Табигый кырсыктар

ТАБИГЫЙ КЫРСЫКТАР ЖАНА АНЫН КЕЛИП ЧЫГУУ

СЕБЕПТЕРИ

1. Табигый кырсыктар, алардын келип чыгуу себептери

Табиятта процесстердин, кубулуштардын үзгүлтүксүз жүрүп турушу жөнүндө мурунку бөлүмдөрдөн тааныштыңар. Бул параграфта табигый кырсыктардын адамдын жашоо-тиричилигине тийгизген тааеирлери ме­нен таанышасыңар.

Табигый кырсыктар көпчүлүк учурда адамдын жашоо-тиричилигине, өмүрүнө коркунуч алып келет. Аларга жер титирөө, суу ташкындары, сел, жер көчкү, кар көчкү, кургакчылык, катуу шамал, үшүк, нөшөрлөп жааган жамгыр, токой өрттөрү ж. б. кирет (91-сүрөт).

91-сүрөт. Табигый кырсыктардын бөлүнүшү

Учурда илим менен техниканын өнүгүүсүнө карабастан табигый кырсыктар жылдан-жылга өсүүдө.

Табигый кырсыктардын келип чыгууеунун себептеринин бири - дүйнөлүк климаттын өзгөрүшү экендигин окумуштуулар айтууда. Чынында эле Жердин атмосферасынын температурасын көтөрүлгөнү аныкталган. Ошондуктан тайфунду, кургакчылыкты, суу ташкындоону, катуу шамалдарды, сел агымдарын жаратууда.

Климаттын глобалдуу жылынышынын негизги себептеринин бири - парник эффектиси болуп эсептелет.

Жер Күндөн алган энергиясын кайрадан мейкиндигже таркатат. Би­рок, таркапган нурлардын бардыгы чагылып кетпестен, Жердин абасында кармалып калат. Анын натыйжасында абанын температурасы жылып, муздардын ээришине алып келет. Ал өз кезегинде нөшөрлөгөн жаан-чачындардын, шамалдардын болушуна ж.б. шарт түзөт.