ТЕХНОЛОГИЧЕСКИЕ КАРТЫ

Ұйымдастырылған оқу әрекетінің технологиялық картасы Білім беру саласы: Таным. Әлеуметтік орта.  Ұйымдастырылған оқу іс­әрекетінің түрі: Экология. Тақырыбы: Қанқыз және құмырсқа. Мақсаты:  қанкыз   және   құмырсқамен   таныстыру.   Жәндіктердің   тіршілігіне қызығұшылығын тудыру. Оларға қамқорлықпен қарап, қорғауға тәрбиелеу. Корнекіліктер: Жәндіктердің суреттері. Қажетті құрал­жабжықтар: әр балаға жететіндей ойыншық қансыз, ермексаз, грек жаңғағының сырты, өсімдіктер мен жәндік, жануардың суреттері. Алдын   ала   жасалатын   жұмыстар:  жәндіктерді   бақылау,   өсімдіктер   мен жәндік, жануардың суреттерін жинақтау. Әдіс­тәсілдері: сөздік, көрнекілік, практиқалық. Оқу іс­әрекетінің кезеңдері Мотивациялық­ қозғаушылық Ұйымдастырушылық ізденістік Педагогтің іс­әрекеті Балалардың іс­әрекеті     өлең   музыка Шаттық шеңбері: Тәрбиеші қойып, балаларды   шаттық   шеңберіне шақырып,   жолдарын айтқызады. ­Балалар, біз серуен кезінде қандай жәндіктерге бақылау жасадық? Бүгін   біз   тағы   бір   жәндікпен танысамыз.   Ол   үшін   сендер қолдарыңды созып, алақандарыңды тосып   тұрсаңдар,   ол   жәндік сендердің   алақандарыңа   өзі қонады. ­Балалар,   көздеріңді   ашындаршы, сендердің   алақандарыңа   қандай жәндік қонды. Сендер бұл жәндікті көрген   жерлерің   бар   ма,   қайдан көрдіңдер?  ­Қанқызын бәрің де білесіңдер, ал олардың   тіршілігі   туралы   көп білмеулерің   мүмкін.   Сол   себепті мен сендерге бүгін қанқызы туралы айтып   беремін.   Қанқыз­   қызыл түсті,     үстіннде   жеті   нүктесі   бар кішкентай   жәндік.   Ол   кішкентай болса   да   ештеңеден   қорықпайды. Неліктен? ­Егер де оны қолыңа алып, басып Алдымыздан кезіккен, Көп танысты көреміз. Бәріне де ізетпен, Иіліп сәлем береміз.   ­Ара,   шыбын,   көбелек, инелік, құмырсқа.  көздерін Балалар жұмып, қолдарын созып тұрады, тәрбиеші олардың қолына кішкентай   қанкыздың қояды.     Балалар көздерін ашқан кезде   қанқызын   көріп, таңғалады,   құанады, бір­біріне   көрсетіп, құаныштарын бөліседі. ­Қанқыз. ­Гулдің   жапырағына қалсаң,   олар   сап­сары   жағымсыз иісі бар уын шығарады. Сол себепті оған құстар тиіспейді. Тіпті қызыл түсті   нүктелі   зат   көрсе   болғаны олар жоламауға тырысады. Міне,   қансыз   осылайша   қорғанды екен.   Қорғанудың   тағы   бір   түрі, оларды   ұстап   алсаң,   ол   өлген сияқты   болып   қатып   қалады   да, қауіп төнбегенін байқаған уақытта қайтадан   өзінің   ісімен   айналыса береді. ­Қансыз немен қоректенеді? ­Олар   алма   битін,   өсімдік   бітесі, жапырақ   бүргесі,   өрмекші,   кене т.б. ұсақ жәндіктерді жейді. Демек, қанқызының   пайдасы   үлкен   екен. Себебі:   олар   өсімдік   зиянкестерін жесе,   дәрілеудің қажеттігі   болмайды.   Олар   қандай жерлерде қыстайды? Қанқыз   алғашқы   суық   түскен күннен   бастап   таулы,   орманды жерлерге   ұшып   кетеді   де, тастардың,   ағаштардың   т.б. қуыстарына   тығылып   көктем шыққанша   Көктем шыққанда   өздерінің   үйреншікті жеріне   ұшып   келеді.   Міне,   біздің кішкентай деген досымыздың тіршілігі осындай. ­Балалар, сендер  ең күшті қандай жануар деп ойласыңдар? ­Ең   күшті   жәндік­құмырсқа. Себебі:   ол   өзінен   он   есе   үлкен затты көтере алады.   өсімдіктерді   жатады. қанқыз     қонып көрдім.   отырғанын Балалар ойларын бөліседі.   өздерінің айтып     Олар зиянды жәндіктерді жейді. өсімдіктерге ұсақ   ­Ағаш   қабығының астында,   қуысында, жерге   түскен   жапырақ арасында қыстайды. ­Піл күшті т.б. Балалар жауап беруге тырысады.       сабақтары Сонымен бірге олар құрылысты да шебер   салады.   Олар   қураған өсімдік мен жапырақтарының   қалдықтарынан илеу   жасап,   тіршілік   етеді.  Әрбір илеуде   және «жауынгер»   құмырсқалар   болады. Құмырсқалардың кейбір әрекеттері адамдарға ұқсайды. «жұмысшы» басқа   бар. Олар   енді ғана   туылған құмырсқаларды   илеуден   таза   ауға шығарып,   тәрбиешілері   қадағалап жүреді. Ал ауруға шалдыққан  Құмырсқаларды илеуден таза ауға шығарып,   тәрбиешілері   қадағалап жүреді.   Ал   ауруға   шалдыққан құмырсқаларға дәрігерлері қарайды. Олар   қажет   болған   жағдайда   тіпті ауруларды   алшақтатып, операциялар жасауға мүмкіндіктері   Мысалы, мертіккен   аяқтарын   кесіп   тастау секілді. Ал құмырсқалардың негізгі қорегі   жәндіктер, өсімдіктердің   жапырақтары   мен тұқымдары, шырындары. Міне   балалар,   құмырсқалар   да адам   мен   табиғатқа   осындай пайдасын тигізеді екен. Педагог   балаларды   екі   орталыққа бөледі.  Бірінші   орталықтағы   балаларға өздері   жасаған   балабақшаның Қызыл   кітабына   суреттерді жапсыруды ұсынады. Екінші   орталықтағы   балаларға табиғи   материалдардан   қанкыз құрастыруды тапсырады. Сергіту сәті: Педагог   балалрға   орталықтағы орындарын ауыстыруды ұсынады.   Дәперде Дәптермен   жұмыс. берілген тапсырманы түсіндіреді. Педагог   балалардан   бүгінгі жиыннан   алған   әсерлерін,   көңіл күйлерін, немен айналысқандарын, не үйренгендерін сұрайды. Рефлекциялық­ түзетушілік   Күтілетін нәтиже:   Бірінші   орталықтағы балалар   осы   уақытқа дейінгі бақылап танысқын   жануарлары мен   өсімдік,   құстар, жәндәктердің   суретін қиып жапсырады. Екінші балалар жаңғағымен ермексазды пайдаланып,   қанқызын құрастырады.   орталықтағы грек     сәтін Сергіту орындайды Балалар   орталықтағы орындарын   ауыстырып отырады.     берілген Дәптерде тапсырманы орындайды. Сабақтағы көңіл күйлерін   дәптердегі таңбаларға белгілейді. Қойылған   сұрақтарға жауап   беріп,   ой бөліседі. Біледі:  қанқыз және құмырсқаны танып, ажыратуды, олардың дене бөліктері туралы, олардың жәндіктер тобына жататындығын, табиғат үшін маңыздылығын. Игереді:  қанқыз және құмырсқаны таниды, ажыратады, жәндік екенін біледі, қанқыз және құмырсқаның тіршілігі туралы түсініп айта алады. Менгереді:  қамқорлықпен   қарайды,   жәндіктерге   жәбір   көрсетпеу   керектігін ұғынады.