SUYI'QLI'Q HA'M GAZLERDIN' QOZG'ALI'SI'
Оценка 5

SUYI'QLI'Q HA'M GAZLERDIN' QOZG'ALI'SI'

Оценка 5
doc
06.02.2020
SUYI'QLI'Q HA'M GAZLERDIN' QOZG'ALI'SI'
№43-TEMA SUYI'QLI'Q HA'M GAZLERDIN' QOZG'ALI'SI'.doc

 

 

 

 

No’kis rayoni’ XBMXMThSHBne qarasli

№ - 22- sanli' uluwma worta bilim beriw mektebinin'

Fizika pa'ni mug'allimi

 

Ag’i’lash   Saylauovti’n’

 

SUYI'QLI'Q HA'M GAZLERDIN'

QOZG'ALI'SI

atli’ temasi’ boyi’nsha

sabaqli’q is jobasi’

 

 

 

2015-2016 ji’l

 

 

 

 

No’kis Rayoni’                                                                                                  22-mektep  Saylauov Ag’i’lash

 

№43-TEMA    SUYI'QLI'Q HA'M GAZLERDIN' QOZG'ALI'SI’

Sabaqti’n’ maqseti

a)Bilimlendiriw maqseti

Woqi’wshi’larg’a  Suyi'qli'q ha'm gazlerdin' qozg'ali'si  haqqi’nda uluwma tusinikler beriw ha’m bul temani’n’ basqa temalardan wo’zgesheligin ayti’p wo’tip temani’ baslaw.

b) Tarbiyali’q maqseti.

Woqi’wshi’larg’a temadan kelip shi’qqan halda wo’mirde jaqsi’ menen jamanni’n’ birdey juriwin biraq jaqsi’li’qti’n’ jen’ip shi’g’i’wi’n tusindirip, woqi’wshi’lardi’ jaqsi’li’q ruwxi’nda ta’rbiyalaw.

c)Rawajlandi’ri’w maqseti

Woqi’wshi’lardi’n’ pa’nge degen qi’zi’g’i’wshi’li’g’i’n artti’ri’w na’tiyjesinde wolardi’n’woqi’w ham jazi’w ko’nlikpelerin artti’ri’p bari’w

Sabaqti’ qurallandi’ri’w

 

Sabaqli’q kitap,tarqatpa materiallar, ha’m ko’rgizbeli qurallar.

Sabaqta paydalani’lg’an metodlar: «Blits» interaktiv metodi’ «Skarabey» interaktiv metodi’

 

Sabaq jobasi’

 

1

Sholkemlestiriw bolimi

2-minut

2

Uyge tapsi’rmalardi soraw

10-minut

3

Taza temani’ tusindiriw

15-minut

4

Taza temani’ bekkemlew

16-minut

5

Uyge tapsi’rma beriw

2-minut

 

Sabaqti’n bari’si’

 

Sholkemlestiriw

Klassqa kirip woqi’wshi’lardi’n’tazali’g’i’na,klass tazali’g’ina itibar qarati’w.Woqi’wshi’lardi’n’ woqi’w qurallari’n ko’zden keshirip  na’wbettegi sabaqqa tayarli’g’i’n tekseriw

 

Uyge tapsi’rma soraw

 

Energiyani’n’ aylani’wi’ ha’m wonnan mashinalarda paydalani’w temasi’n soraw

 

Tema

 

Laminarli’q ha’m turbulent ag’i’mlar

Suwi’ mol bolg’an kanal yamasa da’riyalardi’n’ suwi’ bir tegis a’ste ag’i’wi’n bilesiz.Bunda suw betindegi ju’zip kiyati’rg’an sho’pler bir-birine parallel tu’rde ag’i’p kete beredi.Sali’sti’rmali’ kishi tezliktegi suyi’qli’q ta’rtipli,ag’i’sqa parallel qatlamlar payda yetip ag’adi’.Suyi’qli’qti’n’ bunday ag’i’si’ laminarli’q ag’i’s dep ataladi’.Lati’nshada laminya so’zi qatlam degen ma’nisti bildiredi.

 

 

 

 

Laminarli’q ag’i’sli’ suw joli’na bir dene qoyi’lsa woni’n’ do’gereginde ag’i’sti’n’ ko’rnisi

99-suwrettegidey boladi’.

Qi’yali’q boylap ag’i’p ati’rg’an salma kanali’ ha’m da’riya suwlari’ tez ha’m iyrim payda yetip ag’adi’.Bunday ag’i’s turbalentlik ag’i’s dep ataladi’.

99-suwret

 

No’kis Rayoni’                                                                                                  22-mektep  Saylauov Ag’i’lash

 

No’kis Rayoni’                                                                                                  22-mektep  Saylauov Ag’i’lash

 

Turbalentlik ag’i’sta suw ag’i’si’ni’n’ tezligi u’lken boladi’ ha’m iyirim payda yetip ag’adi’.

 

Turbalentlik ag’i’s joli’na bir dene qoyi’lsa,woni’n’ do’gereginde ag’i’sti’n’ qanday boli’wi’ 100-suwrette ko’rsetilgen.

Salma,kanal ha’m da’riyalarda suwdi’n’ ag’i’si’ ushi’n ko’rilgen laminarli’q ha’m turbalentlik ag’i’slar trubada ag’i’p ati’rg’an suyi’qli’qlar,sonday-aq gazler ushi’nda wori’nli’.Bir to’mende tek laminarli’q ag’i’s jag’dayi’ndag’i’ suyi’qli’qlar qozg’ali’si’n ko’remiz.

 

100-suwret

Suyi’qli’qti’n’ qozg’ali’s tezligi.

Aytayi’q,kese-kesimi ha’r qi’yli’ bolg’an trubada suyi’qli’q su’ykelissizag’i’p turg’an bolsi’n.Yeger trubag’a  kese kesimi arqali’  ko’lemdegi suyi’qli’q ag’i’p kelse,  kese kesimi arqali’  ko’lemdegi suyi’qli’q ag’i’p shi’g’adi’.Bul piker trubani’n’ qa’legen kesimi ushi’n wori’nli’.

Trubani’n’ ha’r tu’rili wori’nlari’ndag’i’ kese-kesimleri arqali’ birdey waqi’t ishinde birdey ko’lemdegi suyi’qli’q ag’i’p wo’tedi.

 

 

 

 

 

Trubani’n’  kesimdegi ag’i’si’ni’n’ tezligi   kese kesimdegi tezligi bolsa  bolsi’n.(101-suwret) Wol jag’dayda t waqi’tta  ha’m  kesimler arqali’ ag’I’p wo’tiwshi suyi’qli’q bag’anasi’ni’n’ uzi’nli’qlari’ sa’ykes tu’de  ha’m  ge ten’ boladi’.t waqi’t ishinde  ha’m  kesimler arqali’ ag’i’p wo’tiwshi suyi’qli’q ko’lemleri sa’ykes tu’rde  ha’m  ge ten’. yekenligi yesapqa ali’nsa to’mendegi an’latpa payda boladi’.

101-suwret

 yamasa

Ha’r tu’rli kese kesimli trubada suyi’qli’q ag’i’mi’ni’n’ tezligi trubani’n’ kese kesiminin’ maydani’na keri proparcional.

Suyi’qli’q ishindegi basi’m.

 

 

 

Kese-kesimi ha’r turli bolg’an trubalardan suyi’qli’q wo’tkende woni’n’ ishindegi basi’m qanday boladi’? Basqasha aytqanda trubani’n’ kewse-kesimi u’lken bolg’an jerde ag’i’m tezligi kishi,soni’n’ ushi’n basi’m kishi dew mu’mkindey tu’yiledi.Biraq tiykari’nda buni’n’ kerisi boladi’.Kese-kesimi ha’rturli bolg’an trubani’n’ ha’r jerine vertical tu’rde nay shi’g’ari’li’p qoyi’lsamkese-kesimi u’lken bolg’an wori’nda nay boyi’nsha suyi’qli’q kesimi kishi bolg’an jerlerdegi nayg’a Sali’sti’rg’anda biyikrek ko’teriledi (102-a suwret).Yeger kese-kesimi ha’tr tu’rli bolg’an trubani’n’ ha’r jerine monometr wornati’li’p,trubadan gaz wo’tkizilse kesimi u’lken bolg’an jerde monometr u’lkenrek basi’mdi kesimi kishi bolg’an jerde bolsa kishi basi’mdi’ ko’rsetedi.(102-b suwret) .

 

102-suwret

No’kis Rayoni’                                                                                                  22-mektep  Saylauov Ag’i’lash

 

 

No’kis Rayoni’                                                                                                  22-mektep  Saylauov Ag’i’lash

 

To’medegi a’piwayi’ ta’jriybeni islep ko’rin’.Yeki qag’az betin ali’n’ wolardi’ bir-birinen 1-2sm uzaqli’qta parallel tu’de uslap tui’n’.Yeger wolar arasi’na u’plesen’iz,qag’azlar bir-birinen uzaqlasi’w worni’na jaqi’nlasadi’.Bug’an sebep qag’azlar arasi’ndag’i’ hawa tezlikke iye bolg’ani’ ushi’n basi’m kemeyedi.Qag’azlardi’n’ si’rti’ndag’i’ hawa derlik ha’reketsiz boladi’.

Ken’ da’riyada ag’i’s boylap yeki keme bir-birine parallel turg’an bolsa wolar wo’z-wo’zinen bir-birine jaqi’n turg’an kemelerdin’ de bir-birine soqli’g’i’si’p ketken hallari’ bolg’an.Buni’n’ sebebi yeki keme arasi’ndag’i’ suw ag’i’si’ni’n’ tezligi u’lkenrek bolg’ani’ ushi’n basi’m kemeyedi ha’m kemeler bir-birine jaqi’nlasi’p baradi’.

 

 

Sabaqti’ bekkemlew

Bekkemlew ushi’n «Debat», «klaster» interaktiv metodi’ usi’ni’s yetiledi. Tema boyi’nsha woqi’wshi’larg’a  qayta sorawlar berip ha’m qosi’msha tapsi’rma tu’rinde ha’r toparg’a krosvordlar tarqati’ladi’.tapsi’rma wori’nlani’p bolg’annan son’ bosli’qlardi’ toli’qti’ri’w maqsetinde,bilimlerin bekkemlep bari’w ushi’n yadtan formulalar jazadi’.

1.Laminarli’q ag’i’m dep nege ayti’ladi’? Bunday agi’sti’n’ tezligi ha’m qatlami’ qanday boladi’?

2.Turbalentlik ag’i’s ne? Bunday ag’i’sti’n’ teligi qanday?

3.Trubani’n’ ha’r tu’rli jerlerindegi kese-kesimleri arqali’ birdey waqi’t ishinde birdey ko’lemdegi suyi’qli’q ag’i’p wo’tiwin tiykarlap berin’.

4.Ha’r tu’rli kese kesimli trubada suyi’qli’q ag’i’sti’n’ tezligi menen trubani’n’ kese-kesi maydani’ arasi’ndag’i’ qatnaslardi’ ayti’p berin’

5.Kese-kesimi ha’r tu’rli bolg’an trubada suyi’qli’qti’n’ (gazdi’n’) qozg’ali’si’nda suyi’qli’q ishindegi basi’m qalay bo’listirilgen?

 

Uy tapsi’rma tapsi’ri’w

Suyi'’qli'’q ha'm gazlerdin' qozg'ali'si’  temasi’n woqi’p keliw. 

 

Sabaqti’ juwmaqlaw

Uy jumi’si’n qayta yadi’na sali’p wotip,bugingi sabaqqa belsene qatnasqan woqi’wshi’larg’a tiyisli bahalari’n qoyg’an halda bugingi sabag’i’ma juwmaq jasayman

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

No’kis Rayoni’                                                                                                  22-mektep  Saylauov Ag’i’lash


No’kis rayoni’ XBMXMThSHBne qarasli ’ № - 22 - sanli' uluwma worta bilim beriw mektebinin'

No’kis rayoni’ XBMXMThSHBne qarasli ’ № - 22 - sanli' uluwma worta bilim beriw mektebinin'

No’kis Rayoni’ 22-mektep

No’kis Rayoni’ 22-mektep

No’kis Rayoni’ 22-mektep

No’kis Rayoni’ 22-mektep

No’kis Rayoni’ 22-mektep

No’kis Rayoni’ 22-mektep
Материалы на данной страницы взяты из открытых истончиков либо размещены пользователем в соответствии с договором-офертой сайта. Вы можете сообщить о нарушении.
06.02.2020