Викторина по родному языку

             МКОУ «Бут-Казмалярская СОШ»

Викторина

                                             Учитель: Букарова Ф.К.

1.     Зарафат квай суалар-мискlалар.

А)  Магъ - гъамуниз , мал - ламраз , мах - хамуниз элкъуьрун патал вуч авун герек я?

         (Магъ , мал , мах гафар кьулухъай кlелун герек я.)

Б)  Кицlиз, кlекрез ,вечрез ,кациз, малариз такlанбур гьи гафар я?

        (Кицlиз – ери ,кациз – пишт, малариз – ишт,суьс,кlекрез, вечрез-     киш)

В)  Виридалайни рикlел хуьз гьи гаф четин я?

           (Тийижир гаф).

2.     Точкайрин чкадал агъадихъ чпин баянар ганвай гафар кхьихь.

….  – гафарин кlватlал.

….  – чlижерин кlвал

….  – лапагдин сар твадай мукlратl (хитрес)

…. – техил цанвай чил ( ник )

….-  къаю кьунвай марф ( хар )

….- гьафтедин пуд лагьай югъ ( арбе)

3.     Зарафат квай суалар – мискlалар.

1)    Кьве дев кьван нуькl гьим я ? ( девдев )

2)    Къад агъа санал хьайитlа абуру вуч ийида ? ( къадагъа).

3)    Пешер гвай апай вуж я? (пешепай).

4)    Цlал цlам вегьейла вуч жеда? (цlалцlам)

4.     Предложенийра манадин жигьетдай ахъайнавай гъалатlар къалур.

1)    Мирзеди сифте вар ачухна, ахпа адак квай хак хкудна дестекдив эцигна. ( вичик квай хак хкуд тавунмаз, вар ачухиз жедач).

2)    Гуьлпери , квар ацlурна чlутхвардик кутуна, юлдашдал вил алаз акъвазна.

(ацlурай квар чlутхвардик кутун дуьз туш).

3)    Виридалайни лацуди пехърен шараг, виридалайни гъвечlиди филдин шараг я .

(чlулав пехърез лацу шараг, чlехи филдиз гъвечlи шараг хьун гьакъикъатда жедай кар туш.)

5.     Ганвай гафариз синонимар жагъура.

 Михьи ( пак , элцифай)

      Чукурун ( зверин, катун )

       Дуст ( юлдаш , къардаш)

       Дуланажагъ (яшайиш , уьмуьр )

          Акlурун (цун )

6.     Агъадихъ ганвай фразеологизмаяр са гафуналди эвез ая.

Алачир сив ( фитнечи )

Вил акьална ахъайдалди (гьасятда )

Далдам алачир мехъер (шадвал)

Са гъапа авай (тlимил )

И кьил , а кьил  авачир (гегьенш)

Тахьай мисал авун ( тергун).

7.      Инал ганвай гафарин мана-метлеб дегишарзавай такьатрин характеристика це.

1)    Къвалар – Къвалар

2)    Калар – Калар

3)    Маса – маса

8.     Зарафат квай суалар – мискlалар.

1)    Ванни сес квай гаф гьим я? ( ванн-сес)

2)    Какадикай какао гьикl жеда ?  (кака + о)

3)    Киснавайди гьикl ксурда ?  (кисун глаголда авай и хкудайла ксун жеда )

4)    Чха чхрадиз гьикl элкъуьрда ?  ( чха гафуна х-динни а –гьарфунин арада р эцигда ).

5)    Имуча-муча : малдин кьулухъ галайди, ламран вилик галайди? ( л гьарф)

9.     Инал ганвай гафар гагь существительнияр , гагь прилагательнияр яз ишлемиша.

Куьрпе : куьрпе шехьна(сущ) ,  куьрпе аял (прилаг )

Лезги :  лезги чlал ( прилаг ) , лезги атана ( сущ .)

10.  Къугъун. Фад , дуьз са гафуналди гафар лагь.

1)    Къад кепекдин ракьун пул ( абас)

2)    Кlвалин къушар хъиядай чка (демек )

3)    Севрен жанавурдин макан (магъара )

4)    Гъвечlи гам ( гибе)

5)    Мукьва гафарин уртах пай ( Дувул)

6)    Какаяр хаз башламишай верч ( фере).

11.  Точкайрин чкадал герек келимаяр эхциг хъийиз , предложенияр давамара.

1)    Кьежей мез я ………….( кlани патахъ рахада )

2)    Акьахна са кьакьан тарциз …………(бегьер гудай ичин билбил)

3)    Гишин вечрез ……………. (ахварай цуькl аквада)

4)    Вун сикl ятlа ………… (зун сикlре тум я)

12.  Шииррин авторар лагь.

Къах акурла , хьана кац шад,

Юлдаш галачиз гьатна сад

Тlиш хкурла, атана дад,

«Чан!»- лагьана пlагьна каци  ( Етим Эмин).

Авач куь чанда инсаф,

Са зерре мирвет , судуяр.

Гьич кьабулич кесибдин гаф,

Тагайтlа ришвет , судуяр. ( Стlал Сулейман ).

             За ваз гуда са хабар:

           Балаш лугьур кас хьана

Пара зурба зиянкар

Адахъни са кац хьана.   ( Хуьруьг Тагьир ).

13.  Гьар са командади мисалар лугьуда. Ни гзаф лагьайтlа , гьам гъалиб жеда.