ТЕХНОЛОГИЧЕСКИЕ КАРТЫ

№4 технологиялық карта             28.09.2015                        Білім беру саласы: «Таным». Тақырыбы: Үлгі бойынша санау, сандарды салыстыру (4 және 5), Тәулік бөліктері. Сол  жақта, ортада, оң жақта. Бөлімі: ҚМТҚ. Мақсаты: заттарды дұрыс санауға үйретуді әрі қарай жалғастыру (5 саны көлемінде); екі  топтағы заттарды салыстыруға үйрету; саны жағынан аз топқа жетпей тұрған затты қосуды  үйрету; саны жағынап бірдей, бірақ эртүрлі заттардан қүралған топтар арасындағы теңдікті  анықтау; тәулік бөліктері туралы білімін нығайту; заттардың орналасуын сөзбен баяндауға  үйрету (сол жақта, ортада, оң жақта). Қажетті көрнекі құралдар: санау материалдары, салыстыруға арналған заттар тобы,  тәулік бөліктерін бейнелейтін суреттер. Әдіс­тәсілдер: практикалық, сұрақ­жауап, демонстрациялық. Тәрбиешінің іс­әрекеті Балалардың іс­әрекеті балаларды тақтадағы суреттермен жұмыс істеуге  шақырады: ­ Балалар, суреттерді мұқият қарап шыгыңдар.  Содан соң суретшінің қай суретте таңертеңгі  уақытты, қайсысында күндізгі уакытты,  қайсысында кешті суреттегенін табыңдар.  Неліктен? Балалар суреттермен  жұмыс істейді. Мынау ­  таңертең, өйткені... Оқу іс­ әрекетінің кезеңдері ­ қ ы л я и ц а в и т о М қ ы л ы ш у а ғ з о қ к і т с і н е д з і ­ қ ы л ы ш у р ы т с а д м ы й Ұ Тәрбиеші төменгі сөреге 4 аю, ал жоғарғы сөреге  5 тиін кояды. Балаларға мынадай сұрак қояды:  «Аю қанша? Тиін нешеу? Қайсысы көп (аз): аю ма, әлде тиін бе? 5 аз ба, әлде 4 аз ба? Олардың саны  тең болуы үшін не істеу керек?» Тәрбиеші  балалардың айтқан ұсынысын орындайды. 1 тиінді алып тастайды, олардың теңескенін 1 аюдың  астына 1 тиінді қою арқылы суреттердің  теңескенін көрсетеді. Содан соң 1 аю қосу арқылы  теңестіру тәсілін көрсетеді. «Аю қанша болса, тиін сонша» деген сөзді қолдануға үйретеді. 1­тапсырма. Тәрбиеші балаларға тақия мен етіктерді санап  шығуды тапсырады. ­ Тақия нешеу? Етік ше? ­ Қайсысы артық, қайсысы кем? («Артық», «кем»  сөздерін қолдануға үйрету). Тақия мен етікті саны жағынан теңестіру үшін не  істеу керек? Балалар етіктің суретін салып  болғаннан кейін, Тәрбиеші етік пен тақияның  теңескенін, яғни: 5 етік, 5 тақия болғанын  түсіндіреді. Тәрбиеші балалардан төмендегі сөйлемді  аяқтауын өтінеді: ­ Біз түнде ұйықтаймыз, ал жаттығуды...  жасаймыз. ­ Таңғы асты таңертең, ал түскі асты ... ішеміз. ­ Түскі асты күндіз ішеміз, ал кешкі асты ... ішеміз. ­ Кешке тамақ ішеміз, ал ... ұйықтаймыз. ­ Енді тәулік бөліктерін рет ­ ретімен атап  беріңдерші. 2­тапсырма. Балалар, дөңгелек ішіндегі суреттерге  қараңдаршы. Суретші қай жерде қателесіпті? Тәрбиеші балаларға дөңгелек ішіндегі суретті  төменгі шаршылардың ішіндегі суреттің тиістісіне  қосуды тапсырады (таңертең, күндіз, кеш, түн). «Қарғалар». Сергіту минуты.  Қарға карға қарғалар, Қар үстінде жорғалар, Боран соқса долданып  Бұтаға келіп қорғанар. 3­тапсырма. Тәрбиеші балаларға өлең оқып береді. Санауды біз білеміз, Балалар ойыншықтарды  санайды. Аюлар мен тиіндерді, 4  пен 5 сандарын салысты­  рады. Содан соң екеуін  теңестіру үшін жоғарғы  сөреге 1 аю қосу  керектігін немесе тиіннің  1­еуін алып тастау  керектігін анықтайды. Балалар заттарды санап  шығады. Бес тақия, төрт етік.  Етікке қарағанда тақия  артық, ал етік тақиядан  кем. Теңестіру үшін тағы бір  етіктің суретін салу керек. Балалар сөйлемді  аяқтайды. Таңертең. Суретші суреттердің  орнын ауыстырып алған.  Бірінші суретте ­ күндіз,  екіншісінде ­ кеш,  үшіншісінде ­ таңертең, ал  төртіншісінде ­ түн  бейнеленген. Бірінші  таңертең, екінші күндіз,  үшінші кеш, төртінші түн  тұру керек. Содан соң  балалар суреттерді осы  тәулік бөліктерімен  қосады. Балалар өлеңнің  мазмұнына сай жаттығулар жасайды: жүгіреді,  қолдарын бұлғаңдатады,  тізерлеп отырады,  қолдарымен иегін таянады. Балалар сұрақтарға жауап  береді және тапсырманы  орындайды. Төрт Бес Сандарды да білеміз, Сондықтан да атамның Құстарын санап береміз, Бір, екі, үш, төрт, бес, Бірден санап шеш! Содан соң балаларга сұрақ койып, тапсырма  береді. ­ Тордың ішінде неше құс бар? ­ Ағашқа неше кұс қонып тұр? ­ Қайсысы артық, қайсысы кем? ­ Тордың астындағы жолаққа торда қанша құс  болса, сонша дөңгелек салыңдар. ­ Ағашта канша құс болса, төменгі жолаққа  сонша дөңгелек салыңдар. ­ Енді жолақтың ішіндегі дөңгелектерді  салыстырыңдар. Олардың саны қанша? Бұл  жайлы не айта аласыңдар? 4­тапсырма. Тәрбиеші өлең оқиды: Азамат, Марат, Айдар, Келді аралап базар. Әрқайсысы өлшеп, Сатып алды көйлек. Азамат жасыл жейде сатып алды. Азаматтың оң  жағында сары жейде киген Марат тұр, ал сол  жағында қызыл жейделі Айдар тұр. Тәрбиеші балалардың киімдерін бояуды  тапсырады. Сол жақтағы баланың жейдесі ­  қызыл түсті, оң жақтағы баланың жейдесі ­  сары, ортадағының жейдесі жасыл түсті болуы  шарт. Өзін­өзі бақылау және өзі атқарған жұмысқа  баға беру. ­ Тақия нешеу? ­ Ал етік ше? ­ Тақия мен етіктің санын теңістіру үшін не  істедіңдер? ­ Тәулікте неше бөлік бар екен? Тәрбиеші балаларды мадақтайды. Ағаштағы құс артық, ал  тордағы құс ағаштағыдан  кем. Балалар енді  дөңгелектердің саны  бойынша салыстырады. Балалар өлең мен  тапсырманы мұқият  тыңдайды. Балалардың жейделерін  бояйды. Сол жақта ­ қызыл жейде, оң жақта ­ сары жейде,  ортада ­ жасыл жейде. Балалар өздері жасаған  жұмыстарын тәрбиешінің  қолындағы үлгімен  салыстырады.  Бес. Төрт. Тағы бір етіктің суретін  салдық. Төрт бөлігі бар:  таңертең , күндіз, кеш,  түн. к і л і ш у т е з ү т ­ қ ы л я и с к е л ф е Р Күтілетін нәтиже: біледі: тәулік бөліктерін, өзіне қатысты тұрғыда заттардың орналасуын сөзбен  баяндауды (сол жақта, ортада, оң жақта);  игереді: саны жағынан аз топқа жетіспей тұрған затты қоса білуді; саны бірдей, бірақ  түрлі заттардан құралған топтарды теңестіруді; меңгереді: тәулік бөліктері туралы түсінікті; заттарды санауды (5 көлемінде)