Разработка урока по информатика

Информатика және есептеуіш техника негіздері
7 сынып

Енгізу және шығару операторлары.

Паскаль тілінің қарапайым операторлары

Қарапайым операторлардың құрамына (ішіне) басқа бір оператор енбейді.
Күрделі операторлар ішіне бірнеше қарапайым операторлар еніп тұруы тиіс.

Мәліметтерді енгізу және шығару.

ОЗУ

Cыртқы құрылғылар:
енгізу-шығару (пернетақта, монитор, принтер т.б.) және сыртқы жады

Енгізу (READ)

Шығару (WRITE)

Шығару операторы.

Шығару операторы есептің нәтижесін экранға шығару үшін қолданылады.

WRITE (<өрнек1>,< өрнек 2>,..,< өрнек n>);
WRITELN (< өрнек1 >,< өрнек 2>,..,< өрнек n>);

WRITELN – жаңа жолдан шығару.

Шығару операторы. Мысал.

WRITE (‘x=', x);
x=25 үшін экранда x=25 шығарылады.

Тырнақшаның ішіндегі символдар экранға өзгеріссіз шығарылады.

Шығару жолдары.

Шығару форматы – шығарылатын шаманың экранда алатын орынын белгілеуге мүмкіндік береді.

write (s:x:y)
x – санға берілген жалпы орын саны; y - санның бөлшек бөлігіндегі орын саны.

Шығару форматы.

Программа орындалғанда қандай
нәтиже шығады?
program n_1;
const pi=3.14;
var r, c, s: real;
begin
r:=5.4;
c :=2*pi*r;
s:=pi*r*r;
writeln ('c =', c :6:4);
writeln ('s=', s:6:4)
end.

Алғашқы программа.

Программа нәтижесі:

read (<айнымалы аты1>, …, <айнымалы атыN> )

Мәлімет енгізу – мәліметтің сыртқы құрылғылардан компьютердің оперативті жадысына жіберілуі.

Пернетақтадан мәлімет енгізу.

Компьютер мәліметтерді күту режиміне ауысады;

Енгізу (Read) операторының орындалуы.

2. Пайдаланушы пернетақтадан мәліметтерді енгізеді:
сандық типтегі айнымалылардың бірнеше мәнін бос орын қалдыру немесе үтір арқылы енгізуге болады;
символдық айнымалыларды енгізгенде бос орын қалдыруға да, үтір қоюға да болмайды;

3. Пайдаланушы Enter пернесін басады.

var i, j: integer;x: real;a: char;
read (i, j, x, a);

Readln операторы орындалғаннан кейін курсор жаңа жолға көшеді.

Кіретін мәліметті орналастыру жолдары:
1 0 2.5 А<Enter> 1,0 <Enter> 1<Enter>
2.5, А<Enter> 0<Enter>
2.5<Enter>
А>

Енгізілетін мәндердің типі айнымалыларды сипаттау бөлімінде көрсетілген айнымалылардың типтеріне сәйкес болуы тиіс.

program n_1;
const pi=3.14;
var r, c, s: real;
begin
writeln(‘Шеңбер ұзындығын және дөңгелек ауданын есептеу');
write(‘r-дың мәнін енгіз>>');
readln(r);
c:=2*pi*r;
s:=pi*r*r;
writeln ('c =', с:6:4);
writeln ('s=', s:6:4)
end.

Жетілдірілген программа.

Жетілдірілген программа. Жалғасы.

Программа нәтижесі:

Қорытынды

Қарапайым операторлардың құрамына (ішіне) басқа бір оператор енбейді.
Күрделі операторлар ішіне бірнеше қарапайым операторлар еніп тұруы тиіс.
Шығару операторы есептің нәтижесін экранға шығару үшін қолданылады.
Мәлімет енгізу – мәліметтің сыртқы құрылғылардан компьютердің оперативті жадысына жіберілуі.