ТЕХНОЛОГИЧЕСКИЕ КАРТЫ

Ұйымдастырылған оқу әрекетінің технологиялық картасы Білім беру саласы: Таным. Әлеуметтік орта.  Ұйымдастырылған оқу іс­әрекетінің түрі: Экология. Тақырыбы: Қарақұйрық  Мақсаты:  қарақұйрық   жануарының   тіршілігі,   қорегі   туралы   түсінік   беру. жануардың ерекшелігін танып, айтып беруге үйрету. Ересектердің табиғатқа жасаған теріс қылықтарына мінез­құлық нормалары туралы түсінік бере отырып бағалауға үйрету. Табиғатқа оң көзқарасын, жауапкершілігін қалыптастыру. Көрнекілктер: қарақұйрық жануарының суреттері.  Алдын   ала   жасалатын   жұмыстар:  жазық   дала,   шөл   дала,   Қызыл   кітап тақырыптарында   әңгіме   жүргізу,   Қызыл   кітап   ретінде   бірнеше   парақты   альбом жасау. Әдіс­тәсілдері: сөздік, көрнекілік, практикалық. Оқу іс­әрекетінің кезеңдері а в и т о М қ ы л я и ц у л а ғ з о қ қ ы л ы ш Ұйымдастырушылық ­ ізденістік Педагогтің іс­әрекеті Балалардың іс­әрекеті Өздеріне   таныс   өлең жолдарын қайталайды.   таныс Өздеріне жануарларды айтады.  Балалар   қарақұйрық деп қайталайды.   Балалар суретке мұқият   қарап,   жауап беруге тырысады. Өйткені  құйрығы  қара, сол   себепті   қара құйрық деп аталады.   музыка Шаттық шеңбері: Тәрбиеші қойып, балаларды   шаттық   шеңберіне шақырып,   жолдарын айтқызады. өлен     ­   Балалар,   сендер   орманда   өмір сүретін   қандай   жануарларды білесіңдер? ­   Бүгін   біз   ерекше   жануармен танысамыз.   Ол   қарақұйрық   деп аталады (суретін көрсетеді).  Қарақұйрық   –   сымбатты   ақша тұяқты   аң.   Денесінің   үсті   мен бүйірінің түсі – құм түсті, бауыры ақ. Қалай бұл жануарларды   не   үшін   қарақұйрық деп атаған. Суретке   анықтап   қарасаңдар, жауабын өздер таба аласыңдар. Дұрыс   айтасыңдар   жануардың құйрығы қысқа, әрі екі түсті: қара және   құм   түстес.   Бірденеден қорыққанда қарақұйрық құйрығын тік   жоғары   көтеріп,   басын   сәл артқа қарай. Шалқайтады да жорта жөнеледі.   Осы   кезде   сырттан ойлайсыңдар, қоныс қараған   адамға   құйрығының   қара ұшы   ерекшеленіп   көрінеді, сондықтан   да   халық   бұл   аңды қарақұйрық атаған. ­   Құмды   жер   деген   ді   қалай түсінесіңдер; ­ Енді жануардың тұяқтарына назар аударыңдаршы., қандай екен? ­   Дұрыс,   сол   себпті   олар   қақаған суық   қыста   борпылдақ   қалың қардың   астындағы   жемге   жете алмай,   қысы   жұмсақтау,   құмды аймақтарға қоныс аударады. Жаз   айы   басталысымен   кішігірім өзендер   құрғайды,   сол   кезде қарақұйрықтар   сусыз   аймақты тастап,   суы   мол   өзең­көлдердің маңына аударады. Қарақұйрықтар тұщы су ғана емес, ащы суды да іше береді. Қыс   мезгілінде   олар   топтасып жүреді,   ал   көктем   шығысымен бөлектеніп   кетеді.   Егер   де   біреуі қауіпті   сезе   қалса,   онда   барлығы лезде   қатер   төніп   тұрған   жаққа бастарын   бұрып,   қашуға   дайын екенін білдіреді.       Қарақұйрықтың   негізгі   жауы   – қасқыр.   Сондай­ақ   олардың төлдеріне   түлкі,   шибөрі,   дала шұбар мысығы мен қамыс мысығы,   жыртқыш   құстар   қауіп ірі төндіреді. Қарақұйрықтар Қазақстанның   Қызыл   кітабына енгізілген,   сол   себепті   оларды аулауға тыйым салынған.  Қарақұйрықтың   лағын   халқымыз құралай деп атаған.  ­   Балалар   қарақұйрық   жануарын неліктен қызыл кітапқа енгізді деп ойлайсыңдар? ­ Бұл жануардың азаюының себебі неде? Сергіту сәті. ­ Балалар, қалай ойлайсыңдар, тек қана   Қазал   кітапқа   енген   ­   Тұяқтары   кішкентай, қара   түсті,   сопақша үшкір.      ­   Өйткені   олар   аз қалды,   сол   себепті Қызыл кітапқа енгізілді. ­   Оларды   адамдар   көп аулап   қойғандықтан, қасқырлар   көп   жеп қойды, сол себепті олар азайды т.б Сергіту   сәттің   сөзін жануарларды ғана қорғау керек пе? ­   Жарайсындар,   балалар,   сендер табиғатты   қорғаудың   басты ережелерін ұмытпапсыңдар. Дәптермен   жұмыс. берілген тапсырманы түсіндіреді.    Дәптерде Рефлекциялық­ түзетушілік Педагог   балалардан   бүгінгі жиыннан   алған   әсерлерін,   көңіл  – күйлерін, немен айналысқандарын, не үйренгендерін сұрайды.    отырып,   қайталай қимылдар жасайды. ­   Жоқ,   кез   келген жануарлар мен өсімдіктерді қорғауымыз   керек. Балалар   табиғатты қорғаудың   ережелерін айтады:  Дәптерде тапсырманы орындайды. Сабақтағы көңіл күйлерін   дәптердегі таңбаларға   белгілейді. Қойылған   сұрақтарға жауап беріп, пікірлерін бөліседі. берілген       Күтілетін нәтиже: біледі: қарақұйрық жануарының тіршілігі, қорегі туралы, оны танып, айтып бере білуі;   тиіннің   жабайы   аң   екендігін,   оның   жануарлар   мен   адамдар   үшін   пайдасы, олардың көбінесе орманда тіршілік ететіндігі, қыс маусымына қалай дайындалатыны туралы. игереді: жануарлардың орманда ғана емес, сонымен қатар жазық далада да өмір сүретіндігін,   қарақұйрық   жануарының     тіршілігі   туралы   біледі,   оның   да   жанды табиғаттың бір бөлігі екендігін, кез келген жануарға қамқорлықпен қарау керектігін. менгереді:  қарақұйрық жаз және қыс маусымындағы тіршілігі туралы білімді игерді, қарақұйрық жануарының азайып кетуінің себебін.