Тест 11 сынып

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

БИОЛОГИЯ

 (жаңа формат)

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

2017

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

БИОЛОГИЯ

1-НҰСҚА  

1. Саңырауқұлақтардың қоректік қор заты

A)целлюлоза

B)фруктоза

C)гликоген

D)сахароза

E)крахмал

2. Қосжарнақты өсімдік

A)Пальма

B)Сұлы

C)Банан

D)Жүгері

E)Қияр

3. Жабық тұқымды өсімдіктерге тән

A)спора мен көбейеді

B)зооспора түзеді

C)буындар мен буын аралығы көп 

D)жеміс түзбейді

E)көбею мүшесі – гүл

4. Медузаның денесінде болмайтын бөлік

A)жүйке торы

B)қармалауыш

C)табан

D)қуыс

E)аузы

5. Шаянтәріздестерге жатады

A)циклоп

B)кене

C)көбелек

D)қарақұрт

E)инелік

6. Ең алғаш жалпақ құрттарда пайда болған жүйе

A)зәршығару (бөліп шығару)

B)жүйке  жүйесі (торы)

C)асқорыту жүйесі

D)аналь тесігі

E)қан айналым

7. Сирек кездесетін  қан ұйымайтын ауру

A)гипертония

B)гипотония

C)гипокензия

D)гемофилия

E)гиподинамия

8. Дыбыс сүйекшелері орналасқан құлақ бөлігі

A)дабыл жарғағы

B)сыртқы есту жолы

C)ішкі құлақ

D)ортаңғы құлақ

E)есту түтігі

9. Жасуша мембранасының  сұйықтықты қабылдауы

A)эктоцитоз

B)амитоз

C)фагоцитоз

D)пиноцитоз

E)экзоцитоз

10. Тұқымқуалау өзгергіштігінің гоммологиялық қатарлар заңын ашқан ғалым

A)Н.И.Вавилов

B)И.Мечников

C)К.Линней

D)Ч.Дарвин

E)Г.Мендель

11. Тек қысқарған өркенге ғана орналасады

A)гүл бүршігі

B)төбе бүршігі

C)жанама бүршігі

D)өсу бүршігі 

E)қосалқы бүршігі

12. Тамыраяқтылардың типіне жатады

A)амеба

B)эвглена

C)домалаңғы

D)кірпікшелі кебісше

E)сувойка

13. Орман құсы

A)қаз

B)бүркіт

C)тоқылдақ 

D)пингвин

E)үйрек

14. Ағзаны микробтан, ультракүлгін сәулелерден қорғайтын тері қабаты

A)гиподерма

B)май

C)нағыз тері

D)эпидермис

E)мүйізгке қабат

15. Адам организмінің ішкі ортасы

A)сілекей, лимфа, гормон

B)протоплазма, қан сарысуы, лимфа

C)плазма, гормон, қан

D)сарысу, цитоплазма, ұлпа сұйықтығы

E)ұлпа сұйықтығы, қан, лимфа

16. А.И.Опарин тұжырымдамасын дамытқан ағылшын биологі

A)Л.Пастер

B)Ф.Реди

C)Ж.Кювье

D)Дж.Холдейн

E)Г.Рихтер

17. Физикалық мутаген

A)никотин қышқылы

B)этиленимин

C)колхицин

D)радиоактивті сәуле

E)пестицид

18. Жарық сәулесінің сынуы торлы қабықтың сыртында қиылысады

A)көз қарығуы

B)дальтонизм

C)ақшам соқыр

D)қырақтылық

E)сығырлық

19. Плазмадағы нәруыз

A)тироксин

B)альбуминдер

C)миозин

D)тимозин

E)окситоцин

20. АаBb генотипі түзетін түрлі гаметалар саны

A)2

B)8

C)6

D)4

E)5

21. Гүлшоғыры себет өсімдіктер:

A)қарақат, қырыққабат

B)гүлкекіре

C)күнбағыс

D)жүзім, тары, күріш

E)адамтамыр

F)сәбіз, аскөк

G)бақбақ, өгейшөп

H)қайың, көктерек

22. Қынадан алынады:

A)қант, бояу

B)темір

C)спирт

D)лакмус

E)сірке қышқылы

F)жасунық

G)карбол қышқылы

H)балауыз

23. Өрмекшітәріздес класына жататын жәндіктердің  дене бөлімдері:

A)көкірек,құрсақ

B)бас,құйрық

C)көкірек

D)бас, құрсақ

E)құрсақ

F)құйрық

G)бас

H)баскөкірек

24. Өрмекшілердің дене бөлімдері:

A)баскөкірек

B)мұртша

C)демтесіктер

D)көз

E)аяқтары

F)бас

G)көкірек

H)құрсақ

25. Көру аймағының орналасуы:

A)шүйдеде

B)самайда

C)иіс сезу орталық жүлгеде

D)дәм сезу төбе шегінде

E)көру төбеде

F)сенсорлық самай шегінде

G)қимыл-қозғалыс маңдай шегінде

H)орталық жүлге артында

26. Сопақша ми арқылы тіршілік үшін маңызды көптеген рефлекстердің доғасы өтеді:

A)тепе-теңдікті сақтау

B)зат алмасуды реттеу

C)дененің тұрақты температурасын сақтауды

D)жарық пен дыбысқа жылдам реакция

E)жүрек-қан тамырлары, тыныс

F)қимылды үйлестіру

G)қимыл-қозғалыс, қорғаныс

H)ас қорыту, қорғаныс

27. Қозғалмай байланысқан сүйектер:

A)бұғана

B)кәрі жілік

C)толарсақ

D)шынтақ сүйек

E)омыртқа

F)ми сауыты

G)білезік

H)сегізкөз

28. Нәруыз биосинтезі:

A)трансплантация

B)транслокация

C)дупликация

D)мутация

E)транскрипция

F)трансляция

G)денатурация

H)репликация

29. Шала түрленіп дамитын ағзалар:

A)шегіртке

B)көбелек

C)шаншарлар

D)бақа

E)масалар

F)бит

G)баларалар

H)шыбындар

30. Лизосомалар түзіледі:

A)ядродан

B)эндоплазмалық тордан

C)вакуольден

D)Гольджи аппаратынан

E)ядро мен рибосомадан

F)цитоплазмадан

G)рибосомадан

H)митохондриядан

 

 

 

 

 

 

 

 

 

2-НҰСҚА

1. Сабақтың орталық бөлігі

A)қабық

B)өзек

C)камбий

D)тін

E)сүрек

2. Даражарнақты өсімдік

A)Қауын

B)Қияр

C)Асқабақ

D)Бидай

E)Күнбағыс

3. Гүлдері ашылмай тұрып тозаңдану

A)өздігінен

B)су арқылы

C)жануарлар арқылы

D)жел арқылы

E)айқас

4. Жануарлар туралы ғылым

A)анатомия

B)ботаника

C)микология

D)лихенология

E)зоология

5. Көпқылтанақты буылтық құртқа жатады

A)сүлік 

B)шұбалшаң

C)қылтыңбас

D)бауырсорғыш

E)құмқазар

6. Жанасу арқылы жынысты жолмен көбейетін қарапайым жәндік

A)жасыл эвглена

B)бақалшақты амеба

C)сәулелі күншар

D)кәдімгі амеба

E)кірпікшелі кебісше

7. Сирек кездесетін  қан ұйымайтын ауру

A)гемофилия

B)гипокензия

C)гипертония

D)гиподинамия

E)гипотония

8. Ыдырағанда 38,9 кДж энергия бөлетін органикалық заттар

A)нәруыздар

B)майлар

C)көмірқышқыл газы

D)көмірсулар

E)минералды тұздар

9. Зиянды нәруыз

A)муцин

B)пепсин

C)токсин

D)кератин

E)амилаза

10. Тыныс алу процесін жүзеге асыратын органоид

A)ядро

B)лизосома

C)пластид

D)рибосома

E)митохондрия

11. Тек қысқарған өркенге ғана орналасады

A)төбе бүршігі

B)гүл бүршігі

C)қосалқы бүршігі

D)өсу бүршігі 

E)жанама бүршігі

12. Балықтардың денесін қалыпты ұстауын қамтамасыз ететін жүзбеқанаттары

A)жұп құрсақ және арқа

B)жұп құрсақ

C)жұп көкірек

D)құйрық

E)арқа және аналь

13. Спора арқылы көбейетін біржасушалы жәндік

A)мөрже

B)амеба

C)құртамыш

D)эвглена

E)домалаңғы

14. Қыз балаларда кеудемен тыныс алу қалыптасатын кезең

A)жасөспірімдік

B)сәбилік

C)кемелденген

D)нәрестелік

E)емшектік

15. Ағзаны микробтан, ультракүлгін сәулелерден қорғайтын тері қабаты

A)гиподерма

B)нағыз тері

C)мүйізгке қабат

D)эпидермис

E)май

16. Пайдалы жұмысқа жарамайтын энергия өлшемі

A)морганида

B)вариация

C)сантиморган

D)энтропия

E)нанометр

17. АаBb генотипі түзетін түрлі гаметалар саны

A)2

B)5

C)4

D)8

E)6

18. Иммунитет теориясын жасаған ғалым

A)И.П.Павлов

B)К.Гален

C)И.И.Мечников

D)И.М.Сеченов

E)А.Везалий

19. Асқорыту жолының сыртқы қабаты

A)дәнекер ұлпалы сірнелі

B)шеміршекті жартылай сақиналы

C)бірыңғай салалы бұлшық етті

D)көлденең жолақты бұлшық етті

E)көп қабатты эпителийлі

20. Гомологты хромосомаларда орналасқан гендердің бір-біріне ауысуы нәтижесінде пайда болады

A)модификациялық өзгергіштік

B)үйлесімді өзгергіштік

C)бейімделушілік

D)тітіркенгіштік

E)қолайсыз жағдайлармен күрес

21. Мүктердің жыныс жасушаларының қосылуынан:

A)теңдей бөлінеді

B)спора түзіледі

C)екі- екіден қосылады

D)зооспоралар түзіледі

E)дене үзінділерінен жетіледі 

F)гамета пайда болады

G)қауашақ жетіледі

22. Қос гүлсеріктері бар өсімдік:

A)шаған

B)қымыздық

C)өрік

D)қалақай

E)шие

F)қызылша

G)алма

H)тал

23. Бунақденелілердің  дене бөліктері:

A)бас

B)бас,құйрық

C)баскөкірек және құйрық

D)көкірек және құрсақ

E)құйрық

F)баскөкірек және құрсақ

G)бас,мойын

H)баскөкірек

24. Құйрықты қосмекенділер:

A)саламандра

B)құрбақа

C)жетісулық бақатіс

D)кәдімгі құрбақа

E)даната құрбақасы

F)көлбақа

G)сақиналы құртжылан

H)тритон

25. Қан тамырларының түрлері:

A)қылтамыр

B)эритроцит

C)плазма

D)сүйек кемігінде

E)макрофагтар

F)қолқа

G)моноциттер

H)көктамыр

26. Сыртқы секрециялық бездерге жатады:

A)қалқаншамаңы без

B)гипофиз

C)сілекей без

D)ұйқы без

E)қалқанша без

F)тері без

G)жыныс без

H)айырша без

27. Ми діңіне жататын:

A)сопақша

B)ортаңғы ми

C)мишық

D)астыңғы жақ

E)ми өзегі

F)үлкен ми, мишық

G)үлкен ми

H)аралық

28. Ч. Дарвин анықтап берген қолдан сұрыптаудың түрлері:

A)жеке

B)әдістемелік

C)мақсатсыз

D)биотехнология

E)аутбридинг

F)полиплоидия

G)гетерозис

H)инбридинг

29. Шала түрленіп дамитын ағзалар:

A)бит

B)шаншарлар

C)көбелек

D)шыбындар

E)шегіртке

F)баларалар

G)масалар

H)бақа

30. Құрылысы мен шығу тегі бірдей, ал атқаратын қызметтері әр түрлі мүшелер:

A)гомологтық мүшелер

B)қалдық мүшелер

C)мимикрия

D)табиғи сұрыпталу

E)түрішілік күрес

F)аналогтық мүшелер

G)морфологиялық мүшелер

H)рудименттік мүшелер

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

3-НҰСҚА

1. Даражарнақты өсімдік

A)Бидай

B)Асқабақ

C)Қауын

D)Қияр

E)Күнбағыс

2. Бұршақ тұқымдасының жемісі

A)жидек

B)тұқымша

C)дәнек

D)бұршаққап

E)қауашақ

3. Алқа тұқымдасындағы нағыз улы өсімдік

A)болгар бұрышы

B)сасық меңдуана

C)қызылқұлақ

D)баклажан

E)шырайгүл

4. Бауырсорғышының аралық иесі

A)циклоп

B)қоңыз

C)кіші тоспаұлу

D)жүзім ұлу

E)сиыр

5. Қарапайымдылардың табиғаттағы түр саны жуық

A)8 мыңға

B)4 мыңға

C)70 мыңға

D)232 мыңға

E)20 мыңға

6. Көпқылтанақты буылтық құртқа жатады

A)шұбалшаң

B)құмқазар

C)қылтыңбас

D)бауырсорғыш

E)сүлік

7. Тыныш ұйқыны қамтамасыз етеді

A)теледидарды қосу

B)бөлмені желдету

C)тоя тамақ жеу

D)ауыр ой еңбегімен шұғылдану

E)көп сусын ішу

8. Көздің ішкі құрылысы күрделі қабығы

A)ақ қабықша

B)қасаң қабық

C)торлы қабық

D)тамырлы қабық

E)нұрлы қабық

9. Зиянды нәруыз

A)амилаза

B)муцин

C)токсин

D)кератин

E)пепсин

10. Т. Морган заңы

A)тұқымқуалаушылық

B)өзгергіштік

C)тәуелсіз тұқым қуалау

D) ажырау

E)тіркесіп тұқым қуалау

11. Саңырауқұлақтар дүниесін зерттейді

A)Цитология

B)Микология

C)Физиология

D)Генетика

E)Зоология

12. Шала түрленіп дамитын бунақденелі

A)көбелектер

B)маса

C)құмырсқалар

D)шегіртке

E)қоңыздар

13. Ақ сұламаның  асқорыту жүйесі

A)ішек, аналь тесігі, бауыр

B)ауыз, өңеш, аналь тесігі

C)жұтқыншақ, кеңірдек, ішек

D)ауыз, жұтқыншақ, ішек

E)жұтқыншақ, аналь тесігі, жемсау

14. Қанның ұюына қатысатын нәруыз

A)миозин

B)гемоглобин

C)фибриноген

D)альбумин

E)актин

15. Жарықта тарылып, қараңғыда ұлғаятын көз мүшесі

A)ақ қабық

B)қарашық

C)қасаң қабық

D)шыны тәрізді дене

E)көзбұршақ

16. Биогеографиялық аймақ

A)Шығыс Азиялық

B)Оңтүстік Америкалық

C)Аустралиялық

D)Орталық Америкалық

E)Оңтүстік Азиялық

17. Биогеографиялық аймақтарды ажыратқан ғалым

A)В.В.Докучаев

B)А.Уоллес

C)В.И.Вернадский

D)Ч.Дарвин

E)Г.Мендель

18. Есту түтігінің өзегі ашылады

A)өңешке

B)көмекейге

C)сыртқы дыбыс жолына

D)кеңірдекке

E)жұтқыншаққа

19. Жасушадағы су мен денедегі сұйықтықты реттеуге қатысатын нәруыз

A)фибрин

B)гемоглобин

C)фибриноген

D)альбумин

E)миозин

20. Пайдалы жұмысқа жарамайтын энергия өлшемі

A)вариация

B)нанометр

C)энтропия

D)сантиморган

E)морганида

21. Ұсақ ағзаларды зерттеген ғалымдар:

A)Т. Шванн

B)М. Шлейден

C)Р. Гук

D)Я. Пуркине

E)А. Левенгук

F)Р. Вирхов

G)К. Бэр

H)Луи Пастер

22. Сабақтың қабық қабаттары:

A)сүрек

B)жылдық шеңбер

C)камбий

D)өң

E)өзек

F)тін

G)орталық бөлім

H)тоз

23. Шеміршекті балықтарды ата:

A)шортан

B)бекіре

C)табан

D)балғабас акула

E)сазан

F)аққайран

G)скат

H)аратұмсық

24. Біржасушалы жәндіктер :

A)күрделі құрылымды

B)бір ғана жасушадан тұрады

 

C)жүйке жүйесі жақсы жетілген

D)қарапайым құрылысты

E)ядросы бар

F)бірнеше жасушадан тұрады

G)жасушасы болмайды

H)хроматофоры бар

25. Қан тамырларының түрлері:

A)плазма

B)моноциттер

C)қолқа

D)көктамыр

E)сүйек кемігінде

F)қылтамыр

G)эритроцит

H)макрофагтар

26. Жамбас  белдеуінің сүйектерін ата:

A)аяқ сүйектері

B)мойын

C)жамбас

D)бассүйегі

E)кеуде

F)омыртқа

G)қол сүйектері

H)бұғана

27. Қол  сүйектеріне жататындар:

A)білезік сүйек

B)асықты жілік

C)тоқпан жілік

D)толарсақ

E)кәрі жілік

F)ортан жілік

G)қабырға

H)омыртқа

28. Постэмбриондық даму бөлінеді:

A)қосарланып даму

B)нейрула

C)тура даму

D)түрленіп даму

E)гаструла

F)бластомерлер

G)ұрық жапырақшасы

H)еселеніп даму

29. Жасуныққа ұқсас ағзалық зат:

A)хитин

B)боверин

C)гликокаликс

D)крахмал

E)нәруыз

F)спора

G)гликоген

H)акрихинин

30. Құрылысы мен шығу тегі бірдей, ал атқаратын қызметтері әр түрлі мүшелер:

A)аналогтық мүшелер

B)түрішілік күрес

C)гомологтық мүшелер

D)морфологиялық мүшелер

E)табиғи сұрыпталу

F)мимикрия

G)рудименттік мүшелер

H)қалдық мүшелер

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

4-НҰСҚА

1.Сабақтың орталық бөлігі

A)қабық

B)өзек

C)камбий

D)тін

E)сүрек

2.Даражарнақты өсімдік

A)Қауын

B)Қияр

C)Асқабақ

D)Бидай

E)Күнбағыс

3.Гүлдері ашылмай тұрып тозаңдану

A)өздігінен

B)су арқылы

C)жануарлар арқылы

D)жел арқылы

E)айқас

4.Жануарлар туралы ғылым

A)анатомия

B)ботаника

C)микология

D)лихенология

E)зоология

5.Көпқылтанақты буылтық құртқа жатады

A)сүлік

B)шұбалшаң

C)қылтыңбас

D)бауырсорғыш

E)құмқазар

6.Жанасу арқылы жынысты жолмен көбейетін қарапайым жәндік

A)жасыл эвглена

B)бақалшақты амеба

C)сәулелі күншар

D)кәдімгі амеба

E)кірпікшелі кебісше

7.Сирек кездесетін  қан ұйымайтын ауру

A)гемофилия

B)гипокензия

C)гипертония

D)гиподинамия

E)гипотония

8.Ыдырағанда 38,9 кДж энергия бөлетін органикалық заттар

A)нәруыздар

B)майлар

C)көмірқышқыл газы

D)көмірсулар

E)минералды тұздар

9.Зиянды нәруыз

A)муцин

B)пепсин

C)токсин

D)кератин

E)амилаза

10.Тыныс алу процесін жүзеге асыратын органоид

A)ядро

B)лизосома

C)пластид

D)рибосома

E)митохондрия

11.Тек қысқарған өркенге ғана орналасады

A)төбе бүршігі

B)гүл бүршігі

C)қосалқы бүршігі

D)өсу бүршігі

E)жанама бүршігі

12.Балықтардың денесін қалыпты ұстауын қамтамасыз ететін жүзбеқанаттары

A)жұп құрсақ және арқа

B)жұп құрсақ

C)жұп көкірек

D)құйрық

E)арқа және аналь

13.Спора арқылы көбейетін біржасушалы жәндік

A)мөрже

B)амеба

C)құртамыш

D)эвглена

E)домалаңғы

14.Қыз балаларда кеудемен тыныс алу қалыптасатын кезең

A)жасөспірімдік

B)сәбилік

C)кемелденген

D)нәрестелік

E)емшектік

15.Ағзаны микробтан, ультракүлгін сәулелерден қорғайтын тері қабаты

A)гиподерма

B)нағыз тері

C)мүйізгке қабат

D)эпидермис

E)май

16.Пайдалы жұмысқа жарамайтын энергия өлшемі

A)морганида

B)вариация

C)сантиморган

D)энтропия

E)нанометр

17.АаBb генотипі түзетін түрлі гаметалар саны

A)2

B)5

C)4

D)8

E)6

18.Иммунитет теориясын жасаған ғалым

A)И.П.Павлов

B)К.Гален

C)И.И.Мечников

D)И.М.Сеченов

E)А.Везалий

19.Асқорыту жолының сыртқы қабаты

A)дәнекер ұлпалы сірнелі

B)шеміршекті жартылай сақиналы

C)бірыңғай салалы бұлшық етті

D)көлденең жолақты бұлшық етті

E)көп қабатты эпителийлі

20.Гомологты хромосомаларда орналасқан гендердің бір-біріне ауысуы нәтижесінде пайда болады

A)модификациялық өзгергіштік

B)үйлесімді өзгергіштік

C)бейімделушілік

D)тітіркенгіштік

E)қолайсыз жағдайлармен күрес

21.Мүктердің жыныс жасушаларының қосылуынан:

A)теңдей бөлінеді

B)спора түзіледі

C)екі- екіден қосылады

D)зооспоралар түзіледі

E)дене үзінділерінен жетіледі

F)гамета пайда болады

G)қауашақ жетіледі

H)ұрықтанады

22.Қос гүлсеріктері бар өсімдік:

A)шаған

B)қымыздық

C)өрік

D)қалақай

E)шие

F)қызылша

G)алма

H)тал

23.Бунақденелілердің  дене бөліктері:

A)бас

B)бас,құйрық

C)баскөкірек және құйрық

D)көкірек және құрсақ

E)құйрық

F)баскөкірек және құрсақ

G)бас,мойын

H)баскөкірек

24.Құйрықты қосмекенділер:

 

A)саламандра

B)құрбақа 

C)жетісулық бақатіс

D)кәдімгі құрбақа

E)даната құрбақасы

F)көлбақа

G)сақиналы құртжылан

H)тритон

25.Қан тамырларының түрлері:

A)қылтамыр

B)эритроцит

C)плазма

D)сүйек кемігінде

E)макрофагтар

F)қолқа

G)моноциттер

H)көктамыр

26.Сыртқы секрециялық бездерге жатады:

A)қалқаншамаңы без

B)гипофиз

C)сілекей без

D)ұйқы без

E)қалқанша без

F)тері без

G)жыныс без

H)айырша без

 

27.Ми діңіне жататын:

A)сопақша

B)ортаңғы ми

C)мишық

D)астыңғы жақ

E)ми өзегі

F)үлкен ми, мишық

G)үлкен ми

H)аралық

 

28.Ч. Дарвин анықтап берген қолдан сұрыптаудың түрлері:

A)жеке

B)әдістемелік

C)мақсатсыз

D)биотехнология

E)аутбридинг

F)полиплоидия

G)гетерозис

H)инбридинг

 

29.Шала түрленіп дамитын ағзалар:

A)бит

B)шаншарлар

C)көбелек

D)шыбындар

E)шегіртке

F)баларалар

G)масалар

H)бақа

30.Құрылысы мен шығу тегі бірдей, ал атқаратын қызметтері әр түрлі мүшелер:

A)гомологтық мүшелер

B)қалдық мүшелер

C)мимикрия

D)табиғи сұрыпталу

E)түрішілік күрес

F)аналогтық мүшелер

G)морфологиялық мүшелер

H)рудименттік мүшелер

 

 

 

 

5-НҰСҚА

1. Сүттіген өсімдігінің сабағы

A)шырынды

B)жабысқақ

C)жатаған

D)пиязшық

E)түйнек

2. Қызыл балдырларға жатады

A)саргассум

B)улотрикс

C)нереоцистис

D)ламинария

E)плюмария

3. Күрделігүлділер тұқымдасына жататын малазықтық дақыл

A)қаулен

B)итошаған

C)түйетікен

D)бөрігүл

E)жералмұрт

4. Денедегі зақымданған немесе жойылып кеткен мүшелер мен ұлпалардың қалпына келуі

A)дегенерация

 B)регенерация

C)эволюция

D)дупликация

E)денатурация

5. Жалған аяқ түзіп, дене пішінін үнемі өзгерте алатын қарапайымдылар

A)талшықтылар

B)кірпікшелілер

C)саркодиналар

D)споралылар

 E)домаланғылар

6. Күйіс қайтармайтын жұптұяқты жануар

A)қой

B)құлан

C)тарпан

D)бегемот

E)сиыр

7. Адам организміндегі қанның жалпы қалыпты мөлшері

A)7,1 л-8,1

B)7 -9л

C)4,5 -5л

D)2,2 л-3,2

E)7,8 л-10л

8. Доға тәрізді иілген жалпақ сүйек

A)төс

B)ортан жілік

C)қабырға

D)шыбық сүйек

E)тоқпан жілік

9. Өліп біткен организмдердің қазба қалдықтарын зерттейтін ғылым

A)этология

B)физиология

C)анатомия

D)палеонтология

E)морфология

10. ДНҚ жіпшелерінен тұратын созылыңқы тығыз денешік

A)хромосома

B)центромера

C)ядро

D)ядрошық

E)центриоль

11. Орамжапырақгүлділер тұқымдасы гүлінің формуласы:

A)

B)

C)

D)

E)

12. Бақаның артқы ішегінде болатын паразит

A)лямблия

B)трипаносома

C)опалина

D)құртамыш

E)сувойка

13. Тері астында паразиттік әрекет жасайтын жұмыр құрт

A)қылқұрт

B)суыртқы

C)бауырсорғыш

D)ішексорғы

E)трихинелла

14. Адам тыныштық күйде тыныс алғанда жұтылатын ауа мөлшері

A)500 мл

B)100 мл

C)3500 мл

D)200 мл

E)1500 мл

15. Сілекей құрамындағы бактерияларды жоятын фермент

A)пепсин

B)мальтаза

C)муцин

D)лизоцим

E)амилаза

16. Биологиялық оқшауланудың генетикалық себебі

A)жыныс мүшелерінің құрылысы әртүрлі

B)мінез-құлықтары ұқсас емес

C)тіршілік орта жағдайының түрліше болуы

D)хромосомалар жиынтығы әртүрлі

E)көбею мерзімдерінің сәйкес келмеуі

17. Латимерияның осы күнге дейін өзгеріссіз тіршілік етуі

A)қолдан сұрыптау

B)тұрақтандырушы сұрыптау

C)қозғаушы сұрыптау

D)мақсатсыз сұрыптау

E)әдістемелік сұрыптау

18. Доминантты (басым) принципін ашты

A)И.П.Павлов

B)Н.И.Пирогов

C)И.М.Сеченов

D)И.И.Мечников

E)А.А.Ухтомский

19. Анатомия ғылымының негізін салушы

A)А.Везалий

B)Гиппократ

C)Әл-Фараби

D)И.П.Павлов

E)К.Гален

20. Протерозой заманының алғашқы кезеңі

A)«бауырмен жорғалаушылар ғасыры»

B)«омыртқасыздардың даму кезеңі»

C)«цианобактериялардың ғасыры»

D)«сүтқоректілер кезеңі»

E)«балықтар ғасыры»

21. Өлі ағзалардың денесінде тіршілік ететіндер:

A)аэробтар

B)анаэробтар

C)сапрофиттер

D)спорафиттер

E)гаметафиттер

F)гермафродиттер

G)паразиттер

H)эпифиттер

22. Шымтезек мүгінің құрылысы:

A)қауашағы болады

B)сабағы жерге төселе өседі

C)жапырақтары үшкір

D)сабақ сыртын өң қаптайды

E)сабақ пен жапырақ

F)іші суға толы өлі жасушалар

G)сабақ, жапырақ, ризоид

H)сабақ, жапырақ,тамыр

23. Құйрықты қосмекенділер:

A)кәдімгі құрбақа

B)сақиналы құртжылан

C)саламандра

D)көлбақа

E)құрбақа

F)тритон

G)жетісулық бақатіс

H)даната құрбақасы

24. Қосарлы тыныс алу тән:

A)балықтарға

B)жорғалаушыларға

C)құрттарға

D)шаяндарға

E)буынаяқтыларға

F)құстарға

G)сүтқоректілерге

H)қосмекенділерге

 

25. Жалпақ сүйектер:

A)алақан

B)жауырын

C)бассүйек

D)шыбық сүйек

E)толарсақ

F)ортан жілік

G)қабырға

H)бұғана

26. Сыртқы секрециялық бездерге жатады:

A)ұйқы без

B)тері без

C)сілекей без

D)жыныс без

E)қалқаншамаңы без

F)қалқанша без

G)гипофиз

H)айырша без

27. Иық белдеуінің сүйектерін ата:

A)жауырын

B)жамбас

C)кеуде

D)аяқ сүйектері

E)омыртқа

F)мойын

G)бұғана

H)бассүйегі

28. Хлоропластың құрылысына кірмейді :

A)тилакоид

B)каротиноидтер

C)грана

D)матрикс

E)криста

F)хлорофил

G)строма

H)мембрана

29. Сауытты балықтар пайда болды:

A)силурда

B)кембрийде

C)пермьде

D)карбонда

E)ордовикте

F)девонда

G)юрада

H)борда

30. Аллельді емес гендердің өзара әрекеттесу түрлері :

A)көпаллельдік

B)кроссинговер

C)конъюгация

D)аутбридинг

E)генетикалық карта

F)комплементарлық

G)гендердің тіркесуі

H)эпистаз

 

 

6-НҰСҚА

1.Бактерия тіршілігінде спора түзу процесінің маңызы

A)қоректену үшін

B)шоғырлану үшін

C)жасушаның бөлінуі үшін

D)көбеюге қатысу үшін

E)қорғану үшін

2.Бидайдың, қарабидайдың сабағы

A)қысқарған

B)өрмелегіш

C)сабансабақ

D)түбіртек

E)жатаған

3.Күрделігүлділер тұқымдасына тән

A)жемісі-бұршаққын

B)жемісі - бұршаққап

C)гүлдері тілше, шұқырақ тәрізді

D)жемісі-жидек қауашақ

E)гүлшоғыры сыпыртқыгүл

4.Шыбынның аузы

A)кеміруші

B)сүзіп жалаушы

C)кеміріп-жалаушы

D)шаншып-сорушы

E)сорушы

5.Қанның қызыл түйіршігінде тіршілік ететін паразит

A)қантұрғын

B)мөрже

C)амеба

D)опалина

E)лейшмания

6.Суды тазартушы қарапайым жәндік

A)бодо

B)құртамыш

C)сувойка

D)түншырақ

E)домаланғы

7.Балаларда көбірек кездесетін бүйрек ауруы

A)пиелонефрит

B)уретрит

C)цистит

D)уремия

E)энурез

8.Ұйқы бұзылуының кең тараған түрі

A)қозғыштық

B)сергектік

C)летаргия

D)ұйқысыздық

E)ұйқышылдық

9.Лизосома қызметі

A)ыдырату

B)энергетикалық

C)тасымалдау

D)көбею

E)синтездеу

10.Нәруыздың бірінші реттік құрылымындағы байланыс

A)коваленттік

B)азоттық

C)пептидтік

D)сульфидтік

E)сутектік

11.Өсімдік жасушасының қабықшасын құрайтын органикалық зат

A)целлюлоза

B)нәруыз

C)крахмал

D)гликоген 

E)май

12.Жасушасында хлоропластары болатын қарапайым

A)вольвокс

B)арцелла

C)амеба

D)кірпікшелі кебісше

E)лейшмания

13.Төс сүйегі жалпақ, қыры болмайтын құс

A)пингвин

B)нанду 

C)шағала

D)үйрек

E)тырна

14.С витамині көп болатын өсімдік

A)итмұрын

B)картоп

C)қызанақ

D)асбұршақ

E)қауын

15.Қыз балаларда кеудемен тыныс алу қалыптасатын кезең

A)жасөспірімдік

B)нәрестелік

C)емшектік

D)сәбилік

E)кемелденген

16.Жануар жасушасында гликолиздің анаэробты ыдырауы жүретін органоид

A)пластидтердің ішкі мембранасында

B)цитоплазманың гиалоплазмасында

C)хлоропласт граналарында

D)митохондрияның ішкі мембранасында

E)хлоропласт тилакоидтарында

17.Модификациялық өзгергіштікті зерттеу әдісі

A)статистикалық

B)микробиологиялық

C)генетикалық

D)химиялық

E)физикалық

18.Кеуде қуысын түзетін сүйектер

A)арқа омыртқалары, қабырғалар, төс

B)бел омыртқалары, қабырғалар, тоқпан жілік

C)мойын омыртқалары, бұғана, шүйде

D)төс, толарсақ, жамбас

E)сегізкөз омыртқалары, жауырын, жамбас

19.Зат алмасудың ақырғы өнімдерін сыртқа шығаратын мүшелер

A)секреция бездері, қарын, бауыр, тері

B)сүйек, бүлшықет, өкпе, тері

C)бүйрек, жүрек, тері, ішек

D)ми, жұлын, тері, сүйек

E)өкпе, бүйрек, тері, ішек

20.Неміс ғалымы Г.Рихтер ұсынған теория

A)мәңгілік

B)абиогенез

C)креационизм

D)панспермия

E)виталистік

21.Қауашақ жемісті өсімдіктер:

A)арпа, бидай, тары

B)бақбақ, күнбағыс

C)шомыр, шалқан

D)асбұршақ, беде

E)сасық меңдуана, сүттіген

F)шегіргүл, қызғалдақ

G)үйеңкі, шегіршін, қайың

H)меңдуана

22.Мүктің құрылысы:

A)әртүрлі жасушалардан

B)тамырдан

C)ризоидтан

D)біріңғай жасушалардан

E)сабақтан

F)мицелийдан

G)қабыршақтан

H)жапырақтан

23.Өрмекшілердің дене бөлімдері:

A)көз

B)мұртша

C)баскөкірек

D)құрсақ

E)аяқтары

F)демтесіктер

G)бас

H)көкірек

24.Денесінде бақалшақ болатын қарапайым:

A)бодо

B)балантидий

C)амеба протей

D)сувойка

E)трипаносома

F)кебісше

G)арцелла

H)лямблия

25.Ауыз қуысындағы сілекей бездері:

A)дентин

B)тіл асты

C)ерін

D)тіл

E)эмаль

F)жақ асты

G)шықшыт

H)тіс

26.Мұрын қуысының қызметі:

A)ауаны жылытады

B)жас шығарады 

C)есінетеді

D)микробтар түзіледі

E)жөтелдіреді

F)ықылық аттырады

G)микробтарды тұтып қалады

H)ауаны суытады

27.Торлы қабықта болатын жасуша түрлері:

A)таяқша

B)қарашық

C)торлы

D)құтыша

E)қасаң қабақ

F)ақ қабық

G)нұрлы қабық

H)сенсорлық жүйе

28.Тұқым қуалайтын қасиетті радияцияның көмегімен өзгертуге болатынын 1925 ж. тұңғыш ашқан ғалымдар:

A)Мендель

B)Г.С. Филиппов

C)Вавилов

D)Г.А. Надсон

E)Де Фриз

F)Морган

G)Дарвин

H)Пеннет

29.Лизосомалар түзіледі:

A)ядро мен рибосомадан

B)Гольджи аппаратынан 

C)рибосомадан

D)Митохондриядан

E)вакуольден

F)цитоплазмадан

G)ядродан

H)эндоплазмалық тордан

30. «Микроэволюция» терминін 1938 жылы ғылымға енгізген ғалым:

A)К. Линней

B)Ф. Энгельс

C)Джон Рей

D)Ф. Бернье

E)В.О. Ковалевский

F)Н.В. Тимофеев-Ресовский

G)В. Иогансен

H)Ч. Дарвин

 

 

 

 

 

 

7-НҰСҚА

1.  Фитонцид бөлетін өсімдік

A)қырықжапырақ

B)қарағай

С)Cалма

D)бақбақ

E)плаун

2. Даражарнақты өсімдік

A)Қауын

B)Асқабақ

C)Бидай

D)Күнбағыс

E)Қияр

3. Тамыр оймақшасының қызметі

A)қорғаныш

B)суды сіңіру

C)өткізгіш ұлпа түзеді

D)минералды тұздарды сіңіру

E)оймақша түзу

4. Күйіс қайтармайтын жұптұяқты жануар

A)бегемот

B)сиыр

C)тарпан

D)қой

E)құлан

5. Қарапайым жәндіктердің түрлерін ашқан  ғалым

A)А.Левенгук

B)И.И.Мечников

C)Ч.Дарвин

D)Дж.Гарсси

E)Ш.Лаверан

6. Шеміршекті балықтар

A)майшабақ

B)скат

C)бахтах

D)сазан

E)шортан

7. Бас сүйектің бет бөлігіндегі қозғалмалы сүйектер

A)шүйде

B)астыңғы жақ

C)үстіңгі жақ

D)төбе

E)самай

8. Адам организміндегі қанның жалпы қалыпты мөлшері

A)7,1 л-8,1

B)2,2 л-3,2

C)7,8 л-10л

D)7 -9л

E)4,5 -5л

9. Мембранасыз (жарғақшасыз) органоид

A)ядро

B)рибосома

C)хлоропласт

D)лейкопласт

E)хромопласт

10. Тыныс алу процесін жүзеге асыратын органоид

A)лизосома

B)митохондрия

C)рибосома

D)ядро

E)пластид

11. Саңырауқұлақтар дүниесін зерттейді

A)Зоология

B)Физиология

C)Генетика

D)Микология

E)Цитология

12.Орташа және ірі денелі шаянтәріздестер

A)кене

B)таңқышаян

C)бұғықоңыз

D)дафния

E)циклоп

13. Балықтардың денесін қалыпты ұстауын қамтамасыз ететін жүзбеқанаттары

A)жұп құрсақ және арқа

B)жұп құрсақ

C)құйрық

D)жұп көкірек

E)арқа және аналь

14. Көздің  қасаң қабығының қызметі

A)көз жас сұйықтығын бөледі

B)жарықты өткізеді

C)жарықтан қорғайды

D)көз алмасын толтырып тұрады

E)көзге түс береді

15. Көзді қоректік заттармен және оттекпен қамтамасыз етеді

A)көзжас безі

B)тамырлы қабық

C)шыны тәрізді дене

D)тор қабық

E)ақ қабық

16. Қаттыаязкүндеріхайуанаттарсаябағындақұстарсуғажиі-жиісүңгіпшығатынсебебі

A)Қауіп-қатерден сақтану үшін

B)Тітіркенуден

C)Тыныс алу үшін

D)Тамақтану үшін

E)Жылыну үшін

17. АаBb генотипі түзетін түрлі гаметалар саны

A)2

B)6

C)4

D)5

E)8

18. Зат алмасудың ақырғы өнімдерін сыртқа шығаратын мүшелер

A)ми, жұлын, тері, сүйек

B)сүйек, бүлшықет, өкпе, тері

C)өкпе, бүйрек, тері, ішек

D)секреция бездері, қарын, бауыр, тері

E)бүйрек, жүрек, тері, ішек

19. Орталық жүйке жүйесіндегі тежелу құбылысын ашқан ғалым

A)И.М.Сеченов

B)К.Гален

C)И.П.Павлов

D)Гиппократ

E)А.Везалий

20. А.И.Опарин тұжырымдамасын дамытқан ағылшын биологі

A)Г.Рихтер

B)Ж.Кювье

C)Л.Пастер

D)Ф.Реди

E)Дж.Холдейн

21. Сабақтың қабық қабаттары:

A)жылдық шеңбер

B)тоз

C)тін

D)камбий

E)өзек

F)орталық бөлім

G)сүрек

H)өң

22. Мүктердің жыныс жасушаларының қосылуынан:

A)дене үзінділерінен жетіледі

B)теңдей бөлінеді

C)зооспоралар түзіледі

D)спора түзіледі

E)қауашақ жетіледі

F)гамета пайда болады

G)ұрықтанады

H)екі- екіден қосылады

23. Құйрықты қосмекенділер:

A)көлбақа

B)тритон

C)құрбақа

D)кәдімгі құрбақа

E)жетісулық бақатіс

F)саламандра

G)даната құрбақасы

H)сақиналы құртжылан

24. Жүрегі үш қуысты жартылай пердемен бөлінген:

A)сақиналы құртжылан

B)қырғауыл

C)кесіртке

D)гаттерия

E)құрбақа

F)түйеқұс

G)жылан

H)сазан

25. Бір түбірлі тістер:

A)дентин

B)пульпа

C)үлкен азу тістер

D)ақыл 

E)кіші азу тістер

F)сойдақ

G)күрек

H)азу

26. Қозғалмай байланысқан сүйектер:

A)білезік

B)шынтақ сүйек

C)омыртқа

D)кәрі жілік

E)толарсақ

F)ми сауыты

G)сегізкөз

H)бұғана

27. Сыртқы секрециялық бездерге жатады:

A)гипофиз

B)тері без

C)жыныс без

D)қалқанша без

E)сілекей без

F)ұйқы без

G)қалқаншамаңы без

H)айырша без

28. Хлоропластың құрылысына кірмейді :

A)мембрана

B)криста

C)строма

D)хлорофил

E)грана

F)каротиноидтер

G)тилакоид

H)матрикс

29.  «Микроэволюция» терминін 1938 жылы ғылымға енгізген ғалым:

A)Ч. Дарвин

B)Ф. Бернье

C)В.О. Ковалевский

D)К. Линней

E)Ф. Энгельс

F)В. Иогансен

G)Джон Рей

H)Н.В. Тимофеев-Ресовский

30. Молекуласының құрамына көміртек немесе оның қосылыстары кіретін, сондай-ақ ауада және оттекте жанатын заттар:

A)микроэлементтер

B)атомдық қосылыстар

C)макромолекулалар

D)биоэлементтер

E)ультрамикро қосылыстар

F)органикалық қосылыстар

G)микро қосылыстар

H)бейорганикалық қосылыстар

 

 

 

 

 

 

 

8-НҰСҚА

1. Көпжылдық мәңгі жасыл шөптектес өсімдік

A)арша

B)қырықбуын

C)плаун

D)мүк

E)шырша

2. Даражарнақты өсімдік

A)Қияқөлең

B)Қауын

C)Күнбағыс

D)Асқабақ

E)Қарбыз

3. Қызыл балдырларға жатады

A)нереоцистис

B)ламинария

C)саргассум

D)улотрикс

E)плюмария

4. Балықтың дене салмағын өзгертетін мүшесі

A)торсылдағы

B)құйрық жүзбеқанаты

C)бүйір сызығы

D)арқа жүзбеқанаты

E)миы

5. Жалған аяқ түзіп, дене пішінін үнемі өзгерте алатын қарапайымдылар

A)споралылар

B)саркодиналар

C)домаланғылар

D)талшықтылар

E)кірпікшелілер

6. Ең алғаш ішекқуыстыларда пайда болды

A)зәршығару жүйесі

B)жүйке торы

C)аналь тесігі

D)қарапайым көзше

E)мезодерма қабаты

7. Тыныш ұйқыны қамтамасыз етеді

A)көп сусын ішу

B)тоя тамақ жеу

C)ауыр ой еңбегімен шұғылдану

D)бөлмені желдету

E)теледидарды қосу

8. Өкпенің сыртын қаптайтын жұқа қабықша

A)өкпе көпіршігі

B)плевра

C)өкпе

D)өкпеқап қуысы

E)өкпеқап сұйықтығы

9. Ядро қабықшасының ішіндегі қуысты толтырып тұратын сұйықтық

A)протоплазма

B)кариоплазма

C)вакуоль

D)ядрошық

E)гиалоплазма

10. ДНҚ жіпшелерінен тұратын созылыңқы тығыз денешік

A)центромера

B)ядро

C)центриоль

D)хромосома

E)ядрошық

11. Күрделі масақ гүлшоғыры бар өсімдік

A)тары

B)қарабидай

C)гүлшетен

D)сәбіз

E)күріш

12. Түнге қарай теңізді нұрға бөлейді

A)лейшмания

B)опалина

C)түншырақ

D)эвглена

E)трипаносома

13. Дене пішіні біржасушалы қарапайымдарға ұқсас, маңызы зор жұмыр құрт

A)сүлік

B)үшкірқұрт

C)бауырсорғыш

D)зымырақ

E)ішексорғы

14. Ұйқы безінің өзегі ашылады

A)тікішекке

B)ауыз қуысына

C)ұлтабарға

D)асқазанға

E)өңешке

15. Адам тыныштық күйде тыныс алғанда жұтылатын ауа мөлшері

A)200 мл

B)3500 мл

C)100 мл

D)1500 мл

E)500 мл

16. Модификациялық өзгергіштікті зерттеу әдісі

A)статистикалық

B)физикалық

C)химиялық

D)генетикалық

E)микробиологиялық

17. Латимерияның осы күнге дейін өзгеріссіз тіршілік етуі

A)қозғаушы сұрыптау

B)қолдан сұрыптау

C)тұрақтандырушы сұрыптау

D)әдістемелік сұрыптау

E)мақсатсыз сұрыптау

18. Доминантты (басым) принципін ашты

A)А.А.Ухтомский

B)Н.И.Пирогов

C)И.М.Сеченов

D)И.И.Мечников

E)И.П.Павлов

19. Сирек кездесетін, тұқым қуалайтын ауру

A)гемофилия

B)гипотония

C)инсульт

D)гипертензия

E)анемия

20. Гетерозис құбылысының артықшылығы

A)ареалдың кеңеюі

B)ұрпақ бермеуі

C)зат алмасуының баяулауы

D)өніміділіктің артуы

E)сапасы төмендеуі

21. Қынадан алынады:

A)қант, бояу

B)лакмус

C)сірке қышқылы

D)спирт

E)балауыз

F)жасунық

G)темір

H)карбол қышқылы

22. Біржасушалы балдырларға жатады:

A)хламидомонада

B)хлорококк

C)кладофора

D)спирогира

E)каулерпа

F)хлорелла

G)ульва

H)улотрикс

23. Біржасушалы жәндіктер :

A)күрделі құрылымды

B)қарапайым құрылысты

C)хроматофоры бар

D)жасушасы болмайды

E)ядросы бар

F)жүйке жүйесі жақсы жетілген

G)бірнеше жасушадан тұрады

H)бір ғана жасушадан тұрады

24. Өрмекшітәріздес класына жататын жәндіктердің  дене бөлімдері:

A)бас, құрсақ

B)бас

C)көкірек,құрсақ

D)құрсақ

E)баскөкірек

F)құйрық

G)көкірек

H)бас,құйрық

25. Сыртқы секреция бездеріне жатады:

A)сілекей

B)тер

C)шаш

D)ұйқы

E)айырша

F)тырнақ

G)эпифиз

H)сүт

26. Жүйке жүйесінің бөлімдері:

A)орталық жүйке жүйесі

B)жұлын өзегі

C)жүйке түйіндері

D)сұр зат

E)ақ зат

F)шеткі жүйке жүйесі

G)артқы тамыршалар

H)жүйке қабығы

27. Қалқанша безден гормон көп бөлінсе:

A)бүйрек үсті безіне әсер етеді

B)қалқанша без ісіп кетеді

C)есте сақтау қабілеті жақсарады

D)жүрек соғуы жиілейді

E)кретинизм ауруы туындайды

F)салмақ қоспайды

G)зат алмасу қалыпты жүреді

H)денеде зат алмасу күшейеді

28. Өсімдіктер селекциясында қолданылатын сұрыптаудың түрлері:

A)топтай

B)шоғырлы

C)аралас

D)жаппай

E)талдай

F)жеке

G)мутация

H)кездейсоқ

29. Хромосомааралық өзгерістерге хромосоманың бір бөлігінің оған ұқсас емес басқа бір хромосомамен ауысып кетуі:

A)дефишенсия

B)инверсия

C)делеция

D)дупликация

E)аутоплоидтар

F)аллоплоидтар

G)мутация

H)транслокация

30. Генетикалық инженерия әдісін жібек құртын өсіруде пайдаланған:

A)В.А. Струнников

B)Ә. Есенжолов

C)Х. Г.Корана

D)А. Жандеркин

E)П. Берг

F)Е. Сирс

G)Ф.М. Мұхамбетқалиев

H)Н.С. Бутарин

 

 

9-НҰСҚА

1.Қосжарнақты өсімдік

A)Пальма

B)Жүгері

C)Банан

D)Сұлы

E)Қияр

2.Бактерия тіршілігінде спора түзу процесінің маңызы

A)қоректену үшін

B)шоғырлану үшін

C)көбеюге қатысу үшін

D)жасушаның бөлінуі үшін

E)қорғану үшін

3.Тамыр оймақшасының қызметі

A)минералды тұздарды сіңіру

B)өткізгіш ұлпа түзеді

C)суды сіңіру

D)қорғаныш

E)оймақша түзу

4.Ең алғаш сүйекті балықтарда пайда болған мүше

A)аналь тесігі

B)желбезек

C)бауыр

D)қуық

E)бүйрек

5.Денедегі зақымданған немесе жойылып кеткен мүшелер мен ұлпалардың қалпына келуі

A)денатурация

B)дупликация

C)регенерация

D)дегенерация

 

E)эволюция

6.Шаянтәріздестерге жатады

A)көбелек

B)инелік

C)қарақұрт

D)кене

E)циклоп

7.Үшбұрышты жалпақ сүйек

A)жамбас

B)бұғана

C)қабырға

D)омыртқа

E)жауырын

8.Көпқабатты эпителийден тұратын тері қабаты

A)пеликулла

B)эпидермис

C)май клетчаткасы

D)плазмолемма

E)нағыз тері

9.Т. Морган заңы

A)тәуелсіз тұқым қуалау

B)өзгергіштік

C)тіркесіп тұқым қуалау

D)ажырау

E)тұқымқуалаушылық

10.Рибосоманың негізгі қызметі

A)нәруыз молекуласын синтездеу

B)энергия жинақтау

C)май қышқылын ыдырату

D)көбеюге қатысу

E)суды сіңіру

11.Рибосоманың негізгі қызметі

A)нәруыз молекуласын синтездеу

B)энергия жинақтау

C)май қышқылын ыдырату

D)көбеюге қатысу

E)суды сіңіру

12.Қандауыршаның орталық жүйке жүйесінің қызметін атқарады

A)жүйке торы

B)ми

C)жүйке түтігі

D)жүйке түйіндері

E)жұлын

13.Қандауыршаның орталық жүйке жүйесінің қызметін атқарады

A)жүйке торы

B)ми

C)жүйке түтігі

D)жүйке түйіндері

E)жұлын

14.Тыныс шығарғандағы ауада болатын оттек мөлшері

A)21%

B)4,0 %

C)16 %

D)79 %

E)0,03 %

15.Қанның ұюына қатысатын нәруыз

A)фибриноген

B)миозин

C)гемоглобин

D)актин

E)альбумин

16.Трансляцияның элонгация сатысында

A)кодон мен антикодонның бір  біріне сәйкес келуі

B)полипептидтік тізбектің түзілуі басталады

C)сүт қышқылы ыдырайды

D)су фотолизі жүреді

E)пептидтік биосинтез аяқталады

17.Биогеографиялық аймақтарды ажыратқан ғалым

A)В.И.Вернадский

B)А.Уоллес

C)Г.Мендель

D)Ч.Дарвин

E)В.В.Докучаев

18.Жүректің оң жақ бөлігіндегі қақпақша

A)үш жақтаулы

B)бір жақтаулы

C)үш қуысты

D)екі қуысты

E)қос жақтаулы

19.Көзді мимен байланыстыратын көру жүйкесі шығатын жер

A)қарашық

B)сары дақ

C)нұрлы қабық

D)соқыр дақ

E)көзбұршақ

20.Биогеографиялық аймақ

A)Шығыс Азиялық

B)Оңтүстік Азиялық

C)Аустралиялық

D)Оңтүстік Америкалық

E)Орталық Америкалық

21.Ұсақ ағзаларды зерттеген ғалымдар:

A)Р. Вирхов

B)А. Левенгук

C)Т. Шванн

D)Я. Пуркине

E)К. Бэр

F)Луи Пастер

G)Р. Гук

H)М. Шлейден

22.Сабағы өте көп буын және буынаралықтарынан тұратын өсімдік:

A)плаун

B)көкек зығыры

C)шоқпарбас плаун

D)мүк

E)усасыр қырықжапырағы

F)қырықжапырақ

G)қырықбуын

H)қыналар

23.Шеміршекті балықтарды ата:

A)шортан

B)скат

C)табан

D)сазан

E)аққайран

F)бекіре

G)аратұмсық

H)балғабас акула

 

24.Қосарлы тыныс алу тән:

A)жорғалаушыларға

B)шаяндарға

 

C)сүтқоректілерге

 

D)балықтарға

 

E)құстарға

F)құрттарға

G)қосмекенділерге

 H)буынаяқтыларға

25.Тыныс алу мүшелерін ата:

A)ми

B)қантамыр

C)кеңірек

D)сопақша ми

E)ауыз

F)жүйке

G)мұрын қуысы

H)көмекей

26.Торлы қабықта болатын жасуша түрлері:

A)торлы

B)қарашық

C)нұрлы қабық

D)құтыша

E)таяқша

F)сенсорлық жүйе

G)қасаң қабақ

H)ақ қабық

27.Бұлшықет түрлері:

A)қысқа

B)ұзын

C)қозғалмалы

D)көлденең жолақты жүрек

E)қозғалмайтын

F)біріңғай салалы

G)жүрек бұлшықеті

H)жалпақ

28.Гаметогенез кезеңдері:

A)гликолиз

B)гаструла

C)пісіп жетілу аймағы

D)нейрула

E)көбею кезеңі

F)бластула

G)бөлшектену

H)өсу аймағы

29.Мутация тудыратын факторлар:

A)анеуплоидия

B)мутагендер

C)партеногенез

D)гетероплоидия

E)токсиндер

F)полиплоидия

G)онтогенез

H)фенотиптік

 

30.Адамның жаралу және пайда болу кезеңі:

A)архей

B)палеозой

C)кайнозой

D)девон

E)протерозой

F)мезозой

G)триас

H)ордовик

 

 

10-НҰСҚА

1. Бұршақ тұқымдасының жемісі

A)жидек

B)тұқымша

C)дәнек 

D)қауашақ 

E)бұршаққап

2. Қыналар пішіндеріне қарай бөлінеді

A)қатпаршақ тәрізді

B)жапырақ тәрізді

C)жіп тәрізді

D)оралма тәрізді

E)шар тәрізді

3. Саңырауқұлақтардың жануарларға тән белгісі

A)жасушасында қалың қабықшасы болады

B)бір орыннан қозғалмайды

C)гликоген жинақтайды

D)жасушасы болмайды

E)қанша тіршілік етсе, сонша өсе береді

4. Трихинелла тіршілік етеді

A)бұлшықетте

B)бүйректе

C)тері астында

D)бауырда

E)өкпеде

5. Күйіс қайтармайтын жұптұяқты жануар

A)құлан

B)тарпан

C)сиыр

D)қой

E)бегемот

6. Сиыр цепенінің мойынға жалғасқан басы бар дернәсілі

A)қармақша

B)трохофора

C)финна

D)наяда

E)планула

7. Ұрықтың дамитын мүшесі

A)жатыр

B)аналық без

C)қынап

D)жатыр түтігі

E)аталық без

8. Ұйқы бұзылуының кең тараған түрі

A)ұйқышылдық

B)сергектік

C)летаргия

D)ұйқысыздық

E)қозғыштық

9. Өліп біткен организмдердің қазба қалдықтарын зерттейтін ғылым

A)морфология

B)палеонтология

C)физиология

D)этология

E)анатомия

10. Шимпанзе  хромосомасының диплоидты саны

A)12

B)48

C)104

D)46

E)54

11. Жоғары сатыдағы споралы өсімдіктердің көбею мүшесі

 A)тамыр

B)ризоид 

C)сабағы 

D)тұқым 

E)спора

12. Шоғырланып тіршілік ететін ішекқуысты

A)арцелла

B)медуза 

C)обелия

D)актиния

E)айқышты медуза

13. Сәулелі симметриялы жәндік

A)қоңыз

B)эвглена

C)гидра

D)бақа

E)амеба

14. С витамині көп болатын өсімдік

A)қауын

B)асбұршақ

C)қызанақ

D)итмұрын

E)картоп

15. Қол сүйектеріне жатады

A)толарсақ

B)асықты жілік

C)тоқпан жілік

D)ортан жілік

E)шыбық сүйек

16. Клайнфельтер ауруының белгілері

A)ақыл-есі кем, ашуланшақ

B)бедеулік және бойының тапалдығы

C)жыныс бездері дұрыс жетілмейді, ақыл-есі кем 

D)қабілетсіз, жылауық, ашуланшақ

E)жүйке жүйесінің әлсіздігі, бойы ұзын

17. Биологиялық оқшауланудың генетикалық себебі

A)көбею мерзімдерінің сәйкес келмеуі

B)тіршілік орта жағдайының түрліше болуы

C)хромосомалар жиынтығы әртүрлі

D)мінез-құлықтары ұқсас емес

E)жыныс мүшелерінің құрылысы әртүрлі

18. Орталық жүйке жүйесіндегі тежелу құбылысын ашқан ғалым

A)К.Гален

B)И.П.Павлов

C)А.Везалий

D)И.М.Сеченов

E)Гиппократ

19. Қан плазмасындағы нәруыз мөлшері

A)15-20 %

B)25-30 %

C)40-50 %

D)9-10 %

E)7-8 %

20. Зат алмасудың соңғы өнімдері

A)HCO₃ ,S

B)Ca², Mg, O₂

C)Na, Cl, K

D)H₂PO_4, HCl

E)СО₂, Н₂О, NH₃

21. Гүлшоғыры себет өсімдіктер:

A)сәбіз, аскөк

B)бақбақ, өгейшөп 

C)қайың, көктерек

D)адамтамыр

E)жүзім, тары, күріш

F)қарақат, қырыққабат

G)гүлкекіре

H)күнбағыс

22. Қауашақ жемісті өсімдіктер:

A)асбұршақ, беде

B)бақбақ, күнбағыс

C)арпа, бидай, тары

D)меңдуана

E)сасық меңдуана, сүттіген

F)шегіргүл, қызғалдақ

G)шомыр, шалқан

H)үйеңкі, шегіршін, қайың

23. Жүрегі үш қуысты жартылай пердемен бөлінген:

A)қырғауыл

B)құрбақа 

C)түйеқұс

D)кесіртке 

E)сазан

F)гаттерия

G)жылан

H)сақиналы құртжылан

24. Өрмекшілердің дене бөлімдері:

A)құрсақ

B)бас

C)аяқтары

D)көз

E)баскөкірек

F)мұртша

G)көкірек

H)демтесіктер

25. Жүйке жасушалары тұрады:

A)мүшеден

B)денеден

C)дәнекер ұлпасынан

D)ағзадан

E)жүйке ұштарынан

F)қан тамырларынан

G)өсіндіден 

H)көмірсудан

26. Тромбоциттердің негізгі қызметі:

A)қанның ұю және өттегіні тасымалдау

B)қозуды өткізу

C)оттегіні тасымалдау

D)зиянсыздандыру

E)сүзу

F)қан кетуді тоқтату

G)қорғаныштық

H)қанның ұю

27. Ұзын сүйектерге жатады:

A)жамбас

B)кеуде

C)қол

D)тұлға

E)бас

F)арқа

G)аяқ

H)иық

28. Постэмбриондық даму бөлінеді:

A)ұрық жапырақшасы

B)түрленіп даму

C)қосарланып даму

D)нейрула

E)еселеніп даму

F)гаструла

G)тура даму

H)бластомерлер

29. Жер бетінде өсетін барлық ағаштар мен бұталар:

A)жартылай сақталатын өсімдіктер

B)эпифиттер

C)хамефиттер

D)криптофиттер

E)терофиттер

F)фанерофиттер

G)біржылдық өсімдіктер

H)гемикриптофиттер

30. Толық түрленіп дамитын ағзалар:

A)бақа

B)шегіртке

C)балық

D)бит

E)көбелек

F)бұзаубас

G)қандала

H)дәуіт

 

 

11-НҰСҚА

1. 50 жылда ғана жеміс беретін өсімдік

A)кәдімгі қарағай

B)жатаған шырша

C)зеравшан аршасы

D)секвоя

E)самырсын

2.  Жабық тұқымды өсімдіктерге тән

A)спора мен көбейеді

B)буындар мен буын аралығы көп

C)зооспора түзеді

D)жеміс түзбейді

E)көбею мүшесі – гүл

3. Цианобактериялардың сыртқы боялған бөлігі:

A)Плазмалемма

B)Кариоплазма

C)Хроматоплазма

D)Лейкопласт

E)Орталық плазма

4. Қарапайымдылардың табиғаттағы түр саны жуық

A)20 мыңға

B)8 мыңға

C)4 мыңға

D)70 мыңға

E)232 мыңға

5. Шыбынның аузы

A)сорушы

B)шаншып-сорушы

C)кеміруші

D)сүзіп жалаушы

E)кеміріп-жалаушы

6. Шеміршекті балықтар

A)майшабақ

B)скат

C)шортан

D)бахтах

E)сазан

7. Қабырғалардың алдыңғы жағы байланысады

A)жауырынмен

B)жамбаспен

C)төссүйекпен

D)бұғанамен

E)шүйдемен

8. Қалдық ретінде тұтасып кеткен 4-5 омыртқалардан тұратын омыртқа бөлімі

A)мойын

B)бел

C)сегізкөз

D)құйымшақ

E)арқа

9. Нәруыздың бірінші реттік құрылымындағы байланыс

A)сутектік

B)пептидтік

C)коваленттік

D)сульфидтік

E)азоттық

10. Нәруыз молекуласының синтезделуінде матрицаның рөлін атқарады

A)моносахаридтер

B)май қышқылы

C)нуклеин қышқылдары

D)дисахаридтер

E)полисахаридтер

11. Біржасушалы балдыр-хлорококк кездеседі

A)теңізде

B)теңіздің тұзды суында

C)ағаш діңдерінде

D)тоқтау суларда

E)көл, өзенде

12. Бақаның артқы ішегінде болатын паразит

A)опалина

B)құртамыш

C)трипаносома

D)сувойка

E)лямблия

13. Ақ сұламаның  асқорыту жүйесі

A)жұтқыншақ, кеңірдек, ішек

B)жұтқыншақ, аналь тесігі, жемсау

C)ішек, аналь тесігі, бауыр

D)ауыз, жұтқыншақ, ішек

E)ауыз, өңеш, аналь тесігі

14. Тоқішекте жүреді

A)нәжістің қалыптасуы

B)қарын сөлінің бөлінуі

C)өттің түзілуі

D)қоректік заттардың лимфаға сіңуі

E)көмірсулардың ыдырауы

15. Сілекей құрамындағы бактерияларды жоятын фермент

A)пепсин

B)муцин

C)мальтаза

D)амилаза

E)лизоцим

16. Гомологты хромосомаларда орналасқан гендердің бір-біріне ауысуы нәтижесінде пайда болады

A)үйлесімді өзгергіштік

B)тітіркенгіштік

C)қолайсыз жағдайлармен күрес

D)модификациялық өзгергіштік

E)бейімделушілік

17. Азот айналымы үшін қажет элемент

A)хлор

B)марганец

C)ванадий

D)молибден

E)қорғасын

18. Асқорыту жолының сыртқы қабаты

A)дәнекер ұлпалы сірнелі

B)көп қабатты эпителийлі

C)шеміршекті жартылай сақиналы

D)бірыңғай салалы бұлшық етті

E)көлденең жолақты бұлшық етті

19. Сүйекке  иілгіштік серпімділік қасиет береді

A)бейорганикалық зат

B)құрғақ зат

C)органикалық зат

D)ылғалды зат

E)минералды зат

20. Сплайсингте кофермент қызметін атқарады

A)ДНҚ

B)РНҚ

C)АМФ

D)АДФ

E)АТФ

21. Саңырауқұлақтардың жануарларға тән белгілері:

A)жасушасында қалың қабықшасы болады

B)жасушасы болмайды

C)қоректік қор заты - крахмал

D)дайын ағзалық заттармен қоректенеді

E)қанша тіршілік етсе, сонша өсе береді

F)жасуша қабықшасы нәруызды-хитинді

G)бір орыннан қозғалмайды

H)хлоропластары болмайды

22. Жабық тұқымды өсімдіктерге тән:

A)көбею мүшесі – гүл

B)тұқымы жемістің ішінде жетіледі

C)жеміс түзбейді

D)буындар мен буын аралығы көп

E)сүректі өсімдіктер

F)тұқымнан көбейеді

G)тек шөптекті өсімдіктер болады

H)спора мен көбейеді

23. Денесінде бақалшақ болатын қарапайым:

A)сувойка

B)балантидий

C)кебісше

D)трипаносома

E)амеба протей

F)бодо

G)арцелла

H)лямблия

24. Бунақденелілердің ересек күйге ауысуы:

A)финна

B)шабақ

C)қуыршақ

D)уылдырық

E)ұрық

F)имаго

G)дернәсіл

H)нимфа

25. Көру аймағының орналасуы:

A)орталық жүлге артында

B)сенсорлық самай шегінде

C)қимыл-қозғалыс маңдай шегінде

D)самайда

E)иіс сезу орталық жүлгеде

F)шүйдеде

G)дәм сезу төбе шегінде

H)көру төбеде

26. Жұтқыншақтың қызметі:

A)ауаны жылытады

B)асқорытуға қатысады

C)тағамды ұсақтауға қатысады

D)ұшы тәттіні сезеді

E)тыныс алуға қатысады

F)сілекей бөледі

 

G)ауаға толы қуыс

H)иісті қабылдайды

27. Бүйректің қызметін реттеуге қатысатын гормон:

A)вазопрессин

B)окcитоцин

C)тироксин

D)паратгормон

E)меланофор

F)адреналин

G)инсулин

H)тимозин

28. Эволюцияның салыстырма-анатомиялық дәлелдемелері:

A)гомологтық мүшелер

B)рудименттік мүшелер

C)табиғи сұрыпталу

D)түрішілік күрес

E)аналогтық мүшелер

F)қалдық мүшелер

G)мимикрия

H)морфологиялық мүшелер

29. Мейоздың митоздан айырмашылығы:

A)өсу процесінің маңызды кезеңі

B)хромосома саны екі есе азаяды

C)екі жас жасуша пайда болады

D)хромосома саны өзгермейді

E)диплоидты хромосома жиынтығы сақталады

F)дене жасушалары бөлінеді

G)тұқым қуалайтын өзгергіштік пайда болады

H)метафазада екі еселенген хромосомалар болады

30. Қос мембраналы органоидтер:

A)тилокоид

B)рибосома

C)центриоль

D)хлоропласт

E)талшықтар

F)ядро

G)лизосома

H)мембрана

 

 

12-НҰСҚА

1. Бактериялардың пішіндері

A)тұрақсыз

B)түйіршікті

C)кірпікшелі

D)талшықты

E)таяқша, шар

2. 50 жылда ғана жеміс беретін өсімдік

A)жатаған шырша

B)секвоя

C)зеравшан аршасы 

D)кәдімгі қарағай

E)самырсын

3. Саңырауқұлақтардың жануарларға тән белгісі

A)бір орыннан қозғалмайды

B)гликоген жинақтайды

C)жасушасы болмайды

D)қанша тіршілік етсе, сонша өсе береді

E)жасушасында қалың қабықшасы болады

4. Шеміршекті балықтар

A)бахтах

B)шортан

C)сазан

D)скат

E)майшабақ

5. Қарапайым жәндіктердің түрлерін ашқан  ғалым

A)И.И.Мечников

B)Дж.Гарсси

C)А.Левенгук

D)Ч.Дарвин

E)Ш.Лаверан

6. Ең алғаш ішекқуыстыларда пайда болды

A)зәршығару жүйесі

B)жүйке торы

C)мезодерма қабаты

D)қарапайым көзше

E)аналь тесігі

7. Өкпенің сыртын қаптайтын жұқа қабықша

A)плевра

B)өкпеқап сұйықтығы

C)өкпе көпіршігі

D)өкпе

E)өкпеқап қуысы

8. Үшбұрышты жалпақ сүйек

A)омыртқа

B)жамбас

C)қабырға

D)бұғана

E)жауырын

9. Тыныс алу процесін жүзеге асыратын органоид

A)митохондрия

B)рибосома

C)ядро

D)лизосома

E)пластид

10. Зат алмасу сатылары

A)конвергенция, дивергенция

B)митоз, мейоз

C)анаболизм, катаболизм

D)онтогенез, филогенез

E)делеция, транслокация

11. Жемісі қауашақ болатын өсімдік

A)қызғалдақ

B)қырыққабат

C)бидай

D)шомыр

E)беде

12. Қандауыршаның орталық жүйке жүйесінің қызметін атқарады

A)ми

B)жүйке торы

C)жүйке түйіндері

D)жүйке түтігі

E)жұлын

13. Балықтардың денесін қалыпты ұстауын қамтамасыз ететін жүзбеқанаттары

A)құйрық

B)жұп құрсақ

C)жұп құрсақ және арқа

D)арқа және аналь

E)жұп көкірек

14. Көзді қоректік заттармен және оттекпен қамтамасыз етеді

A)ақ қабық

B)көзжас безі

C)шыны тәрізді дене

D)тор қабық

E)тамырлы қабық

15. Ұйқы безінің өзегі ашылады

A)өңешке

B)асқазанға

C)ұлтабарға

D)тікішекке

E)ауыз қуысына

16. Тыныс алудың негізін салған ғалымдар

A)Э.Геккель, Ф.Мюллер

B)Р.Гук, А.В.Левенгук

C)М.В.Ломоносов, А.Л.Лавуазье

D)Т.Шванн, М.Шлейден

E)Ж.Б.Ламарк, К.Линней

17. Зат алмасудың соңғы өнімдері

A)СО₂, Н₂О, NH₃

B)HCO₃ ,S

C)Na, Cl, K

D)Ca², Mg, O₂

E)H₂PO_4, HCl

18. Жарық сәулесінің тор  қабығына жетпеуінен туындайтын ауру:

A)сығырлық

B)ақшам соқыр

C)көз қарығуы

D)қырақтылық

E)глаукома

19. Жүректің оң жақ бөлігіндегі қақпақша

A)қос жақтаулы

B)үш жақтаулы

C)үш қуысты

D)екі қуысты

E)бір жақтаулы

20. Эпигенез теориясын ұсынған ғалым

A)Ж.Кювье

B)В.Прейер

C)Г.Рихтер

D)У.Гарвей

E)Р.Гук

21. Біржасушалы балдырларға жатады:

A)ульва

B)хлорелла

C)хламидомонада

D)спирогира

E)каулерпа

F)кладофора

G)улотрикс

H)хлорококк

22. Қауашақ жемісті өсімдіктер:

A)үйеңкі, шегіршін, қайың

B)шегіргүл, қызғалдақ

C)шомыр, шалқан

D)арпа, бидай, тары

E)меңдуана

F)бақбақ, күнбағыс

G)асбұршақ, беде

H)сасық меңдуана, сүттіген

23. Бунақденелілерді зерттейтін  ғылым:

A)герпетология

B)ихтиология

C)гельминтология

D)энтомология

E)гистология

F)орнитология

G)микология 

H)маммалогия

24. Шеміршекті балықтарды ата:

A)табан

B)сазан

C)аратұмсық

D)аққайран

E)шортан

F)балғабас акула 

G)скат

H)бекіре

25. Ыдырау өнімдерін шығаруға қатысатын мүшелер:

A)қан

B)тері

C)ұлтабар

D)бүйрек

E)өкпе 

F)сілекей

G)қарын

H)ауыз

26. Ми діңіне жататын:

A)үлкен ми

B)үлкен ми, мишық

C)ортаңғы ми

D)астыңғы жақ

E)ми өзегі

F)мишық

G)аралық

H)сопақша

27. Жүйке жүйесінің бөлімдері:

A)орталық жүйке жүйесі

B)жұлын өзегі

C)ақ зат

D)шеткі жүйке жүйесі

E)жүйке түйіндері

F)артқы тамыршалар

G)жүйке қабығы

H)сұр зат

28. Ч. Дарвин анықтап берген қолдан сұрыптаудың түрлері:

A)биотехнология

B)аутбридинг

C)гетерозис

D)мақсатсыз

E)әдістемелік

F)инбридинг

G)жеке

H)полиплоидия

29. Қос мембраналы органоидтер:

A)ядро

B)тилокоид

C)талшықтар

D)мембрана

E)центриоль

F)хлоропласт

G)рибосома

H)лизосома

30. Гетерозиготалы гендері бар будандар алуда қолданатын сұрыптау әдісі:

A)бағытты мутагенез

B)жасанды

C)аутбридинг

Dинбридинг

E)жеке

F)жаппай

G)индукциялы

H)табиғи

 

 

13-НҰСҚА

1. Алқа тұқымдасындағы нағыз улы өсімдік

A)болгар бұрышы

B)сасық меңдуана

C)қызылқұлақ

D)шырайгүл

E)баклажан

2. Саңырауқұлақтардың қоректік қор заты

A)гликоген

B)сахароза

C)крахмал

D)целлюлоза

E)фруктоза

3. Бактериялардың пішіндері

A)кірпікшелі

B)таяқша, шар

C)талшықты

D)тұрақсыз

E)түйіршікті

4. Қанның қызыл түйіршігінде тіршілік ететін паразит

A)амеба

B)лейшмания

C)қантұрғын

D)опалина

E)мөрже

5. Ең алғаш қосмекенділерде пайда болған мүше

A)қуық

B)қан тарату жүйесі

C)бауыр

D)жүрек

E)сілекей бездері

6. Ұрықтың даму кезінде түзілетін арнайы қабық

A)клоака

B)жатыр

C)қуық

D)қағанақ

E)қынап

7. Ең жіңішке қан тамырлары

A)лимфа

B)капилляр

C)вена

D)қолқа

E)артерия

8. Энергетикалық алмасудың бірінші кезеңі

A)оттекті

B)тыныс алу

C)оттексіз

D)дайындық

E)түзілу

9. Хромосоманың бір бөлігінің үзіліп түсіп қалуы

A)инверсия

B)дефишенсия

C)транслокация

D)делеция

E)дупликация

10. Фотосинтез процесінде басты рөлді атқарады

A)ДНҚ

B)аРНҚ

C)хлорофилл пигменті

D)тРНҚ

E)митохондрия

11. Жемісі қауашақ болатын өсімдік

A)беде

B)шомыр

C)қызғалдақ

D)бидай

E)қырыққабат

12. Өрмекшітәріздестердің тынысалу мүшесі

A)ауа қапшығы

B)желбезек

C)жасыл без, бауыр

D)өкпе қапшығы, демтүтік

E)өкпе

13. Төс сүйегі жалпақ, қыры болмайтын құс

A)үйрек

B)нанду

C)пингвин

D)шағала

E)тырна

14. Көздің  қасаң қабығының қызметі

A)көз алмасын толтырып тұрады

B)жарықтан қорғайды

C)жарықты өткізеді

D)көзге түс береді

E)көз жас сұйықтығын бөледі

15. Көзді қоректік заттармен және оттекпен қамтамасыз етеді

A)көзжас безі

B)тамырлы қабық

C)ақ қабық

D)тор қабық

E)шыны тәрізді дене

16. Қатты аяз күндері хайуанаттар саябағында құстар суға жиі-жиі сүңгіп шығатын себебі

A)Жылыну үшін

B)Тітіркенуден

C)Тыныс алу үшін

D)Қауіп-қатерден сақтану үшін

E)Тамақтану үшін

17. Энергиясы мол органикалық заттардың, энергиясы аз қарапайым заттарға ыдырауы

A)гликолиздің оттексіз ыдырауы

B)фотосинтездің қараңғы фазасы

C)гликолиздің оттекті ыдырауы

D)фотосинтездің жарық фазасы

E)гликолиздің дайындық кезеңі

18. Плазмадағы нәруыз

A)тироксин

B)миозин

C)тимозин

D)окситоцин

E)альбуминдер

19. Жарық сәулесінің тор  қабығына жетпеуінен туындайтын ауру:

A)көз қарығуы

B)сығырлық

C)глаукома

D)қырақтылық

E)ақшам соқыр

20. Адамның тұқымқуалаушылығын зерттеу әдісі

A)статистикалық

B)хромосомалық

C)гибридологиялық

D)генотиптік

E)цитогенетикалық

21. Саңырауқұлақ жасушасының сыртында қатты қабығы, ішінде...болады:

A)хлоропласт

B)вакуоль

C)пластид, ядро

D)хлорофил

E)ядро

F)эндоплазмалық тор

G)центриольдер

H)лизосома

22. Балдырлар хромотофорындағы пигменттерге байланысты топтары:

A)қызыл

B)сары

C)сарғыш

D)көк

E)көкшіл

F)көгілдір

G)қоңыр

H)жасыл

23. Кірпікшелілер типі:

A)хроматофоры бар

B)талшығы бар

C)өкілі – амеба

D)екі ядросы бар

E)өкілі – инфузория

F)өкілі – эвглена

G)бір ядросы бар

H)жанасу арқылы көбейеді

24. Көпқармалауышты маржандар:

A)құлақты медуза

B)планула

C)теңіз қауырсыны

D)гидра

E)цианеа

F)айқышты медуза

G)түбірауызды медуза

H)актиния

25. Аш ішек бөлімдері:

A)мықын ішек

B)қуық

C)бауыр

D)тік ішек

E)тоқ ішек

F)аш ішек

G)қуық, тік ішек

H)ұлтабар

26. Қол  сүйектеріне жататындар:

A)қабырға

B)тоқпан жілік

C)асықты жілік

D)білезік сүйек

E)кәрі жілік

F)ортан жілік

G)толарсақ

H)омыртқа

27. Терінің қызметіне жатпайды :

A)ыдырау өнімдерін шығару

B)сезгіштік

C)тасымалдау

D)жылуды реттеу

E)қозғыштық

F)витаминдер алмасуына қатысады

G)денені ысып кетуден сақтау

H)қорғаныштық

28. Тұқым қуалайтын қасиетті радияцияның көмегімен өзгертуге болатынын 1925 ж. тұңғыш ашқан ғалымдар:

A)Пеннет

B)Дарвин

C)Г.А. Надсон

D)Г.С. Филиппов

E)Морган

F)Вавилов

G)Мендель

H)Де Фриз

29. Жасуныққа ұқсас ағзалық зат:

A)нәруыз

B)спора

C)гликокаликс

D)хитин

E)крахмал

F)акрихинин

G)боверин

H)гликоген

30. Сауытты балықтар пайда болды:

A)девонда

B)силурда

C)борда

D)кембрийде

E)пермьде

F)карбонда

G)ордовикте

H)юрада

 

 

14-НҰСҚА

1. Сүттіген өсімдігінің сабағы

A)жабысқақ

B)түйнек

C)жатаған

D)пиязшық

E)шырынды

2. Тек өсімдік жасушасына ғана тән

A)митохондрия

B)ядро

C)пластид

 D)цитоплазма

E)мембрана

3. Фитонцид бөлетін өсімдік

A)алма

 B)қарағай

C)қырықжапырақ

D)бақбақ

E)плаун

4. Бунақденелілердің аяқтарының саны

A)8

B)10

C)12

D)6

E)4

5. Суды тазартушы қарапайым жәндік

A)құртамыш

B)бодо

C)түншырақ

D)сувойка

E)домаланғы

6. Қосмекенділердің жүрегі

A)1 қуысты

 B)3 қуысты

C)5 қуысты

D)2 қуысты

E)4 қуысты

7. Балаларда көбірек кездесетін бүйрек ауруы

A)пиелонефрит

B)энурез

C)уремия

D)уретрит

E)цистит

8. Бас сүйектің бет бөлігіндегі қозғалмалы сүйектер

A)астыңғы жақ

B)шүйде

C)үстіңгі жақ

D)самай

E)төбе

9. Лизосома қызметі

A)көбею

B)тасымалдау

C)энергетикалық

D)ыдырату

E)синтездеу

10. Зат алмасу сатылары

A)конвергенция, дивергенция

B)анаболизм, катаболизм

C)онтогенез, филогенез

D)делеция, транслокация

E)митоз, мейоз

11. Орамжапырақгүлділер тұқымдасы гүлінің формуласы:

A)

B)

C)

D)

E)

12. Тері астында паразиттік әрекет жасайтын жұмыр құрт

A)бауырсорғыш

B)суыртқы

 C)ішексорғы

D)қылқұрт

 E)трихинелла

13. Орташа және ірі денелі шаянтәріздестер

A)циклоп

B)таңқышаян

C)кене

D)бұғықоңыз

E)дафния

14. Жұмыртқа жасуша мен сперматозоидтың қосылуынан түзіледі

A)зигота

B)бластомер

C)бластула

D)гаструла

E)гранула

15. Адам организмінің ішкі ортасы

A)ұлпа сұйықтығы, қан, лимфа

B)сілекей, лимфа, гормон

C)сарысу, цитоплазма, ұлпа сұйықтығы

D)протоплазма, қан сарысуы, лимфа

E)плазма, гормон, қан

16. Эпигенез теориясын ұсынған ғалым

A)Р.Гук

B)Ж.Кювье

C)В.Прейер

D)У.Гарвей

E)Г.Рихтер

17. Креационизм тұжырымдамасын қолдады

A)В.Прейер, Д.Холдейн

B)К.Линней, Ж.Кювье

C)Ж.Б.Ламарк, Л.Пастер

D)Р.Гук, Д.Дидро

E)Ж.Бюффон, А.И.Опарин

18. Жасушадағы су мен денедегі сұйықтықты реттеуге қатысатын нәруыз

A)фибриноген

B)миозин

C)гемоглобин

D)фибрин

E)альбумин

19. Есту түтігінің өзегі ашылады

A)сыртқы дыбыс жолына

B)кеңірдекке

C)жұтқыншаққа

D)көмекейге

E)өңешке

20. Тұқымда, тамырда, түйнекте болатын пластид

A)вакуоль

B)хромопласт

C)хлоропласт

D)хромосома

E)лейкопласт

21. Гүлшоғыры себет өсімдіктер:

A)гүлкекіре

B)жүзім, тары, күріш

C)қарақат, қырыққабат

D)адамтамыр

E)қайың, көктерек

F)сәбіз, аскөк

G)күнбағыс

H)бақбақ, өгейшөп

22. Шымтезек мүгінің құрылысы:

A)жапырақтары үшкір

 B)сабақ сыртын өң қаптайды

C)сабақ, жапырақ, ризоид

D)сабақ, жапырақ,тамыр

 E)сабағы жерге төселе өседі

F)сабақ пен жапырақ

 G)қауашағы болады

H)іші суға толы өлі жасушалар

 23. Бунақденелілердің ересек күйге ауысуы:

A)уылдырық

B)нимфа

C)финна

D)имаго

E)ұрық

F)шабақ

G)қуыршақ

H)дернәсіл

24. Бунақденелілерді зерттейтін  ғылым:

A)маммалогия

B)гельминтология

C)герпетология

D)ихтиология

E)гистология

 F)энтомология

G)орнитология

H)микология

25. Ыдырау өнімдерін шығаруға қатысатын мүшелер:

A)тері

B)қан

 C)сілекей

D)бүйрек

 E)қарын

 F)ұлтабар

G)өкпе

 H)ауыз

26. Жамбас  белдеуінің сүйектерін ата:

A)кеуде

B)қол сүйектері

C)аяқ сүйектері

D)бассүйегі

E)жамбас

F)омыртқа

G)бұғана

H)мойын

27. Иық белдеуінің сүйектерін ата:

A)кеуде

B)бұғана

C)омыртқа

D)жауырын

E)мойын

F)бассүйегі

G)аяқ сүйектері

H)жамбас

28. Үлкен және кіші бөліктен тұратын органоид:

A)рибосома

B)Гольджи аппараты

C)лизосома

D)ядро

E)липосома

F)вакуоль

G)митохондрия

H)эндоплазмалық тор

29. Жер бетінде өсетін барлық ағаштар мен бұталар:

A)терофиттер

B)криптофиттер

C)фанерофиттер

D)хамефиттер

E)гемикриптофиттер

F)біржылдық өсімдіктер

G)жартылай сақталатын өсімдіктер

H)эпифиттер

30. Лизосомалар түзіледі:

A)вакуольден

B)цитоплазмадан

C)митохондриядан

D)ядро мен рибосомадан

E)эндоплазмалық тордан

F)рибосомадан

G)Гольджи аппаратынан

 H)ядродан

 

 

15-НҰСҚА

1. Күрделігүлділер тұқымдасына тән

A)жемісі - бұршаққап

B)жемісі-бұршаққын

C)гүлдері тілше, шұқырақ тәрізді

D)гүлшоғыры сыпыртқыгүл

E)жемісі-жидек қауашақ

2. Шымтезек мүгінің құрылыс мүшелері

A)жапырақтары қылқанды

B)сабақ, жапырақ,тамыр

C)сабақ, жапырақ, ризоид

D)қауашағы болады

E)жеміс, гүл

3. Жеуге жарамайтын саңырауқұлақтар

A)кәдімгі түлкіжем, көңқұлақ

B)көңқұлақ, ақ саңырауқұлақ

C)боз арамқұлақ, көңілкеш

D)түлкіжем, қозықұйрық

E)жерқұлақ, көңілкеш

4. Шаянтәріздестерге жатады

A)қарақұрт

B)көбелек

C)инелік

D)циклоп

E)кене

5. Денедегі зақымданған немесе жойылып кеткен мүшелер мен ұлпалардың қалпына келуі

A)денатурация

B)эволюция

C)дегенерация

D)регенерация

E)дупликация

6. Сиыр цепенінің мойынға жалғасқан басы бар дернәсілі

A)қармақша

B)наяда

C)финна

D)планула

E)трохофора

7. Тыныш ұйқыны қамтамасыз етеді

A)теледидарды қосу

B)ауыр ой еңбегімен шұғылдану

C)тоя тамақ жеу

D)бөлмені желдету

E)көп сусын ішу

8. Дыбыс сүйекшелері орналасқан құлақ бөлігі

A)дабыл жарғағы

B)ішкі құлақ

C)сыртқы есту жолы

D)ортаңғы құлақ

E)есту түтігі

9. Зиянды нәруыз

A)амилаза

B)кератин

C)муцин

D)токсин

E)пепсин

10. Өліп біткен организмдердің қазба қалдықтарын зерттейтін ғылым

A)анатомия

B)палеонтология

C)морфология

D)этология

E)физиология

11. Біржасушалы балдыр-хлорококк кездеседі

A)тоқтау суларда

B)теңіздің тұзды суында

C)ағаш діңдерінде

D)көл, өзенде

E)теңізде

12. Түнге қарай теңізді нұрға бөлейді

A)трипаносома

B)түншырақ

C)эвглена

D)лейшмания

E)опалина

13. Орман құсы

A)қаз

B)пингвин

C)тоқылдақ

D)бүркіт

E)үйрек

14. Сыртқы құлақты ортаңғы құлақтан бөліп тұрады

A)сыртқы есту жолы

B)есту сүйекшелері

C)есту түтігі

D)дабыл жарғағы

E)құлақ қалқаны

15. Ағзаны микробтан, ультракүлгін сәулелерден қорғайтын тері қабаты

A)эпидермис

B)май

C)гиподерма

D)нағыз тері

E)мүйізгке қабат

16. Биологиялық оқшауланудың генетикалық себебі

A)хромосомалар жиынтығы әртүрлі

B)көбею мерзімдерінің сәйкес келмеуі

C)мінез-құлықтары ұқсас емес

D)жыныс мүшелерінің құрылысы әртүрлі

E)тіршілік орта жағдайының түрліше болуы

17. Будандық күш

A)гетерозигота

B)анеуплоидия

C)полиплоидия

D)гетерозис

E)инбридинг

18. Жарық сәулесінің тор  қабығына жетпеуінен туындайтын ауру:

A)глаукома

B)ақшам соқыр

C)қырақтылық

D)сығырлық

E)көз қарығуы

19. Анатомия ғылымының негізін салушы

A)И.П.Павлов

B)Әл-Фараби

C)К.Гален

D)Гиппократ

E)А.Везалий

20. Латимерияның осы күнге дейін өзгеріссіз тіршілік етуі

A)мақсатсыз сұрыптау

B)әдістемелік сұрыптау

C)қолдан сұрыптау

D)тұрақтандырушы сұрыптау

E)қозғаушы сұрыптау

21. Гүлшоғыры себет өсімдіктер:

A)бақбақ, өгейшөп

B)қарақат, қырыққабат

C)күнбағыс

D)адамтамыр

E)жүзім, тары, күріш

F)сәбіз, аскөк

G)қайың, көктерек

H)гүлкекіре

22. Қауашақ жемісті өсімдіктер:

A)меңдуана

B)бақбақ, күнбағыс

C)асбұршақ, беде

D)шомыр, шалқан

E)сасық меңдуана, сүттіген

F)үйеңкі, шегіршін, қайың

G)арпа, бидай, тары

H)шегіргүл, қызғалдақ

23. Бунақденелілерді зерттейтін  ғылым:

A)герпетология

B)микология

C)ихтиология

D)орнитология

E)гистология

F)энтомология

G)маммалогия

H)гельминтология

24. Бекіретәріздестер отрядына жатады :

A)түлкібалық

B)қортпа

C)құнысбалық

D)шоқыр

E)пілмай

F)майшабақ

G)латимерия

H)қылқа

25. Ыдырау өнімдерін шығаруға қатысатын мүшелер:

A)ұлтабар

B)ауыз

C)сілекей

D)қарын

E)қан

F)тері

G)өкпе

H)бүйрек

26. Тромбоциттердің негізгі қызметі:

A)сүзу

B)оттегіні тасымалдау

C)қанның ұю және өттегіні тасымалдау

D)қанның ұю

E)қозуды өткізу

F)қорғаныштық

G)қан кетуді тоқтату

H)зиянсыздандыру

27. Торлы қабықта болатын жасуша түрлері:

A)торлы

B)құтыша

C)ақ қабық

D)нұрлы қабық

E)қарашық

F)сенсорлық жүйе

G)таяқша

H)қасаң қабақ

28. Генеалогиялық әдіс:

A)шыққан тегіне қарай зерттеу

B)зат алмасудың бұзылуы

C)жеке дамуында тұқымқуалайтын өзгерістерді зерттеу

D)өзгерістердің адам популяциясына таралуын зерттеу

E)шежіре құру

F)ауру адамның кариотипіне талдау жасау

G)сау адамның кариотипіне талдау жасау

H)хромосома жиынтығына талдау жасау

29. Хромосомааралық өзгерістерге хромосоманың бір бөлігінің оған ұқсас емес басқа бір хромосомамен ауысып кетуі:

A)делеция

B)дефишенсия

C)инверсия

D)дупликация

E)аутоплоидтар

F)мутация

G)транслокация

H)аллоплоидтар

30. Нейрула сатысы кезінде эктодерма қабатынан дамиды:

A)тірек-қимыл жүйесі

B)есту және иіс сезу мүшелері

C)тері

D)қанайналым жүйесі

E)зәр шығару жүйесі

F)асқорыту жүйесі

G)бокал тәрізді екі көз

H)тыныс алу жүйесі

 

 

16-НҰСҚА

1. Жаздық сарымсақтың егілу уақыты

A)көктемде

B)қысқа қарай

C)жаз соңында

D)жазда

E)күзде

2. Жеуге жарамайтын саңырауқұлақтар

A)кәдімгі түлкіжем, көңқұлақ

B)көңқұлақ, ақ саңырауқұлақ

C)түлкіжем, қозықұйрық

D)жерқұлақ, көңілкеш

E)боз арамқұлақ, көңілкеш

3. Сабақтың орталық бөлігі

A)тін

B)қабық

C)камбий

D)сүрек

E)өзек

4. Қосмекенділердің жүрегі

A)2 қуысты

B)5 қуысты

C)3 қуысты

D)1 қуысты

E)4 қуысты

5. Аузы кеміріп-жалағыш бунақдене

A)маса

B)балара

C)қандала

D)көбелек

E)шыбын

6. Ұрықтың даму кезінде түзілетін арнайы қабық

A)қынап

B)клоака

C)қуық

D)жатыр

E)қағанақ

7. Энергетикалық алмасудың бірінші кезеңі

A)дайындық

B)оттексіз

C)оттекті

D)тыныс алу

E)түзілу

8. Ұрықтың дамитын мүшесі

A)аталық без

B)жатыр түтігі

C)қынап

D)жатыр

E)аналық без

9. Фотосинтездің қараңғы фазасында синтезделеді

A)сілтілер

B)дисахаридтер

C)су

D)қышқылдар

E)минералды тұздар

10. Шимпанзе  хромосомасының диплоидты саны

A)104

B)48

C)46

D)12

E)54

11. Жапырағы қауырсын тәрізді торлы жүйкеленген өсімдік

A)үйеңкі

B)жүгері

C)терек

D)бидай

E)жолжелкен

12. Өрмекшітәріздестердің тынысалу мүшесі

A)өкпе

B)жасыл без, бауыр

C)ауа қапшығы

D)өкпе қапшығы, демтүтік

E)желбезек

13. Түнге қарай теңізді нұрға бөлейді

A)эвглена

B)трипаносома

C)лейшмания

D)опалина

E)түншырақ

14. Сыртқы құлақты ортаңғы құлақтан бөліп тұрады

A)сыртқы есту жолы

B)құлақ қалқаны

C)есту түтігі

D)есту сүйекшелері

E)дабыл жарғағы

15. Қол сүйектеріне жатады

A)ортан жілік

B)шыбық сүйек

C)тоқпан жілік

D)асықты жілік

E)толарсақ

16. Гетерозис құбылысының артықшылығы

A)ареалдың кеңеюі

B)өніміділіктің артуы

C)сапасы төмендеуі

D)зат алмасуының баяулауы

E)ұрпақ бермеуі

17. Азот айналымы үшін қажет элемент

A)хлор

B)марганец

C)қорғасын

D)молибден

E)ванадий

18. Қан плазмасындағы нәруыз мөлшері

A)40-50 %

B)7-8 %

C)25-30 %

D)9-10 %

E)15-20 %

19. Орталық жүйке жүйесіндегі тежелу құбылысын ашқан ғалым

A)И.П.Павлов

B)А.Везалий

C)К.Гален

D)И.М.Сеченов

E)Гиппократ

20. Клайнфельтер ауруының белгілері

A)бедеулік және бойының тапалдығы

B)қабілетсіз, жылауық, ашуланшақ

C)ақыл-есі кем, ашуланшақ

D)жыныс бездері дұрыс жетілмейді, ақыл-есі кем

E)жүйке жүйесінің әлсіздігі, бойы ұзын

21. Мүктердің жыныс жасушаларының қосылуынан:

A)дене үзінділерінен жетіледі

B)ұрықтанады

C)қауашақ жетіледі

D)гамета пайда болады

E)зооспоралар түзіледі

F)спора түзіледі

G)теңдей бөлінеді

H)екі- екіден қосылады

22. Шымтезек мүгінің маңызы:

A)көкөніс есебінде тамаққа пайдаланады

B)дәрі дәрмек алынады

C)қалқанша бездің жұмысын жақсартады

D)парафин, балауыз өндіреді

E)сары жасыл бояу алынады

F)батпақта судың жиналуына себепкер болады

G)спирт, йод алынады

H)спирт, карбол қышқылы алынады

 

23. Бунақденелілердің  дене бөліктері:

A)баскөкірек

B)бас,құйрық

C)бас

D)көкірек және құрсақ

E)баскөкірек және құйрық

F)баскөкірек және құрсақ

G)құйрық

H)бас,мойын

24. Бекіретәріздестер отрядына жатады :

A)латимерия

B)құнысбалық

C)пілмай

D)қылқа

E)қортпа

F)түлкібалық

G)майшабақ

H)шоқыр

25. Тыныс алу мүшелерін ата:

A)ауыз

B)кеңірек

C)ми

D)сопақша ми

E)жүйке

F)көмекей

G)мұрын қуысы

H)қантамыр

26. Тыныс алу мүшелерін ата:

A)ауыз

B)кеңірек

C)ми

D)сопақша ми

E)жүйке

F)көмекей

G)мұрын қуысы

H)қантамыр

27. Тыныс алу мүшелерін ата:

A)ауыз

B)кеңірек

C)ми

D)сопақша ми

E)жүйке

F)көмекей

G)мұрын қуысы

H)қантамыр

28. Тыныс алу мүшелерін ата:

A)ауыз

B)кеңірек

C)ми

D)сопақша ми

E)жүйке

F)көмекей

G)мұрын қуысы

H)қантамыр

29. Тыныс алу мүшелерін ата:

A)ауыз

B)кеңірек

C)ми

D)сопақша ми

E)жүйке

F)көмекей

G)мұрын қуысы

H)қантамыр

30. Тыныс алу мүшелерін ата:

A)ауыз

B)кеңірек

C)ми

D)сопақша ми

E)жүйке

F)көмекей

G)мұрын қуысы

H)қантамыр

 

 

17-НҰСҚА

1.Көпжылдық мәңгі жасыл шөптектес өсімдік

A)мүк

B)арша

C)шырша

D)қырықбуын

E)плаун

2.Бактериялардың пішіндері

A)тұрақсыз

B)таяқша, шар

C)түйіршікті

D)талшықты

E)кірпікшелі

3.Бактерия тіршілігінде спора түзу процесінің маңызы

A)көбеюге қатысу үшін

B)шоғырлану үшін

C)қоректену үшін

D)жасушаның бөлінуі үшін

E)қорғану үшін

4.Трихинелла тіршілік етеді

A)бүйректе

B)бұлшықетте

C)өкпеде

D)бауырда

E)тері астында

5.Балықтардың бүйір сызығы

A)Су ағысының күшін, бағытын, тербелісін, кедергілерді сезеді

B)Дене тепе-теңдігін сақтайды

C)Жылдам жүзу әрекеттерін реттейді

D)Жан-жағына бұрылады

E)Денесін қалыпты ұстауға көмектеседі

6.Жанасу арқылы жынысты жолмен көбейетін қарапайым жәндік

A)жасыл эвглена

B)сәулелі күншар

C)бақалшақты амеба

D)кірпікшелі кебісше

E)кәдімгі амеба

7.Ең жіңішке қан тамырлары

A)артерия

B)капилляр

C)лимфа

D)қолқа

E)вена

8.Ыдырағанда 38,9 кДж энергия бөлетін органикалық заттар

A)майлар

B)көмірқышқыл газы

C)нәруыздар

D)минералды тұздар

E)көмірсулар

9.Фотосинтез процесінде басты рөлді атқарады

A)митохондрия

B)хлорофилл пигменті

C)аРНҚ

D)тРНҚ

E)ДНҚ

10.Рибосоманың негізгі қызметі

A)суды сіңіру

B)көбеюге қатысу

C)энергия жинақтау

D)нәруыз молекуласын синтездеу

E)май қышқылын ыдырату

11.Біржасушалы балдыр-хлорококк кездеседі

A)теңіздің тұзды суында

B)көл, өзенде

C)ағаш діңдерінде

D)тоқтау суларда

E)теңізде

12.Орташа және ірі денелі шаянтәріздестер

A)кене

B)дафния

C)бұғықоңыз

D)таңқышаян

E)циклоп

13.Спора арқылы көбейетін біржасушалы жәндік

A)амеба

B)домалаңғы

C)құртамыш

D)эвглена

E)мөрже

14.Тыныс шығарғандағы ауада болатын оттек мөлшері

A)16 %

B)79 %

C)21%

D)0,03 %

E)4,0 %

15.Тоқішекте жүреді

A)көмірсулардың ыдырауы

B)нәжістің қалыптасуы

C)өттің түзілуі

D)қарын сөлінің бөлінуі

E)қоректік заттардың лимфаға сіңуі

16.Тыныс алудың негізін салған ғалымдар

A)Э.Геккель, Ф.Мюллер

B)Т.Шванн, М.Шлейден

C)Ж.Б.Ламарк, К.Линней

D)М.В.Ломоносов, А.Л.Лавуазье

E)Р.Гук, А.В.Левенгук

17.Жануар жасушасында гликолиздің анаэробты ыдырауы жүретін органоид

A)хлоропласт граналарында

B)цитоплазманың гиалоплазмасында

C)митохондрияның ішкі мембранасында

D)пластидтердің ішкі мембранасында

E)хлоропласт тилакоидтарында

18.Шықшыт сілекей безінің өзегі ашылады

A)ұртқа                    

B)қарынға

C)ұлтабарға

D)тіл астына

E)өт қабына

19.Қан плазмасындағы нәруыз мөлшері

A)9-10 %

B)15-20 %

C)7-8 %

D)40-50 %

E)25-30 %

20.Протерозой заманының алғашқы кезеңі

A)«бауырмен жорғалаушылар ғасыры»

B)«омыртқасыздардың даму кезеңі»

C)«сүтқоректілер кезеңі»

D)«цианобактериялардың ғасыры»

E)«балықтар ғасыры»

21.Сабағы өте көп буын және буынаралықтарынан тұратын өсімдік:

A)усасыр қырықжапырағы

B)қырықжапырақ

C)көкек зығыры

D)плаун

E)қыналар

F)мүк

G)шоқпарбас плаун

H)қырықбуын

22.Саңырауқұлақтардың жануарларға тән белгілері:

A)жасушасында қалың қабықшасы болады

B)дайын ағзалық заттармен қоректенеді

C)қанша тіршілік етсе, сонша өсе береді

D)хлоропластары болмайды

E)жасуша қабықшасы нәруызды-хитинді

F)қоректік қор заты - крахмал

G)жасушасы болмайды

H)бір орыннан қозғалмайды

23.Өрмекшітәріздес класына жататын жәндіктердің  дене бөлімдері:

A)құйрық

B)бас,құйрық

C)құрсақ

D)көкірек,құрсақ

E)баскөкірек

F)бас

G)көкірек

H)бас, құрсақ

24.Көпқармалауышты маржандар:

A)теңіз қауырсыны

B)құлақты медуза

C)айқышты медуза

D)планула

E)актиния

F)түбірауызды медуза

G)цианеа

H)гидра

25.Аш ішек бөлімдері:

A)тоқ ішек

B)мықын ішек

C)бауыр

D)қуық

E)ұлтабар

F)аш ішек

G)тік ішек

H)қуық, тік ішек

26.Терінің қызметіне жатпайды :

A)витаминдер алмасуына қатысады

B)тасымалдау

C)денені ысып кетуден сақтау

D)жылуды реттеу

E)сезгіштік

F)қозғыштық

G)қорғаныштық

H)ыдырау өнімдерін шығару

27.Жұтқыншақтың қызметі:

A)асқорытуға қатысады

B)тыныс алуға қатысады

C)тағамды ұсақтауға қатысады

D)ауаны жылытады

E)иісті қабылдайды

F)ұшы тәттіні сезеді

G)ауаға толы қуыс

H)сілекей бөледі

28.Эволюцияның салыстырма-анатомиялық дәлелдемелері:

A)аналогтық мүшелер

B)рудименттік мүшелер

C)түрішілік күрес

D)мимикрия

E)қалдық мүшелер

F)гомологтық мүшелер

G)морфологиялық мүшелер

H)табиғи сұрыпталу

29.Толық түрленіп дамитын ағзалар:

A)қандала

B)бит

C)көбелек

D)шегіртке

E)дәуіт

F)балық

G)бұзаубас

H)бақа

30.Жер бетінде өсетін барлық ағаштар мен бұталар:

A)эпифиттер

B)терофиттер

C)криптофиттер

D)біржылдық өсімдіктер

E)фанерофиттер

F)хамефиттер

G)жартылай сақталатын өсімдіктер

H)гемикриптофиттер

 

 

18-НҰСҚА

1. Фитонцид бөлетін өсімдік

A)алма

B)бақбақ

C)плаун

D)қырықжапырақ

E)қарағай

2. Жұмыртқа ақуызына ұқсас мөлдір, желім тәрізді қоймалжың тірі зат

A)ядро

B)цитоплазма

C)вакуоль

D)пластид

E)ядрошық

3. Шымтезек мүгінің құрылыс мүшелері

A)жеміс, гүл

B)сабақ, жапырақ, ризоид

C)қауашағы болады

D)жапырақтары қылқанды

E)сабақ, жапырақ,тамыр

4. Ең алғаш сүйекті балықтарда пайда болған мүше

A)бауыр

B)аналь тесігі

C)бүйрек

D)желбезек

E)қуық

5.  «Патша балығы» деп аталатын балық

A)бахтах

B)қылқа

C)кета

D)ақбалық

E)латимерия

6. Ең алғаш қосмекенділерде пайда болған мүше

A)сілекей бездері

B)жүрек

C)қуық

D)қан тарату жүйесі

E)бауыр

7. Қалдық ретінде тұтасып кеткен 4-5 омыртқалардан тұратын омыртқа бөлімі

A)арқа

B)сегізкөз

C)мойын

D)құйымшақ

E)бел

8. Қабырғалардың алдыңғы жағы байланысады

A)бұғанамен

B)төссүйекпен

C)шүйдемен

D)жауырынмен

E)жамбаспен

9. Хромосоманың бір бөлігінің үзіліп түсіп қалуы

A)дефишенсия

B)транслокация

C)инверсия

D)дупликация

E)делеция

10. Мембранасыз (жарғақшасыз) органоид

A)рибосома

B)хромопласт

C)хлоропласт

D)ядро

E)лейкопласт

11. Жоғары сатыдағы споралы өсімдіктердің көбею мүшесі

A)сабағы

B)спора

C)тамыр

D)ризоид

E)тұқым

12. Дене пішіні біржасушалы қарапайымдарға ұқсас, маңызы зор жұмыр құрт

A)бауырсорғыш

B)сүлік

C)үшкірқұрт

D)зымырақ

E)ішексорғы

13. Картоп жапырағын жеп, оның түсімін кемітетін қоңыз

A)сона

B)қанқыз

C)бит

D)бүрге

E)колорад

14. Жұмыртқа жасуша мен сперматозоидтың қосылуынан түзіледі

A)бластомер

B)гранула

C)бластула

D)зигота

E)гаструла

15. Тынысалуды жиілететін гормон

A)адреналин

B)тимозин

C)паратгормон

D)глюкагон

E)инсулин

16. Адамның тұқымқуалаушылығын зерттеу әдісі

A)цитогенетикалық

B)генотиптік

C)хромосомалық

D)статистикалық

E)гибридологиялық

17. Қаттыаязкүндеріхайуанаттарсаябағындақұстарсуғажиі-жиісүңгіпшығатынсебебі

A)Тітіркенуден

B)Қауіп-қатерден сақтану үшін

C)Жылыну үшін

D)Тамақтану үшін

E)Тыныс алу үшін

18. «Көңіл-күй» гормоны:

A)Тироксин

B)Инсулин

C)Адреналин

D)Соматотропин

E)Тимозин

19. Иммунитет теориясын жасаған ғалым

A)И.П.Павлов

B)К.Гален

C)И.И.Мечников

D)И.М.Сеченов

E)А.Везалий

20. Будандық күш

A)анеуплоидия

B)полиплоидия

C)гетерозигота

D)гетерозис

E)инбридинг

21. Қос гүлсеріктері бар өсімдік:

A)қызылша

B)қымыздық

C)шие

D)өрік

E)тал

F)қалақай

G)шаған

H)алма

22. Күрделігүлділер тұқымдасының гүлдері:

A)жалған тілшелі

B)желкен

C)қайықша

D)шатыр

E)қосерінді

F)шоғырбас

G)ескек

H)түтікшелі

23. Көпқармалауышты маржандар:

A)теңіз қауырсыны

B)гидра

C)актиния

D)айқышты медуза

E)цианеа

F)құлақты медуза

G)түбірауызды медуза

H)планула

24. Құйрықсыздар отрядына жатады:

A)саламандра

B)хамелеон

C)құрбақа

D)бақа

E)тритон

F)құртпошым

G)гаттерия

H)бақатіс

25. Сыртқы секреция бездеріне жатады:

A)тер

B)эпифиз

C)сүт

D)айырша

E)тырнақ

F)ұйқы

G)сілекей

H)шаш

26. Асқорыту ферменттері:

A)сілекей

B)билирубин

C)нуклеаза

D)холин

E)амилаза

F)липаза

G)пепсин

H)ферментаза

27. Бұлшықет түрлері:

A)қысқа

B)көлденең жолақты жүрек

C)қозғалмалы

D)жалпақ

E)қозғалмайтын

F)жүрек бұлшықеті

G)біріңғай салалы

H)ұзын

28. Үлкен және кіші бөліктен тұратын органоид:

A)рибосома

B)липосома

C)ядро

D)митохондрия

E)лизосома

F)эндоплазмалық тор

G)вакуоль

H)Гольджи аппараты

29. Шешесінің қаны гетерозиготалы ІІІ топ, әкесі ІV топ. Ұрпақтарының қан топтары:

A)ІІІ, ІІ, І

B)ІІІ, ІV

C)ІІ, ІІІ, ІV

D)І, ІІ, ІV

E)ІV, І, ІІ

F)ІІІ, ІІ

G)І, ІV

H)ІІ, ІV

30. Генетикалық инженерия әдісін жібек құртын өсіруде пайдаланған:

A)В.А. Струнников

B)Ф.М. Мұхамбетқалиев

C)Н.С. Бутарин

D)Х. Г.Корана

E)Ә. Есенжолов

F)Е. Сирс

G)П. Берг

H)А. Жандеркин

 

 

19-НҰСҚА

1.Шымтезек мүгінің құрылыс мүшелері

A)жеміс, гүл

B)қауашағы болады

C)сабақ, жапырақ,тамыр 

D)жапырақтары қылқанды

E)сабақ, жапырақ, ризоид

2.Күрделігүлділер тұқымдасына тән

A)жемісі - бұршаққап

B)гүлдері тілше, шұқырақ тәрізді

C)жемісі-жидек қауашақ

D)гүлшоғыры сыпыртқыгүл

E)жемісі-бұршаққын

3.Бидайдың, қарабидайдың сабағы

A)қысқарған

B)түбіртек

C)жатаған

D)өрмелегіш

E)сабансабақ

4.Медузаның денесінде болмайтын бөлік

A)табан 

B)жүйке торы

C)аузы

D)қармалауыш

E)қуыс

5.Жүзетін құс

A)шағала

B)көкқұс

C)бүркіт

D)пингвин

E)сұңқар

6.Аузы кеміріп-жалағыш бунақдене

A)балара

B)шыбын

C)қандала

D)көбелек

E)маса

7.Көздің ішкі құрылысы күрделі қабығы

A)тамырлы қабық

B)торлы қабық

C)ақ қабықша

D)қасаң қабық

E)нұрлы қабық

8.Доға тәрізді иілген жалпақ сүйек

A)тоқпан жілік

B)ортан жілік

C)төс

D)шыбық сүйек

E)қабырға

9.Фотосинтездің қараңғы фазасында синтезделеді

A)сілтілер

B)Су

C)минералды тұздар

D)дисахаридтер

E)қышқылдар

10.Жасуша мембранасының  сұйықтықты қабылдауы

A)экзоцитоз

B)пиноцитоз

C)фагоцитоз

D)эктоцитоз

E)амитоз

11.Жапырағы қауырсын тәрізді торлы жүйкеленген өсімдік

A)үйеңкі

B)жолжелкен

C)жүгері

D)терек

E)бидай

12.Орман құсы

A)қаз

B)бүркіт

C)үйрек

D)пингвин

E)тоқылдақ

13.Шала түрленіп дамитын бунақденелі

A)шегіртке

B)қоңыздар

C)көбелектер

D)құмырсқалар

E)маса

14.Тынысалуды жиілететін гормон

A)паратгормон

B)адреналин

C)глюкагон

D)тимозин

E)инсулин

15.Жарықта тарылып, қараңғыда ұлғаятын көз мүшесі

A)қарашық

B)қасаң қабық

C)шыны тәрізді дене

D)көзбұршақ

E)ақ қабық

16.Будандық күш

A)инбридинг

B)анеуплоидия 

C)гетерозигота

D)гетерозис

E)полиплоидия

17.Тыныс алудың негізін салған ғалымдар

A)Т.Шванн, М.Шлейден

B)М.В.Ломоносов, А.Л.Лавуазье

C)Э.Геккель, Ф.Мюллер

D)Ж.Б.Ламарк, К.Линней

E)Р.Гук, А.В.Левенгук

18.Зат алмасудың ақырғы өнімдерін сыртқа шығаратын мүшелер

A)сүйек, бүлшықет, өкпе, тері

B)бүйрек, жүрек, тері, ішек

C)секреция бездері, қарын, бауыр, тері

D)ми, жұлын, тері, сүйек

E)өкпе, бүйрек, тері, ішек

19.Кеуде қуысын түзетін сүйектер

A)төс, толарсақ, жамбас

B)сегізкөз омыртқалары, жауырын, жамбас

C)мойын омыртқалары, бұғана, шүйде

D)арқа омыртқалары, қабырғалар, төс

E)бел омыртқалары, қабырғалар, тоқпан жілік

20.Физикалық мутаген

A)пестицид

B)колхицин

C)радиоактивті сәуле

D)никотин қышқылы

E)этиленимин

21.Өлі ағзалардың денесінде тіршілік ететіндер:

A)спорафиттер

B)сапрофиттер

C)аэробтар

D)гермафродиттер

E)эпифиттер

F)паразиттер

G)гаметафиттер

H)анаэробтар

22.Мүктің құрылысы:

A)ризоидтан

B)қабыршақтан

C)тамырдан

D)жапырақтан

E)әртүрлі жасушалардан

F)сабақтан

G)біріңғай жасушалардан

H)мицелийдан

23.Құйрықсыздар отрядына жатады:

A)бақа

B)саламандра

C)құрбақа

D)құртпошым

E)тритон

F)хамелеон

G)гаттерия

H)бақатіс

24.Бекіретәріздестер отрядына жатады :

 

A)қылқа

B)майшабақ

C)пілмай

D)латимерия

E)шоқыр

F)құнысбалық

G)қортпа

H)түлкібалық

25.Жалпақ сүйектер:

A)алақан

B)шыбық сүйек

C)жауырын

D)қабырға

E)толарсақ

F)бассүйек

G)бұғана

H)ортан жілік

26.Мұрын қуысының қызметі:

A)микробтар түзіледі 

B)ықылық аттырады

C)ауаны жылытады

D)ауаны суытады

E)есінетеді

F)жас шығарады 

G)жөтелдіреді

H)микробтарды тұтып қалады

27.Сопақша ми арқылы тіршілік үшін маңызды көптеген рефлекстердің доғасы өтеді:

A)жарық пен дыбысқа жылдам реакция

B)қимылды үйлестіру

C)жүрек-қан тамырлары, тыныс

D)қимыл-қозғалыс, қорғаныс

E)зат алмасуды реттеу

F)дененің тұрақты температурасын сақтауды

G)ас қорыту, қорғаныс

H)тепе-теңдікті сақтау

28.Нәруыз биосинтезі:

A)репликация

B)транслокация 

C)транскрипция

D)трансляция

E)дупликация

F)трансплантация

G)мутация

H)денатурация

29.Шешесінің қаны гетерозиготалы ІІІ топ, әкесі ІV топ. Ұрпақтарының қан топтары:

A)І, ІІ, ІV

B)ІV, І, ІІ

C)ІІІ, ІІ

D)І, ІV

E)ІІ, ІІІ, ІV

F)ІІІ, ІV

G)ІІ, ІV

H)ІІІ, ІІ, І

30.Кездейсоқ пайда болатын өзгергіштік: 

A)дактилоскопиялық 

B)физиологиялық

C)эмбриологиялық

D)модификациялық

E)онтогенетикалық

F)морфологиялық

G)онтогенездік

H)мутациялық

 

 

20-НҰСҚА

1. Даражарнақты өсімдік

A)Бидай

B)Асқабақ

C)Қауын

D)Қияр

E)Күнбағыс

2. Бұршақ тұқымдасының жемісі

A)жидек

B)тұқымша

C)дәнек

D)бұршаққап

E)қауашақ

3. Алқа тұқымдасындағы нағыз улы өсімдік

A)болгар бұрышы

B)сасық меңдуана

C)қызылқұлақ

D)баклажан

E)шырайгүл

4. Бауырсорғышының аралық иесі

A)циклоп

B)қоңыз

C)кіші тоспаұлу

D)жүзім ұлу

E)сиыр

5. Қарапайымдылардың табиғаттағы түр саны жуық

A)8 мыңға

B)4 мыңға

C)70 мыңғ 

D)232 мыңға

E)20 мыңға

6. Көпқылтанақты буылтық құртқа жатады

A)шұбалшаң

B)құмқазар

C)қылтыңбас

D)бауырсорғыш

E)сүлік

7. Тыныш ұйқыны қамтамасыз етеді

A)теледидарды қосу

B)бөлмені желдету

C)тоя тамақ жеу

D)ауыр ой еңбегімен шұғылдану

E)көп сусын ішу

8. Көздің ішкі құрылысы күрделі қабығы

A)ақ қабықша

B)қасаң қабық

C)торлы қабық

D)тамырлы қабық

E)нұрлы қабық

9. Зиянды нәруыз

A)амилаза

B)муцин

C)токсин

D)кератин

E)пепсин

10. Т. Морган заңы

A)тұқымқуалаушылық

B)өзгергіштік

C)тәуелсіз тұқым қуалау

D)ажырау

E)тіркесіп тұқым қуалау

11. Саңырауқұлақтар дүниесін зерттейді

A)Цитология

B)Микология

C)Физиология

D)Генетика

E)Зоология

12. Шала түрленіп дамитын бунақденелі

A)көбелектер

B)маса

C)құмырсқалар

D)шегіртке

E)қоңыздар

13. Ақ сұламаның  асқорыту жүйесі

A)ішек, аналь тесігі, бауыр

B)ауыз, өңеш, аналь тесігі

C)жұтқыншақ, кеңірдек, ішек

D)ауыз, жұтқыншақ, ішек

E)жұтқыншақ, аналь тесігі, жемсау

14. Қанның ұюына қатысатын нәруыз

A)миозин

B)гемоглобин

C)фибриноген

D)альбумин

E)актин

15. Жарықта тарылып, қараңғыда ұлғаятын көз мүшесі

A)ақ қабық

B)қарашық

C)қасаң қабық

D)шыны тәрізді дене

E)көзбұршақ

16. Биогеографиялық аймақ

A)Шығыс Азиялық

B)Оңтүстік Америкалық

C)Аустралиялық

D)Орталық Америкалық

E)Оңтүстік Азиялық

17. Биогеографиялық аймақтарды ажыратқан ғалым

A)В.В.Докучаев

B)А.Уоллес

C)В.И.Вернадский

D)Ч.Дарвин

E)Г.Мендель

18. Есту түтігінің өзегі ашылады

A)өңешке

B)көмекейге

C)сыртқы дыбыс жолына

D)кеңірдекке

E)жұтқыншаққа

19. Жасушадағы су мен денедегі сұйықтықты реттеуге қатысатын нәруыз

A)фибрин

B)гемоглобин

C)фибриноген

D)альбумин

E)миозин

20. Пайдалы жұмысқа жарамайтын энергия өлшемі

A)вариация

B)нанометр

C)энтропия

D)сантиморган

E)морганида

21. Ұсақ ағзаларды зерттеген ғалымдар:

A)Т. Шванн

B)М. Шлейден

C)Р. Гук

D)Я. Пуркине

E)А. Левенгук

F)Р. Вирхов

G)К. Бэр

H)Луи Пастер

22. Сабақтың қабық қабаттары:

A)сүрек

B)жылдық шеңбер

C)камбий

D)өң

E)өзек

F)тін

G)орталық бөлім

H)тоз

23.Шеміршекті балықтарды ата:

A)шортан

B)бекіре

C)табан

D)балғабас акула

E)сазан

F)аққайран

G)скат

H)аратұмсық

24. Біржасушалы жәндіктер :

A)күрделі құрылымды

B)бір ғана жасушадан тұрады 

C)жүйке жүйесі жақсы жетілген

D)қарапайым құрылысты

E)ядросы бар

F)бірнеше жасушадан тұрады

G)жасушасы болмайды 

H)хроматофоры бар

25. Қан тамырларының түрлері:

A)Плазма

B)моноциттер

C)қолқа

D)көктамыр

E)сүйек кемігінде

F)қылтамыр

G)эритроцит

H)макрофагтар

26. Жамбас  белдеуінің сүйектерін ата:

A)аяқ сүйектері

B)мойын

C)жамбас

D)бассүйегі

E)кеуде

F)омыртқа

G)қол сүйектері

H)бұғана

27. Қол  сүйектеріне жататындар:

A)білезік сүйек

B)асықты жілік

C)тоқпан жілік

D)толарсақ

E)кәрі жілік

F)ортан жілік

G)қабырға

H)омыртқа

28. Постэмбриондық даму бөлінеді:

A)қосарланып даму

B)нейрула

C)тура даму

D)түрленіп даму

E)гаструла

F)бластомерлер

G)ұрық жапырақшасы

H)еселеніп даму

 

29. Жасуныққа ұқсас ағзалық зат:

A)хитин

B)боверин

C)гликокаликс

D)крахмал

E)нәруыз

F)спора

G)гликоген

H)акрихинин

30. Құрылысы мен шығу тегі бірдей, ал атқаратын қызметтері әр түрлі мүшелер:

A)аналогтық мүшелер

B)түрішілік күрес

C)гомологтық мүшелер

D)морфологиялық мүшелер

E)табиғи сұрыпталу

F)мимикрия

G)рудименттік мүшелер

H)қалдық мүшелер

 

 

 

21-НҰСҚА

1. Сүттіген өсімдігінің сабағы

A)жабысқақ

B)түйнек

C)жатаған

D)пиязшық

E)шырынды

2. Тек өсімдік жасушасына ғана тән

A)митохондрия

B)ядро

C)пластид

D)цитоплазма

E)мембрана

3. Фитонцид бөлетін өсімдік

A)алма

B)қарағай

C)қырықжапырақ

D)бақбақ

E)плаун

4. Бунақденелілердің аяқтарының саны

A)8

B)10

C)12

D)6

E)4

5. Суды тазартушы қарапайым жәндік

A)құртамыш

B)бодо

C)түншырақ

D)сувойка

E)домаланғы

6. Қосмекенділердің жүрегі

A)1 қуысты

B)3 қуысты

C)5 қуысты

D)2 қуысты

E)4 қуысты

7. Балаларда көбірек кездесетін бүйрек ауруы

A)пиелонефрит

B)энурез

C)уремия

D)уретрит

E)цистит

8. Бас сүйектің бет бөлігіндегі қозғалмалы сүйектер

A)астыңғы жақ

B)шүйде

C)үстіңгі жақ

D)самай

E)төбе

9. Лизосома қызметі

A)көбею

B)тасымалдау

C)энергетикалық

D)ыдырату

E)синтедеу

10. Зат алмасу сатылары

A)конвергенция, дивергенция

B)анаболизм, катаболизм

C)онтогенез, филогенез

D)делеция, транслокация

E)митоз, мейоз

11. Орамжапырақгүлділер тұқымдасы гүлінің формуласы:

A)

B)

C)

D)

E)

12. Тері астында паразиттік әрекет жасайтын жұмыр құрт

A)бауырсорғыш

B)суыртқы

C)ішексорғы

D)қылқұрт

E)трихинелла

13. Орташа және ірі денелі шаянтәріздестер

A)циклоп

B)таңқышаян

C)кене

D)бұғықоңыз

E)дафния

14. Жұмыртқа жасуша мен сперматозоидтың қосылуынан түзіледі

A)зигота

B)бластомер

C)бластула

D)гаструла

E)гранула

15. Адам организмінің ішкі ортасы

A)ұлпа сұйықтығы, қан, лимфа

B)сілекей, лимфа, гормон

C)сарысу, цитоплазма, ұлпа сұйықтығы

D)протоплазма, қан сарысуы, лимфа

E)плазма, гормон, қан

16. Эпигенез теориясын ұсынған ғалым

A)Р.Гук

B)Ж.Кювье

C)В.Прейер

D)У.Гарвей

E)Г.Рихтер

17. Креационизм тұжырымдамасын қолдады

A)В.Прейер, Д.Холдейн

B)К.Линней, Ж.Кювье

C)Ж.Б.Ламарк, Л.Пастер

D)Р.Гук, Д.Дидро

E)Ж.Бюффон, А.И.Опарин

18. Жасушадағы су мен денедегі сұйықтықты реттеуге қатысатын нәруыз

A)фибриноген

B)миозин

C)гемоглобин

D)фибрин

E)альбумин

19. Есту түтігінің өзегі ашылады

A)сыртқы дыбыс жолына

B)кеңірдекке

C)жұтқыншаққа

D)көмекейге

E)өңешке

20. Тұқымда, тамырда, түйнекте болатын пластид

A)вакуоль

B)хромопласт

C)хлоропласт

D)хромосома

E)лейкопласт

21. Гүлшоғыры себет өсімдіктер:

A)гүлкекіре

B)жүзім, тары, күріш

C)қарақат, қырыққабат

D)адамтамыр

E)қайың, көктерек

F)сәбіз, аскөк

G)күнбағыс

H)бақбақ, өгейшөп

22. Шымтезек мүгінің құрылысы:

A)жапырақтары үшкір

B)сабақ сыртын өң қаптайды

C)сабақ, жапырақ, ризоид

D)сабақ, жапырақ,тамыр

E)сабағы жерге төселе өседі

F)сабақ пен жапырақ

G)қауашағы болады

H)іші суға толы өлі жасушалар

23. Бунақденелілердің ересек күйге ауысуы:

A)уылдырық

B)нимфа

C)финна

D)имаго

E)ұрық

F)шабақ

G)қуыршақ

H)дернәсіл

24. Бунақденелілерді зерттейтін  ғылым:

A)маммалогия

B)гельминтология

C)герпетология

D)ихтиология

E)гистология

F)энтомология

G)орнитология

H)микология

25. Ыдырау өнімдерін шығаруға қатысатын мүшелер:

A)тері

B)қан

C)сілекей

D)бүйрек

E)қарын

F)ұлтабар

G)өкпе

H)ауыз

26. Жамбас  белдеуінің сүйектерін ата:

A)кеуде

B)қол сүйектері

C)аяқ сүйектері

D)бассүйегі

E)жамбас

F)омыртқа

G)бұғана

H)мойын

27. Иық белдеуінің сүйектерін ата:

A)кеуде

B)бұғана

C)омыртқа

D)жауырын

E)мойын

F)бассүйегі

G)аяқ сүйектері

H)жамбас

28. Үлкен және кіші бөліктен тұратын органоид:

A)рибосома

B)Гольджи аппараты

C)лизосома

D)ядро

E)липосома

F)вакуоль

G)митохондрия

H)эндоплазмалық тор

29. Жер бетінде өсетін барлық ағаштар мен бұталар:

A)терофиттер

B)криптофиттер

C)фанерофиттер

D)хамефиттер

E)гемикриптофиттер

F)біржылдық өсімдіктер

G)жартылай сақталатын өсімдіктер

H)эпифиттер

30. Лизосомалар түзіледі:

A)вакуольден

B)цитоплазмадан

C)митохондриядан

D)ядро мен рибосомадан

E)эндоплазмалық тордан

F)рибосомадан

G)Гольджи аппаратынан

H)ядродан

 

 

 

22-НҰСҚА

1. Саңырауқұлақтардың қоректік қор заты

A)целлюлоза

B)фруктоза

C)гликоген

D)сахароза

E)крахмал

2. Қосжарнақты өсімдік

A)Пальма

B)Сұлы

C)Банан

D)Жүгері

E)Қияр

3. Жабық тұқымды өсімдіктерге тән

A)спора мен көбейеді

B)зооспора түзеді

C)буындар мен буын аралығы көп

 D)жеміс түзбейді

E)көбею мүшесі – гүл

 4. Медузаның денесінде болмайтын бөлік

A)жүйке торы

B)қармалауыш

C)табан

 D)қуыс

E)аузы

5. Шаянтәріздестерге жатады

A)циклоп

B)кене

C)көбелек

D)қарақұрт

E)инелік

5. Шаянтәріздестерге жатады

A)циклоп

B)кене

C)көбелек

D)қарақұрт

E)инелік

6. Ең алғаш жалпақ құрттарда пайда болған жүйе

A)зәршығару (бөліп шығару)

B)жүйке  жүйесі (торы)

C)асқорыту жүйесі

D)аналь тесігі

E)қан айналым

7. Сирек кездесетін  қан ұйымайтын ауру

A)гипертония

B)гипотония

C)гипокензия

D)гемофилия

E)гиподинамия

8. Дыбыс сүйекшелері орналасқан құлақ бөлігі

A)дабыл жарғағы

B)сыртқы есту жолы

C)ішкі құлақ

D)ортаңғы құлақ

E)есту түтігі

9. Жасуша мембранасының  сұйықтықты қабылдауы

A)эктоцитоз

B)амитоз

C)фагоцитоз

D)пиноцитоз

E)экзоцитоз

10. Тұқымқуалау өзгергіштігінің гоммологиялық қатарлар заңын ашқан ғалым

A)Н.И.Вавилов

B)И.Мечников

C)К.Линней

D)Ч.Дарвин

 E)Г.Мендель

12.13. Орман құсы

A)қаз

 B)бүркіт

C)тоқылдақ

 D)пингвин

E)үйрек

12.Тамыраяқтылардың типіне жатады

A)амеба

B)эвглена

C)домалаңғы

D)кірпікшелі кебісше

E)сувойка

13. Орман құсы

A)қаз 

B)бүркіт

C)тоқылдақ

 D)пингвин

E)үйрек

14. Ағзаны микробтан, ультракүлгін сәулелерден қорғайтын тері қабаты

A)гиподерма

B)май

C)нағыз тері

D)эпидермис

E)мүйізгке қабат

15. Адам организмінің ішкі ортасы

A)сілекей, лимфа, гормон

B)протоплазма, қан сарысуы, лимфа

C)плазма, гормон, қан

D)сарысу, цитоплазма, ұлпа сұйықтығы

E)ұлпа сұйықтығы, қан, лимфа

16. А.И.Опарин тұжырымдамасын дамытқан ағылшын биологі

A)Л.Пастер

B)Ф.Реди

C)Ж.Кювье

D)Дж.Холдейн

E)Г.Рихтер

17. Физикалық мутаген

A)никотин қышқылы

B)этиленимин

C)колхицин

D)радиоактивті сәуле

 E)пестицид

18. Жарық сәулесінің сынуы торлы қабықтың сыртында қиылысады

A)көз қарығуы

B)дальтонизм

C)ақшам соқыр

D)қырақтылық

E)сығырлық

19. Плазмадағы нәруыз

A)тироксин

B)альбуминдер

C)миозин

D)тимозин

E)окситоцин

20. АаBb генотипі түзетін түрлі гаметалар саны

A)2

B)8

C)6

 D)4

E)5

21. Гүлшоғыры себет өсімдіктер:

A)қарақат, қырыққабат

B)гүлкекіре

C)күнбағыс

D)жүзім, тары, күріш

E)адамтамыр

F)сәбіз, аскөк

G)бақбақ, өгейшөп

 H)қайың, көктерек

22. Қынадан алынады:

A)қант, бояу

B)темір

C)спирт

D)лакмус

E)сірке қышқылы

F)жасунық

G)карбол қышқылы

H)балауыз

23. Өрмекшітәріздес класына жататын жәндіктердің  дене бөлімдері:

A)көкірек,құрсақ

B)бас,құйрық

C)көкірек

D)бас, құрсақ

E)құрсақ

F)құйрық

G)бас

H)баскөкірек

24. Өрмекшілердің дене бөлімдері:

A)баскөкірек

B)мұртша

C)демтесіктер

D)көз

E)аяқтары

F)бас

G)көкірек

H)құрсақ

25. Көру аймағының орналасуы:

A)шүйдеде

B)самайда

C)иіс сезу орталық жүлгеде

D)дәм сезу төбе шегінде

E)көру төбеде

F)сенсорлық самай шегінде

G)қимыл-қозғалыс маңдай шегінде

H)орталық жүлге артында

26. Сопақша ми арқылы тіршілік үшін маңызды көптеген рефлекстердің доғасы өтеді:

A)тепе-теңдікті сақтау

B)зат алмасуды реттеу

C)дененің тұрақты температурасын сақтауды

D)жарық пен дыбысқа жылдам реакция

E)жүрек-қан тамырлары, тыныс

F)қимылды үйлестіру

G)қимыл-қозғалыс, қорғаныс

H)ас қорыту, қорғаныс

27. Қозғалмай байланысқан сүйектер:

A)бұғана

B)кәрі жілік

C)толарсақ

D)шынтақ сүйек

E)омыртқа

F)ми сауыты

G)білезік

H)сегізкөз

28. Нәруыз биосинтезі:

A)трансплантация

B)транслокация

 C)дупликация

D)мутация

 E)транскрипция

F)трансляция

G)денатурация

 H)репликация

29. Шала түрленіп дамитын ағзалар:

A)шегіртке

B)көбелек

C)шаншарлар

D)бақа

E)масалар

F)бит

G)баларалар

H)шыбындар

30. Лизосомалар түзіледі:

A)ядродан

B)эндоплазмалық тордан

C)вакуольден

D)Гольджи аппаратынан

 E)ядро мен рибосомадан

F)цитоплазмадан

G)рибосомадан

H)митохондриядан

 

 

 

23-НҰСҚА

1. Цианобактериялардың сыртқы боялған бөлігі:

A)Лейкопласт

B)Плазмалемма

C)Хроматоплазма

D)Орталық плазма

E)Кариоплазма

2. Тамыр оймақшасының қызметі

A)қорғаныш

B)суды сіңіру

C)минералды тұздарды сіңіру

D)оймақша түзу

E)өткізгіш ұлпа түзеді

3. Даражарнақты өсімдік

A)Қияқөлең

B)Асқабақ

C)Қауын

D)Күнбағыс

E)Қарбыз

4. Жанасу арқылы жынысты жолмен көбейетін қарапайым жәндік

A)жасыл эвглена

B)кәдімгі амеба

C)бақалшақты амеба

D)кірпікшелі кебісше

E)сәулелі күншар

5. Сиыр цепенінің мойынға жалғасқан басы бар дернәсілі

A)наяда

B)қармақша

C)финна

D)планула

E)трохофора

6. Жүзетін құс

A)пингвин

B)шағала

C)сұңқар

D)көкқұс

E)бүркіт

7. Бүйректің ішкі қабатының түсі

A)ақ

B)қоңырқай

C)алқызыл

D)бозғылт

E)күлгін

8. Сипап сезу мүшесі

A)көз

B)тері

C)тіл

D)құлақ

E)мұрын

9. Нәруыз молекуласының синтезделуінде матрицаның рөлін атқарады

A)полисахаридтер

B)моносахаридтер

C)дисахаридтер

D)май қышқылы

E)нуклеин қышқылдары

10. Озон қабатының қызметі

A)биомассаны құрайды

B)биогенді заттарды түзеді

C)ультракүлгін сәулелерден қорғайды

D)тірі организмдердің шоғырланған мекені

E)топырақ қабатын түзеді

11. Күрделі масақ гүлшоғыры бар өсімдік

A)тары

B)қарабидай

C)күріш

D)сәбіз

E)гүлшетен

12. Сәулелі симметриялы жәндік

A)қоңыз

B)гидра

C)амеба

D)эвглена

E)бақа

13. Қосмекенділердің есту мүшесі тұрады

A)тек ішкі құлақтан

B)ішкі және ортаңғы құлақтан

C)ішкі және сыртқы құлақтан

D)дыбыс сүйекшелерінен

E)ортаңғы құлақтағы дыбыс сүйекшелерінен

14. Бағдарлаушы шартсыз рефлекстер

A)Жарыққа кірпік қағу

B)Асқорыту бездерінен сөл бөлу

C)Сәбидің таныс емес затқа басын бұру

D)Сәбиді емізігі бар бөтелкемен тамақтандыру

E)Жаңа туған нәрестенің алғаш рет анасын ему

15. Көздің  қасаң қабығының қызметі

A)көз алмасын толтырып тұрады

B)көз жас сұйықтығын бөледі

C)жарықтан қорғайды

D)көзге түс береді

E)жарықты өткізеді

16. Сплайсингте кофермент қызметін атқарады

A)АДФ

B)АМФ

C)ДНҚ

D)РНҚ

E)АТФ

17. Тұқымда, тамырда, түйнекте болатын пластид

A)хромопласт

B)вакуоль

C)хлоропласт

D)хромосома

E)лейкопласт

18. Көзді мимен байланыстыратын көру жүйкесі шығатын жер

A)қарашық

B)соқыр дақ

C)көзбұршақ

D)нұрлы қабық

E)сары дақ

19. Бүйрек астауы дегеніміз

A)ішкі кеңейген қуыс

B)бүйрек денешігі

C)қоңырқай қыртысты қабат

D)нефрон өзекшелері

E)бозғылт ми заты

20. Креационизм тұжырымдамасын қолдады

A)В.Прейер, Д.Холдейн

B)Р.Гук, Д.Дидро

C)К.Линней, Ж.Кювье

D)Ж.Б.Ламарк, Л.Пастер

E)Ж.Бюффон, А.И.Опарин

21. Саңырауқұлақ жасушасының сыртында қатты қабығы, ішінде...болады:

A)хлоропласт

B)ядро

C)центриольдер

D)пластид, ядро

E)вакуоль

F)лизосома

G)хлорофил

H)эндоплазмалық тор

22. Балдырлар хромотофорындағы пигменттерге байланысты топтары:

A)сарғыш

B)жасыл

C)көкшіл

D)қызыл

E)көгілдір

F)сары

G)көк

H)қоңыр

23. Бунақденелілердің ересек күйге ауысуы:

A)уылдырық

B)шабақ

C)дернәсіл

D)нимфа

E)финна

F)қуыршақ

G)имаго

H)ұрық

24. Жүрегі үш қуысты жартылай пердемен бөлінген:

A)жылан

B)гаттерия

C)сазан

D)қырғауыл

E)кесіртке

F)құрбақа

G)түйеқұс

H)сақиналы құртжылан

 25. Бір түбірлі тістер:

A)пульпа

B)дентин

C)кіші азу тістер

D)сойдақ

E)ақыл

F)үлкен азу тістер

G)азу

H)күрек

26. Терінің эпидермис қабаты:

A)мүйізгек

B)түрі өзгерген тері

C)май бездері орналасқан

D)жалпақ эпителийі

E)нағыз тері қабаты

F)энергия қоры

G)қара – қызыл түсті түйінді

H)қор зат жиналады

27. Лейкоциттер түзіледі:

A)безде

B)сүйек кемігінде

C)майда

D)асқазанда

E)көкбауыр мен лимфа түйіндерінде

F)жүректе

G)ішекте

H)бүйректе

28. Өсімдіктер селекциясында қолданылатын сұрыптаудың түрлері:

A)аралас

B)кездейсоқ

C)талдай

D)жеке

E)топтай

F)жаппай

G)шоғырлы

H)мутация

29. Адамның жаралу және пайда болу кезеңі:

A)мезозой

B)палеозой

C)триас

D)архей

E)девон

F)кайнозой

G)ордовик

H)протерозой

30. Кездейсоқ пайда болатын өзгергіштік:

A)дактилоскопиялық

B)морфологиялық

C)онтогенездік

D)онтогенетикалық

E)модификациялық

F)мутациялық

G)эмбриологиялық

H)физиологиялық

 

 

24-НҰСҚА

1. Қыналар пішіндеріне қарай бөлінеді

A)жапырақ тәрізді

B)қатпаршақ тәрізді

C)оралма тәрізді

D)жіп тәрізді

E)шар тәрізді

2. Тек өсімдік жасушасына ғана тән

A)ядро

B)митохондрия

C)цитоплазма

D)пластид

 

E)мембрана

3. Сабақтың қызметі

A)тұқым түзеді

B)суды буландырады

C)жапырақ, гүл бекиді

D)су мен заттарды сіңіреді

E)өсімдіктің жер асты мүшесі

4. Балықтың дене салмағын өзгертетін мүшесі

A)арқа жүзбеқанаты

B)торсылдағы

C)миы

D)құйрық жүзбеқанаты

E)бүйір сызығы

5. Бунақденелілердің аяқтарының саны

A)10

B)4

C)6

D)12

E)8

6. Жануарлар туралы ғылым

A)микология

B)анатомия

C)лихенология

D)ботаника

E)зоология

7. Бас сүйектің бет бөлігіндегі қозғалмалы сүйектер

A)үстіңгі жақ

B)самай

C)шүйде

D)төбе

E)астыңғы жақ

8. Көпқабатты эпителийден тұратын тері қабаты

A)плазмолемма

B)пеликулла

C)эпидермис

D)май клетчаткасы

E)нағыз тері

9. Фотосинтез процесі жүреді

A)вакуольде

B)ядрода

C)рибосомада

D)хлоропластарда

E)цитоплазмада

10. Ядро қабықшасының ішіндегі қуысты толтырып тұратын сұйықтық

A)вакуоль

B)протоплазма

C)гиалоплазма

D)ядрошық

E)кариоплазма

11. Тропиктік ормандарда өсетін ағаштарда болатын қосалқы тамыр

A)емізік

B)ауа тамыр

C)жемтамыр

D)түйнекті

E)тіреу

12. Шоғырланып тіршілік ететін ішекқуысты

A)арцелла

B)айқышты медуза

C)обелия

D)актиния

E)медуза

13. Күйіс қайтармайтын жұптұяқтылар

A)керік

B)түзат

C)тарпан

D)құлан

E)бегемот

14. Қоректік заттардың негізгі сіңірілуі жүреді

A)ашішекте

B)қарында

C)ауыз қуысында

D)тік ішекте

E)тоқ ішекте

15. Кеңірдек қабырғасының қабысып қалуына кедергі келтіреді

A)жартылай сақиналы шеміршек

B)дыбыс саңылауы

C)көмекей шодыры

D)альвеолалар

E)көмей қақпақшығы

16. Трансляцияның элонгация сатысында

A)сүт қышқылы ыдырайды

B)пептидтік биосинтез аяқталады

C)су фотолизі жүреді

D)полипептидтік тізбектің түзілуі басталады

E)кодон мен антикодонның бір  біріне сәйкес келуі

17. Саңырауқұлақтардың өздігінен дүниеге келуі туралы тұжырымдаманы ұсынған ғалым:

A)А. Левенгук

B)Л. Пастер

C)Р. Гук

D)К. Линней

E)Ж. Б. Ламарк

18. Сирек кездесетін, тұқым қуалайтын ауру

A)гипотония

B)гипертензия

C)инсульт

D)анемия

E)гемофилия

19. Сүйекке  иілгіштік серпімділік қасиет береді

A)минералды зат

B)бейорганикалық зат

C)құрғақ зат

D)ылғалды зат

E)органикалық зат

20. Энергиясы мол органикалық заттардың, энергиясы аз қарапайым заттарға ыдырауы

A)фотосинтездің қараңғы фазасы

B)гликолиздің дайындық кезеңі

C)фотосинтездің жарық фазасы

D)гликолиздің оттекті ыдырауы

E)гликолиздің оттексіз ыдырауы

21. Гүлшоғыры себет өсімдіктер:

A)сәбіз, аскөк

B)гүлкекіре

C)бақбақ, өгейшөп

D)қарақат, қырыққабат

E)адамтамыр

F)қайың, көктерек

G)жүзім, тары, күріш

H)күнбағыс

22. Жабық тұқымды өсімдіктерге тән:

A)тұқымнан көбейеді

B)көбею мүшесі – гүл

C)тек шөптекті өсімдіктер болады

D)тұқымы жемістің ішінде жетіледі

E)жеміс түзбейді

F)сүректі өсімдіктер

G)спора мен көбейеді

H)буындар мен буын аралығы көп

23. Біржасушалы жәндіктер :

A)бірнеше жасушадан тұрады

B)қарапайым құрылысты

C)күрделі құрылымды

D)бір ғана жасушадан тұрады

E)жасушасы болмайды

F)жүйке жүйесі жақсы жетілген

G)ядросы бар

H)хроматофоры бар

24. Кірпікшелілер типі:

A)екі ядросы бар

B)өкілі – эвглена

C)бір ядросы бар

D)хроматофоры бар

E)жанасу арқылы көбейеді

F)өкілі – инфузория

G)талшығы бар

H)өкілі – амеба

25. Жүйке жасушалары тұрады:

A)дәнекер ұлпасынан

B)мүшеден

C)ағзадан

D)өсіндіден

E)жүйке ұштарынан

F)көмірсудан

G)қан тамырларынан

H)денеден

26. Тромбоциттердің негізгі қызметі:

A)қозуды өткізу

B)оттегіні тасымалдау

C)сүзу

D)қанның ұю және өттегіні тасымалдау

E)қан кетуді тоқтату

F)қанның ұю

G)қорғаныштық

H)зиянсыздандыру

27. Бүйректің қызметін реттеуге қатысатын гормон:

A)адреналин

B)вазопрессин

C)тироксин

D)паратгормон

E)инсулин

F)меланофор

G)тимозин

H)окcитоцин

28. Генеалогиялық әдіс:

A)шыққан тегіне қарай зерттеу

B)сау адамның кариотипіне талдау жасау

C)ауру адамның кариотипіне талдау жасау

D)шежіре құру

E)өзгерістердің адам популяциясына таралуын зерттеу

F)хромосома жиынтығына талдау жасау

G)жеке дамуында тұқымқуалайтын өзгерістерді зерттеу

H)зат алмасудың бұзылуы

29. Бұршақ тұқымының сары түсі-А жасыл түсіне-а-ға қарағанда доминантты. Ал тегіс пішіні-В бұдыр пішінді –b-дан басым. Мына  AaBB×AaBb будандастыруда алынатын ұрпақтар тұқымдарының сыртқы көрінісін анықтаңыз:

A)3 сары тегіс: 1 жасыл бұдыр

B)1 жасыл тегіс: 2 жасыл тегіс

C)9 сары тегіс: 3 сары бұдыр: 3 жасыл тегіс: 1 жасыл бұдыр

D)4 сары бұдыр: 1 жасыл тегіс

E)барлығы сары тегіс

F)6 сары тегіс: 2 жасыл тегіс

G)2 сары тегіс: 2 жасыл бұдыр

H)1 сары тегіс: 2 жасыл бұдыр: 1 жасыл тегіс

30. II реттік тұтынушылар

A)жайра

B)кәмшат

C)қодыға

D)қарсақ

E)құндыз

F)сабаншы

G)сусиыр

H)марал

 

 

25-НҰСҚА

1. Күрделігүлділер тұқымдасына тән

A)жемісі - бұршаққап

B)жемісі-бұршаққын

C)гүлдері тілше, шұқырақ тәрізді

D)гүлшоғыры сыпыртқыгүл

E)жемісі-жидек қауашақ

2. Шымтезек мүгінің құрылыс мүшелері

A)жапырақтары қылқанды

B)сабақ, жапырақ,тамыр

C)сабақ, жапырақ, ризоид

D)қауашағы болады

E)жеміс, гүл

3. Жеуге жарамайтын саңырауқұлақтар

A)кәдімгі түлкіжем, көңқұлақ

B)көңқұлақ, ақ саңырауқұлақ

C)боз арамқұлақ, көңілкеш

D)түлкіжем, қозықұйрық

E)жерқұлақ, көңілкеш

4. Шаянтәріздестерге жатады

A)қарақұрт

B)көбелек

C)инелік

D)циклоп

E)кене

5. Денедегі зақымданған немесе жойылып кеткен мүшелер мен ұлпалардың қалпына келуі

A)денатурация

B)эволюция

C)дегенерация

D)регенерация

E)дупликация

6. Сиыр цепенінің мойынға жалғасқан басы бар дернәсілі

A)қармақша

B)наяда

C)финна

D)планула

E)трохофора

7. Тыныш ұйқыны қамтамасыз етеді

A)теледидарды қосу

B)ауыр ой еңбегімен шұғылдану

C)тоя тамақ жеу

D)бөлмені желдету

E)көп сусын ішу

8. Дыбыс сүйекшелері орналасқан құлақ бөлігі

A)дабыл жарғағы

B)ішкі құлақ

C)сыртқы есту жолы

D)ортаңғы құлақ

E)есту түтігі

9. Зиянды нәруыз

A)амилаза

B)кератин

Cмуцин

D)токсин

E)пепсин

10. Өліп біткен организмдердің қазба қалдықтарын зерттейтін ғылым

A)анатомия

B)палеонтология

C)морфология

D)этология

E)физиология

11. Біржасушалы балдыр-хлорококк кездеседі

A)тоқтау суларда

B)теңіздің тұзды суында

C)ағаш діңдерінде

D)көл, өзенде

E)теңізде

12. Түнге қарай теңізді нұрға бөлейді

A)трипаносома

B)түншырақ

C)эвглена

D)лейшмания

E)опалина

13. Орман құсы

A)қаз

 

B)пингвин

C)тоқылдақ

D)бүркіт

E)үйрек

14. Сыртқы құлақты ортаңғы құлақтан бөліп тұрады

A)сыртқы есту жолы

B)есту сүйекшелері

C)есту түтігі

D)дабыл жарғағы

E)құлақ қалқаны

15. Ағзаны микробтан, ультракүлгін сәулелерден қорғайтын тері қабаты

A)эпидермис

B)май

C)гиподерма

D)нағыз тері

E)мүйізгке қабат

16. Биологиялық оқшауланудың генетикалық себебі

A)хромосомалар жиынтығы әртүрлі

B)көбею мерзімдерінің сәйкес келмеуі

C)мінез-құлықтары ұқсас емес

D)жыныс мүшелерінің құрылысы әртүрлі

E)тіршілік орта жағдайының түрліше болуы

17. Будандық күш

A)гетерозигота

B)анеуплоидия

C)полиплоидия

D)гетерозис

E)инбридинг

18. Жарық сәулесінің тор  қабығына жетпеуінен туындайтын ауру:

A)глаукома

B)ақшам соқыр

C)қырақтылық

D)сығырлық

E)көз қарығуы

19. Анатомия ғылымының негізін салушы

A)И.П.Павлов

B)Әл-Фараби

C)К.Гален

D)Гиппократ

E)А.Везалий

20. Латимерияның осы күнге дейін өзгеріссіз тіршілік етуі

A)мақсатсыз сұрыптау

B)әдістемелік сұрыптау

C)қолдан сұрыптау

D)тұрақтандырушы сұрыптау

E)қозғаушы сұрыптау

21. Гүлшоғыры себет өсімдіктер:

A)бақбақ, өгейшөп

B)қарақат, қырыққабат

C)күнбағыс

D)адамтамыр

E)жүзім, тары, күріш

F)сәбіз, аскөк

G)қайың, көктерек

H)гүлкекіре

22. Қауашақ жемісті өсімдіктер:

A)меңдуана

B)бақбақ, күнбағыс

C)асбұршақ, беде

D)шомыр, шалқан

E)сасық меңдуана, сүттіген

F)үйеңкі, шегіршін, қайың

G)арпа, бидай, тары

H)шегіргүл, қызғалдақ

23. Бунақденелілерді зерттейтін  ғылым:

A)герпетология

B)микология

C)ихтиология

D)орнитология

E)гистология

F)энтомология

G)маммалогия

H)гельминтология

24. Бекіретәріздестер отрядына жатады :

A)түлкібалық

B)қортпа

C)құнысбалық

D)шоқыр

E)пілмай

F)майшабақ

G)латимерия

H)қылқа

25. Ыдырау өнімдерін шығаруға қатысатын мүшелер:

A)ұлтабар

B)ауыз

C)сілекей

D)қарын

E)қан

F)тері

G)өкпе

H)бүйрек

26. Тромбоциттердің негізгі қызметі:

A)сүзу

B)оттегіні тасымалдау

C)қанның ұю және өттегіні тасымалдау

D)қанның ұю

E)қозуды өткізу

F)қорғаныштық

G)қан кетуді тоқтату

H)зиянсыздандыру

27. Торлы қабықта болатын жасуша түрлері:

A)торлы

B)құтыша

C)ақ қабық

D)нұрлы қабық

E)қарашық

F)сенсорлық жүйе

G)таяқша

H)қасаң қабақ

28. Генеалогиялық әдіс:

A)шыққан тегіне қарай зерттеу

B)зат алмасудың бұзылуы

C)жеке дамуында тұқымқуалайтын өзгерістерді зерттеу

D)өзгерістердің адам популяциясына таралуын зерттеу

E)шежіре құру

F)ауру адамның кариотипіне талдау жасау

G)сау адамның кариотипіне талдау жасау

H)хромосома жиынтығына талдау жасау

29. Хромосомааралық өзгерістерге хромосоманың бір бөлігінің оған ұқсас емес басқа бір хромосомамен ауысып кетуі:

A)делеция

B)дефишенсия

C)инверсия

D)дупликация

E)аутоплоидтар

F)мутация

G)транслокация

H)аллоплоидтар

30. Нейрула сатысы кезінде эктодерма қабатынан дамиды:

A)тірек-қимыл жүйесі

B)есту және иіс сезу мүшелері

C)тер

D)қанайналым жүйесі

E)зәр шығару жүйесі

F)асқорыту жүйесі

G)бокал тәрізді екі көз

H)тыныс алу жүйесі

 

 

26-НҰСҚА

1.Бұршақ тұқымдасының жемісі

A)жидек

B)тұқымша

C)дәнек

D)қауашақ

E)бұршаққап

 2.Қыналар пішіндеріне қарай бөлінеді

A)қатпаршақ тәрізді

B)жапырақ тәрізді

C)жіп тәрізді

D)оралма тәрізді

E)шар тәрізді

3.Саңырауқұлақтардың жануарларға тән белгісі

A)жасушасында қалың қабықшасы болады

B)бір орыннан қозғалмайды

C)гликоген жинақтайды

D)жасушасы болмайды

E)қанша тіршілік етсе, сонша өсе береді

4.Трихинелла тіршілік етеді

A)бұлшықетте

 B)бүйректе

C)тері астында

D)бауырда

E)өкпеде

5.Күйіс қайтармайтын жұптұяқты жануар

A)құлан

B)тарпан

C)сиыр

D)қой

E)бегемот

6.Сиыр цепенінің мойынға жалғасқан басы бар дернәсілі

A)қармақша

B)трохофора

C)финна

D)наяда

E)планула

7.Ұрықтың дамитын мүшесі

A)жатыр

B)аналық без

C)қынап

D)жатыр түтігі

E)аталық без

8.Ұйқы бұзылуының кең тараған түрі

A)ұйқышылдық

B)сергектік

C)летаргия

D)ұйқысыздық

E)қозғыштық

9.Өліп біткен организмдердің қазба қалдықтарын зерттейтін ғылым

A)морфология

B)палеонтология

C)физиология

D)этология

E)анатомия

10.Шимпанзе  хромосомасының диплоидты саны

A)12

B)48

C)104

D)46

E)54

11.Шоғырланып тіршілік ететін ішекқуысты

A)арцелла

B)медуза

C)обелия

D)актиния

E)айқышты медуза

12.Сәулелі симметриялы жәндік

A)қоңыз

B)эвглена

C)гидра

D)бақа

E)амеба

13.Жоғары сатыдағы споралы өсімдіктердің көбею мүшесі

A)тамыр

B)ризоид

C)сабағы

D)тұқым

E)спора

14.С витамині көп болатын өсімдік

A)қауын

B)асбұршақ

C)қызанақ

D)итмұрын

E)картоп

15.Қол сүйектеріне жатады

A)толарсақ

B)асықты жілік

C)тоқпан жілік

D)ортан жілік

E)шыбық сүйек

16.Клайнфельтер ауруының белгілері

A)ақыл-есі кем, ашуланшақ

B)бедеулік және бойының тапалдығы

C)жыныс бездері дұрыс жетілмейді, ақыл-есі кем

D)қабілетсіз, жылауық, ашуланшақ

E)жүйке жүйесінің әлсіздігі, бойы ұзын

17.Биологиялық оқшауланудың генетикалық себебі

A)көбею мерзімдерінің сәйкес келмеуі

B)тіршілік орта жағдайының түрліше болуы

C)хромосомалар жиынтығы әртүрлі

D)мінез-құлықтары ұқсас емес

E)жыныс мүшелерінің құрылысы әртүрлі

18.Орталық жүйке жүйесіндегі тежелу құбылысын ашқан ғалым

A)К.Гален

B)И.П.Павлов

C)А.Везалий

D)И.М.Сеченов

E)Гиппократ

19.Қан плазмасындағы нәруыз мөлшері

A)15-20 %

B)25-30 %

C)40-50 %

D)9-10 %

E)7-8 %

20.Зат алмасудың соңғы өнімдері

A)HCO₃ ,S

B)Ca², Mg, O₂

C)Na, Cl, K

D)H₂PO_4, HCl

E)СО₂, Н₂О, NH₃

21.Гүлшоғыры себет өсімдіктер:

A)сәбіз, аскөк

B)бақбақ, өгейшөп

C)қайың, көктерек

D)адамтамыр

E)жүзім, тары, күріш

F)қарақат, қырыққабат

G)гүлкекіре

H)күнбағыс

22.Қауашақ жемісті өсімдіктер:

A)асбұршақ, беде

B)бақбақ, күнбағыс

C)арпа, бидай, тары

D)меңдуана

E)сасық меңдуана, сүттіген

F)шегіргүл, қызғалдақ

G)шомыр, шалқан

H)үйеңкі, шегіршін, қайың

23.Жүрегі үш қуысты жартылай пердемен бөлінген:

A)қырғауыл

B)құрбақа

C)түйеқұс

D)кесіртке

E)сазан

F)гаттерия

G)жылан

H)сақиналы құртжылан

24.Өрмекшілердің дене бөлімдері:

A)құрсақ

B)бас

C)аяқтары

D)көз

E)баскөкірек

F)мұртша

G)көкірек

H)демтесіктер

25.Жүйке жасушалары тұрады:

A)мүшеден

B)денеден

C)дәнекер ұлпасынан

D)ағзадан

E)жүйке ұштарынан

F)қан тамырларынан

G)өсіндіден

H)көмірсудан

 26.Тромбоциттердің негізгі қызметі:

A)қанның ұю және өттегіні тасымалдау

B)қозуды өткізу

C)оттегіні тасымалдау

D)зиянсыздандыру

E)сүзу

F)қан кетуді тоқтату

G)қорғаныштық

H)қанның ұю

27.Ұзын сүйектерге жатады:

A)жамбас

B)кеуде

C)қол

D)тұлға

E)бас

F)арқа

G)аяқ

H)иық

 

28.Постэмбриондық даму бөлінеді:

A)ұрық жапырақшасы

B)түрленіп даму

C)қосарланып даму

D)нейрула

E)еселеніп даму

F)гаструла

G)тура даму

H)бластомерлер

29.Жер бетінде өсетін барлық ағаштар мен бұталар:

A)жартылай сақталатын өсімдіктер

B)эпифиттер

C)хамефиттер

D)криптофиттер

E)терофиттер

F)фанерофиттер

G)біржылдық өсімдіктер

H)гемикриптофиттер

30.Толық түрленіп дамитын ағзалар:

A)бақа

B)шегіртке

C)балық

D)бит

E)көбелек

F)бұзаубас

G)қандала

H)дәуіт

 

 

27-НҰСҚА

1.Көпжылдық мәңгі жасыл шөптектес өсімдік

A)арша

B)қырықбуын

C)плаун

D)мүк

E)шырша

2.Даражарнақты өсімдік

A)Қияқөлең

B)Қауын

C)Күнбағыс

D)Асқабақ

E)Қарбыз

3.Қызыл балдырларға жатады

A)нереоцистис

B)ламинария

C)саргассум

D)улотрикс

E)плюмария

4.Балықтың дене салмағын өзгертетін мүшесі

A)торсылдағы

B)құйрық жүзбеқанаты

C)бүйір сызығы

Dарқа жүзбеқанаты

E)Миы

5.Жалған аяқ түзіп, дене пішінін үнемі өзгерте алатын қарапайымдылар

A)споралылар

B)саркодиналар

C)домаланғылар

D)талшықтылар

E)кірпікшелілер

6.Ең алғаш ішекқуыстыларда пайда болды

A)зәршығару жүйесі

B)жүйке торы

C)аналь тесігі

D)қарапайым көзше

E)мезодерма қабаты

7.Тыныш ұйқыны қамтамасыз етеді

A)көп сусын ішу

B)тоя тамақ жеу

C)ауыр ой еңбегімен шұғылдану

D)бөлмені желдету

E)теледидарды қосу

8.Өкпенің сыртын қаптайтын жұқа қабықша

A)өкпе көпіршігі

B)плевра

C)өкпе

D)өкпеқап қуысы

E)өкпеқап сұйықтығы

9.Ядро қабықшасының ішіндегі қуысты толтырып тұратын сұйықтық

A)протоплазма

B)кариоплазма

C)вакуоль

D)ядрошық

E)гиалоплазма

10.ДНҚ жіпшелерінен тұратын созылыңқы тығыз денешік

A)центромера

B)ядро

C)центриоль

D)хромосома

E)ядрошық

11.Күрделі масақ гүлшоғыры бар өсімдік

A)тары

B)қарабидай

C)гүлшетен

D)сәбіз

E)күріш

12.Түнге қарай теңізді нұрға бөлейді

A)лейшмания

B)опалина

C)түншырақ

D)эвглена

E)трипаносома

13.Дене пішіні біржасушалы қарапайымдарға ұқсас, маңызы зор жұмыр құрт

A)сүлік

B)үшкірқұрт

C)бауырсорғыш

D)зымырақ

E)ішексорғы

14.Ұйқы безінің өзегі ашылады

A)тікішекке

B)ауыз қуысына

C)ұлтабарға

D)асқазанға

E)өңешке

15.Адам тыныштық күйде тыныс алғанда жұтылатын ауа мөлшері

A)200 мл

B)3500 мл

C)100 мл

D)1500 мл

E)500 мл

16.Модификациялық өзгергіштікті зерттеу әдісі

A)статистикалық

B)физикалық

C)химиялық

D)генетикалық

E)микробиологиялық

17.Латимерияның осы күнге дейін өзгеріссіз тіршілік етуі

Aқозғаушы сұрыптау

B)қолдан сұрыптау

C)тұрақтандырушы сұрыптау

D)әдістемелік сұрыптау

E)мақсатсыз сұрыптау

18.Доминантты (басым) принципін ашты

A)А.А.Ухтомский

B)Н.И.Пирогов

C)И.М.Сеченов

D)И.И.Мечников

E)И.П.Павлов

19.Сирек кездесетін, тұқым қуалайтын ауру

A)гемофилия

B)гипотония

C)инсульт

D)гипертензия

E)анемия

20.Гетерозис құбылысының артықшылығы

A)ареалдың кеңеюі

B)ұрпақ бермеуі

C)зат алмасуының баяулауы

D)өніміділіктің артуы

E)сапасы төмендеуі

21.Қынадан алынады:

A)қант, бояу

B)лакмус

C)сірке қышқылы

D)спирт

E)балауыз

F)жасунық

G)темір

H)карбол қышқылы

22.Біржасушалы балдырларға жатады:

A)хламидомонада

B)хлорококк

C)кладофора

D)спирогира

E)каулерпа

F)хлорелла

G)ульва

H)улотрикс

23.Біржасушалы жәндіктер :

A)күрделі құрылымды

B)қарапайым құрылысты

C)хроматофоры бар

D)жасушасы болмайды

E)ядросы бар

F)жүйке жүйесі жақсы жетілген

G)бірнеше жасушадан тұрады

H)бір ғана жасушадан тұрады

 

24.Өрмекшітәріздес класына жататын жәндіктердің  дене бөлімдері:

A)бас, құрсақ

B)бас

C)көкірек,құрсақ

D)құрсақ

E)баскөкірек

F)құйрық

G)көкірек

H)бас,құйрық

25.Сыртқы секреция бездеріне жатады:

A)сілекей

B)тер

C)шаш

D)ұйқы

E)айырша

F)тырнақ

G)эпифиз

H)сүт

26.Жүйке жүйесінің бөлімдері:

A)орталық жүйке жүйесі

B)жұлын өзегі

C)жүйке түйіндері

D)сұр зат

E)ақ зат

F)шеткі жүйке жүйесі

G)артқы тамыршалар

H)жүйке қабығы

27.Қалқанша безден гормон көп бөлінсе:

A)бүйрек үсті безіне әсер етеді

B)қалқанша без ісіп кетеді

C)есте сақтау қабілеті жақсарады

D)жүрек соғуы жиілейді

E)кретинизм ауруы туындайды

F)салмақ қоспайды

G)зат алмасу қалыпты жүреді

H)денеде зат алмасу күшейеді

28.Өсімдіктер селекциясында қолданылатын сұрыптаудың түрлері:

A)топтай

B)шоғырлы

C)аралас

D)жаппай

E)талдай

F)жеке

G)мутация

H)кездейсоқ

29.Хромосомааралық өзгерістерге хромосоманың бір бөлігінің оған ұқсас емес басқа бір хромосомамен ауысып кетуі:

A)дефишенсия

B)инверсия

C)делеция

D)дупликация

E)аутоплоидтар

F)аллоплоидтар

G)мутация

H)транслокация

30.Генетикалық инженерия әдісін жібек құртын өсіруде пайдаланған:

A)В.А. Струнников 

B)Ә. Есенжолов 

C)Х. Г.Корана

D)А. Жандеркин

E)П. Берг

F)Е. Сирс

G)Ф.М. Мұхамбетқалиев

H)Н.С. Бутарин

 

 

28-НҰСҚА

1 .Саңырауқұлақтардың қоректік қор заты

A)целлюлоза

B)фруктоза

C)гликоген

D)сахароза

E)крахмал

2.Қосжарнақты өсімдік

A)Пальма

B)Сұлы

C)Банан

D)Жүгері

E)Қияр

3.Жабық тұқымды өсімдіктерге тән

A)спора мен көбейеді

B)зооспора түзеді

C)буындар мен буын аралығы көп

D)жеміс түзбейді

E)көбею мүшесі – гүл

4.Медузаның денесінде болмайтын бөлік

A)жүйке торы

B)қармалауыш

C)табан

D)қуыс

E)аузы

5.Шаянтәріздестерге жатады

A)циклоп

B)кене

C)көбелек

D)қарақұрт

E)инелік

6.Ең алғаш жалпақ құрттарда пайда болған жүйе

A)зәршығару (бөліп шығару)

B)жүйке  жүйесі (торы)

C)асқорыту жүйесі

D)аналь тесігі

E)қан айналым

7.Сирек кездесетін  қан ұйымайтын ауру

A)гипертония

B)гипотония

C)гипокензия

D)гемофилия

E)гиподинамия

8.Дыбыс сүйекшелері орналасқан құлақ бөлігі

A)дабыл жарғағы

B)сыртқы есту жолы

C)ішкі құлақ

D)ортаңғы құлақ

E)есту түтігі

9.Жасуша мембранасының  сұйықтықты қабылдауы

A)эктоцитоз

B)амитоз

C)фагоцитоз

D)пиноцитоз

E)экзоцитоз

10.Тұқымқуалау өзгергіштігінің гоммологиялық қатарлар заңын ашқан ғалым

A)Н.И.Вавилов

B)И.Мечников

C)К.Линней

D)Ч.Дарвин

E)Г.Мендель

11.Тек қысқарған өркенге ғана орналасады

A)гүл бүршігі

B)төбе бүршігі

C)жанама бүршігі

D)өсу бүршігі

E)қосалқы бүршігі

12.Тамыраяқтылардың типіне жатады

A)амеба

B)эвглена

C)домалаңғы

D)кірпікшелі кебісше

E)сувойка

13.Орман құсы

A)қаз

B)бүркіт

C)тоқылдақ

D)пингвин

E)үйрек

14.Ағзаны микробтан, ультракүлгін сәулелерден қорғайтын тері қабаты

A)гиподерма

B)май

C)нағыз тері

D)эпидермис

E)мүйізгке қабат

15.Адам организмінің ішкі ортасы

A)сілекей, лимфа, гормон

B)протоплазма, қан сарысуы, лимфа

C)плазма, гормон, қан

D)сарысу, цитоплазма, ұлпа сұйықтығы

E)ұлпа сұйықтығы, қан, лимфа

16.А.И.Опарин тұжырымдамасын дамытқан ағылшын биологі

A)Л.Пастер

B)Ф.Реди

C)Ж.Кювье

D)Дж.Холдейн

E)Г.Рихтер

17.Физикалық мутаген

A)никотин қышқылы

B)этиленимин

C)колхицин

D)радиоактивті сәуле

E)пестицид

18.Жарық сәулесінің сынуы торлы қабықтың сыртында қиылысады

A)көз қарығуы

B)дальтонизм

C)ақшам соқыр

D)қырақтылық

E)сығырлық

19.Плазмадағы нәруыз

A)тироксин

B)альбуминдер

C)миозин

D)тимозин

E)окситоцин

20.АаBb генотипі түзетін түрлі гаметалар саны

A)2

B)8

C)6

D)4

E)5

21.Гүлшоғыры себет өсімдіктер:

A)қарақат, қырыққабат

B)гүлкекіре

C)күнбағыс

D)жүзім, тары, күріш

E)адамтамыр

F)сәбіз, аскөк

G)бақбақ, өгейшөп

H)қайың, көктерек

22.Қынадан алынады:

A)қант, бояу

B)темір

C)спирт

D)лакмус

E)сірке қышқылы

F)жасунық

G)карбол қышқылы

H)балауыз

23.Өрмекшітәріздес класына жататын жәндіктердің  дене бөлімдері:

A)көкірек,құрсақ

B)бас,құйрық

C)көкірек

D)бас, құрсақ

E)құрсақ

F)құйрық

G)бас

H)баскөкірек

24.Өрмекшілердің дене бөлімдері:

A)баскөкірек

B)мұртша

C)демтесіктер

D)көз

E)аяқтары

F)бас

G)көкірек

H)құрсақ

25.Көру аймағының орналасуы:

A)шүйдеде

B)самайда

C)иіс сезу орталық жүлгеде

D)дәм сезу төбе шегінде

E)көру төбеде

F)сенсорлық самай шегінде

G)қимыл-қозғалыс маңдай шегінде

H)орталық жүлге артында

 

26.Сопақша ми арқылы тіршілік үшін маңызды көптеген рефлекстердің доғасы өтеді:

A)тепе-теңдікті сақтау

B)зат алмасуды реттеу

C)дененің тұрақты температурасын сақтауды

D)жарық пен дыбысқа жылдам реакция

E)жүрек-қан тамырлары, тыныс

F)қимылды үйлестіру

G)қимыл-қозғалыс, қорғаныс

H)ас қорыту, қорғаныс

27.Қозғалмай байланысқан сүйектер:

A)бұғана

B)кәрі жілік

C)толарсақ

D)шынтақ сүйек

E)омыртқа

F)ми сауыты

G)білезік

H)сегізкөз

28.Нәруыз биосинтезі:

A)трансплантация

B)транслокация

C)дупликация

D)мутация

E)транскрипция

F)трансляция

G)денатурация

H)репликация

29.Шала түрленіп дамитын ағзалар:

A)шегіртке

B)көбелек

C)шаншарлар

D)бақа

E)масалар

F)бит

G)баларалар

H)шыбындар

30.Лизосомалар түзіледі:

A)ядродан

B)эндоплазмалық тордан

C)вакуольден

D)Гольджи аппаратынан

E)ядро мен рибосомадан

F)цитоплазмадан

G)рибосомадан

H)митохондриядан

 

 

29-НҰСҚА

1. Көпжылдық мәңгі жасыл шөптектес өсімдік

A)мүк

B)арша

C)шырша

D)қырықбуын

E)плаун

2. Бактериялардың пішіндері

A)тұрақсыз

B)таяқша, шар

C)түйіршікті

D)талшықты

E)кірпікшелі

3. Бактерия тіршілігінде спора түзу процесінің маңызы

A)көбеюге қатысу үшін

B)шоғырлану үшін

C)қоректену үшін

D)жасушаның бөлінуі үшін

E)қорғану үшін

4. Трихинелла тіршілік етеді

A)бүйректе

B)бұлшықетте

C)өкпеде

D)бауырда

E)тері астында

5. Балықтардың бүйір сызығы

A)Су ағысының күшін, бағытын, тербелісін, кедергілерді сезеді

B)Дене тепе-теңдігін сақтайды

C)Жылдам жүзу әрекеттерін реттейді

D)Жан-жағына бұрылады

E)Денесін қалыпты ұстауға көмектеседі

6. Жанасу арқылы жынысты жолмен көбейетін қарапайым жәндік

A)жасыл эвглена

B)сәулелі күншар

C)бақалшақты амеба

D)кірпікшелі кебісше

E)кәдімгі амеба

7. Ең жіңішке қан тамырлары

A)артерия

B)капилляр

C)лимфа

D)қолқа

E)вена

8. Ыдырағанда 38,9 кДж энергия бөлетін органикалық заттар

A)майлар

B)көмірқышқыл газы

C)нәруыздар

D)минералды тұздар

E)көмірсулар

9. Фотосинтез процесінде басты рөлді атқарады

A)митохондрия

B)хлорофилл пигменті

C)аРНҚ

D)тРНҚ

E)ДНҚ

10. Рибосоманың негізгі қызметі

A)суды сіңіру

B)көбеюге қатысу

C)энергия жинақтау

D)нәруыз молекуласын синтездеу

E)май қышқылын ыдырату

 11. Біржасушалы балдыр-хлорококк кездеседі

A)теңіздің тұзды суында

B)көл, өзенде

C)ағаш діңдерінде

D)тоқтау суларда

E)теңізде

12. Орташа және ірі денелі шаянтәріздестер

A)кене

B)дафния

C)бұғықоңыз

D)таңқышаян

E) циклоп

13. Спора арқылы көбейетін біржасушалы жәндік

A)амеба

B)домалаңғы

C)құртамыш

D)эвглена

E)мөрже

14. Тыныс шығарғандағы ауада болатын оттек мөлшері

A)16 %

B)79 %

C)21%

D)0,03 %

E)4,0 %

15. Тоқішекте жүреді

A)көмірсулардың ыдырауы

B)нәжістің қалыптасуы

C)өттің түзілуі

D)қарын сөлінің бөлінуі

E)қоректік заттардың лимфаға сіңуі

16. Тыныс алудың негізін салған ғалымдар

A) Э.Геккель, Ф.Мюллер

B)Т.Шванн, М.Шлейден

C)Ж.Б.Ламарк, К.Линней

D)М.В.Ломоносов, А.Л.Лавуазье

E)Р.Гук, А.В.Левенгук

17. Жануар жасушасында гликолиздің анаэробты ыдырауы жүретін органоид

A)хлоропласт граналарында

B)цитоплазманың гиалоплазмасында

C)митохондрияның ішкі мембранасында

D)пластидтердің ішкі мембранасында

E)хлоропласт тилакоидтарында

18. Шықшыт сілекей безінің өзегі ашылады

A)ұртқа                    

B)қарынға

C)ұлтабарға

D)тіл астына

E)өт қабына

19. Қан плазмасындағы нәруыз мөлшері

A)9-10 %

B)15-20 %

C)7-8 %

D)40-50 %

E)25-30 %

20. Протерозой заманының алғашқы кезеңі

A)«бауырмен жорғалаушылар ғасыры»

B)«омыртқасыздардың даму кезеңі»

C)«сүтқоректілер кезеңі»

D)«цианобактериялардың ғасыры»

E)«балықтар ғасыры»

21. Сабағы өте көп буын және буынаралықтарынан тұратын өсімдік:

A)усасыр қырықжапырағы

B)қырықжапырақ

C)көкек зығыры

D)плаун

E)қыналар

F)мүк

G)шоқпарбас плаун

H)қырықбуын

22. Саңырауқұлақтардың жануарларға тән белгілері:

A)жасушасында қалың қабықшасы болады

B)дайын ағзалық заттармен қоректенеді

C)қанша тіршілік етсе, сонша өсе береді

D)хлоропластары болмайды

E)жасуша қабықшасы нәруызды-хитинді

F)қоректік қор заты - крахмал

G)жасушасы болмайды

H)бір орыннан қозғалмайды

23. Өрмекшітәріздес класына жататын жәндіктердің  дене бөлімдері:

A)құйрық

B)бас,құйрық

C)құрсақ

D)көкірек,құрсақ

E)баскөкірек

F)бас

G)көкірек

H)бас, құрсақ

24. Көпқармалауышты маржандар:

A)теңіз қауырсыны

B)құлақты медуза

C)айқышты медуза

D)планула

E)актиния

F)түбірауызды медуза

G)цианеа

H)гидра

25. Аш ішек бөлімдері:

A)тоқ ішек

B)мықын ішек

C)бауыр

D)қуық

E)ұлтабар

F)аш ішек

G)тік ішек

H)қуық, тік ішек

26. Терінің қызметіне жатпайды :

A)витаминдер алмасуына қатысады

B)тасымалдау

 C)денені ысып кетуден сақтау

D)жылуды реттеу

E)сезгіштік

F)қозғыштық

G)қорғаныштық

H)ыдырау өнімдерін шығару

 27. Жұтқыншақтың қызметі:

A)асқорытуға қатысады

B)тыныс алуға қатысады

C)тағамды ұсақтауға қатысады

D)ауаны жылытады

E)иісті қабылдайды

F)ұшы тәттіні сезеді

G)ауаға толы қуыс

H)сілекей бөледі

 28. Эволюцияның салыстырма-анатомиялық дәлелдемелері:

A)налогтық мүшелер

B)рудименттік мүшелер

C)түрішілік күрес

D)мимикрия

E)қалдық мүшелер

F)гомологтық мүшелер

G)морфологиялық мүшелер

H)табиғи сұрыпталу

29. Толық түрленіп дамитын ағзалар:

A)қандала

B)бит

C)көбелек

D)шегіртке

E)дәуіт

F)балық

G)бұзаубас

H)бақа

30. Жер бетінде өсетін барлық ағаштар мен бұталар:

A)эпифиттер

B)терофиттер

C)криптофиттер

D)біржылдық өсімдіктер

E)фанерофиттер

F)хамефиттер

G)жартылай сақталатын өсімдіктер

H)гемикриптофиттер

 

 

30-НҰСҚА

1. Бактериялардың пішіндері

A)тұрақсыз

B)түйіршікті

C)кірпікшелі

D)талшықты

E)таяқша, шар

2. 50 жылда ғана жеміс беретін өсімдік

A)жатаған шырша

B)секвоя

C)зеравшан аршасы

D)кәдімгі қарағай

E)самырсын

3. Саңырауқұлақтардың жануарларға тән белгісі

A)бір орыннан қозғалмайды

B)гликоген жинақтайды

C)жасушасы болмайды

D)қанша тіршілік етсе, сонша өсе береді

E)жасушасында қалың қабықшасы болады

4. Шеміршекті балықтар

A)бахтах

B)шортан

C)сазан

D)скат

E)майшабақ

5. Қарапайым жәндіктердің түрлерін ашқан  ғалым

A)И.И.Мечников

B)Дж.Гарсси

C)А.Левенгук

D)Ч.Дарвин

E)Ш.Лаверан

6. Ең алғаш ішекқуыстыларда пайда болды

A)зәршығару жүйесі

B)жүйке торы

C)мезодерма қабаты

D)қарапайым көзше

E)аналь тесігі

7. Өкпенің сыртын қаптайтын жұқа қабықша

A)плевра

B)өкпеқап сұйықтығы

C)өкпе көпіршігі

D)өкпе

E)өкпеқап қуысы

8. Үшбұрышты жалпақ сүйек

A)омыртқа

B)жамбас

C)қабырға

D)бұғана

E)жауырын

9. Тыныс алу процесін жүзеге асыратын органоид

A)митохондрия

B)рибосома

C)ядро

D)лизосома

E)пластид

10. Зат алмасу сатылары

A)конвергенция, дивергенция

B)митоз, мейоз

C)анаболизм, катаболизм

D)онтогенез, филогенез

E)делеция, транслокация

11. Жемісі қауашақ болатын өсімдік

A)қызғалдақ

B)қырыққабат

C)бидай

D)шомыр

E)беде

12. Қандауыршаның орталық жүйке жүйесінің қызметін атқарады

A)ми

B)жүйке торы

C)жүйке түйіндері

D)жүйке түтігі

E)жұлын

13. Балықтардың денесін қалыпты ұстауын қамтамасыз ететін жүзбеқанаттары

A)құйрық

B)жұп құрсақ

C)жұп құрсақ және арқа

D)арқа және аналь

E)жұп көкірек

14. Көзді қоректік заттармен және оттекпен қамтамасыз етеді

A)ақ қабық

B)көзжас безі

C)шыны тәрізді дене

D)тор қабық

E)тамырлы қабық

15. Ұйқы безінің өзегі ашылады

A)өңешке

B)асқазанға

C)ұлтабарға

D)тікішекке

E)ауыз қуысына

16. Тыныс алудың негізін салған ғалымдар

A)Э.Геккель, Ф.Мюллер

B)Р.Гук, А.В.Левенгук

C)М.В.Ломоносов, А.Л.Лавуазье

D)Т.Шванн, М.Шлейден

E)Ж.Б.Ламарк, К.Линней

17. Зат алмасудың соңғы өнімдері

A)СО₂, Н₂О, NH₃

B)HCO₃ ,S

C)Na, Cl, K

D)Ca², Mg, O₂

E)H₂PO_4, HCl

18. Жарық сәулесінің тор  қабығына жетпеуінен туындайтын ауру:

A)сығырлық

B)ақшам соқыр

C)көз қарығуы

D)қырақтылық

E)глаукома

19. Жүректің оң жақ бөлігіндегі қақпақша

A)қос жақтаулы

B)үш жақтаулы

C)үш қуысты

D)екі қуысты

E)бір жақтаулы

20. Эпигенез теориясын ұсынған ғалым

A)Ж.Кювье

B)В.Прейер

C)Г.Рихтер

D)У.Гарвей

E)Р.Гук

21. Біржасушалы балдырларға жатады:

A)ульва

B)хлорелла

C)хламидомонада

D)спирогира

E)каулерпа

F)кладофора

G)улотрикс

H)хлорококк

22. Қауашақ жемісті өсімдіктер:

A)үйеңкі, шегіршін, қайың

B)шегіргүл, қызғалдақ

C)шомыр, шалқан

D)арпа, бидай, тары

E)меңдуана

F)бақбақ, күнбағыс

G)асбұршақ, беде

H)сасық меңдуана, сүттіген

23. Бунақденелілерді зерттейтін  ғылым:

A)герпетология

B)ихтиология

C)гельминтология

D)энтомология

E)гистология

F)орнитология

G)микология

H)маммалогия

24. Шеміршекті балықтарды ата:

A)табан

B)сазан

C)аратұмсық

D)аққайран

E)шортан

F)балғабас акула

G)скат

H)бекіре

25. Ыдырау өнімдерін шығаруға қатысатын мүшелер:

A)қан

B)тері

C)ұлтабар

D)бүйрек

E)өкпе

F)сілекей

G)қарын

H)ауыз

26. Ми діңіне жататын:

A)үлкен ми

B)үлкен ми, мишық

C)ортаңғы ми

D)астыңғы жақ

E)ми өзегі

F)мишық

G)аралық

H)сопақша

27. Жүйке жүйесінің бөлімдері:

A)орталық жүйке жүйесі

B)жұлын өзегі

C)ақ зат

D)шеткі жүйке жүйесі

E)жүйке түйіндері

F)артқы тамыршалар

G)жүйке қабығы

H)сұр зат

28. Ч. Дарвин анықтап берген қолдан сұрыптаудың түрлері:

A)биотехнология

B)аутбридинг

C)гетерозис

D)мақсатсыз

E)әдістемелік

F)инбридинг

G)жеке

H)полиплоидия

29. Қос мембраналы органоидтер:

A)ядро

B)тилокоид

C)талшықтар

D)мембрана

E)центриоль

F)хлоропласт

G)рибосома

H)лизосома

30. Гетерозиготалы гендері бар будандар алуда қолданатын сұрыптау әдісі:

A)бағытты мутагенез

B)жасанды

C)аутбридинг

D)инбридинг

E)жеке

F)жаппай

G)индукциялы

H)табиғи

 

 

31-НҰСҚА

1. Алқа тұқымдасындағы нағыз улы өсімдік

A)болгар бұрышы

B)сасық меңдуана

C)қызылқұлақ

D)шырайгүл

E)баклажан

2. Саңырауқұлақтардың қоректік қор заты

A)гликоген

B)сахароза

C)крахмал

D)целлюлоза

E)фруктоза

3. Бактериялардың пішіндері

A)кірпікшелі

B)таяқша, шар

C)талшықты

D)тұрақсыз

E)түйіршікті

4. Қанның қызыл түйіршігінде тіршілік ететін паразит

A)амеба

B)лейшмания

C)қантұрғын

D)опалина

E)мөрже

5. Ең алғаш қосмекенділерде пайда болған мүше

A)қуық

B)қан тарату жүйесі

C)бауыр

D)жүрек

E)сілекей бездері

6. Ұрықтың даму кезінде түзілетін арнайы қабық

A)клоака

B)жатыр

C)қуық

D)қағанақ

E)қынап

7. Ең жіңішке қан тамырлары

A)лимфа

B)капилляр

C)вена

D)қолқа

E)артерия

8. Энергетикалық алмасудың бірінші кезеңі

A)оттекті

B)тыныс алу

C)оттексіз

D)дайындық

E)түзілу

9. Хромосоманың бір бөлігінің үзіліп түсіп қалуы

A)инверсия

B)дефишенсия

C)транслокация

 D)делеция

E)дупликация

10. Фотосинтез процесінде басты рөлді атқарады

A)ДНҚ

B)аРНҚ

C)хлорофилл пигменті

D)тРНҚ

E)митохондрия

11. Жемісі қауашақ болатын өсімдік

A)беде

B)шомыр

C)қызғалдақ

D)бидай

E)қырыққабат

12. Өрмекшітәріздестердің тынысалу мүшесі

A)ауа қапшығы

B)желбезек

C)жасыл без, бауыр

D)өкпе қапшығы, демтүтік

E)өкпе

13. Төс сүйегі жалпақ, қыры болмайтын құс

A)үйрек

B)нанду

C)пингвин

D)шағала

E)тырна

14. Көздің  қасаң қабығының қызметі

A)көз алмасын толтырып тұрады

B)жарықтан қорғайды

C)жарықты өткізеді

D)көзге түс береді

E)көз жас сұйықтығын бөледі

15. Көзді қоректік заттармен және оттекпен қамтамасыз етеді

A)көзжас безі

B)тамырлы қабық

C)ақ қабық

D)тор қабық

E)шыны тәрізді дене

16. Қатты аяз күндері хайуанаттар саябағында құстар суға жиі-жиі сүңгіп шығатын себебі

A)Жылыну үшін

B)Тітіркенуден

C)Тыныс алу үшін

D)Қауіп-қатерден сақтану үшін

E)Тамақтану үшін

17. Энергиясы мол органикалық заттардың, энергиясы аз қарапайым заттарға ыдырауы

A)гликолиздің оттексіз ыдырауы

B)фотосинтездің қараңғы фазасы

C)гликолиздің оттекті ыдырауы

D)фотосинтездің жарық фазасы

E)гликолиздің дайындық кезеңі

18. Плазмадағы нәруыз

A)тироксин

B)миозин

C)тимозин

D)окситоцин

E)альбуминдер

19. Жарық сәулесінің тор  қабығына жетпеуінен туындайтын ауру:

A)көз қарығуы

B)сығырлық

C)глаукома

D)қырақтылық

E)ақшам соқыр

20. Адамның тұқымқуалаушылығын зерттеу әдісі

A)статистикалық

B)хромосомалық

C)гибридологиялық

D)генотиптік

E)цитогенетикалық

21. Саңырауқұлақ жасушасының сыртында қатты қабығы, ішінде...болады:

A)хлоропласт

B)вакуоль

C)пластид, ядро

D)хлорофил

E)ядро

F)эндоплазмалық тор

G)центриольдер

H)лизосома

22. Балдырлар хромотофорындағы пигменттерге байланысты топтары:

A)қызыл

B)сары

C)сарғыш

D)көк

E)көкшіл

F)көгілдір

G)қоңыр

H)жасыл

23. Кірпікшелілер типі:

A)хроматофоры бар

B)талшығы бар

C)өкілі – амеба

D)екі ядросы бар

E)өкілі – инфузория

F)өкілі – эвглена

G)бір ядросы бар

H)жанасу арқылы көбейеді

24. Көпқармалауышты маржандар:

A)құлақты медуза

B)планула

C)теңіз қауырсыны

D)гидра

E)цианеа

F)айқышты медуза

G)түбірауызды медуза

H)актиния

25. Аш ішек бөлімдері:

A)мықын ішек

B)қуық

C)бауыр

D)тік ішек

E)тоқ ішек

F)аш ішек

G)қуық, тік ішек

H)ұлтабар

26. Қол  сүйектеріне жататындар:

A)қабырға

B)тоқпан жілік

C)асықты жілік

D)білезік сүйек

E)кәрі жілік

F)ортан жілік

G)толарсақ

H)омыртқа

27. Терінің қызметіне жатпайды :

A)ыдырау өнімдерін шығару

B)сезгіштік

C)тасымалдау

D)жылуды реттеу

E)қозғыштық

F)витаминдер алмасуына қатысады

G)денені ысып кетуден сақтау

H)қорғаныштық

28. Тұқым қуалайтын қасиетті радияцияның көмегімен өзгертуге болатынын 1925 ж. тұңғыш ашқан ғалымдар:

A)Пеннет

B)Дарвин

C)Г.А. Надсон

D)Г.С. Филиппов

E)Морган

F)Вавилов

G)Мендель

H)Де Фриз

29. Жасуныққа ұқсас ағзалық зат:

A)нәруыз

B)спора

C)гликокаликс

D)хитин

E)крахмал

F)акрихинин

G)боверин

H)гликоген

30. Сауытты балықтар пайда болды:

A)девонда

B)силурда

C)борда

D)кембрийде

E)пермьде

F)карбонда

G)ордовикте

H)юрада

 

 

32-НҰСҚА

1. Фитонцид бөлетін өсімдік

A)қырықжапырақ

B)қарағай

C)алма

D)бақбақ

E)плаун

2. Даражарнақты өсімдік

A)Қауын

B)Асқабақ

C)Бидай

D)Күнбағыс

E)Қияр

3. Тамыр оймақшасының қызметі

A)қорғаныш

B)суды сіңіру

C)өткізгіш ұлпа түзеді

D)минералды тұздарды сіңіру

E)оймақша түзу

4. Күйіс қайтармайтын жұптұяқты жануар

A)бегемот

B)сиыр

C)тарпан

D)қой

E)құлан

5. Қарапайым жәндіктердің түрлерін ашқан  ғалым

A)А.Левенгук

B)И.И.Мечников

C)Ч.Дарвин

D)Дж.Гарсси

E)Ш.Лаверан

6. Шеміршекті балықтар

A)майшабақ

B)скат

C)бахтах

D)сазан

E)шортан

7. Бас сүйектің бет бөлігіндегі қозғалмалы сүйектер

A)шүйде

B)астыңғы жақ

C)үстіңгі жақ

D)төбе

E)самай

8. Адам организміндегі қанның жалпы қалыпты мөлшері

A)7,1 л-8,1

B)2,2 л-3,2

C)7,8 л-10л

D)7 -9л

E)4,5 -5л

9. Мембранасыз (жарғақшасыз) органоид

A)ядро

B)рибосома

C)хлоропласт

D)лейкопласт

E)хромопласт

10. Тыныс алу процесін жүзеге асыратын органоид

A)лизосома

B)митохондрия

C)рибосома

D)ядро

E)пластид

11. Саңырауқұлақтар дүниесін зерттейді

A)Зоология

B)Физиология

C)Генетика

D)Микология

E)Цитология

12. Орташа және ірі денелі шаянтәріздестер

A)кене

B)таңқышаян

C)бұғықоңыз

D)дафния

E)циклоп

13. Балықтардың денесін қалыпты ұстауын қамтамасыз ететін жүзбеқанаттары

A)жұп құрсақ және арқа

B)жұп құрсақ

C)құйрық

D)жұп көкірек

E)арқа және аналь

14. Көздің  қасаң қабығының қызметі

A)көз жас сұйықтығын бөледі

B)жарықты өткізеді

C)жарықтан қорғайды

D)көз алмасын толтырып тұрады

E)көзге түс береді

15. Көзді қоректік заттармен және оттекпен қамтамасыз етеді

A)көзжас безі

B)тамырлы қабық

C)шыны тәрізді дене

D)тор қабық

E)ақ қабық

16. Қаттыаязкүндеріхайуанаттарсаябағындақұстарсуғажиі-жиісүңгіпшығатынсебебі

A)Қауіп-қатерден сақтану үшін

B)Тітіркенуден

C)Тыныс алу үшін

D)Тамақтану үшін

E)Жылыну үшін

17. АаBb генотипі түзетін түрлі гаметалар саны

A)2

B)6

C)4

D)5

E)8

18. Зат алмасудың ақырғы өнімдерін сыртқа шығаратын мүшелер

A)ми, жұлын, тері, сүйек

B)сүйек, бүлшықет, өкпе, тері

C)өкпе, бүйрек, тері, ішек

D)секреция бездері, қарын, бауыр, тері

E)бүйрек, жүрек, тері, ішек

19. Орталық жүйке жүйесіндегі тежелу құбылысын ашқан ғалым

A)И.М.Сеченов

B)К.Гален

C)И.П.Павлов

D)Гиппократ

E)А.Везалий

20. А.И.Опарин тұжырымдамасын дамытқан ағылшын биологі

A)Г.Рихтер

B)Ж.Кювье

C)Л.Пастер

D)Ф.Реди

E)Дж.Холдейн

21. Сабақтың қабық қабаттары:

A)жылдық шеңбер

B)тоз

C)тін

D)камбий

E)өзек

F)орталық бөлім

G)сүрек

H)өң

22. Мүктердің жыныс жасушаларының қосылуынан:

A)дене үзінділерінен жетіледі

B)теңдей бөлінеді

C)зооспоралар түзіледі

D)спора түзіледі

E)қауашақ жетіледі

F)гамета пайда болады

G)ұрықтанады

H)екі- екіден қосылады

 

23. Құйрықты қосмекенділер:

A)көлбақа

B)тритон

C)құрбақа

D)кәдімгі құрбақа

E)жетісулық бақатіс

F)саламандра

G)даната құрбақасы

H)сақиналы құртжылан

24. Жүрегі үш қуысты жартылай пердемен бөлінген:

A)сақиналы құртжылан

B)қырғауыл

C)кесіртке

D)гаттерия

E)құрбақа

F)түйеқұс

G)жылан

H)сазан

25. Бір түбірлі тістер:

A)дентин

B)пульпа

C)үлкен азу тістер

D)ақыл

E)кіші азу тістер

F)сойдақ

G)күрек

H)азу

26. Қозғалмай байланысқан сүйектер:

A)білезік

B)шынтақ сүйек

C)омыртқа

D)кәрі жілік

E)толарсақ

F)ми сауыты

G)сегізкөз

H)бұғана

27. Сыртқы секрециялық бездерге жатады:

A)гипофиз

B)тері без

C)жыныс без

D)қалқанша без

E)сілекей без

F)ұйқы без

G)қалқаншамаңы без

H)айырша без

28. Хлоропластың құрылысына кірмейді :

A)мембрана

B)криста

C)строма

D)хлорофил

E)грана

F)каротиноидтер

G)тилакоид

H)матрикс

29.  «Микроэволюция» терминін 1938 жылы ғылымға енгізген ғалым:

A)Ч. Дарвин

B)Ф. Бернье

C)В.О. Ковалевский

D)К. Линней

E)Ф. Энгельс

F)В. Иогансен

G)Джон Рей

H)Н.В. Тимофеев-Ресовский

30. Молекуласының құрамына көміртек немесе оның қосылыстары кіретін, сондай-ақ ауада және оттекте жанатын заттар:

A)микроэлементтер

B)атомдық қосылыстар

C)макромолекулалар

D)биоэлементтер

E)ультрамикро қосылыстар

F)органикалық қосылыстар

G)микро қосылыстар

H)бейорганикалық қосылыстар

 

 

33-НҰСҚА

1.50 жылда ғана жеміс беретін өсімдік

A)кәдімгі қарағай

B)жатаған шырша

C)зеравшан аршасы

 D)секвоя

E)самырсын

2.Жабық тұқымды өсімдіктерге тән

Aспора мен көбейеді

B)буындар мен буын аралығы көп

C)зооспора түзеді

D)жеміс түзбейді

E)көбею мүшесі – гүл

3.Цианобактериялардың сыртқы боялған бөлігі:

A)Плазмалемма

B)Кариоплазма

C)Хроматоплазма

D)Лейкопласт

E)Орталық плазма

4.Қарапайымдылардың табиғаттағы түр саны жуық

A)20 мыңға

B)8 мыңға

C)4 мыңға

D)70 мыңға

 E)232 мыңға

5.Шыбынның аузы

A)сорушы

B)шаншып-сорушы

C)кеміруші

D)сүзіп жалаушы

E)кеміріп-жалаушы

6.Шеміршекті балықтар

A)майшабақ

B)скат

C)шортан

D)бахтах

E)сазан

7.Қабырғалардың алдыңғы жағы байланысады

A)жауырынмен

B)жамбаспен

C)төссүйекпен

D)бұғанамен

E)шүйдемен

8.Қалдық ретінде тұтасып кеткен 4-5 омыртқалардан тұратын омыртқа бөлімі

A)мойын

B)бел

C)сегізкөз

D)құйымшақ

E)арқа

9.Нәруыздың бірінші реттік құрылымындағы байланыс

A)сутектік

B)пептидтік

C)коваленттік

D)сульфидтік

E)азоттық

10.Нәруыз молекуласының синтезделуінде матрицаның рөлін атқарады

A)моносахаридтер

B)май қышқылы

C)нуклеин қышқылдары

Dдисахаридтер

E)полисахаридтер

11.Біржасушалы балдыр-хлорококк кездеседі

A)теңізде

B)теңіздің тұзды суында

C)ағаш діңдерінде

D)тоқтау суларда

E)көл, өзенде

12.Бақаның артқы ішегінде болатын паразит

A)опалина

B)құртамыш

C)трипаносома

D)сувойка

E)лямблия

13.Ақ сұламаның  асқорыту жүйесі

A)жұтқыншақ, кеңірдек, ішек

B)жұтқыншақ, аналь тесігі, жемсау

C)ішек, аналь тесігі, бауыр

D)ауыз, жұтқыншақ, ішек

E)ауыз, өңеш, аналь тесігі

14.Тоқішекте жүреді

A)нәжістің қалыптасуы

B)қарын сөлінің бөлінуі

C)өттің түзілуі

D)қоректік заттардың лимфаға сіңуі

E)көмірсулардың ыдырауы

15.Сілекей құрамындағы бактерияларды жоятын фермент

A)Пепсин

B)муцин

C)мальтаза

D)амилаза

E)лизоцим

16.Гомологты хромосомаларда орналасқан гендердің бір-біріне ауысуы нәтижесінде пайда болады

A)үйлесімді өзгергіштік

B)тітіркенгіштік

C)қолайсыз жағдайлармен күрес

D)модификациялық өзгергіштік

E)бейімделушілік

17.Азот айналымы үшін қажет элемент

A)хлор

B)марганец

C)ванадий

D)молибден

E)қорғасын

18.Асқорыту жолының сыртқы қабаты

A)дәнекер ұлпалы сірнелі

B)көп қабатты эпителийлі

C)шеміршекті жартылай сақиналы

D)бірыңғай салалы бұлшық етті

E)көлденең жолақты бұлшық етті

19.Сүйекке  иілгіштік серпімділік қасиет береді

A)бейорганикалық зат

B)құрғақ зат

C)органикалық зат

D)ылғалды зат

E)минералды зат

20.Сплайсингте кофермент қызметін атқарады

A)ДНҚ

B)РНҚ

C)АМФ

D)АДФ

E)АТФ

21.Саңырауқұлақтардың жануарларға тән белгілері:

A)жасушасында қалың қабықшасы болады

B)жасушасы болмайды

C)қоректік қор заты - крахмал

D)дайын ағзалық заттармен қоректенеді

E)қанша тіршілік етсе, сонша өсе береді

F)жасуша қабықшасы нәруызды-хитинді

G)бір орыннан қозғалмайды

H)хлоропластары болмайды

22.Жабық тұқымды өсімдіктерге тән:

A)көбею мүшесі – гүл

B)тұқымы жемістің ішінде жетіледі

C)жеміс түзбейді

D)буындар мен буын аралығы көп

E)сүректі өсімдіктер

F)тұқымнан көбейеді

G)тек шөптекті өсімдіктер болады

H)спора мен көбейеді

23.Денесінде бақалшақ болатын қарапайым:

A)сувойка

B)балантидий

C)кебісше

Dтрипаносома

E)амеба протей

F)бодо

G)арцелла

H)лямблия

24.Бунақденелілердің ересек күйге ауысуы:

A)финна

B)шабақ

C)қуыршақ

D)уылдырық

E)ұрық

F)имаго

G)дернәсіл

H)нимфа

25.Көру аймағының орналасуы:

A)орталық жүлге артында

B)сенсорлық самай шегінде

C)қимыл-қозғалыс маңдай шегінде

D)самайда

E)иіс сезу орталық жүлгеде

F)шүйдеде

G)дәм сезу төбе шегінде

H)көру төбеде

26.Жұтқыншақтың қызметі:

A)ауаны жылытады

B)асқорытуға қатысады

C)тағамды ұсақтауға қатысады

D)ұшы тәттіні сезеді

E)тыныс алуға қатысады

F)сілекей бөледі

G)ауаға толы қуыс

H)иісті қабылдайды

27.Бүйректің қызметін реттеуге қатысатын гормон:

A)вазопрессин

B)окcитоцин

C)тироксин

D)паратгормон

E)меланофор

F)адреналин

G)инсулин

H)тимозин

28.Эволюцияның салыстырма-анатомиялық дәлелдемелері:

A)гомологтық мүшелер

B)рудименттік мүшелер

C)табиғи сұрыпталу

D)түрішілік күрес

E)аналогтық мүшелер

F)қалдық мүшелер

G)мимикрия

H)морфологиялық мүшелер

29.Мейоздың митоздан айырмашылығы:

A)өсу процесінің маңызды кезеңі

B)хромосома саны екі есе азаяды

C)екі жас жасуша пайда болады

D)хромосома саны өзгермейді

E)диплоидты хромосома жиынтығы сақталады

F)дене жасушалары бөлінеді

G)тұқым қуалайтын өзгергіштік пайда болады

H)метафазада екі еселенген хромосомалар болады

30.Қос мембраналы органоидтер:

A)тилокоид

B)рибосома

C)центриоль

D)хлоропласт

E)талшықтар

F)ядро

G)лизосома

H)мембрана

 

 

34-НҰСҚА

1. Қосжарнақты өсімдік

A)Пальма

B)Жүгері

C)Банан

D)Сұлы

E)Қияр

Бактерия тіршілігінде спора түзу процесінің маңызы

A)қоректену үшін

B)шоғырлану үшін

C)көбеюге қатысу үшін

D)жасушаның бөлінуі үшін

E)қорғану үшін

3. Тамыр оймақшасының қызметі

A)минералды тұздарды сіңіру

B)өткізгіш ұлпа түзеді

C)суды сіңіру

D)қорғаныш

E)оймақша түзу

4. Ең алғаш сүйекті балықтарда пайда болған мүше

A)аналь тесігі

B)желбезек

C)бауыр

D)қуық

E)бүйрек

5. Денедегі зақымданған немесе жойылып кеткен мүшелер мен ұлпалардың қалпына келуі

A)денатурация

B)дупликация

C)регенерация

D)дегенерация

E)эволюция

6. Шаянтәріздестерге жатады

A)көбелек

B)инелік

C)қарақұрт

D)кене

E)циклоп

7. Үшбұрышты жалпақ сүйек

A)жамбас

B)бұғана

C)қабырға

D)омыртқа

E)жауырын

8. Көпқабатты эпителийден тұратын тері қабаты

A)пеликулла

B)эпидермис

C)май клетчаткасы

D)плазмолемма

E)нағыз тері

9. Т. Морган заңы

A)тәуелсіз тұқым қуалау

B)өзгергіштік

C)тіркесіп тұқым қуалау

D)ажырау

E)тұқымқуалаушылық

10. Рибосоманың негізгі қызметі

A)нәруыз молекуласын синтездеу

B)энергия жинақтау

C)май қышқылын ыдырату

D)көбеюге қатысу

E)суды сіңіру

11. Өсімдік жасушасының қабықшасын құрайтын органикалық зат

A)крахмал

B)гликоген

C)нәруыз

D)май

E)целлюлоза

12. Қандауыршаның орталық жүйке жүйесінің қызметін атқарады

A)жүйке торы

B)ми

C)жүйке түтігі

D)жүйке түйіндері

E)жұлын

13. Картоп жапырағын жеп, оның түсімін кемітетін қоңыз

A)сона

B)колорад

C)қанқыз

D)бүрге

E)бит

14. Тыныс шығарғандағы ауада болатын оттек мөлшері

A)21%

B)4,0 %

C)16 %

D)79 %

E)0,03 %

15. Қанның ұюына қатысатын нәруыз

A)фибриноген

B)миозин

C)гемоглобин

D)актин

E)альбумин

16. Трансляцияның элонгация сатысында

A)кодон мен антикодонның бір  біріне сәйкес келуі

B)полипептидтік тізбектің түзілуі басталады

C)сүт қышқылы ыдырайды

D)су фотолизі жүреді

E)пептидтік биосинтез аяқталады

17. Биогеографиялық аймақтарды ажыратқан ғалым

A)В.И.Вернадский

B)А.Уоллес

C)

Г.Мендель

D)Ч.Дарвин

E)В.В.Докучаев

18. Жүректің оң жақ бөлігіндегі қақпақша

A)үш жақтаулы

B)бір жақтаулы

C)үш қуысты

D)екі қуысты

E)қос жақтаулы

19. Көзді мимен байланыстыратын көру жүйкесі шығатын жер

A)қарашық

B)сары дақ

C)нұрлы қабық

D)соқыр дақ

E)көзбұршақ

20. Биогеографиялық аймақ

A)Шығыс Азиялық

B)Оңтүстік Азиялық

C)Аустралиялық

D)Оңтүстік Америкалық

E)Орталық Америкалық

21. Ұсақ ағзаларды зерттеген ғалымдар:

A)Р. Вирхов

B)А. Левенгук

C)Т. Шванн

D)Я. Пуркине

E)К. Бэр

F)Луи Пастер

G)Р. Гук

H)М. Шлейден

22. Сабағы өте көп буын және буынаралықтарынан тұратын өсімдік:

A)плаун

B)көкек зығыры

C)шоқпарбас плаун

D)мүк

E)усасыр қырықжапырағы

F)қырықжапырақ

G)қырықбуын

H)қыналар

23. Шеміршекті балықтарды ата:

A)шортан

B)скат

C)табан

D)сазан

E)аққайран

F)бекіре

G)аратұмсық

H)балғабас акула

24. Қосарлы тыныс алу тән:

A)жорғалаушыларға

B)шаяндарға

C)сүтқоректілерге

D)балықтарға

E)құстарға

F)құрттарға

G)қосмекенділерге

 H)буынаяқтыларға

25. Тыныс алу мүшелерін ата:

A)ми

B)қантамыр

C)кеңірек

D)сопақша ми

E)ауыз

F)жүйке

G)мұрын қуысы

H)көмекей

26. Торлы қабықта болатын жасуша түрлері:

A)торлы

B)қарашық

C)нұрлы қабық

D)құтыша

E)таяқша

F)сенсорлық жүйе

G)қасаң қабақ

H)ақ қабық

27. Бұлшықет түрлері:

A)қысқа

B)ұзын

C)қозғалмалы

D)көлденең жолақты жүрек

E)қозғалмайтын

F)біріңғай салалы

G)жүрек бұлшықеті

H)жалпақ

28. Гаметогенез кезеңдері:

A)гликолиз

B)гаструла

C)пісіп жетілу аймағы

D)нейрула

E)көбею кезеңі

F)бластула

G)бөлшектену

H)өсу аймағы

29. Мутация тудыратын факторлар:

A)анеуплоидия

B)мутагендер

C)партеногенез

D)гетероплоидия

E)токсиндер

F)полиплоидия

G)онтогенез

H)фенотиптік

30. Адамның жаралу және пайда болу кезеңі:

A)архей

B)палеозой

C)кайнозой

D)девон

E)протерозой

F)мезозой

G)триас

H)ордовик

 

 

35-НҰСҚА

1. Фитонцид бөлетін өсімдік

A)алма

 B)бақбақ

C)плаун

D)қырықжапырақ

E)қарағай

2. Жұмыртқа ақуызына ұқсас мөлдір, желім тәрізді қоймалжың тірі зат

A)ядро

B)цитоплазма

C)вакуоль

D)пластид

E)ядрошық

3. Шымтезек мүгінің құрылыс мүшелері

A)жеміс, гүл

B)сабақ, жапырақ, ризоид

 C)қауашағы болады

D)жапырақтары қылқанды

E)сабақ, жапырақ,тамыр

 4. Ең алғаш сүйекті балықтарда пайда болған мүше

A)бауыр

B)аналь тесігі

C)бүйрек

D)желбезек

E)қуық

5.  «Патша балығы» деп аталатын балық

A)бахтах

B)қылқа

C)кета

D)ақбалық

E)латимерия

6. Ең алғаш қосмекенділерде пайда болған мүше

A)сілекей бездері

B)жүрек

C)қуық

D)қан тарату жүйесі

E)бауыр

7. Қалдық ретінде тұтасып кеткен 4-5 омыртқалардан тұратын омыртқа бөлімі

A)арқа

B)сегізкөз

C)мойын

D)құйымшақ

E)бел

8. Қабырғалардың алдыңғы жағы байланысады

A)бұғанамен

B)төссүйекпен

C)шүйдемен

D)жауырынмен

E)жамбаспен

9. Хромосоманың бір бөлігінің үзіліп түсіп қалуы

A)дефишенсия

B)транслокация

C)инверсия

D)дупликация

E)делеция

10. Мембранасыз (жарғақшасыз) органоид

A)рибосома

B)хромопласт

C)хлоропласт

D)ядро

 E)лейкопласт

11. Жоғары сатыдағы споралы өсімдіктердің көбею мүшесі

 A)сабағы

 B)спора

C)тамыр

 D)ризоид

 E)тұқым

 12. Дене пішіні біржасушалы қарапайымдарға ұқсас, маңызы зор жұмыр құрт

A)бауырсорғыш

B)сүлік

C)үшкірқұрт

D)зымырақ

E)ішексорғы

13. Картоп жапырағын жеп, оның түсімін кемітетін қоңыз

A)сона

B)қанқыз

C)бит

D)бүрге

E)колорад

14. Жұмыртқа жасуша мен сперматозоидтың қосылуынан түзіледі

A)бластомер

B)гранула

C)бластула

D)зигота

E)гаструла

15. Тынысалуды жиілететін гормон

A)адреналин

B)тимозин

C)паратгормон

D)глюкагон

E)инсулин

16. Адамның тұқымқуалаушылығын зерттеу әдісі

A)цитогенетикалық

B)генотиптік

C)хромосомалық

 D)статистикалық

 E)гибридологиялық

17. Қатты аяз күндері хайуанаттар саябағында құстар суға жиі-жиі сүңгіп шығатын себебі

A)Тітіркенуден

B)Қауіп-қатерден сақтану үшін

C)Жылыну үшін

D)Тамақтану үшін

E)Тыныс алу үшін

18. «Көңіл-күй» гормоны:

A)Тироксин

B)Инсулин

C)Адреналин

D)Соматотропин

E)Тимозин

19. Иммунитет теориясын жасаған ғалым

A)И.П.Павлов

B)К.Гален

C)И.И.Мечников

D)И.М.Сеченов

E)А.Везалий

20. Будандық күш

A)анеуплоидия

 B)полиплоидия

C)гетерозигота

D)гетерозис

E)инбридинг

21. Қос гүлсеріктері бар өсімдік:

A)қызылша

B)қымыздық

C)шие

D)өрік

E)тал

F)қалақай

 G)шаған

H)алма

22. Күрделігүлділер тұқымдасының гүлдері:

A)жалған тілшелі

 B)желкен

 C)қайықша

 D)шатыр

 E)қосерінді

F)шоғырбас

 G)ескек

H)түтікшелі

 23. Көпқармалауышты маржандар:

A)теңіз қауырсыны

B)гидра

C)актиния

D)айқышты медуза

E)цианеа

F)құлақты медуза

G)түбірауызды медуза

H)планула

24. Құйрықсыздар отрядына жатады:

A)саламандра

B)хамелеон

C)құрбақа

D)бақа

E)тритон

F)құртпошым

G)гаттерия

H)бақатіс

25. Сыртқы секреция бездеріне жатады:

A)тер

B)эпифиз

C)сүт

D)айырша

E)тырнақ

F)ұйқы

G)сілекей

H)шаш

26. Асқорыту ферменттері:

A)сілекей

B)билирубин

C)нуклеаза

D)холин

E)амилаза

F)липаза

G)пепсин

H)ферментаза

27. Бұлшықет түрлері:

A)қысқа

B)көлденең жолақты жүрек

C)қозғалмалы

D)жалпақ

E)қозғалмайтын

F)жүрек бұлшықеті

G)біріңғай салалы

H)ұзын

28. Үлкен және кіші бөліктен тұратын органоид:

A)рибосома

B)липосома

C)ядро

D)митохондрия

E)лизосома

F)эндоплазмалық тор

G)вакуоль

H)Гольджи аппараты

29. Шешесінің қаны гетерозиготалы ІІІ топ, әкесі ІV топ. Ұрпақтарының қан топтары:

A)ІІІ, ІІ, І

B)ІІІ, ІV

C)ІІ, ІІІ, ІV

D)І, ІІ, ІV

E)ІV, І, ІІ

F)ІІІ, ІІ

G)І, ІV

H)ІІ, ІV

30. Генетикалық инженерия әдісін жібек құртын өсіруде пайдаланған:

A)В.А. Струнников

 B)Ф.М. Мұхамбетқалиев

C)Н.С. Бутарин

D)Х. Г.Корана

E)Ә. Есенжолов

 F)Е. Сирс

G)П. Берг

H)А. Жандеркин

 

 

36-НҰСҚА

1.Қыналар пішіндеріне қарай бөлінеді

A)жапырақ тәрізді

B)қатпаршақ тәрізді

C)оралма тәрізді

D)жіп тәрізді

E)шар тәрізді

2.Тек өсімдік жасушасына ғана тән

A)ядро

B)митохондрия

C)цитоплазма

D)пластид

 E)мембрана

3.Сабақтың қызметі

A)тұқым түзеді

B)суды буландырады

C)жапырақ, гүл бекиді

D)су мен заттарды сіңіреді

E)өсімдіктің жер асты мүшесі

4.Балықтың дене салмағын өзгертетін мүшесі

A)арқа жүзбеқанаты

B)торсылдағы

C)миы

D)құйрық жүзбеқанаты

E)бүйір сызығы

5.Бунақденелілердің аяқтарының саны

A)10

B)4

C)6

D)12

E)8

6.Жануарлар туралы ғылым

A)микология

B)анатомия

C)лихенология

D)ботаника

E)зоология

7.Бас сүйектің бет бөлігіндегі қозғалмалы сүйектер

A)үстіңгі жақ

B)самай

C)шүйде

D)төбе

E)астыңғы жақ

8.Көпқабатты эпителийден тұратын тері қабаты

A)плазмолемма

B)пеликулла

C)эпидермис

D)май клетчаткасы

E)нағыз тері

9.Фотосинтез процесі жүреді

A)вакуольде

B)ядрода

C)рибосомада

D)хлоропластарда

E)цитоплазмада

10.Ядро қабықшасының ішіндегі қуысты толтырып тұратын сұйықтық

A)вакуоль

B)протоплазма

C)гиалоплазма

D)ядрошық

E)кариоплазма

11.Тропиктік ормандарда өсетін ағаштарда болатын қосалқы тамыр

A)емізік

B)ауа тамыр

C)жемтамыр

D)түйнекті

E)тіреу

12.Шоғырланып тіршілік ететін ішекқуысты

A)арцелла

B)айқышты медуза

C)обелия

D)актиния

E)медуза

13.Күйіс қайтармайтын жұптұяқтылар

A)керік

B)түзат

C)тарпан

D)құлан

E)бегемот

14.Қоректік заттардың негізгі сіңірілуі жүреді

A)ашішекте

B)қарында

C)ауыз қуысында

D)тік ішекте

E)тоқ ішекте

15.Кеңірдек қабырғасының қабысып қалуына кедергі келтіреді

A)жартылай сақиналы шеміршек

B)дыбыс саңылауы

C)көмекей шодыры

D)альвеолалар

E)көмей қақпақшығы

16.Трансляцияның элонгация сатысында

A)сүт қышқылы ыдырайды

B)пептидтік биосинтез аяқталады

C)су фотолизі жүреді

D)полипептидтік тізбектің түзілуі басталады

E)кодон мен антикодонның бір  біріне сәйкес келуі

17.Саңырауқұлақтардың өздігінен дүниеге келуі туралы тұжырымдаманы ұсынған ғалым:

A)А. Левенгук

B)Л. Пастер

C)Р. Гук

D)К. Линней

E)Ж. Б. Ламарк

18.Сирек кездесетін, тұқым қуалайтын ауру

Aгипотония

B)Гипертензия

C)инсульт

D)анемия

E)гемофилия

19.Сүйекке  иілгіштік серпімділік қасиет береді

A)минералды зат

B)бейорганикалық зат

C)құрғақ зат

D)ылғалды зат

E)органикалық зат

20.Энергиясы мол органикалық заттардың, энергиясы аз қарапайым заттарға ыдырауы

A)фотосинтездің қараңғы фазасы

B)гликолиздің дайындық кезеңі

C)фотосинтездің жарық фазасы

D)гликолиздің оттекті ыдырауы

E)гликолиздің оттексіз ыдырауы

21.Гүлшоғыры себет өсімдіктер:

A)сәбіз, аскөк

B)гүлкекіре

C)бақбақ, өгейшөп

D)қарақат, қырыққабат

E)адамтамыр

F)қайың, көктерек

G)жүзім, тары, күріш

H)күнбағыс

22.Жабық тұқымды өсімдіктерге тән:

A)тұқымнан көбейеді

B)көбею мүшесі – гүл

C)тек шөптекті өсімдіктер болады

D)тұқымы жемістің ішінде жетіледі

E)жеміс түзбейді

F)сүректі өсімдіктер

G)спора мен көбейеді

H)буындар мен буын аралығы көп

23.Біржасушалы жәндіктер :

A)бірнеше жасушадан тұрады

B)қарапайым құрылысты

C)күрделі құрылымды

D)бір ғана жасушадан тұрады

E)жасушасы болмайды

F)жүйке жүйесі жақсы жетілген

G)ядросы бар

H)хроматофоры бар

24.Кірпікшелілер типі:

A)екі ядросы бар

B)өкілі – эвглена

C)бір ядросы бар

D)хроматофоры бар

E)жанасу арқылы көбейеді

F)өкілі – инфузория

G)талшығы бар

H)өкілі – амеба

25.Жүйке жасушалары тұрады:

A)дәнекер ұлпасынан

B)мүшеден

C)ағзадан

D)өсіндіден

E)жүйке ұштарынан

F)көмірсудан

G)қан тамырларынан

H)денеден

26.Тромбоциттердің негізгі қызметі:

A)қозуды өткізу

B)оттегіні тасымалдау

C)сүзу

D)қанның ұю және өттегіні тасымалдау

E)қан кетуді тоқтату

F)қанның ұю

G)қорғаныштық

H)зиянсыздандыру

27.Бүйректің қызметін реттеуге қатысатын гормон:

A)адреналин

B)вазопрессин

C)тироксин

D)паратгормон

E)инсулин

F)меланофор

G)тимозин

H)окcитоцин

28.Генеалогиялық әдіс:

A)шыққан тегіне қарай зерттеу

B)сау адамның кариотипіне талдау жасау

C)ауру адамның кариотипіне талдау жасау

D)шежіре құру

E)өзгерістердің адам популяциясына таралуын зерттеу

F)хромосома жиынтығына талдау жасау

G)жеке дамуында тұқымқуалайтын өзгерістерді зерттеу

H)зат алмасудың бұзылуы

29.Бұршақ тұқымының сары түсі-А жасыл түсіне-а-ға қарағанда доминантты. Ал тегіс пішіні-В бұдыр пішінді –b-дан басым. Мына  AaBB×AaBb будандастыруда алынатын ұрпақтар тұқымдарының сыртқы көрінісін анықтаңыз:

A)3 сары тегіс: 1 жасыл бұдыр

B)1 жасыл тегіс: 2 жасыл тегіс

C)9 сары тегіс: 3 сары бұдыр: 3 жасыл тегіс: 1 жасыл бұдыр

D)4 сары бұдыр: 1 жасыл тегіс

E)барлығы сары тегіс

F)6 сары тегіс: 2 жасыл тегіс

G)2 сары тегіс: 2 жасыл бұдыр

H)1 сары тегіс: 2 жасыл бұдыр: 1 жасыл тегіс

30.II реттік тұтынушылар

A)жайра

B)кәмшат

C)қодыға

D)қарсақ

E)құндыз

F)сабаншы

G)сусиыр

H)марал

 

 

37-НҰСҚА

1. Жаздық сарымсақтың егілу уақыты

A)көктемде

B)қысқа қарай

C)жаз соңында

D)жазда

E)күзде

2. Жеуге жарамайтын саңырауқұлақтар

A)кәдімгі түлкіжем, көңқұлақ

B)көңқұлақ, ақ саңырауқұлақ

C)түлкіжем, қозықұйрық

D)жерқұлақ, көңілкеш

E)боз арамқұлақ, көңілкеш

3. Сабақтың орталық бөлігі

A)тін

B)қабық

C)камбий

D)сүрек

E)өзек

4. Қосмекенділердің жүрегі

A)2 қуысты

B)5 қуысты

C)3 қуысты

D)1 қуысты

E)4 қуысты

5. Аузы кеміріп-жалағыш бунақдене

A)маса

B)балара

C)қандала

D)көбелек

E)шыбын

6. Ұрықтың даму кезінде түзілетін арнайы қабық

A)қынап

B)клоака

C)қуық

D)жатыр

E)қағанақ

7. Энергетикалық алмасудың бірінші кезеңі

A)дайындық

B)оттексіз

C)оттекті

D)тыныс алу

E)түзілу

8. Ұрықтың дамитын мүшесі

A)аталық без

B)жатыр түтігі

C)қынап

D)жатыр

E)аналық без

9. Фотосинтездің қараңғы фазасында синтезделеді

A)сілтілер

B)дисахаридтер

C)су

D)қышқылдар

E)минералды тұздар

10. Шимпанзе  хромосомасының диплоидты саны

A)104

B)48

C)46

D)12

E)54

11. Жапырағы қауырсын тәрізді торлы жүйкеленген өсімдік

A)үйеңкі

B)жүгері

C)терек

D)бидай

E)жолжелкен

12. Өрмекшітәріздестердің тынысалу мүшесі

A)өкпе

B)жасыл без, бауыр

C)ауа қапшығы

D)өкпе қапшығы, демтүтік

E)желбезек

13. Түнге қарай теңізді нұрға бөлейді

A)эвглена

B)трипаносома

C)лейшмания

D)опалина

E)түншырақ

14. Сыртқы құлақты ортаңғы құлақтан бөліп тұрады

A)сыртқы есту жолы

B)құлақ қалқаны

C)есту түтігі

D)есту сүйекшелері

E)дабыл жарғағы

15. Қол сүйектеріне жатады

A)ортан жілік

B)шыбық сүйек

C)тоқпан жілік

D)асықты жілік

E)толарсақ

16. Гетерозис құбылысының артықшылығы

A)ареалдың кеңеюі

B)өніміділіктің артуы

C)сапасы төмендеуі

D)зат алмасуының баяулауы

E)ұрпақ бермеуі

17. Азот айналымы үшін қажет элемент

A)хлор

B)марганец

C)қорғасын

D)молибден

E)ванадий

18. Қан плазмасындағы нәруыз мөлшері

A)40-50 %

B)7-8 %

C)25-30 %

D)9-10 %

E)15-20 %

19. Орталық жүйке жүйесіндегі тежелу құбылысын ашқан ғалым

A)И.П.Павлов

B)А.Везалий

C)К.Гален

D)И.М.Сеченов

E)Гиппократ

20. Клайнфельтер ауруының белгілері

A)бедеулік және бойының тапалдығы

B)қабілетсіз, жылауық, ашуланшақ

C)ақыл-есі кем, ашуланшақ

D)жыныс бездері дұрыс жетілмейді, ақыл-есі кем

E)жүйке жүйесінің әлсіздігі, бойы ұзын

21. Мүктердің жыныс жасушаларының қосылуынан:

A)дене үзінділерінен жетіледі

B)ұрықтанады

C)қауашақ жетіледі

D)гамета пайда болады

E)зооспоралар түзіледі

F)спора түзіледі

G)теңдей бөлінеді

H)екі- екіден қосылады

22. Шымтезек мүгінің маңызы:

A)көкөніс есебінде тамаққа пайдаланады

B)дәрі дәрмек алынады

C)қалқанша бездің жұмысын жақсартады

D)парафин, балауыз өндіреді

E)сары жасыл бояу алынады

F)батпақта судың жиналуына себепкер болады

G)спирт, йод алынады

H)спирт, карбол қышқылы алынады

23. Бунақденелілердің  дене бөліктері:

A)баскөкірек

B)бас,құйрық

C)бас

D)көкірек және құрсақ

E)баскөкірек және құйрық

F)баскөкірек және құрсақ

G)құйрық

H)бас,мойын

24. Бекіретәріздестер отрядына жатады :

A)латимерия

B)құнысбалық

C)пілмай

D)қылқа

E)қортпа

F)түлкібалық

G)майшабақ

H)шоқыр

25. Тыныс алу мүшелерін ата:

A)ауыз

B)кеңірек

C)ми

D)сопақша ми

E)жүйке

F)көмекей

G)мұрын қуысы

H)қантамыр

26. Ұзын сүйектерге жатады:

A)тұлға

B)кеуде

C)аяқ

D)иық

E)қол

F)арқа

G)жамбас

H)бас

27. Қалқанша безден гормон көп бөлінсе:

A)денеде зат алмасу күшейеді

B)кретинизм ауруы туындайды

C)салмақ қоспайды

D)зат алмасу қалыпты жүреді

E)бүйрек үсті безіне әсер етеді

F)есте сақтау қабілеті жақсарады

G)жүрек соғуы жиілейді

H)қалқанша без ісіп кетеді

28. Гаметогенез кезеңдері:

A)көбею кезеңі

B)нейрула

C)бластула

D)бөлшектену

E)гаструла

F)өсу аймағы

G)пісіп жетілу аймағы

H)гликолиз

29. Гетерозиготалы гендері бар будандар алуда қолданатын сұрыптау әдісі:

A)жеке

B)табиғи

C)инбридинг

D)жасанды

E)индукциялы

F)аутбридинг

G)жаппай

H)бағытты мутагенез

30. Молекуласының құрамына көміртек немесе оның қосылыстары кіретін, сондай-ақ ауада және оттекте жанатын заттар:

A)макромолекулалар

B)бейорганикалық қосылыстар

C)органикалық қосылыстар

D)микро қосылыстар

E)биоэлементтер

F)ультрамикро қосылыстар

G)микроэлементтер

H)атомдық қосылыстар

 

 

38-НҰСҚА

1. Цианобактериялардың сыртқы боялған бөлігі:

A)Лейкопласт

B)Плазмалемма

C)Хроматоплазма

D)Орталық плазма

E)Кариоплазма

2. Тамыр оймақшасының қызметі

A)қорғаныш

B)суды сіңіру

C)минералды тұздарды сіңіру

D)оймақша түзу

E)өткізгіш ұлпа түзеді

3.Даражарнақты өсімдік

A)Қияқөлең

B)Асқабақ

C)Қауын

D)Күнбағыс

E)Қарбыз

4. Жанасу арқылы жынысты жолмен көбейетін қарапайым жәндік

A)жасыл эвглена

B)кәдімгі амеба

C)бақалшақты амеба

D)кірпікшелі кебісше

E)сәулелі күншар

5.Сиыр цепенінің мойынға жалғасқан басы бар дернәсілі

A)наяда

B)қармақша

C)финна

D)планула

E)трохофора

6.Жүзетін құс

A)пингвин

B)шағала

C)сұңқар

D)көкқұс

E)бүркіт

7.Бүйректің ішкі қабатының түсі

A)ақ

B)қоңырқай

C)алқызыл

D)бозғылт

E)күлгін

8. Сипап сезу мүшесі

A)көз

B)тері

C)тіл

D)құлақ

E)мұрын

9. Нәруыз молекуласының синтезделуінде матрицаның рөлін атқарады

A)полисахаридтер

B)моносахаридтер

C)дисахаридтер

D)май қышқылы

E)нуклеин қышқылдары

10. Озон қабатының қызметі

A)биомассаны құрайды

B)биогенді заттарды түзеді

C)ультракүлгін сәулелерден қорғайды

D)тірі организмдердің шоғырланған мекені

E)топырақ қабатын түзеді

11. Күрделі масақ гүлшоғыры бар өсімдік

A)тары

B)қарабидай

C)күріш

D)сәбіз

E)гүлшетен

12. Сәулелі симметриялы жәндік

A)қоңыз

B)гидра 

C)амеба

D)эвглена

E)бақа

13. Қосмекенділердің есту мүшесі тұрады

A)тек ішкі құлақтан

B)ішкі және ортаңғы құлақтан

C)ішкі және сыртқы құлақтан

D)дыбыс сүйекшелерінен

E)ортаңғы құлақтағы дыбыс сүйекшелерінен

14. Бағдарлаушы шартсыз рефлекстер

A)Жарыққа кірпік қағу

B)Асқорыту бездерінен сөл бөлу

C)Сәбидің таныс емес затқа басын бұру

D)Сәбиді емізігі бар бөтелкемен тамақтандыру

E)Жаңа туған нәрестенің алғаш рет анасын ему

15. Көздің  қасаң қабығының қызметі

A)көз алмасын толтырып тұрады

B)көз жас сұйықтығын бөледі

C)жарықтан қорғайды

D)көзге түс береді

E)жарықты өткізеді

16. Сплайсингте кофермент қызметін атқарады

A)АДФ

B)АМФ

C)ДНҚ

D)РНҚ

E)АТФ

17. Тұқымда, тамырда, түйнекте болатын пластид

A)хромопласт

B)вакуоль

C)хлоропласт

D)хромосома

E)лейкопласт

18.Көзді мимен байланыстыратын көру жүйкесі шығатын жер

A)қарашық

B)соқыр дақ

C)көзбұршақ

D)нұрлы қабық

E)сары дақ

19. Бүйрек астауы дегеніміз

A)ішкі кеңейген қуыс

B)бүйрек денешігі

C)қоңырқай қыртысты қабат

D)нефрон өзекшелері

E)бозғылт ми заты

20. Креационизм тұжырымдамасын қолдады

A)В.Прейер, Д.Холдейн

B)Р.Гук, Д.Дидро

C)К.Линней, Ж.Кювье

D)Ж.Б.Ламарк, Л.Пастер

E)Ж.Бюффон, А.И.Опарин

21. Саңырауқұлақ жасушасының сыртында қатты қабығы, ішінде...болады:

A)хлоропласт

B)ядро

C)центриольдер

D)пластид, ядро

E)вакуоль

F)лизосома

G)хлорофил

H)эндоплазмалық тор

 

22. Балдырлар хромотофорындағы пигменттерге байланысты топтары:

A)сарғыш

B)жасыл

C)көкшіл

D)қызыл

E)көгілдір

F)сары

G)көк

H)қоңыр

 

23. Бунақденелілердің ересек күйге ауысуы:

A)уылдырық

B)шабақ

C)дернәсіл

D)нимфа

E)финна

F)қуыршақ

G)имаго

H)ұрық

24. Жүрегі үш қуысты жартылай пердемен бөлінген:

A)жылан

B)гаттерия

C)сазан 

D)қырғауыл

E)кесіртк 

F)құрбақа 

G)түйеқұс

H)сақиналы құртжылан

 25. Бір түбірлі тістер:

A)пульпа

B)дентин

C)кіші азу тістер

D)сойдақ

E)ақыл 

F)үлкен азу тістер

G)азу

H)күрек

26. Терінің эпидермис қабаты:

 A)мүйізгек

B)түрі өзгерген тері 

C)май бездері орналасқан

D)жалпақ эпителий 

E)нағыз тері қабат 

F)энергия қоры

G)қара – қызыл түсті түйінді

H)қор зат жиналады

27. Лейкоциттер түзіледі:

A)безде

B)сүйек кемігінде

C)майда

D)асқазанда

E)көкбауыр мен лимфа түйіндерінде

F)жүректе 

G)ішекте

H)бүйректе

28. Өсімдіктер селекциясында қолданылатын сұрыптаудың түрлері:

A)аралас

B)кездейсоқ

C)талдай

D)жеке

E)топтай

F)жаппай

G)шоғырлы

H)мутация

29. Адамның жаралу және пайда болу кезеңі:

 A)мезозой

B)палеозой

C)триас

D)архей

E)девон

F)кайнозой

G)ордовик

H)протерозой

30. Кездейсоқ пайда болатын өзгергіштік:

A)дактилоскопиялық 

B)морфологиялық

C)онтогенездік

D)онтогенетикалық

E)модификациялық

F)мутациялық

G)эмбриологиялық

H)физиологиялық

 

 

 

39-НҰСҚА

1. Сабақтың орталық бөлігі

A)қабық

B)өзек

C)камбий

D)тін

E)сүрек

2. Даражарнақты өсімдік

A)Қауын

B)Қияр

C)Асқабақ

D)Бидай

E)Күнбағыс

3. Гүлдері ашылмай тұрып тозаңдану

A)өздігінен

B)су арқылы

C)жануарлар арқылы

D)жел арқылы

E)айқас

4. Жануарлар туралы ғылым

A)анатомия

B)ботаника

C)микология

 D)лихенология

E)зоология

5. Көпқылтанақты буылтық құртқа жатады

A)сүлік

 B)шұбалшаң

C)қылтыңбас

D)бауырсорғыш

E)құмқазар

6. Жанасу арқылы жынысты жолмен көбейетін қарапайым жәндік

A)жасыл эвглена

B)бақалшақты амеба

C)сәулелі күншар

D)кәдімгі амеба

E)кірпікшелі кебісше

7. Сирек кездесетін  қан ұйымайтын ауру

A)гемофилия

B)гипокензия

C)гипертония

D)гиподинамия

E)гипотония

8. Ыдырағанда 38,9 кДж энергия бөлетін органикалық заттар

A)нәруыздар

B)майлар

C)көмірқышқыл газы

D)көмірсулар

E)минералды тұздар

9. Зиянды нәруыз

A)муцин

B)пепсин

C)токсин

D)кератин

E)амилаза

9. Тыныс алу процесін жүзеге асыратын органоид

A)ядро

B)лизосома

C)пластид

D)рибосома

E)митохондрия

11. Тек қысқарған өркенге ғана орналасады

A)төбе бүршігі

B)гүл бүршігі

C)қосалқы бүршігі

D)өсу бүршігі

 E)жанама бүршігі

12. Балықтардың денесін қалыпты ұстауын қамтамасыз ететін жүзбеқанаттары

A)жұп құрсақ және арқа

B)жұп құрсақ

C)жұп көкірек

D)құйрық

E)арқа және аналь

13. Спора арқылы көбейетін біржасушалы жәндік

A)мөрже

B)амеба

 C)құртамыш

D)эвглена

E)домалаңғы

14. Қыз балаларда кеудемен тыныс алу қалыптасатын кезең

A)жасөспірімдік

B)сәбилік

C)кемелденген

D)нәрестелік

E)емшектік

15. Ағзаны микробтан, ультракүлгін сәулелерден қорғайтын тері қабаты

A)гиподерма

B)нағыз тері

C)мүйізгке қабат

D)эпидермис

E)май

16. Пайдалы жұмысқа жарамайтын энергия өлшемі

A)морганида

B)вариация

C)сантиморган

D)энтропия

E)нанометр

17. АаBb генотипі түзетін түрлі гаметалар саны

A)2

B)5

C)4

D)8

E)6

 

18. Иммунитет теориясын жасаған ғалым

A)И.П.Павлов

B)К.Гален

C)И.И.Мечников

D)И.М.Сеченов

E)А.Везалий

19. Асқорыту жолының сыртқы қабаты

A)дәнекер ұлпалы сірнелі

B)шеміршекті жартылай сақиналы

C)бірыңғай салалы бұлшық етті

D)көлденең жолақты бұлшық етті

E)көп қабатты эпителийлі

20. Гомологты хромосомаларда орналасқан гендердің бір-біріне ауысуы нәтижесінде пайда болады

A)модификациялық өзгергіштік

B)үйлесімді өзгергіштік

C)бейімделушілік

D)тітіркенгіштік

E)қолайсыз жағдайлармен күрес

21. Мүктердің жыныс жасушаларының қосылуынан:

A)теңдей бөлінеді

 B)спора түзіледі

 C)екі- екіден қосылады

 D)зооспоралар түзіледі

 E)дене үзінділерінен жетіледі

 F)гамета пайда болады

 G)қауашақ жетіледі

 H)ұрықтанады

 22. Қос гүлсеріктері бар өсімдік:

A)шаған

B)қымыздық

 C)өрік

D)қалақай

 E)шие

F)қызылша

G)алма

H)тал

23. Бунақденелілердің  дене бөліктері:

A)бас

B)бас,құйрық

C)баскөкірек және құйрық

D)көкірек және құрсақ

E)құйрық

F)баскөкірек және құрсақ

G)бас,мойын

H)баскөкірек

24. Құйрықты қосмекенділер:

A)саламандра

B)құрбақа

C)жетісулық бақатіс

D)кәдімгі құрбақа

E)даната құрбақасы

 F)көлбақа

 G)сақиналы құртжылан

 H)тритон

25. Қан тамырларының түрлері:

A)қылтамыр

B)эритроцит

C)плазма

D)сүйек кемігінде

E)макрофагтар

F)қолқа

G)моноциттер

H)көктамыр

26. Сыртқы секрециялық бездерге жатады:

A)қалқаншамаңы без

B)гипофиз

C)сілекей без

D)ұйқы без

E)қалқанша без

F)тері без

G)жыныс без

H)айырша без

27. Ми діңіне жататын:

A)сопақша

B)ортаңғы ми

C)мишық

D)астыңғы жақ

E)ми өзегі

F)үлкен ми, мишық

G)үлкен ми

H)аралық

28. Ч. Дарвин анықтап берген қолдан сұрыптаудың түрлері:

A)жеке

B)әдістемелік

 C)мақсатсыз

D)биотехнология

E)аутбридинг

F)полиплоидия

G)гетерозис

H)инбридинг

29. Шала түрленіп дамитын ағзалар:

A)бит

B)шаншарлар

C)көбелек

D)шыбындар

E)шегіртке

F)баларалар

G)масалар

H)бақа

30. Құрылысы мен шығу тегі бірдей, ал атқаратын қызметтері әр түрлі мүшелер:

A)гомологтық мүшелер

B)қалдық мүшелер

C)мимикрия

D)табиғи сұрыпталу

E)түрішілік күрес

F)аналогтық мүшелер

G)морфологиялық мүшелер

H)рудименттік мүшелер

 

 

40-НҰСҚА

1. Даражарнақты өсімдік

A)Бидай

B)Асқабақ

C)Қауын

D)Қияр

E)Күнбағыс

 2. Бұршақ тұқымдасының жемісі

A)жидек

B)тұқымша

C)Дәнек

D)бұршаққап

E)қауашақ

 3. Алқа тұқымдасындағы нағыз улы өсімдік

A)болгар бұрышы

B)сасық меңдуана

C)қызылқұлақ

D)баклажан

E)шырайгүл

4. Бауырсорғышының аралық иесі

A)циклоп

B)қоңыз

C)кіші тоспаұлу

D)жүзім ұлу

E)сиыр

5. Қарапайымдылардың табиғаттағы түр саны жуық

A)8 мыңға

B)4 мыңға

C)70 мыңға

D)232 мыңға

E)20 мыңға

6. Көпқылтанақты буылтық құртқа жатады

A)шұбалшаң

B)құмқазар

C)қылтыңбас

D)бауырсорғыш

E)сүлік

 7. Тыныш ұйқыны қамтамасыз етеді

A)теледидарды қосу

B)бөлмені желдету

C)тоя тамақ жеу

D)ауыр ой еңбегімен шұғылдану

E)көп сусын ішу

8. Көздің ішкі құрылысы күрделі қабығы

A)ақ қабықша

B)қасаң қабық

C)торлы қабық

D)тамырлы қабық

E)нұрлы қабық

9. Зиянды нәруыз

A)амилаза

B)муцин

C)токсин

D)кератин

E)пепсин

10. Т. Морган заңы

A)тұқымқуалаушылық

B)өзгергіштік

C)тәуелсіз тұқым қуалау

D)ажырау

E)тіркесіп тұқым қуалау

11.  Саңырауқұлақтар дүниесін зерттейді

A)Цитология

B)Микология

C)Физиология

D)Генетика

E)Зоология

12. Шала түрленіп дамитын бунақденелі

A)көбелектер

B)маса

C)құмырсқалар

D)шегіртке

E)қоңыздар

13.Ақ сұламаның  асқорыту жүйесі

A)ішек, аналь тесігі, бауыр

B)ауыз, өңеш, аналь тесігі

C)жұтқыншақ, кеңірдек, ішек

D)ауы, жұтқыншақ, ішек

E)жұтқыншақ, аналь тесігі, жемсау

14. Қанның ұюына қатысатын нәруыз

A)миозин

B)гемоглобин

C)фибриноген

D)альбумин

E)актин

15. Жарықта тарылып, қараңғыда ұлғаятын көз мүшесі

A)ақ қабық

B)қарашық

C)қасаң қабық

D)шыны тәрізді дене

E)көзбұршақ

16. Биогеографиялық аймақ

A)Шығыс Азиялық

B)Оңтүстік Америкалық

C)Аустралиялық

D)Орталық Америкалық

E)Оңтүстік Азиялық

17. Биогеографиялық аймақтарды ажыратқан ғалым

A)В.В.Докучаев

B)А.Уоллес

C)В.И.Вернадский

D)Ч.Дарвин

E)Г.ендель

18. Есту түтігінің өзегі ашылады

A)өңешке

B)көмекейге

C)сыртқы дыбыс жолына

D)кеңірдекке

E)Жұтқыншаққа

19. Жасушадағы су мен денедегі сұйықтықты реттеуге қатысатын нәруыз

A)фибрин

B)гемоглобин

C)фибриноген

D)альбумин

E)миозин

20. Пайдалы жұмысқа жарамайтын энергия өлшемі

A)вариация

B)нанометр

C)энтропия

D)Сантиморган

E)морганида

21. Ұсақ ағзаларды зерттеген ғалымдар:

A)Т. Шванн

B)М. Шлейден

C)Р. Гук

D)Я. Пуркине

E)А. Левенгук

F)Р. Вирхов

G)К. Бэр

H)Луи Пастер

22Сабақтың қабық қабаттары:

A)сүрек

B)жылдық шеңбер

C)камбий

D)өң

E)өзек

F)тін

G)орталық бөлім

H)тоз

23. еміршекті балықтарды ата:

A)шортан

B)Бекре

C)табан

D)балғабас акула

E)сазан

F)аққайран

G)скат

H)аратұмсық

24. Біржасушалы жәндіктер :

A)күрделі құрылымды

B)бір ғана жасушадан тұрады

C)жүйке жүйесі жақсы жетілген

D)қарапайым құрылысты

E)ядросы бар

F)бірнеше жасушадан тұрады

G)жасушасы болмайды

H)хроматофоры бар

25. Қан тамырларының түрлері:

A)плазма

B)моноциттер

C)қолқа

D)көктамыр

E)сүйек кемігінде

F)қылтамыр

G)эритроцит

H)макрофагтар

26. Жамбас  белдеуінің сүйектерін ата:

A)аяқ сүйектері

B)мойын

C)жамбас

D)бассүйегі

E)кеуде

F)омыртқа

G)қол сүйектері

H)бұғана

27. ол  сүйектеріне жататындар:

A)білезік сүйек

B)асықты жілік

C)тоқпан жілік

D)толарсақ

E)кәрі жілік

F)ортан жілік

G)қабырға

H)омыртқа

28. Постэмбриондық даму бөлінеді:

A)қосарланып даму

B)нейрула

C)тур даму

D)түрленіп даму

E)гаструла

F)бластомерлер

G)ұрық жапырақшасы

H)еселеніп даму

29. Жасуныққа ұқсас ағзалық зат:

A)хитин

B)боверин

C)гликокаликс

D)крахмал

E)нәруыз

F)спора

G)гликоген

H)акрихинин

30. Құрылысы мен шығу тегі бірдей, ал атқаратын қызметтері әр түрлі мүшелер:

A)аналогтық мүшелер

B)түрішілік күрес

C)гомологтық мүшелер

D)морфологиялық мүшелер

E)табиғи сұрыпталу

F)мимикрия

G)руименттік мүшелер

H)қалдық мүшелер

 

 

 

41-НҰСҚА

1.Шымтезек мүгінің құрылыс мүшелері

A)жеміс, гүл

B)қауашағы болады

C)сабақ, жапырақ,тамыр

D)жапырақтары қылқанды

E)сабақ, жапырақ, ризоид

2. Күрделігүлділер тұқымдасына тән

A)жемісі - бұршаққап

B)гүлдері тілше, шұқырақ тәрізді

C)жемісі-жидек қауашақ

D)гүлшоғыры сыпыртқыгүл

E)жемісі-бұршаққын

3. Бидайдың, қарабидайдың сабағы

A)қысқарған

B)түбіртек

C)жатаған

D)өрмелегіш

E)сабансабақ

4. Медузаның денесінде болмайтын бөлік

A)табан

B)жүйке торы

C)аузы

D)қармалауыш

E)қуыс

5. Жүзетін құс

A)шағала

B)көкқұс

C)бүркіт

D)пингвин

E)сұңқар

6. Аузы кеміріп-жалағыш бунақдене

A)балара

B)шыбын

C)қандала

D)көбелек

E)маса

7. Көздің ішкі құрылысы күрделі қабығы

A)тамырлы қабық

B)торлы қабық

C)ақ қабықша

D)қасаң қабық

E)нұрлы қабық

8. Доға тәрізді иілген жалпақ сүйек

A)тоқпан жілік

B)ортан жілік

C)төс

D)шыбық сүйек

E)қабырға

9. Фотосинтездің қараңғы фазасында синтезделеді

A)сілтілер

B)су

C)минералды тұздар

D)дисахаридтер

E)қышқылдар

10. Жасуша мембранасының  сұйықтықты қабылдауы

A)экзоцитоз

B)пиноцитоз

C)фагоцитоз

D)эктоцитоз

E)амитоз

11. Жапырағы қауырсын тәрізді торлы жүйкеленген өсімдік

A)үйеңкі

B)жолжелкен

C)жүгері

D)терек

E)бидай

12. Орман құсы

A)қаз

B)бүркіт

C)үйрек

D)пингвин

E)тоқылдақ

13. Шала түрленіп дамитын бунақденелі

A)шегіртке

B)қоңыздар

C)көбелектер

D)құмырсқалар

E)маса

14. Тынысалуды жиілететін гормон

A)паратгормон

B)адреналин

C)глюкагон

D)тимозин

E)инсулин

15. Жарықта тарылып, қараңғыда ұлғаятын көз мүшесі

A)қарашық

B)қасаң қабық

C)шыны тәрізді дене

D)көзбұршақ

E)ақ қабық

16. Будандық күш

A)инбридинг

B)анеуплоидия

C)гетерозигота

D)гетерозис

E)полиплоидия

17. Тыныс алудың негізін салған ғалымдар

A)Т.Шванн, М.Шлейден

B)М.В.Ломоносов, А.Л.Лавуазье

C)Э.Геккель, Ф.Мюллер

D)Ж.Б.Ламарк, К.Линней

E)Р.Гук, А.В.Левенгук

18. Зат алмасудың ақырғы өнімдерін сыртқа шығаратын мүшелер

A)сүйек, бүлшықет, өкпе, тері

B)бүйрек, жүрек, тері, ішек

C)секреция бездері, қарын, бауыр, тері

D)ми, жұлын, тері, сүйек

E)өкпе, бүйрек, тері, ішек

19. Кеуде қуысын түзетін сүйектер

A)төс, толарсақ, жамбас

B)сегізкөз омыртқалары, жауырын, жамбас

C)мойын омыртқалары, бұғана, шүйде

D)арқа омыртқалары, қабырғалар, төс

E)бел омыртқалары, қабырғалар, тоқпан жілік

20. Физикалық мутаген

A)пестицид

B)колхицин

C)радиоактивті сәуле

D)никотин қышқылы

E)этиленимин

21. Өлі ағзалардың денесінде тіршілік ететіндер:

A)спорафиттер

B)сапрофиттер

C)аэробтар

D)гермафродиттер

E)эпифиттер

F)паразиттер

G)гаметафиттер

H)анаэробтар

22. Мүктің құрылысы:

A)ризоидтан

B)қабыршақтан

C)тамырдан

D)жапырақтан

E)әртүрлі жасушалардан

F)сабақтан

G)біріңғай жасушалардан

H)мицелийдан

23. Құйрықсыздар отрядына жатады:

A)бақа

B)саламандра

C)құрбақа

D)құртпошым

E)тритон

F)хамелеон

G)гаттерия

H)бақатіс

24. Бекіретәріздестер отрядына жатады :

A)қылқа

B)майшабақ

C)пілмай

D)латимерия

E)шоқыр

F)құнысбалық

G)қортпа

H)түлкібалық

25. Жалпақ сүйектер:

A)алақан

B)шыбық сүйек

C)жауырын

D)қабырға

E)толарсақ

F)бассүйек

G)бұғана

H)ортан жілік

26. Мұрын қуысының қызметі:

A)микробтар түзіледі

B)ықылық аттырады

C)ауаны жылытады

D)ауаны суытады

E)есінетеді

F)жас шығарады

G)жөтелдіред

H)микробтарды тұтып қалады

27. Сопақша ми арқылы тіршілік үшін маңызды көптеген рефлекстердің доғасы өтеді:

A)жарық пен дыбысқа жылдам реакция

B)қимылды үйлестіру

C)жүрек-қан тамырлары, тыныс

D)қимыл-қозғалыс, қорғаныс

E)зат алмасуды реттеу

F)дененің тұрақты температурасын сақтауды

G)ас қорыту, қорғаныс

H)тепе-теңдікті сақтау

28. Нәруыз биосинтезі:

A)репликация

B)транслокация

C)транскрипция

D)трансляция

E)дупликация

F)трансплантация

G)мутация

H)денатурация

29. Шешесінің қаны гетерозиготалы ІІІ топ, әкесі ІV топ. Ұрпақтарының қан топтары:

A)І, ІІ, ІV

B)ІV, І, ІІ

C)ІІІ, ІІ

D)І, ІV

E)ІІ, ІІІ, ІV

F)ІІІ, ІV

G)ІІ, ІV

H)ІІІ, ІІ, І

30. Кездейсоқ пайда болатын өзгергіштік:

A)дактилоскопиялық

B)физиологиялық

C)эмбриологиялық

D)модификациялық

E)онтогенетикалық

F)морфологиялық

G)онтогенездік

H)мутациялық

 

 

 

 

42-НҰСҚА

1.Қыналар пішіндеріне қарай бөлінеді

A)жапырақ тәрізді

B)қатпаршақ тәрізді

C)оралма тәрізді

D)жіп тәрізді

E)шар тәрізді

2.Тек өсімдік жасушасына ғана тән

A)ядро

Bмитохондрия

C)цитоплазма

D)пластид

E)мембрана

3.Сабақтың қызметі

A)тұқым түзеді

B)суды буландырады

C)жапырақ, гүл бекиді

D)су мен заттарды сіңіреді

E)өсімдіктің жер асты мүшесі

4.Балықтың дене салмағын өзгертетін мүшесі

A)арқа жүзбеқанаты

B)торсылдағы

C)миы

D)құйрық жүзбеқанаты

E)бүйір сызығы

5.Бунақденелілердің аяқтарының саны

A)10

B)4

C)6

D)12

E)8

6.Жануарлар туралы ғылым

A)микология

B)анатомия

C)лихенология

D)ботаника

E)зоология

7.Бас сүйектің бет бөлігіндегі қозғалмалы сүйектер

A)үстіңгі жақ

B)самай

C)шүйде

D)төбе

E)астыңғы жақ

8.Көпқабатты эпителийден тұратын тері қабаты

A)плазмолемма

B)пеликулла

C)эпидермис

D)май клетчаткасы

E)нағыз тері

9.Фотосинтез процесі жүреді

Aвакуольде

B)ядрода

C)рибосомада

D)хлоропластарда

E)цитоплазмада

 10.Ядро қабықшасының ішіндегі қуысты толтырып тұратын сұйықтық

A)вакуоль

B)протоплазма

C)гиалоплазма

D)ядрошық

E)кариоплазма

11.Тропиктік ормандарда өсетін ағаштарда болатын қосалқы тамыр

A)емізік

B)ауа тамыр

C)жемтамыр

D)түйнекті

E)тіреу

12.Шоғырланып тіршілік ететін ішекқуысты

A)арцелла

B)айқышты медуза

C)обелия

D)актиния

E)медуза

13.Күйіс қайтармайтын жұптұяқтылар

A)керік

B)түзат

C)тарпан

D)құлан

E)бегемот

14.Қоректік заттардың негізгі сіңірілуі жүреді

A)ашішекте

B)қарында

C)ауыз қуысында

D)тік ішекте

E)тоқ ішекте

15.Кеңірдек қабырғасының қабысып қалуына кедергі келтіреді

A)жартылай сақиналы шеміршек

B)дыбыс саңылауы

C)көмекей шодыры

D)альвеолалар

E)көмей қақпақшығы

16.Трансляцияның элонгация сатысында

A)сүт қышқылы ыдырайды

B)пептидтік биосинтез аяқталады

C)су фотолизі жүреді

D)полипептидтік тізбектің түзілуі басталады

E)кодон мен антикодонның бір  біріне сәйкес келуі

17.Саңырауқұлақтардың өздігінен дүниеге келуі туралы тұжырымдаманы ұсынған ғалым:

A)А. Левенгук

B)Л. Пастер

C)Р. Гук

D)К. Линней

E)Ж. Б. Ламарк

18.Сирек кездесетін, тұқым қуалайтын ауру

A)гипотония

B)гипертензия

C)инсульт

D)анемия

E)гемофилия

19.Сүйекке  иілгіштік серпімділік қасиет береді

A)минералды зат

B)бейорганикалық зат

C)құрғақ зат

D)ылғалды зат

E)органикалық зат

20.Энергиясы мол органикалық заттардың, энергиясы аз қарапайым заттарға ыдырауы

A)фотосинтездің қараңғы фазасы

B)гликолиздің дайындық кезеңі

C)фотосинтездің жарық фазасы

D)гликолиздің оттекті ыдырауы

E)гликолиздің оттексіз ыдырауы

21.Гүлшоғыры себет өсімдіктер:

A)сәбіз, аскөк

B)гүлкекіре

C)бақбақ, өгейшөп

D)қарақат, қырыққабат

E)адамтамыр

F)қайың, көктерек

G)жүзім, тары, күріш

H)күнбағыс

22.Жабық тұқымды өсімдіктерге тән:

A)тұқымнан көбейеді

B)көбею мүшесі – гүл

C)тек шөптекті өсімдіктер болады

D)тұқымы жемістің ішінде жетіледі

E)жеміс түзбейді

F)сүректі өсімдіктер

G)спора мен көбейеді

H)буындар мен буын аралығы көп

23.Біржасушалы жәндіктер :

A)бірнеше жасушадан тұрады

B)қарапайым құрылысты

C)күрделі құрылымды

D)бір ғана жасушадан тұрады

E)жасушасы болмайды

F)жүйке жүйесі жақсы жетілген

G)ядросы бар

H)хроматофоры бар

24.Кірпікшелілер типі:

A)екі ядросы бар

B)өкілі – эвглена

C)бір ядросы бар

D)хроматофоры бар

E)жанасу арқылы көбейеді

F)өкілі – инфузория

G)талшығы бар

H)өкілі – амеба

25.Жүйке жасушалары тұрады:

A)дәнекер ұлпасынан

B)мүшеден

C)ағзадан

D)өсіндіден

E)жүйке ұштарынан

F)көмірсудан

G)қан тамырларынан

H)денеден

26.Тромбоциттердің негізгі қызметі:

A)қозуды өткізу

B)оттегіні тасымалдау

C)сүзу

D)қанның ұю және өттегіні тасымалдау

E)қан кетуді тоқтату

F)қанның ұю

G)қорғаныштық

H)зиянсыздандыру

27.Бүйректің қызметін реттеуге қатысатын гормон:

A)адреналин

B)вазопрессин

C)тироксин

D)паратгормон

E)инсулин

F)меланофор

G)тимозин

H)окcитоцин

28.Генеалогиялық әдіс:

A)шыққан тегіне қарай зерттеу

B)сау адамның кариотипіне талдау жасау

C)ауру адамның кариотипіне талдау жасау

D)шежіре құру

E)өзгерістердің адам популяциясына таралуын зерттеу

F)хромосома жиынтығына талдау жасау

G)жеке дамуында тұқымқуалайтын өзгерістерді зерттеу

H)зат алмасудың бұзылуы

 29.Бұршақ тұқымының сары түсі-А жасыл түсіне-а-ға қарағанда доминантты. Ал тегіс пішіні-В бұдыр пішінді –b-дан басым. Мына  AaBB×AaBb будандастыруда алынатын ұрпақтар тұқымдарының сыртқы көрінісін анықтаңыз:

A)3 сары тегіс: 1 жасыл бұдыр

B)1 жасыл тегіс: 2 жасыл тегіс

C)9 сары тегіс: 3 сары бұдыр: 3 жасыл тегіс: 1 жасыл бұдыр

D)4 сары бұдыр: 1 жасыл тегіс

E)барлығы сары тегіс

F)6 сары тегіс: 2 жасыл тегіс

G)2 сары тегіс: 2 жасыл бұдыр

H)1 сары тегіс: 2 жасыл бұдыр: 1 жасыл тегіс

30.II реттік тұтынушылар

A)жайра

B)кәмшат

C)қодыға

D)қарсақ

E)құндыз

F)сабаншы

G)сусиыр

H)марал

 

 

 

43-НҰСҚА

1. Сүттіген өсімдігінің сабағы

A)шырынды

B)жабысқақ

C)жатаған

D)пиязшық

E)түйнек

2. Қызыл балдырларға жатады

A)саргассум

B)улотрикс

C)нереоцистис

D)ламинария

E)плюмария

3. Күрделігүлділер тұқымдасына жататын малазықтық дақыл

A)қаулен

B)итошаған

C)түйетікен

D)бөрігүл

E)жералмұрт

4. Денедегі зақымданған немесе жойылып кеткен мүшелер мен ұлпалардың қалпына келуі

A)дегенерация

B)регенерация

C)эволюция

D)дупликация

E)денатурация

5. Жалған аяқ түзіп, дене пішінін үнемі өзгерте алатын қарапайымдылар

A)талшықтылар

B)кірпікшелілер

C)саркодиналар

D)споралылар

E)домаланғылар

6. Күйіс қайтармайтын жұптұяқты жануар

A)қой

B)құлан

C)тарпан

D)бегемот

E)сиыр

7. Адам организміндегі қанның жалпы қалыпты мөлшері

A)7,1 л-8,1

B)7 -9л

C)4,5 -5л

D)2,2 л-3,2

E)7,8 л-10л

8. Доға тәрізді иілген жалпақ сүйек

A)төс

B)ортан жілік

C)қабырға

D)шыбық сүйек

E)тоқпан жілік

9. Өліп біткен организмдердің қазба қалдықтарын зерттейтін ғылым

A)этология

B)физиология

C)анатомия

D)палеонтология

E)морфология

10. ДНҚ жіпшелерінен тұратын созылыңқы тығыз денешік

A)хромосома

B)центромера

C)ядро

D)ядрошық

E)центриоль

11. Орамжапырақгүлділер тұқымдасы гүлінің формуласы:

A)

B)

C)

D)

E)

12. Бақаның артқы ішегінде болатын паразит

A)лямблия

B)трипаносома

C)опалина

D)құртамыш

E)сувойка

13. Тері астында паразиттік әрекет жасайтын жұмыр құрт

A)қылқұрт

B)суыртқы

C)бауырсорғыш

D)ішексорғы

E)трихинелла

14. Адам тыныштық күйде тыныс алғанда жұтылатын ауа мөлшері

A)500 мл

B)100 мл

C)3500 мл

D)200 мл

E)1500 мл

15. Сілекей құрамындағы бактерияларды жоятын фермент

A)пепсин

B)мальтаза

C)муцин

D)лизоцим

E)амилаза

16. Биологиялық оқшауланудың генетикалық себебі

A)жыныс мүшелерінің құрылысы әртүрлі

B)мінез-құлықтары ұқсас емес

C)тіршілік орта жағдайының түрліше болуы

D)хромосомалар жиынтығы әртүрлі

E)көбею мерзімдерінің сәйкес келмеуі

17. Латимерияның осы күнге дейін өзгеріссіз тіршілік етуі

A)қолдан сұрыптау

B)тұрақтандырушы сұрыптау

C)қозғаушы сұрыптау

D)мақсатсыз сұрыптау

E)әдістемелік сұрыптау

18. Доминантты (басым) принципін ашты

A)И.П.Павлов

B)Н.И.Пирогов

C)И.М.Сеченов

D)И.И.Мечников

E)А.А.Ухтомский

19. Анатомия ғылымының негізін салушы

A)А.Везалий

B)Гиппократ

C)Әл-Фараби

D)И.П.Павлов

E)К.Гален

20. Протерозой заманының алғашқы кезеңі

A)«бауырмен жорғалаушылар ғасыры»

B)«омыртқасыздардың даму кезеңі»

C)«цианобактериялардың ғасыры»

D)«сүтқоректілер кезеңі»

E)«балықтар ғасыры»

21. Өлі ағзалардың денесінде тіршілік ететіндер:

A)аэробтар

B)анаэробтар

C)сапрофиттер

D)спорафиттер

E)гаметафиттер

F)гермафродиттер

G)паразиттер

H)эпифиттер

22. Шымтезек мүгінің құрылысы:

A)қауашағы болады

B)сабағы жерге төселе өседі

C)жапырақтары үшкір

D)сабақ сыртын өң қаптайды

E)сабақ пен жапырақ

F)іші суға толы өлі жасушалар

G)сабақ, жапырақ, ризоид

H)сабақ, жапырақ,тамыр

23. Құйрықты қосмекенділер:

A)кәдімгі құрбақа

B)сақиналы құртжылан

C)саламандра

D)көлбақа

E)құрбақа

F)тритон

G)жетісулық бақатіс

H)даната құрбақасы

24. Қосарлы тыныс алу тән:

A)балықтарға

B)жорғалаушыларға

C)құрттарға

D)шаяндарға

E)буынаяқтыларға

F)құстарға

G)сүтқоректілерге

H)қосмекенділерге

25. Жалпақ сүйектер:

A)алақан

B)жауырын

C)бассүйек

D)шыбық сүйек

E)толарсақ

F)ортан жілік

G)қабырға

H)бұғана

26. Сыртқы секрециялық бездерге жатады:

A)ұйқы без

B)тері без

C)сілекей без

D)жыныс без

E)қалқаншамаңы без

F)қалқанша без

G)гипофиз

H)айырша без

27. Иық белдеуінің сүйектерін ата:

A)жауырын

B)жамбас

C)кеуде

D)аяқ сүйектері

E)омыртқа

F)мойын

G)бұғана

H)бассүйегі

28. Хлоропластың құрылысына кірмейді :

A)тилакоид

B)каротиноидтер

C)грана

D)матрикс

E)криста

F)хлорофил

G)строма

H)мембрана

29. Сауытты балықтар пайда болды:

A)силурда

B)кембрийде

C)пермьде

D)карбонда

E)ордовикте

F)девонда

G)юрада

H)борда

30. Аллельді емес гендердің өзара әрекеттесу түрлері :

A)көпаллельдік

B)кроссинговер

C)конъюгация

D)аутбридинг

E)генетикалық карта

F)комплементарлық

G)гендердің тіркесуі

H)эпистаз

 

 

44-НҰСҚА

1.Бактерия тіршілігінде спора түзу процесінің маңызы

A)қоректену үшін

B)шоғырлану үшін

C)жасушаның бөлінуі үшін

D)көбеюге қатысу үшін

E)қорғану үшін

2.Бидайдың, қарабидайдың сабағы

A)қысқарған

B)өрмелегіш

C)сабансабақ

D)түбіртек

E)жатаған

3.Күрделігүлділер тұқымдасына тән

A)жемісі-бұршаққын

B)жемісі - бұршаққап

C)гүлдері тілше, шұқырақ тәрізді

D)жемісі-жидек қауашақ

E)гүлшоғыры сыпыртқыгүл

4.Шыбынның аузы

A)кеміруші

B)сүзіп жалаушы

C)кеміріп-жалаушы

D)шаншып-сорушы

E)сорушы

5.Қанның қызыл түйіршігінде тіршілік ететін паразит

A)қантұрғын

B)мөрже

C)амеба

D)опалина

E)лейшмания

6.Суды тазартушы қарапайым жәндік

A)бодо

B)құртамыш

C)сувойка

D)түншырақ

E)домаланғы

7.Балаларда көбірек кездесетін бүйрек ауруы

A)пиелонефрит

B)

уретрит

C)цистит

D)уремия

E)энурез

8.Ұйқы бұзылуының кең тараған түрі

A)қозғыштық

B)сергектік

C)летаргия

D)ұйқысыздық

E)ұйқышылдық

9.Лизосома қызметі

A)ыдырату

B)Энергетикалық

C)тасымалдау

D)көбею

E)синтездеу

10.Лизосома қызметі

A)ыдырату

B)энергетикалық

C)тасымалдау

D)көбею

E)синтездеу

11.Өсімдік жасушасының қабықшасын құрайтын органикалық зат

A)целлюлоза

B)нәруыз

C)крахмал

D)гликоген

 

E)май

12Жасушасында хлоропластары болатын қарапайым

A)вольвокс

B)арцелла

C)амеба

D)кірпікшелі кебісше

E)лейшмания

13.Төс сүйегі жалпақ, қыры болмайтын құс

A)пингвин

B)нанду

 C)шағала

D)үйрек

E)тырна

14.С витамині көп болатын өсімдік

A)итмұрын

B)картоп

Cқызанақ

D)асбұршақ

E)қауын

15.Қыз балаларда кеудемен тыныс алу қалыптасатын кезең

A)жасөспірімдік

B)нәрестелік

C)емшектік

D)сәбилік

E)кемелденген

16.Жануар жасушасында гликолиздің анаэробты ыдырауы жүретін органоид

A)пластидтердің ішкі мембранасында

B)цитоплазманың гиалоплазмасында

C)хлоропласт граналарында

D)митохондрияның ішкі мембранасында

E)хлоропласт тилакоидтарында

17.Модификациялық өзгергіштікті зерттеу әдісі

Aстатистикалық

B)микробиологиялық

C)генетикалық

D)химиялық

E)физикалық

18.Кеуде қуысын түзетін сүйектер

A)арқа омыртқалары, қабырғалар, төс

B)бел омыртқалары, қабырғалар, тоқпан жілік

C)мойын омыртқалары, бұғана, шүйде

D)төс, толарсақ, жамбас

E)сегізкөз омыртқалары, жауырын, жамбас

19.Зат алмасудың ақырғы өнімдерін сыртқа шығаратын мүшелер

A)секреция бездері, қарын, бауыр, тері

B)сүйек, бүлшықет, өкпе, тері

C)бүйрек, жүрек, тері, ішек

D)ми, жұлын, тері, сүйек

E)өкпе, бүйрек, тері, ішек

20.Неміс ғалымы Г.Рихтер ұсынған теория

A)мәңгілік

B)абиогенез

C)креационизм

D)панспермия

E)виталистік

21.Қауашақ жемісті өсімдіктер:

Aарпа, бидай, тары

B)бақбақ, күнбағыс

C)шомыр, шалқан

D)асбұршақ, беде

E)сасық меңдуана, сүттіген

F)шегіргүл, қызғалдақ

G)үйеңкі, шегіршін, қайың

H)меңдуана

22.Мүктің құрылысы:

A)әртүрлі жасушалардан

B)тамырдан

C)ризоидтан

D)біріңғай жасушалардан

E)сабақтан

F)мицелийдан

G)қабыршақтан

H)жапырақтан

23.Өрмекшілердің дене бөлімдері:

A)көз

B)мұртша

C)баскөкірек

D)құрсақ

E)аяқтары

F)демтесіктер

G)бас

H)көкірек

24.Денесінде бақалшақ болатын қарапайым:

A)бодо

B)балантидий

C)амеба протей

D)сувойка

E)трипаносома

F)кебісше

G)арцелла

H)лямблия

25.Ауыз қуысындағы сілекей бездері:

A)дентин

B)тіл асты

C)ерін

D)тіл

E)эмаль

F)жақ асты

G)шықшыт

H)тіс

26.Мұрын қуысының қызметі:

A)ауаны жылытады

B)жас шығарады

C)есінетеді

D)микробтар түзіледі

E)жөтелдіреді

F)ықылық аттырады

G)микробтарды тұтып қалады

H)ауаны суытады

27.Торлы қабықта болатын жасуша түрлері:

A)таяқша

B)қарашық

C)торлы

D)құтыша

E)қасаң қабақ

F)ақ қабық

G)нұрлы қабық

H)сенсорлық жүйе

28.Тұқым қуалайтын қасиетті радияцияның көмегімен өзгертуге болатынын 1925 ж. тұңғыш ашқан ғалымдар:

A)Мендель

B)Г.С. Филиппов

C)Вавилов

D)Г.А. Надсон

E)Де Фриз

F)Морган

G)Дарвин

H)Пеннет

29.Лизосомалар түзіледі:

A)ядро мен рибосомадан

B)Гольджи аппаратынан

C)рибосомадан

D)митохондриядан

E)вакуольден

F)цитоплазмадан

G)ядродан

H)эндоплазмалық тордан

30. «Микроэволюция» терминін 1938 жылы ғылымға енгізген ғалым:

A)К. Линней

B)Ф. Энгельс

C)Джон Рей

D)Ф. Бернье

E)В.О. Ковалевский

F)Н.В. Тимофеев-Ресовский

G)В. Иогансен

H)Ч. Дарвин

 

 

45-НҰСҚА

1. Бұршақ тұқымдасының жемісі

A)жидек

B)тұқымша

 C)дәнек

 D)қауашақ

 E)бұршаққап

 2. Қыналар пішіндеріне қарай бөлінеді

A)қатпаршақ тәрізді

B)жапырақ тәрізді

C)жіп тәрізді

D)оралма тәрізді

E)шар тәрізді

3. Саңырауқұлақтардың жануарларға тән белгісі

A)жасушасында қалың қабықшасы болады

B)бір орыннан қозғалмайды

C)гликоген жинақтайды

D)жасушасы болмайды

E)қанша тіршілік етсе, сонша өсе береді

4. Трихинелла тіршілік етеді

A)бұлшықетте

 B)бүйректе

C)тері астында

D)бауырда

E)өкпеде

5. Күйіс қайтармайтын жұптұяқты жануар

A)құлан

B)тарпан

C)сиыр

D)қой

E)бегемот

6. Сиыр цепенінің мойынға жалғасқан басы бар дернәсілі

A)қармақша

B)трохофора

C)финна

D)наяда

E)планула

7. Ұрықтың дамитын мүшесі

A)жатыр

B)аналық без

C)қынап

D)жатыр түтігі

E)аталық без

8. Ұйқы бұзылуының кең тараған түрі

A)ұйқышылдық

B)сергектік

C)летаргия

D)ұйқысыздық

E)озғыштық

9. Өліп біткен организмдердің қазба қалдықтарын зерттейтін ғылым

A)морфология

B)палеонтология

C)физиология

D)этология

E)анатомия

10. Шимпанзе  хромосомасының диплоидты саны

A)12

B)48

C)104

D)46

E)54

11. Жоғары сатыдағы споралы өсімдіктердің көбею мүшесі

 A)тамыр

 B)ризоид

 C)сабағы

 D)тұқым

 E)спора

12. Шоғырланып тіршілік ететін ішекқуысты

A)арцелла

B)медуза

 C)обелия

D)актиния

E)айқышты медуза

13. Сәулелі симметриялы жәндік

A)қоңыз

B)эвглена

C)гидра

 D)бақа

E)амеба

13. С витамині көп болатын өсімдік

A)қауын

B)асбұршақ

C)қызанақ

D)итмұрын

E)картоп

15. Қол сүйектеріне жатады

A)толарсақ

B)асықты жілік

C)тоқпан жілік

D)ортан жілік

E)шыбық сүйек

16. Клайнфельтер ауруының белгілері

A)ақыл-есі кем, ашуланшақ

B)бедеулік және бойының тапалдығы

C)жыныс бездері дұрыс жетілмейді, ақыл-есі кем

 D)қабілетсіз, жылауық, ашуланшақ

E)жүйке жүйесінің әлсіздігі, бойы ұзын

17. Биологиялық оқшауланудың генетикалық себебі

A)көбею мерзімдерінің сәйкес келмеуі

B)тіршілік орта жағдайының түрліше болуы

C)хромосомалар жиынтығы әртүрлі

D)мінез-құлықтары ұқсас емес

E)жыныс мүшелерінің құрылысы әртүрлі

18. Орталық жүйке жүйесіндегі тежелу құбылысын ашқан ғалым

A)К.Гален

B)И.П.Павлов

C)А.Везалий

D)И.М.Сеченов

E)Гиппократ

18. Қан плазмасындағы нәруыз мөлшері

A)15-20 %

B)25-30 %

C)40-50 %

D)9-10 %

E)7-8 %

20. Зат алмасудың соңғы өнімдері

A)HCO₃ ,S

B)Ca², Mg, O₂

C)Na, Cl, K

D)H₂PO_4, HCl

E)СО₂, Н₂О, NH₃

21. Гүлшоғыры себет өсімдіктер:

A)сәбіз, аскөк

B)бақбақ, өгейшөп

 C)қайың, көктерек

D)адамтамыр

E)жүзім, тары, күріш

F)қарақат, қырыққабат

G)гүлкекіре

H)күнбағыс

22. Қауашақ жемісті өсімдіктер:

A)асбұршақ, беде

B)бақбақ, күнбағыс

C)арпа, бидай, тары

D)меңдуана

E)сасық меңдуана, сүттіген

F)шегіргүл, қызғалдақ

G)шомыр, шалқан

H)үйеңкі, шегіршін, қайың

23. Жүрегі үш қуысты жартылай пердемен бөлінген:

A)қырғауыл

B)құрбақа

 C)түйеқұс

D)кесіртке

 E)сазан 

F)гаттерия

G)жылан

H)сақиналы құртжылан

 24. Өрмекшілердің дене бөлімдері:

A)құрсақ

B)бас

C)аяқтары

D)көз

E)баскөкірек

F)мұртша

G)көкірек

H)демтесіктер

25. Жүйке жасушалары тұрады:

A)мүшеден

B)денеден

C)дәнекер ұлпасынан

D)ағзадан

E)жүйке ұштарынан

F)қан тамырларынан

G)өсіндіден

 H)көмірсудан

 26. Тромбоциттердің негізгі қызметі:

A)қанның ұю және өттегіні тасымалдау

B)қозуды өткізу

C)оттегіні тасымалдау

D)зиянсыздандыру

E)сүзу

F)қан кетуді тоқтату

G)қорғаныштық

H)қанның ұю

28. Ұзын сүйектерге жатады:

A)жамбас

B)кеуде

C)қол

D)тұлға

E)бас

F)арқа

G)аяқ

H)иық

28. Постэмбриондық даму бөлінеді:

A)ұрық жапырақшасы

B)түрленіп даму

C)қосарланып даму

D)нейрула

E)еселеніп даму

F)гаструла

G)тура даму

H)бластомерлер

29. Жер бетінде өсетін барлық ағаштар мен бұталар:

A)жартылай сақталатын өсімдіктер

B)эпифиттер

C)хамефиттер

D)криптофиттер

E)терофиттер

F)фанерофиттер

G)біржылдық өсімдіктер

H)гемикриптофиттер

30. Толық түрленіп дамитын ағзалар:

A)бақа

B)шегіртке

C)балық

D)бит

E)көбелек

F)бұзаубас

G)қандала

H)дәуіт

 

 

46-НҰСҚА

1. Фитонцид бөлетін өсімдік

A)алма

B)бақбақ

C)плаун

D)қырықжапырақ

E)қарағай

2. Жұмыртқа ақуызына ұқсас мөлдір, желім тәрізді қоймалжың тірі зат

Aядро

B)цитоплазма

C)вакуоль

D)пластид

E)ядрошық

3. Шымтезек мүгінің құрылыс мүшелері

A)жеміс, гүл

B)сабақ, жапырақ, ризоид

C)қауашағы болады

D)жапырақтары қылқанды

E)сабақ, жапырақ,тамыр

4. Ең алғаш сүйекті балықтарда пайда болған мүше

A)бауыр

B)аналь тесігі

C)бүйрек

D)желбезек

E)қуық

5.  «Патша балығы» деп аталатын балық

A)бахтах

B)қылқа

C)кета

D)ақбалық

E)латимерия

6. Ең алғаш қосмекенділерде пайда болған мүше

A)сілекей бездері

B)жүрек

C)қуық

D)қан тарату жүйесі

E)бауыр

7. Қалдық ретінде тұтасып кеткен 4-5 омыртқалардан тұратын омыртқа бөлімі

A)арқа

B)сегізкөз

C)мойын

D)құйымшақ

E)бел

8. Қабырғалардың алдыңғы жағы байланысады

A)бұғанамен

B)төссүйекпен

C)шүйдемен

D)жауырынмен

E)жамбаспен

9. Хромосоманың бір бөлігінің үзіліп түсіп қалуы

A)дефишенсия

B)транслокация

C)инверсия

D)дупликация

E)делеция

10. Мембранасыз (жарғақшасыз) органоид

A)рибосома

B)хромопласт

C)хлоропласт

D)ядро

E)лейкопласт

11. Жоғары сатыдағы споралы өсімдіктердің көбею мүшесі

A)сабағы

B)спора

C)тамыр

D)ризоид

E)тұқым

12. Дене пішіні біржасушалы қарапайымдарға ұқсас, маңызы зор жұмыр құрт

A)бауырсорғыш

B)сүлік

C)үшкірқұрт

D)зымырақ

E)ішексорғы

13. Картоп жапырағын жеп, оның түсімін кемітетін қоңыз

A)сона

B)қанқыз

C)бит

D)бүрге

E)колорад

14. Жұмыртқа жасуша мен сперматозоидтың қосылуынан түзіледі

A)бластомер

B)гранула

C)бластула

D)зигота

E)гаструла

15. Тынысалуды жиілететін гормон

A)адреналин

B)тимозин

C)паратгормон

D)глюкагон

E)инсулин

16. Адамның тұқымқуалаушылығын зерттеу әдісі

A)цитогенетикалық

B)генотиптік

C)хромосомалық

D)статистикалық

 E)гибридологиялық

17. Қатты аяз күндері хайуанаттар саябағында құстар суға жиі-жиі сүңгіп шығатын себебі

A)Тітіркенуден

B)Қауіп-қатерден сақтану үшін

C)Жылыну үшін

D)Тамақтану үшін

E)Тыныс алу үшін

18. «Көңіл-күй» гормоны:

A)Тироксин

B)Инсулин

C)Адреналин

D)Соматотропин

E)Тимозин

19. Иммунитет теориясын жасаған ғалым

A)И.П.Павлов

B)К.Гален

C)И.И.Мечников

D)И.М.Сеченов

E)А.Везалий

20. Будандық күш

A)анеуплоидия

B)полиплоидия

C)гетерозигота

D)гетерозис

E)инбридинг

21. Қос гүлсеріктері бар өсімдік:

A)қызылша

B)қымыздық

C)шие

D)өрік

E)тал

F)қалақай

G)шаған

H)алма

22. Күрделігүлділер тұқымдасының гүлдері:

A)жалған тілшелі

B)желкен

C)қайықша

D)шатыр

E)қосерінді

F)шоғырбас

G)ескек

H)түтікшелі

 

23. Көпқармалауышты маржандар:

A)теңіз қауырсыны

B)гидра

C)актиния

D)айқышты медуза

E)цианеа

F)құлақты медуза

G)түбірауызды медуза

H)планула

24. Құйрықсыздар отрядына жатады:

A)саламандра

B)хамелеон

C)құрбақа

D)бақа

E)тритон

F)құртпошым

G)гаттерия

H)бақатіс

25. Сыртқы секреция бездеріне жатады:

A)тер

B)эпифиз

C)сүт

D)айырша

E)тырнақ

F)ұйқы

G)сілекей

H)шаш

26. Асқорыту ферменттері:

A)сілекей

B)билирубин

C)нуклеаза

D)холин

E)амилаза

F)липаза

G)пепсин

H)ферментаза

27. Бұлшықет түрлері:

A)қысқа

B)көлденең жолақты жүрек

C)қозғалмалы

D)жалпақ

E)қозғалмайтын

F)жүрек бұлшықеті

G)біріңғай салалы

H)ұзын

28. Үлкен және кіші бөліктен тұратын органоид:

A)рибосома

B)липосома

C)ядро

D)митохондрия

E)лизосома

F)эндоплазмалық тор

G)вакуоль

H)Гольджи аппараты

29. Шешесінің қаны гетерозиготалы ІІІ топ, әкесі ІV топ. Ұрпақтарының қан топтары:

A)ІІІ, ІІ, І

B)ІІІ, ІV

C)ІІ, ІІІ, ІV

D)І, ІІ, ІV

E)ІV, І, ІІ

F)ІІІ, ІІ

G)І, ІV

H)ІІ, ІV

30. Генетикалық инженерия әдісін жібек құртын өсіруде пайдаланған:

A)В.А. Струнников

B)Ф.М. Мұхамбетқалиев

C)Н.С. Бутарин

D)Х. Г.Корана

E)Ә. Есенжолов

F)Е. Сирс

G)П. Берг

H)А. Жандеркин

 

47-НҰСҚА

1. Сүттіген өсімдігінің сабағы

A)жабысқақ

B)түйнек

C)жатаған

D)пиязшық

E)шырынды

2. Тек өсімдік жасушасына ғана тән

A)митохондрия

B)ядро

C)пластид

 

D)цитоплазма

E)мембрана

3. Фитонцид бөлетін өсімдік

A)алма

 

B)қарағай

C)қырықжапырақ

D)бақбақ

E)плаун

4. Бунақденелілердің аяқтарының саны

A)8

B)10

C)12

D)6

E)4

5. Суды тазартушы қарапайым жәндік

A)құртамыш

B)бодо

C)түншырақ

D)сувойка

E)домаланғы

6. Қосмекенділердің жүрегі

A)1 қуысты

B)3 қуысты

C)5 қуысты

D)2 қуысты

E)4 қуысты

7. Балаларда көбірек кездесетін бүйрек ауруы

A)пиелонефрит

B)энурез

C)уремия

D)уретрит

E)цистит

8. Бас сүйектің бет бөлігіндегі қозғалмалы сүйектер

A)астыңғы жақ

B)шүйде

C)үстіңгі жақ

D)самай

E)төбе

9. Лизосома қызметі

A)көбею

B)тасымалдау

C)энергетикалық

D)ыдырату

E)синтездеу

10. Зат алмасу сатылары

A)конвергенция, дивергенция

B)анаболизм, катаболизм

C)онтогенез, филогенез

D)делеция, транслокация

E)митоз, мейоз

11. Орамжапырақгүлділер тұқымдасы гүлінің формуласы:

A)

B)

C)

D)

E)

12. Тері астында паразиттік әрекет жасайтын жұмыр құрт

A)бауырсорғыш

B)суыртқы

C)ішексорғы

D)қылқұрт

E)трихинелла

13. Орташа және ірі денелі шаянтәріздестер

A)циклоп

B)таңқышаян

C)кене

D)бұғықоңыз

E)дафния

14. Жұмыртқа жасуша мен сперматозоидтың қосылуынан түзіледі

A)зигота

B)бластомер

C)бластула

D)гаструла

E)гранула

15. Адам организмінің ішкі ортасы

A)ұлпа сұйықтығы, қан, лимфа

B)сілекей, лимфа, гормон

C)сарысу, цитоплазма, ұлпа сұйықтығы

D)протоплазма, қан сарысуы, лимфа

E)плазма, гормон, қан

16. Эпигенез теориясын ұсынған ғалым

A)Р.Гук

B)Ж.Кювье

C)В.Прейер

D)У.Гарвей

E)Г.Рихтер

17. Креационизм тұжырымдамасын қолдады

A)В.Прейер, Д.Холдейн

B)К.Линней, Ж.Кювье

C)Ж.Б.Ламарк, Л.Пастер

D)Р.Гук, Д.Дидро

E)Ж.Бюффон, А.И.Опарин

18. Жасушадағы су мен денедегі сұйықтықты реттеуге қатысатын нәруыз

A)фибриноген

B)миозин

C)гемоглобин

D)фибрин

E)альбумин

19. Есту түтігінің өзегі ашылады

A)сыртқы дыбыс жолына

B)кеңірдекке

C)жұтқыншаққа

D)көмекейге

E)өңешке

20. Тұқымда, тамырда, түйнекте болатын пластид

A)вакуоль

B)хромопласт

C)хлоропласт

D)хромосома

E)лейкопласт

21. Гүлшоғыры себет өсімдіктер:

A)гүлкекіре

B)жүзім, тары, күріш

C)қарақат, қырыққабат

D)адамтамыр

E)қайың, көктерек

F)сәбіз, аскөк

G)күнбағыс

H)бақбақ, өгейшөп

22. Шымтезек мүгінің құрылысы:

A)жапырақтары үшкір

B)сабақ сыртын өң қаптайды

C)сабақ, жапырақ, ризоид

D)сабақ, жапырақ,тамыр

E)сабағы жерге төселе өседі

F)сабақ пен жапырақ

G)қауашағы болады

H)іші суға толы өлі жасушалар

23. Бунақденелілердің ересек күйге ауысуы:

A)уылдырық

B)нимфа

C)финна

D)имаго

E)ұрық

F)шабақ

G)қуыршақ

H)дернәсіл

24. Бунақденелілерді зерттейтін  ғылым:

A)маммалогия

B)гельминтология

C)герпетология

D)ихтиология

E)гистология

F)энтомология

G)орнитология

H)микология

25. Ыдырау өнімдерін шығаруға қатысатын мүшелер:

A)тері

B)қан

C)сілекей

D)бүйрек

E)қарын

F)ұлтабар

G)өкпе

H)ауыз

26. Жамбас  белдеуінің сүйектерін ата:

A)кеуде

B)қол сүйектері

C)аяқ сүйектері

D)бассүйегі

E)жамбас

F)омыртқа

G)бұғана

H)мойын

27. Иық белдеуінің сүйектерін ата:

A)кеуде

B)бұғана

C)омыртқа

D)жауырын

E)мойын

F)бассүйегі

G)аяқ сүйектері

H)жамбас

28. Үлкен және кіші бөліктен тұратын органоид:

A)рибосома

B)Гольджи аппараты

C)лизосома

D)ядро

E)липосома

F)вакуоль

G)митохондрия

H)эндоплазмалық тор

29. Жер бетінде өсетін барлық ағаштар мен бұталар:

A)терофиттер

B)криптофиттер

C)фанерофиттер

D)хамефиттер

E)гемикриптофиттер

F)біржылдық өсімдіктер

G)жартылай сақталатын өсімдіктер

H)эпифиттер

30. Лизосомалар түзіледі:

A)вакуольден

B)цитоплазмадан

C)митохондриядан

D)ядро мен рибосомадан

E)эндоплазмалық тордан

F)рибосомадан

G)Гольджи аппаратынан

H)ядродан

 

 

 

48-НҰСҚА

1.Фитонцид бөлетін өсімдік

A)қырықжапырақ

B)қарағай

C)алма

 

D)бақбақ

E)плаун

2.Даражарнақты өсімдік

A)Қауын

B)Асқабақ

C)Бидай

D)Күнбағыс

E)Қияр

3.Тамыр оймақшасының қызметі

A)қорғаныш

B)суды сіңіру

C)өткізгіш ұлпа түзеді

D)минералды тұздарды сіңіру

E)оймақша түзу

4.Күйіс қайтармайтын жұптұяқты жануар

A)бегемот

B)сиыр

C)тарпан

D)қой

E)құлан

5.Қарапайым жәндіктердің түрлерін ашқан  ғалым

A)А.Левенгук

B)И.И.Мечников

C)Ч.Дарвин

D)Дж.Гарсси

E)Ш.Лаверан

6.Шеміршекті балықтар

A)майшабақ

B)скат

C)бахтах

D)сазан

E)шортан

7.Бас сүйектің бет бөлігіндегі қозғалмалы сүйектер

A)шүйде

B)астыңғы жақ

C)үстіңгі жақ

D)төбе

E)самай

8.Адам организміндегі қанның жалпы қалыпты мөлшері

A)7,1 л-8,1

B)2,2 л-3,2

C)7,8 л-10л

D)7 -9л

E)4,5 -5л

9.Мембранасыз (жарғақшасыз) органоид

A)ядро

B)рибосома

C)хлоропласт

D)лейкопласт

E)хромопласт

10.Тыныс алу процесін жүзеге асыратын органоид

A)лизосома

B)митохондрия

C)рибосома

D)ядро

E)пластид

11.Саңырауқұлақтар дүниесін зерттейді

A)Зоология

B)Физиология

C)Генетика

D)Микология

E)Цитология

12.Орташа және ірі денелі шаянтәріздестер

A)кене

B)таңқышаян

C)бұғықоңыз

D)дафния

E)циклоп

13.Балықтардың денесін қалыпты ұстауын қамтамасыз ететін жүзбеқанаттары

A)жұп құрсақ және арқа

B)жұп құрсақ

C)құйрық

D)жұп көкірек

E)арқа және аналь

14.Көздің  қасаң қабығының қызметі

A)көз жас сұйықтығын бөледі

B)жарықты өткізеді

C)жарықтан қорғайды

D)көз алмасын толтырып тұрады

E)көзге түс береді

15.Көзді қоректік заттармен және оттекпен қамтамасыз етеді

A)көзжас безі

B)тамырлы қабық

C)шыны тәрізді дене

D)тор қабық

E)ақ қабық

16.Қаттыаязкүндеріхайуанаттарсаябағындақұстарсуғажиі-жиісүңгіпшығатынсебебі

A)Қауіп-қатерден сақтану үшін

B)Тітіркенуден

C)Тыныс алу үшін

D)Тамақтану үшін

E)Жылыну үшін

17.АаBb генотипі түзетін түрлі гаметалар саны

A)2

B)6

C)4

D)5

E)8

18.Зат алмасудың ақырғы өнімдерін сыртқа шығаратын мүшелер

A)ми, жұлын, тері, сүйек

B)сүйек, бүлшықет, өкпе, тері

C)өкпе, бүйрек, тері, ішек

D)секреция бездері, қарын, бауыр, тері

E)бүйрек, жүрек, тері, ішек

19.Орталық жүйке жүйесіндегі тежелу құбылысын ашқан ғалым

A)И.М.Сеченов

B)К.Гален

C)И.П.Павлов

D)Гиппократ

E)А.Везалий

20.А.И.Опарин тұжырымдамасын дамытқан ағылшын биологі

A)Г.Рихтер

B)Ж.Кювье

C)Л.Пастер

D)Ф.Реди

E)Дж.Холдейн

21.Сабақтың қабық қабаттары:

A)жылдық шеңбер

B)тоз

C)тін

D)камбий

E)өзек

F)орталық бөлім

G)сүрек

H)өң

22.Мүктердің жыныс жасушаларының қосылуынан:

A)дене үзінділерінен жетіледі

B)теңдей бөлінеді

C)зооспоралар түзіледі

D)спора түзіледі

E)қауашақ жетіледі

F)гамета пайда болады

G)ұрықтанады

H)екі- екіден қосылады

23.Құйрықты қосмекенділер:

A)көлбақа

B)тритон

C)құрбақа

D)кәдімгі құрбақа

E)жетісулық бақатіс

F)саламандра

G)даната құрбақасы

H)сақиналы құртжылан

24.Жүрегі үш қуысты жартылай пердемен бөлінген:

A)сақиналы құртжылан

B)қырғауыл

C)кесіртке

D)гаттерия

E)құрбақа

F)түйеқұс

G)жылан

H)сазан

25.Бір түбірлі тістер:

A)дентин

B)пульпа

C)үлкен азу тістер

D)ақыл

E)кіші азу тістер

F)сойдақ

G)күрек

H)азу

26.Қозғалмай байланысқан сүйектер:

A)білезік

B)шынтақ сүйек

C)омыртқа

D)кәрі жілік

E)толарсақ

F)ми сауыты

G)сегізкөз

H)бұғана

27.Сыртқы секрециялық бездерге жатады:

A)гипофиз

B)тері без

C)жыныс без

D)қалқанша без

E)сілекей без

F)ұйқы без

G)қалқаншамаңы без

H)айырша без

28.Хлоропластың құрылысына кірмейді :

A)мембрана

B)криста

 C)строма

D)хлорофил

E)грана

F)каротиноидтер

G)тилакоид

H)матрикс

29. «Микроэволюция» терминін 1938 жылы ғылымға енгізген ғалым:

A)Ч. Дарвин

B)Ф. Бернье

C)В.О. Ковалевский

D)К. Линней

E)Ф. Энгельс

F)В. Иогансен

G)Джон Рей

H)Н.В. Тимофеев-Ресовский

30.Молекуласының құрамына көміртек немесе оның қосылыстары кіретін, сондай-ақ ауада және оттекте жанатын заттар:

A)микроэлементтер

B)атомдық қосылыстар

C)макромолекулалар

D)биоэлементтер

E)ультрамикро қосылыстар

F)органикалық қосылыстар

G)микро қосылыстар

H)бейорганикалық қосылыстар

 

 

49-НҰСҚА

1. Күрделігүлділер тұқымдасына тән

A)жемісі - бұршаққап

B)жемісі-бұршаққын

C)гүлдері тілше, шұқырақ тәрізді

D)гүлшоғыры сыпыртқыгүл

E)жемісі-жидек қауашақ

2. Шымтезек мүгінің құрылыс мүшелері

A)жапырақтары қылқанды

B)сабақ, жапырақ,тамыр

C)сабақ, жапырақ, ризоид

D)қауашағы болады

E)жеміс, гүл

3. Жеуге жарамайтын саңырауқұлақтар

A)кәдімгі түлкіжем, көңқұлақ

B)көңқұлақ, ақ саңырауқұлақ

C)боз арамқұлақ, көңілкеш

D)түлкіжем, қозықұйрық

E)жерқұлақ, көңілкеш

4. Шаянтәріздестерге жатады

A)қарақұрт

B)көбелек

C)инелік

D)циклоп

E)кене

5. Денедегі зақымданған немесе жойылып кеткен мүшелер мен ұлпалардың қалпына келуі

A)денатурация

B)эволюция

C)дегенерация

D)регенерация

E)дупликация

6. Сиыр цепенінің мойынға жалғасқан басы бар дернәсілі

A)қармақша

B)наяда

C)финна

D)планула

E)трохофора

7. Тыныш ұйқыны қамтамасыз етеді

A)теледидарды қосу

B)ауыр ой еңбегімен шұғылдану

C)тоя тамақ жеу

D)бөлмені желдету

E)көп сусын ішу

8. Дыбыс сүйекшелері орналасқан құлақ бөлігі

A)дабыл жарғағы

B)ішкі құлақ

C)сыртқы есту жолы

D)ортаңғы құлақ

E)есту түтігі

9. Зиянды нәруыз

A)амилаза

B)кератин

C)муцин

D)токсин

E)пепсин

10. Өліп біткен организмдердің қазба қалдықтарын зерттейтін ғылым

A)анатомия

B)палеонтология

C)морфология

D)этология

E)физиология

11. Біржасушалы балдыр-хлорококк кездеседі

A)тоқтау суларда

B)теңіздің тұзды суында

C)ағаш діңдерінде

D)көл, өзенде

E)теңізде

12. Түнге қарай теңізді нұрға бөлейді

A)трипаносома

B)түншырақ

C)эвглена

D)лейшмания

E)опалина

13. Орман құсы

A)қаз

B)пингвин

C)тоқылдақ

D)бүркіт

E)үйрек

14. Сыртқы құлақты ортаңғы құлақтан бөліп тұрады

A)сыртқы есту жолы

B)есту сүйекшелері

C)есту түтігі

D)дабыл жарғағы

E)құлақ қалқаны

15. Ағзаны микробтан, ультракүлгін сәулелерден қорғайтын тері қабаты

A)эпидермис

B)май

C)гиподерма

D)нағыз тері

E)мүйізгке қабат

16. Биологиялық оқшауланудың генетикалық себебі

A)хромосомалар жиынтығы әртүрлі

B)көбею мерзімдерінің сәйкес келмеуі

C)мінез-құлықтары ұқсас емес

D)жыныс мүшелерінің құрылысы әртүрлі

E)тіршілік орта жағдайының түрліше болуы

17. Будандық күш

A)гетерозигота

B)анеуплоидия

C)полиплоидия

D)гетерозис

E)инбридинг

18. Жарық сәулесінің тор  қабығына жетпеуінен туындайтын ауру:

A)глаукома

B)ақшам соқыр

C)қырақтылық

D)сығырлық

E)көз қарығуы

19. Анатомия ғылымының негізін салушы

A)И.П.Павлов

B)Әл-Фараби

C)К.Гален

D)Гиппократ

E)А.Везалий

20. Латимерияның осы күнге дейін өзгеріссіз тіршілік етуі

A)мақсатсыз сұрыптау

B)әдістемелік сұрыптау

C)қолдан сұрыптау

D)тұрақтандырушы сұрыптау

E)қозғаушы сұрыптау

21. Гүлшоғыры себет өсімдіктер:

A)бақбақ, өгейшөп

B)қарақат, қырыққабат

C)күнбағыс

D)адамтамыр

E)жүзім, тары, күріш

F)сәбіз, аскөк

G)қайың, көктерек

H)гүлкекіре

22. Қауашақ жемісті өсімдіктер:

A)меңдуана

B)бақбақ, күнбағыс

C)асбұршақ, беде

D)шомыр, шалқан

E)сасық меңдуана, сүттіген

F)үйеңкі, шегіршін, қайың

G)арпа, бидай, тары

H)шегіргүл, қызғалдақ

23. Бунақденелілерді зерттейтін  ғылым:

A)герпетология

B)микология

C)ихтиология

D)орнитология

E)гистология

F)энтомология

G)маммалогия

H)гельминтология

24. Бекіретәріздестер отрядына жатады :

A)түлкібалық

B)қортпа

C)құнысбалық

D)шоқыр

E)пілмай

F)майшабақ

G)латимерия

H)қылқа

25. Ыдырау өнімдерін шығаруға қатысатын мүшелер:

A)ұлтабар

B)ауыз

C)сілекей

D)қарын

E)қан

F)тері

G)өкпе

H)бүйрек

26. Тромбоциттердің негізгі қызметі:

A)сүзу

B)оттегіні тасымалдау

C)қанның ұю және өттегіні тасымалдау

D)қанның ұю

E)қозуды өткізу

F)қорғаныштық

G)қан кетуді тоқтату

H)зиянсыздандыру

27. Торлы қабықта болатын жасуша түрлері:

A)торлы

B)құтыша

C)ақ қабық

D)нұрлы қабық

E)қарашық

F)сенсорлық жүйе

G)таяқша

H)қасаң қабақ

28. Генеалогиялық әдіс:

A)шыққан тегіне қарай зерттеу

B)зат алмасудың бұзылуы

C)жеке дамуында тұқымқуалайтын өзгерістерді зерттеу

D)өзгерістердің адам популяциясына таралуын зерттеу

E)шежіре құру

F)ауру адамның кариотипіне талдау жасау

G)сау адамның кариотипіне талдау жасау

H)хромосома жиынтығына талдау жасау

29. Хромосомааралық өзгерістерге хромосоманың бір бөлігінің оған ұқсас емес басқа бір хромосомамен ауысып кетуі:

A)делеция

B)дефишенсия

C)инверсия

D)дупликация

E)аутоплоидтар

F)мутация

G)транслокация

H)аллоплоидтар

30. Нейрула сатысы кезінде эктодерма қабатынан дамиды:

A)тірек-қимыл жүйесі

B)есту және иіс сезу мүшелері

C)тері

D)қанайналым жүйесі

E)зәр шығару жүйесі

F)асқорыту жүйесі

G)бокал тәрізді екі көз

H)тыныс алу жүйесі

 

 

50-НҰСҚА

1. Қосжарнақты өсімдік

A)Пальма

B)Жүгері

C)Банан

D)Сұлы

E)Қияр

2. Бактерия тіршілігінде спора түзу процесінің маңызы

A)қоректену үшін

B)шоғырлану үшін

C)көбеюге қатысу үшін

D)жасушаның бөлінуі үшін

E)қорғану үшін

3. Тамыр оймақшасының қызметі

A)минералды тұздарды сіңіру

B)өткізгіш ұлпа түзеді

C)суды сіңіру

D)қорғаныш

E)оймақша түзу

4. Ең алғаш сүйекті балықтарда пайда болған мүше

A)аналь тесігі

B)желбезек

C)бауыр

D)қуық

E)бүйрек

5. Денедегі зақымданған немесе жойылып кеткен мүшелер мен ұлпалардың қалпына келуі

A)денатурация

B)дупликация

C)регенерация

D)дегенерация

E)эволюция

6. Шаянтәріздестерге жатады

A)көбелек

B)инелік

C)қарақұрт

D)кене

E)циклоп

7. Үшбұрышты жалпақ сүйек

A)жамбас

B)бұғана

C)қабырға

D)омыртқа

E)жауырын

8. Көпқабатты эпителийден тұратын тері қабаты

A)пеликулла

B)эпидермис

C)май клетчаткасы

D)плазмолемма

E)нағыз тері

9. Т. Морган заңы

A)тәуелсіз тұқым қуалау

B)өзгергіштік

C)тіркесіп тұқым қуалау

D)ажырау

E)тұқымқуалаушылық

10. Рибосоманың негізгі қызметі

A)нәруыз молекуласын синтездеу

B)энергия жинақтау

C)май қышқылын ыдырату

D)көбеюге қатысу

E)суды сіңіру

11. Өсімдік жасушасының қабықшасын құрайтын органикалық зат

A)крахмал

B)гликоген

C)нәруыз

D)май

E)целлюлоза

12. Қандауыршаның орталық жүйке жүйесінің қызметін атқарады

A)жүйке торы

B)ми

C)жүйке түтігі

D)жүйке түйіндері

E)жұлын

13. Картоп жапырағын жеп, оның түсімін кемітетін қоңыз

A)сона

B)колорад

C)қанқыз

D)бүрге

E)бит

14. Тыныс шығарғандағы ауада болатын оттек мөлшері

A)21%

B)4,0 %

C)16 %

D)79 %

E)0,03 %

15. Қанның ұюына қатысатын нәруыз

A)фибриноген

B)миозин

C)гемоглобин

D)актин

E)альбумин

16. Трансляцияның элонгация сатысында

A)кодон мен антикодонның бір  біріне сәйкес келуі

B)полипептидтік тізбектің түзілуі басталады

C)сүт қышқылы ыдырайды

D)су фотолизі жүреді

E)пептидтік биосинтез аяқталады

17. Биогеографиялық аймақтарды ажыратқан ғалым

A)В.И.Вернадский

B)А.Уоллес

C)Г.Мендель

D)Ч.Дарвин

E)В.В.Докучаев

18. Жүректің оң жақ бөлігіндегі қақпақша

A)үш жақтаулы

B)бір жақтаулы

C)үш қуысты

D)екі қуысты

E)қос жақтаулы

19. Көзді мимен байланыстыратын көру жүйкесі шығатын жер

A)қарашық

B)сары дақ

C)нұрлы қабық

D)соқыр дақ

E)көзбұршақ

20. Биогеографиялық аймақ

A)Шығыс Азиялық

B)Оңтүстік Азиялық

C)Аустралиялық

D)Оңтүстік Америкалық

E)Орталық Америкалық

21. Ұсақ ағзаларды зерттеген ғалымдар:

A)Р. Вирхов

B)А. Левенгук

C)Т. Шванн

D)Я. Пуркине

E)К. Бэр

F)Луи Пастер

G)Р. Гук

H)М. Шлейден

22. Сабағы өте көп буын және буынаралықтарынан тұратын өсімдік:

A)плаун

B)көкек зығыры

C)шоқпарбас плаун

D)мүк

E)усасыр қырықжапырағы

F)қырықжапырақ

G)қырықбуын

H)қыналар

23. Шеміршекті балықтарды ата:

A)шортан

B)скат

C)табан

D)сазан

E)аққайран

F)бекіре

G)аратұмсық

H)балғабас акула

24. Қосарлы тыныс алу тән:

A)жорғалаушыларға

B)шаяндарға

C)сүтқоректілерге

D)балықтарға

E)құстарға

F)құрттарға

G)қосмекенділерге

H)буынаяқтыларға

25. Тыныс алу мүшелерін ата:

A)ми

B)қантамыр

C)кеңірек

D)сопақша ми

E)ауыз

F)жүйке

G)мұрын қуысы

H)көмекей

26. Торлы қабықта болатын жасуша түрлері:

A)торлы

B)қарашық

C)нұрлы қабық

D)құтыша

E)таяқша

F)сенсорлық жүйе

G)қасаң қабақ

H)ақ қабық

27. Бұлшықет түрлері:

A)қысқа

B)ұзын

C)қозғалмалы

D)көлденең жолақты жүрек

E)қозғалмайтын

F)біріңғай салалы

G)жүрек бұлшықеті

H)жалпақ

28. Гаметогенез кезеңдері:

A)гликолиз

B)гаструла

C)пісіп жетілу аймағы

D)нейрула

E)көбею кезеңі

F)бластула

G)бөлшектену

H)өсу аймағы

29. Мутация тудыратын факторлар:

A)анеуплоидия

B)мутагендер

C)партеногенез

D)гетероплоидия

E)токсиндер

F)полиплоидия

G)онтогенез

H)фенотиптік

30. Адамның жаралу және пайда болу кезеңі:

A)архей

B)палеозой

C)кайнозой

D)девон

E)протерозой

F)мезозой

G)триас

H)ордовик

 

 

51-НҰСҚА

1. Көпжылдық мәңгі жасыл шөптектес өсімдік

A)арша

B)қырықбуын

C)плаун

D)мүк

E)шырша

2. Даражарнақты өсімдік

A)Қияқөлең

B)Қауын

C)Күнбағыс

D)Асқабақ

E)Қарбыз

3. Қызыл балдырларға жатады

A)нереоцистис

B)ламинария

C)саргассум

D)улотрикс

E)плюмария

4. Балықтың дене салмағын өзгертетін мүшесі

A)торсылдағы

B)құйрық жүзбеқанаты

C)бүйір сызығы

D)арқа жүзбеқанаты

E)миы

5. Жалған аяқ түзіп, дене пішінін үнемі өзгерте алатын қарапайымдылар

A)споралылар

B)саркодиналар

C)домаланғылар

D)талшықтылар

E)кірпікшелілер

6. Ең алғаш ішекқуыстыларда пайда болды

A)зәршығару жүйесі

B)жүйке торы

C)аналь тесігі

D)қарапайым көзше

E)мезодерма қабаты

7. Тыныш ұйқыны қамтамасыз етеді

A)көп сусын ішу

B)тоя тамақ жеу

C)ауыр ой еңбегімен шұғылдану

D)бөлмені желдету

E)теледидарды қосу

8.Өкпенің сыртын қаптайтын жұқа қабықша

A)өкпе көпіршігі

B)плевра

C)өкпе

D)өкпеқап қуысы

E)өкпеқап сұйықтығы

9. Ядро қабықшасының ішіндегі қуысты толтырып тұратын сұйықтық

A)протоплазма

B)кариоплазма

C)вакуоль

D)ядрошық

E)гиалоплазма

10. ДНҚ жіпшелерінен тұратын созылыңқы тығыз денешік

A)центромера

B)ядро

C)центриоль

D)хромосома

E)ядрошық

11. Күрделі масақ гүлшоғыры бар өсімдік

A)тары

B)қарабидай

C)гүлшетен

D)сәбіз

E)күріш

12 Түнге қарай теңізді нұрға бөлейді

A)лейшмания

B)опалина

C)түншырақ

D)эвглена

E)трипаносома

13. Дене пішіні біржасушалы қарапайымдарға ұқсас, маңызы зор жұмыр құрт

A)сүлік

B)үшкірқұрт

C)бауырсорғыш

D)зымырақ

E)ішексорғы

14. Ұйқы безінің өзегі ашылады

A)тікішекке

B)ауыз қуысына

C)ұлтабарға

D)асқазанға

E)өңешке

15. Адам тыныштық күйде тыныс алғанда жұтылатын ауа мөлшері

A)200 мл

B)3500 мл

C)100 мл

D)1500 мл

E)500 мл

16.Модификациялық өзгергіштікті зерттеу әдісі

A)статистикалық

B)физикалық

C)химиялық

D)генетикалық

E)микробиологиялық

17. Латимерияның осы күнге дейін өзгеріссіз тіршілік етуі

A)қозғаушы сұрыптау

B)қолдан сұрыптау

C)тұрақтандырушы сұрыптау

D)әдістемелік сұрыптау

E)мақсатсыз сұрыптау

18. Доминантты (басым) принципін ашты

A)А.А.Ухтомский

B)Н.И.Пирогов

C)И.М.Сеченов

D)И.И.Мечников

E)И.П.Павлов

19. Сирек кездесетін, тұқым қуалайтын ауру

A)гемофилия

B)гипотония

C)инсульт

D)гипертензия

E)анемия

20.Гетерозис құбылысының артықшылығы

A)ареалдың кеңеюі

B)ұрпақ бермеуі

C)зат алмасуының баяулауы

D)өніміділіктің артуы

E)сапасы төмендеуі

21. Қынадан алынады:

A)қант, бояу

B)лакмус

C)сірке қышқылы

D)спирт

E)балауыз

F)жасунық

G)темір

H)карбол қышқылы

22. Біржасушалы балдырларға жатады:

A)хламидомонада

B)хлорококк

C)кладофора

D)спирогира

E)каулерпа

F)хлорелла

G)ульва

H)улотрикс

23.Біржасушалы жәндіктер :

A)күрделі құрылымды 

B)қарапайым құрылысты

C)хроматофоры бар

D)жасушасы болмайды 

E)ядросы бар 

F)жүйке жүйесі жақсы жетілген 

G)бірнеше жасушадан тұрады

H)бір ғана жасушадан тұрады

24. Өрмекшітәріздес класына жататын жәндіктердің  дене бөлімдері:

A)бас, құрсақ

B)бас

C)көкірек,құрсақ

D)құрсақ

E)баскөкірек

F)құйрық

G)көкірек

H)бас,құйрық

 25. Сыртқы секреция бездеріне жатады:

A)сілекей

B)тер

C)шаш

D)ұйқы

E)айырша

F)тырнақ

G)эпифиз

H)сүт

26. Жүйке жүйесінің бөлімдері:

A)орталық жүйке жүйесі

B)жұлын өзегі

C)жүйке түйіндері

D)сұр зат

E)ақ зат

F)шеткі жүйке жүйесі

G)артқы тамыршалар

H)жүйке қабығы

27. Қалқанша безден гормон көп бөлінсе:

A)бүйрек үсті безіне әсер етеді

B)қалқанша без ісіп кетеді

C)есте сақтау қабілеті жақсарады

D)жүрек соғуы жиілейді

E)кретинизм ауруы туындайды

F)салмақ қоспайды

G)зат алмасу қалыпты жүреді

H)денеде зат алмасу күшейеді

28. Өсімдіктер селекциясында қолданылатын сұрыптаудың түрлері:

A)топтай

B)шоғырлы

C)аралас

D)жаппай

E)талдай

F)жеке

G)мутация

H)кездейсоқ

29. Хромосомааралық өзгерістерге хромосоманың бір бөлігінің оған ұқсас емес басқа бір хромосомамен ауысып кетуі:

A)дефишенсия

B)инверсия

C)делеция

D)дупликация

E)аутоплоидтар

F)аллоплоидтар

G)мутация

H)транслокация

30. Генетикалық инженерия әдісін жібек құртын өсіруде пайдаланған:

A)В.А. Струнников

B)Ә. Есенжолов 

C)Х. Г.Корана

D)А. Жандеркин

E)П. Берг

F)Е. Сирс

G)Ф.М. Мұхамбетқалиев

H)Н.С. Бутарин

 

 

52-НҰСҚА

1.Цианобактериялардың сыртқы боялған бөлігі:

A)Лейкопласт

B)Плазмалемма

C)Хроматоплазма

D)Орталық плазма

E)Кариоплазма

2.Тамыр оймақшасының қызметі

A)қорғаныш

B)суды сіңіру

C)минералды тұздарды сіңіру

D)оймақша түзу

E)өткізгіш ұлпа түзеді

3.Даражарнақты өсімдік

A)Қияқөлең

B)Асқабақ

C)Қауын

D)Күнбағыс

E)Қарбыз

4.Жанасу арқылы жынысты жолмен көбейетін қарапайым жәндік

A)жасыл эвглена

B)кәдімгі амеба

C)бақалшақты амеба

D)кірпікшелі кебісше

E)сәулелі күншар

5.Сиыр цепенінің мойынға жалғасқан басы бар дернәсілі

A)наяда

B)қармақша

C)финна

D)планула

E)трохофора

6.Жүзетін құс

A)пингвин

B)шағала

C)сұңқар

D)көкқұс

E)бүркіт

7.Бүйректің ішкі қабатының түсі

A)ақ

B)қоңырқай

C)алқызыл

D)бозғылт

E)күлгін

8.Сипап сезу мүшесі

A)көз

B)тері

C)тіл

D)құлақ

E)мұрын

9.Нәруыз молекуласының синтезделуінде матрицаның рөлін атқарады

A)полисахаридтер

B)моносахаридтер

C)дисахаридтер

D)май қышқылы

E)нуклеин қышқылдары

10.Озон қабатының қызметі

A)биомассаны құрайды

B)биогенді заттарды түзеді

C)ультракүлгін сәулелерден қорғайды

D)тірі организмдердің шоғырланған мекені

E)топырақ қабатын түзеді

11.Күрделі масақ гүлшоғыры бар өсімдік

A)тары

B)қарабидай

C)күріш

D)сәбіз

E)гүлшетен

12.Сәулелі симметриялы жәндік

A)қоңыз

B)гидра

C)амеба

D)эвглена

E)бақа

13.Қосмекенділердің есту мүшесі тұрады

A)тек ішкі құлақтан

B)ішкі және ортаңғы құлақтан

C)ішкі және сыртқы құлақтан

D)дыбыс сүйекшелерінен

E)ортаңғы құлақтағы дыбыс сүйекшелерінен

14.Бағдарлаушы шартсыз рефлекстер

A)Жарыққа кірпік қағу

B)Асқорыту бездерінен сөл бөлу

C)Сәбидің таныс емес затқа басын бұру

D)Сәбиді емізігі бар бөтелкемен тамақтандыру

E)Жаңа туған нәрестенің алғаш рет анасын ему

15.Көздің  қасаң қабығының қызметі

A)көз алмасын толтырып тұрады

B)көз жас сұйықтығын бөледі

C)жарықтан қорғайды

D)көзге түс береді

E)жарықты өткізеді

16.Сплайсингте кофермент қызметін атқарады

A)АДФ

B)АМФ

C)ДНҚ

D)РНҚ

E)АТФ

17.Тұқымда, тамырда, түйнекте болатын пластид

A)хромопласт

B)вакуоль

C)хлоропласт

D)хромосома

E)лейкопласт

18.Көзді мимен байланыстыратын көру жүйкесі шығатын жер

A)қарашық

B)соқыр дақ

C)көзбұршақ

D)нұрлы қабық

E)сары дақ

19.Бүйрек астауы дегеніміз

A)ішкі кеңейген қуыс

B)бүйрек денешігі

C)қоңырқай қыртысты қабат

D)нефрон өзекшелері

E)бозғылт ми заты

20.Креационизм тұжырымдамасын қолдады

A)В.Прейер, Д.Холдейн

B)Р.Гук, Д.Дидро

C)К.Линней, Ж.Кювье

D)Ж.Б.Ламарк, Л.Пастер

E)Ж.Бюффон, А.И.Опарин

21.Саңырауқұлақ жасушасының сыртында қатты қабығы, ішінде...болады:

A)хлоропласт

B)ядро

C)центриольдер

D)пластид, ядро

E)вакуоль

F)лизосома

G)хлорофил

H)эндоплазмалық тор

22.Балдырлар хромотофорындағы пигменттерге байланысты топтары:

A)сарғыш

B)жасыл

C)көкшіл

D)қызыл

E)көгілдір

F)сары

G)көк

H)қоңыр

23.Бунақденелілердің ересек күйге ауысуы:

A)уылдырық

B)шабақ

C)дернәсіл

D)нимфа

E)финна

F)қуыршақ

G)имаго

H)ұрық

24.Жүрегі үш қуысты жартылай пердемен бөлінген:

A)жылан

B)гаттерия

C)сазан

D)қырғауыл

E)кесіртке

F)құрбақа

G)түйеқұс

H)сақиналы құртжылан

25.Бір түбірлі тістер:

A)пульпа

B)дентин

C)кіші азу тістер

D)сойдақ

E)ақыл

F)үлкен азу тістер

G)азу

H)күрек

26.Терінің эпидермис қабаты:

A)мүйізгек

B)түрі өзгерген тері

C)май бездері орналасқан

D)жалпақ эпителийі

E)нағыз тері қабаты

F)энергия қоры

G)қара – қызыл түсті түйінді

H)қор зат жиналады

27.Лейкоциттер түзіледі:

A)безде

B)сүйек кемігінде

C)майда

D)асқазанда

E)көкбауыр мен лимфа түйіндерінде

F)жүректе

G)ішекте

H)бүйректе

28.Өсімдіктер селекциясында қолданылатын сұрыптаудың түрлері:

A)аралас

B)кездейсоқ

C)талдай

D)жеке

E)топтай

Fжаппай

G)шоғырлы

H)мутация

29.Адамның жаралу және пайда болу кезеңі:

A)мезозой

B)палеозой

C)триас

D)архей

E)девон

F)кайнозой

G)ордовик

H)протерозой

30.Кездейсоқ пайда болатын өзгергіштік:

A)дактилоскопиялық

B)морфологиялық

C)онтогенездік

D)онтогенетикалық

Eмодификациялық

F)мутациялық

G)эмбриологиялық

H)физиологиялық

 

 

53-НҰСҚА

1. Бактериялардың пішіндері

A)тұрақсыз

B)түйіршікті

C)кірпікшелі

D)талшықты

E)таяқша, шар

2. 50 жылда ғана жеміс беретін өсімдік

A)жатаған шырша

B)секвоя

C)зеравшан аршасы

 D)кәдімгі қарағай

E)самырсын

3. Саңырауқұлақтардың жануарларға тән белгісі

A)бір орыннан қозғалмайды

B)гликоген жинақтайды

C)жасушасы болмайды

D)қанша тіршілік етсе, сонша өсе береді

E)жасушасында қалың қабықшасы болады

4. Шеміршекті балықтар

A)бахтах

B)шортан

C)сазан

D)скат

E)майшабақ

5. Қарапайым жәндіктердің түрлерін ашқан  ғалым

A)И.И.Мечников

B)Дж.Гарсси

C)А.Левенгук

D)Ч.Дарвин

E)Ш.Лаверан

6. Ең алғаш ішекқуыстыларда пайда болды

A)зәршығару жүйесі

B)жүйке торы

C)мезодерма қабаты

D)қарапайым көзше

E)аналь тесігі

7. Өкпенің сыртын қаптайтын жұқа қабықша

A)плевра

B)өкпеқап сұйықтығы

C)өкпе көпіршігі

D)өкпе

E)өкпеқап қуысы

8. Үшбұрышты жалпақ сүйек

A)омыртқа

B)жамбас

C)қабырға

D)бұғана

E)жауырын

9. Тыныс алу процесін жүзеге асыратын органоид

A)митохондрия

B)рибосома

C)ядро

D)лизосома

E)пластид

10. Зат алмасу сатылары

A)конвергенция, дивергенция

B)митоз, мейоз

C)анаболизм, катаболизм

D)онтогенез, филогенез

E)делеция, транслокация

11. Жемісі қауашақ болатын өсімдік

A)қызғалдақ

B)қырыққабат

C)бидай

D)шомыр

E)беде

12. Қандауыршаның орталық жүйке жүйесінің қызметін атқарады

A)ми

B)жүйке торы

C)жүйке түйіндері

D)жүйке түтігі

E)жұлын

13. Балықтардың денесін қалыпты ұстауын қамтамасыз ететін жүзбеқанаттары

A)құйрық

B)жұп құрсақ

C)жұп құрсақ және арқа

D)арқа және аналь

E)жұп көкірек

14. Көзді қоректік заттармен және оттекпен қамтамасыз етеді

A)ақ қабық

B)көзжас безі

C)шыны тәрізді дене

D)тор қабық

E)тамырлы қабық

15. Ұйқы безінің өзегі ашылады

A)өңешке

B)асқазанға

C)ұлтабарға

D)тікішекке

E)ауыз қуысына

16. Тыныс алудың негізін салған ғалымдар

A)Э.Геккель, Ф.Мюллер

B)Р.Гук, А.В.Левенгук

C)М.В.Ломоносов, А.Л.Лавуазье

D)Т.Шванн, М.Шлейден

E)Ж.Б.Ламарк, К.Линней

17. Зат алмасудың соңғы өнімдері

A)СО₂, Н₂О, NH₃

B)HCO₃ ,S

C)Na, Cl, K

D)Ca², Mg, O₂

E)H₂PO_4, HCl

18. Жарық сәулесінің тор  қабығына жетпеуінен туындайтын ауру:

A)сығырлық

B)ақшам соқыр

C)көз қарығуы

D)қырақтылық

E)глаукома

19. Жүректің оң жақ бөлігіндегі қақпақша

A)қос жақтаулы

B)үш жақтаулы

C)үш қуысты

D)екі қуысты

E)бір жақтаулы

20. Эпигенез теориясын ұсынған ғалым

A)Ж.Кювье

B)В.Прейер

C)Г.Рихтер

D)У.Гарвей

E)Р.Гук

21. Біржасушалы балдырларға жатады:

A)ульва

B)хлорелла

C)хламидомонада

D)спирогира

E)каулерпа

F)кладофора

G)улотрикс

H)хлорококк

22. Қауашақ жемісті өсімдіктер:

A)үйеңкі, шегіршін, қайың

B)шегіргүл, қызғалдақ

C)шомыр, шалқан

D)арпа, бидай, тары

E)меңдуана

F)бақбақ, күнбағыс

G)асбұршақ, беде

H)сасық меңдуана, сүттіген

23. Бунақденелілерді зерттейтін  ғылым:

A)герпетология

B)ихтиология

C)гельминтология

D)энтомология

E)гистология

 F)орнитология

G)микология

 H)маммалогия

 24. Шеміршекті балықтарды ата:

A)табан

B)сазан

 C)аратұмсық

D)аққайран

E)шортан

F)балғабас акула

G)скат

H)бекіре

25. Ыдырау өнімдерін шығаруға қатысатын мүшелер:

 A)қан

 B)тері

C)ұлтабар

D)бүйрек

 E)өкпе

 F)сілекей

G)қарын

 H)ауыз

 26. Ми діңіне жататын:

A)үлкен ми

B)үлкен ми, мишық

C)ортаңғы ми

D)астыңғы жақ

E)ми өзегі

F)мишық

G)аралық

H)сопақша

27. Жүйке жүйесінің бөлімдері:

A)орталық жүйке жүйесі

B)жұлын өзегі

C)ақ зат

D)шеткі жүйке жүйесі

E)жүйке түйіндері

F)артқы тамыршалар

G)жүйке қабығы

H)сұр зат

28. Ч. Дарвин анықтап берген қолдан сұрыптаудың түрлері:

A)биотехнология

B)аутбридинг

C)гетерозис

D)мақсатсыз

E)әдістемелік

 F)инбридинг

G)жеке

H)полиплоидия

29. Қос мембраналы органоидтер:

A)ядро

B)тилокоид

C)талшықтар

D)мембрана

E)центриоль

F)хлоропласт

G)рибосома

H)лизосома

30. Гетерозиготалы гендері бар будандар алуда қолданатын сұрыптау әдісі:

A)бағытты мутагенез

B)жасанды

C)аутбридинг

D)инбридинг

E)жеке

F)жаппай

G)индукциялы

H)табиғи

 

 

54-НҰСҚА

БИОЛОГИЯ

Нұсқау: «Сізге берілген бес жауап нұсқасындағы бір дұрыс жауапты таңдауға арналған тапсырмалар беріледі. Таңдаған жауапты жауап парағындағы берілген пәнге сәйкес орынға, дөңгелекшені толық бояу арқылы белгілеу қажет».

 1. Жеуге жарамайтын саңырауқұлақтар

A) кәдімгі түлкіжем, көңқұлақ

B) түлкіжем, қозықұйрық

C) көңқұлақ, ақ саңырауқұлақ

D) жерқұлақ, көңілкеш

E) боз арамқұлақ, көңілкеш

2. Жаздық сарымсақтың егілу уақыты

A) жаз соңында

B) жазда

C) күзде

D) көктемде

E) қысқа қарай

3. Гүлдері ашылмай тұрып тозаңдану

A) өздігінен

B) су арқылы

C) жел арқылы

D) жануарлар арқылы

E) айқас

4. Бауырсорғышының аралық иесі

A) жүзім ұлу

B) қоңыз

C) сиыр

D) циклоп

E) кіші тоспаұлу

5. Ең алғаш жалпақ құрттарда пайда болған жүйе

A) аналь тесігі

B) зәршығару (бөліп шығару)

C) асқорыту жүйесі

D) қан айналым

E) жүйке  жүйесі (торы)

6. «Патша балығы» деп аталатын балық

A) кета

B) латимерия

C) бахтах

D) ақбалық

E) қылқа

7. Бүйректің ішкі қабатының түсі

A) бозғылт

B) ақ

C) алқызыл

D) күлгін

E) қоңырқай

8. Дыбыс сүйекшелері орналасқан құлақ бөлігі

A) есту түтігі

B) ортаңғы құлақ

C) дабыл жарғағы

D) сыртқы есту жолы

E) ішкі құлақ

9. Фотосинтез процесі жүреді

A) вакуольде

B) ядрода

C) рибосомада

D) цитоплазмада

E) хлоропластарда

10. Мембранасыз (жарғақшасыз) органоид

A) хромопласт

B) хлоропласт

C) ядро

D) лейкопласт

E) рибосома

11. Тропиктік ормандарда өсетін ағаштарда болатын қосалқы тамыр

A) түйнекті

B) жемтамыр

C) емізік

D) тіреу

E) ауа тамыр

12. Қосмекенділердің есту мүшесі тұрады

A) ішкі және ортаңғы құлақтан

B) дыбыс сүйекшелерінен

C) ішкі және сыртқы құлақтан

D) тек ішкі құлақтан

E) ортаңғы құлақтағы дыбыс сүйекшелерінен

13. Тамыраяқтылардың типіне жатады

A) эвглена

B) амеба

C) сувойка

D) кірпікшелі кебісше

E) домалаңғы

14. Қоректік заттардың негізгі сіңірілуі жүреді

A) қарында

B) тік ішекте

C) ауыз қуысында

D) ашішекте

E) тоқ ішекте

15. Бағдарлаушы шартсыз рефлекстер

A) Жарыққа кірпік қағу 

B) Асқорыту бездерінен сөл бөлу

C) Сәбидің таныс емес затқа басын бұру

D) Жаңа туған нәрестенің алғаш рет анасын ему

E) Сәбиді емізігі бар бөтелкемен тамақтандыру

16. Құрылысы мен шығу тегі бірдей, ал атқаратын қызметтері әр түрлі мүше

A) табиғи сұрыпталу

B) қалдық мүше

C) аналогтық мүше

D) гомологтық мүше

E) түрішілік күрес

17. Жануар жасушасында гликолиздің анаэробты ыдырауы жүретін органоид

A) митохондрияның ішкі мембранасында

B) цитоплазманың гиалоплазмасында

C) пластидтердің ішкі мембранасында

D) хлоропласт граналарында

E) хлоропласт тилакоидтарында

18. Анатомия ғылымының негізін салушы

A) Әл-Фараби

B) А.Везалий

C) К.Гален

D) И.П.Павлов

E) Гиппократ

19. Бүйрек астауы дегеніміз

A) ішкі кеңейген қуыс

B) нефрон өзекшелері

C) қоңырқай қыртысты қабат

D) бозғылт ми заты

E) бүйрек денешігі

20. Протерозой заманының алғашқы кезеңі

A) «сүтқоректілер кезеңі»

B) «бауырмен жорғалаушылар ғасыры»

C) «омыртқасыздардың даму кезеңі»

D) «балықтар ғасыры»

E) «цианобактериялардың ғасыры»

Нұсқау: «Сізге бір немесе бірнеше дұрыс жауабы бар тапсырмалар беріледі. Таңдаған жауапты жауап парағындағы берілген пәнге сәйкес орынға, дөңгелекшені толық бояу арқылы белгілеу қажет».

21. Шымтезек мүгінің маңызы:

A) сары жасыл бояу алынады

B) парафин, балауыз өндіреді

C) қалқанша бездің жұмысын жақсартады

D) көкөніс есебінде тамаққа пайдаланады

E) спирт, йод алынады

F) дәрі дәрмек алынады

G) спирт, карбол қышқылы алынады

H) батпақта судың жиналуына себепкер болады

22. Күрделігүлділер тұқымдасының гүлдері:

A) шатыр

B) қосерінді

C) түтікшелі

D) желкен

E) шоғырбас

F) қайықша

G) ескек

H) жалған тілшелі

23. Құйрықты қосмекенділер:

A) көлбақа

B) тритон

C) сақиналы құртжылан

D) құрбақа

E) кәдімгі құрбақа

F) жетісулық бақатіс

G) даната құрбақасы

H) саламандра

24. Өрмекшітәріздес класына жататын жәндіктердің  дене бөлімдері:

A) бас, құрсақ

B) баскөкірек

C) бас

D) бас,құйрық

E) көкірек

F) көкірек,құрсақ

G) құйрық

H) құрсақ

25. Бір түбірлі тістер:

A) ақыл

B) күрек

C) кіші азу тістер

D) азу

E) үлкен азу тістер

F) сойдақ

G) пульпа

H) дентин

26. Лейкоциттер түзіледі:

A) безде

B) сүйек кемігінде

C) майда

D) асқазанда

E) бүйректе

F) көкбауыр мен лимфа түйіндерінде

G) ішекте

H) жүректе

27. Қозғалмай байланысқан сүйектер:

A) кәрі жілік

B) шынтақ сүйек

C) білезік

D) ми сауыты

E) сегізкөз

F) бұғана

G) омыртқа

H) толарсақ

28. Генеологиялық әдіс:

A) шежіре құру

B) зат алмасудың бұзылуы

C) өзгерістердің адам популяциясына таралуын зерттеу

D) хромосома жиынтығына талдау жасау

E) жеке дамуында тұқымқуалайтын өзгерістерді зерттеу

F) сау адамның кариотипіне талдау жасау

G) шыққан тегіне қарай зерттеу

H) ауру адамның кариотипіне талдау жасау

29. Жер бетінде өсетін барлық ағаштар мен бұталар:

A) фанерофиттер

B) біржылдық өсімдіктер

C) эпифиттер

D) жартылай сақталатын өсімдіктер

E) криптофиттер

F) гемикриптофиттер

G) терофиттер

H) хамефиттер

30. Мутация тудыратын факторлар:

A) анеуплоидия

B) партеногенез

C) фенотиптік

D) онтогенез

E) гетероплоидия

F) токсиндер

G) мутагендер

H) полиплоидия

 

 

55-НҰСҚА

1. Жаздық сарымсақтың егілу уақыты

A)көктемде

B)қысқа қарай

C)жаз соңында

D)жазда

E)күзде

2. Жеуге жарамайтын саңырауқұлақтар

A)кәдімгі түлкіжем, көңқұлақ

B)көңқұлақ, ақ саңырауқұлақ

C)түлкіжем, қозықұйрық

D)жерқұлақ, көңілкеш

E)боз арамқұлақ, көңілкеш

3. Сабақтың орталық бөлігі

A)тін

B)қабық

C)камбий

D)сүрек

E)өзек

4. Қосмекенділердің жүрегі

A)2 қуысты

B)5 қуысты

C)3 қуысты

D)1 қуысты

 E)4 қуысты

5. Аузы кеміріп-жалағыш бунақдене

A)маса

B)балара

C)қандала

D)көбелек

E)шыбын

6. Ұрықтың даму кезінде түзілетін арнайы қабық

A)қынап

B)клоака

C)қуық

 D)жатыр

E)қағанақ

7. Энергетикалық алмасудың бірінші кезеңі

A)дайындық

B)оттексіз

C)оттекті

D)тыныс алу

E)түзілу

8. Ұрықтың дамитын мүшесі

A)аталық без

B)жатыр түтігі

C)қынап

D)жатыр

E)аналық без

9. Фотосинтездің қараңғы фазасында синтезделеді

A)сілтілер

B)дисахаридтер

C)су

D)қышқылдар

E)минералды тұздар

10. Шимпанзе  хромосомасының диплоидты саны

A)104

B)48

C)46

D)12

E)54

11. Жапырағы қауырсын тәрізді торлы жүйкеленген өсімдік

A)үйеңкі

B)жүгері

C)терек

D)бидай

E)жолжелкен

12. Өрмекшітәріздестердің тынысалу мүшесі

A)өкпе

B)жасыл без, бауыр

C)ауа қапшығы

D)өкпе қапшығы, демтүтік

E)желбезек

13. Түнге қарай теңізді нұрға бөлейді

A)эвглена

B)трипаносома

C)лейшмания

D)опалина

E)түншырақ

14. Сыртқы құлақты ортаңғы құлақтан бөліп тұрады

A)сыртқы есту жолы

B)құлақ қалқаны

C)есту түтігі

D)есту сүйекшелері

E)дабыл жарғағы

15. Қол сүйектеріне жатады

A)ортан жілік

B)шыбық сүйек

C)тоқпан жілік

D)асықты жілік

E)толарсақ

16. Гетерозис құбылысының артықшылығы

A)ареалдың кеңеюі

B)өніміділіктің артуы

C)сапасы төмендеуі

D)зат алмасуының баяулауы

E)ұрпақ бермеуі

17 Азот айналымы үшін қажет элемент

A)хлор

B)марганец

C)қорғасын

D)молибден

E)ванадий

18. Қан плазмасындағы нәруыз мөлшері

A)40-50 %

B)7-8 %

C)25-30 %

D)9-10 %

E)15-20 %

19 Орталық жүйке жүйесіндегі тежелу құбылысын ашқан ғалым

A)И.П.Павлов

B)А.Везалий

C)К.Гален

D)И.М.Сеченов

E)Гиппократ

20. Клайнфельтер ауруының белгілері

A)бедеулік және бойының тапалдығы

B)қабілетсіз, жылауық, ашуланшақ

C)ақыл-есі кем, ашуланшақ

D)жыныс бездері дұрыс жетілмейді, ақыл-есі кем

 E)жүйке жүйесінің әлсіздігі, бойы ұзын

21. Мүктердің жыныс жасушаларының қосылуынан:

A)дене үзінділерінен жетіледі

 B)ұрықтанады

 C)қауашақ жетіледі

 D)гамета пайда болады

 E)зооспоралар түзіледі

 F)спора түзіледі

 G)теңдейбөлінеді

 H)екі- екіден қосылады

 22. Шымтезек мүгінің маңызы:

A)көкөніс есебінде тамаққа пайдаланады

 B)дәрі дәрмек алынады

 C)қалқанша бездің жұмысын жақсартады

 D) парафин, балауыз өндіреді

 E)сары жасыл бояу алынады

 F)батпақта судың жиналуына себепкер болады

 G)спирт, йод алынады

 H)спирт, карбол қышқылы алынады

 23. Бунақденелілердің  дене бөліктері:

A)баскөкірек

B)бас,құйрық

C)бас

D)көкірек және құрсақ

E)баскөкірек және құйрық

F)баскөкірек және құрсақ

G)құйрық

H)бас,мойын

24. Бекіретәріздестер отрядына жатады :

A)латимерия

B)құнысбалық

C)пілмай

D)қылқа

E)қортпа

F)түлкібалық

G)майшабақ

H)шоқыр

25. Тыныс алу мүшелерін ата:

A)ауыз

B)кеңірек

C)ми

D)сопақша ми

 E)жүйке

F)көмекей

G)мұрын қуысы

H)қантамыр

26. Ұзын сүйектерге жатады:

A)тұлға

B)кеуде

C)аяқ

D)иық

E)қол

F)арқа

G)жамбас

H)бас

27. Қалқанша безден гормон көп бөлінсе:

A)денеде зат алмасу күшейеді

B)кретинизм ауруы туындайды

C)салмақ қоспайды

D)зат алмасу қалыпты жүреді

E)бүйрек үсті безіне әсер етеді

F)есте сақтау қабілеті жақсарады

G)жүрек соғуы жиілейді

H)қалқанша без ісіп кетеді

28. Гаметогенез кезеңдері:

A)көбею кезеңі

B)нейрула

C)бластула

D)бөлшектену

E)гаструла

F)өсу аймағы

G)пісіп жетілу аймағы

H)гликолиз

29. Гетерозиготалы гендері бар будандар алуда қолданатын сұрыптау әдісі:

A)жеке

B)табиғи

C)инбридинг

D)жасанды

E)индукциялы

F)аутбридинг

G)жаппай

H)бағытты мутагенез

30. Молекуласының құрамына көміртек немесе оның қосылыстары кіретін, сондай-ақ ауада және оттекте жанатын заттар:

A)макромолекулалар

B)бейорганикалық қосылыстар

C)органикалық қосылыстар

D)микро қосылыстар

E)биоэлементтер

F)ультрамикро қосылыстар

G)микроэлементтер

H)атомдық қосылыстар

 

 

 

56-НҰСҚА

1. Көпжылдық мәңгі жасыл шөптектес өсімдік

A)мүк

B)арша

C)шырша

D)қырықбуын

E)плаун

2. Бактериялардың пішіндері

A)тұрақсыз

B)таяқша, шар

C)түйіршікті

D)талшықты

E)кірпікшелі

3. Бактерия тіршілігінде спора түзу процесінің маңызы

A)көбеюге қатысу үшін

B)шоғырлану үшін

C)қоректену үшін

D)жасушаның бөлінуі үшін

E)қорғану үшін

4. Трихинелла тіршілік етеді

A)бүйректе

B)бұлшықетте

 C)өкпеде

D)бауырда

E)тері астында

5. Балықтардың бүйір сызығы

A)Су ағысының күшін, бағытын, тербелісін, кедергілерді сезеді

B)Дене тепе-теңдігін сақтайды

C)Жылдам жүзу әрекеттерін реттейді

D)Жан-жағына бұрылады

E)Денесін қалыпты ұстауға көмектеседі

6. Жанасу арқылы жынысты жолмен көбейетін қарапайым жәндік

A)жасыл эвглена

B)сәулелі күншар

C)бақалшақты амеба

D)кірпікшелі кебісше

E)кәдімгі амеба

7. Ең жіңішке қан тамырлары

A)артерия

B)капилляр

C)лимфа

D)қолқа

E)вена

8. Ыдырағанда 38,9 кДж энергия бөлетін органикалық заттар

A)майлар

B)көмірқышқыл газы

C)нәруыздар

D)минералды тұздар

E)көмірсулар

9. Фотосинтез процесінде басты рөлді атқарады

A)митохондрия

B)хлорофилл пигменті

C)аРНҚ

D)тРНҚ

E)ДНҚ

10. Рибосоманың негізгі қызметі

A)суды сіңіру

B)көбеюге қатысу

C)энергия жинақтау

D)нәруыз молекуласын синтездеу

 E)май қышқылын ыдырату

11. Біржасушалы балдыр-хлорококк кездеседі

A)теңіздің тұзды суында

B)көл, өзенде

C)ағаш діңдерінде

D)тоқтау суларда

E)теңізде

12. Орташа және ірі денелі шаянтәріздестер

A)кене

B)дафния

C)бұғықоңыз

D)таңқышаян

E)циклоп

13. Спора арқылы көбейетін біржасушалы жәндік

A)амеба

 B)домалаңғы

C)құртамыш

D)эвглена

E)мөрже

14. Тыныс шығарғандағы ауада болатын оттек мөлшері

A)16 %

B)79 %

C)21%

D)0,03 %

E)4,0 %

15. Тоқішекте жүреді

A)көмірсулардың ыдырауы

B)нәжістің қалыптасуы

C)өттің түзілуі

D)қарын сөлінің бөлінуі

E)қоректік заттардың лимфаға сіңуі

16. Тыныс алудың негізін салған ғалымдар

A)Э.Геккель, Ф.Мюллер

B)Т.Шванн, М.Шлейден

C)Ж.Б.Ламарк, К.Линней

D)М.В.Ломоносов, А.Л.Лавуазье

E)Р.Гук, А.В.Левенгук

17. Жануар жасушасында гликолиздің анаэробты ыдырауы жүретін органоид

A)хлоропласт граналарында

B)цитоплазманың гиалоплазмасында

C)митохондрияның ішкі мембранасында

D)пластидтердің ішкі мембранасында

E)хлоропласт тилакоидтарында

18. Шықшыт сілекей безінің өзегі ашылады

A)ұртқа                    

B)қарынға

C)ұлтабарға

D)тіл астына

E)өт қабына

19. Қан плазмасындағы нәруыз мөлшері

A)9-10 %

B)15-20 %

C)7-8 %

D)40-50 %

E)25-30 %

20. Протерозой заманының алғашқы кезеңі

A)«бауырмен жорғалаушылар ғасыры»

B)«омыртқасыздардың даму кезеңі»

C)«сүтқоректілер кезеңі»

D)«цианобактериялардың ғасыры»

E)«балықтар ғасыры»

21. Сабағы өте көп буын және буынаралықтарынан тұратын өсімдік:

A)усасыр қырықжапырағы

 B)қырықжапырақ

C)көкек зығыры

D)плаун

E)қыналар

F)мүк

G)шоқпарбас плаун

H)қырықбуын

22. Саңырауқұлақтардың жануарларға тән белгілері:

A)жасушасында қалың қабықшасы болады

B)дайын ағзалық заттармен қоректенеді

C)қанша тіршілік етсе, сонша өсе береді

D)хлоропластары болмайды

E)жасуша қабықшасы нәруызды-хитинді

F)қоректік қор заты - крахмал

G)жасушасы болмайды

H)бір орыннан қозғалмайды

23. Өрмекшітәріздес класына жататын жәндіктердің  дене бөлімдері:

A)құйрық

B)бас,құйрық

C)құрсақ

D)көкірек,құрсақ

E)баскөкірек

F)бас

G)көкірек

H)бас, құрсақ

24. Көпқармалауышты маржандар:

A)теңіз қауырсыны

B)құлақты медуза

C)айқышты медуза

D)планула

E)актиния

F)түбірауызды медуза

G)цианеа

H)гидра

25. Аш ішек бөлімдері:

A)тоқ ішек

B)мықын ішек

 C)бауыр

D)қуық

E)ұлтабар

F)аш ішек

G)тік ішек

H)қуық, тік ішек

26. Терінің қызметіне жатпайды :

A)витаминдер алмасуына қатысады

B)тасымалдау

 C)денені ысып кетуден сақтау

 D)жылуды реттеу

 E) сезгіштік

F)қозғыштық

 G)қорғаныштық

H)ыдырау өнімдерін шығару

 27. Жұтқыншақтың қызметі:

A)асқорытуға қатысады

 B)тыныс алуға қатысады

 C)тағамды ұсақтауға қатысады

 D)ауаны жылытады

 E)иісті қабылдайды

 F)ұшы тәттіні сезеді

 G)ауаға толы қуыс

 H)сілекей бөледі

 28. Эволюцияның салыстырма-анатомиялық дәлелдемелері:

A)аналогтық мүшелер

B)рудименттік мүшелер

C)түрішілік күрес

D)мимикрия

E)қалдық мүшелер

F)гомологтық мүшелер

G)морфологиялық мүшелер

H)табиғи сұрыпталу

29. Толық түрленіп дамитын ағзалар:

A)қандала

B)бит

C)көбелек

D)шегіртке

E)дәуіт

F)балық

G)бұзаубас

H)бақа

30. Жер бетінде өсетін барлық ағаштар мен бұталар:

A)эпифиттер

B)терофиттер

C)криптофиттер

D)біржылдық өсімдіктер

E)фанерофиттер

F)хамефиттер

G)жартылай сақталатын өсімдіктер

H)гемикриптофиттер

 

 

57-НҰСҚА

1. Сүттіген өсімдігінің сабағы

A)шырынды

B)жабысқақ

C)жатаған

D)пиязшық

E)түйнек

2. Қызыл балдырларға жатады

A)саргассум

B)улотрикс

C)нереоцистис

D)ламинария

E)плюмария

3. Күрделігүлділер тұқымдасына жататын малазықтық дақыл

A)қаулен

B)итошаған

C)түйетікен

D)бөрігүл

E)жералмұрт

4. Денедегі зақымданған немесе жойылып кеткен мүшелер мен ұлпалардың қалпына келуі

A)дегенерация

 B)регенерация

C)эволюция

D)дупликация

E)денатурация

5. Жалған аяқ түзіп, дене пішінін үнемі өзгерте алатын қарапайымдылар

A)талшықтылар

B)кірпікшелілер

C)саркодиналар

D)споралылар

 E)домаланғылар

6. Күйіс қайтармайтын жұптұяқты жануар

A)қой

B)құлан

C)тарпан

D)бегемот

E)сиыр

7. Адам организміндегі қанның жалпы қалыпты мөлшері

A)7,1 л-8,1

B)7 -9л

C)4,5 -5л

D)2,2 л-3,2

E)7,8 л-10л

8. Доға тәрізді иілген жалпақ сүйек

A)төс

B)ортан жілік

C)қабырға

D)шыбық сүйек

E)тоқпан жілік

9. Өліп біткен организмдердің қазба қалдықтарын зерттейтін ғылым

A)этология

B)физиология

C)анатомия

D)палеонтология

E)морфология

10. ДНҚ жіпшелерінен тұратын созылыңқы тығыз денешік

A)хромосома

B)центромера

C)ядро

D)ядрошық

E)центриоль

10. Орамжапырақгүлділер тұқымдасы гүлінің формуласы:

A)

B)

C)

D)

E)

12. Бақаның артқы ішегінде болатын паразит

A)лямблия

B)трипаносома

C)опалина

D)құртамыш

E)сувойка

13. Тері астында паразиттік әрекет жасайтын жұмыр құрт

A)қылқұрт

 B)уыртқы

 C)бауырсорғыш

D)ішексорғы

E)трихинелла

14. Адам тыныштық күйде тыныс алғанда жұтылатын ауа мөлшері

A)500 мл

B)100 мл

C)3500 мл

D)200 мл

E)1500 мл

15. Сілекей құрамындағы бактерияларды жоятын фермент

A)пепсин

B)мальтаза

C)муцин

D)лизоцим

E)амилаза

16. Биологиялық оқшауланудың генетикалық себебі

A)жыныс мүшелерінің құрылысы әртүрлі

B)мінез-құлықтары ұқсас емес

C)тіршілік орта жағдайының түрліше болуы

D)хромосомалар жиынтығы әртүрлі

E)көбею мерзімдерінің сәйкес келмеуі

17. Латимерияның осы күнге дейін өзгеріссіз тіршілік етуі

A)қолдан сұрыптау

B)тұрақтандырушы сұрыптау

C)қозғаушы сұрыптау

D)мақсатсыз сұрыптау

E)әдістемелік сұрыптау

18. Доминантты (басым) принципін ашты

A)И.П.Павлов

B)Н.И.Пирогов

C)И.М.Сеченов

D)И.И.Мечников

E)А.А.Ухтомский

19. Анатомия ғылымының негізін салушы

A)А.Везалий

B)Гиппократ

C)Әл-Фараби

D)И.П.Павлов

E)К.Гален

20. Протерозой заманының алғашқы кезеңі

A)«бауырмен жорғалаушылар ғасыры»

B)«омыртқасыздардың даму кезеңі»

C)«цианобактериялардың ғасыры»

D)«сүтқоректілер кезеңі»

E)«балықтар ғасыры»

21. Өлі ағзалардың денесінде тіршілік ететіндер:

A)аэробтар

B)анаэробтар

C)сапрофиттер

D)спорафиттер

E)гаметафиттер

F)гермафродиттер

G)паразиттер

H)эпифиттер

22. Шымтезек мүгінің құрылысы:

 A)қауашағы болады

B)сабағы жерге төселе өседі

C)жапырақтары үшкір

 D)сабақ сыртын өң қаптайды

 E)сабақ пен жапырақ

 F)іші суға толы өлі жасушалар

 G)сабақ, жапырақ, ризоид

 H)сабақ, жапырақ,тамыр

 23. Құйрықты қосмекенділер:

 A)кәдімгі құрбақа

B)сақиналы құртжылан

 C)саламандра

 D)көлбақа

 E)құрбақа

 F)тритон

G)жетісулық бақатіс

H)даната құрбақасы

 24. Қосарлы тыныс алу тән:

A)балықтарға

 B)жорғалаушыларға

C)құрттарға

D)шаяндарға

 E)буынаяқтыларға

F)құстарға

G)сүтқоректілерге

 H)қосмекенділерге

 25. Жалпақ сүйектер:

A)алақан

B)жауырын

C)бассүйек

D)шыбық сүйек

E)толарсақ

F)ортан жілік

G)0

H)бұғана

26. Сыртқы секрециялық бездерге жатады:

A)0

B)тері без

C)сілекей без

D)жыныс без

E)қалқаншамаңы без

F)қалқанша без

G)гипофиз

H)айырша без

27. Иық белдеуінің сүйектерін ата:

A)жауырын

B)жамбас

C)кеуде

D)аяқ сүйектері

E)омыртқа

F)мойын

G)бұғана

H)бассүйегі

28. Хлоропластың құрылысына кірмейді :

A)тилакоид

B)каротиноидтер

C)грана

D)матрикс

E)криста

 F)хлорофил

G)строма

H)мембрана

29. Сауытты балықтар пайда болды:

A)силурда

B)кембрийде

C)пермьде

D)карбонда

E)ордовикте

F)девонда

 G)юрада

H)борда

30. Аллельді емес гендердің өзара әрекеттесу түрлері :

A)көпаллельдік

B)кроссинговер

C)конъюгация

D)аутбридинг

E)генетикалық карта

F)комплементарлық

G)гендердің тіркесуі

H)эпистаз

 

58-НҰСҚА

1. 50 жылда ғана жеміс беретін өсімдік

A)кәдімгі қарағай

B)жатаған шырша

C)зеравшан аршасы

D)секвоя

E)самырсын

2. Жабық тұқымды өсімдіктерге тән

A)спора мен көбейеді

B)буындар мен буын аралығы көп

C)зооспора түзеді

D)жеміс түзбейді

E)көбею мүшесі – гүл

3. Цианобактериялардың сыртқы боялған бөлігі:

A)Плазмалемма

B)Кариоплазма

C)Хроматоплазма

D)Лейкопласт

E)Орталық плазма

4. Қарапайымдылардың табиғаттағы түр саны жуық

A)20 мыңға

B)8 мыңға

C)4 мыңға

D)70 мыңға

E)232 мыңға

5. Шыбынның аузы

A)сорушы

B)шаншып-сорушы

C)кеміруші

D)сүзіп жалаушы

E)кеміріп-жалаушы

6. Шеміршекті балықтар

A)майшабақ

B)скат

C)шортан

D)бахтах

E)сазан

7. Қабырғалардың алдыңғы жағы байланысады

A)жауырынмен

B)жамбаспен

C)төссүйекпен

D)бұғанамен

E)шүйдемен

8. Қалдық ретінде тұтасып кеткен 4-5 омыртқалардан тұратын омыртқа бөлімі

A)мойын

B)бел

C)сегізкөз

D)құйымшақ

E)арқа

9. Нәруыздың бірінші реттік құрылымындағы байланыс

A)сутектік

B)пептидтік

C)коваленттік

D)сульфидтік

E)азоттық

10. Нәруыз молекуласының синтезделуінде матрицаның рөлін атқарады

A)моносахаридтер

B)май қышқылы

C)нуклеин қышқылдары

D)дисахаридтер

E)полисахаридтер

11. Біржасушалы балдыр-хлорококк кездеседі

A)теңізде

B)теңіздің тұзды суында

C)ағаш діңдерінде

D)тоқтау суларда

E)көл, өзенде

12. Бақаның артқы ішегінде болатын паразит

A)опалина

B)құртамыш

C)трипаносома

D)сувойка

E)лямблия

13. Ақ сұламаның  асқорыту жүйесі

A)жұтқыншақ, кеңірдек, ішек

B)жұтқыншақ, аналь тесігі, жемсау

C)ішек, аналь тесігі, бауыр

D)ауыз, жұтқыншақ, ішек

E)ауыз, өңеш, аналь тесігі

14. Тоқішекте жүреді

A)нәжістің қалыптасуы

B)қарын сөлінің бөлінуі

C)өттің түзілуі

D)қоректік заттардың лимфаға сіңуі

E)көмірсулардың ыдырауы

15. Сілекей құрамындағы бактерияларды жоятын фермент

A)пепсин

B)муцин

C)мальтаза

D)амилаза

E)лизоцим

16. Гомологты хромосомаларда орналасқан гендердің бір-біріне ауысуы нәтижесінде пайда болады

A)үйлесімді өзгергіштік

B)тітіркенгіштік

C)қолайсыз жағдайлармен күрес

D)модификациялық өзгергіштік

E)бейімделушілік

17. Азот айналымы үшін қажет элемент

A)хлор

B)марганец

C)ванадий

D)молибден

E)қорғасын

18. Асқорыту жолының сыртқы қабаты

A)дәнекер ұлпалы сірнелі

B)көп қабатты эпителийлі

C)шеміршекті жартылай сақиналы

D)бірыңғай салалы бұлшық етті

E)көлденең жолақты бұлшық етті

19. Сүйекке  иілгіштік серпімділік қасиет береді

A)бейорганикалық зат

B)құрғақ зат

C)органикалық зат

D)ылғалды зат

E)минералды зат

20. Сплайсингте кофермент қызметін атқарады

A)ДНҚ

B)РНҚ

C)АМФ

D)АДФ

E)АТФ

21. Саңырауқұлақтардың жануарларға тән белгілері:

A)жасушасында қалың қабықшасы болады

B)жасушасы болмайды

C)қоректік қор заты - крахмал

D)дайын ағзалық заттармен қоректенеді

E)қанша тіршілік етсе, сонша өсе береді

F)жасуша қабықшасы нәруызды-хитинді

G)бір орыннан қозғалмайды

H)хлоропластары болмайды

22. Жабық тұқымды өсімдіктерге тән:

A)көбею мүшесі – гүл

B)тұқымы жемістің ішінде жетіледі

C)жеміс түзбейді

D)буындар мен буын аралығы көп

E)сүректі өсімдіктер

F)тұқымнан көбейеді

G)тек шөптекті өсімдіктер болады

H)спора мен көбейеді

23. Денесінде бақалшақ болатын қарапайым:

A)сувойка

B)балантидий

C)кебісше

D)трипаносома

E)амеба протей

F)бодо

G)арцелла

H)лямблия

24. Бунақденелілердің ересек күйге ауысуы:

A)финна

B)шабақ

C)қуыршақ

D) уылдырық

E)ұрық

F)имаго

G)дернәсіл

H)нимфа

25. Көру аймағының орналасуы:

A)орталық жүлге артында

B)сенсорлық самай шегінде

C)қимыл-қозғалыс маңдай шегінде

D)самайда

E)иіс сезу орталық жүлгеде

F)шүйдеде

G)дәм сезу төбе шегінде

H)көру төбеде

26. Жұтқыншақтың қызметі:

A)ауаны жылытады

B)асқорытуға қатысады

C)тағамды ұсақтауға қатысады

D)ұшы тәттіні сезеді

E)тыныс алуға қатысады

F)сілекей бөледі

G)ауаға толы қуыс

H)иісті қабылдайды

27. Бүйректің қызметін реттеуге қатысатын гормон:

A)вазопрессин

B)окcитоцин

C)тироксин

D)паратгормон

E)меланофор

F)адреналин

G)инсулин

H)тимозин

28. Эволюцияның салыстырма-анатомиялық дәлелдемелері:

A)гомологтық мүшелер

B)рудименттік мүшелер

C)табиғи сұрыпталу

D)түрішілік күрес

E)аналогтық мүшелер

F)қалдық мүшелер

G)мимикрия

H)морфологиялық мүшелер

29. Мейоздың митоздан айырмашылығы:

A)өсу процесінің маңызды кезеңі

B)хромосома саны екі есе азаяды

C)екі жас жасуша пайда болады

D)хромосома саны өзгермейді

E)диплоидты хромосома жиынтығы сақталады

F)дене жасушалары бөлінеді

G)тұқым қуалайтын өзгергіштік пайда болады

H)метафазада екі еселенген хромосомалар болады

30. Қос мембраналы органоидтер:

A)тилокоид

B)рибосома

C)центриоль

D)хлоропласт

E)талшықтар

F)ядро

G)лизосома

H)мембрана

 

59-НҰСҚА

1. Саңырауқұлақтардың қоректік қор заты

A)целлюлоза

B)фруктоза

C)гликоген

D)сахароза

E)крахмал

2. Қосжарнақты өсімдік

A)Пальма

B)Сұлы

C)Банан

D)Жүгері

E)Қияр

3. Жабық тұқымды өсімдіктерге тән

A)спора мен көбейеді

B)зооспора түзеді

C)буындар мен буын аралығы көп

 D)жеміс түзбейді

E)көбею мүшесі – гүл

 4. Медузаның денесінде болмайтын бөлік

A)жүйке торы

B)қармалауыш

C)табан

 D)қуыс

E)аузы

5. Шаянтәріздестерге жатады

A)циклоп

B)кене

C)көбелек

D)қарақұрт

E)инелік

6. Ең алғаш жалпақ құрттарда пайда болған жүйе

A)зәршығару (бөліп шығару)

B)жүйке  жүйесі (торы)

C)асқорыту жүйесі

D)аналь тесігі

E)қан айналым

7. Сирек кездесетін  қан ұйымайтын ауру

A)гипертония

B)гипотония

C)гипокензия

D)гемофилия

E)гиподинамия

8. Дыбыс сүйекшелері орналасқан құлақ бөлігі

A)дабыл жарғағы

B)сыртқы есту жолы

C)ішкі құлақ

D)ортаңғы құлақ

E)есту түтігі

9. Жасуша мембранасының  сұйықтықты қабылдауы

A)эктоцитоз

B)амитоз

C)фагоцитоз

D)пиноцитоз

E)экзоцитоз

10. Тұқымқуалау өзгергіштігінің гоммологиялық қатарлар заңын ашқан ғалым

A)Н.И.Вавилов

B)И.Мечников

C)К.Линней

D)Ч.Дарвин

 E)Г.Мендель

11. Тек қысқарған өркенге ғана орналасады

A)гүл бүршігі

B)төбе бүршігі

C)жанама бүршігі

D)өсу бүршігі

 E)қосалқы бүршігі

12. Тамыраяқтылардың типіне жатады

A)амеба

B)эвглена

C)домалаңғы

D)кірпікшелі кебісше

E)сувойка

13. Орман құсы

A)қаз

 B)бүркіт

C)тоқылдақ

 D)пингвин

E)үйрек

14. Ағзаны микробтан, ультракүлгін сәулелерден қорғайтын тері қабаты

A)гиподерма

B)май

C)нағыз тері

D)эпидермис

E)мүйізгке қабат

15. Адам организмінің ішкі ортасы

A)сілекей, лимфа, гормон

B)протоплазма, қан сарысуы, лимфа

C)плазма, гормон, қан

D)сарысу, цитоплазма, ұлпа сұйықтығы

E)ұлпа сұйықтығы, қан, лимфа

16. А.И.Опарин тұжырымдамасын дамытқан ағылшын биологі

A)Л.Пастер

B)Ф.Реди

C)Ж.Кювье

D)Дж.Холдейн

E)Г.Рихтер

17. Физикалық мутаген

A)никотин қышқылы

B)этиленимин

C)колхицин

D)радиоактивті сәуле

 E)пестицид

18. Жарық сәулесінің сынуы торлы қабықтың сыртында қиылысады

A)көз қарығуы

B)дальтонизм

C)ақшам соқыр

D)қырақтылық

E)сығырлық

19. Плазмадағы нәруыз

A)тироксин

B)альбуминдер

C)миозин

D)тимозин

E)окситоцин

20. АаBb генотипі түзетін түрлі гаметалар саны

A)2

B)8

C)6

 D)4

E)5

21. Гүлшоғыры себет өсімдіктер:

A)қарақат, қырыққабат

B)гүлкекіре

C)күнбағыс

D)жүзім, тары, күріш

E)адамтамыр

F)сәбіз, аскөк

G)бақбақ, өгейшөп

 H)қайың, көктерек

22. Қынадан алынады:

A)қант, бояу

B)темір

C)спирт

D)лакмус

E)сірке қышқылы

F)жасунық

G)карбол қышқылы

H)балауыз

23. Өрмекшітәріздес класына жататын жәндіктердің  дене бөлімдері:

A)көкірек,құрсақ

B)бас,құйрық

C)көкірек

D)бас, құрсақ

E)құрсақ

F)құйрық

G)бас

H)баскөкірек

24. Өрмекшілердің дене бөлімдері:

A)баскөкірек

B)мұртша

C)демтесіктер

D)көз

E)аяқтары

F)бас

G)көкірек

H)құрсақ

25. Көру аймағының орналасуы:

A)шүйдеде

B)самайда

C)иіс сезу орталық жүлгеде

D)дәм сезу төбе шегінде

E)көру төбеде

F)сенсорлық самай шегінде

G)қимыл-қозғалыс маңдай шегінде

H)орталық жүлге артында

26. Сопақша ми арқылы тіршілік үшін маңызды көптеген рефлекстердің доғасы өтеді:

A)тепе-теңдікті сақтау

B)зат алмасуды реттеу

C)дененің тұрақты температурасын сақтауды

D)жарық пен дыбысқа жылдам реакция

E)жүрек-қан тамырлары, тыныс

F)қимылды үйлестіру

G)қимыл-қозғалыс, қорғаныс

H)ас қорыту, қорғаныс

27. Қозғалмай байланысқан сүйектер:

A)бұғана

B)кәрі жілік

C)толарсақ

D)шынтақ сүйек

E)омыртқа

F)ми сауыты

G)білезік

H)сегізкөз

28. Нәруыз биосинтезі:

A)трансплантация

B)транслокация

 C)дупликация

D)мутация

 E)транскрипция

F)трансляция

G)денатурация

 H)репликация

29. Шала түрленіп дамитын ағзалар:

A)шегіртке

B)көбелек

C)шаншарлар

D)бақа

E)масалар

F)бит

G)баларалар

H)шыбындар

30. Лизосомалар түзіледі:

A)ядродан

B)эндоплазмалық тордан

C)вакуольден

D)Гольджи аппаратынан

 E)ядро мен рибосомадан

F)цитоплазмадан

G)рибосомадан

H)митохондриядан

 

 

60-НҰСҚА

1.Бактерия тіршілігінде спора түзу процесінің маңызы

A)қоректену үшін

B)шоғырлану үшін

C)жасушаның бөлінуі үшін

D)көбеюге қатысу үшін

E)қорғану үшін

2. Бидайдың, қарабидайдың сабағы

A)қысқарған

B)өрмелегіш

C)сабансабақ

D)түбіртек

E)жатаған

3. Күрделігүлділер тұқымдасына тән

A)жемісі-бұршаққын

B)жемісі - бұршаққап

C)гүлдері тілше, шұқырақ тәрізді

D)жемісі-жидек қауашақ

E)гүлшоғыры сыпыртқыгүл

4. Шыбынның аузы

A)кеміруші

B)сүзіп жалаушы

C)кеміріп-жалаушы

D)шаншып-сорушы

E)сорушы

5. Қанның қызыл түйіршігінде тіршілік ететін паразит

A)қантұрғын

B)мөрже

C)амеба

D)опалина

E)лейшмания

6. Суды тазартушы қарапайым жәндік

A)бодо

B)құртамыш

C)сувойка

D)түншырақ

E)домаланғы

7. Балаларда көбірек кездесетін бүйрек ауруы

A)пиелонефрит

B)уретрит

C)цистит

D)уремия

E)энурез

8. Ұйқы бұзылуының кең тараған түрі

A)қозғыштық

B)сергектік

C)летаргия

D)ұйқысыздық

E)ұйқышылдық

9. Лизосома қызметі

A)ыдырату

B)энергетикалық

C)тасымалдау

D)көбею

E)синтездеу

10. Нәруыздың бірінші реттік құрылымындағы байланыс

A)коваленттік

B)азоттық

C)пептидтік

D)сульфидтік

E)сутектік

11. Өсімдік жасушасының қабықшасын құрайтын органикалық зат

A)целлюлоза

B)нәруыз

C)крахмал

D)гликоген

 E)май

12. Жасушасында хлоропластары болатын қарапайым

A)вольвокс

B)арцелла

C)амеба

D)кірпікшелі кебісше

E)лейшмания

13. Төс сүйегі жалпақ, қыры болмайтын құс

A)пингвин

B)нанду

 C)шағала

D)үйрек

E)тырна

14. С витамині көп болатын өсімдік

A)итмұрын

B)картоп

C)қызанақ

D)асбұршақ

E)қауын

15. Қыз балаларда кеудемен тыныс алу қалыптасатын кезең

A)жасөспірімдік

B)нәрестелік

C)емшектік

D)сәбилік

E)кемелденген

16. Жануар жасушасында гликолиздің анаэробты ыдырауы жүретін органоид

A)пластидтердің ішкі мембранасында

B)цитоплазманың гиалоплазмасында

C)хлоропласт граналарында

D)митохондрияның ішкі мембранасында

E)хлоропласт тилакоидтарында

17. Модификациялық өзгергіштікті зерттеу әдісі

A)статистикалық

B)микробиологиялық

C)генетикалық

D)химиялық

E)физикалық

18. Кеуде қуысын түзетін сүйектер

A)арқа омыртқалары, қабырғалар, төс

B)бел омыртқалары, қабырғалар, тоқпан жілік

C)мойын омыртқалары, бұғана, шүйде

D)төс, толарсақ, жамбас

E)сегізкөз омыртқалары, жауырын, жамбас

19. Зат алмасудың ақырғы өнімдерін сыртқа шығаратын мүшелер

A)секреция бездері, қарын, бауыр, тері

B)сүйек, бүлшықет, өкпе, тері

C)бүйрек, жүрек, тері, ішек

D)ми, жұлын, тері, сүйек

E)өкпе, бүйрек, тері, ішек

20. Неміс ғалымы Г.Рихтер ұсынған теория

A)мәңгілік

B)абиогенез

C)креационизм

D)панспермия

E)виталистік

21. Қауашақ жемісті өсімдіктер:

A)арпа, бидай, тары

B)бақбақ, күнбағыс

C)шомыр, шалқан

D)асбұршақ, беде

E)сасық меңдуана, сүттіген

F)шегіргүл, қызғалдақ

G)үйеңкі, шегіршін, қайың

H)меңдуана

22. Мүктің құрылысы:

A)әртүрлі жасушалардан

B)тамырдан

C)ризоидтан

D)біріңғай жасушалардан

E)сабақтан

F)мицелийдан

G)қабыршақтан

H)жапырақтан

23. Өрмекшілердің дене бөлімдері:

A)көз

B)мұртша

C)баскөкірек

D)құрсақ

E)аяқтары

F)демтесіктер

G)бас

H)көкірек

24. Денесінде бақалшақ болатын қарапайым:

A)бодо

B)балантидий

C)амеба протей

D)сувойка

E)трипаносома

F)кебісше

G)арцелла

H)лямблия

25. Ауыз қуысындағы сілекей бездері:

A)дентин

B)тіл асты

C)ерін

D)тіл

E)эмаль

F)жақ асты

G)шықшыт

H)тіс

26. Мұрын қуысының қызметі:

A)ауаны жылытады

B)жас шығарады

 C)есінетеді

D)микробтар түзіледі

 E)жөтелдіреді

 F)ықылық аттырады

G)микробтарды тұтып қалады

H)ауаны суытады

27. Торлы қабықта болатын жасуша түрлері:

A)таяқша

B)қарашық

C)торлы

D)құтыша

E)қасаң қабақ

F)ақ қабық

G)нұрлы қабық

H)сенсорлық жүйе

28. Тұқым қуалайтын қасиетті радияцияның көмегімен өзгертуге болатынын 1925 ж. тұңғыш ашқан ғалымдар:

A)Мендель

B)Г.С. Филиппов

C)Вавилов

D)Г.А. Надсон

E)Де Фриз

F)Морган

G)Дарвин

H)Пеннет

29. Лизосомалар түзіледі:

A)ядро мен рибосомадан

B)Гольджи аппаратынан

 C)рибосомадан

D)митохондриядан

E)вакуольден

F)цитоплазмадан

G)ядродан

H)эндоплазмалық тордан

30. «Микроэволюция» терминін 1938 жылы ғылымға енгізген ғалым:

A)К. Линней

B)Ф. Энгельс

C)Джон Рей

D)Ф. Бернье

E)В.О. Ковалевский

F)Н.В. Тимофеев-Ресовский

 G)В. Иогансен

H)Ч. Дарвин

 

 

61-НҰСҚА

1.Алқа тұқымдасындағы нағыз улы өсімдік

A)болгар бұрышы

B)сасық меңдуана

C)қызылқұлақ

D)шырайгүл

E)баклажан

2.Саңырауқұлақтардың қоректік қор заты

A)гликоген

B)сахароза

C)крахмал

D)целлюлоза

E)фруктоза

3.Бактериялардың пішіндері

A)кірпікшелі

B)таяқша, шар

C)талшықты

D)тұрақсыз

E)түйіршікті

4.Қанның қызыл түйіршігінде тіршілік ететін паразит

A)амеба

B)лейшмания

C)қантұрғын

D)опалина

E)мөрже

5.Ең алғаш қосмекенділерде пайда болған мүше

A)қуық

B)қан тарату жүйесі

C)бауыр

D)жүрек

E)сілекей бездері

6.Ұрықтың даму кезінде түзілетін арнайы қабық

A)клоака

B)жатыр

C)қуық

 

D)қағанақ

E)қынап

7.Ең жіңішке қан тамырлары

A)лимфа

B)капилляр

C)вена

D)қолқа

E)артерия

8.Энергетикалық алмасудың бірінші кезеңі

A)оттекті

B)тыныс алу

C)отексіз

D)дайындық

E)түзілу

9.Хромосоманың бір бөлігінің үзіліп түсіп қалуы

A)инверсия

 B)дефишенсия

C)транслокация

D)делеция

E)дупликация

10.Фотосинтез процесінде басты рөлді атқарады

A)ДНҚ

B)аРНҚ

C)хлорофилл пигменті

D)тРНҚ

E)митохондрия

11.Жемісі қауашақ болатын өсімдік

A)беде

B)шомыр

C)қызғалдақ

D)бидай

E)қырыққабат

12.Өрмекшітәріздестердің тынысалу мүшесі

A)ауа қапшығы

B)желбезек

C)жасыл без, бауыр

D)өкпе қапшығы, демтүтік

E)өкпе

13.Төс сүйегі жалпақ, қыры болмайтын құс

A)үйрек

B)нанду

 C)пингвин

D)шағала

E)тырна

14.Көздің  қасаң қабығының қызметі

A)көз алмасын толтырып тұрады

B)жарықтан қорғайды

C)жарықты өткізеді

D)көзге түс береді

E)көз жас сұйықтығын бөледі

15.Көзді қоректік заттармен және оттекпен қамтамасыз етеді

A)көзжас безі

B)тамырлы қабық

C)аққабық

D)тор қабық

E)шыны тәрізді дене

16.Қаттыаязкүндеріхайуанаттарсаябағындақұстарсуғажиі-жиісүңгіпшығатынсебебі

A)Жылыну үшін

B)Тітіркенуден

C)Тыныс алу үшін

D)Қауіп-қатерден сақтану үшін

E)Тамақтану үшін

17.Энергиясы мол органикалық заттардың, энергиясы аз қарапайым заттарға ыдырауы

A)гликолиздің оттексіз ыдырауы

B)фотосинтездің қараңғы фазасы

C)гликолиздің оттекті ыдырауы

D)фотосинтездің жарық фазасы

E)0

18.Плазмадағы нәруыз

A)тироксин

B)миозин

C)тимозин

D)окситоцин

E)альбуминдер

19.Жарық сәулесінің тор  қабығына жетпеуінен туындайтын ауру:

A)көз қарығуы

B)сығырлық

C)глаукома

D)қырақтылық

E)ақшам соқыр

20.Адамның тұқымқуалаушылығын зерттеу әдісі

A)статистикалық

B)хромосомалық

C)гибридологиялық

D)генотиптік

E)цитогенетикалық

21.Саңырауқұлақ жасушасының сыртында қатты қабығы, ішінде...болады:

A)хлоропласт

B)вакуоль

C)пластид, ядро

D)хлорофил

E)ядро

F)эндоплазмалық тор

G)центриольдер

H)лизосома

22.Балдырлар хромотофорындағы пигменттерге байланысты топтары:

A)қызыл

B)сары

C)сарғыш

D)көк

E)көкшіл

F)көгілдір

G)қоңыр

H)жасыл

23.Кірпікшелілер типі:

A)хроматофоры бар

B)талшығы бар

C)өкілі – амеба

D)екі ядросы бар

E)өкілі – инфузория

F)өкілі – эвглена

G)бір ядросы бар

H)жанасу арқылы көбейеді

24.Көпқармалауышты маржандар:

A)құлақты медуза

B)планула

C)теңіз қауырсыны

D)гидра

E)цианеа

F)айқышты медуза

G)түбірауызды медуза

H)актиния

25.Аш ішек бөлімдері:

A)мықын ішек

 B)қуық

C)бауыр

D)тік ішек

E)тоқ ішек

F)аш ішек

G)қуық, тік ішек

H)ұлтабар

26.Қол  сүйектеріне жататындар:

A)қабырға

B)тоқпан жілік

C)асықты жілік

D)білезік сүйек

E)кәрі жілік

F)ортан жілік

G)толарсақ

H)омыртқа

27.Терінің қызметіне жатпайды :

A)ыдырау өнімдерін шығару

 B)сезгіштік

C)тасымалдау

D)жылуды реттеу

E)қозғыштық

F)витаминдер алмасуына қатысады

G)денені ысып кетуден сақтау

H)қорғаныштық

28.Тұқым қуалайтын қасиетті радияцияның көмегімен өзгертуге болатынын 1925 ж. тұңғыш ашқан ғалымдар:

A)Пеннет

B)Дарвин

C)Г.А. Надсон

D)Г.С. Филиппов

E)Морган

F)Вавилов

G)Мендель

H)Де Фриз

29.Жасуныққа ұқсас ағзалық зат:

A)нәруыз

B)спора

C)гликокаликс

D)хитин

E)крахмал

F)акрихинин

G)боверин

H)гликоген

30.Сауытты балықтар пайда болды:

A)девонда

B)силурда

C)борда

D)кембрийде

E)пермьде

F)карбонда

G)ордовикте

H)юрада

 

 

62-НҰСҚА

1.Шымтезек мүгінің құрылыс мүшелері

A)жеміс, гүл

B)қауашағы болады

C)сабақ, жапырақ,тамыр

D)жапырақтары қылқанды

E)сабақ, жапырақ, ризоид

2.Күрделігүлділер тұқымдасына тән

A)жемісі - бұршаққап

B)гүлдері тілше, шұқырақ тәрізді

C)жемісі-жидек қауашақ

D)гүлшоғыры сыпыртқыгүл

E)жемісі-бұршаққын

3.Бидайдың, қарабидайдың сабағы

A)қысқарған

B)түбіртек

C)жатаған

D)өрмелегіш

E)сабансабақ

4.Медузаның денесінде болмайтын бөлік

A)табан

B)жүйке торы

C)аузы

D)қармалауыш

E)қуыс

5.Жүзетін құс

A)шағала

B)көкқұс

C)бүркіт

D)пингвин

E)сұңқар

6.Аузы кеміріп-жалағыш бунақдене

A)балара

B)шыбын

C)қандала

D)көбелек

E)маса

7.Көздің ішкі құрылысы күрделі қабығы

A)тамырлы қабық

B)торлы қабық

C)ақ қабықша

D)қасаң қабық

E)нұрлы қабық

8.Доға тәрізді иілген жалпақ сүйек

A)тоқпан жілік

B)ортан жілік

C)төс

D)шыбық сүйек

E)қабырға

9.Фотосинтездің қараңғы фазасында синтезделеді

A)сілтілер

B)су

C)минералды тұздар

D)дисахаридтер

E)қышқылдар

10.Жасуша мембранасының  сұйықтықты қабылдауы

A)экзоцитоз

B)пиноцитоз

C)фагоцитоз

D)эктоцитоз

E)амитоз

11.Жапырағы қауырсын тәрізді торлы жүйкеленген өсімдік

A)үйеңкі

B)жолжелкен

C)жүгері

D)терек

E)бидай

12.Орман құсы

A)қаз

B)бүркіт

C)үйрек

D)пингвин

E)тоқылдақ

13.Шала түрленіп дамитын бунақденелі

A)шегіртке

B)қоңыздар

C)көбелектер

D)құмырсқалар

E)маса

14.Тынысалуды жиілететін гормон

A)паратгормон

B)адреналин

C)глюкагон

D)тимозин

E)инсулин

15.Жарықта тарылып, қараңғыда ұлғаятын көз мүшесі

A)қарашық

B)қасаң қабық

C)шыны тәрізді дене

D)көзбұршақ

E)ақ қабық

16.Будандық күш

A)инбридинг

B)анеуплоидия

C)гетерозигота

D)гетерозис

E)полиплоидия

17.Тыныс алудың негізін салған ғалымдар

A)Т.Шванн, М.Шлейден

B)М.В.Ломоносов, А.Л.Лавуазье

C)Э.Геккель, Ф.Мюллер

D)Ж.Б.Ламарк, К.Линней

E)Р.Гук, А.В.Левенгук

18.Зат алмасудың ақырғы өнімдерін сыртқа шығаратын мүшелер

A)сүйек, бүлшықет, өкпе, тері

B)бүйрек, жүрек, тері, ішек

C)секреция бездері, қарын, бауыр, тері

D)ми, жұлын, тері, сүйек

E)өкпе, бүйрек, тері, ішек

19.Кеуде қуысын түзетін сүйектер

A)төс, толарсақ, жамбас

B)сегізкөз омыртқалары, жауырын, жамбас

C)мойын омыртқалары, бұғана, шүйде

D)арқа омыртқалары, қабырғалар, төс

E)бел омыртқалары, қабырғалар, тоқпан жілік

20.Физикалық мутаген

A)пестицид

B)колхицин

C)радиоактивті сәуле

D)никотин қышқылы

E)этиленимин

21.Өлі ағзалардың денесінде тіршілік ететіндер:

A)спорафиттер

B)сапрофиттер

C)аэробтар

D)гермафродиттер

E)эпифиттер

F)паразиттер

G)гаметафиттер

H)анаэробтар

22.Мүктің құрылысы:

A)ризоидтан

B)қабыршақтан

C)тамырдан

D)жапырақтан

E)әртүрлі жасушалардан

F)сабақтан

G)біріңғай жасушалардан

H)мицелийдан

23.Құйрықсыздар отрядына жатады:

A)бақа

B)саламандра

C)құрбақа

D)құртпошым

E)тритон

F)хамелеон

G)гаттерия

H)бақатіс

24.Бекіретәріздестер отрядына жатады :

A)қылқа

B)майшабақ

C)пілмай

D)латимерия

E)шоқыр

F)құнысбалық

G)қортпа

H)түлкібалық

25.Жалпақ сүйектер:

A)алақан

B)шыбық сүйек

C)жауырын

D)қабырға

E)толарсақ

F)бассүйек

G)бұғана

H)ортан жілік

26.Мұрын қуысының қызметі:

A)микробтар түзіледі

B)ықылық аттырады

C)ауаны жылытады

D)ауаны суытады

E)есінетеді

F)жас шығарады

G)жөтелдіреді

H)микробтарды тұтып қалады

27.Сопақша ми арқылы тіршілік үшін маңызды көптеген рефлекстердің доғасы өтеді:

A)жарық пен дыбысқа жылдам реакция

B)қимылды үйлестіру

C)жүрек-қан тамырлары, тыныс

D)қимыл-қозғалыс, қорғаныс

E)зат алмасуды реттеу

F)дененің тұрақты температурасын сақтауды

G)ас қорыту, қорғаныс

H)тепе-теңдікті сақтау

28.Нәруыз биосинтезі:

A)репликация

B)транслокация

C)транскрипция

D)трансляция

E)дупликация

F)трансплантация

G)мутация

H)денатурация

29.Шешесінің қаны гетерозиготалы ІІІ топ, әкесі ІV топ. Ұрпақтарының қан топтары:

A)І, ІІ, ІV

B)ІV, І, ІІ

C)ІІІ, ІІ

D)І, ІV

E)ІІ, ІІІ, ІV

F)ІІІ, ІV

G)ІІ, ІV

H)ІІІ, ІІ, І

30.Кездейсоқ пайда болатын өзгергіштік:

A)дактилоскопиялық

B)физиологиялық

C)эмбриологиялық

D)модификациялық

E)онтогенетикалық

F)морфологиялық

G)онтогенездік

H)мутациялық

 

 

63-НҰСҚА

1. Сабақтың орталық бөлігі

A)қабық

B)өзек

C)камбий

D)тін

E)сүрек

2. Даражарнақты өсімдік

A)Қауын

B)Қияр

C)Асқабақ

D)Бидай

E)Күнбағыс

3. Гүлдері ашылмай тұрып тозаңдану

A)өздігінен

B)су арқылы

C)жануарлар арқылы

D)жел арқылы

E)айқас

4. Жануарлар туралы ғылым

A)анатомия

B)ботаника

C)микология

 D)лихенология

E)зоология

5. Көпқылтанақты буылтық құртқа жатады

A)сүлік

 B)шұбалшаң

C)қылтыңбас

D)бауырсорғыш

E)құмқазар

6. Жанасу арқылы жынысты жолмен көбейетін қарапайым жәндік

A)жасыл эвглена

B)бақалшақты амеба

C)сәулелі күншар

D)кәдімгі амеба

E)кірпікшелі кебісше

7. Сирек кездесетін  қан ұйымайтын ауру

A)гемофилия

B)гипокензия

C)гипертония

D)гиподинамия

E)гипотония

8. Ыдырағанда 38,9 кДж энергия бөлетін органикалық заттар

A)нәруыздар

B)майлар

C)көмірқышқыл газы

D)көмірсулар

E)минералды тұздар

9. Зиянды нәруыз

A)муцин

B)пепсин

C)токсин

D)кератин

E)амилаза

10. Тыныс алу процесін жүзеге асыратын органоид

A)ядро

B)лизосома

C)пластид

D)рибосома

E)митохондрия

11. Тек қысқарған өркенге ғана орналасады

A)төбе бүршігі

B)гүл бүршігі

C)қосалқы бүршігі

D)өсу бүршігі

 E)жанама бүршігі

12. Балықтардың денесін қалыпты ұстауын қамтамасыз ететін жүзбеқанаттары

A)жұп құрсақ және арқа

B)жұп құрсақ

C)жұп көкірек

D)құйрық

E)арқа және аналь

13. Спора арқылы көбейетін біржасушалы жәндік

A)мөрже

B)амеба

 C)құртамыш

D)эвглена

E)домалаңғы

14. Қыз балаларда кеудемен тыныс алу қалыптасатын кезең

A)жасөспірімдік

B)сәбилік

C)кемелденген

D)нәрестелік

E)емшектік

15. Ағзаны микробтан, ультракүлгін сәулелерден қорғайтын тері қабаты

A)гиподерма

B)нағыз тері

C)мүйізгке қабат

D)эпидермис

E)май

16. Пайдалы жұмысқа жарамайтын энергия өлшемі

A)морганида

B)вариация

C)сантиморган

D)энтропия

E)нанометр

17. АаBb генотипі түзетін түрлі гаметалар саны

A)2

B)5

C)4

D)8

E)6

 18. Иммунитет теориясын жасаған ғалым

A)И.П.Павлов

B)К.Гален

C)И.И.Мечников

D)И.М.Сеченов

E)А.Везалий

19. Асқорыту жолының сыртқы қабаты

A)дәнекер ұлпалы сірнелі

B)шеміршекті жартылай сақиналы

C)бірыңғай салалы бұлшық етті

D)көлденең жолақты бұлшық етті

E)көп қабатты эпителийлі

20. Гомологты хромосомаларда орналасқан гендердің бір-біріне ауысуы нәтижесінде пайда болады

A)модификациялық өзгергіштік

B)үйлесімді өзгергіштік

C)бейімделушілік

D)тітіркенгіштік

E)қолайсыз жағдайлармен күрес

21. Мүктердің жыныс жасушаларының қосылуынан:

A)теңдей бөлінеді

 B)спора түзіледі

 C)екі- екіден қосылады

 D)зооспоралар түзіледі

 E)дене үзінділерінен жетіледі

 F)гамета пайда болады

 G)қауашақ жетіледі

 H)ұрықтанады

 22. Қос гүлсеріктері бар өсімдік:

A)шаған

B)қымыздық

 C)өрік

D)қалақай

 E)шие

F)қызылша

G)алма

H)тал

23. Бунақденелілердің  дене бөліктері:

A)бас

B)бас,құйрық

C)баскөкірек және құйрық

D)көкірек және құрсақ

E)құйрық

F)баскөкірек және құрсақ

G)бас,мойын

H)баскөкірек

24. Құйрықты қосмекенділер:

A)саламандра

 B)құрбақа

 C)жетісулық бақатіс

D)кәдімгі құрбақа

E)даната құрбақасы

 F)көлбақа

 G)сақиналы құртжылан

 H)тритон

25. Қан тамырларының түрлері:

A)қылтамыр

B)эритроцит

C)плазма

D)сүйек кемігінде

E)макрофагтар

F)қолқа

G)моноциттер

H)көктамыр

26. Сыртқы секрециялық бездерге жатады:

A)қалқаншамаңы без

B)гипофиз

C)сілекей без

D)ұйқы без

E)қалқанша без

F)тері без

G)жыныс без

H)айырша без

27. Ми діңіне жататын:

A)сопақша

B)ортаңғы ми

C)мишық

D)астыңғы жақ

E)ми өзегі

F)үлкен ми, мишық

G)үлкен ми

H)аралық

28. Ч. Дарвин анықтап берген қолдан сұрыптаудың түрлері:

A)жеке

B)әдістемелік

 C)мақсатсыз

D)биотехнология

E)аутбридинг

F)полиплоидия

G)гетерозис

H)инбридинг

29. Шала түрленіп дамитын ағзалар:

A)бит

B)шаншарлар

C)көбелек

D)шыбындар

E)шегіртке

F)баларалар

G)масалар

H)бақа

30. Құрылысы мен шығу тегі бірдей, ал атқаратын қызметтері әр түрлі мүшелер:

A)гомологтық мүшелер

B)қалдық мүшелер

C)мимикрия

D)табиғи сұрыпталу

E)түрішілік күрес

F)аналогтық мүшелер

G)морфологиялық мүшелер

H)рудименттік мүшелер

 

 

64-НҰСҚА

1. Даражарнақты өсімдік

A)Бидай

B)Асқабақ

C)Қауын

D)Қияр

E)Күнбағыс

2. Бұршақ тұқымдасының жемісі

A)жидек

B)тұқымша

C)дәнек

D)бұршаққап

E)қауашақ

3. Алқа тұқымдасындағы нағыз улы өсімдік

A)болгар бұрышы

B)сасық меңдуана

C)қызылқұлақ

D)баклажан

E)шырайгүл

4. Бауырсорғышының аралық иесі

A)циклоп

B)қоңыз

C)кіші тоспаұлу

D)жүзім ұлу

E)сиыр

5. Қарапайымдылардың табиғаттағы түр саны жуық

A)8 мыңға

B)4 мыңға

C)70 мыңға

 

D)232 мыңға

E)20 мыңға

6. Көпқылтанақты буылтық құртқа жатады

A)шұбалшаң

B)құмқазар

C)қылтыңбас

D)бауырсорғыш

E)сүлік

7. Тыныш ұйқыны қамтамасыз етеді

A)теледидарды қосу

B)бөлмені желдету

C)тоя тамақ жеу

D)ауыр ой еңбегімен шұғылдану

E)көп сусын ішу

8. Көздің ішкі құрылысы күрделі қабығы

A)ақ қабықша

B)қасаң қабық

C)торлы қабық

D)тамырлы қабық

E)нұрлы қабық

9. Зиянды нәруыз

A)амилаза

B)муцин

C)токсин

D)кератин

E)пепсин

10. Т. Морган заңы

A)тұқымқуалаушылық

B)өзгергіштік

C)тәуелсіз тұқым қуалау

D)ажырау

E)тіркесіп тұқым қуалау

11. Саңырауқұлақтар дүниесін зерттейді

A)Цитология

B)Микология

C)Физиология

D)Генетика

E)Зоология

12. Шала түрленіп дамитын бунақденелі

A)көбелектер

B)маса

C)құмырсқалар

D)шегіртке

E)қоңыздар

13. Ақ сұламаның  асқорыту жүйесі

A)ішек, аналь тесігі, бауыр

B)ауыз, өңеш, аналь тесігі

C)жұтқыншақ, кеңірдек, ішек

D)ауыз, жұтқыншақ, ішек

E)жұтқыншақ, аналь тесігі, жемсау

14. Қанның ұюына қатысатын нәруыз

A)миозин

B)гемоглобин

C)фибриноген

D)альбумин

E)актин

15. Жарықта тарылып, қараңғыда ұлғаятын көз мүшесі

A)ақ қабық

B)қарашық

C)қасаң қабық

D)шыны тәрізді дене

E)көзбұршақ

16. Биогеографиялық аймақ

A)Шығыс Азиялық

B)Оңтүстік Америкалық

C)Аустралиялық

D)Орталық Америкалық

E)Оңтүстік Азиялық

17. Биогеографиялық аймақтарды ажыратқан ғалым

A)В.В.Докучаев

B)А.Уоллес

C)В.И.Вернадский

D)Ч.Дарвин

E)Г.Мендель

18. Есту түтігінің өзегі ашылады

A)өңешке

B)көмекейге

C)сыртқы дыбыс жолына

D)кеңірдекке

E)жұтқыншаққа

19. Жасушадағы су мен денедегі сұйықтықты реттеуге қатысатын нәруыз

A)фибрин

B)гемоглобин

C)фибриноген

D)альбумин

E)миозин

20. Пайдалы жұмысқа жарамайтын энергия өлшемі

A)вариация

B)нанометр

C)энтропия

D)сантиморган

E)морганида

21. Ұсақ ағзаларды зерттеген ғалымдар:

A)Т. Шванн

B)М. Шлейден

C)Р. Гук

D)Я. Пуркине

E)А. Левенгук

F)Р. Вирхов

G)К. Бэр

H)Луи Пастер

22. Сабақтың қабық қабаттары:

A)сүрек

B)жылдық шеңбер

C)камбий

D)өң

E)өзек

F)тін

G)орталық бөлім

H)тоз

23. Шеміршекті балықтарды ата:

A)шортан

B)бекіре

C)табан

D)балғабас акула

E)сазан

F)аққайран

G)скат

H)аратұмсық

24. Біржасушалы жәндіктер :

A)күрделі құрылымды

B)бір ғана жасушадан тұрады

C)жүйке жүйесі жақсы жетілген

D)қарапайым құрылысты

E)ядросы бар

F)бірнеше жасушадан тұрады

G)жасушасы болмайды

 H)хроматофоры бар

25. Қан тамырларының түрлері:

A)плазма

B)моноциттер

C)қолқа

D)көктамыр

E)сүйек кемігінде

F)қылтамыр

G)эритроцит

H)макрофагтар

26. Жамбас  белдеуінің сүйектерін ата:

A)аяқ сүйектері

B)мойын

C)жамбас

D)бассүйегі

E)кеуде

F)омыртқа

G)қол сүйектері

H)бұғана

27. Қол  сүйектеріне жататындар:

A)білезік сүйек

B)асықты жілік

C)тоқпан жілік

D)толарсақ

E)кәрі жілік

F)ортан жілік

G)қабырға

H)омыртқа

28. Постэмбриондық даму бөлінеді:

A)қосарланып даму

B)нейрула

C)тура даму

D)түрленіп даму

E)гаструла

F)бластомерлер

G)ұрық жапырақшасы

H)еселеніп даму

29. Жасуныққа ұқсас ағзалық зат:

A)хитин

B)боверин

C)гликокаликс

D)крахмал

E)нәруыз

F)спора

G)гликоген

H)акрихинин

30. Құрылысы мен шығу тегі бірдей, ал атқаратын қызметтері әр түрлі мүшелер:

A)аналогтық мүшелер

B)түрішілік күрес

C)гомологтық мүшелер

D)морфологиялық мүшелер

E)табиғи сұрыпталу

F)мимикрия

G)рудименттік мүшелер

H)қалдық мүшелер

 

 

65-НҰСҚА

1. Фитонцид бөлетін өсімдік

A)алма

 B)бақбақ

C)плаун

D)қырықжапырақ

E)қарағай

2. Жұмыртқа ақуызына ұқсас мөлдір, желім тәрізді қоймалжың тірі зат

A)ядро

B)цитоплазма

C)вакуоль

D)пластид

E)ядрошық

3. Шымтезек мүгінің құрылыс мүшелері

A)жеміс, гүл

B)сабақ, жапырақ, ризоид

 C)қауашағы болады

D)жапырақтары қылқанды

E)сабақ, жапырақ,тамыр

 4. Ең алғаш сүйекті балықтарда пайда болған мүше

A)бауыр

B)аналь тесігі

C)бүйрек

D)желбезек

E)қуық

5.  «Патша балығы» деп аталатын балық

A)бахтах

B)қылқа

C)кета

D)ақбалық

E)латимерия

6. Ең алғаш қосмекенділерде пайда болған мүше

A)сілекей бездері

B)жүрек

C)қуық

D)қан тарату жүйесі

E)бауыр

7. Қалдық ретінде тұтасып кеткен 4-5 омыртқалардан тұратын омыртқа бөлімі

A)арқа

B)сегізкөз

C)мойын

D)құйымшақ

E)бел

8. Қабырғалардың алдыңғы жағы байланысады

A)бұғанамен

B)төссүйекпен

C)шүйдемен

D)жауырынмен

E)жамбаспен

9. Хромосоманың бір бөлігінің үзіліп түсіп қалуы

A)дефишенсия

B)транслокация

C)инверсия

D)дупликация

E)делеция

10. Мембранасыз (жарғақшасыз) органоид

A)рибосома

B)хромопласт

C)хлоропласт

D)ядро

 E)лейкопласт

11. Жоғары сатыдағы споралы өсімдіктердің көбею мүшесі

 A)сабағы

 B) спора

C)тамыр

 D)ризоид

 E)тұқым

 12. Дене пішіні біржасушалы қарапайымдарға ұқсас, маңызы зор жұмыр құрт

A)бауырсорғыш

B)сүлік

C)үшкірқұрт

D)зымырақ

E)ішексорғы

13. Картоп жапырағын жеп, оның түсімін кемітетін қоңыз

A)сона

B)қанқыз

C)бит

D)бүрге

E)колорад

14. Жұмыртқа жасуша мен сперматозоидтың қосылуынан түзіледі

A)бластомер

B)гранула

C)бластула

D)зигота

E)гаструла

15. Тынысалуды жиілететін гормон

A)адреналин

B)тимозин

C)паратгормон

D)глюкагон

E)инсулин

16. Адамның тұқымқуалаушылығын зерттеу әдісі

A)цитогенетикалық

B)генотиптік

C)хромосомалық

 D)статистикалық

 E)гибридологиялық

17. Қатты аяз күндері хайуанаттар саябағында құстар суға жиі-жиі сүңгіп шығатын себебі

A)Тітіркенуден

B)Қауіп-қатерден сақтану үшін

C)Жылыну үшін

D)Тамақтану үшін

E)Тыныс алу үшін

18. «Көңіл-күй» гормоны:

A)Тироксин

B)Инсулин

C)Адреналин

D)Соматотропин

E)Тимозин

19. Иммунитет теориясын жасаған ғалым

A)И.П.Павлов

B)К.Гален

C)И.И.Мечников

D)И.М.Сеченов

E)А.Везалий

20. Будандық күш

A)анеуплоидия

 B)полиплоидия

C)гетерозигота

D)гетерозис

E)инбридинг

21. Қос гүлсеріктері бар өсімдік:

A)қызылша

B)қымыздық

 C)шие

D)өрік

E)тал

F)қалақай

 G)шаған

H)алма

22. Күрделігүлділер тұқымдасының гүлдері:

A)жалған тілшелі

 B)желкен

 C)қайықша

 D)шатыр

 E)қосерінді

F)шоғырбас

 G)ескек

H)түтікшелі

 23. Көпқармалауышты маржандар:

A)теңіз қауырсыны

B)гидра

C)актиния

D)айқышты медуза

E)цианеа

F)құлақты медуза

G)түбірауызды медуза

H)планула

24. Құйрықсыздар отрядына жатады:

A)саламандра

B)хамелеон

C)құрбақа

D)бақа

E)тритон

F)құртпошым

G)гаттерия

H)бақатіс

25. Сыртқы секреция бездеріне жатады:

A)тер

B)эпифиз

C)сүт

D)айырша

E)тырнақ

F)ұйқы

G)сілекей

H)шаш

26. Асқорыту ферменттері:

A)сілекей

B)билирубин

C)нуклеаза

D)холин

E)амилаза

F)липаза

G)пепсин

H)ферментаза

27. Бұлшықет түрлері:

A)қысқа

B)көлденең жолақты жүрек

C)қозғалмалы

D)жалпақ

E)қозғалмайтын

F)жүрек бұлшықеті

G)біріңғай салалы

H)ұзын

28. Үлкен және кіші бөліктен тұратын органоид:

A)рибосома

B)липосома

C)ядро

D)митохондрия

E)лизосома

F)эндоплазмалық тор

G)вакуоль

H)Гольджи аппараты

29. Шешесінің қаны гетерозиготалы ІІІ топ, әкесі ІV топ. Ұрпақтарының қан топтары:

A)ІІІ, ІІ, І

B)ІІІ, ІV

C)ІІ, ІІІ, ІV

D)І, ІІ, ІV

E)ІV, І, ІІ

F)ІІІ, ІІ

G)І, ІV

H)ІІ, ІV

30. Генетикалық инженерия әдісін жібек құртын өсіруде пайдаланған:

A)В.А. Струнников

 B)Ф.М. Мұхамбетқалиев

C)Н.С. Бутарин

D)Х. Г.Корана

E)Ә. Есенжолов

 F)Е. Сирс

G)П. Берг

H)А. Жандеркин

 

 

66-НҰСҚА

1.Бактерия тіршілігінде спора түзу процесінің маңызы

A)қоректену үшін

B)шоғырлану үшін

C)жасушаның бөлінуі үшін

D)көбеюге қатысу үшін

E)қорғану үшін

2.Бидайдың, қарабидайдың сабағы

A)қысқарған

B)өрмелегіш

C)сабансабақ

D)түбіртек

E)жатаған

3.Күрделігүлділер тұқымдасына тән

A)жемісі-бұршаққын

B)жемісі - бұршаққап

C)гүлдері тілше, шұқырақ тәрізді

D)жемісі-жидек қауашақ

E)гүлшоғыры сыпыртқыгүл

4.Шыбынның аузы

A)кеміруші

B)сүзіп жалаушы

C)кеміріп-жалаушы

D)шаншып-сорушы

E)сорушы

5.Қанның қызыл түйіршігінде тіршілік ететін паразит

A)қантұрғын

B)мөрже

C)амеба

D)опалина

E)лейшмания

6.Суды тазартушы қарапайым жәндік

A)бодо

B)құртамыш

C)сувойка

D)түншырақ

Eдомаланғы

7.Балаларда көбірек кездесетін бүйрек ауруы

A)пиелонефрит

B)уретрит

C)цистит

D)уремия

E)энурез

8.Ұйқы бұзылуының кең тараған түрі

A)қозғыштық

B)сергектік

C)летаргия

D)ұйқысыздық

E)ұйқышылдық

9.Лизосома қызметі

A)ыдырату

B)энергетикалық

C)тасымалдау

D)көбею

E)синтездеу

10.Нәруыздың бірінші реттік құрылымындағы байланыс

A)коваленттік

B)азоттық

C)пептидтік

D)сульфидтік

E)сутектік

11.Өсімдік жасушасының қабықшасын құрайтын органикалық зат

A)целлюлоза

B)нәруыз

C)крахмал

D)гликоген

E)май

12.Жасушасында хлоропластары болатын қарапайым

A)вольвокс

B)арцелла

C)амеба

D)кірпікшелі кебісше

E)лейшмания

13.Төс сүйегі жалпақ, қыры болмайтын құс

A)пингвин

B)нанду

C)шағала

D)үйрек

E)тырна

14.С витамині көп болатын өсімдік

A)итмұрын

B)картоп

C)қызанақ

D)асбұршақ

E)қауын

15.С витамині көп болатын өсімдік

A)итмұрын

B)картоп

C)қызанақ

D)асбұршақ

E)қауын

16.Жануар жасушасында гликолиздің анаэробты ыдырауы жүретін органоид

A)пластидтердің ішкі мембранасында

B)цитоплазманың гиалоплазмасында

C)хлоропласт граналарында

D)митохондрияның ішкі мембранасында

E)хлоропласт тилакоидтарында

17.Модификациялық өзгергіштікті зерттеу әдісі

A)статистикалық

B)микробиологиялық

C)генетикалық

D)химиялық

E)физикалық

18.Кеуде қуысын түзетін сүйектер

A)арқа омыртқалары, қабырғалар, төс

B)бел омыртқалары, қабырғалар, тоқпан жілік

C)мойын омыртқалары, бұғана, шүйде

D)төс, толарсақ, жамбас

E)сегізкөз омыртқалары, жауырын, жамбас

19.Зат алмасудың ақырғы өнімдерін сыртқа шығаратын мүшелер

A)секреция бездері, қарын, бауыр, тері

B)сүйек, бүлшықет, өкпе, тері

C)бүйрек, жүрек, тері, ішек

D)ми, жұлын, тері, сүйек

E)өкпе, бүйрек, тері, ішек

20.Неміс ғалымы Г.Рихтер ұсынған теория

A)мәңгілік

B)абиогенез

C)креационизм

D)панспермия

E)виталистік

21.Қауашақ жемісті өсімдіктер:

A)арпа, бидай, тары

B)бақбақ, күнбағыс

C)шомыр, шалқан

D)асбұршақ, беде

E)сасық меңдуана, сүттіген

F)шегіргүл, қызғалдақ

G)үйеңкі, шегіршін, қайың

H)меңдуана

22.Мүктің құрылысы:

A)әртүрлі жасушалардан

B)тамырдан

C)ризоидтан

D)біріңғай жасушалардан

E)сабақтан

F)мицелийдан

G)қабыршақтан

H)жапырақтан

23.Өрмекшілердің дене бөлімдері:

A)көз

B)мұртша

C)баскөкірек

D)құрсақ

E)аяқтары

F)демтесіктер

G)бас

H)көкірек

24.Денесінде бақалшақ болатын қарапайым:

A)бодо

B)балантидий

C)амеба протей

D)сувойка

E)трипаносома

F)кебісше

G)арцелла

H)лямблия

25.Ауыз қуысындағы сілекей бездері:

A)дентин

B)тіл асты

C)ерін

D)тіл

E)эмаль

F)жақ асты

G)шықшыт

H)тіс

26.Мұрын қуысының қызметі:

A)ауаны жылытады

B)жас шығарады

C)есінетеді

D)микробтар түзіледі

E)жөтелдіреді

F)ықылық аттырады

G)микробтарды тұтып қалады

H)ауаны суытады

27.Торлы қабықта болатын жасуша түрлері:

A)таяқша

B)қарашық

C)торлы

D)құтыша

E)қасаң қабақ

F)ақ қабық

G)нұрлы қабық

H)сенсорлық жүйе

28.Тұқым қуалайтын қасиетті радияцияның көмегімен өзгертуге болатынын 1925 ж. тұңғыш ашқан ғалымдар:

A)Мендель

B)Г.С. Филиппов

C)Вавилов

D)Г.А. Надсон

E)Де Фриз

F)Морган

G)Дарвин

H)Пеннет

29.Лизосомалар түзіледі:

A)ядро мен рибосомадан

B)Гольджи аппаратынан

C)рибосомадан

D)митохондриядан

E)вакуольден

F)цитоплазмадан

G)ядродан

H)эндоплазмалық тордан

30. «Микроэволюция» терминін 1938 жылы ғылымға енгізген ғалым:

A)К. Линней

B)Ф. Энгельс

C)Джон Рей

D)Ф. Бернье

E)В.О. Ковалевский

F)Н.В. Тимофеев-Ресовский

G)В. Иогансен

H)Ч. Дарвин

 

 

67-НҰСҚА

1.Алқа тұқымдасындағы нағыз улы өсімдік

A)болгар бұрышы

B)сасық меңдуана

C)қызылқұлақ

D)шырайгүл

E)баклажан

2. Саңырауқұлақтардың қоректік қор заты

A)гликоген

B)сахароза

C)крахмал

D)целлюлоза

E)фруктоза

3. Бактериялардың пішіндері

A)кірпікшелі

B)таяқша, шар

C)талшықты

D)тұрақсыз

E)түйіршікті

4. Қанның қызыл түйіршігінде тіршілік ететін паразит

A)амеба

B)лейшмания

C)қантұрғын

D)опалина

E)мөрже

5. Ең алғаш қосмекенділерде пайда болған мүше

A)қуық

B)қан тарату жүйесі

C)бауыр

D)жүрек

E)сілекей бездері

6. Ұрықтың даму кезінде түзілетін арнайы қабық

A)клоака

B)жатыр

C)қуық

 D)қағанақ

E)қынап

7. Ең жіңішке қан тамырлары

A)лимфа

B)капилляр

C)вена

D)қолқа

E)артерия

8. Энергетикалық алмасудың бірінші кезеңі

A)оттекті

B)тыныс алу

C)оттексіз

D)дайындық

E)түзілу

9. Хромосоманың бір бөлігінің үзіліп түсіп қалуы

A)инверсия

 B)дефишенсия

C)транслокация

D)делеция

E)дупликация

10. Фотосинтез процесінде басты рөлді атқарады

A)ДНҚ

B)аРНҚ

C)хлорофилл пигменті

D)тРНҚ

E)митохондрия

11. Жемісі қауашақ болатын өсімдік

A)беде

B)шомыр

C)қызғалдақ

D)бидай

E)қырыққабат

12. Өрмекшітәріздестердің тынысалу мүшесі

A)ауа қапшығы

B)желбезек

C)жасыл без, бауыр

D)өкпе қапшығы, демтүтік

E)өкпе

13. Төс сүйегі жалпақ, қыры болмайтын құс

A)үйрек

B)нанду

 C)пингвин

D)шағала

E)тырна

14. Көздің  қасаң қабығының қызметі

A)көз алмасын толтырып тұрады

B)жарықтан қорғайды

C)жарықты өткізеді

D)көзге түс береді

E)көз жас сұйықтығын бөледі

15. Көзді қоректік заттармен және оттекпен қамтамасыз етеді

A)көзжас безі

B)тамырлы қабық

C)ақ қабық

D)тор қабық

E)шыны тәрізді дене

16. Қаттыаязкүндеріхайуанаттарсаябағындақұстарсуғажиі-жиісүңгіпшығатынсебебі

A)Жылыну үшін

B)Тітіркенуден

C)Тыныс алу үшін

D)Қауіп-қатерден сақтану үшін

E)Тамақтану үшін

17. Энергиясы мол органикалық заттардың, энергиясы аз қарапайым заттарға ыдырауы

A)гликолиздің оттексіз ыдырауы

B)фотосинтездің қараңғы фазасы

C)гликолиздің оттекті ыдырауы

D)фотосинтездің жарық фазасы

E)гликолиздің дайындық кезеңі

18. Плазмадағы нәруыз

A)тироксин

B)миозин

C)тимозин

D)окситоцин

E)альбуминдер

19. Жарық сәулесінің тор  қабығына жетпеуінен туындайтын ауру:

A)көз қарығуы

B)сығырлық

C)глаукома

D)қырақтылық

E)ақшам соқыр

20. Адамның тұқымқуалаушылығын зерттеу әдісі

A)статистикалық

 B)хромосомалық

 C)гибридологиялық

D)генотиптік

E)цитогенетикалық

21. Саңырауқұлақ жасушасының сыртында қатты қабығы, ішінде...болады:

A)хлоропласт

B)вакуоль

C)пластид, ядро

D)хлорофил

E)ядро

F)эндоплазмалық тор

G)центриольдер

H)лизосома

22. Балдырлар хромотофорындағы пигменттерге байланысты топтары:

A)қызыл

B)сары

C)сарғыш

D)көк

E)көкшіл

F)көгілдір

G)қоңыр

H)жасыл

23. Кірпікшелілер типі:

A)хроматофоры бар

 B)талшығы бар

 C)өкілі – амеба

 D)екі ядросы бар

 E)өкілі – инфузория

 F)өкілі – эвглена

 G)бір ядросы бар

 H)жанасу арқылы көбейеді

24. Көпқармалауышты маржандар:

A)құлақты медуза

B)планула

C)теңіз қауырсыны

D)гидра

E)цианеа

F)айқышты медуза

G)түбірауызды медуза

H)актиния

25. Аш ішек бөлімдері:

A)мықын ішек

 B)қуық

C)бауыр

D)тік ішек

E)тоқ ішек

F)аш ішек

G)қуық, тік ішек

H)ұлтабар

26. Қол  сүйектеріне жататындар:

A)қабырға

B)тоқпан жілік

C)асықты жілік

D)білезік сүйек

E)кәрі жілік

F)ортан жілік

G)толарсақ

H)омыртқа

27. Терінің қызметіне жатпайды :

A)ыдырау өнімдерін шығару

 B)сезгіштік

C)тасымалдау

 D)жылуды реттеу

 E)қозғыштық

 F)витаминдер алмасуына қатысады

G)денені ысып кетуден сақтау

 H)қорғаныштық

28. Тұқым қуалайтын қасиетті радияцияның көмегімен өзгертуге болатынын 1925 ж. тұңғыш ашқан ғалымдар:

 A)Пеннет

B)Дарвин

C)Г.А. Надсон

D)Г.С. Филиппов

E)Морган

F)Вавилов

G)Мендель

H)Де Фриз

29. Жасуныққа ұқсас ағзалық зат:

A)нәруыз

B)спора

C)гликокаликс

D)хитин

E)крахмал

F)акрихинин

G)боверин

H)гликоген

30. Сауытты балықтар пайда болды:

A)девонда

 B)силурда

C)борда

D)кембрийде

E)пермьде

F)карбонда

G)ордовикте

H)юрада

 

 

 

68-НҰСҚА

1.Көпжылдық мәңгі жасыл шөптектес өсімдік

A)арша

B)қырықбуын

C)плаун

D)мүк

E)шырша

2.Даражарнақты өсімдік

A)Қияқөлең

B)Қауын

C)Күнбағыс

D)Асқабақ

E)Қарбыз

3.Қызыл балдырларға жатады

A)нереоцистис

B)ламинария

C)саргассум

D)улотрикс

E)плюмария

4.Балықтың дене салмағын өзгертетін мүшесі

A)торсылдағы

B)құйрық жүзбеқанаты

C)бүйір сызығы

D)арқа жүзбеқанаты

E)ми

5.Жалған аяқ түзіп, дене пішінін үнемі өзгерте алатын қарапайымдылар

A)споралылар

 

B)саркодиналар

C)домаланғылар

D)талшықтылар

E)кірпікшелілер

6.Ең алғаш ішекқуыстыларда пайда болды

A)зәршығару жүйесі

B)жүйке торы

C)аналь тесігі

D)қарапайым көзше

E)мезодерма қабаты

7.Тыныш ұйқыны қамтамасыз етеді

A)көп сусын ішу

B)тойып тамақ жеу

C)ауыр ой еңбегімен шұғылдану

D)бөлмені желдету

E)теледидарды қосу

8.Өкпенің сыртын қаптайтын жұқа қабықша

A)өкпе көпіршігі

B)плевра

C)өкпе

D)өкпеқап қуысы

E)өкпеқап сұйықтығы

9.Ядро қабықшасының ішіндегі қуысты толтырып тұратын сұйықтық

A)протоплазма

B)кариоплазма

C)вакуоль

D)ядрошық

E)гиалоплазма

10.ДНҚ жіпшелерінен тұратын созылыңқы тығыз денешік

A)центромера

B)ядро

C)центриоль

D)хромосома

E)ядрошық

11.Күрделі масақ гүлшоғыры бар өсімдік

A)тары

B)қарабидай

C)гүлшетен

D)сәбіз

E)күріш

12..Түнге қарай теңізді нұрға бөлейді

A)лейшмания

B)опалина

C)түншырақ

D)эвглена

E)трипаносома

13.Дене пішіні біржасушалы қарапайымдарға ұқсас, маңызы зор жұмыр құрт

A)сүлік

B)үшкірқұрт

C)бауырсорғыш

D)зымырақ

E)ішексорғы

14.Ұйқы безінің өзегі ашылады

A)тікішекке

B)ауыз қуысына

C)ұлтабарға

D)асқазанға

E)өңешке

15.Адам тыныштық күйде тыныс алғанда жұтылатын ауа мөлшері

A)200 мл

B)3500 мл

C)100 мл

D)1500 мл

E)500 мл

16.Модификациялық өзгергіштікті зерттеу әдісі

A)статистикалық

B)физикалық

C)химиялық

D)генетикалық

E)микробиологиялық

17.Латимерияның осы күнге дейін өзгеріссіз тіршілік етуі

A)қозғаушы сұрыптау

B)қолдан сұрыптау

C)тұрақтандырушы сұрыптау

D)әдістемелік сұрыптау

E)мақсатсыз сұрыптау

18.Доминантты (басым) принципін ашты

A)А.А.Ухтомский

B)Н.И.Пирогов

C)И.М.Сеченов

D)И.И.Мечников

E)И.П.Павлов

19.Сирек кездесетін, тұқым қуалайтын ауру

A)гемофилия

B)гипотония

C)инсульт

D)гипертензия

E)анемия

20.Гетерозис құбылысының артықшылығы

A)ареалдың кеңеюі

B)ұрпақ бермеуі

C)зат алмасуының баяулауы

D)өніміділіктің артуы

E)сапасы төмендеуі

21.Қынадан алынады:

A)қант, бояу

B)лакмус

C)сірке қышқылы

D)спирт

E)балауыз

F)жасунық

G)темір

H)карбол қышқылы

22.Біржасушалы балдырларға жатады:

A)хламидомонада

B)хлорококк

C)кладофора

D)спирогира

E)каулерпа

F)хлорелла

G)ульва

H)улотрикс

23.Біржасушалы жәндіктер :

A)күрделі құрылымды

B)қрапайым құрылысты

C)хроматофоры бар

D)жасушасы болмайды

E)ядросы бар

F)жүйке жүйесі жақсы жетілген

G)бірнеше жасушадан тұрады

H)бір ғана жасушадан тұрады

24.Өрмекшітәріздес класына жататын жәндіктердің  дене бөлімдері:

A)бас, құрсақ

B)бас

C)көкірек,құрсақ

D)құрсақ

E)баскөкірек

F)құйрық

G)көкірек

H)бас,құйрық

25.Сыртқы секреция бездеріне жатады:

A)сілекей

B)тер

C)шаш

D)ұйқы

E)айырша

F)тырнақ

G)эпифиз

H)сүт

26.Жүйке жүйесінің бөлімдері:

A)орталық жүйке жүйесі

B)жұлын өзегі

C)жүйке түйіндері

D)сұр зат

E)ақ зат

F)шеткі жүйке жүйесі

G)артқы тамыршалар

H)жүйке қабығы

27.Қалқанша безден гормон көп бөлінсе:

A)бүйрек үсті безіне әсер етеді

B)қалқанша без ісіп кетеді

C)есте сақтау қабілеті жақсарады

D)жүрек соғуы жиілейді

E)кретинизм ауруы туындайды

F)салмақ қоспайды

G)зат алмасу қалыпты жүреді

H)денеде зат алмасу күшейеді

28.Өсімдіктер селекциясында қолданылатын сұрыптаудың түрлері:

A)топтай

B)шоғырлы

C)аралас

D)жаппай

E)талдай

F)жеке

G)мутация

H)кездейсоқ

29.Хромосомааралық өзгерістерге хромосоманың бір бөлігінің оған ұқсас емес басқа бір хромосомамен ауысып кетуі:

A)дефишенсия

B)инверсия

C)делеция

D)дупликация

E)аутоплоидтар

F)аллоплоидтар

G)мутация

H)транслокация

30.Генетикалық инженерия әдісін жібек құртын өсіруде пайдаланған:

A)В.А. Струнников

 B)Ә. Есенжолов

C)Х. Г.Корана

D)А. Жандеркин

E)П. Берг

F)Е. Сирс

G)Ф.М. Мұхамбетқалиев

H)Н.С. Бутарин

 

 

 

69-НҰСҚА

1.Көпжылдық мәңгі жасыл шөптектес өсімдік

A)мүк

B)арша

C)шырша

D)қырықбуын

E)плаун

2.Бактериялардың пішіндері

A)тұрақсыз

B)таяқша, шар

C)түйіршікті

D)талшықты

E)кірпікшелі

3.Бактерия тіршілігінде спора түзу процесінің маңызы

A)көбеюге қатысу үшін

B)шоғырлану үшін

C)қоректену үшін

D)жасушаның бөлінуі үшін

E)қорғану үшін

4.Трихинелла тіршілік етеді

A)бүйректе

B)бұлшықетте

C)өкпеде

D)бауырда

E)тері астында

5.Балықтардың бүйір сызығы

A)Су ағысының күшін, бағытын, тербелісін, кедергілерді сезеді

B)Дене тепе-теңдігін сақтайды

C)Жылдам жүзу әрекеттерін реттейді

D)Жан-жағына бұрылады

E)Денесін қалыпты ұстауға көмектеседі

6.Жанасу арқылы жынысты жолмен көбейетін қарапайым жәндік

A)жасыл эвглена

B)сәулелі күншар

C)бақалшақты амеба

D)кірпікшелі кебісше

E)кәдімгі амеба

7.Ең жіңішке қан тамырлары

A)арерия

B)капилляр

C)лимфа

D)қолқа

E)вена

8.Ыдырағанда 38,9 кДж энергия бөлетін органикалық заттар

A)майлар

B)көмірқышқыл газы

C)нәруыздар

D)минералды тұздар

E)көмірсулар

9.Фотосинтез процесінде басты рөлді атқарады

A)митохондрия

B)хлорофилл пигменті

C)аРНҚ

D)тРНҚ

E)ДНҚ

10.Рибосоманың негізгі қызметі

A)суды сіңіру

B)көбеюге қатысу

C)энергия жинақтау

D)нәруыз молекуласын синтездеу

E)май қышқылын ыдырату

11.Біржасушалы балдыр-хлорококк кездеседі

A)теңіздің тұзды суында

B)көл, өзенде

C)ағаш діңдерінде

D)тоқтау суларда

E)теңізде

12.Орташа және ірі денелі шаянтәріздестер

A)кене

B)дафния

C)бұғықоңыз

D)таңқышаян

E)циклоп

13.Спора арқылы көбейетін біржасушалы жәндік

A)амеба

B)домалаңғы

C)құртамыш

D)эвглена

E)мөрже

14.Тыныс шығарғандағы ауада болатын оттек мөлшері

A)16 %

B)79 %

C)21%

D)0,03 %

E)4,0 %

15.Тоқішекте жүреді

A)көмірсулардың ыдырауы

B)нәжістің қалыптасуы

C)өттің түзілуі

D)қарын сөлінің бөлінуі

E)қоректік заттардың лимфаға сіңуі

16.Тыныс алудың негізін салған ғалымдар

A)Э.Геккель, Ф.Мюллер

B)Т.Шванн, М.Шлейден

C)Ж.Б.Ламарк, К.Линней

D)М.В.Ломоносов, А.Л.Лавуазье

E)Р.Гук, А.В.Левенгук

17.Жануар жасушасында гликолиздің анаэробты ыдырауы жүретін органоид

A)хлоропласт граналарында

B)цитоплазманың гиалоплазмасында

C)митохондрияның ішкі мембранасында

D)пластидтердің ішкі мембранасында

E)хлоропласт тилакоидтарында

18.Шықшыт сілекей безінің өзегі ашылады

A)ұртқа                    

B)қарынға

C)ұлтабарға

D)тіл астына

E)өт қабына

19.Қан плазмасындағы нәруыз мөлшері

A)9-10 %

B)15-20 %

C)7-8 %

D)40-50 %

E)25-30 %

20.Протерозой заманының алғашқы кезеңі

A)«бауырмен жорғалаушылар ғасыры»

B)«омыртқасыздардың даму кезеңі»

C)«сүтқоректілер кезеңі»

D)«цианобактериялардың ғасыры»

E)«балықтар ғасыры»

21.Сабағы өте көп буын және буынаралықтарынан тұратын өсімдік:

A)усасыр қырықжапырағы

B)қырықжапырақ

C)көкек зығыры

D)плаун

E)қынaлар

F)мүк

G)шоқпарбас плаун

H)қырықбуын

22.Саңырауқұлақтардың жануарларға тән белгілері:

A)жасушасында қалың қабықшасы болады

B)дайын ағзалық заттармен қоректенеді

C)қанша тіршілік етсе, сонша өсе береді

D)хлоропластары болмайды

E)жасуша қабықшасы нәруызды-хитинді

F)қоректік қор заты - крахмал

G)жасушасы болмайды

H)бір орыннан қозғалмайды

23.Өрмекшітәріздес класына жататын жәндіктердің  дене бөлімдері:

A)құйрық

B)бас,құйрық

C)құрсақ

D)көкірек,құрсақ

E)баскөкірек

F)бас

G)көкірек

H)бас, құрсақ

24.Көпқармалауышты маржандар:

A)теңіз қауырсыны

B)құлақты медуза

C)айқышты медуза

D)планула

E)актиния

F)түбірауызды медуза

G)цианеа

H)гидра

25.Аш ішек бөлімдері:

A)тоқ ішек

B)мықын ішек

C)бауыр

D)қуық

E)ұлтабар

F)аш ішек

G)тік ішек

H)қуық, тік ішек

26.Терінің қызметіне жатпайды :

A)витаминдер алмасуына қатысады

B)тасымалдау

C)денені ысып кетуден сақтау

D)жылуды реттеу

E)сезгіштік

F)қозғыштық

G)қорғаныштық

H)ыдырау өнімдерін шығару

27.Жұтқыншақтың қызметі:

A)асқорытуға қатысады

B)тыныс алуға қатысады

C)тағамды ұсақтауға қатысады 

D)ауаны жылытады

E)иісті қабылдайды

F)ұшы тәттіні сезеді

G)ауаға толы қуыс

H)сілекей бөледі

28.Эволюцияның салыстырма-анатомиялық дәлелдемелері:

A)аналогтық мүшелер

B)рудименттік мүшелер

C)түрішілік күрес

D)мимикрия

E)қалдық мүшелер

F)гомологтық мүшелер

G)морфологиялық мүшелер

H)табиғи сұрыпталу

29.Толық түрленіп дамитын ағзалар:

A)қандала

B)бит

C)көбелек

D)шегіртке

E)дәуіт

F)балық

G)бұзаубас

H)бақа

30.Жер бетінде өсетін барлық ағаштар мен бұталар:

A)эпифиттер

B)терофиттер

C)криптофиттер

D)біржылдық өсімдіктер

E)фанерофиттер

F)хамефиттер

G)жартылай сақталатын өсімдіктер

H)гемикриптофиттер

 

 

70-НҰСҚА

1. 50 жылда ғана жеміс беретін өсімдік

A)кәдімгі қарағай

B)жатаған шырша

C)зеравшан аршасы

D)секвоя

E)самырсын

2. Жабық тұқымды өсімдіктерге тән

A)спора мен көбейеді

B)буындар мен буын аралығы көп

C)зооспора түзеді

D)жеміс түзбейді

E)көбею мүшесі – гүл

3. Цианобактериялардың сыртқы боялған бөлігі:

A)Плазмалемма

B)Кариоплазма

C)Хроматоплазма

D)Лейкопласт

E)Орталық плазма

4. Қарапайымдылардың табиғаттағы түр саны жуық

A)20 мыңға

B)8 мыңға

C)4 мыңға

D)70 мыңға

E)232 мыңға

5. Шыбынның аузы

A)сорушы

B)шаншып-сорушы

C)кеміруші

D)сүзіп жалаушы

E)кеміріп-жалаушы

6. Шеміршекті балықтар

A)майшабақ

B)скат

C)шортан

D)бахтах

E)сазан

7. Қабырғалардың алдыңғы жағы байланысады

A)жауырынмен

B)жамбаспен

C)төссүйекпен

D)бұғанамен

E)шүйдемен

8. Қалдық ретінде тұтасып кеткен 4-5 омыртқалардан тұратын омыртқа бөлімі

A)мойын

B)бел

C)сегізкөз

D)құйымшақ

E)арқа

9. Нәруыздың бірінші реттік құрылымындағы байланыс

A)сутектік

B)пептидтік

C)коваленттік

D)сульфидтік

E)азоттық

10. Нәруыз молекуласының синтезделуінде матрицаның рөлін атқарады

A)моносахаридтер

B)май қышқылы

C)нуклеин қышқылдары

D)дисахаридтер

E)полисахаридтер

11. Біржасушалы балдыр-хлорококк кездеседі

A)теңізде

B)теңіздің тұзды суында

C)ағаш діңдерінде

D)тоқтау суларда

E)көл, өзенде

12. Бақаның артқы ішегінде болатын паразит

A)опалина

B)құртамыш

C)трипаносома

D)сувойка

E)лямблия

13. Ақ сұламаның  асқорыту жүйесі

A)жұтқыншақ, кеңірдек, ішек

B)жұтқыншақ, аналь тесігі, жемсау

C)ішек, аналь тесігі, бауыр

D)ауыз, жұтқыншақ, ішек

E)ауыз, өңеш, аналь тесігі

14. Тоқішекте жүреді

A)нәжістің қалыптасуы

B)қарын сөлінің бөлінуі

C)өттің түзілуі

D)қоректік заттардың лимфаға сіңуі

E)көмірсулардың ыдырауы

15. Сілекей құрамындағы бактерияларды жоятын фермент

A)пепсин

B)муцин

C)мальтаза

D)амилаза

E)лизоцим

16. Гомологты хромосомаларда орналасқан гендердің бір-біріне ауысуы нәтижесінде пайда болады

A)үйлесімді өзгергіштік

B)тітіркенгіштік

C)қолайсыз жағдайлармен күрес

D)модификациялық өзгергіштік

E)бейімделушілік

17. Азот айналымы үшін қажет элемент

A)хлор

B)марганец

C)ванадий

D)молибден

E)қорғасын

18. Асқорыту жолының сыртқы қабаты

A)дәнекер ұлпалы сірнелі

B)көп қабатты эпителийлі

C)шеміршекті жартылай сақиналы

D)бірыңғай салалы бұлшық етті

E)көлденең жолақты бұлшық етті

19. Сүйекке  иілгіштік серпімділік қасиет береді

A)бейорганикалық зат

B)құрғақ зат

C)органикалық зат

D)ылғалды зат

E)минералды зат

20. Сплайсингте кофермент қызметін атқарады

A)ДНҚ

B)РНҚ

C)АМФ

D)АДФ

E)АТФ

21. Саңырауқұлақтардың жануарларға тән белгілері:

A)жасушасында қалың қабықшасы болады

B)жасушасы болмайды

C)қоректік қор заты - крахмал

D)дайын ағзалық заттармен қоректенеді

E)қанша тіршілік етсе, сонша өсе береді

F)жасуша қабықшасы нәруызды-хитинді

G)бір орыннан қозғалмайды

H)хлоропластары болмайды

22. Жабық тұқымды өсімдіктерге тән:

A)көбею мүшесі – гүл

B)тұқымы жемістің ішінде жетіледі

C)жеміс түзбейді

D)буындар мен буын аралығы көп

E)сүректі өсімдіктер

F)тұқымнан көбейеді

G)тек шөптекті өсімдіктер болады

H)спора мен көбейеді

23. Денесінде бақалшақ болатын қарапайым:

A)сувойка

B)балантидий

C)кебісше

D)трипаносома

E)амеба протей

F)бодо

G)арцелла

H)лямблия

24. Бунақденелілердің ересек күйге ауысуы:

A)финна

B)шабақ

C)қуыршақ

D)уылдырық

E)ұрық

F)имаго

G)дернәсіл

H)нимфа

25. Көру аймағының орналасуы:

A)орталық жүлге артында

B)сенсорлық самай шегінде

C)қимыл-қозғалыс маңдай шегінде

D)самайда

E)иіс сезу орталық жүлгеде

F)шүйдеде

G)дәм сезу төбе шегінде

H)көру төбеде

26. Жұтқыншақтың қызметі:

A)ауаны жылытады

B)асқорытуға қатысады

C)тағамды ұсақтауға қатысады

D)ұшы тәттіні сезеді

E)тыныс алуға қатысады

F)сілекей бөледі

G)ауаға толы қуыс

H)иісті қабылдайды

27. Бүйректің қызметін реттеуге қатысатын гормон:

A)вазопрессин

B)окcитоцин

C)тироксин

D)паратгормон

E)меланофор

F)адреналин

G)инсулин

H)тимозин

28. Эволюцияның салыстырма-анатомиялық дәлелдемелері:

A)гомологтық мүшелер

B)рудименттік мүшелер

C)табиғи сұрыпталу

D)түрішілік күрес

E)аналогтық мүшелер

F)қалдық мүшелер

G)мимикрия

H)морфологиялық мүшелер

29. Мейоздың митоздан айырмашылығы:

A)өсу процесінің маңызды кезеңі

B)хромосома саны екі есе азаяды

C)екі жас жасуша пайда болады

D)хромосома саны өзгермейді

E)диплоидты хромосома жиынтығы сақталады

F)дене жасушалары бөлінеді

G)тұқым қуалайтын өзгергіштік пайда болады

H)метафазада екі еселенген хромосомалар болады

30. Қос мембраналы органоидтер:

A)тилокоид

B)рибосома

C)центриоль

D)хлоропласт

E)талшықтар

F)ядро

G)лизосома

H)мембрана

 

 

71-НҰСҚА

1. Фитонцид бөлетін өсімдік

A)қырықжапырақ

B)қарағай

C)алма

 D)бақбақ

E)плаун

2. Даражарнақты өсімдік

A)Қауын

B)Асқабақ

C)Бидай

D)Күнбағыс

E)Қияр

3. Тамыр оймақшасының қызметі

A)қорғаныш

B)суды сіңіру

C)өткізгіш ұлпа түзеді

D)минералды тұздарды сіңіру

E)оймақша түзу

4. Күйіс қайтармайтын жұптұяқты жануар

A)бегемот

B)сиыр

C)тарпан

D)қой

E)құлан

5. Қарапайым жәндіктердің түрлерін ашқан  ғалым

A)А.Левенгук

B)И.И.Мечников

C)Ч.Дарвин

D)Дж.Гарсси

E)Ш.Лаверан

6. Шеміршекті балықтар

A)майшабақ

B)скат

C)бахтах

D)сазан

E)шортан

7. Бас сүйектің бет бөлігіндегі қозғалмалы сүйектер

A)шүйде

B)астыңғы жақ

C)үстіңгі жақ

D)төбе

E)самай

8. Адам организміндегі қанның жалпы қалыпты мөлшері

A)7,1 л-8,1

B)2,2 л-3,2

C)7,8 л-10л

D)7 -9л

E)4,5 -5л

9. Мембранасыз (жарғақшасыз) органоид

A)ядро

 B)ибосома

C)хлоропласт

D)лейкопласт

E)хромопласт

10. Тыныс алу процесін жүзеге асыратын органоид

A)лизосома

B)митохондрия

C)рибосома

D)ядро

E)пластид

11. Саңырауқұлақтар дүниесін зерттейді

A)Зоология

B)Физиология

C)Генетика

D)Микология

E)Цитология

12. Орташа және ірі денелі шаянтәріздестер

A)кене

B)таңқышаян

C)бұғықоңыз

D)дафния

E)циклоп

13. Балықтардың денесін қалыпты ұстауын қамтамасыз ететін жүзбеқанаттары

A)жұп құрсақ және арқа

B)жұп құрсақ

C)құйрық

D)жұп көкірек

E)арқа және аналь

14. Көздің  қасаң қабығының қызметі

A)көз жас сұйықтығын бөледі

B)жарықты өткізеді

C)жарықтан қорғайды

D)көз алмасын толтырып тұрады

E)көзге түс береді

15. Көзді қоректік заттармен және оттекпен қамтамасыз етеді

A)көзжас безі

B)тамырлы қабық

C)шыны тәрізді дене

D)тор қабық

E)ақ қабық

16. Қатты аяз күндері хайуанаттар саябағында құстар суға жиі-жиі сүңгіп шығатын себебі

A)Қауіп-қатерден сақтану үшін

B)Тітіркенуден

C)Тыныс алу үшін

D)Тамақтану үшін

E)Жылыну үшін

17. АаBb генотипі түзетін түрлі гаметалар саны

A) 2

B)6

 C)4

D)5

E)8

18. Зат алмасудың ақырғы өнімдерін сыртқа шығаратын мүшелер

A)ми, жұлын, тері, сүйек

B)сүйек, бүлшықет, өкпе, тері

C)өкпе, бүйрек, тері, ішек

D)секреция бездері, қарын, бауыр, тері

E)бүйрек, жүрек, тері, ішек

19. Орталық жүйке жүйесіндегі тежелу құбылысын ашқан ғалым

A)И.М.Сеченов

B)К.Гален

C)И.П.Павлов

D)Гиппократ

E)А.Везалий

20. А.И.Опарин тұжырымдамасын дамытқан ағылшын биологі

A)Г.Рихтер

B)Ж.Кювье

C)Л.Пастер

D)Ф.Реди

E)Дж.Холдейн

21. Сабақтың қабық қабаттары:

A)жылдық шеңбер

B)тоз

C)тін

D)камбий

E)өзек

F)орталық бөлім

G)сүрек

H)өң

22. Мүктердің жыныс жасушаларының қосылуынан:

A)дене үзінділерінен жетіледі

 B)теңдей бөлінеді

 C)зооспоралар түзіледі

 D)спора түзіледі

 E)ауашақ жетіледі

F)гамета пайда болады

G)ұрықтанады

 H)екі- екіден қосылады

 23. Құйрықты қосмекенділер:

 

A)көлбақа

 B)тритон

C)құрбақа

 D)кәдімгі құрбақа

E)жетісулық бақатіс

F)саламандра

 G)даната құрбақасы

 H)сақиналы құртжылан

 24. Жүрегі үш қуысты жартылай пердемен бөлінген:

A)сақиналы құртжылан

 B)қырғауыл

C)кесіртке

 D)гаттерия

E)құрбақа

 F)түйеқұс

G)жылан

H)сазан

 25. Бір түбірлі тістер:

A)дентин

B)пульпа

C)үлкен азу тістер

D)ақыл

 E)кіші азу тістер

F)сойдақ

G)күрек

H)азу

26. Қозғалмай байланысқан сүйектер:

A)білезік

B)шынтақ сүйек

C)омыртқа

D)кәрі жілік

E)толарсақ

F)ми сауыты

G)сегізкөз

H)бұғана

27. Сыртқы секрециялық бездерге жатады:

A)гипофиз

B)тері без

C)жыныс без

D)қалқанша без

E)сілекей без

F)ұйқы без

G)қалқаншамаңы без

H)айырша без

28. Хлоропластың құрылысына кірмейді :

A)мембрана

B)криста

 C)строма

D)хлорофил

E)грана

F)каротиноидтер

G)тилакоид

H)матрикс

29.  «Микроэволюция» терминін 1938 жылы ғылымға енгізген ғалым:

A)Ч. Дарвин

B)Ф. Бернье

C)В.О. Ковалевский

D)К. Линней

E)Ф. Энгельс

F)В. Иогансен

G)Джон Рей

H)Н.В. Тимофеев-Ресовский

 30. Молекуласының құрамына көміртек немесе оның қосылыстары кіретін, сондай-ақ ауада және оттекте жанатын заттар:

A)микроэлементтер

B)атомдық қосылыстар

C)макромолекулалар

D)биоэлементтер

E)ультрамикро қосылыстар

F)органикалық қосылыстар

G)микро қосылыстар

H)бейорганикалық қосылыстар

 

 

72-НҰСҚА

1. Бұршақ тұқымдасының жемісі

A)жидек

B)тұқымша

 C)дәнек

 D)қауашақ

 E)бұршаққап

2. Қыналар пішіндеріне қарай бөлінеді

A)қатпаршақ тәрізді

B)жапырақ тәрізді

C)жіп тәрізді

D)оралма тәрізді

E)шар тәрізді

3. Саңырауқұлақтардың жануарларға тән белгісі

A)жасушасында қалың қабықшасы болады

B)бір орыннан қозғалмайды

C)гликоген жинақтайды

D)жасушасы болмайды

E)қанша тіршілік етсе, сонша өсе береді

4. Трихинелла тіршілік етеді

A)бұлшықетте

 B)бүйректе

C)тері астында

D)бауырда

E)өкпеде

5. Күйіс қайтармайтын жұптұяқты жануар

A)құлан

B)тарпан

C)сиыр

D)қой

E)бегемот

6. Сиыр цепенінің мойынға жалғасқан басы бар дернәсілі

A)қармақша

B)трохофора

C)финна

D)наяда

E)планула

7. Ұрықтың дамитын мүшесі

A)жатыр

B)аналық без

C)қынап

D)жатыр түтігі

E)аталық без

8. Ұйқы бұзылуының кең тараған түрі

A)ұйқышылдық

B)сергектік

C)летаргия

D)ұйқысыздық

E)қозғыштық

9. Өліп біткен организмдердің қазба қалдықтарын зерттейтін ғылым

A)морфология

B)палеонтология

C)физиология

D)этология

E)анатомия

10. Шимпанзе  хромосомасының диплоидты саны

A)12

B)48

C)104

D)46

E)54

11. Жоғары сатыдағы споралы өсімдіктердің көбею мүшесі

 A)тамыр

 B)ризоид

 C)сабағы

 D)тұқым

 E)спора

12. Шоғырланып тіршілік ететін ішекқуысты

A)арцелла

B)медуза

 C)обелия

D)актиния

E)айқышты медуза

13. Сәулелі симметриялы жәндік

A)қоңыз

B)эвглена

C)гидра

 D)бақа

E)амеба

14. С витамині көп болатын өсімдік

A)қауын

B)асбұршақ

C)қызанақ

D)итмұрын

E)картоп

15. Қол сүйектеріне жатады

A)толарсақ

B)асықты жілік

C)тоқпан жілік

D)ортан жілік

E)шыбық сүйек

16. Клайнфельтер ауруының белгілері

A)ақыл-есі кем, ашуланшақ

B)бедеулік және бойының тапалдығы

C)жыныс бездері дұрыс жетілмейді, ақыл-есі кем

 D)қабілетсіз, жылауық, ашуланшақ

E)жүйке жүйесінің әлсіздігі, бойы ұзын

17. Биологиялық оқшауланудың генетикалық себебі

A)көбею мерзімдерінің сәйкес келмеуі

B)тіршілік орта жағдайының түрліше болуы

C)хромосомалар жиынтығы әртүрлі

D)мінез-құлықтары ұқсас емес

E)жыныс мүшелерінің құрылысы әртүрлі

18. Орталық жүйке жүйесіндегі тежелу құбылысын ашқан ғалым

A)К.Гален

B)И.П.Павлов

C)А.Везалий

D)И.М.Сеченов

E)Гиппократ

19. Қан плазмасындағы нәруыз мөлшері

A)15-20 %

B)25-30 %

C)40-50 %

D)9-10 %

E)7-8 %

20. Зат алмасудың соңғы өнімдері

A)HCO₃ ,S

B)Ca², Mg, O₂

C)Na, Cl, K

D)H₂PO_4, HCl

E)СО₂, Н₂О, NH₃

21. Гүлшоғыры себет өсімдіктер:

A)сәбіз, аскөк

B)бақбақ, өгейшөп

 C)қайың, көктерек

D)адамтамыр

E)жүзім, тары, күріш

F)қарақат, қырыққабат

G)гүлкекіре

H)күнбағыс

22. Қауашақ жемісті өсімдіктер:

A)асбұршақ, беде

B)бақбақ, күнбағыс

C)арпа, бидай, тары

D)меңдуана

E)сасық меңдуана, сүттіген

F)шегіргүл, қызғалдақ

G)шомыр, шалқан

H)үйеңкі, шегіршін, қайың

23. Жүрегі үш қуысты жартылай пердемен бөлінген:

A)қырғауыл

B)құрбақа

 C)түйеқұс

D)кесіртке

 E)сазан

 F)гаттерия

G)жылан

H)сақиналы құртжылан

 24. Өрмекшілердің дене бөлімдері:

A)құрсақ

B)бас

C)аяқтары

D)көз

E)баскөкірек

F)мұртша

G)көкірек

H)демтесіктер

25. Жүйке жасушалары тұрады:

A)мүшеден

B)денеден

C)дәнекер ұлпасынан

D)ағзадан

E)жүйке ұштарынан

F)қан тамырларынан

G)өсіндіден

 H)көмірсудан

 26. Тромбоциттердің негізгі қызметі:

A)қанның ұю және өттегіні тасымалдау

B)қозуды өткізу

C)оттегіні тасымалдау

D)зиянсыздандыру

E)сүзу

F)қан кетуді тоқтату

G)қорғаныштық

H)қанның ұю

27. Ұзын сүйектерге жатады:

A)жамбас

B)кеуде

C)қол

D)тұлға

E)бас

F)арқа

G)аяқ

H)иық

28. Постэмбриондық даму бөлінеді:

A)ұрық жапырақшасы

B)түрленіп даму

C)қосарланып даму

D)нейрула

E)еселеніп даму

F)гаструла

G)тура даму

H)бластомерлер

29. Жер бетінде өсетін барлық ағаштар мен бұталар:

A)жартылай сақталатын өсімдіктер

B)эпифиттер

C)хамефиттер

D)криптофиттер

E)терофиттер

F)фанерофиттер

G)біржылдық өсімдіктер

H)гемикриптофиттер

30. Толық түрленіп дамитын ағзалар:

A)бақа

B)шегіртке

C)балық

D)бит

E)көбелек

F)бұзаубас

G)қандала

H)дәуіт

 

 

73-НҰСҚА

1.Цианобактериялардың сыртқы боялған бөлігі:

A)Лейкопласт

B)Плазмалемма

C)Хроматоплазма

D)Орталық плазма

E)Кариоплазма

2. Тамыр оймақшасының қызметі

A)қорғаныш

B)суды сіңіру

C)минералды тұздарды сіңіру

D)оймақша түзу

E)өткізгіш ұлпа түзеді

3. Даражарнақты өсімдік

A)Қияқөлең

B)Асқабақ

C)Қауын

D)Күнбағыс

E)Қарбыз

4. Жанасу арқылы жынысты жолмен көбейетін қарапайым жәндік

A)жасыл эвглена

B)кәдімгі амеба

C)бақалшақты амеба

D)кірпікшелі кебісше

E)сәулелі күншар

5. Сиыр цепенінің мойынға жалғасқан басы бар дернәсілі

A)наяда

B)қармақша

C)финна

D)планула

E)трохофора

6. Жүзетін құс

A)пингвин

B)шағала

C)сұңқар

D)көкқұс

E)бүркіт

7. Бүйректің ішкі қабатының түсі

A)ақ

B)қоңырқай

C)алқызыл

D)бозғылт

E)күлгін

8. Сипап сезу мүшесі

A)көз

B)тері

C)тіл

D)құлақ

E)мұрын

9. Нәруыз молекуласының синтезделуінде матрицаның рөлін атқарады

A)полисахаридтер

B)моносахаридтер

C)дисахаридтер

D)май қышқылы

E)нуклеин қышқылдары

10. Озон қабатының қызметі

A)биомассаны құрайды

B)биогенді заттарды түзеді

C)ультракүлгін сәулелерден қорғайды

D)тірі организмдердің шоғырланған мекені

E)топырақ қабатын түзеді

11. Күрделі масақ гүлшоғыры бар өсімдік

A)тары

B)қарабидай

C)күріш

D)сәбіз

E)гүлшетен

12. Сәулелі симметриялы жәндік

A)қоңыз

B)гидра

 C)амеба

D)эвглена

E)бақа

13. Қосмекенділердің есту мүшесі тұрады

A)тек ішкі құлақтан

B)ішкі және ортаңғы құлақтан

C)ішкі және сыртқы құлақтан

D)дыбыс сүйекшелерінен

E)ортаңғы құлақтағы дыбыс сүйекшелерінен

14. Бағдарлаушы шартсыз рефлекстер

A)Жарыққа кірпік қағу

B)Асқорыту бездерінен сөл бөлу

C)Сәбидің таныс емес затқа басын бұру

D)Сәбиді емізігі бар бөтелкемен тамақтандыру

E)Жаңа туған нәрестенің алғаш рет анасын ему

15. Көздің  қасаң қабығының қызметі

A)көз алмасын толтырып тұрады

B)көз жас сұйықтығын бөледі

C)жарықтан қорғайды

D)көзге түс береді

E)жарықты өткізеді

16. Сплайсингте кофермент қызметін атқарады

A)АДФ

B)АМФ

C)ДНҚ

D)РНҚ

E)АТФ

17. Тұқымда, тамырда, түйнекте болатын пластид

A)хромопласт

B)вакуоль

C)хлоропласт

D)хромосома

E)лейкопласт

18. Көзді мимен байланыстыратын көру жүйкесі шығатын жер

A)қарашық

B)соқыр дақ

C)көзбұршақ

D)нұрлы қабық

E)сары дақ

19. Бүйрек астауы дегеніміз

A)ішкі кеңейген қуыс

B)бүйрек денешігі

C)қоңырқай қыртысты қабат

D)нефрон өзекшелері

E)бозғылт ми заты

20. Креационизм тұжырымдамасын қолдады

A)В.Прейер, Д.Холдейн

B)Р.Гук, Д.Дидро

C)К.Линней, Ж.Кювье

D)Ж.Б.Ламарк, Л.Пастер

E)Ж.Бюффон, А.И.Опарин

21. Саңырауқұлақ жасушасының сыртында қатты қабығы, ішінде...болады:

A)хлоропласт

B)ядро

C)центриольдер

D)пластид, ядро

E)вакуоль

F)лизосома

G)хлорофил

H)эндоплазмалық тор

22. Балдырлар хромотофорындағы пигменттерге байланысты топтары:

A)сарғыш

B)жасыл

C)көкшіл

D)қызыл

E)көгілдір

F)сары

G)көк

H)қоңыр

23. Бунақденелілердің ересек күйге ауысуы:

A)уылдырық

B)шабақ

C)дернәсіл

D)нимфа

E)финна

F)қуыршақ

G)имаго

H)ұрық

24. Жүрегі үш қуысты жартылай пердемен бөлінген:

A)жылан

B)гаттерия

C)сазан

 D)қырғауыл

E)кесіртке

 F)құрбақа

 G)түйеқұс

H)сақиналы құртжылан

 25. Бір түбірлі тістер:

A)пульпа

B)дентин

C)кіші азу тістер

D)сойдақ

E)ақыл

 F)үлкен азу тістер

G)азу

H)күрек

26.Терінің эпидермис қабаты:

 A)мүйізгек

B)түрі өзгерген тері

 C)май бездері орналасқан

 D)жалпақ эпителийі

 E)нағыз тері қабаты

F)энергия қоры

 G)қара – қызыл түсті түйінді

H)қор зат жиналады

 27. Лейкоциттер түзіледі:

A)безде

B)сүйек кемігінде

 C)майда

D)асқазанда

E)көкбауыр мен лимфа түйіндерінде

F)жүректе

 G)ішекте

H)бүйректе

28. Өсімдіктер селекциясында қолданылатын сұрыптаудың түрлері:

A)аралас

B)кездейсоқ

C)талдай

D)жеке

E)топтай

F)жаппай

G)шоғырлы

H)мутация

29. Адамның жаралу және пайда болу кезеңі:

A)мезозой

B)палеозой

C)триас

D)архей

E)девон

F)кайнозой

G)ордовик

H)протерозой

30.Кездейсоқ пайда болатын өзгергіштік:

 A)дактилоскопиялық

 B)морфологиялық

C)онтогенездік

D)онтогенетикалық

E)модификациялық

F)мутациялық

G)эмбриологиялық

H)физиологиялық

 

 

 

74-НҰСҚА

1. Сүттіген өсімдігінің сабағы

A)шырынды

B)жабысқақ

C)жатаған

D)пиязшық

E)түйнек

2.  Қызыл балдырларға жатады

A)саргассум

B)улотрикс

C)нереоцистис

D)ламинария

E)плюмария

3.  Күрделігүлділер тұқымдасына жататын малазықтық дақыл

A)қаулен

B)итошаған

C)түйетікен

D)бөрігүл

E)жералмұрт

4. Денедегі зақымданған немесе жойылып кеткен мүшелер мен ұлпалардың қалпына келуі

A)дегенерация

B)регенерация

C)эволюция

D)дупликация

E)денатурация

5. Жалған аяқ түзіп, дене пішінін үнемі өзгерте алатын қарапайымдылар

A)талшықтылар

B)кірпікшелілер

C)саркодиналар

D)споралылар

E)домаланғылар

6. Күйіс қайтармайтын жұптұяқты жануар

A)қой

B)құлан

C)тарпан

D)бегемот

E)сиыр

7. Адам организміндегі қанның жалпы қалыпты мөлшері

A)7,1 л-8,1

B)7 -9л

C)4,5 -5л

D)2,2 л-3,2

E)7,8 л-10л

8. Доға тәрізді иілген жалпақ сүйек

A)төс

B)ортан жілік

C)қабырға

D)шыбық сүйек

E)тоқпан жілік

9. Өліп біткен организмдердің қазба қалдықтарын зерттейтін ғылым

A)этология

B)физиология

C)анатомия

D)палеонтология

E)морфология

10. ДНҚ жіпшелерінен тұратын созылыңқы тығыз денешік

A)хромосома

B)центромера

C)ядро

D)ядрошық

E)центриоль

11. Орамжапырақгүлділер тұқымдасы гүлінің формуласы:

A)

B)

C)

D)

E)

12. Бақаның артқы ішегінде болатын паразит

A)лямблия

B)трипаносома

C)опалина

D)құртамыш

E)сувойка

13. Тері астында паразиттік әрекет жасайтын жұмыр құрт

A)қылқұрт

 

B)суыртқы

 

C)бауырсорғыш

D)ішексорғы

E)трихинелла

14 . Адам тыныштық күйде тыныс алғанда жұтылатын ауа мөлшері

A)500 мл

B)100 мл

C)3500 мл

D)200 мл

E)1500 мл

15. Сілекей құрамындағы бактерияларды жоятын фермент

A)пепсин

B)мальтаза

C)муцин

D)лизоцим

E)амилаза

16. Биологиялық оқшауланудың генетикалық себебі

A)жыныс мүшелерінің құрылысы әртүрлі

B)мінез-құлықтары ұқсас емес

C)тіршілік орта жағдайының түрліше болуы

D)хромосомалар жиынтығы әртүрлі

E)көбею мерзімдерінің сәйкес келмеуі

17. Латимерияның осы күнге дейін өзгеріссіз тіршілік етуі

A)қолдан сұрыптау

B)тұрақтандырушы сұрыптау

C)қозғаушы сұрыптау

D)мақсатсыз сұрыптау

E)әдістемелік сұрыптау

18. Доминантты (басым) принципін ашты

A)И.П.Павлов

B)Н.И.Пирогов

C)И.М.Сеченов

D)И.И.Мечников

E)А.А.Ухтомский

19. Анатомия ғылымының негізін салушы

A)А.Везалий

B)Гиппократ

C)Әл-Фараби

D)И.П.Павлов

E)К.Гален

20. Протерозой заманының алғашқы кезеңі

A)«бауырмен жорғалаушылар ғасыры»

B)«омыртқасыздардың даму кезеңі»

C)«цианобактериялардың ғасыры»

D)«сүтқоректілер кезеңі»

E)«балықтар ғасыры»

21. Өлі ағзалардың денесінде тіршілік ететіндер:

A)аэробтар

B)анаэробтар

C)сапрофиттер

D)спорафиттер

E)гаметафиттер

F)гермафродиттер

G)паразиттер

H)эпифиттер

22. Шымтезек мүгінің құрылысы:

A)қауашағы болады

B)сабағы жерге төселе өседі

C)жапырақтары үшкір

D)сабақ сыртын өң қаптайды

E)сабақ пен жапырақ

F)іші суға толы өлі жасушалар

G)сабақ, жапырақ, ризоид

 

H)сабақ, жапырақ,тамыр

23. Құйрықты қосмекенділер:

A)кәдімгі құрбақа

B)сақиналы құртжылан

C)саламандра

D)көлбақа

E)құрбақа

F)тритон

G)жетісулық бақатіс

H)даната құрбақасы

24. Қосарлы тыныс алу тән:

A)балықтарға

B)жорғалаушыларға

C)құрттарға

D)шаяндарға

E)буынаяқтыларға

F)құстарға

G)сүтқоректілерге

H)қосмекенділерге

25. Жалпақ сүйектер:

A)алақан

B)жауырын

C)бассүйек

D)шыбық сүйек

E)толарсақ

F)ортан жілік

G)қабырға

H)бұғана

26. Сыртқы секрециялық бездерге жатады:

A)ұйқы без

B)тері без

C)сілекей без

D)жыныс без

E)қалқаншамаңы без

F)қалқанша без

G)гипофиз

H)айырша без

27. Иық белдеуінің сүйектерін ата:

A)жауырын

B)жамбас

C)кеуде

D)аяқ сүйектері

E)омыртқа

F)мойын

G)бұғана

H)бассүйегі

28. Хлоропластың құрылысына кірмейді :

A)тилакоид

B)каротиноидтер

C)грана

D)матрикс

E)криста

F)хлорофил

G)строма

H)мембрана

29. Сауытты балықтар пайда болды:

A)силурда

B)кембрийде

C)пермьде

D)карбонда

E)ордовикте

F)девонда

G)юрада

H)борда

30. Аллельді емес гендердің өзара әрекеттесу түрлері :

A)көпаллельдік

B)кроссинговер

C)конъюгация

D)аутбридинг

E)генетикалық карта

F)комплементарлық

G)гендердің тіркесуі

H)эпистаз

 

 

75-НҰСҚА

1. Сүттіген өсімдігінің сабағы

A)жабысқақ

B)түйнек

C)жатаған

D)пиязшық

E)шырынды

2. Тек өсімдік жасушасына ғана тән

A)митохондрия

B)ядро

C)пластид

 D)цитоплазма

E)мембрана

3. Фитонцид бөлетін өсімдік

A)алма

 B)қарағай

C)қырықжапырақ

D)бақбақ

E)плаун

4. Бунақденелілердің аяқтарының саны

A)8

B)10

C)12

D)6

E)4

5. Суды тазартушы қарапайым жәндік

A)құртамыш

B)бодо

C)түншырақ

D)сувойка

E)домаланғы

6. Қосмекенділердің жүрегі

A)1 қуысты

 B)3 қуысты

C)5 қуысты

D)2 қуысты

E)4 қуысты

7. Балаларда көбірек кездесетін бүйрек ауруы

A)пиелонефрит

B)энурез

C)уремия

D)уретрит

E)цистит

8. Бас сүйектің бет бөлігіндегі қозғалмалы сүйектер

A)астыңғы жақ

B)шүйде

C)үстіңгі жақ

D)самай

E)төбе

9. Лизосома қызметі

A)көбею

B)тасымалдау

C)энергетикалық

D)ыдырату

E)синтездеу

10. Зат алмасу сатылары

A)конвергенция, дивергенция

B)анаболизм, катаболизм

C)онтогенез, филогенез

D)делеция, транслокация

E)митоз, мейоз

11. Орамжапырақгүлділер тұқымдасы гүлінің формуласы:

A)

B)

C)

D)

E)

12. Тері астында паразиттік әрекет жасайтын жұмыр құрт

A)бауырсорғыш

B)суыртқы

 C)ішексорғы

D)қылқұрт

 E)трихинелла

13. Орташа және ірі денелі шаянтәріздестер

A)циклоп

B)таңқышаян

C)кене

D)бұғықоңыз

E)дафния

14. Жұмыртқа жасуша мен сперматозоидтың қосылуынан түзіледі

A)зигота

B)бластомер

C)бластула

D)гаструла

E)гранула

15. Адам организмінің ішкі ортасы

A)ұлпа сұйықтығы, қан, лимфа

B)сілекей, лимфа, гормон

C)сарысу, цитоплазма, ұлпа сұйықтығы

D)протоплазма, қан сарысуы, лимфа

E)плазма, гормон, қан

16. Эпигенез теориясын ұсынған ғалым

A)Р.Гук

B)Ж.Кювье

C)В.Прейер

D)У.Гарвей

E)Г.Рихтер

17. Креационизм тұжырымдамасын қолдады

A)В.Прейер, Д.Холдейн

B)К.Линней, Ж.Кювье

C)Ж.Б.Ламарк, Л.Пастер

D)Р.Гук, Д.Дидро

E)Ж.Бюффон, А.И.Опарин

18. Жасушадағы су мен денедегі сұйықтықты реттеуге қатысатын нәруыз

A)фибриноген

B)миозин

C)гемоглобин

D)фибрин

E)альбумин

19. Есту түтігінің өзегі ашылады

A)сыртқы дыбыс жолына

B)кеңірдекке

C)жұтқыншаққа

D)көмекейге

E)өңешке

20. Тұқымда, тамырда, түйнекте болатын пластид

A)вакуоль

B)хромопласт

C)хлоропласт

D)хромосома

E)лейкопласт

21. Гүлшоғыры себет өсімдіктер:

A)гүлкекіре

B)жүзім, тары, күріш

C)қарақат, қырыққабат

D)адамтамыр

E)қайың, көктерек

F)сәбіз, аскөк

G)күнбағыс

H)бақбақ, өгейшөп

22. Шымтезек мүгінің құрылысы:

 A)жапырақтары үшкір

 B)сабақ сыртын өң қаптайды

 C)сабақ, жапырақ, ризоид

 D)сабақ, жапырақ,тамыр

 E)сабағы жерге төселе өседі

F)сабақ пен жапырақ

 G)қауашағы болады

H)іші суға толы өлі жасушалар

 23. Бунақденелілердің ересек күйге ауысуы:

A)уылдырық

B)нимфа

C)финна

D)имаго

E)ұрық

F)шабақ

G)қуыршақ

H)дернәсіл

24. Бунақденелілерді зерттейтін  ғылым:

A)маммалогия

B)гельминтология

C)герпетология

D)ихтиология

E)гистология

 F)энтомология

G)орнитология

H)микология

 25. Ыдырау өнімдерін шығаруға қатысатын мүшелер:

 A)тері

B)қан

 C)сілекей

D)бүйрек

 E)қарын 

F)ұлтабар

G)өкпе

 H)ауыз

 26. Жамбас  белдеуінің сүйектерін ата:

A)кеуде

B)қол сүйектері

C)аяқ сүйектері

D)бассүйегі

E)жамбас

F)омыртқа

G)бұғана

H)мойын

27. Иық белдеуінің сүйектерін ата:

A)кеуде

B)бұғана

C)омыртқа

D)жауырын

E)мойын

F)бассүйегі

G)аяқ сүйектері

H)жамбас

28. Үлкен және кіші бөліктен тұратын органоид:

A)рибосома

B)Гольджи аппараты

C)лизосома

D)ядро

E)липосома

F)вакуоль

G)митохондрия

H)эндоплазмалық тор

29. Жер бетінде өсетін барлық ағаштар мен бұталар:

A)терофиттер

B)криптофиттер

C)фанерофиттер

D)хамефиттер

E)гемикриптофиттер

F)біржылдық өсімдіктер

G)жартылай сақталатын өсімдіктер

H)эпифиттер

30. Лизосомалар түзіледі:

A)вакуольден

B)цитоплазмадан

C)митохондриядан

D)ядро мен рибосомадан

E)эндоплазмалық тордан

F)рибосомадан

G)Гольджи аппаратынан

 H)ядродан

 

 

76-НҰСҚА

1.Қосжарнақты өсімдік

A)Пальма

B)Жүгері

C)Банан

D)Сұлы

E)Қияр

2.Бактерия тіршілігінде спора түзу процесінің маңызы

A)қоректену үшін

B)шоғырлану үшін

C)көбеюге қатысу үшін

D)жасушаның бөлінуі үшін

E)қорғану үшін

3.Тамыр оймақшасының қызметі

A)минералды тұздарды сіңіру

B)өткізгіш ұлпа түзеді

C)суды сіңіру

D)қорғаныш

E)оймақша түзу

4.Ең алғаш сүйекті балықтарда пайда болған мүше

A)аналь тесігі

B)желбезек

C)бауыр

D)қуық

E)бүйрек

5.Денедегі зақымданған немесе жойылып кеткен мүшелер мен ұлпалардың қалпына келуі

A)денатурация

B)дупликация

C)регенерация

D)дегенерация

E)эволюция

6.Шаянтәріздестерге жатады

A)көбелек

B)инелік

C)қарақұрт

D)кене

E)циклоп

7.Үшбұрышты жалпақ сүйек

A)жамбас

B)бұғана

C)қабырға

D)омыртқа

E)жауырын

8.Көпқабатты эпителийден тұратын тері қабаты

A)пеликулла

B)эпидермис

C)май клетчаткасы

D)плазмолемма

E)нағыз тері

9.Т. Морган заңы

A)тәуелсіз тұқым қуалау

B)өзгергіштік

C)тіркесіп тұқым қуалау

D)ажырау

E)тұқымқуалаушылық

10.Рибосоманың негізгі қызметі

A)нәруыз молекуласын синтездеу

B)энергия жинақтау

C)май қышқылын ыдырату

D)көбеюге қатысу

E)суды сіңіру

11.Өсімдік жасушасының қабықшасын құрайтын органикалық зат

A)крахмал

B)гликоген

C)нәруыз

D)май

E)целлюлоза

12.Қандауыршаның орталық жүйке жүйесінің қызметін атқарады

A)жүйке торы

B)ми

C)жүйке түтігі

D)жүйке түйіндері

E)жұлын

13.Картоп жапырағын жеп, оның түсімін кемітетін қоңыз

A)сона

B)колорад

C)қанқыз

D)бүрге

E)бит

14.Тыныс шығарғандағы ауада болатын оттек мөлшері

A)21%

B)4,0 %

C)16 %

D)79 %

E)0,03 %

15.Қанның ұюына қатысатын нәруыз

A)фибриноген

B)миозин

C)гемоглобин

D)актин

E)альбумин

16.Трансляцияның элонгация сатысында

A)кодон мен антикодонның бір  біріне сәйкес келуі

B)полипептидтік тізбектің түзілуі басталады

C)сүт қышқылы ыдырайды

D)су фотолизі жүреді

E)пептидтік биосинтез аяқталады

17.Биогеографиялық аймақтарды ажыратқан ғалым

A)В.И.Вернадский

B)А.Уоллес

C)Г.Мендель

D)Ч.Дарвин

E)В.В.Докучаев

18.Жүректің оң жақ бөлігіндегі қақпақша

A)үш жақтаулы

B)бір жақтаулы

C)үш қуысты

D)екі қуысты

E)қос жақтаулы

19.Көзді мимен байланыстыратын көру жүйкесі шығатын жер

A)қарашық

B)сары дақ

C)нұрлы қабық

D)соқыр дақ

E)көзбұршақ

20.Биогеографиялық аймақ

A)Шығыс Азиялық

B)Оңтүстік Азиялық

C)Аустралиялық

D)Оңтүстік Америкалық

E)Орталық Америкалық

21.Ұсақ ағзаларды зерттеген ғалымдар:

A)Р. Вирхов

B)А. Левенгук

C)Т. Шванн

D)Я. Пуркине

E)К. Бэр

F)Луи Пастер

G)Р. Гук

H)М. Шлейден

22.Сабағы өте көп буын және буынаралықтарынан тұратын өсімдік:

A)плаун

B)көкек зығыры

C)шоқпарбас плаун

D)мүк

E)усасыр қырықжапырағы

F)қырықжапырақ

G)қырықбуын

H)қыналар

23.Шеміршекті балықтарды ата:

A)шортан

B)скат

C)табан

D)сазан

E)аққайран

F)бекіре

G)аратұмсық

H)балғабас акула

24.Қосарлы тыныс алу тән:

A)жорғалаушыларға

B)шаяндарға

C)сүтқоректілерге

D)балықтарға

E)құстарға

F)құрттарға

G)қосмекенділерге

H)буынаяқтыларға

25.Тыныс алу мүшелерін ата:

A)ми

B)қантамыр

C)кеңірек

D)сопақша ми

E)ауыз

F)жүйке

G)мұрын қуысы

H)көмекей

26.Торлы қабықта болатын жасуша түрлері:

A)торлы

B)қарашық

C)нұрлы қабық

D)құтыша

E)таяқша

F)сенсорлық жүйе

G)қасаң қабақ

H)ақ қабық

27.Бұлшықет түрлері:

A)қысқа

B)ұзын

C)қозғалмалы

D)көлденең жолақты жүрек

E)қозғалмайтын

F)біріңғай салалы

G)жүрек бұлшықеті

H)жалпақ

28.Гаметогенез кезеңдері:

A)гликолиз

B)гаструла

C)пісіп жетілу аймағы

D)нейрула

E)көбею кезеңі

F)бластула

G)бөлшектену

H)өсу аймағы

29.Мутация тудыратын факторлар:

A)анеуплоидия

B)мутагендер

C)партеногенез

D)гетероплоидия

E)токсиндер

F)полиплоидия

G)онтогенез

H)фенотиптік

30.Адамның жаралу және пайда болу кезеңі:

A)архей

B)палеозой

C)кайнозой

D)девон

E)протерозой

F)мезозой

G)триас

H)ордовик

 

 

77-НҰСҚА

1.Жаздық сарымсақтың егілу уақыты

Aкөктемде

B)қысқа қарай

C)жаз соңында

D)жазда

E)күзде

2.Жеуге жарамайтын саңырауқұлақтар

A)кәдімгі түлкіжем, көңқұлақ

B)көңқұлақ, ақ саңырауқұлақ

C)түлкіжем, қозықұйрық

D)жерқұлақ, көңілкеш

E)боз арамқұлақ, көңілкеш

3.Сабақтың орталық бөлігі

A)тін

B)қабық

C)камбий

D)сүрек

E)өзек

4.Қосмекенділердің жүрегі

A)2 қуысты

B)5 қуысты

C)3 қуысты

D)1 қуысты

E)4 қуысты

5.Аузы кеміріп-жалағыш бунақдене

A)маса

B)балара

C)қандала

D)көбелек

E)шыбын

6.Ұрықтың даму кезінде түзілетін арнайы қабық

A)қынап

B)клоака

C)қуық

D)жатыр

E)қағанақ

7.Энергетикалық алмасудың бірінші кезеңі

A)дайындық

B)оттексіз

C)оттекті

D)тыныс алу

E)түзілу

8.Ұрықтың дамитын мүшесі

A)аталық без

B)жатыр түтігі

C)қынап

D)жатыр

E)аналық без

9.Фотосинтездің қараңғы фазасында синтезделеді

A)сілтілер

B)дисахаридтер

C)су

D)қышқылдар

E)минералды тұздар

10.Шимпанзе  хромосомасының диплоидты саны

A)104

B)48

C)46

D)12

E)54

11.Жапырағы қауырсын тәрізді торлы жүйкеленген өсімдік

A)үйеңкі

B)жүгері

C)терек

D)бидай

E)жолжелкен

12.Өрмекшітәріздестердің тынысалу мүшесі

A)өкпе

B)жасыл без, бауыр

C)ауа қапшығы

D)өкпе қапшығы, демтүтік

E)желбезек

13.Түнге қарай теңізді нұрға бөлейді

A)эвглена

B)трипаносома

C)лейшмания

D)опалина

E)түншырақ

14.Сыртқы құлақты ортаңғы құлақтан бөліп тұрады

A)сыртқы есту жолы

B)құлақ қалқаны

C)есту түтігі

D)есту сүйекшелері

E)дабыл жарғағы

15.Қол сүйектеріне жатады

A)ортан жілік

B)шыбық сүйек

C)тоқпан жілік

D)асықты жілік

E)толарсақ

16.Гетерозис құбылысының артықшылығы

A)ареалдың кеңеюі

B)өніміділіктің артуы

C)сапасы төмендеуі

D)зат алмасуының баяулауы

E)ұрпақ бермеуі

17.Азот айналымы үшін қажет элемент

A)хлор

B)марганец

C)қорғасын

D)молибден

E)ванадий

18.Қан плазмасындағы нәруыз мөлшері

A)40-50 %

B)7-8 %

C)25-30 %

D)9-10 %

E)15-20 %

19.Орталық жүйке жүйесіндегі тежелу құбылысын ашқан ғалым

A)И.П.Павлов

B)А.Везалий

C)К.Гален

D)И.М.Сеченов

E)Гиппократ

20.Клайнфельтер ауруының белгілері

A)бедеулік және бойының тапалдығы

B)қабілетсіз, жылауық, ашуланшақ

C)ақыл-есі кем, ашуланшақ

D)жыныс бездері дұрыс жетілмейді, ақыл-есі кем

E)жүйке жүйесінің әлсіздігі, бойы ұзын

21.Мүктердің жыныс жасушаларының қосылуынан:

A)дене үзінділерінен жетіледі

B)ұрықтанады

C)қауашақ жетіледі

D)гамета пайда болады

E)зооспоралар түзіледі

F)спора түзіледі

G)теңдей бөлінеді

H)екі- екіден қосылады

22.Шымтезек мүгінің маңызы:

A)көкөніс есебінде тамаққа пайдаланады

B)дәрі дәрмек алынады

C)қалқанша бездің жұмысын жақсартады

D)парафин, балауыз өндіреді

E)сары жасыл бояу алынады

F)батпақта судың жиналуына себепкер болады

G)спирт, йод алынады

H)спирт, карбол қышқылы алынады

23.Бунақденелілердің  дене бөліктері:

A)баскөкірек

B)бас,құйрық

C)бас

D)көкірек және құрсақ

E)баскөкірек және құйрық

F)баскөкірек және құрсақ

G)құйрық

H)бас,мойын

24.Бекіретәріздестер отрядына жатады :

A)латимерия

B)құнысбалық

C)пілмай

D)қылқа

E)қортпа

F)түлкібалық

G)майшабақ

H)шоқыр

25.Тыныс алу мүшелерін ата:

A)ауыз

B)кеңірек

C)ми

D)сопақша ми

E)жүйке

F)көмекей

G)мұрын қуысы

H)қантамыр

26.Ұзын сүйектерге жатады:

A)тұлға

B)кеуде

C)аяқ

D)иық

E)қол

F)арқа

G)жамбас

H)бас

27.Қалқанша безден гормон көп бөлінсе:

A)денеде зат алмасу күшейеді

B)кретинизм ауруы туындайды

C)салмақ қоспайды

D)зат алмасу қалыпты жүреді

E)бүйрек үсті безіне әсер етеді

F)есте сақтау қабілеті жақсарады

G)жүрек соғуы жиілейді

H)қалқанша без ісіп кетеді

28.Гаметогенез кезеңдері:

A)көбею кезеңі

B)нейрула

C)бластула

D)бөлшектену

E)гаструла

F)өсу аймағы

G)пісіп жетілу аймағы

H)гликолиз

29.Гетерозиготалы гендері бар будандар алуда қолданатын сұрыптау әдісі:

A)жеке

B)табиғи

C)инбридинг

D)жасанды

E)индукциялы

F)аутбридинг

G)жаппай

H)бағытты мутагенез

30.Молекуласының құрамына көміртек немесе оның қосылыстары кіретін, сондай-ақ ауада және оттекте жанатын заттар:

A)макромолекулалар

B)бейорганикалық қосылыстар

C)органикалық қосылыстар

D)микро қосылыстар

E)биоэлементтер

F)ультрамикро қосылыстар

G)микроэлементтер

H)атомдық қосылыстар

 

 

78-НҰСҚА

1.Қыналар пішіндеріне қарай бөлінеді

A)жапырақ тәрізді

B)қатпаршақ тәрізді

C)оралма тәрізді

D)жіп тәрізді

E)шар тәрізді

2.Тек өсімдік жасушасына ғана тән

A)ядро

B)митохондрия

C)цитоплазма

D)пластид

 E)мембрана

3.Сабақтың қызметі

 A)тұқым түзеді

B)суды буландырады

C)жапырақ, гүл бекиді

D)су мен заттарды сіңіреді

E)өсімдіктің жер асты мүшесі

4.Балықтың дене салмағын өзгертетін мүшесі

A)арқа жүзбеқанаты

B)торсылдағы

C)миы

D)құйрық жүзбеқанаты

E)бүйір сызығы

5.Бунақденелілердің аяқтарының саны

A)10

B)4

C)6

D)12

E)8

6.Жануарлар туралы ғылым

A)микология

 B)анатомия

C)лихенология

D)ботаника

E)зоология

7.Бас сүйектің бет бөлігіндегі қозғалмалы сүйектер

A)үстіңгі жақ

B)самай

C)шүйде

D)төбе

E)астыңғы жақ

8.Көпқабатты эпителийден тұратын тері қабаты

A)плазмолемма

B)пеликулла

C)эпидермис

D)май клетчаткасы

E)нағыз тері

9.Фотосинтез процесі жүреді

A)вакуольде

B)ядрода

 C)рибосомада

 D)хлоропластарда

 E)цитоплазмада

 10.Ядро қабықшасының ішіндегі қуысты толтырып тұратын сұйықтық

A)вакуоль

B)протоплазма

C)гиалоплазма

D)ядрошық

E)кариоплазма

11.Тропиктік ормандарда өсетін ағаштарда болатын қосалқы тамыр

A)емізік

B)ауа тамыр

C)жемтамыр

D)түйнекті

E)тіреу

12.Шоғырланып тіршілік ететін ішекқуысты

A)арцелла

B)айқышты медуза

C)обелия

D)актиния

E)медуза

 13.Күйіс қайтармайтын жұптұяқтылар

A)керік

B)түзат

C)тарпан

D)құлан

E)бегемот

14.Қоректік заттардың негізгі сіңірілуі жүреді

A)ашішекте

B)қарында

C)ауыз қуысында

D)тік ішекте

E)тоқ ішекте

15.Кеңірдек қабырғасының қабысып қалуына кедергі келтіреді

A)жартылай сақиналы шеміршек

B)дыбыс саңылауы

C)көмекей шодыры

D)альвеолалар

E)көмей қақпақшығы

16.Трансляцияның элонгация сатысында

A)сүт қышқылы ыдырайды

B)пептидтік биосинтез аяқталады

C)су фотолизі жүреді

D)полипептидтік тізбектің түзілуі басталады

E)кодон мен антикодонның бір  біріне сәйкес келуі

17.Саңырауқұлақтардың өздігінен дүниеге келуі туралы тұжырымдаманы ұсынған ғалым:

A)А. Левенгук

B)Л. Пастер

C)Р. Гук

D)К. Линней

E)Ж. Б. Ламарк

18.Сирек кездесетін, тұқым қуалайтын ауру

A)гипотония

B)гипертензия

C)инсульт

D)анемия

E)гемофилия

19.Сүйекке  иілгіштік серпімділік қасиет береді

A)минералды зат

B)бейорганикалық зат

C)құрғақ зат

D)ылғалды зат

E)органикалық зат

20.Энергиясы мол органикалық заттардың, энергиясы аз қарапайым заттарға ыдырауы

A)фотосинтездің қараңғы фазасы

B)гликолиздің дайындық кезеңі

C)фотосинтездің жарық фазасы

D)гликолиздің оттекті ыдырауы

E)гликолиздің оттексіз ыдырауы

21.Гүлшоғыры себет өсімдіктер:

A)сәбіз, аскөк

B)гүлкекіре

C)бақбақ, өгейшөп

 D)қарақат, қырыққабат

E)адамтамыр

F)қайың, көктерек

G)жүзім, тары, күріш

H)күнбағыс

22.       Жабық тұқымды өсімдіктерге тән:

A)тұқымнан көбейеді

 B)көбею мүшесі – гүл

 C)тек шөптекті өсімдіктер болады

D)тұқымы жемістің ішінде жетіледі

 E)жеміс түзбейді

 F)сүректі өсімдіктер

G)спора мен көбейеді

 H)буындар мен буын аралығы көп

 23.Біржасушалы жәндіктер :

A)бірнеше жасушадан тұрады

B)қарапайым құрылысты

 C)күрделі құрылымды

 D)бір ғана жасушадан тұрады

 E)жасушасы болмайды

 F)жүйке жүйесі жақсы жетілген

 G)ядросы бар

 H)хроматофоры бар

24.Кірпікшелілер типі:

A)екі ядросы бар

 B)өкілі – эвглена

 C)бір ядросы бар

 D)хроматофоры бар

 E)жанасу арқылы көбейеді

 F)өкілі – инфузория

 G)талшығы бар

 H)өкілі – амеба

 25.Жүйке жасушалары тұрады:

A)дәнекер ұлпасынан

B)мүшеден

C)ағзадан

D)өсіндіден

 E)жүйке ұштарынан

F)көмірсудан

 G)қан тамырларынан

H)денеден

26.Тромбоциттердің негізгі қызметі:

A)қозуды өткізу

B)оттегіні тасымалдау

C)сүзу

D)қанның ұю және өттегіні тасымалдау

E)қан кетуді тоқтату

F)қанның ұю

G)қорғаныштық

H)зиянсыздандыру

27.Бүйректің қызметін реттеуге қатысатын гормон:

A)адреналин

B)вазопрессин

C)тироксин

D)паратгормон

E)инсулин

F)меланофор

G)тимозин

H)окcитоцин

28.Генеалогиялық әдіс:

A)шыққан тегіне қарай зерттеу

B)сау адамның кариотипіне талдау жасау

C)ауру адамның кариотипіне талдау жасау

D)шежіре құру

 E)өзгерістердің адам популяциясына таралуын зерттеу

F)хромосома жиынтығына талдау жасау

G)жеке дамуында тұқымқуалайтын өзгерістерді зерттеу

H)зат алмасудың бұзылуы

 29.Бұршақ тұқымының сары түсі-А жасыл түсіне-а-ға қарағанда доминантты. Ал тегіс пішіні-В бұдыр пішінді –b-дан басым. Мына  AaBB×AaBb будандастыруда алынатын ұрпақтар тұқымдарының сыртқы көрінісін анықтаңыз:

A)3 сары тегіс: 1 жасыл бұдыр

B)1 жасыл тегіс: 2 жасыл тегіс

C)9 сары тегіс: 3 сары бұдыр: 3 жасыл тегіс: 1 жасыл бұдыр

D)4 сары бұдыр: 1 жасыл тегіс

E)барлығы сары тегіс

F)6 сары тегіс: 2 жасыл тегіс

G)2 сары тегіс: 2 жасыл бұдыр

H)1 сары тегіс: 2 жасыл бұдыр: 1 жасыл тегіс

30.II реттік тұтынушылар

A)жайра

B)кәмшат

C)қодыға

D)қарсақ

E)құндыз

F)сабаншы

G)сусиыр

H)марал

 

 

79-НҰСҚА

1.Саңырауқұлақтардың қоректік қор заты

A)целлюлоза

B)фруктоза

C)гликоген

D)сахароза

E)крахмал

2. Қосжарнақты өсімдік

A)Пальма

B)Сұлы

C)Банан

D)Жүгері

E)Қияр

3. Жабық тұқымды өсімдіктерге тән

A)спора мен көбейеді

B)зооспора түзеді

C)буындар мен буын аралығы көп

 D)жеміс түзбейді

E)көбею мүшесі – гүл

 4. Медузаның денесінде болмайтын бөлік

A)жүйке торы

B)қармалауыш

C)табан

 D)қуыс

E)аузы

5. Шаянтәріздестерге жатады

A)циклоп

B)кене

C)көбелек

D)қарақұрт

E)инелік

6. Ең алғаш жалпақ құрттарда пайда болған жүйе

A)зәршығару (бөліп шығару)

B)жүйке  жүйесі (торы)

C)асқорыту жүйесі

D)аналь тесігі

E)қан айналым

7. Сирек кездесетін  қан ұйымайтын ауру

A)гипертония

B)гипотония

C)гипокензия

D)гемофилия

E)гиподинамия

8. Дыбыс сүйекшелері орналасқан құлақ бөлігі

A)дабыл жарғағы

B)сыртқы есту жолы

C)ішкі құлақ

D)ортаңғы құлақ

E)есту түтігі

9. Жасуша мембранасының  сұйықтықты қабылдауы

A)эктоцитоз

B)амитоз

C)фагоцитоз

D)пиноцитоз

E)экзоцитоз

10. Тұқымқуалау өзгергіштігінің гоммологиялық қатарлар заңын ашқан ғалым

A)Н.И.Вавилов

B)И.Мечников

C)К.Линней

D)Ч.Дарвин

 E)Г.Мендель

11. Тек қысқарған өркенге ғана орналасады

A)гүл бүршігі

B)төбе бүршігі

C)жанама бүршігі

D)өсу бүршігі

 E)қосалқы бүршігі

12. Тамыраяқтылардың типіне жатады

A)амеба

B)эвглена

C)домалаңғы

D)кірпікшелі кебісше

E)сувойка

13. Орман құсы

A)қаз

 B)бүркіт

C)тоқылдақ

 D)пингвин

E)үйрек

14. Ағзаны микробтан, ультракүлгін сәулелерден қорғайтын тері қабаты

A)гиподерма

B)май

C)нағыз тері

D)эпидермис

E)мүйізгке қабат

15. Адам организмінің ішкі ортасы

A)сілекей, лимфа, гормон

B)протоплазма, қан сарысуы, лимфа

C)плазма, гормон, қан

D)сарысу, цитоплазма, ұлпа сұйықтығы

E)ұлпа сұйықтығы, қан, лимфа

16. А.И.Опарин тұжырымдамасын дамытқан ағылшын биологі

A)Л.Пастер

B)Ф.Реди

C)Ж.Кювье

D)Дж.Холдейн

E)Г.Рихтер

17. Физикалық мутаген

A)никотин қышқылы

B)этиленимин

C)колхицин

D)радиоактивті сәуле

 E)пестицид

18. Жарық сәулесінің сынуы торлы қабықтың сыртында қиылысады

A)көз қарығуы

B)дальтонизм

C)ақшам соқыр

D)қырақтылық

E)сығырлық

19. Плазмадағы нәруыз

A)тироксин

B)альбуминдер

C)миозин

D)тимозин

E)окситоцин

20. АаBb генотипі түзетін түрлі гаметалар саны

A)2

B)8

C)6

 D)4

E)5

21. Гүлшоғыры себет өсімдіктер:

A)қарақат, қырыққабат

B)гүлкекіре

C)күнбағыс

D)жүзім, тары, күріш

E)адамтамыр

F)сәбіз, аскөк

G)бақбақ, өгейшөп

 H)қайың, көктерек

22. Қынадан алынады:

A)қант, бояу

B)темір

C)спирт

D)лакмус

E)сірке қышқылы

F)жасунық

G)карбол қышқылы

H)балауыз

23. Өрмекшітәріздес класына жататын жәндіктердің  дене бөлімдері:

A)көкірек,құрсақ

B)бас,құйрық

C)көкірек

D)бас, құрсақ

E)құрсақ

F)құйрық

G)бас

H)баскөкірек

24. Өрмекшілердің дене бөлімдері:

A)баскөкірек

B)мұртша

C)демтесіктер

D)көз

E)аяқтары

F)бас

G)көкірек

H)құрсақ

25. Көру аймағының орналасуы:

A)шүйдеде

B)самайда

C)иіс сезу орталық жүлгеде

D)дәм сезу төбе шегінде

E)көру төбеде

F)сенсорлық самай шегінде

G)қимыл-қозғалыс маңдай шегінде

H)орталық жүлге артында

26. Сопақша ми арқылы тіршілік үшін маңызды көптеген рефлекстердің доғасы өтеді:

A)тепе-теңдікті сақтау

B)зат алмасуды реттеу

C)дененің тұрақты температурасын сақтауды

D)жарық пен дыбысқа жылдам реакция

E)жүрек-қан тамырлары, тыныс

F)қимылды үйлестіру

G)қимыл-қозғалыс, қорғаныс

H)ас қорыту, қорғаныс

27Қозғалмай байланысқан сүйектер:

A)бұғана

B)кәрі жілік

C)толарсақ

D)шынтақ сүйек

E)омыртқа

F)ми сауыты

G)білезік

H)сегізкөз

28. Нәруыз биосинтезі:

A)трансплантация

B)транслокация

C)дупликация

D)мутация

E)транскрипция

F)трансляция

G)денатурация

H)репликация

29. Шала түрленіп дамитын ағзалар:

A)шегіртке

B)көбелек

C)шаншарлар

D)бақа

E)масалар

F)бит

G)баларалар

H)шыбындар

30. Лизосомалар түзіледі:

A)ядродан

B)эндоплазмалық тордан

C)вакуольден

D)Гольджи аппаратынан

E)ядро мен рибосомадан

F)цитоплазмадан

G)рибосомадан

H)митохондриядан

 

 

80-НҰСҚА

1. Бактериялардың пішіндері

A)тұрақсыз

B)түйіршікті

C)кірпікшелі

D)талшықты

E)таяқша, шар

2. 50 жылда ғана жеміс беретін өсімдік

A)жатаған шырша

B)секвоя

C)зеравшан аршасы

 D)кәдімгі қарағай

E)самырсын

3. Саңырауқұлақтардың жануарларға тән белгісі

A)бір орыннан қозғалмайды

B)гликоген жинақтайды

C)жасушасы болмайды

D)қанша тіршілік етсе, сонша өсе береді

E)жасушасында қалың қабықшасы болады

4. Шеміршекті балықтар

A)бахтах

B)шортан

C)сазан

D)скат

E)майшабақ

5. Қарапайым жәндіктердің түрлерін ашқан  ғалым

A)И.И.Мечников

B)Дж.Гарсси

C)А.Левенгук

D)Ч.Дарвин

E)Ш.Лаверан

6. Ең алғаш ішекқуыстыларда пайда болды

A)зәршығару жүйесі

B)жүйке торы

C)мезодерма қабаты

D)қарапайым көзше

E)аналь тесігі

7. Өкпенің сыртын қаптайтын жұқа қабықша

A)плевра

B)өкпеқап сұйықтығы

C)өкпе көпіршігі

D)өкпе

E)өкпеқап қуысы

8. Үшбұрышты жалпақ сүйек

A)омыртқа

B)жамбас

C)қабырға

D)бұғана

E)жауырын

9. Тыныс алу процесін жүзеге асыратын органоид

A)митохондрия

B)рибосома

C)ядро

D)лизосома

E)пластид

10. Зат алмасу сатылары

A)конвергенция, дивергенция

B)митоз, мейоз

C)анаболизм, катаболизм

D)онтогенез, филогенез

E)делеция, транслокация

11. Жемісі қауашақ болатын өсімдік

A)қызғалдақ

B)қырыққабат

C)бидай

D)шомыр

E)беде

12. Қандауыршаның орталық жүйке жүйесінің қызметін атқарады

A)ми

B)жүйке торы

C)жүйке түйіндері

D)жүйке түтігі

E)жұлын

13. Балықтардың денесін қалыпты ұстауын қамтамасыз ететін жүзбеқанаттары

A)құйрық

B)жұп құрсақ

C)жұп құрсақ және арқа

D)арқа және аналь

E)жұп көкірек

14. Көзді қоректік заттармен және оттекпен қамтамасыз етеді

A)ақ қабық

B)көзжас безі

C)шыны тәрізді дене

D)тор қабық

E)тамырлы қабық

15. Ұйқы безінің өзегі ашылады

A)өңешке

B)асқазанға

C)ұлтабарға

D)тікішекке

E)ауыз қуысына

16. Тыныс алудың негізін салған ғалымдар

A)Э.Геккель, Ф.Мюллер

B)Р.Гук, А.В.Левенгук

C)М.В.Ломоносов, А.Л.Лавуазье

D)Т.Шванн, М.Шлейден

E)Ж.Б.Ламарк, К.Линней

17. Зат алмасудың соңғы өнімдері

A)СО₂, Н₂О, NH₃

B)HCO₃ ,S

C)Na, Cl, K

D)Ca², Mg, O₂

E)H₂PO_4, HCl

18. Жарық сәулесінің тор  қабығына жетпеуінен туындайтын ауру:

A)сығырлық

B)ақшам соқыр

C)көз қарығуы

D)қырақтылық

E)глаукома

19. Жүректің оң жақ бөлігіндегі қақпақша

A)қос жақтаулы

B)үш жақтаулы

C)үш қуысты

D)екі қуысты

E)бір жақтаулы

20. Эпигенез теориясын ұсынған ғалым

A)Ж.Кювье

B)В.Прейер

C)Г.Рихтер

D)У.Гарвей

E)Р.Гук

21. Біржасушалы балдырларға жатады:

A)ульва

B)хлорелла

C)хламидомонада

D)спирогира

E)каулерпа

F)кладофора

G)улотрикс

H)хлорококк

22. Қауашақ жемісті өсімдіктер:

A)үйеңкі, шегіршін, қайың

B)шегіргүл, қызғалдақ

C)шомыр, шалқан

D)арпа, бидай, тары

E)меңдуана

F)бақбақ, күнбағыс

G)асбұршақ, беде

H)сасық меңдуана, сүттіген

23. Бунақденелілерді зерттейтін  ғылым:

A)герпетология

B)ихтиология

C)гельминтология

D)энтомология

E)гистология

 F)орнитология

G)микология

 H)маммалогия

 24. Шеміршекті балықтарды ата:

A)табан

B)сазан

 C)аратұмсық

D)аққайран

 E)шортан

F)балғабас акула

 G)скат

H)бекіре

 25. Ыдырау өнімдерін шығаруға қатысатын мүшелер:

A)қан

 B)тері

C)ұлтабар

D)бүйрек

 E)өкпе

 F)сілекей

G)қарын

 H)ауыз

 26. Ми діңіне жататын:

A)үлкен ми

B)үлкен ми, мишық

C)ортаңғы ми

D)астыңғы жақ

E)ми өзегі

F)мишық

G)аралық

H)сопақша

27. Жүйке жүйесінің бөлімдері:

A)орталық жүйке жүйесі

B)жұлын өзегі

C)ақ зат

D)шеткі жүйке жүйесі

E)жүйке түйіндері

F)артқы тамыршалар

G)жүйке қабығы

H)сұр зат

28. Ч. Дарвин анықтап берген қолдан сұрыптаудың түрлері:

A)биотехнология

B)аутбридинг

C)гетерозис

D)мақсатсыз

E)әдістемелік

 F)инбридинг

G)жеке

H)полиплоидия

29. Қос мембраналы органоидтер:

A)ядро

B)тилокоид

C)талшықтар

D)мембрана

E)центриоль

F)хлоропласт

G)рибосома

H)лизосома

30. Гетерозиготалы гендері бар будандар алуда қолданатын сұрыптау әдісі:

A)бағытты мутагенез

B)жасанды

C)аутбридинг

D)инбридинг

E)жеке

F)жаппай

G)индукциялы

H)табиғи

 

81-НҰСҚА

1.Даражарнақты өсімдік

A)Бидай

B)Асқабақ

C)Қауын

D)Қияр

E)Күнбағыс

2.Бұршақ тұқымдасының жемісі

A)жидек

B)тұқымша

C)дәнек

D)бұршаққап

E)қауашақ

3.Алқа тұқымдасындағы нағыз улы өсімдік

A)болгар бұрышы

B)сасық меңдуана

C)қызылқұлақ

D)баклажан

E)шырайгүл

4.Бауырсорғышының аралық иесі

A)циклоп

B)қоңыз

C)кіші тоспаұлу

D)жүзім ұлу

E)сиыр

5.Қарапайымдылардың табиғаттағы түр саны жуық

A)8 мыңға

B)4 мыңға

C)70 мыңға

 D)232 мыңға

E)20 мыңға

6.Көпқылтанақты буылтық құртқа жатады

A)шұбалшаң

B)құмқазар

C)қылтыңбас

D)бауырсорғыш

E)сүлік

7.Тыныш ұйқыны қамтамасыз етеді

A)теледидарды қосу

B)бөлмені желдету

C)тоя тамақ жеу

D)ауыр ой еңбегімен шұғылдану

E)көп сусын ішу

8.Көздің ішкі құрылысы күрделі қабығы

A)ақ қабықша

B)қасаң қабық

C)торлы қабық

D)тамырлы қабық

E)нұрлы қабық

9.Зиянды нәруыз

A)амилаза

B)муцин

C)токсин

D)кератин

E)пепсин

10.Т. Морган заңы

A)тұқымқуалаушылық

B)өзгергіштік

C)тәуелсіз тұқым қуалау

D)ажырау

E)тіркесіп тұқым қуалау

11.Саңырауқұлақтар дүниесін зерттейді

A)Цитология

B)Микология

C)Физиология

D)Генетика

E)Зоология

12.Шала түрленіп дамитын бунақденелі

A)көбелектер

B)маса

C)құмырсқалар

D)шегіртке

E)қоңыздар

13.Ақ сұламаның  асқорыту жүйесі

A)ішек, аналь тесігі, бауыр

B)ауыз, өңеш, аналь тесігі

C)жұтқыншақ, кеңірдек, ішек

D)ауыз, жұтқыншақ, ішек

E)жұтқыншақ, аналь тесігі, жемсау

14.Қанның ұюына қатысатын нәруыз

A)миозин

B)гемоглобин

C)фибриноген

D)альбумин

E)актин

15.Жарықта тарылып, қараңғыда ұлғаятын көз мүшесі

A)ақ қабық

B)қарашық

C)қасаң қабық

D)шыны тәрізді дене

E)көзбұршақ

16.Биогеографиялық аймақ

A)Шығыс Азиялық

B)Оңтүстік Америкалық

C)Аустралиялық

D)Орталық Америкалық

E)Оңтүстік Азиялық

17.Биогеографиялық аймақтарды ажыратқан ғалым

A)В.В.Докучаев

B)А.Уоллес

C)В.И.Вернадский

D)Ч.Дарвин

E)Г.Мендель

18.Есту түтігінің өзегі ашылады

A)өңешке

B)көмекейге

C)сыртқы дыбыс жолына

D)кеңірдекке

E)жұтқыншаққа

19.Жасушадағы су мен денедегі сұйықтықты реттеуге қатысатын нәруыз

A)фибрин

B)гемоглобин

C)фибриноген

D)альбумин

E)миозин

20.Пайдалы жұмысқа жарамайтын энергия өлшемі

A)вариация

B)нанометр

C)энтропия

D)сантиморган

E)морганида

21.Ұсақ ағзаларды зерттеген ғалымдар:

A)Т. Шванн

B)М. Шлейден

C)Р. Гук

D)Я. Пуркине

E)А. Левенгук

F)Р. Вирхов

G)К. Бэр

H)Луи Пастер

22.Сабақтың қабық қабаттары:

A)сүрек

B)жылдық шеңбер

C)камбий

D)өң

E)өзек

F)тін

G)орталық бөлім

H)тоз

23.Шеміршекті балықтарды ата:

A)шортан

B)бекіре

C)табан

D)балғабас акула

E)сазан

F)аққайран

G)скат

H)аратұмсық

24.Біржасушалы жәндіктер :

A)күрделі құрылымды

 B)бір ғана жасушадан тұрады

C)жүйке жүйесі жақсы жетілген

D)қарапайым құрылысты

E)ядросы бар

F)бірнеше жасушадан тұрады

G)жасушасы болмайды

H)хроматофоры бар

25.Қан тамырларының түрлері:

A)плазма

B)моноциттер

C)қолқа

D)көктамыр

E)сүйек кемігінде

F)қылтамыр

G)эритроцит

H)макрофагтар

26.Жамбас  белдеуінің сүйектерін ата:

A)аяқ сүйектері

B)мойын

C)жамбас

D)бассүйегі

E)кеуде

F)омыртқа

G)қол сүйектері

H)бұғана

27.Қол  сүйектеріне жататындар:

A)білезік сүйек

B)асықты жілік

C)тоқпан жілік

D)толарсақ

E)кәрі жілік

F)ортан жілік

G)қабырға

H)омыртқа

28.Постэмбриондық даму бөлінеді:

A)қосарланып даму

B)нейрула

C)тура даму

D)түрленіп даму

E)гаструла

F)бластомерлер

G)ұрық жапырақшасы

H)еселеніп даму

29.Жасуныққа ұқсас ағзалық зат:

A)хитин

B)боверин

C)гликокаликс

D)крахмал

E)нәруыз

F)спора

G)гликоген

H)акрихинин

30.Құрылысы мен шығу тегі бірдей, ал атқаратын қызметтері әр түрлі мүшелер:

A)аналогтық мүшелер

B)түрішілік күрес

C)гомологтық мүшелер

D)морфологиялық мүшелер

E)табиғи сұрыпталу

F)мимикрия

G)рудименттік мүшелер

H)қалдық мүшелер

 

 

82-НҰСҚА

1.Қосжарнақты өсімдік

A)Пальма

B)Жүгері

C)Банан

D)Сұлы

E)Қияр

2.Бактерия тіршілігінде спора түзу процесінің маңызы

A)қоректену үшін

B)шоғырлану үшін

C)көбеюге қатысу үшін

D)жасушаның бөлінуі үшін

E)қорғану үшін

3.Тамыр оймақшасының қызметі

A)минералды тұздарды сіңіру

B)өткізгіш ұлпа түзеді

C)суды сіңіру

D)қорғаныш

E)оймақша түзу

4.Ең алғаш сүйекті балықтарда пайда болған мүше

A)аналь тесігі

B)желбезек

C)бауыр

D)қуық

E)бүйрек

5.Денедегі зақымданған немесе жойылып кеткен мүшелер мен ұлпалардың қалпына келуі

A)денатурация

B)дупликация

C)регенерация

D)дегенерация

E)эволюция

6.Шаянтәріздестерге жатады

A)көбелек

B)инелік

C)қарақұрт

D)кене

E)циклоп

7.Үшбұрышты жалпақ сүйек

A)жамбас

B)бұғана

C)қабырға

D)омыртқа

E)жауырын

8.Көпқабатты эпителийден тұратын тері қабаты

A)пеликулла

B)эпидермис

C)май клетчаткасы

D)плазмолемма

E)нағыз тері

9.Т. Морган заңы

A)тәуелсіз тұқым қуалау

B)өзгергіштік

C)тіркесіп тұқым қуалау

D)ажырау

E)тұқымқуалаушылық

10.Рибосоманың негізгі қызметі

A)нәруыз молекуласын синтездеу

B)энергия жинақтау

C)май қышқылын ыдырату

D)көбеюге қатысу

E)суды сіңіру

11.Өсімдік жасушасының қабықшасын құрайтын органикалық зат

A)крахмал

B)гликоген

C)нәруыз

D)май

E)целлюлоза

12.Қандауыршаның орталық жүйке жүйесінің қызметін атқарады

A)жүйке торы

B)ми

C)жүйке түтігі

D)жүйке түйіндері

E)жұлын

13.Картоп жапырағын жеп, оның түсімін кемітетін қоңыз

A)сона

B)колорад

C)қанқыз

D)бүрге

E)бит

14.Тыныс шығарғандағы ауада болатын оттек мөлшері

A)21%

B)4,0 %

C)16 %

D)79 %

E)0,03 %

15.Қанның ұюына қатысатын нәруыз

A)фибриноген

B)миозин

C)гемоглобин

D)актин

E)альбумин

16.Трансляцияның элонгация сатысында

A)кодон мен антикодонның бір  біріне сәйкес келуі

B)полипептидтік тізбектің түзілуі басталады

C)сүт қышқылы ыдырайды

D)су фотолизі жүреді

E)пептидтік биосинтез аяқталады

17.Биогеографиялық аймақтарды ажыратқан ғалым

A)В.И.Вернадский

B)А.Уоллес

C)Г.Мендель

D)Ч.Дарвин

E)В.В.Докучаев

18.Жүректің оң жақ бөлігіндегі қақпақша

A)үш жақтаулы

B)бір жақтаулы

C)үш қуысты

D)екі қуысты

E)қос жақтаулы

19.Көзді мимен байланыстыратын көру жүйкесі шығатын жер

A)қарашық

B)сары дақ

C)нұрлы қабық

D)соқыр дақ

E)көзбұршақ

20.Биогеографиялық аймақ

A)Шығыс Азиялық

B)Оңтүстік Азиялық

C)Аустралиялық

D)Оңтүстік Америкалық

E)Орталық Америкалық

21.Ұсақ ағзаларды зерттеген ғалымдар:

A)Р. Вирхов

B)А. Левенгук

C)Т. Шванн

D)Я. Пуркине

E)К. Бэр

F)Луи Пастер

G)Р. Гук

H)М. Шлейден

22.Сабағы өте көп буын және буынаралықтарынан тұратын өсімдік:

A)плаун

B)көкек зығыры

C)шоқпарбас плаун

D)мүк

E)усасыр қырықжапырағы

F)қырықжапырақ

G)қырықбуын

H)қыналар

23.Шеміршекті балықтарды ата:

A)шортан

B)скат

C)табан

D)сазан

E)аққайран

F)бекіре

G)аратұмсық

H)балғабас акула

24.Қосарлы тыныс алу тән:

A)жорғалаушыларға

B)шаяндарға

C)сүтқоректілерге

D)балықтарға

E)құстарға

F)құрттарға

G)қосмекенділерге

H)буынаяқтыларға

25.Тыныс алу мүшелерін ата:

A)ми

B)қантамыр

C)кеңірек

D)сопақша ми

E)ауыз

F)жүйке

G)мұрын қуысы

H)көмекей

26.Торлы қабықта болатын жасуша түрлері:

A)торлы

B)қарашық

C)нұрлы қабық

D)құтыша

E)таяқша

F)сенсорлық жүйе

G)қасаң қабақ

H)ақ қабық

27.Бұлшықет түрлері:

A)қысқа

B)ұзын

C)қозғалмалы

D)көлденең жолақты жүрек

E)қозғалмайтын

F)біріңғай салалы

G)жүрек бұлшықеті

H)жалпақ

28.Гаметогенез кезеңдері:

A)гликолиз

B)гаструла

C)пісіп жетілу аймағы

D)нейрула

E)көбею кезеңі

F)бластула

G)бөлшектену

H)өсу аймағы

29.Мутация тудыратын факторлар:

A)анеуплоидия

B)мутагендер

C)партеногенез

D)гетероплоидия

E)токсиндер

F)полиплоидия

G)онтогенез

H)фенотиптік

30.Адамның жаралу және пайда болу кезеңі:

A)архей

B)палеозой

C)кайнозой

D)девон

E)протерозой

F)мезозой

G)триас

H)ордовик

 

 

83-НҰСҚА

1.Сабақтың орталық бөлігі

A)қабық

B)өзек

Cкамбий

D)тін

E)Сүрек

2.Сабақтың орталық бөлігі

A)Қауын

B)Қияр

C)Асқабақ

D)Бидай

E)Күнбағыс

3.Гүлдері ашылмай тұрып тозаңдану

A)өздігінен

B)су арқылы

C)жануарлар арқылы

D)жел арқылы

E)айқас

4.Жануарлар туралы ғылым

A)анатомия

B)ботаника

C)микология

D)лихенология

E)зоология

5.Көпқылтанақты буылтық құртқа жатады

A)сүлік

B)шұбалшаң

C)қылтыңбас

D)бауырсорғыш

E)құмқазар

6.Жанасу арқылы жынысты жолмен көбейетін қарапайым жәндік

A)жасыл эвглена

B)бақалшақты амеба

C)сәулелі күншар

D)кәдімгі амеба

E)кірпікшелі кебісше

7.Сирек кездесетін  қан ұйымайтын ауру

A)гемофилия

B)гипокензия

C)гипертония

D)гиподинамия

E)гипотония

8.Ыдырағанда 38,9 кДж энергия бөлетін органикалық заттар

A)нәруыздар

B)майлар

C)көмірқышқыл газы

D)көмірсулар

E)минералды тұздар

9.Зиянды нәруыз

A)муцин

B)пепсин

C)токсин

D)кератин

E)амилаза

10.Тыныс алу процесін жүзеге асыратын органоид

A)ядро

B)лизосома

C)пластид

D)рибосома

E)митохондрия

11.Тек қысқарған өркенге ғана орналасады

A)төбе бүршігі

B)гүл бүршігі

C)қосалқы бүршігі

D)өсу бүршігі

E)жанама бүршігі

12.Балықтардың денесін қалыпты ұстауын қамтамасыз ететін жүзбеқанаттары

A)жұп құрсақ және арқа

B)жұп құрсақ

C)жұп көкірек

D)құйрық

E)арқа және аналь

13.Спора арқылы көбейетін біржасушалы жәндік

A)мөрже

B)амеба

C)құртамыш

D)эвглена

E)домалаңғы

14.Қыз балаларда кеудемен тыныс алу қалыптасатын кезең

A)жасөспірімдік

B)сәбилік

C)кемелденген

D)нәрестелік

E)емшектік

15.Ағзаны микробтан, ультракүлгін сәулелерден қорғайтын тері қабаты

A)гиподерма

B)нағыз тері

C)мүйізгке қабат

D)эпидермис

E)май

16.Пайдалы жұмысқа жарамайтын энергия өлшемі

A)морганида

B)вариация

C)сантиморган

D)энтропия

E)нанометр

17.АаBb генотипі түзетін түрлі гаметалар саны

A)2

B)5

C)4

D)8

E)6

18.Иммунитет теориясын жасаған ғалым

A)И.П.Павлов

B)К.Гален

C)И.И.Мечников

D)И.М.Сеченов

E)А.Везалий

19.Асқорыту жолының сыртқы қабаты

A)дәнекер ұлпалы сірнелі

B)шеміршекті жартылай сақиналы

C)бірыңғай салалы бұлшық етті

D)көлденең жолақты бұлшық етті

E)көп қабатты эпителийлі

20.Гомологты хромосомаларда орналасқан гендердің бір-біріне ауысуы нәтижесінде пайда болады

A)модификациялық өзгергіштік

B)үйлесімді өзгергіштік

C)бейімделушілік

D)тітіркенгіштік

E)қолайсыз жағдайлармен күрес

21.Мүктердің жыныс жасушаларының қосылуынан:

A)теңдей бөлінеді

B)спора түзіледі

C)екі- екіден қосылады

D)зооспоралар түзіледі

E)дене үзінділерінен жетіледі

F)гамета пайда болады

G)қауашақ жетіледі

H)ұрықтанады

22.Қос гүлсеріктері бар өсімдік:

A)шаған

B)қымыздық

C)өрік

D)қалақай

E)шие

F)қызылша

G)алма

H)тал

23.Бунақденелілердің  дене бөліктері:

A)бас

B)бас,құйрық

C)баскөкірек және құйрық

D)0

E)0

F)баскөкірек және құрсақ

G)бас,мойын

H)баскөкірек

24.Құйрықты қосмекенділер:

A)саламандра

B)құрбақа

C)жетісулық бақатіс

D)кәдімгі құрбақа

E)даната құрбақасы

F)көлбақа

G)сақиналы құртжылан

H)тритон

25.Қан тамырларының түрлері:

A)қылтамыр

B)эритроцит

C)плазма

D)сүйек кемігінде

E)макрофагтар

F)қолқа

G)моноциттер

H)көктамыр

26.Сыртқы секрециялық бездерге жатады:

A)қалқаншамаңы без

B)гипофиз

C)сілекей без

D)ұйқы без

E)қалқанша без

F)тері без

G)жыныс без

H)айырша без

27.Ми діңіне жататын:

A)сопақша

B)ортаңғы ми

C)мишық

D)астыңғы жақ

E)ми өзегі

F)үлкен ми, мишық

G)үлкен ми

H)аралық

28.Ч. Дарвин анықтап берген қолдан сұрыптаудың түрлері:

A)жеке

B)әдістемелік

C)мақсатсыз

D)биотехнология

E)аутбридинг

F)полиплоидия

G)гетерозис

H)инбридинг

29.Шала түрленіп дамитын ағзалар:

A)бит

B)шаншарлар

C)көбелек

D)шыбындар

E)шегіртке

F)баларалар

G)масалар

H)бақа

30.Құрылысы мен шығу тегі бірдей, ал атқаратын қызметтері әр түрлі мүшелер:

A)гомологтық мүшелер

B)қалдық мүшелер

C)мимикрия

D)табиғи сұрыпталу

E)түрішілік күрес

F)аналогтық мүшелер

G)морфологиялық мүшелер

H)рудименттік мүшелер

 

 

84-НҰСҚА

1. Күрделігүлділер тұқымдасына тән

A)жемісі - бұршаққап

B)жемісі-бұршаққын

C)гүлдері тілше, шұқырақ тәрізді

D)гүлшоғыры сыпыртқыгүл

E)жемісі-жидек қауашақ

2. Шымтезек мүгінің құрылыс мүшелері

A)жапырақтары қылқанды

B)сабақ, жапырақ,тамыр

 C)сабақ, жапырақ, ризоид

 D)қауашағы болады

E)жеміс, гүл

3. Жеуге жарамайтын саңырауқұлақтар

A)кәдімгі түлкіжем, көңқұлақ

B)көңқұлақ, ақ саңырауқұлақ

C)боз арамқұлақ, көңілкеш

D)түлкіжем, қозықұйрық

E)жерқұлақ, көңілкеш

4. Шаянтәріздестерге жатады

A)қарақұрт

B)көбелек

C)инелік

D)циклоп

E)кене

5. Денедегі зақымданған немесе жойылып кеткен мүшелер мен ұлпалардың қалпына келуі

A)денатурация

B)эволюция

C)дегенерация

 D)регенерация

E)дупликация

6. Сиыр цепенінің мойынға жалғасқан басы бар дернәсілі

A)қармақша

B)наяда

C)финна

D)планула

E)трохофора

7. Тыныш ұйқыны қамтамасыз етеді

A)теледидарды қосу

B)ауыр ой еңбегімен шұғылдану

C)тоя тамақ жеу

D)бөлмені желдету

E)көп сусын ішу

8. Дыбыс сүйекшелері орналасқан құлақ бөлігі

A)дабыл жарғағы

B)ішкі құлақ

C)сыртқы есту жолы

D)ортаңғы құлақ

E)есту түтігі

9. Зиянды нәруыз

A)амилаза

B)кератин

C)муцин

D)токсин

E)пепсин

10. Өліп біткен организмдердің қазба қалдықтарын зерттейтін ғылым

A)анатомия

B)палеонтология

C)морфология

D)этология

E)физиология

11. Біржасушалы балдыр-хлорококк кездеседі

A)тоқтау суларда

B)теңіздің тұзды суында

C)ағаш діңдерінде

D)көл, өзенде

E)теңізде

12. Түнге қарай теңізді нұрға бөлейді

A)трипаносома

B)түншырақ

C)эвглена

D)лейшмания

E)опалина

13. Орман құсы

A)қаз

 B)пингвин

C)тоқылдақ

 D)бүркіт

E)үйрек

14. Сыртқы құлақты ортаңғы құлақтан бөліп тұрады

A)сыртқы есту жолы

B)есту сүйекшелері

C)есту түтігі

D)дабыл жарғағы

E)құлақ қалқаны

15. Ағзаны микробтан, ультракүлгін сәулелерден қорғайтын тері қабаты

A)эпидермис

B)май

C)гиподерма

D)нағыз тері

E)мүйізгке қабат

16. Биологиялық оқшауланудың генетикалық себебі

A)хромосомалар жиынтығы әртүрлі

B)көбею мерзімдерінің сәйкес келмеуі

C)мінез-құлықтары ұқсас емес

D)жыныс мүшелерінің құрылысы әртүрлі

E)тіршілік орта жағдайының түрліше болуы

17. Будандық күш

A)гетерозигота

B)анеуплоидия

 C)полиплоидия

D)гетерозис

E)инбридинг

18. Жарық сәулесінің тор  қабығына жетпеуінен туындайтын ауру:

A)глаукома

B)ақшам соқыр

C)қырақтылық

D)сығырлық

E)көз қарығуы

19. Анатомия ғылымының негізін салушы

A)И.П.Павлов

B)Әл-Фараби

C)К.Гален

D)Гиппократ

E)А.Везалий

20. Латимерияның осы күнге дейін өзгеріссіз тіршілік етуі

A)мақсатсыз сұрыптау

B)әдістемелік сұрыптау

C)қолдан сұрыптау

D)тұрақтандырушы сұрыптау

E)қозғаушы сұрыптау

21. Гүлшоғыры себет өсімдіктер:

A)бақбақ, өгейшөп

 B)қарақат, қырыққабат

C)күнбағыс

D)адамтамыр

E)жүзім, тары, күріш

F)сәбіз, аскөк

G)қайың, көктерек

H)гүлкекіре

22. Қауашақ жемісті өсімдіктер:

A)меңдуана

B)бақбақ, күнбағыс

C)асбұршақ, беде

D)шомыр, шалқан

E)сасық меңдуана, сүттіген

F)үйеңкі, шегіршін, қайың

G)арпа, бидай, тары

H)шегіргүл, қызғалдақ

23. Бунақденелілерді зерттейтін  ғылым:

A)герпетология

B)микология

 C)ихтиология

D)орнитология

E)гистология

 F)энтомология

G)маммалогия

 H)гельминтология

24. Бекіретәріздестер отрядына жатады :

 A)түлкібалық

B)қортпа

 C)құнысбалық

D)шоқыр

E)пілмай

F)майшабақ

G)латимерия

H)қылқа

 25. Ыдырау өнімдерін шығаруға қатысатын мүшелер:

 A)ұлтабар

B)ауыз

 C)сілекей

D)қарын

 E) қан

 F)тері

G)өкпе 

H)бүйрек

 26. Тромбоциттердің негізгі қызметі:

A)сүзу

B)оттегіні тасымалдау

C)қанның ұю және өттегіні тасымалдау

D)қанның ұю

E)қозуды өткізу

F)қорғаныштық

G)қан кетуді тоқтату

H)зиянсыздандыру

27. Торлы қабықта болатын жасуша түрлері:

A)торлы

B)құтыша

C)ақ қабық

D)нұрлы қабық

E)қарашық

F)сенсорлық жүйе

G)таяқша

H)қасаң қабақ

28. Генеалогиялық әдіс:

A)шыққан тегіне қарай зерттеу

B)зат алмасудың бұзылуы

 C)жеке дамуында тұқымқуалайтын өзгерістерді зерттеу

D)өзгерістердің адам популяциясына таралуын зерттеу

E)шежіре құру

 F)ауру адамның кариотипіне талдау жасау

G)сау адамның кариотипіне талдау жасау

H)хромосома жиынтығына талдау жасау

29. Хромосомааралық өзгерістерге хромосоманың бір бөлігінің оған ұқсас емес басқа бір хромосомамен ауысып кетуі:

A)делеция

B)дефишенсия

C)инверсия

D)дупликация

E)аутоплоидтар

F)мутация

G)транслокация

H)аллоплоидтар

30. Нейрула сатысы кезінде эктодерма қабатынан дамиды:

A)тірек-қимыл жүйесі

B)есту және иіс сезу мүшелері

C)тері

 D)қанайналым жүйесі

E)зәр шығару жүйесі

F)асқорыту жүйесі

G)бокал тәрізді екі көз

H)тыныс алу жүйесі

 

 

85-НҰСҚА

1. Шымтезек мүгінің құрылыс мүшелері

A)жеміс, гүл

B)қауашағы болады

C)сабақ, жапырақ,тамыр

 D)жапырақтары қылқанды

E)сабақ, жапырақ, ризоид

 2. Күрделігүлділер тұқымдасына тән

A)жемісі - бұршаққап

B)гүлдері тілше, шұқырақ тәрізді

C)жемісі-жидек қауашақ

D)гүлшоғыры сыпыртқыгүл

E)жемісі-бұршаққын

3. Бидайдың, қарабидайдың сабағы

A)қысқарған

B)түбіртек

C)жатаған

D)өрмелегіш

E)сабансабақ

4. Медузаның денесінде болмайтын бөлік

A)табан

 B)жүйке торы

C)аузы

D)қармалауыш

E)қуыс

5. Жүзетін құс

A)шағала

B)көкқұс

C)бүркіт

D)пингвин

E)сұңқар

6. Аузы кеміріп-жалағыш бунақдене

A)балара

B)шыбын

C)қандала

D)көбелек

E)маса

7. Көздің ішкі құрылысы күрделі қабығы

A)тамырлы қабық

B)торлы қабық

C)ақ қабықша

D)қасаң қабық

E)нұрлы қабық

8. Доға тәрізді иілген жалпақ сүйек

A)тоқпан жілік

B)ортан жілік

C)төс

D)шыбық сүйек

E)қабырға

9. Фотосинтездің қараңғы фазасында синтезделеді

A)сілтілер

B)су

C)минералды тұздар

D)дисахаридтер

E)қышқылдар

10. Жасуша мембранасының  сұйықтықты қабылдауы

A)экзоцитоз

B)пиноцитоз

C)фагоцитоз

D)эктоцитоз

E)амитоз

11. Жапырағы қауырсын тәрізді торлы жүйкеленген өсімдік

A)үйеңкі

B)жолжелкен

C)жүгері

D)терек

E)бидай

12. Орман құсы

A)қаз

 B)бүркіт

C)үйрек

D)пингвин

E)тоқылдақ

 13. Шала түрленіп дамитын бунақденелі

A)шегіртке

B)қоңыздар

C)көбелектер

D)құмырсқалар

E)маса

14. Тынысалуды жиілететін гормон

A)паратгормон

B)адреналин

C)глюкагон

D)тимозин

E)инсулин

15. Жарықта тарылып, қараңғыда ұлғаятын көз мүшесі

A)қарашық

B)қасаң қабық

C)шыны тәрізді дене

D)көзбұршақ

E)ақ қабық

16. Будандық күш

A)инбридинг

B)анеуплоидия

 C)гетерозигота

D)гетерозис

E)полиплоидия

17. Тыныс алудың негізін салған ғалымдар

A)Т.Шванн, М.Шлейден

B)М.В.Ломоносов, А.Л.Лавуазье

C)Э.Геккель, Ф.Мюллер

D)Ж.Б.Ламарк, К.Линней

E)Р.Гук, А.В.Левенгук

18. Зат алмасудың ақырғы өнімдерін сыртқа шығаратын мүшелер

A)сүйек, бүлшықет, өкпе, тері

B)бүйрек, жүрек, тері, ішек

C)секреция бездері, қарын, бауыр, тері

D)ми, жұлын, тері, сүйек

E)өкпе, бүйрек, тері, ішек

19. Кеуде қуысын түзетін сүйектер

A)төс, толарсақ, жамбас

B)сегізкөз омыртқалары, жауырын, жамбас

C)мойын омыртқалары, бұғана, шүйде

D)арқа омыртқалары, қабырғалар, төс

E)бел омыртқалары, қабырғалар, тоқпан жілік

20. Физикалық мутаген

A)пестицид

B)колхицин

C)радиоактивті сәуле

 D)никотин қышқылы

E)этиленимин

21. Өлі ағзалардың денесінде тіршілік ететіндер:

A)спорафиттер

B)сапрофиттер

C)аэробтар

D)гермафродиттер

E)эпифиттер

F)паразиттер

G)гаметафиттер

H)анаэробтар

22. Мүктің құрылысы:

A)ризоидтан

B)қабыршақтан

C)тамырдан

D)жапырақтан

E)әртүрлі жасушалардан

F)сабақтан

G)біріңғай жасушалардан

H)мицелийдан

23. Құйрықсыздар отрядына жатады:

A)бақа

B)саламандра

C)құрбақа

D)құртпошым

E)тритон

F)хамелеон

G)гаттерия

H)бақатіс

24. Бекіретәріздестер отрядына жатады :

 

A)қылқа

 B)майшабақ

C)пілмай

D)латимерия

E)шоқыр

F)құнысбалық

G)қортпа

 H)түлкібалық

25. Жалпақ сүйектер:

A)алақан

B)шыбық сүйек

C)жауырын

D)қабырға

E)толарсақ

F)бассүйек

G)бұғана

H)ортан жілік

26. Мұрын қуысының қызметі:

A)микробтар түзіледі

 B)ықылық аттырады

C)ауаны жылытады

D)ауаны суытады

E)есінетеді

F)жас шығарады

 G)жөтелдіреді

 H)микробтарды тұтып қалады

27. Сопақша ми арқылы тіршілік үшін маңызды көптеген рефлекстердің доғасы өтеді:

A)жарық пен дыбысқа жылдам реакция

B)қимылды үйлестіру

C)жүрек-қан тамырлары, тыныс

D)қимыл-қозғалыс, қорғаныс

E)зат алмасуды реттеу

F)дененің тұрақты температурасын сақтауды

G)ас қорыту, қорғаныс

H)тепе-теңдікті сақтау

28. Нәруыз биосинтезі:

A)репликация

B)транслокация

 C)транскрипция

D)трансляция

E)дупликация

F)трансплантация

G)мутация

 H)денатурация

 29. Шешесінің қаны гетерозиготалы ІІІ топ, әкесі ІV топ. Ұрпақтарының қан топтары:

A)І, ІІ, ІV

B)ІV, І, ІІ

C)ІІІ, ІІ

D)І, ІV

E)ІІ, ІІІ, ІV

F)ІІІ, ІV

G)ІІ, ІV

H)ІІІ, ІІ, І

30. Кездейсоқ пайда болатын өзгергіштік:

A)дактилоскопиялық

 B)физиологиялық

C)эмбриологиялық

D)модификациялық

E)онтогенетикалық

F)морфологиялық

G)онтогенездік

H)мутациялық

 

 

86-НҰСҚА

1.Көпжылдық мәңгі жасыл шөптектес өсімдік

A)мүк

B)арша

C)шырша

D)қырықбуын

E)плаун

2. Бактериялардың пішіндері

A)тұрақсыз

B)таяқша, шар

C)түйіршікті

D)талшықты

E)кірпікшелі

3. Бактерия тіршілігінде спора түзу процесінің маңызы

A)көбеюге қатысу үшін

B)шоғырлану үшін

C)қоректену үшін

D)жасушаның бөлінуі үшін

E)қорғану үшін

4. Трихинелла тіршілік етеді

A)бүйректе

B)бұлшықетте

C)өкпеде

D)бауырда

E)тері астында

5. Балықтардың бүйір сызығы

A)Су ағысының күшін, бағытын, тербелісін, кедергілерді сезеді

B)Дене тепе-теңдігін сақтайды

C)Жылдам жүзу әрекеттерін реттейді

D)Жан-жағына бұрылады

E)Денесін қалыпты ұстауға көмектеседі

6. Жанасу арқылы жынысты жолмен көбейетін қарапайым жәндік

A)жасыл эвглена

B)сәулелі күншар

C)бақалшақты амеба

D)кірпікшелі кебісше

E)кәдімгі амеба

7. Ең жіңішке қан тамырлары

A)артерия

B)капилляр

C)лимфа

D)қолқа

E)вена

8. Ыдырағанда 38,9 кДж энергия бөлетін органикалық заттар

A)майлар

B)көмірқышқыл газы

C)нәруыздар

D)минералды тұздар

E)көмірсулар

9. Фотосинтез процесінде басты рөлді атқарады

A)митохондрия

B)хлорофилл пигменті

C)аРНҚ

D)тРНҚ

E)ДНҚ

10. Рибосоманың негізгі қызметі

A)суды сіңіру

B)көбеюге қатысу

C)энергия жинақтау

D)нәруыз молекуласын синтездеу

E)май қышқылын ыдырату

11. Біржасушалы балдыр-хлорококк кездеседі

A)теңіздің тұзды суында

B)көл, өзенде

C)ағаш діңдерінде

D)тоқтау суларда

E)теңізде

12. Орташа және ірі денелі шаянтәріздестер

A)кене

B)дафния

C)бұғықоңыз

D)таңқышаян

E)циклоп

13. Спора арқылы көбейетін біржасушалы жәндік

A)амеба

B)домалаңғы

C)құртамыш

D)эвглена

E)мөрже

14. Тыныс шығарғандағы ауада болатын оттек мөлшері

A)16 %

B)79 %

C)21%

D)0,03 %

E)4,0 %

15. Тоқішекте жүреді

A)көмірсулардың ыдырауы

B)нәжістің қалыптасуы

C)өттің түзілуі

D)қарын сөлінің бөлінуі

E)қоректік заттардың лимфаға сіңуі

16. Тыныс алудың негізін салған ғалымдар

A)Э.Геккель, Ф.Мюллер

B)Т.Шванн, М.Шлейден

C)Ж.Б.Ламарк, К.Линней

D)М.В.Ломоносов, А.Л.Лавуазье

E)Р.Гук, А.В.Левенгук

17. Жануар жасушасында гликолиздің анаэробты ыдырауы жүретін органоид

A)хлоропласт граналарында

B)цитоплазманың гиалоплазмасында

C)митохондрияның ішкі мембранасында

D)пластидтердің ішкі мембранасында

E)хлоропласт тилакоидтарында

18. Шықшыт сілекей безінің өзегі ашылады

A)ұртқа                    

B)қарынға

C)ұлтабарға

D)тіл астына

E)өт қабына

19. Қан плазмасындағы нәруыз мөлшері

A)9-10 %

B)15-20 %

C)7-8 %

D)40-50 %

E)25-30 %

20. Протерозой заманының алғашқы кезеңі

A)«бауырмен жорғалаушылар ғасыры»

B)«омыртқасыздардың даму кезеңі»

C)«сүтқоректілер кезеңі»

D)«цианобактериялардың ғасыры»

E)«балықтар ғасыры»

21. Сабағы өте көп буын және буынаралықтарынан тұратын өсімдік:

A)усасыр қырықжапырағы

B)қырықжапырақ

C)көкек зығыры

D)плаун

E)қыналар

F)мүк

G)шоқпарбас плаун

H)қырықбуын

22. Саңырауқұлақтардың жануарларға тән белгілері:

A)жасушасында қалың қабықшасы болады

B)дайын ағзалық заттармен қоректенеді

C)қанша тіршілік етсе, сонша өсе береді

D)хлоропластары болмайды

E)жасуша қабықшасы нәруызды-хитинді

F)қоректік қор заты - крахмал

G)жасушасы болмайды

H)бір орыннан қозғалмайды

23. Өрмекшітәріздес класына жататын жәндіктердің  дене бөлімдері:

A)құйрық

B)бас,құйрық

C)құрсақ

D)көкірек,құрсақ

E)баскөкірек

F)бас

G)көкірек

H)бас, құрсақ

24. Көпқармалауышты маржандар:

A)теңіз қауырсыны

B)құлақты медуза

C)айқышты медуза

D)планула

E)актиния

F)түбірауызды медуза

G)цианеа

H)гидра

25. Аш ішек бөлімдері:

A)тоқ ішек

B)мықын ішек

C)бауыр

D)қуық

E)ұлтабар

F)аш ішек

G)тік ішек

H)қуық, тік ішек

26. Терінің қызметіне жатпайды :

A)витаминдер алмасуына қатысады

B)тасымалдау

C)денені ысып кетуден сақтау

D)жылуды реттеу

E)сезгіштік

F)қозғыштық

G)қорғаныштық

H)ыдырау өнімдерін шығару

 

27. Жұтқыншақтың қызметі:

A)асқорытуға қатысады

B)тыныс алуға қатысады

C)тағамды ұсақтауға қатысады

D)ауаны жылытады

E)иісті қабылдайды

F)ұшы тәттіні сезеді

G)ауаға толы қуыс

H)сілекей бөледі

 28. Эволюцияның салыстырма-анатомиялық дәлелдемелері:

A)аналогтық мүшелер

B)рудименттік мүшелер

C)түрішілік күрес

D)мимикрия

E)қалдық мүшелер

F)гомологтық мүшелер

G)морфологиялық мүшелер

H)табиғи сұрыпталу

29. Толық түрленіп дамитын ағзалар:

A)қандала

B)бит

C)көбелек

D)шегіртке

E)дәуіт

F)балық

G)бұзаубас

H)бақа

30. Жер бетінде өсетін барлық ағаштар мен бұталар:

A)эпифиттер

B)терофиттер

C)криптофиттер

D)біржылдық өсімдіктер

E)фанерофиттер

F)хамефиттер

G)жартылай сақталатын өсімдіктер

H)гемикриптофиттер

 

 

87-НҰСҚА

1.Көпжылдық мәңгі жасыл шөптектес өсімдік

A)арша

B)қырықбуын

C)плаун

D)мүк

E)шырша

2.Даражарнақты өсімдік

A)Қияқөлең

B)Қауын

C)Күнбағыс

D)Асқабақ

E)Қарбыз

3.Қызыл балдырларға жатады

A)нереоцистис

B)ламинария

C)саргассум

D)улотрикс

E)плюмария

4.Балықтың дене салмағын өзгертетін мүшесі

A)торсылдағы

B)құйрық жүзбеқанаты

C)бүйір сызығы

D)арқа жүзбеқанаты

E)миы

5.Жалған аяқ түзіп, дене пішінін үнемі өзгерте алатын қарапайымдылар

A)споралылар

 B)саркодиналар

C)домаланғылар

D)талшықтылар

E)кірпікшелілер

6.Ең алғаш ішекқуыстыларда пайда болды

A)зәршығару жүйесі

B)жүйке торы

C)аналь тесігі

D)қарапайым көзше

E)мезодерма қабаты

7.Тыныш ұйқыны қамтамасыз етеді

A)көп сусын ішу

B)тоя тамақ жеу

C)ауыр ой еңбегімен шұғылдану

D)бөлмені желдету

E)теледидарды қосу

8.Өкпенің сыртын қаптайтын жұқа қабықша

A)өкпе көпіршігі

B)плевра

C)өкпе

D)өкпеқап қуысы

E)өкпеқап сұйықтығы

9.Ядро қабықшасының ішіндегі қуысты толтырып тұратын сұйықтық

A)протоплазма

B)кариоплазма

C)вакуоль

D)ядрошық

E)гиалоплазма

10.ДНҚ жіпшелерінен тұратын созылыңқы тығыз денешік

A)центромера

B)ядро

C)центриоль

D)хромосома

E)ядрошық

11.Күрделі масақ гүлшоғыры бар өсімдік

A)тары

B)қарабидай

C)гүлшетен

D)сәбіз

E)күріш

12.Түнге қарай теңізді нұрға бөлейді

A)лейшмания

B)опалина

C)түншырақ

D)эвглена

E)трипаносома

13.Дене пішіні біржасушалы қарапайымдарға ұқсас, маңызы зор жұмыр құрт

A)сүлік

B)үшкірқұрт

C)бауырсорғыш

D)зымырақ

E)ішексорғы

14.Ұйқы безінің өзегі ашылады

A)тікішекке

B)ауыз қуысына

C)ұлтабарға

D)асқазанға

E)өңешке

15.Адам тыныштық күйде тыныс алғанда жұтылатын ауа мөлшері

A)200 мл

B)3500 мл

C)100 мл

D)1500 мл

E)500 мл

16.Модификациялық өзгергіштікті зерттеу әдісі

A)статистикалық

B)физикалық

C)химиялық

D)генетикалық

E)микробиологиялық

17.Латимерияның осы күнге дейін өзгеріссіз тіршілік етуі

A)қозғаушы сұрыптау

B)қолдан сұрыптау

C)тұрақтандырушы сұрыптау

D)әдістемелік сұрыптау

E)мақсатсыз сұрыптау

18.Доминантты (басым) принципін ашты

A)А.Ухтомский

B)Н.И.Пирогов

C)И.М.Сеченов

D)И.И.Мечников

E)И.П.Павлов

19.Сирек кездесетін, тұқым қуалайтын ауру

A)гемофилия

B)гипотония

C)инсульт

D)гипертензия

E)анемия

20.Гетерозис құбылысының артықшылығы

A)ареалдың кеңеюі

B)ұрпақ бермеуі

C)зат алмасуының баяулауы

D)өнміділіктің артуы

E)сапасы төмендеуі

21.Қынадан алынады:

A)қант, бояу

B)лакмус

C)сірке қышқылы

D)спирт

E)балауыз

F)жасунық

G)темір

H)карбол қышқылы

22.Біржасушалы балдырларға жатады:

A)хламидомонада

B)хлорококк

C)кладофора

D)спирогира

E)каулерпа

F)хлорелла

G)ульва

H)улотрикс

23.Біржасушалы жәндіктер :

A)күрделі құрылымды

B)қарапайым құрылысты

C)хроматофоры бар

D)жасушасы болмайды

E)ядросы бар

F)жүйке жүйесі жақсы жетілген

G)бірнеше жасушадан тұрады

H)бір ғана жасушадан тұрады

24.Өрмекшітәріздес класына жататын жәндіктердің  дене бөлімдері:

A)бас, құрсақ

B)бас

C)көкірек,құрсақ

D)құрсақ

E)баскөкірек

F)құйрық

G)көкірек

H)бас,құйрық

25.Сыртқы секреция бездеріне жатады:

A)сілекей

B)тер

C)шаш

D)ұйқы

E)айырша

F)тырнақ

G)эпифиз

H)сүт

26.Жүйке жүйесінің бөлімдері:

A)орталық жүйке жүйесі

B)жұлын өзегі

C)жүйке түйіндері

D)сұр зат

E)ақ зат

F)шеткі жүйке жүйесі

G)артқы тамыршалар

H)жүйке қабығы

27.Қалқанша безден гормон көп бөлінсе:

A)бүйрек үсті безіне әсер етеді

B)қалқанша без ісіп кетеді

C)есте сақтау қабілеті жақсарады

D)жүрек соғуы жиілейді

E)кретинизм ауруы туындайды

F)салмақ қоспайды

G)зат алмасу қалыпты жүреді

H)денеде зат алмасу күшейеді

28.Өсімдіктер селекциясында қолданылатын сұрыптаудың түрлері:

A)топтай

B)шоғырлы

C)аралас

D)жаппай

E)талдай

F)жеке

G)мутация

H)кездейсоқ

29.Хромосомааралық өзгерістерге хромосоманың бір бөлігінің оған ұқсас емес басқа бір хромосомамен ауысып кетуі:

A)дефишенсия

B)инверсия

C)делеция

D)дупликация

E)аутоплоидтар

F)аллоплоидтар

G)мутация

H)транслокация

30.Генетикалық инженерия әдісін жібек құртын өсіруде пайдаланған:

A)В.А. Струнников

B)Ә. Есенжолов

C)Х. Г.Корана

D)А. Жандеркин

E)П. Берг

F)Е. Сирс

G)ФМ. Мұхамбетқалиев

H)Н.С. Бутарин

 

 

88-НҰСҚА

1.Бактерия тіршілігінде спора түзу процесінің маңызы

A)қоректену үшін

B)шоғырлану үшін

C)жасушаның бөлінуі үшін

D)көбеюге қатысу үшін

E)қорғану үшін

2.Бидайдың, қарабидайдың сабағы

A)қысқарған

B)өрмелегіш

C)сабансабақ

D)түбіртек

E)жатаған

3.Күрделігүлділер тұқымдасына тән

A)жемісі-бұршаққын

B)жемісі - бұршаққап

C)гүлдері тілше, шұқырақ тәрізді

D)жемісі-жидек қауашақ

E)гүлшоғыры сыпыртқыгүл

4.Шыбынның аузы

A)кеміруші

B)сүзіп жалаушы

C)кеміріп-жалаушы

D)шаншып-сорушы

E)сорушы

5.Қанның қызыл түйіршігінде тіршілік ететін паразит

A)қантұрғын

B)мөрже

C)амеба

D)опалина

E)лейшмания

6.Суды тазартушы қарапайым жәндік

A)бодо

B)құртамыш

C)сувойка

D)түншырақ

E)домаланғы

7.Балаларда көбірек кездесетін бүйрек ауруы

A)пиелонефрит

B)уретрит

C)цистит

D)уремия

E)энурез

8.Ұйқы бұзылуының кең тараған түрі

A)қозғыштық

B)сергектік

C)летаргия

D)ұйқысыздық

E)ұйқышылдық

9.Лизосома қызметі

A)ыдырату

B)энергетикалық

C)тасымалдау

D)көбею

E)синтездеу

10.Нәруыздың бірінші реттік құрылымындағы байланыс

A)коваленттік

B)азоттық

C)пептидтік

D)сульфидтік

E)сутектік

11.Өсімдік жасушасының қабықшасын құрайтын органикалық зат

A)целлюлоза

B)нәруыз

C)крахмал

D)гликоген

E)май

12.Жасушасында хлоропластары болатын қарапайым

A)вольвокс

B)арцелла

C)амеба

D)кірпікшелі кебісше

E)лейшмания

13.Төс сүйегі жалпақ, қыры болмайтын құс

A)пингвин

B)нанду

C)шағала

D)үйрек

E)тырна

14.С витамині көп болатын өсімдік

A)итмұрын

B)картоп

C)қызанақ

D)асбұршақ

E)қауын

15.Қыз балаларда кеудемен тыныс алу қалыптасатын кезең

A)жасөспірімдік

B)нәрестелік

C)емшектік

D)сәбилік

E)кемелденген

16.Жануар жасушасында гликолиздің анаэробты ыдырауы жүретін органоид

A)пластидтердің ішкі мембранасында

B)цитоплазманың гиалоплазмасында

C)хлоропласт граналарында

D)митохондрияның ішкі мембранасында

E)хлоропласт тилакоидтарында

17.Модификациялық өзгергіштікті зерттеу әдісі

A)статистикалық

B)микробиологиялық

C)генетикалық

D)химиялық

E)физикалық

18.Кеуде қуысын түзетін сүйектер

A)арқа омыртқалары, қабырғалар, төс

B)бел омыртқалары, қабырғалар, тоқпан жілік

C)мойын омыртқалары, бұғана, шүйде

D)төс, толарсақ, жамбас

E)сегізкөз омыртқалары, жауырын, жамбас

19.Зат алмасудың ақырғы өнімдерін сыртқа шығаратын мүшелер

A)секреция бездері, қарын, бауыр, тері

B)сүйек, бүлшықет, өкпе, тері

C)бүйрек, жүрек, тері, ішек

D)ми, жұлын, тері, сүйек

E)өкпе, бүйрек, тері, ішек

20.Неміс ғалымы Г.Рихтер ұсынған теория

A)мәңгілік

B)абиогенез

C)креационизм

D)панспермия

E)виталистік

21.Қауашақ жемісті өсімдіктер:

A)арпа, бидай, тары

B)бақбақ, күнбағыс

C)шомыр, шалқан

D)асбұршақ, беде

E)сасық меңдуана, сүттіген

F)шегіргүл, қызғалдақ

G)үйеңкі, шегіршін, қайың

H)меңдуана

22.Мүктің құрылысы:

A)әртүрлі жасушалардан

B)тамырдан

C)ризоидтан

D)біріңғай жасушалардан

E)сабақтан

F)мицелийдан

G)қабыршақтан

H)жапырақтан

23.Өрмекшілердің дене бөлімдері:

A)көз

B)мұртша

C)баскөкірек

D)құрсақ

E)аяқтары

F)демтесіктер

G)бас

H)көкірек

24.Денесінде бақалшақ болатын қарапайым:

A)бодо

B)балантидий

C)амеба протей

D)сувойка

E)трипаносома

F)кебісше

G)арцелла

H)лямблия

25.Ауыз қуысындағы сілекей бездері:

A)дентин

B)тіл асты

C)ерін

D)тіл

E)эмаль

F)жақ асты

G)шықшыт

H)тіс

26.Мұрын қуысының қызметі:

A)ауаны жылытады

B)жас шығарады

C)есінетеді

D)микробтар түзіледі

 

E)жөтелдіреді

 

F)ықылық аттырады

G)микробтарды тұтып қалады

H)ауаны суытады

27.Торлы қабықта болатын жасуша түрлері:

A)таяқша

B)қарашық

C)торлы

D)құтыша

E)қасаң қабақ

F)ақ қабық

G)нұрлы қабық

H)сенсорлық жүйе

28.Тұқым қуалайтын қасиетті радияцияның көмегімен өзгертуге болатынын 1925 ж. тұңғыш ашқан ғалымдар:

A)Мендель

B)Г.С. Филиппов

C)Вавилов

D)Г.А. Надсон

E)Де Фриз

F)Морган

G)Дарвин

H)Пеннет

29.Лизосомалар түзіледі:

A)ядро мен рибосомадан

B)Гольджи аппаратынан

C)рибосомадан

D)митохондриядан

E)вакуольден

F)цитоплазмадан

G)ядродан

H)эндоплазмалық тордан

30. «Микроэволюция» терминін 1938 жылы ғылымға енгізген ғалым:

A)К. Линней

B)Ф. Энгельс

C)Джон Рей

D)Ф. Бернье

E)В.О. Ковалевский

F)Н.В. Тимофеев-Ресовский

G)В. Иогансен

H)Ч. Дарвин

 

 

89-НҰСҚА

1. Күрделігүлділер тұқымдасына тән

A)жемісі - бұршаққап

B)жемісі-бұршаққын

C)гүлдері тілше, шұқырақ тәрізді

D)гүлшоғыры сыпыртқыгүл

E)жемісі-жидек қауашақ

2. Шымтезек мүгінің құрылыс мүшелері

A)жапырақтары қылқанды

B)сабақ, жапырақ,тамыр

 C)сабақ, жапырақ, ризоид

 D)қауашағы болады

E)жеміс, гүл

3Жеуге жарамайтын саңырауқұлақтар

A)кәдімгі түлкіжем, көңқұлақ

B)көңқұлақ, ақ саңырауқұлақ

C)боз арамқұлақ, көңілкеш

D)түлкіжем, қозықұйрық

E)жерқұлақ, көңілкеш

4. Шаянтәріздестерге жатады

A)қарақұрт

B)көбелек

C)инелік

D)циклоп

E)кене

5. Денедегі зақымданған немесе жойылып кеткен мүшелер мен ұлпалардың қалпына келуі

A)денатурация

B)эволюция

C)дегенерация

 D)регенерация

E)дупликация

6. Сиыр цепенінің мойынға жалғасқан басы бар дернәсілі

A)қармақша

B)наяда

C)финна

D)планула

E)трохофора

7. Тыныш ұйқыны қамтамасыз етеді

A)теледидарды қосу

B)ауыр ой еңбегімен шұғылдану

C)тоя тамақ жеу

D)бөлмені желдету

E)көп сусын ішу

8. Дыбыс сүйекшелері орналасқан құлақ бөлігі

A)дабыл жарғағы

B)ішкі құлақ

C)сыртқы есту жолы

D)ортаңғы құлақ

E)есту түтігі

9. Зиянды нәруыз

A)амилаза

B)кератин

C)муцин

D)токсин

E)пепсин

10. Өліп біткен организмдердің қазба қалдықтарын зерттейтін ғылым

A)анатомия

B)палеонтология

C)морфология

D)этология

E)физиология

11. Біржасушалы балдыр-хлорококк кездеседі

A)тоқтау суларда

B)теңіздің тұзды суында

C)ағаш діңдерінде

D)көл, өзенде

E)теңізде

12. Түнге қарай теңізді нұрға бөлейді

A)трипаносома

B)түншырақ

C)эвглена

D)лейшмания

E)опалина

13. Орман құсы

A)қаз

 B)пингвин

C)тоқылдақ

 D)бүркіт

E)үйрек

14. Сыртқы құлақты ортаңғы құлақтан бөліп тұрады

A)сыртқы есту жолы

B)есту сүйекшелері

C)есту түтігі

D)дабыл жарғағы

E)құлақ қалқаны

15. Ағзаны микробтан, ультракүлгін сәулелерден қорғайтын тері қабаты

A)эпидермис

B)май

C)гиподерма

D)нағыз тері

E)мүйізгке қабат

16. Биологиялық оқшауланудың генетикалық себебі

A)хромосомалар жиынтығы әртүрлі

B)көбею мерзімдерінің сәйкес келмеуі

C)мінез-құлықтары ұқсас емес

D)жыныс мүшелерінің құрылысы әртүрлі

E)тіршілік орта жағдайының түрліше болуы

17. Будандық күш

A)гетерозигота

B)анеуплоидия

 C)полиплоидия

D)гетерозис

E)инбридинг

18. Жарық сәулесінің тор  қабығына жетпеуінен туындайтын ауру:

A)глаукома

B)ақшам соқыр

C)қырақтылық

D)сығырлық

E)көз қарығуы

19. Анатомия ғылымының негізін салушы

A)И.П.Павлов

B)Әл-Фараби

C)К.Гален

D)Гиппократ

E)А.Везалий

20. Латимерияның осы күнге дейін өзгеріссіз тіршілік етуі

A)мақсатсыз сұрыптау

B)әдістемелік сұрыптау

C)қолдан сұрыптау

D)тұрақтандырушы сұрыптау

E)қозғаушы сұрыптау

21. Гүлшоғыры себет өсімдіктер:

A)бақбақ, өгейшөп

 B)қарақат, қырыққабат

C)күнбағыс

D)адамтамыр

E)жүзім, тары, күріш

F)сәбіз, аскөк

G)қайың, көктерек

H)гүлкекіре

22. Қауашақ жемісті өсімдіктер:

A)меңдуана

B)бақбақ, күнбағыс

C)асбұршақ, беде

D)шомыр, шалқан

E)сасық меңдуана, сүттіген

F)үйеңкі, шегіршін, қайың

G)арпа, бидай, тары

H)шегіргүл, қызғалдақ

23. Бунақденелілерді зерттейтін  ғылым:

A)герпетология

B)микология

 C)ихтиология

D)орнитология

E)гистология

 F)энтомология

G)маммалогия

H)гельминтология

24. Бекіретәріздестер отрядына жатады :

A)түлкібалық

B)қортпа

 C)құнысбалық

D)шоқыр

E)пілмай

F)майшабақ

G)латимерия

H)қылқа

 25. Ыдырау өнімдерін шығаруға қатысатын мүшелер:

A)ұлтабар

B)ауыз

 C)сілекей

D)қарын

 E)қан

 F)тері

G)өкпе

 H)бүйрек

26. Тромбоциттердің негізгі қызметі:

A)сүзу

B)оттегіні тасымалдау

C)қанның ұю және өттегіні тасымалдау

D)қанның ұю

E)қозуды өткізу

F)қорғаныштық

G)қан кетуді тоқтату

H)зиянсыздандыру

27. Торлы қабықта болатын жасуша түрлері:

A)торлы

B)құтыша

C)ақ қабық

D)нұрлы қабық

E)қарашық

F)сенсорлық жүйе

G)таяқша

H)қасаң қабақ

28. Генеалогиялық әдіс:

A)шыққан тегіне қарай зерттеу

B)зат алмасудың бұзылуы

 C)жеке дамуында тұқымқуалайтын өзгерістерді зерттеу

D)өзгерістердің адам популяциясына таралуын зерттеу

E)шежіре құру

 F)ауру адамның кариотипіне талдау жасау

G)сау адамның кариотипіне талдау жасау

H)хромосома жиынтығына талдау жасау

29. Хромосомааралық өзгерістерге хромосоманың бір бөлігінің оған ұқсас емес басқа бір хромосомамен ауысып кетуі:

A)делеция

B)дефишенсия

C)инверсия

D)дупликация

E)аутоплоидтар

F)мутация

G)транслокация

H)аллоплоидтар

30. Нейрула сатысы кезінде эктодерма қабатынан дамиды:

A)тірек-қимыл жүйесі

B)есту және иіс сезу мүшелері

C)тері

 D)қанайналым жүйесі

E)зәр шығару жүйесі

F)асқорыту жүйесі

G)бокал тәрізді екі көз

H)тыныс алу жүйесі

 

 

90-НҰСҚА

1. Сүттіген өсімдігінің сабағы

A)жабысқақ

B)түйнек

C)жатаған

D)пиязшық

E)шырынды

2. Тек өсімдік жасушасына ғана тән

A)митохондрия

B)ядро

C)пластид

D)цитоплазма

E)мембрана

3. Фитонцид бөлетін өсімдік

A)алма 

B)қарағай

C)қырықжапырақ

D)бақбақ

E)плаун

4. Бунақденелілердің аяқтарының саны

A)8

B)10

C)12

D)6

E)4

5. Суды тазартушы қарапайым жәндік

A)құртамыш

B)бодо

C)түншырақ

D)сувойка

E)домаланғы

6. Қосмекенділердің жүрегі

A)1 қуысты

B)3 қуысты

C)5 қуысты

D)2 қуысты

E)4 қуысты

7. Балаларда көбірек кездесетін бүйрек ауруы

A)пиелонефрит

B)энурез

C)уремия

D)уретрит

E)цистит

8. Бас сүйектің бет бөлігіндегі қозғалмалы сүйектер

A)астыңғы жақ

B)шүйде

C)үстіңгі жақ

D)самай

E)төбе

9. Лизосома қызметі

A)көбею

B)тасымалдау

C)энергетикалық

D)ыдырату

E)синтездеу

10. Зат алмасу сатылары

A)конвергенция, дивергенция

B)анаболизм, катаболизм

C)онтогенез, филогенез

D)делеция, транслокация

E)митоз, мейоз

11. Орамжапырақгүлділер тұқымдасы гүлінің формуласы:

A)

B)

C)

D)

E)

12. Тері астында паразиттік әрекет жасайтын жұмыр құрт

A)бауырсорғыш

B)суыртқы 

C)ішексорғы

D)қылқұрт 

E)трихинелла

 

13. Орташа және ірі денелі шаянтәріздестер

A)циклоп

B)таңқышаян

C)кене

D)бұғықоңыз

E)дафния

14. Жұмыртқа жасуша мен сперматозоидтың қосылуынан түзіледі

A)зигота

B)бластомер

C)бластула

D)гаструла

E)гранула

15. Адам организмінің ішкі ортасы

A)ұлпа сұйықтығы, қан, лимфа

B)сілекей, лимфа, гормон

C)сарысу, цитоплазма, ұлпа сұйықтығы

D)протоплазма, қан сарысуы, лимфа

E)плазма, гормон, қан

16. Эпигенез теориясын ұсынған ғалым

A)Р.Гук

B)Ж.Кювье

C)В.Прейер

D)У.Гарвей

E)Г.Рихтер

17. Креационизм тұжырымдамасын қолдады

A)В.Прейер, Д.Холдейн

B)К.Линней, Ж.Кювье

C)Ж.Б.Ламарк, Л.Пастер

D)Р.Гук, Д.Дидро

E)Ж.Бюффон, А.И.Опарин

18. Жасушадағы су мен денедегі сұйықтықты реттеуге қатысатын нәруыз

A)фибриноген

B)миозин

C)гемоглобин

D)фибрин

E)альбумин

19. Есту түтігінің өзегі ашылады

A)сыртқы дыбыс жолына

B)кеңірдекке

C)жұтқыншаққа

D)көмекейге

E)өңешке

20. Тұқымда, тамырда, түйнекте болатын пластид

A)вакуоль

B)хромопласт

C)хлоропласт

D)хромосома

E)лейкопласт

21. Гүлшоғыры себет өсімдіктер:

A)гүлкекіре

B)жүзім, тары, күріш

C)қарақат, қырыққабат

D)адамтамыр

E)қайың, көктерек

F)сәбіз, аскөк

G)күнбағыс

H)бақбақ, өгейшөп

22. Шымтезек мүгінің құрылысы: 

A)жапырақтары үшкір

B)сабақ сыртын өң қаптайды

C)сабақ, жапырақ, ризоид 

D)сабақ, жапырақ,тамыр

E)сабағы жерге төселе өседі

F)сабақ пен жапырақ 

G)қауашағы болады

H)іші суға толы өлі жасушалар

23. Бунақденелілердің ересек күйге ауысуы:

A)уылдырық

B)нимфа

C)финна

D)имаго

E)ұрық

F)шабақ

G)қуыршақ

H)дернәсіл

24. Бунақденелілерді зерттейтін  ғылым:

A)маммалогия 

B)гельминтология

C)герпетология

D)ихтиология

E)гистология

F)энтомология

G)орнитология

H)микология

25. Ыдырау өнімдерін шығаруға қатысатын мүшелер:

A)тері

B)қан 

C)сілекей

D)бүйрек

E)қарын 

F)ұлтабар

G)өкпе 

H)ауыз

26. Жамбас  белдеуінің сүйектерін ата:

A)кеуде

B)қол сүйектері

C)аяқ сүйектері

D)бассүйегі

E)жамбас

F)омыртқа

G)бұғана

H)мойын

27. Иық белдеуінің сүйектерін ата:

A)кеуде

B)бұғана

C)омыртқа

D)жауырын

E)мойын

F)бассүйегі

G)аяқ сүйектері

H)жамбас

28. Үлкен және кіші бөліктен тұратын органоид:

A)рибосома

B)Гольджи аппараты

C)лизосома

D)ядро

E)липосома

F)вакуоль

G)митохондрия

H)эндоплазмалық тор

29. Жер бетінде өсетін барлық ағаштар мен бұталар:

A)терофиттер

B)криптофиттер

C)фанерофиттер

D)хамефиттер

E)гемикриптофиттер

F)біржылдық өсімдіктер

G)жартылай сақталатын өсімдіктер

H)эпифиттер

30. Лизосомалар түзіледі:

A)вакуольден

B)цитоплазмадан

C)митохондриядан

D)ядро мен рибосомадан

E)эндоплазмалық тордан

F)рибосомадан

G)Гольджи аппаратынан

H)ядродан

 

 

91-НҰСҚА

1.Жаздық сарымсақтың егілу уақыты

A)көктемде

B)қысқа қарай

C)жаз соңында

D)жазда

E)күзде

2. Жеуге жарамайтын саңырауқұлақтар

A)кәдімгі түлкіжем, көңқұлақ

B)көңқұлақ, ақ саңырауқұлақ

C)түлкіжем, қозықұйрық

D)жерқұлақ, көңілкеш

E)боз арамқұлақ, көңілкеш

3. Сабақтың орталық бөлігі

A)тін

B)қабық

C)камбий

D)сүрек

E)өзек

4. Қосмекенділердің жүрегі

A)2 қуысты

B)5 қуысты

C)3 қуысты

D)1 қуысты

 E)4 қуысты

5. Аузы кеміріп-жалағыш бунақдене

A)маса

B)балара

C)қандала

D)көбелек

E)шыбын

6. Ұрықтың даму кезінде түзілетін арнайы қабық

A)қынап

B)клоака

C)қуық

 D)жатыр

E)қағанақ

7. Энергетикалық алмасудың бірінші кезеңі

A)дайындық

B)оттексіз

C)оттекті

D)тыныс алу

E)түзілу

8. Ұрықтың дамитын мүшесі

A)аталық без

B)жатыр түтігі

C)қынап

D)жатыр

E)аналық без

9. Фотосинтездің қараңғы фазасында синтезделеді

A)сілтілер

B)дисахаридтер

C)су

D)қышқылдар

E)минералды тұздар

10. Шимпанзе  хромосомасының диплоидты саны

A)104

B)48

C)46

D)12

E)54

11. Жапырағы қауырсын тәрізді торлы жүйкеленген өсімдік

A)үйеңкі

B)жүгері

C)терек

D)бидай

E)жолжелкен

12. Өрмекшітәріздестердің тынысалу мүшесі

A)өкпе

B)жасыл без, бауыр

C)ауа қапшығы

D)өкпе қапшығы, демтүтік

E)желбезек

13. Түнге қарай теңізді нұрға бөлейді

A)эвглена

B)трипаносома

C)лейшмания

D)опалина

E)түншырақ

14. Сыртқы құлақты ортаңғы құлақтан бөліп тұрады

A)сыртқы есту жолы

B)құлақ қалқаны

C)есту түтігі

D)есту сүйекшелері

E)дабыл жарғағы

15. Қол сүйектеріне жатады

A)ортан жілік

B)шыбық сүйек

C)тоқпан жілік

D)асықты жілік

E)толарсақ

16. Гетерозис құбылысының артықшылығы

A)ареалдың кеңеюі

B)өніміділіктің артуы

C)сапасы төмендеуі

D)зат алмасуының баяулауы

E)ұрпақ бермеуі

17. Азот айналымы үшін қажет элемент

A)хлор

B)марганец

C)қорғасын

D)молибден

E)ванадий

18. Қан плазмасындағы нәруыз мөлшері

A)40-50 %

B)7-8 %

C)25-30 %

D)9-10 %

E)15-20 %

19. Орталық жүйке жүйесіндегі тежелу құбылысын ашқан ғалым

A)И.П.Павлов

B)А.Везалий

C)К.Гален

D)И.М.Сеченов

E)Гиппократ

20. Клайнфельтер ауруының белгілері

A)бедеулік және бойының тапалдығы

B)қабілетсіз, жылауық, ашуланшақ

C)ақыл-есі кем, ашуланшақ

D)жыныс бездері дұрыс жетілмейді, ақыл-есі кем

 E)жүйке жүйесінің әлсіздігі, бойы ұзын

21. Мүктердің жыныс жасушаларының қосылуынан:

A)дене үзінділерінен жетіледі

 B)ұрықтанады

 C)қауашақ жетіледі

 D)гамета пайда болады

 E)зооспоралар түзіледі

 F)спора түзіледі

 G)теңдей бөлінеді

 H)екі- екіден қосылады

 22. Шымтезек мүгінің маңызы:

A)көкөніс есебінде тамаққа пайдаланады

 B)дәрі дәрмек алынады

 C)қалқанша бездің жұмысын жақсартады

 D)парафин, балауыз өндіреді

E)сары жасыл бояу алынады

 F)батпақта судың жиналуына себепкер болады

 G)спирт, йод алынады

 H)спирт, карбол қышқылы алынады

23. Бунақденелілердің  дене бөліктері:

A)баскөкірек

B)бас,құйрық

C)бас

D)көкірек және құрсақ

E)баскөкірек және құйрық

F)баскөкірек және құрсақ

G)құйрық

H)бас,мойын

24. Бекіретәріздестер отрядына жатады :

 A)латимерия

B)құнысбалық

C)пілмай

D)қылқа

 E)қортпа

 F)түлкібалық

G)майшабақ

H)шоқыр

25.Тыныс алу мүшелерін ата:

A)ауыз

B)кеңірек

C)ми

D)сопақша ми

 E)жүйке

F)көмекей

G)мұрын қуысы

H)қантамыр

26. Ұзын сүйектерге жатады:

A)тұлға

B)кеуде

C)аяқ

D)иық

E)қол

F)арқа

G)жамбас

H)бас

27. Қалқанша безден гормон көп бөлінсе:

A)денеде зат алмасу күшейеді

B)кретинизм ауруы туындайды

C)салмақ қоспайды

D)зат алмасу қалыпты жүреді

E)бүйрек үсті безіне әсер етеді

F)есте сақтау қабілеті жақсарады

G)жүрек соғуы жиілейді

H)қалқанша без ісіп кетеді

28. Гаметогенез кезеңдері:

A)көбею кезеңі

B)нейрула

C)бластула

D)бөлшектену

E)гаструла

F)өсу аймағы

G)пісіп жетілу аймағы

H)гликолиз

29. Гетерозиготалы гендері бар будандар алуда қолданатын сұрыптау әдісі:

A)жеке

B)табиғи

C)инбридинг

D)жасанды

E)индукциялы

F)аутбридинг

G)жаппай

H)бағытты мутагенез

30. Молекуласының құрамына көміртек немесе оның қосылыстары кіретін, сондай-ақ ауада және оттекте жанатын заттар:

A)макромолекулалар

B)бейорганикалық қосылыстар

C)органикалық қосылыстар

D)микро қосылыстар

E)биоэлементтер

F)ультрамикро қосылыстар

G)микроэлементтер

H)атомдық қосылыстар

 

 

92-НҰСҚА

1.50 жылда ғана жеміс беретін өсімдік

A)кәдімгі қарағай

B)жатаған шырша

C)зеравшан аршасы

 D)секвоя

E)самырсын

2.Жабық тұқымды өсімдіктерге тән

A)спора мен көбейеді

B)буындар мен буын аралығы көп

C)зооспора түзеді

D)жеміс түзбейді

E)көбею мүшесі – гүл

3.Цианобактериялардың сыртқы боялған бөлігі:

A)Плазмалемма

B)Кариоплазма

C)Хроматоплазма

D)Лейкопласт

E)Орталық плазма

4.Қарапайымдылардың табиғаттағы түр саны жуық

A)20 мыңға

B)8 мыңға

C)4 мыңға

D)70 мыңға

 E)232 мыңға

5.Шыбынның аузы

A)сорушы

B)шаншып-сорушы

C)кеміруші

D)сүзіп жалаушы

E)кеміріп-жалаушы

6.Шеміршекті балықтар

A)майшабақ

B)скат

C)шортан

D)бахтах

E)сазан

7.Қабырғалардың алдыңғы жағы байланысады

A)жауырынмен

B)жамбаспен

C)төссүйекпен

D)бұғанамен

E)шүйдемен

8.Қалдық ретінде тұтасып кеткен 4-5 омыртқалардан тұратын омыртқа бөлімі

A)мойын

B)бел

C)сегізкөз

D)құйымшақ

E)арқа

9.Нәруыздың бірінші реттік құрылымындағы байланыс

A)сутектік

B)пептидтік

C)коваленттік

D)сульфидтік

E)азоттық

10.Нәруыз молекуласының синтезделуінде матрицаның рөлін атқарады

A)моносахаридтер

B)май қышқылы

C)нуклеин қышқылдары

D)дисахаридтер

E)полисахаридтер

11.Біржасушалы балдыр-хлорококк кездеседі

A)теңізде

B)теңіздің тұзды суында

C)ағаш діңдерінде

D)тоқтау суларда

E)көл, өзенде

12.Бақаның артқы ішегінде болатын паразит

A)опалина

B)құртамыш

C)трипаносома

D)сувойка

E)лямблия

13.Ақ сұламаның  асқорыту жүйесі

A)жұтқыншақ, кеңірдек, ішек

B)жұтқыншақ, аналь тесігі, жемсау

C)ішек, аналь тесігі, бауыр

D)ауыз, жұтқыншақ, ішек

E)ауыз, өңеш, аналь тесігі

14.Тоқішекте жүреді

A)нәжістің қалыптасуы

B)қарын сөлінің бөлінуі

C)өттің түзілуі

D)қоректік заттардың лимфаға сіңуі

E)көмірсулардың ыдырауы

15.Сілекей құрамындағы бактерияларды жоятын фермент

A)пепсин

B)муцин

C)мальтаза

D)амилаза

E)лизоцим

16.Гомологты хромосомаларда орналасқан гендердің бір-біріне ауысуы нәтижесінде пайда болады

A)үйлесімді өзгергіштік

B)тітіркенгіштік

C)қолайсыз жағдайлармен күрес

D)модификациялық өзгергіштік

E)бейімделушілік

17Азот айналымы үшін қажет элемент

A)хлор

B)марганец

C)ванадий

D)молибден

E)қорғасын

18.Асқорыту жолының сыртқы қабаты

A)дәнекер ұлпалы сірнелі

B)көп қабатты эпителийлі

C)шеміршекті жартылай сақиналы

D)бірыңғай салалы бұлшық етті

E)көлденең жолақты бұлшық етті

19Сүйекке  иілгіштік серпімділік қасиет береді

A)бейорганикалық зат

B)құрғақ зат

C)органикалық зат

D)ылғалды зат

E)минералды зат

20.Сплайсингте кофермент қызметін атқарады

A)ДНҚ

B)РНҚ

C)АМФ

D)АДФ

E)АТФ

21.Саңырауқұлақтардың жануарларға тән белгілері:

A)жасушасында қалың қабықшасы болады

B)жасушасы болмайды

C)қоректік қор заты - крахмал

D)дайын ағзалық заттармен қоректенеді

E)қанша тіршілік етсе, сонша өсе береді

F)жасуша қабықшасы нәруызды-хитинді

G)бір орыннан қозғалмайды

H)хлоропластары болмайды

22.Жабық тұқымды өсімдіктерге тән:

A)көбею мүшесі – гүл

B)тұқымы жемістің ішінде жетіледі

C)жеміс түзбейді

D)буындар мен буын аралығы көп

E)сүректі өсімдіктер

F)тұқымнан көбейеді

G)тек шөптекті өсімдіктер болады

H)спора мен көбейеді

23.Денесінде бақалшақ болатын қарапайым:

A)сувойка

B)балантидий

C)кебісше

D)трипаносома

E)амеба протей

F)бодо

G)арцелла

H)лямблия

24.Бунақденелілердің ересек күйге ауысуы:

A)финна

B)шабақ

C)қуыршақ

D)уылдырық

E)ұрық

F)имаго

G)дернәсіл

H)нимфа

25.Көру аймағының орналасуы:

A)орталық жүлге артында

B)сенсорлық самай шегінде

C)қимыл-қозғалыс маңдай шегінде

D)самайда

E)иіс сезу орталық жүлгеде

F)шүйдеде

G)дәм сезу төбе шегінде

H)көру төбеде

26.Жұтқыншақтың қызметі:

A)ауаны жылытады

 B)асқорытуға қатысады

C)тағамды ұсақтауға қатысады

D)ұшы тәттіні сезеді

E)тыныс алуға қатысады

F)сілекей бөледі

G)ауаға толы қуыс

H)иісті қабылдайды

27.Бүйректің қызметін реттеуге қатысатын гормон:

A)вазопрессин

B)окcитоцин

C)тироксин

D)паратгормон

E)меланофор

F)адреналин

G)инсулин

H)тимозин

28.Эволюцияның салыстырма-анатомиялық дәлелдемелері:

A)гомологтық мүшелер

B)рудименттік мүшелер

C)табиғи сұрыпталу

D)түрішілік күрес

E)аналогтық мүшелер

F)қалдық мүшелер

G)мимикрия

H)морфологиялық мүшелер

29.Мейоздың митоздан айырмашылығы:

A)өсу процесінің маңызды кезеңі

B)хромосома саны екі есе азаяды

C)екі жас жасуша пайда болады

D)хромосома саны өзгермейді

E)диплоидты хромосома жиынтығы сақталады

F)дене жасушалары бөлінеді

G)тұқым қуалайтын өзгергіштік пайда болады

H)метафазада екі еселенген хромосомалар болады

30.Қос мембраналы органоидтер:

A)тилокоид

B)рибосома

C)центриоль

D)хлоропласт

E)талшықтар

F)ядро

G)лизосома

H)мембрана

 

 

93-НҰСҚА

1.Алқа тұқымдасындағы нағыз улы өсімдік

A)болгар бұрышы

B)сасық меңдуана

C)қызылқұлақ

D)шырайгүл

E)баклажан

2.Саңырауқұлақтардың қоректік қор заты

A)гликоген

B)сахароза

C)крахмал

D)целлюлоза

E)фруктоза

3.Бактериялардың пішіндері

A)кірпікшелі

B)таяқша, шар

C)талшықты

D)тұрақсыз

E)түйіршікті

4.Қанның қызыл түйіршігінде тіршілік ететін паразит

A)амеба

B)лейшмания

C)қантұрғын

D)опалина

E)мөрже

5.Ең алғаш қосмекенділерде пайда болған мүше

A)қуық

B)қан тарату жүйесі

C)бауыр

D)жүрек

E)сілекей бездері

6.Ұрықтың даму кезінде түзілетін арнайы қабық

A)клоака

B)жатыр

C)қуық

D)қағанақ

E)қынап

7.Ең жіңішке қан тамырлары

A)лимфа

B)капилляр

C)вена

D)қолқа

E)артерия

8.Энергетикалық алмасудың бірінші кезеңі

A)оттекті

B)тыныс алу

C)оттексіз

D)дайындық

E)түзілу

9.Хромосоманың бір бөлігінің үзіліп түсіп қалуы

A)инверсия

B)дефишенсия

C)транслокация

D)делеция

E)дупликация

10.Фотосинтез процесінде басты рөлді атқарады

A)ДНҚ

B)аРНҚ

C)хлорофилл пигменті

D)тРНҚ

E)митохондрия

11.Жемісі қауашақ болатын өсімдік

A)беде

B)шомыр

C)қызғалдақ

D)бидай

E)қырыққабат

12.Өрмекшітәріздестердің тынысалу мүшесі

A)ауа қапшығы

B)желбезек

C)жасыл без, бауыр

D)өкпе қапшығы, демтүтік

E)өкпе

13.Төс сүйегі жалпақ, қыры болмайтын құс

A)үйрек

B)нанду

C)пингвин

D)шағала

E)тырна

14.Көздің  қасаң қабығының қызметі

A)көз алмасын толтырып тұрады

B)жарықтан қорғайды

C)жарықты өткізеді

D)көзге түс береді

E)көз жас сұйықтығын бөледі

15.Көзді қоректік заттармен және оттекпен қамтамасыз етеді

A)көзжас безі

B)тамырлы қабық

C)ақ қабық

D)тор қабық

E)шыны тәрізді дене

16.Қаттыаязкүндеріхайуанаттарсаябағындақұстарсуғажиі-жиісүңгіпшығатынсебебі

A)Жылыну үшін

B)Тітіркенуден

C)Тыныс алу үшін

D)Қауіп-қатерден сақтану үшін

E)Тамақтану үшін

17.Энергиясы мол органикалық заттардың, энергиясы аз қарапайым заттарға ыдырауы

A)гликолиздің оттексіз ыдырауы

B)фотосинтездің қараңғы фазасы

C)гликолиздің оттекті ыдырауы

D)фотосинтездің жарық фазасы

E)гликолиздің дайындық кезеңі

18.Плазмадағы нәруыз

A)тироксин

B)миозин

C)тимозин

D)окситоцин

E)альбуминдер

19.Жарық сәулесінің тор  қабығына жетпеуінен туындайтын ауру:

A)көз қарығуы

B)сығырлық

C)глаукома

D)қырақтылық

E)ақшам соқыр

20.Адамның тұқымқуалаушылығын зерттеу әдісі

A)статистикалық

B)хромосомалық

C)гибридологиялық

D)генотиптік

E)цитогенетикалық

21.Саңырауқұлақ жасушасының сыртында қатты қабығы, ішінде...болады:

A)хлоропласт

B)вакуоль

C)пластид, ядро

D)хлорофил

E)ядро

F)эндоплазмалық тор

G)центриольдер

H)лизосома

22.Балдырлар хромотофорындағы пигменттерге байланысты топтары:

A)қызыл

B)сары

C)сарғыш

D)көк

E)көкшіл

F)көгілдір

G)қоңыр

H)жасыл

23.Кірпікшелілер типі:

A)хроматофоры бар

B)талшығы бар

C)өкілі – амеба

D)екі ядросы бар

E)өкілі – инфузория

F)өкілі – эвглена

G)бір ядросы бар

H)жанасу арқылы көбейеді

24.Көпқармалауышты маржандар:

A)құлақты медуза

B)планула

C)теңіз қауырсыны

D)гидра

E)цианеа

F)айқышты медуза

G)түбірауызды медуза

H)актиния

25.Аш ішек бөлімдері:

A)мықын ішек

B)қуық

C)бауыр

D)тік ішек

E)тоқ ішек

F)аш ішек

G)қуық, тік ішек

H)ұлтабар

26.Қол  сүйектеріне жататындар:

A)қабырға

B)тоқпан жілік

C)асықты жілік

D)білезік сүйек

E)кәрі жілік

F)ортан жілік

G)толарсақ

H)омыртқа

27.Терінің қызметіне жатпайды :

A)ыдырау өнімдерін шығару

B)сезгіштік

C)тасымалдау

D)жылуды реттеу

E)қозғыштық

F)витаминдер алмасуына қатысады

G)денені ысып кетуден сақтау

H)қорғаныштық

28.Тұқым қуалайтын қасиетті радияцияның көмегімен өзгертуге болатынын 1925 ж. тұңғыш ашқан ғалымдар:

A)Пеннет

B)Дарвин

C)Г.А. Надсон

D)Г.С. Филиппов

E)Морган

F)Вавилов

G)Мендель

H)Де Фриз

29.Жасуныққа ұқсас ағзалық зат:

A)нәруыз

B)спора

C)гликокаликс

D)хитин

E)крахмал

F)акрихинин

G)боверин

H)гликоген

30.Сауытты балықтар пайда болды:

A)девонда

B)силурда

C)борда

D)кембрийде

E)пермьде

F)карбонда

G)ордовикте

H)юрада

 

 

94-НҰСҚА

1.Фитонцид бөлетін өсімдік

A)қырықжапырақ

B)қарағай

C)алма

 D)бақбақ

E)плаун

2.Даражарнақты өсімдік

A)Қауын

B)Асқабақ

C)Бидай

D)Күнбағыс

E)Қияр

3.Тамыр оймақшасының қызметі

A)қорғаныш

B)суды сіңіру

C)өткізгіш ұлпа түзеді

D)минералды тұздарды сіңіру

E)оймақша түзу

4.Күйіс қайтармайтын жұптұяқты жануар

A)бегемот

B)сиыр

C)тарпан

D)қой

E)құлан

5.Қарапайым жәндіктердің түрлерін ашқан  ғалым

A)А.Левенгук

B)И.И.Мечников

C)Ч.Дарвин

D)Дж.Гарсси

E)Ш.Лаверан

6.Шеміршекті балықтар

A)майшабақ

B)скат

C)бахтах

D)сазан

E)шортан

7.Бас сүйектің бет бөлігіндегі қозғалмалы сүйектер

A)шүйде

B)астыңғы жақ

C)үстіңгі жақ

D)төбе

E)самай

8.Адам организміндегі қанның жалпы қалыпты мөлшері

A)7,1 л-8,1

B)2,2 л-3,2

C)7,8 л-10л

D)7 -9л

E)4,5 -5л

9.Мембранасыз (жарғақшасыз) органоид

A)ядро

 B)рибосома

C)хлоропласт

D)лейкопласт

E)хромопласт

10.Тыныс алу процесін жүзеге асыратын органоид

A)лизосома

B)митохондрия

C)рибосома

D)ядро

E)пластид

11.Саңырауқұлақтар дүниесін зерттейді

A)Зоология

B)Физиология

C)Генетика

D)Микология

E)Цитология

12.Орташа және ірі денелі шаянтәріздестер

A)кене

B)таңқышаян

C)бұғықоңыз

D)дафния

E)циклоп

13.Балықтардың денесін қалыпты ұстауын қамтамасыз ететін жүзбеқанаттары

A)жұп құрсақ және арқа

B)жұп құрсақ

C)құйрық

D)жұп көкірек

E)арқа және аналь

14.Көздің  қасаң қабығының қызметі

A)көз жас сұйықтығын бөледі

B)жарықты өткізеді

C)жарықтан қорғайды

D)көз алмасын толтырып тұрады

E)көзге түс береді

15.Көзді қоректік заттармен және оттекпен қамтамасыз етеді

A)көзжас безі

B)тамырлы қабық

C)шыны тәрізді дене

D)тор қабық

E)ақ қабық

16.Қаттыаязкүндеріхайуанаттарсаябағындақұстарсуғажиі-жиісүңгіпшығатынсебебі

A)Қауіп-қатерден сақтану үшін

B)Тітіркенуден

C)Тыныс алу үшін

D)Тамақтану үшін

E)Жылыну үшін

17.АаBb генотипі түзетін түрлі гаметалар саны

A)2

B)6

 C)4

D)5

E)8

18.Зат алмасудың ақырғы өнімдерін сыртқа шығаратын мүшелер

A)ми, жұлын, тері, сүйек

B)сүйек, бүлшықет, өкпе, тері

C)өкпе, бүйрек, тері, ішек

D)секреция бездері, қарын, бауыр, тері

E)бүйрек, жүрек, тері, ішек

19.Орталық жүйке жүйесіндегі тежелу құбылысын ашқан ғалым

A)И.М.Сеченов

B)К.Гален

C)И.П.Павлов

D)Гиппократ

E)А.Везалий

20.А.И.Опарин тұжырымдамасын дамытқан ағылшын биологі

A)Г.Рихтер

B)Ж.Кювье

C)Л.Пастер

D)Ф.Реди

E)Дж.Холдейн

21.Сабақтың қабық қабаттары:

A)жылдық шеңбер

B)тоз

C)тін

D)камбий

E)өзек

F)орталық бөлім

G)сүрек

H)өң

22.Мүктердің жыныс жасушаларының қосылуынан:

A)дене үзінділерінен жетіледі

 B)теңдей бөлінеді

 C)зооспоралар түзіледі

 D)спора түзіледі

 E)қауашақ жетіледі

 F)гамета пайда болады

 G)ұрықтанады

 H)екі- екіден қосылады

 23.Құйрықты қосмекенділер:

A)көлбақа

 B)тритон

C)құрбақа

 D)кәдімгі құрбақа

E)жетісулық бақатіс

F)саламандра

G)даната құрбақасы

 H)сақиналы құртжылан

 24.Жүрегі үш қуысты жартылай пердемен бөлінген:

A)сақиналы құртжылан

 B)қырғауыл

C)кесіртке

 D)гаттерия

E)құрбақа

 F)түйеқұс

G)жылан

H)сазан

 25.Бір түбірлі тістер:

A)дентин

B)пульпа

C)үлкен азу тістер

D)ақыл

 Е)кіші азу тістер

F)сойдақ

G)күрек

H)азу

26.Қозғалмай байланысқан сүйектер:

A)білезік

B)шынтақ сүйек

C)омыртқа

D)кәрі жілік

E)толарсақ

F)ми сауыты

G)сегізкөз

H)бұғана

27.Сыртқы секрециялық бездерге жатады:

A)гипофиз

B)тері без

C)жыныс без

D)қалқанша без

E)сілекей без

F)ұйқы без

G)қалқаншамаңы без

H)айырша без

28.Хлоропластың құрылысына кірмейді :

A)мембрана

B)криста

 C)строма

D)хлорофил

E)грана

F)каротиноидтер

G)тилакоид

H)матрикс

29. «Микроэволюция» терминін 1938 жылы ғылымға енгізген ғалым:

A)Ч. Дарвин

B)Ф Бернье

C)В.О. Ковалевский

D)К. Линней

E)Ф. Энгельс

F)В. Иогансен

G)Джон Рей

H)Н.В. Тимофеев-Ресовский

 30.Молекуласының құрамына көміртек немесе оның қосылыстары кіретін, сондай-ақ ауада және оттекте жанатын заттар:

A)микроэлементтер

B)атомдық қосылыстар

C)макромолекулалар

D)биоэлементтер

E)ультрамикро қосылыстар

F)органикалық қосылыстар

G)микро қосылыстар

H)бейорганикалық қосылыстар

 

 

95-НҰСҚА

1.Шымтезек мүгінің құрылыс мүшелері

A)жеміс, гүл

B)қауашағы болады

C)сабақ, жапырақ,тамыр

D)жапырақтары қылқанды

E)сабақ, жапырақ, ризоид

2.Күрделігүлділер тұқымдасына тән

A)жемісі - бұршаққап

B)гүлдері тілше, шұқырақ тәрізді

C)жемісі-жидек қауашақ

D)гүлшоғыры сыпыртқыгүл

E)жемісі-бұршаққын

3.Бидайдың, қарабидайдың сабағы

A)қысқарған

B)түбіртек

C)жатаған

D)өрмелегіш

E)сабансабақ

4.Медузаның денесінде болмайтын бөлік

A)табан

B)жүйке торы

C)аузы

D)қармалауыш

E)қуыс

5.Жүзетін құс

A)шағала

B)көкқұс

C)бүркіт

D)пингвин

E)сұңқар

6.Аузы кеміріп-жалағыш бунақдене

A)балара

B)шыбын

C)қандала

D)көбелек

E)маса

7.Көздің ішкі құрылысы күрделі қабығы

A)тамырлы қабық

B)торлы қабық

C)ақ қабықша

D)қасаң қабық

E)нұрлы қабық

8.Доға тәрізді иілген жалпақ сүйек

A)тоқпан жілік

B)ортан жілік

C)төс

D)шыбық сүйек

E)қабырға

9.Фотосинтездің қараңғы фазасында синтезделеді

A)сілтілер

B)су

C)минералды тұздар

D)дисахаридтер

E)қышқылдар

10.Жасуша мембранасының  сұйықтықты қабылдауы

A)экзоцитоз

B)пиноцитоз

C)фагоцитоз

D)эктоцитоз

E)амитоз

11.Жапырағы қауырсын тәрізді торлы жүйкеленген өсімдік

A)үйеңкі

B)жолжелкен

C)жүгері

D)терек

E)бидай

12.Орман құсы

A)қаз

B)бүркіт

C)үйрек

D)пингвин

E)тоқылдақ

13.Шала түрленіп дамитын бунақденелі

A)шегіртке

B)қоңыздар

C)көбелектер

D)құмырсқалар

E)маса

14.Тынысалуды жиілететін гормон

A)паратгормон

B)адреналин

C)глюкагон

D)тимозин

E)инсулин

15.Жарықта тарылып, қараңғыда ұлғаятын көз мүшесі

A)қарашық

B)қасаң қабық

C)шыны тәрізді дене

D)көзбұршақ

E)ақ қабық

16.Будандық күші

A)инбридинг

B)анеуплоидия

C)гетерозигота

D)гетерозис

E)полиплоидия

17.Тыныс алудың негізін салған ғалымдар

A)Т.Шванн, М.Шлейден

B)М.В.Ломоносов, А.Л.Лавуазье

C)Э.Геккель, Ф.Мюллер

D)Ж.Б.Ламарк, К.Линней

E)Р.Гук, А.В.Левенгук

18.Зат алмасудың ақырғы өнімдерін сыртқа шығаратын мүшелер

A)сүйек, бүлшықет, өкпе, тері

B)бүйрек, жүрек, тері, ішек

C)секреция бездері, қарын, бауыр, тері

D)ми, жұлын, тері, сүйек

E)өкпе, бүйрек, тері, ішек

19.Кеуде қуысын түзетін сүйектер

A)төс, толарсақ, жамбас

B)сегізкөз омыртқалары, жауырын, жамбас

C)мойын омыртқалары, бұғана, шүйде

D)арқа омыртқалары, қабырғалар, төс

E)бел омыртқалары, қабырғалар, тоқпан жілік

20.Физикалық мутаген

A)пестицид

B)колхицин

C)радиоактивті сәуле

D)никотин қышқылы

E)этиленимин

21.Өлі ағзалардың денесінде тіршілік ететіндер:

A)спорафиттер

B)сапрофиттер

C)аэробтар

D)гермафродиттер

E)эпифиттер

F)паразиттер

G)гаметафиттер

H)анаэробтар

22.Мүктің құрылысы:

A)ризоидтан

B)қабыршақтан

C)тамырдан

D)жапырақтан

E)әртүрлі жасушалардан

F)сабақтан

G)біріңғай жасушалардан

H)мицелийдан

23.Құйрықсыздар отрядына жатады:

A)бақа

B)саламандра

C)құрбақа

D)құртпошым

E)тритон

F)хамелеон

G)гаттерия

H)бақатіс

24.Бекіретәріздестер отрядына жатады :

A)қылқа

B)майшабақ

C)пілмай

D)латимерия

E)шоқыр

F)құнысбалық

G)қортпа

H)түлкібалық

25.Жалпақ сүйектер:

A)алақан

B)шыбық сүйек

C)жауырын

D)қабырға

E)толарсақ

F)бассүйек

G)бұғана

H)ортан жілік

26.Мұрын қуысының қызметі:

A)микробтар түзіледі

B)ықылық аттырады

C)ауаны жылытады

D)ауаны суытады

E)есінетеді

F)жас шығарады

G)жөтелдіреді

H)микробтарды тұтып қалады

27.Сопақша ми арқылы тіршілік үшін маңызды көптеген рефлекстердің доғасы өтеді:

A)жарық пен дыбысқа жылдам реакция

B)қимылды үйлестіру

C)жүрек-қан тамырлары, тыныс

D)қимыл-қозғалыс, қорғаныс

E)зат алмасуды реттеу

F)дененің тұрақты температурасын сақтауды

G)ас қорыту, қорғаныс

H)тепе-теңдікті сақтау

28.Нәруыз биосинтезі:

A)репликация

B)транслокация

C)транскрипция

D)трансляция

E)дупликация

F)трансплантация

G)мутация

H)денатурация

29.Шешесінің қаны гетерозиготалы ІІІ топ, әкесі ІV топ. Ұрпақтарының қан топтары:

A)І, ІІ, ІV

B)ІV, І, ІІ

C)ІІІ, ІІ

D)І, ІV

E)ІІ, ІІІ, ІV

F)ІІІ, ІV

G)ІІ, ІV

H)ІІІ, ІІ, І

30.Кездейсоқ пайда болатын өзгергіштік:

A)дактилоскопиялық

B)физиологиялық

C)эмбриологиялық

D)модификациялық

E)онтогенетикалық

F)морфологиялық

G)онтогенездік

H)мутациялық

 

 

96-НҰСҚА

1. Сүттіген өсімдігінің сабағы

A)шырынды

B)жабысқақ

C)жатаған

D)пиязшық

E)түйнек

2. Қызыл балдырларға жатады

A)саргассум

B)улотрикс

C)нереоцистис

D)ламинария

E)плюмария

3. Күрделігүлділер тұқымдасына жататын малазықтық дақыл

A)қаулен

B)итошаған

C)түйетікен

D)бөрігүл

E)жералмұрт

4. Денедегі зақымданған немесе жойылып кеткен мүшелер мен ұлпалардың қалпына келуі

A)дегенерация

 B)регенерация

C)эволюция

D)дупликация

E)денатурация

5. Жалған аяқ түзіп, дене пішінін үнемі өзгерте алатын қарапайымдылар

A)талшықтылар

B)кірпікшелілер

C)саркодиналар

D)споралылар

 E)домаланғылар

6. Күйіс қайтармайтын жұптұяқты жануар

A)қой

B)құлан

C)тарпан

D)бегемот

E)сиыр

7. Адам организміндегі қанның жалпы қалыпты мөлшері

A)7,1 л-8,1

B)7 -9л

C)4,5 -5л

D)2,2 л-3,2

E)7,8 л-10л

8. Доға тәрізді иілген жалпақ сүйек

A)төс

B)ортан жілік

C)қабырға

D)шыбық сүйек

E)тоқпан жілік

9. Өліп біткен организмдердің қазба қалдықтарын зерттейтін ғылым

A)этология

B)физиология

C)анатомия

D)палеонтология

E)морфология

10. ДНҚ жіпшелерінен тұратын созылыңқы тығыз денешік

A)хромосома

B)центромера

C)ядро

D)ядрошық

E)центриоль

11. Орамжапырақгүлділер тұқымдасы гүлінің формуласы:

A)

B)

C)

D)

E)

12. Бақаның артқы ішегінде болатын паразит

A)лямблия

B)трипаносома

C)опалина

D)құртамыш

E)сувойка

13. Тері астында паразиттік әрекет жасайтын жұмыр құрт

A)қылқұрт

 B)суыртқы

 C)бауырсорғыш

D)ішексорғы

E)трихинелла

14. Адам тыныштық күйде тыныс алғанда жұтылатын ауа мөлшері

A)500 мл

B)100 мл

C)3500 мл

D)200 мл

E)1500 мл

15. Сілекей құрамындағы бактерияларды жоятын фермент

A)пепсин

B)мальтаза

C)муцин

D)лизоцим

E)амилаза

16. Биологиялық оқшауланудың генетикалық себебі

A)жыныс мүшелерінің құрылысы әртүрлі

B)мінез-құлықтары ұқсас емес

C)тіршілік орта жағдайының түрліше болуы

D)хромосомалар жиынтығы әртүрлі

E)көбею мерзімдерінің сәйкес келмеуі

17. Латимерияның осы күнге дейін өзгеріссіз тіршілік етуі

A)қолдан сұрыптау

B)тұрақтандырушы сұрыптау

C)қозғаушы сұрыптау

D)мақсатсыз сұрыптау

E)әдістемелік сұрыптау

18. Доминантты (басым) принципін ашты

A)И.П.Павлов

B)Н.И.Пирогов

C)И.М.Сеченов

D)И.И.Мечников

E)А.А.Ухтомский

19. Анатомия ғылымының негізін салушы

A)А.Везалий

B)Гиппократ

C)Әл-Фараби

D)И.П.Павлов

E)К.Гален

20. Протерозой заманының алғашқы кезеңі

A)«бауырмен жорғалаушылар ғасыры»

B)«омыртқасыздардың даму кезеңі»

C)«цианобактериялардың ғасыры»

D)«сүтқоректілер кезеңі»

E)«балықтар ғасыры»

21. Өлі ағзалардың денесінде тіршілік ететіндер:

A)аэробтар

B)анаэробтар

C)сапрофиттер

D)спорафиттер

E)гаметафиттер

F)гермафродиттер

G)паразиттер

H)эпифиттер

22. Шымтезек мүгінің құрылысы:

A)қауашағы болады

B)сабағы жерге төселе өседі

C)жапырақтары үшкір

D)сабақ сыртын өң қаптайды

E)сабақ пен жапырақ

F)іші суға толы өлі жасушалар

G)сабақ, жапырақ, ризоид

H)сабақ, жапырақ,тамыр

23. Құйрықты қосмекенділер:

A)кәдімгі құрбақа

B)сақиналы құртжылан

C)саламандра

D)көлбақа

 E)құрбақа

 F)тритон

G)жетісулық бақатіс

H)даната құрбақасы

 24. Қосарлы тыныс алу тән:

A)балықтарға

 B)жорғалаушыларға

C)құрттарға

D)шаяндарға

 E)буынаяқтыларға

F)құстарға

G)сүтқоректілерге

 H)қосмекенділерге

 25. Жалпақ сүйектер:

A)алақан

B)жауырын

C)бассүйек

D)шыбық сүйек

E)толарсақ

F)ортан жілік

G)қабырға

H)бұғана

26. Сыртқы секрециялық бездерге жатады:

A)ұйқы без

B)тері без

C)сілекей без

D)жыныс без

E)қалқаншамаңы без

F)қалқанша без

G)гипофиз

H)айырша без

27. Иық белдеуінің сүйектерін ата:

A)жауырын

B)жамбас

C)кеуде

D)аяқ сүйектері

E)омыртқа

F)мойын

G)бұғана

H)бассүйегі

28. Хлоропластың құрылысына кірмейді :

A)тилакоид

B)каротиноидтер

C)грана

D)матрикс

E)криста

 F)хлорофил

G)строма

H)мембрана

29. Сауытты балықтар пайда болды:

A)силурда

B)кембрийде

C)пермьде

D)карбонда

E)ордовикте

F)девонда

 G)юрада

H)борда

30. Аллельді емес гендердің өзара әрекеттесу түрлері :

A)көпаллельдік

B)кроссинговер

C)конъюгация

D)аутбридинг

E)генетикалық карта

F)комплементарлық

G)гендердің тіркесуі

H)эпистаз

 

 

97-НҰСҚА

1. Бұршақ тұқымдасының жемісі

A)жидек

B)тұқымша 

C)дәнек

D)қауашақ 

E)бұршаққап

2. Қыналар пішіндеріне қарай бөлінеді

A)қатпаршақ тәрізді

B)жапырақ тәрізді

C)жіп тәрізді

D)оралма тәрізді

E)шар тәрізді

3. Саңырауқұлақтардың жануарларға тән белгісі

A)жасушасында қалың қабықшасы болады

B)бір орыннан қозғалмайды

C)гликоген жинақтайды

D)жасушасы болмайды

E)қанша тіршілік етсе, сонша өсе береді

4. Трихинелла тіршілік етеді

A)бұлшықетте

B)бүйректе

C)тері астында

D)бауырда

E)өкпеде

5. Күйіс қайтармайтын жұптұяқты жануар

A)құлан

B)тарпан

C)сиыр

D)қой

E)бегемот

6. Сиыр цепенінің мойынға жалғасқан басы бар дернәсілі

A)қармақша

B)трохофора

C)финна

D)наяда

E)планула

7. Ұрықтың дамитын мүшесі

A)жатыр

B)аналық без

C)қынап

D)жатыр түтігі

E)аталық без

8. Ұйқы бұзылуының кең тараған түрі

A)ұйқышылдық

B)сергектік

C)летаргия

D)ұйқысыздық

E)қозғыштық

9. Өліп біткен организмдердің қазба қалдықтарын зерттейтін ғылым

A)морфология

B)палеонтология

C)физиология

D)этология

E)анатомия

10. Шимпанзе  хромосомасының диплоидты саны

A)12

B)48

C)104

D)46

E)54

 

11. Жоғары сатыдағы споралы өсімдіктердің көбею мүшесі

A)тамыр

B)ризоид

C)сабағы

D)тұқым

E)спора

12. Шоғырланып тіршілік ететін ішекқуысты

A)арцелла

B)медуза

C)обелия

D)актиния

E)айқышты медуза

13. Сәулелі симметриялы жәндік

A)қоңыз

B)эвглена

C)гидра 

D)бақа

E)амеба

14. С витамині көп болатын өсімдік

A)қауын

B)асбұршақ

C)қызанақ

D)итмұрын

E)картоп

15. Қол сүйектеріне жатады

A)толарсақ

B)асықты жілік

C)тоқпан жілік

D)ортан жілік

E)шыбық сүйек

16. Клайнфельтер ауруының белгілері

A)ақыл-есі кем, ашуланшақ

B)бедеулік және бойының тапалдығы

C)жыныс бездері дұрыс жетілмейді, ақыл-есі кем

D)қабілетсіз, жылауық, ашуланшақ

E)жүйке жүйесінің әлсіздігі, бойы ұзын

17. Биологиялық оқшауланудың генетикалық себебі

A)көбею мерзімдерінің сәйкес келмеуі

B)тіршілік орта жағдайының түрліше болуы

C)хромосомалар жиынтығы әртүрлі

D)мінез-құлықтары ұқсас емес

E)жыныс мүшелерінің құрылысы әртүрлі

18. Орталық жүйке жүйесіндегі тежелу құбылысын ашқан ғалым

A)К.Гален

B)И.П.Павлов

C)А.Везалий

D)И.М.Сеченов

E)Гиппократ

19. Қан плазмасындағы нәруыз мөлшері

A)15-20 %

B)25-30 %

C)40-50 %

D)9-10 %

E)7-8 %

20. Зат алмасудың соңғы өнімдері

A)HCO₃ ,S

B)Ca², Mg, O₂

C)Na, Cl, K

D)H₂PO_4, HCl

E)СО₂, Н₂О, NH₃

21. Гүлшоғыры себет өсімдіктер:

A)сәбіз, аскөк

B)бақбақ, өгейшөп

C)қайың, көктерек

D)адамтамыр

E)жүзім, тары, күріш

F)қарақат, қырыққабат

G)гүлкекіре

H)күнбағыс

22. Қауашақ жемісті өсімдіктер:

A)асбұршақ, беде

B)бақбақ, күнбағыс

C)арпа, бидай, тары

D)меңдуана

E)сасық меңдуана, сүттіген

F)шегіргүл, қызғалдақ

G)шомыр, шалқан

H)үйеңкі, шегіршін, қайың

23. Жүрегі үш қуысты жартылай пердемен бөлінген:

A)қырғауыл

B)құрбақа 

C)түйеқұс

D)кесіртке

E)сазан

F)гаттерия

G)жылан

H)сақиналы құртжылан

24. Өрмекшілердің дене бөлімдері:

A)құрсақ

B)бас

C)аяқтары

D)көз

E)баскөкірек

F)мұртша

G)көкірек

H)демтесіктер

25. Жүйке жасушалары тұрады:

A)мүшеден

B)денеден

C)дәнекер ұлпасынан

D)ағзадан

E)жүйке ұштарынан

F)қан тамырларынан

G)өсіндіден 

H)көмірсудан

 26. Тромбоциттердің негізгі қызметі:

A)қанның ұю және өттегіні тасымалдау

B)қозуды өткізу

C)оттегіні тасымалдау

D)зиянсыздандыру

E)сүзу

F)қан кетуді тоқтату

G)қорғаныштық

H)қанның ұю

27. Ұзын сүйектерге жатады:

A)жамбас

B)кеуде

C)қол

D)тұлға

E)бас

F)арқа

G)аяқ

H)иық

28. Постэмбриондық даму бөлінеді:

A)ұрық жапырақшасы

B)түрленіп даму

C)қосарланып даму

D)нейрула

E)еселеніп даму

F)гаструла

G)тура даму

H)бластомерлер

29. Жер бетінде өсетін барлық ағаштар мен бұталар:

A)жартылай сақталатын өсімдіктер

B)эпифиттер

C)хамефиттер

D)криптофиттер

E)терофиттер

F)фанерофиттер

G)біржылдық өсімдіктер

H)гемикриптофиттер

30. Толық түрленіп дамитын ағзалар:

A)бақа

B)шегіртке

C)балық

D)бит

E)көбелек

F)бұзаубас

G)қандала

H)дәуіт

 

 

98-НҰСҚА

1.Қыналар пішіндеріне қарай бөлінеді

A)жапырақ тәрізді

B)қатпаршақ тәрізді

C)оралма тәрізді

D)жіп тәрізді

E)шар тәрізді

2. Тек өсімдік жасушасына ғана тән

A)ядро

B)митохондрия

C)цитоплазма

D)пластид

E)мембрана

3. Сабақтың қызметі

A)тұқым түзеді

B)суды буландырады

C)жапырақ, гүл бекиді

D)су мен заттарды сіңіреді

E)өсімдіктің жер асты мүшесі

4. Балықтың дене салмағын өзгертетін мүшесі

A)арқа жүзбеқанаты

B)торсылдағы

C)миы

D)құйрық жүзбеқанаты

E)бүйір сызығы

5. Бунақденелілердің аяқтарының саны

A)10

B)4

C)6

D)12

E)8

6. Жануарлар туралы ғылым

A)микология

 B)анатомия

C)лихенология

D)ботаника

E)зоология

7. Бас сүйектің бет бөлігіндегі қозғалмалы сүйектер

A)үстіңгі жақ

B)самай

C)шүйде

D)төбе

E)астыңғы жақ

8. Көпқабатты эпителийден тұратын тері қабаты

A)плазмолемма

B)пеликулла

C)эпидермис

D)май клетчаткасы

E)нағыз тері

9. Фотосинтез процесі жүреді

A)вакуольде

B)ядрода

 C)рибосомада

 D)хлоропластарда

 E)цитоплазмада

 10. Ядро қабықшасының ішіндегі қуысты толтырып тұратын сұйықтық

A)вакуоль

B)протоплазма

C)гиалоплазма

D)ядрошық

E)кариоплазма

11. Тропиктік ормандарда өсетін ағаштарда болатын қосалқы тамыр

A)емізік

B)ауа тамыр

C)жемтамыр

D)түйнекті

E)тіреу

12. Шоғырланып тіршілік ететін ішекқуысты

A)арцелла

B)айқышты медуза

C)обелия

D)актиния

E)медуза

13. Күйіс қайтармайтын жұптұяқтылар

A)керік

B)түзат

C)тарпан

D)құлан

E)бегемот

14. Қоректік заттардың негізгі сіңірілуі жүреді

A)ашішекте

B)қарында

C)ауыз қуысында

D)тік ішекте

E)тоқ ішекте

15. Кеңірдек қабырғасының қабысып қалуына кедергі келтіреді

A)жартылай сақиналы шеміршек

B)дыбыс саңылауы

C)көмекей шодыры

D)альвеолалар

E)көмей қақпақшығы

16. Трансляцияның элонгация сатысында

A)сүт қышқылы ыдырайды

B)пептидтік биосинтез аяқталады

C)су фотолизі жүреді

D)полипептидтік тізбектің түзілуі басталады

E)кодон мен антикодонның бір  біріне сәйкес келуі

17. Саңырауқұлақтардың өздігінен дүниеге келуі туралы тұжырымдаманы ұсынған ғалым:

A)А. Левенгук

B)Л. Пастер

C)Р. Гук

D)К. Линней

E)Ж. Б. Ламарк

18. Сирек кездесетін, тұқым қуалайтын ауру

A)гипотония

B)гипертензия

C)инсульт

D)анемия

E)гемофилия

19. Сүйекке  иілгіштік серпімділік қасиет береді

A)минералды зат

B)бейорганикалық зат

C)құрғақ зат

D)ылғалды зат

E)органикалық зат

20. Энергиясы мол органикалық заттардың, энергиясы аз қарапайым заттарға ыдырауы

A)фотосинтездің қараңғы фазасы

B)гликолиздің дайындық кезеңі

C)фотосинтездің жарық фазасы

D)гликолиздің оттекті ыдырауы

E)гликолиздің оттексіз ыдырауы

21Гүлшоғыры себет өсімдіктер:

A)сәбіз, аскөк

B)гүлкекіре

C)бақбақ, өгейшөп

 D)қарақат, қырыққабат

E)адамтамыр

F)қайың, көктерек

G)жүзім, тары, күріш

H)күнбағыс

22. Жабық тұқымды өсімдіктерге тән:

A)тұқымнан көбейеді

 B)көбею мүшесі – гүл

 C)тек шөптекті өсімдіктер болады

D)тұқымы жемістің ішінде жетіледі

 E)жеміс түзбейді

 F)сүректі өсімдіктер

G)спора мен көбейеді

 H)буындар мен буын аралығы көп

 23. Біржасушалы жәндіктер :

A)бірнеше жасушадан тұрады

B)қарапайым құрылысты

 C)күрделі құрылымды

 D)бір ғана жасушадан тұрады

 E)жасушасы болмайды

 F)жүйке жүйесі жақсы жетілген

 G)ядросы бар

 H)хроматофоры бар

24. Кірпікшелілер типі:

A)екі ядросы бар

 B)өкілі – эвглена

C)бір ядросы бар

D)хроматофоры бар

 E)жанасу арқылы көбейеді

 F)өкілі – инфузория

G)талшығы бар

 H)өкілі – амеба

 25. Жүйке жасушалары тұрады:

A)дәнекер ұлпасынан

B)мүшеден

C)ағзадан

D)өсіндіден

 E)жүйке ұштарынан

F)көмірсудан

 G)қан тамырларынан

H)денеден

26. Тромбоциттердің негізгі қызметі:

A)қозуды өткізу

B)оттегіні тасымалдау

C)сүзу

D)қанның ұю және өттегіні тасымалдау

E)қан кетуді тоқтату

F)қанның ұю

G)қорғаныштық

H)зиянсыздандыру

27. Бүйректің қызметін реттеуге қатысатын гормон:

A)адреналин

B)вазопрессин

C)тироксин

D)паратгормон

E)инсулин

F)меланофор

G)тимозин

H)окcитоцин

28. Генеалогиялық әдіс:

A)шыққан тегіне қарай зерттеу

B)сау адамның кариотипіне талдау жасау

C)ауру адамның кариотипіне талдау жасау

D)шежіре құру

 E)өзгерістердің адам популяциясына таралуын зерттеу

F)хромосома жиынтығына талдау жасау

G)жеке дамуында тұқымқуалайтын өзгерістерді зерттеу

H)зат алмасудың бұзылуы

 29. Бұршақ тұқымының сары түсі-А жасыл түсіне-а-ға қарағанда доминантты. Ал тегіс пішіні-В бұдыр пішінді –b-дан басым. Мына  AaBB×AaBb будандастыруда алынатын ұрпақтар тұқымдарының сыртқы көрінісін анықтаңыз:

A)3 сары тегіс: 1 жасыл бұдыр

B)1 жасыл тегіс: 2 жасыл тегіс

C)9 сары тегіс: 3 сары бұдыр: 3 жасыл тегіс: 1 жасыл бұдыр

D)4 сары бұдыр: 1 жасыл тегіс

E)барлығы сары тегіс

F)6 сары тегіс: 2 жасыл тегіс

G)2 сары тегіс: 2 жасыл бұдыр

H)1 сары тегіс: 2 жасыл бұдыр: 1 жасыл тегіс

30. II реттік тұтынушылар

A)жайра

B)кәмшат

C)қодыға

D)қарсақ

E)құндыз

F)сабаншы

G)сусиыр

H)марал

 

 

99-НҰСҚА

1. Жұмыртқа ақуызына ұқсас мөлдір, желім тәрізді қоймалжың тірі зат

A)ядро

B)цитоплазма

C)вакуоль

D)пластид

E)ядрошық

2. Фитонцид бөлетін өсімдік

A)алма

 B)бақбақ

C)плаун

D)қырықжапырақ

E)қарағай

3. Шымтезек мүгінің құрылыс мүшелері

A)жеміс, гүл

B)сабақ, жапырақ, ризоид

 C)қауашағы болады

D)жапырақтары қылқанды

E)сабақ, жапырақ,тамыр

 4. Ең алғаш сүйекті балықтарда пайда болған мүше

A)бауыр

B)аналь тесігі

C)бүйрек

D)желбезек

E)қуық

5.  «Патша балығы» деп аталатын балық

A)бахтах

B)қылқа

C)кета

D)ақбалық

E)латимерия

6. Ең алғаш қосмекенділерде пайда болған мүше

A)сілекей бездері

B)жүрек

C)қуық

D)қан тарату жүйесі

E)бауыр

7. Қалдық ретінде тұтасып кеткен 4-5 омыртқалардан тұратын омыртқа бөлімі

A)арқа

B)сегізкөз

C)мойын

D)құйымшақ

E)бел

8. Қабырғалардың алдыңғы жағы байланысады

A)бұғанамен

B)төссүйекпен

C)шүйдемен

D)жауырынмен

E)жамбаспен

9. Хромосоманың бір бөлігінің үзіліп түсіп қалуы

A)дефишенсия

B)транслокация

C)инверсия

D)дупликация

E)делеция

10. Мембранасыз (жарғақшасыз) органоид

A)рибосома

B)хромопласт

C)хлоропласт

D)ядро

 E)лейкопласт

11. Жоғары сатыдағы споралы өсімдіктердің көбею мүшесі

 A)сабағы

 B)спора

C)тамыр

 D)ризоид

 E)тұқым

 12. Дене пішіні біржасушалы қарапайымдарға ұқсас, маңызы зор жұмыр құрт

A)бауырсорғыш

B)сүлік

C)үшкірқұрт

D)зымырақ

E)ішексорғы

13. Картоп жапырағын жеп, оның түсімін кемітетін қоңыз

A)сона

B)қанқыз

C)бит

D)бүрге

E)колорад

14. Жұмыртқа жасуша мен сперматозоидтың қосылуынан түзіледі

A)бластомер

B)гранула

C)бластула

D)зигота

E)гаструла

15. Тынысалуды жиілететін гормон

A)адреналин

B)тимозин

C)паратгормон

D)глюкагон

E)инсулин

16. Адамның тұқымқуалаушылығын зерттеу әдісі

A)цитогенетикалық

B)генотиптік

C)хромосомалық

 D)статистикалық

 E)гибридологиялық

17. Қатты аяз күндері хайуанаттар саябағында құстар суға жиі-жиі сүңгіп шығатын себебі

A)Тітіркенуден

B)Қауіп-қатерден сақтану үшін

C)Жылыну үшін

D)Тамақтану үшін

E)Тыныс алу үшін

18. «Көңіл-күй» гормоны:

A)Тироксин

B)Инсулин

C)Адреналин

D)Соматотропин

E)Тимозин

19. Иммунитет теориясын жасаған ғалым

A)И.П.Павлов

B)К.Гален

C)И.И.Мечников

D)И.М.Сеченов

E)А.Везалий

20. Будандық күш

A)анеуплоидия

 B)полиплоидия

C)гетерозигота

D)гетерозис

E)инбридинг

21. Қос гүлсеріктері бар өсімдік:

A)қызылша

B)қымыздық

 C)шие

D)өрік

E)тал

F)қалақай

 G)шаған

H)алма

22. Күрделігүлділер тұқымдасының гүлдері:

A)жалған тілшелі

 B)желкен

 C)қайықша

 D)шатыр

 E)қосерінді

F)шоғырбас

 G)ескек

H)түтікшелі

 23. Көпқармалауышты маржандар:

A)теңіз қауырсыны

B)гидра

C)актиния

D)айқышты медуза

E)цианеа

F)құлақты медуза

G)түбірауызды медуза

H)планула

24. Құйрықсыздар отрядына жатады:

A)саламандра

B)хамелеон

C)құрбақа

D)бақа

E)тритон

F)құртпошым

G)гаттерия

H)бақатіс

25. Сыртқы секреция бездеріне жатады:

A)тер

B)эпифиз

C)сүт

D)айырша

E)тырнақ

F)ұйқы

G)сілекей

H)шаш

26. Асқорыту ферменттері:

A)сілекей

B)билирубин

C)нуклеаза

D)холин

E)амилаза

F)липаза

G)пепсин

H)ферментаза

27. Бұлшықет түрлері:

A)қысқа

B)көлденең жолақты жүрек

C)қозғалмалы

D)жалпақ

E)қозғалмайтын

F)жүрек бұлшықеті

G)біріңғай салалы

H)ұзын

28. Үлкен және кіші бөліктен тұратын органоид:

A)рибосома

B)липосома

C)ядро

D)митохондрия

E)лизосома

F)эндоплазмалық тор

G)вакуоль

H)Гольджи аппараты

29. Шешесінің қаны гетерозиготалы ІІІ топ, әкесі ІV топ. Ұрпақтарының қан топтары:

A)ІІІ, ІІ, І

B)ІІІ, ІV

C)ІІ, ІІІ, ІV

D)І, ІІ, ІV

E)ІV, І, ІІ

F)ІІІ, ІІ

G)І, ІV

H)ІІ, ІV

30. Генетикалық инженерия әдісін жібек құртын өсіруде пайдаланған:

A)В.А. Струнников

 B)Ф.М. Мұхамбетқалиев

C)Н.С. Бутарин

D)Х. Г.Корана

E)Ә. Есенжолов

 F) Е. Сирс

G)П. Берг

H)А. Жандеркин

 

 

 

 

100-НҰСҚА

1.Цианобактериялардың сыртқы боялған бөлігі:

A)Лейкопласт

B)Плазмалемма

C)Хроматоплазма

D)Орталық плазма

E)Кариоплазма

2.Тамыр оймақшасының қызметі

A)қорғаныш

B)суды сіңіру

C)минералды тұздарды сіңіру

D)оймақша түзу

E)өткізгіш ұлпа түзеді

3.Даражарнақты өсімдік

A)Қияқөлең

B)Асқабақ

C)Қауын

D)Күнбағыс

E)Қарбыз

4.Жанасу арқылы жынысты жолмен көбейетін қарапайым жәндік

A)жасыл эвглена

B)кәдімгі амеба

C)бақалшақты амеба

D)кірпікшелі кебісше

E)сәулелі күншар

5.Сиыр цепенінің мойынға жалғасқан басы бар дернәсілі

A)наяда

B)қармақша

C)финна

D)планула

E)трохофора

6.Жүзетін құс

A)пингвин

B)шағала

C)сұңқар

D)көкқұс

E)бүркіт

7.Бүйректің ішкі қабатының түсі

A)ақ

B)қоңырқай

C)алқызыл

D)бозғылт

E)күлгін

8.Сипап сезу мүшесі

A)көз

B)тері

C)тіл

D)құлақ

E)мұрын

9.Нәруыз молекуласының синтезделуінде матрицаның рөлін атқарады

A)полисахаридтер

B)моносахаридтер

C)дисахаридтер

D)май қышқылы

E)нуклеин қышқылдары

10.Озон қабатының қызметі

A)биомассаны құрайды

B)биогенді заттарды түзеді

C)ультракүлгін сәулелерден қорғайды

D)тірі организмдердің шоғырланған мекені

E)топырақ қабатын түзеді

11.Күрделі масақ гүлшоғыры бар өсімдік

A)тары

B)қарабидай

C)күріш

D)сәбіз

E)гүлшетен

12.Сәулелі симметриялы жәндік

A)қоңыз

B)гидра

C)амеба

D)эвглена

E)бақа

13.Қосмекенділердің есту мүшесі тұрады

A)тек ішкі құлақтан

B)ішкі және ортаңғы құлақтан

C)ішкі және сыртқы құлақтан

D)дыбыс сүйекшелерінен

E)ортаңғы құлақтағы дыбыс сүйекшелерінен

14.Бағдарлаушы шартсыз рефлекстер

A)Жарыққа кірпік қағу

B)Асқорыту бездерінен сөл бөлу

C)Сәбидің таныс емес затқа басын бұру

D)Сәбиді емізігі бар бөтелкемен тамақтандыру

E)Жаңа туған нәрестенің алғаш рет анасын ему

15.Көздің  қасаң қабығының қызметі

A)көз алмасын толтырып тұрады

B)көз жас сұйықтығын бөледі

C)жарықтан қорғайды

D)көзге түс береді

E)жарықты өткізеді

16.Сплайсингте кофермент қызметін атқарады

A)АДФ

B)АМФ

C)ДНҚ

D)РНҚ

E)АТФ

17.Тұқымда, тамырда, түйнекте болатын пластид

A)хромопласт

B)вакуоль

C)хлоропласт

D)хромосома

E)лейкопласт

18.Көзді мимен байланыстыратын көру жүйкесі шығатын жер

A)қарашық

B)соқыр дақ

C)көзбұршақ

D)нұрлы қабық

E)сары дақ

19.Бүйрек астауы дегеніміз

A)ішкі кеңейген қуыс

B)бүйрек денешігі

C)қоңырқай қыртысты қабат

D)нефрон өзекшелері

E)бозғылт ми заты

20.Креационизм тұжырымдамасын қолдады

A)В.Прейер, Д.Холдейн

B)Р.Гук, Д.Дидро

C)К.Линней, Ж.Кювье

D)Ж.Б.Ламарк, Л.Пастер

E)Ж.Бюффон, А.И.Опарин

21.Саңырауқұлақ жасушасының сыртында қатты қабығы, ішінде...болады:

A)хлоропласт

B)ядро

C)центриольдер

D)пластид, ядро

E)вакуоль

F)лизосома

G)хлорофил

H)эндоплазмалық тор

22.Балдырлар хромотофорындағы пигменттерге байланысты топтары:

A)сарғыш

B)жасыл

C)көкшіл

D)қызыл

E)көгілдір

F)сары

G)көк

H)қоңыр

23.Бунақденелілердің ересек күйге ауысуы:

A)уылдырық

B)шабақ

C)дернәсіл

D)нимфа

E)финна

F)қуыршақ

G)имаго

H)ұрық

24.Жүрегі үш қуысты жартылай пердемен бөлінген:

A)жылан

B)гаттерия

C)сазан

D)қырғауыл

E)кесіртке

F)құрбақа

G)түйеқұс

H)сақиналы құртжылан

25.Бір түбірлі тістер:

A)пульпа

B)дентин

C)кіші азу тістер

D)сойдақ

E)ақыл

F)үлкен азу тістер

G)азу

H)күрек

26.Терінің эпидермис қабаты:

A)мүйізгек

B)түрі өзгерген тері

C)май бездері орналасқан

D)жалпақ эпителийі

E)нағыз тері қабаты

F)энергия қоры

G)қара – қызыл түсті түйінді

H)қор зат жиналады

27.Лейкоциттер түзіледі:

A)безде

B)сүйек кемігінде

C)майда

D)асқазанда

E)көкбауыр мен лимфа түйіндерінде

F)жүректе

G)ішекте

H)бүйректе

28.Өсімдіктер селекциясында қолданылатын сұрыптаудың түрлері:

A)аралас

B)кездейсоқ

C)талдай

D)жеке

E)топтай

F)жаппай

G)шоғырлы

H)мутация

29.Адамның жаралу және пайда болу кезеңі:

A)мезозой

B)палеозой

C)триас

D)архей

E)девон

F)кайнозой

G)ордовик

H)протерозой

30.Кездейсоқ пайда болатын өзгергіштік:

A)дактилоскопиялық

B)морфологиялық

C)онтогенездік

D)онтогенетикалық

E)модификациялық

F)мутациялық

G)эмбриологиялық

H)физиологиялық