |
Биирдиилээн улэ |
29 |
|
|
|
87 |
Этии араастара |
Сананы уорэтии уруок |
Этии арааЬын билэр, быЬаарар Ыйытыыны сатаан туруора үөрэнэр. Этиилэри таба интонациялаан саҥарар. Этиигэ сурук бэлиэтин таба туруорарга үөрэнэр. |
СэЬэн, кууЬурдуу, соруйуу этиини оцоруу. Этиигэ сурук бэлиэтин сепке туруорар. Этии уонна тыл ситимэ уратыларын, этии арааһын (сэһэн, ыйытыы, күүһүрдүү) билэр. |
Ыйытыыларга хоруй |
29 |
|
|
|
88 |
Айар диктант |
Бэрэбиэркэлиир уруок |
Тутаах тылы туттан этиилэри ситимнээн суруйар Тыл туттуллар уратытын, дэгэтин учуоттаан, сахалыы тутуллаах этиилэри, ойуулуур-дьүһүннүүр ньымалары, тыл баайын сөпкө туттар |
Саныыр санааны суругунан сиһилии тириэрдэр Туох сыаллаах-соруктаах саҥарарын-суруйарын чуолкай өйдөөн, санаатын сааһылаан, араас тиэкистэри саҥарар-суруйар.
|
Суругунан улэ |
30 |
|
|
|
89 |
СитиЬиибитин сыаналанабыт, билиибитин бэрэбиэркэлэнэбит „Этии“ |
Хатылыыр уруок |
Этии араастарын, тэнийбит уонна тэнийбэтэх этии өйдөбүллэрин билэр, этиигэ, тиэкискэ арааран булар, бэйэ этиитин толкуйдуур |
Дорҕоон (буукуба), тыл, этии чилиэннэрин, тиэкис анал бэлиэлэрин сатаан туһанар. Анал бэлиэлэринэн тыл, этии, тиэкис моделын онорор. |
Ыйытыыларга хоруй |
30 |
|
|
|
Тиэкис (4 чаас) |
|||||||||
90 |
Тиэкис |
Сананы уорэтии уруок |
Тиэкис ойдобулун билэр |
Ылбыт билиилэрин уонна сатабылларын бэрэбиэркэлээЬин |
Ыйытыыларга хоруй |
30 |
|
|
|
91 |
Тиэкис чаастара: киириитэ, сурун чааьа, тумугэ. |
Сананы уорэтии уруок |
Тиэкис чаастартан турарын кэтээн көрер Тиэкис тииптэрин сэһэргээһин, ойуулааһын, тойоннооһун диэн араарар. |
Туох сыаллаах-соруктаах саҥарарын-суруйарын чуолкай өйдөөн (тиэмэ, сүрүн санаа), дьон өйүгэр-санаатыгар тиийимтиэтик санаатын сааһылаан, араас тиэкистэри холкутук саҥарар-суруйар |
Ыйытыыларга хоруй |
31 |
|
|
|
92 |
Тиэкис тиэмэтэ. Тиэкис аата. О/К „В.Иванов, Ф. Гуляев кинигэлэрин билиьиннэрии “ |
Сананы уорэтии уруок |
Этии ситимин уонна этиини, этии араас тиибин, сахалыы уонна нууччалыы тутуллаах этиилэри тэцнээн уратыларын быЬаарар |
Ылбыт билиилэрин уонна сатабылларын бэрэбиэркэлээЬин |
Ыйытыыларга хоруй |
31 |
|
|
|
93 |
Сыллаа5ы тумуктуур хонтуруолунай диктант № 9 |
Бэрэбиэркэлиир уруок |
Ылбыт билиилэрин уонна сатабылларын бэрэбиэркэлээЬин |
Таба суруйар, хонтуруолланар, сурук бэлиэтин тутуҺар сатабылы бэрэбиэркэлээЬин |
Бэйэни бэрэбиэркэлэнии |
31 |
|
|
|
Сыл бутуутэ хатылааьын. Сыллаа5ы билиини бэрэбиэркэлиир кэрдиис тумук (4 чаас) |
|||||||||
94 |
Сыл бутуутэ хатылааЬын „Дор5оон, буукуба. Суьуох. Тыл. Этии.“.
|
Хатылыыр уруок |
Уһун аһаҕас дорҕооннору, дифтону, хоһуласпыт, сэргэстэспит, маарыннаһар бүтэй дорҕооннору, саха тылыгар киирии дорҕооннору таба суруйар.
|
Тылы дорҕоонун састаабынан ырытар. Анал бэлиэлэринэн тыл моделын онорор. Саца чаастарын бэлиэлэрин, ыйытыыларын билэр, тиэкистэн булар. |
Ыйытыыларга хоруй |
32 |
|
|
|
95 |
Сыл бутуутэ хатылааЬын „Сана чаастара. Тиэкис.“.
|
Хатылыыр уруок |
Саҥа чааһын туһунан уопсай өйдөбүлү билэр. этиини сатаан ситимнээн онорор, таба суруйар. |
Предмет аатын, бэлиэтин, тугу гынарын бэлиэтиир тыллары хатылааЬын. Саҥа чаастарын бөлөҕө: аат тыл, даҕааһын аат, туохтуур туЬунан уопсай өйдөбүлү билэр. |
Ыйытыыларга хоруй |
32 |
|
|
|
96 |
Сыллаа5ы билиини бэрэбиэркэлиир кэрдиис тумук (промежуточная аттестация). Метапредметнай диагностическай улэ |
Хонтуруоллуур уруок |
Сыл устата ылбыт билиилэрин уонна сатабылларын бэрэбиэркэлээЬин
|
Таба суруйар, хонтуруолланар, сурук бэлиэтин тутуҺар
|
Суругунан улэ |
32 |
|
|
|
97 |
СыыЬаны көннөрүү уонна хатылааһын |
Хатылыыр уруок |
Суругунан улэ5э бэйэтин итэҕэһин, алҕаһын булуу, быһаарыы, көннөруу |
Бэйэ сыыЬатын көннөрөр , хонтуруолланар |
Ыйытыыларга хоруй |
33 |
|
|
|
Резерв (5 чаас) |
|||||||||
98-102 |
Резерв |
|
|
|
|
33-33 34-34-34 |
|
|
|
Сыьыарыы
Уорэх предметин уорэтэр - методическай уонна материальнай – техническэй хааччыйыы
Библиотека фондата |
|
1 |
Саха тылын 1-4 кылааска уорэтиини суруннуур программа |
2 |
Захарова Л.В. „Саха тыла“ 2 кылаас: практикум: икки чаастаах учуобунньуктар. Дьокуускай, «Бичик» кинигэ кыһата, 2015 с. |
3 |
«Торообут тыл уонна литература», «Бастакы уктэл» научнай – методическай сурунааллар |
4 |
Сахалыы тылдьыттар (быьаарыылаах, таба суруйуу, сомо5о домох, синоним, омоним, антоним) |
5 |
О5о5о аналлаах сахалыы энциклопедиялар |
6 |
Алын суьуох кылаас о5олоругар аналлаах уус-уран кинигэлэр |
Бэчээтинэй босуобуйалар |
|
7 |
Сахалыы алпаабыт (истиэнэ5э ыйанар таблица) |
8 |
Буукубалар, дор5ооннор, тыл суьуохтэрин фишкалара. |
9 |
Ытык ойдобуллэр тиэмэлэринэн уонна бодоруьуу тугэннэрин тиэмэлэринэн о5о кэпсииригэр, аа5арыгар аналлаах хартыыналар |
Начаалынай кылаастар уорэнэр кабинеттэрин тэриллэрэ |
|
10 |
Интерактивнай дуоска |
11 |
Кордорор (экспозиционнай) экран |
|
Кылаас магниттаах дуоската |
12 |
Проектор |
13 |
Ноутбук |
© ООО «Знанио»
С вами с 2009 года.