Рим империясы Шығыста неліктен сақталды

Ұзақ мерзімді жоспардың тарауы:

1 А Рим империясының құлауы

Мектеп :«К.Нұрбаев атындағы Ақсуат орта мектебі»  КММ

Күні:

Мұғалімнің аты-жөні:  Токишева Жазира Еженхановна

Сынып: 6

Қатысқандар:

Қатыспағандар:

Сабақтың тақырыбы

Рим империясы Шығыста неліктен сақталды

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)

6.3.2.3 – Византияның ішкі саясатын сипаттап, оның ұзақ өмір сүруінің себептерін анықтау және жіктеу

Сабақтың мақсаты

Барлық оқушылар:

Византияның ішкі саясатын сипаттап, оның ұзақ өмір сүруінің себептерін анықтау және жіктеу;

Басым көпшілігі:

Византияның ішкі саясатын. жіктеп, ұзақ өмір сүруінің негізгі және жанама себептерін сипаттайды;

Кейбір оқушылар: Византияның ұзақ өмір сүруінің негізгі және жанама себептерін талдау;

Бағалау критерийі

- Византияның ішкі саясатын сипаттай отырып, оның ұзақ өмір сүруінің негізгі және жанама  себептерін анықтайды.

Тілдік мақсаттар

Оқушылар:

/Оқылым/ Византия империясының күшеюінің себептерін, мемлекеттік билігін, сыртқы саясатын және І Юстинианның реформаларын анықтайды..

/Тыңдалым/  Мәтіннің. баяндалуын тыңдай отырып, Шығыс Рим империясының ұзақ өмір сүру себебін сипаттайды

/Айтылым/ Византия империясының Батыс Рим империясына қарағанда ұзақ өмір сүруінің себептерінің болжамын ұсынады.

/Жазылым/  Византияның сыртқы саясатының ұтымды және ұтымсыз жақтарын жазады.

Пәнге қатысты лексика мен терминология:

Византия империясы, монархия, Василевс, патриарх, «Азаматтық құқықтар жинағы», номисма, дипломатиялық қарым-қатынас.

Диалогқа/жазылымға пайдалы тіркестер:

Талқылауға арналған тармақтар

Христиан дінінің империяның күшеюінің әсері болды, өйткені............................

Сіз неліктен. екенін .......... айта аласыз ба?

Рим империясы Шығыста неліктен ұзақ өмір сүрді?

Жазылым бойынша ұсыныстар:

Византияның ұзақ өмір сүруінің басты факторлары ....................., қосалқы факторлары .....................

Құндылықтарға баулу

 Білім алушылар Рим империясының Шығыста ұзақ өмір сүру себебінің факторларын анықтау арқылы МЕ «еліміздің ұлттық қауіпсіздігі, бүкіләлемдік, өңірлік мәселелерді шешуге жаһандық тұрғыдан қатысуы» құндылығына баулу.

Пәнаралық байланыс

 География, Қазақстан тарихы

Алдыңғы білім

Неліктен Батыс Рим империясының құлау себебін анықтау және жіктеу туралы түсінік қалыптасқан, сол арқылы Византияның ішкі саясатын сипаттап, оның ұзақ өмір сүруінің себептерін анықтайды

Сабақ барысы  Тарихи концепт: себеп пен салдар

Сабақтың жоспарланған кезеңдері

Сабақтағы жоспарланған жаттығу түрлері

Ресурстар

Сабақтың басы

10 мин

7 минут

3 минут

Сәлемдесу. Түгендеу. Византияға қатысты басты тұлғалармен 4 топқа бөлу: Диоклетиан, Константин, Юстиниан, ІІ Юстин.

Тапсырма 1 /жекелей/. «Неліктен Батыс Рим империясы құлады» үй тапсырмасын сұрау. Тапсырманы әр түрлі түсті конвертке салып әкелу: «жасыл» -жеңіл, «сары»-орта, «қызыл» -қиын.

А деңгейлі сұрақтар. Ақиқат және жалғандығын анықта.

1. Ғұн тайпасының қоныс аударуы Батыс Рим империясының құлауына әсер етті. (а)
2. Рим империясында 313 жылы христиан діні ресми түрде енді. (а)
3. Рим империясына Халықтардың ұлы қоныс аударуы ІІ-ІІІ ғасырда болды. (ж)
4. Рим империясы 392 жылы Батыс және Шығыс болып екіге бөлініп кетті. (ж)
5. Аттила ғұндарды билеген патша руынан шыққан. (а)

В деңгейі. Ашық тест тапсырмасын орындаңыз.

1. Адамдар енді Рим құдайларына сенбейтін болды. Олар жаңа дін ................. бет бұра бастады.
2. Герман тайпаларының қоғамдық құрылымы ................................. сатыда болды.
3. Ғұндар  Еуропаға .................................... келген.
4. Хлодвигтің тұсындағы негізгі әскер - ....................... болды.
5. Каролинг империясы .........  ғасырға қарай сыртқы жаулардың соққысынан және ішкі ыдырау себептерінен тез құлдырай бастады.

С деңгей. Батыс Рим империясының саяси, экономикалық, әлеуметтік ыдырау себептерін кестеге жіктеңіз.

1. құлдар еңбегінің тиімсіздігі;

2. ғұндардың батысқа жорығы;

3. халыққа салынатын салық мөлшері жылдан-жылға өсе берді;

4. герман тайпалары шабуылдарын күшейтті;

5. ішкі қырқыстар;

6. әскердің соғысу қабілетінің әлсіздігі;

7. 410 жылы Аларих бастаған вестготтардың Римді басып алуы;

8. сарбаздардың патриоттық сезімінің тоқырауы;

9. шаруашылықтың талқандалуы;

10. 476 жылы Одоакрдың көтеріліске шығуы;

11. "Халықтардың ұлы қоныс аударуы";

12. жалдамалылардың әскерге алынуы;

13. тауарларға, азық-түлікке бағаның өсуі;

14. 395 жылы Рим империясының Шығыс және Батыс болып екіге бөлінуі;

15. императорлық биліктің әлсіреуі;

16. ғұндардың озық технология - ер-тоқымның үзеңгісінің болуы;

17. Рим қоғамындағы сыбайлас жемқорлық.

 Сұрақтарды кестеге жіктеп орналастырыңыз.

ҚБ: «Жарық жұлдыз» (дайын жауапты экранда көрсетіп оқушыны өзін-өзіне бағалату).

«Миға шабуыл» Византияның картасын мозайка  арқылы құрастыру:(экранда  картаны көрсету )

-          Қай мемлекеттің картасы шықты?

-          Сонымен бүгінгі тақырыбымыз қай мемлекет туралы?

Уақыт сызығына салу:                

                                               Б.з. 476 ж.                                         Б.з. 1453 ж.

                                                                                  Батыс Рим имп.                              Шығыс Рим имп.

Қайсысы ұзақ өмір сүрген?

Себебі қандай?

Сабақтың мақсатымен таныстыру. 6.3.2.3 – Византияның ішкі саясатын сипаттап, оның ұзақ өмір сүруінің себептерін анықтау және жіктеу

ІV ғасырдың соңындағы Шығыс Рим империясының картасы

http://dkhramov.dp.ua/

uploads/Art/HMFallingRo

manEmpire/map11.jpg;

Сабақтың ортасы

20 мин

15 мин

5 мин

Тапсырма 2 /Топтық/: Мәтінді оқып, топта талқылап,тірек сызба жасап, "Аялдама" тәсілі арқылы басқа топтарға түсіндіріңіз.

1 топ: Византия империясының күшею себептері.

2 топ: Мемлекеттік билік.

3 топ: Империяның сыртқы саясаты.

4 топ: Юстинианның реформалары /дереккөз арқылы саралау http://el.kz/m/articles материалдары /

Дескриптор Білім алушы:

-          Византия империясының күшею себептерін атайды;

-          Мемлекеттік билік құрылымын анықтайды;

-          Империяның сыртқы саясатының басты басымдылықтарын ажыратады;

-          І Юстиниан реформалаларының тиімділігін түсінеді.

ҚБ: Баяндамашыдағы бағалау парағына топтағы оқушылар түсінгендерін белгімен көрсетеді. Түсінбеген сұрақтары бойынша бүкіл сыныпта талқылау жүргізеді

Ж. Тапсырма 3: «Кейс-стади» әдісі. (алымы әр түрлі оқушыларды жұптастырамын.А-С,Ә-Б)

Византияның күшеюіне император І Юстинианның саясаты ықпал етті дегенге келісесіңдер ме?

-          Христиан дінінің империяның күшеюінің әсері болды ма?

-          Императордың билігінің күшеюіне синклиттің және патриархтың қандай әсері болды?

-          «Азаматтық құқықтар» жинағы кімнің мүддесін қорғады?

-          Неліктен Шығыс Рим герман және түрік мемлекеттерінің шабуылдарына тойтарыс бере алды?

Дескриптор Білім алушы:

-          Христиан дінінің империяның күшеюіне әсерін айтады;

-          Императордың билігінің күшеюіне синклиттің және патриархтың ықпалын сипаттайды;

-          «Азаматтық құқықтар» жинағы кімнің мүддесін қорғағанын анықтайды;

-          Неліктен Шығыс Рим герман және түрік мемлекеттерінің шабуылдарына тойтарыс бере алғанын түсіндіреді.

-           

ҚБ: «+, -, керемет» арқылы

Оқулық,

бағалау парағы

http://el.kz/m/articles

/view/conten t-4068

http://sachok.kz/referat

/show/867

Оқулық,

Юстиниан суреті

Сабақтың соңы

10 мин

          7 мин

3 минут

Қалыптастырушы бағалау тапсырмасы. «Буклет» тәсілі. ( ҚБ тапсырмалар жинағы 6-бет)

Мәтінді оқып, төмендегі тапсырмаларды орындаңыз.(негізгі себепті-қызыл,жанама себепті-жасыл хайлайтермен белгіле)

Византия империясының жері құнарлы,ауа-райы егіске қолайлы еді.Сол себепті жылына 2-3 рет өнім жианалатын.Егіншілікпен қатар  бау-бақша өсіру кең өріс алды,жүзім,зәйтүн,құрма,көкөністер өсірілді.Мал шаруашылығы да жақсы дамыды.Византияның ауыл шаруашылығында құл еңбегінен гөрі ерікті жер иеленушілер мен шаруалар қауымдары еңбегі басым болды.

            Византия империясы Еуропаға, Азия мен Африкаға дейін созылып жатты. оның құрамына Балқан түбегі, Кіші Азия, Сирия, Палестина, Египет, Месопатамия мен Арменияның біраз бөлігі, Жерорта теңізінің шығысындағы аралдар мен Қырымдағы, Кавказдағы иеліктер кірді. латын халқы азшылық болса да VII ғасырға дейін латын тілі мемлекеттік тіл болды. кейін оны грек тілі ығыстырды. Империяны Египет пен Фракия астықпен қамтамасыз етті. Қолөнері дамыған, сауда орталығына айналған Александрия, Антиохия, Иерусалим, Константиополь сияқты қалалар көп болды. Византияның алтын ақшасы - номисма барлық елдерде ең сенімді ақша болды.

            Мемлекеттігі жағынан Византия империясы бір адамның шексіз билігіне бағындырылған монархия болды.Барлық өкімет билігі василевстің қолына шоғырланды.Оның билігі құдайдың әмірімен берілді деп саналды.Византия халықтарының бәріне бірдей ортақ әрі міндетті заңдар мен құқықтар негізінде өмір сүрді.Юстиан билігі кезінде жазылған "Азаматтық құқықтар жинағы"-византиялық заң шығарушылық ой пікірдің жетістігі.Ол заңдар императордың шексіз билігін,құл иеленушік құрылысты нығайтуды, меншік құқығын қорғауды көздеді.Сондай-ақ жеке меншікті қорғау,мұрагерлікті реттеу,отбасы құқығын сақтау,сауда-саттықты дамыту жолдары тұжырымдалды.

Қолдауды қажет ететін оқушыларға себептер тізімін беріп,соған сүйеніп жіктеуді ұсынамын

Дескриптор  Білім алушы

- Византияның ұзақ өмір сүруінің негізгі себептерін белгілеп атайды.

- Византияның ұзақ өмір сүруінің жанама себептерін белгілеп атайды.

ҚБ: «Екі жұлдыз, бір тілек» арқылы

Үйге тапсырма:

Барлық оқушылар: Оқулықтағы суреттер бойынша шағын әңгіме құрастыру,

 Басым көпшілігі: атлас картаға сүйеніп кескін картаға Шығыс Рим империясы  дипломатикалық байланыс жасаған мемлекеттерді түсіру

Кейбір оқушылар: Тақырып бойынша 5 жабық, 2 ашық тест сұрағын жасау.

Рефлексия. "Бес саусақ"

Таратпа қосымша мәтін,

түсті хайлайтерлер

ҚБ тапсырмалар жинағы 6-бет

1 ресурс.

ё6 сынып. Дүние жүзі тарихы. Қалыптастырушы бағалау тапсырмаларының жобасыЁ

Саралау – Сіз қандай тәсілмен көбірек қолдау көрсетпексіз? Сіз басқаларға қарағанда қабілетті оқушыларға қандай тапсырмалар бересіз?  

Бағалау – Сіз оқушылардың материалды игеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлап отырсыз?

Денсаулық және қауіпсіздік техникасын сақтау

Тапсырмаларды құрастырғанда алымы түрлі оқушыларға арналған тапсырмалар таңдалып алынды. Үй тапсырмасын сұрағанда тапсырмасында А,В,С деңгейлік Жұппен диагогке түсу, тірек сөздерден ой өрбіту жұмыстарын орындайды. Топқа бөлу кезінде оқушылар құрамдалмаған топтарға бөлінді. Қолдауды қажет етпейтін оқушыларға берілетін қарқынды тапсырма арқылы сараланды. Барлық оқушылардың қатысуын қадағалаймын.  Визуалды оқушылардың қажеттіліктерін қанағаттандыру үшін карта, суреттер көрсетемін. Үй тапсырмасы сараланып берілді.  

Қолдауды қажет ететін оқушыларға себептер тізімін беріп,соған сүйеніп жіктеуді ұсынамын

Сабақ барысындағы ҚБ:

«Жарық жұлдыз» (дайын жауапты экранда көрсетіп оқушыны өзін-өзіне бағалату).

«*» түсіндім, «+» жартылай түсіндім, «-» түсінбедім арқылы бағалау.

«Серпілген сауал» арқылы

 «Екі жұлдыз бір тілек» арқылы

Денсаулық сақтау педагогикасын, СЭС талаптарын сақтау, топқа бөлінген кезде қауіпсіздік ережелерін сақтау туралы ескертіледі.

Тақырыбы

Рим империясы Шығыста неліктен сақталды

Оқу мақсаты

6.3.2.3 – Византияның ішкі саясатын сипаттап, оның ұзақ өмір сүруінің себептерін анықтау және жіктеу

Ойлау дағдысының деңгейі

Білу,түсіні, қолдану

Бағалау критерийі

Византияның ішкі саясатын сипаттай отырып, оның ұзақ өмір сүруінің негізгі және жанама  себептерін анықтайды

Тапсырма

Мәтінді оқып, төмендегі тапсырмаларды орындаңыз.

Византияның ұзақ өмір сүруінің негізгі себептерін бір түсті хайлайтермен және жанама себептерін басқа түсті хайлайтермен белгілеп, талдаңыз.

     Византия империясының жері құнарлы,ауа-райы егіске қолайлы еді.Сол себепті жылына 2-3 рет өнім жианалатын.Егіншілікпен қатар  бау-бақша өсіру кең өріс алды,жүзім,зәйтүн,құрма,көкөністер өсірілді.Мал шаруашылығы да жақсы дамыды.Византияның ауыл шаруашылығында құл еңбегінен гөрі ерікті жер иеленушілер мен шаруалар қауымдары еңбегі басым болды.

                Византия империясы Еуропаға, Азия мен Африкаға дейін созылып жатты. оның құрамына Балқан түбегі, Кіші Азия, Сирия, Палестина, Египет, Месопатамия мен Арменияның біраз бөлігі, Жерорта теңізінің шығысындағы аралдар мен Қырымдағы, Кавказдағы иеліктер кірді. латын халқы азшылық болса да VII ғасырға дейін латын тілі мемлекеттік тіл болды. кейін оны грек тілі ығыстырды. Империяны Египет пен Фракия астықпен қамтамасыз етті. Қолөнері дамыған, сауда орталығына айналған Александрия, Антиохия, Иерусалим, Константиополь сияқты қалалар көп болды. Византияның алтын ақшасы - номисма барлық елдерде ең сенімді ақша болды.

                Мемлекеттігі жағынан Византия империясы бір адамның шексіз билігіне бағындырылған монархия болды.Барлық өкімет билігі василевстің қолына шоғырланды.Оның билігі құдайдың әмірімен берілді деп саналды.Византия халықтарының бәріне бірдей ортақ әрі міндетті заңдар мен құқықтар негізінде өмір сүрді.Юстиан билігі кезінде жазылған "Азаматтық құқықтар жинағы"-византиялық заң шығарушылық ой пікірдің жетістігі.Ол заңдар императордың шексіз билігін,құл иеленушік құрылысты нығайтуды, меншік құқығын қорғауды көздеді.Сондай-ақ жеке меншікті қорғау,мұрагерлікті реттеу,отбасы құқығын сақтау,сауда-саттықты дамытужолдары тұжырымдалды.

Дескриптор  Білім алушы

- Византияның ұзақ өмір сүруінің негізгі себептерін,белгілеп атайды;

- Византияның ұзақ өмір сүруінің жанама себептерін белгілеп атайды.